장음표시 사용
451쪽
nil missione comitatur. Verii non video quomodo id ipsum . quod assirmat cotentiosis de protervis Hipp. couiciatoribus persuadere possit, tuu palam omnibus sit, Hippocrate simpliciter ne grauidis sanguine mittamus Rhibere. uapropte ut alia ratione Hippo. hoc loco ἱ calunia quorunda tueamur - necesse est.No possu mus aut alia nisi hac ipsa,quod dicamus Hipp. in hoc Aph .ad integras effatuq; dignas, & quae suo te v. . ..
pore usitatae fueriit,respexisse venae sectiones. Quippe coiIat mediet patantiquos medicos tantusanguinis per venae sectiones detra- cas hodierxisse, ut illas adeo parcas & exiguas sanguinis missiones O : ihodie utimur, ne scarificatis, nomine dignix xi m sotita.
queadmodu ex multis locis Gal. ubi de mesura extrahedi Langu ine agit,certo sciri potest.In ca .enim i . libri de Curandi eiu , ratione per sang. missione, inter cinera sic scribit, Memmi V quibusdam ad sex usq; libras sanguinem detractum sumes . . ita ut febris protinus extingueretur,nec ulla Virium seque' laticretur afflictio.In ca .rr.eiusdem libri, & lib.9abe. meth. . . . in acutis & continentibus febribus sanguinem usq; ad animi desectione mittendu esse tradit. Praeterea Gaiqn li de Venae sectione aduersus Erasistratarus scribit, quosda fuisse qui missionis sanguinis constitutam quandam mensuram trad1derint,eamq; moderata duabus cotylis Atticis circuscripse- rint. Quaqua non recte illic interpres conuertit duabus heminis quu Grece sit Mo---ατ mr.Differre aute hem na Interprea cotyle, quae duplex est, Attica & Italica, diximus alibi.In eis lapsu. pr sentia Latis est scire, tylen Attica pendere uncias ponderales p. dimidia,ut duae cotylae Atticae no sint nisi unciet poderales quindecim. Ex quib' omnib' palam fit,nostras vena: sections prae iis quibus veteres usi sunt exiguas admoduelle,
ita ut vix quemadmodum paulo ante dictum est, ' incationes appellari mereantur.Quapropter quum anti s med 1-ςis,ut hoc loco Hippocrati, de venae sectione sermo est, v cui Miseduntq; corpora quaedam eam admittere,quaedam vero mini pocrates
me, eiusmodi sanguinis missione intelligunt quς notatu digna sit, & quam nimirum sanguinis missionem urst diς- ' Elis inire Minime igitur mirum est Hippocratem ne grauidis i/ngvλ dum si nem mitteremus, simpliciter prohibuisse, ut quem ad ea hibuein.
quae suo tempore usitatae fuerunt, ut comprehensum est ianguinis detractio a respexi de constat. Per has enim foeta,
452쪽
haud dubie alimentum subtraheretur, adeoq: ex illius su
inde desectu periret.Idq; magis accideret,ubi foetus auctior esset. Quanto enim is maior est lato plus alimenti indiget. Quod si vero ad eas respexerimus vens sectiones quae hodie iansuetae sunt, non est dubium , quin citra omne periculum iis etiam in grauidis uti liceat, modo virtus, aptas, corporis, habitus, victus ratio quae praecessit, eli ; status ioc ipsum . permittant. In morbis certe acutis, angina videlicet, pleuria. tide, atque similibus eam etiam qua veteres usi sunt, usurpare licebit sanguinis , sin cessi itas exigat reliquaque iam di- vita . 'consentiant , missionen, Nam auum utrinque tum in mineat periculum,ὶ morbo nimirum matri, a venae secti ne foetui certe indicationi quae a inorbo est, magis inseruire
Ut oportet .Quippe praestat per venaesectionem a morte vindis an . care matrem,quam ea neglecta,& matrem S laetum perire.
perint , mali solui ιυ sit. Hoc in apho.qua ratione vomitus sanguinis qui ex si Ppressis naensib' nascitur,sit sanandus, Hip.docet, nempe per auersionem ad contraria lora. Quippe si medicus sanguinem qui ad superiora tendit ad inferna tetraxerit,& per uterum vacua uerit. lutio vomitus illius fit, ut in Commet. et irin suis Gale. docet.Quid autem sit reuulsio, Galen. libro salier. metho. capit. 3. exponit. Quo pacto vero sit sanguis ad inferiora retrahendus, Galen. in Commenta .docet, nempe per missionem sanguinis, non quidem ex quacunque vena, sed ea quae est in cruribus, poplitis dicta, aut malleol xum, quemadmodum testantur ea quae in capite ii. libri de Curandi rat. per sanguinis missionem scribit inquiens. Pl
, , nitudines a suppressivmensibus Ortas omnino per crura va- , , euabis.Sectarenim in cubito venae mulierum reuellere pur-
, , gationem a solent. Et in capite i8.eius de libri fita scriptum, , reliquit. Vteri inflammationes magis etiam quam renu v , , nis in cruribus sectis iuuantur. Na que ex cubito fiunt vacua, , tiones aliud etia habent ad iunctu malit, nempe P purgatim , , nes mestruas coprimat,sanguia mi ad superiores corporisi partea
453쪽
mites retrahunt. Quae vero fiunt ex cruribus, tantum abest Vc retrahant, ut etiam menses promoueant. At ubi id facere 'volueris, lepus consueti mulieri circuitus tribus quatuorve diebus anteuertas:aut vena incisa, aut scarificatis malleolis ' unius cruris pauculum vacuato: deinde postero die similiter facito in altero crure. Haec ille. E quibus lane verbis omnibus clarum fit,in suppressis mensibus, non eam quae in cubito, sed potius cruribus est venam, poplitis nimirum,aut malleolorum, secandam esse.
Mulieri, deficientibiti mensZruis, si singuli e na- Um profluxerit , bonum.
Υ r Ac sententia Hippo. iterum nobis naturae opus ob ocu-II los ponit, non quidem alia ratione quam ut illam in iis quae bene gerit imitemur. Vt enim haec ipsa mensiti suppres, n x x et imisionem ob asse aliquem praeter naturam factam sanat per ψμ
sanguinis e naribus profluuiu: ita etiam medico curandum erit, ut ea quae praeter naturam retinetur in corpore,per conuenientia loca vacuet. Quare si accidit, ut praeter naturam ' tmenstrua supprimantur,dabit operam medicus , ut sanguis ille redundans per alia partem,naturet imitatione educatur. Non autem temere dictum est, Pr ter natura supprimantur: quippe si naturaliter retinentur, ut quum grauidae sunt, aut artatis ratione aut ubi steriles fuerint,aut saltatrices,aliisq; laboribus dediti tu nihil est ex suppressis musibus periculi, ita non anxie ut de remediis esse solicitos oportet.Qu9d aut 'mulieribus quibus menstrua praeter natura detinentur, sanguis e naribus commode profluat, ut hoc loco asserit Hipp. promptum est cuiuis colligere. ista enim ratione retractio ad superiora simul etia vacuatio sanguinis praeter naturam vetenti fit. Quare vero solius Languinis e naribus profluuii meminerit Hipp. quum multa alia sint loca, per quae vacu tio fieri possit, in Comment. Galenus exponit.
Muliere lidere.JOb retenta enim menstrua, perinde atq; ob cohibitu semen, inuiseres uteri malis, praesertim praese
454쪽
cationibus eiusdem molestantur,quemadmodu eopi E lib. de Male afloc.Gal.ostendit. Alteram quae fit per sedem.JQuae tamen no est revulsio sed potius derivatio, ut testatur Gal.qui lib.F.The.meth.c.3. scribit, id quod per isdem profluit,ad vulva derivari. Igitur vicissim quod per vulva prinfluit,aut in ea continetur,ad sedem,tanquam ad locum viciis num derivatur.Conuenire autem iis, quibus supprimuntur menses medicamelum, quod per sedem vacuat potissimum vero hieram picram,Gal.in libello de Curandi rat.persang. miss.cap. 18.confirmat. Dixerit.J Adiiciendum, quispiam, quod sit omissa quae in Graecis est particula τις.
e ubera grauida ,si aluus nimium profluat,per culum est ne abortiat.
DR aesentem Hipp.aphor.Celsus lib. 2. c.s.lta reddere V I luit:Mulieri grauidae sine modo fusa aluus,partu elidit. Necesse itaq: est, si alui profluuiu abortus causa esse debeat, ut nimiusit.exiguuenirn profluuiu id ipsum efficere nou Cur aluus letaCur asit aluus sine modo fusa abortus causa sit, nulla alia. g χ' ratione accidit,quam . tum cibus ad iecur alia'; corporis ui' diuti partes no distribuatur. Foetui itaq; perinde atq; per venet 2- sit. ctionem,ali metum subtrahitur.Huc accedit,*propter o bras ad sellam surrectiones facultates viresve corporis murifice exoluantur, ut minime miru sit grauidas diutius ferre Muci sim foetum non posse.Caetersi mirari satis non positim cur Bras x ia im- uolus hoc loco alui profluuiu alimentu no demere dixerit,pμεμ- μμ quum tamε eius rei ratio omnibus sit manifestissima.Qu Iecunq; enim alui fuerit profluuiu, nimium, necesse est ut ubres labefactet,corpusq; extenuet, adeoq; alimentum demat.
Mulieri qua ab uteri strangulationi instititur, aut qua dissiculter partum edit, stirnutaminium D
455쪽
cis recentioribus non simpliciter υτ Mased cum aliqua adiectione,nempe πνύ νσεὐκη . vel a Gm νTsi vocatur. Latinis uteri strangulatio, suffocatio, & praesecatio dicitur. Non recte igitur interpretes hanc vocem υτ d e , uterina Interlitalant interpretati,s non de omnibus uteri affectibus, sed de eius tantum strangu lationibus, ut comprehensum est, loquitur Hippoc. Quod si itaque mulieri quae strangulationibus uteri laborat,aut dissiculter partum edit sic enim conuertit Celsus lib. 2.ca. . sternutametum sponte aduenerit,bonum est,tanquam signum & causa, quemadmodum in Commentariis suis Galenus monstrat.
Quae non est vere strangulatio.JNam etsi in hoe malo,ut Itb.6.de Male asse. loc.cap. s.testatur Gale. uniuersum corpus refrigeratur , adeoq; nulla prodit ab ore spiratio, tamen ea quae in arteriis fit, quam Graeci vocant,nequaquam intercipitur. uare quum ea quae peros fit, adeb in iis exi- , gua est spiratio, ut sensum omnino effugiat, merito ἄπν- . νσεὐ- Graecis nominatur. Quum autem relinquatur ea quq in arteriis fit, vere strangulatio dici non potest. Quod vero iam dictis mulieribus accidit, idem etiam animatibus quibusdam, quae hyberno tempore in latibulis ines usa velut mortua iacent,euenit. Nam etsi nulla in ipsis apparet spirationis nota,tamen quum exiguus quidam calor in iis derelictus sit, qui arteriarum cordisq: ossicio lassiciat, haud sus-foeantur. Sed desectus anhelitus.J Graece est, αλλ' αarmari
sed ablatio spirationis, diuerso plane sensu. Quippe ἄπω non tantum desinum,sed ablationem spirationis significat. Alij locos.J uriri a ui . alii vero secundas intelligunt. χ π enim est scelus inuolucrum, quod Latinis secun unda dicitur.De quo plura Galenus libro i. de Semine. de isde ' Vis
456쪽
Vsu par.corp.habet.Quare interpres non recte conuertit I Loci cos .Quippe loci Latini interdum uterum, vulvamve deno- --nt Quod testatur Plin. qui lib.ii.c.3 . ita scriptu reliquit: ' Fceminἶs eadem omnia, praeterquΙm vesicae Iunctus utricu- lus unde dictus uterus:quod alio nomine locos appellat,nocin reliquis animalibus vulvam. Et Columella lib. s. p. 27. '' inquiens: auod si admissarius iners in venerem est, odore perfricatur,deteriis spongia locis , & admota equi naribus. Cornelius quoque Celsus uterum locos appellat.Alius enim aphorismus. scilicet s. huius sect. Quia naturam , Sc.JGraece est, επιγ', αγι ἀκοα GO . Quare rectius ficccnuertes: qui naturam quae prius erat emortua, significat e citari , ac reuiuiscere, & propriarum meminisse motionum dum aliqua superuacua eiicit atque propulsat. De cau-
. . . se sis symptomatum.J Scilicet lib. 2.Cap. Io. Sternutationem: uria fieri hoc modo.J Non recte hoc in loco Brasauolus Leoni-
is est legitimus sensius In libris quos de symptomatum causis inscripserit, ostensum esse hoc modo, scilicet quod natora seipsam excitet ad motum illum sternutationis, ut excutiat superuacua.Sternutamentum enim hac ratione fieri manifeste docet Gal. loco paulo ante citato,ubi de tussi, stern ' tamentis, &singultu agens ita scriptum reliquit: Porro in ' omnibus quae dicta, unum commune habetur,nempe expul- ' tricem facultatem seipsam ad vehementissamini motus - ' citare,quo excutiat ea quae infestant. Atque seruore.' Gee est, sciatque cassatione. Singultum sonare solet.J 'φῖ sinctultum autem sanari per sternutamenta,in prImis test tur Hippocrates sectione sexta, aphorismo I 3. dicens: A sin-
menta. gultu Teptum sternutamentum fr
ultum vero non quemvis, sed eum qui fit a plenitudine fanat, ut ibidem etiam in Comment.suas Gai docet. Singultus ouoq; remedium esse sternutamentum Gal.lib.2.de Sympl. Cau.c.I .testatur.Quare commode hic legitur , ut est singultum. Sunt tamen exemplaria quae habent πνοα, boc
457쪽
est praefocationem uteri .Prior atet lectio est melior, PGale. antea causam quare sternutamen tu uteri strangulationes sanet,exposuerit: quam quidem causam lingui vis exeplo, qui
eadem plane ratione a sternutamento curatur,confirmat.
3 a in in apboris quomodo his mulieribus quibus men-λα ses decolores, nec eodem semper tempore profluunt, oecoloressit medendum monstrat. Decolores autem bifariam menses fieri contingit. Primum ubi naturalem colorem non praeseferunti id quod accidit,quado sanguinis colori, qui ruber ac floridus est haud respondent. Secundo, ubi varios colores re- ., ferunt. In quem modum Philotii. interpretatur, dum idem quod πολυυια significare tradit. Prior in em interpretatio melior existit.Sunt tamen quaeda exemplaria quae pio Euax legunt, id est, tardi. De qua re in Commauis Gai abunde disserit. Caeterum non eodem semper tempore pr manant menses, Galeno in Commautore,quando non iis te- eod. rem,poribus quibus antea consueuerunt, nunc etiam profluunt. pore pio. aliam quidem interpretationem Philoth.quoque sequitur, manates.
qui haec verba Hi pp.non eodem tempore semper factos, ita
απῆBαδ η γ ιυ. . αγύλ κ ἐφ φω κωὐθη , phoc est, non consueto & stato tempore, quo mulier vacuari consueuit, sed aut tardius,aut cuius. Si itaq; decolores menses sint, nec eodem tepore promanarint, purgatione hum rum decolores menses facientium opus esse significant.Non tamen sola purgatione vitiosiorum humorum eiusmodi mulieres sanantur,sed & aliis remediis, quae in Commentariis commemorat Galenus,&nos libro 3.de Sanandis malis corporis humani cap. s3.recensuimus.
458쪽
γ aserati b ursι ιλ ἀαίτης --ir ἐν-αμα κ α ' ω ἡ τ ορπι-τ- uipa, nam & per extenuante victum huiusmodi affectus sipe sanauimus. . scriptus aute est de hoc victu unus seorsim liber.Simul aute cum hoc victu etiam odoramento- in suffitus,&c. Qiis nos assidue utimur.J Quod testantur ea Quae cap. .libri de Curandi rat.per sang.missionem scribit 1nquiens, Pauculo sanguine detracto protinus melicratu e hibeo probe coctum cu incidetiu medicaminum ouopiam, velut hvssopo,origano, & interim etiam calaminilia. Et o. 18.eiusdem libri.Sed mulieribus menses abunde prouocant' & calamintha & pulegium. Exhibebis ea in melicrato co-VM, sed antea contusa,arida, cribroque subtilli discreta, ac '' rursus trita, usque dum pollinem tenuitate referat, ita denti '' que melicrato insperge.
Si mulieri grauiola mamma repente extenuam
tur, abortit. R A vlieri orauidae si repente mammae tenues fiunt,abo
I 1 tum portedere hac in sentetia Hipp.affirmat. Repe
te autem Hippocrati,ut testis est Gal.Comm.78.sect. . aph. idem significat quod nullo praecedente symptomate. Phil theus hane dictionem idem quod sine causa manifesta d notare scribit, inquiens, , του σι ανο φα ς ατίας. Cur vero mammae sine praecedente aliquo symptomate extenuatae abortum futurum portendant, Galenus libro et AeVsu pari. iis verbis docet: Contrariis, inquit, assectibus ne- ,, eesse est comprehedi mammillas. pleri quidem lacte am, , te tempus in scelus imbecillitate,graciles autem coseque , , ter in uteri penuria fieri. Ita enim & Hippocrates dicebat, , , Mulieri in utero habenti si mammae graciles fiant,abortit., , Fcetum siquidem tunc validum esse oportet existimare alia , , mentum vero haud habere copiosum :& propter hoc prismum quidem ex communibus ad uterum venis attrahere,, sanguinem, & in hoc mammillas graciles fieri,paulo post , , autem abortiri,omnifariam ei deficiente alimento Porro, , quae sint venae communes,in Annotat.in Galen Ominent. statim
459쪽
statim dicemus.Haec sententia citatur etiam a Galeno libro c.de male assect.locis cap.I.
Communes enim quaeda venae. Intelligit venas per quas utero in mammis est comunio, quae oritatur ex vasis ad cru- venae ustara tendentibus sursumque perrectos abdominis musculos O & ma. ascendiit coeuntque cu extremis venarii quae per thorace ad mi ς0m- hypochondria descendui.De quibus GaI. in lib.de Venarum disse.& D& i .libris de Usu pari.agit. Inedia.J Graece est, , alimenti defectu. A matre.J Graece, μνε μητρας , abutero. Non adhuc.J Grarce, μινι. non amplius. Initium partus matri affert. J Haec verba penitus expungenda veniunt & in sine horum Commentariorum reponenda. Cur autem in contextum irrepserini,haec est causa:In Graeco Aldino codice aliqua desiderantur, quae inter dictiones hasisa arde ρηγννω inserenda sunt. Desiderari vero aliquid, η-γνυήν participium quod cum praecedenti verbo μηδε ris, non Grereu, eo conuenire potest,palam euincit.Quare locus ille ex Hippo- dex emen
igitur quod etiam ante decem menses, ubi foetus indiget alimento, & calcitrans & membranas rumpens initium Partus vulvae assert.
ma extenuatur , alterum abortit. Esquidem dextra extenuatur, marem: sin sinistra , foemnam. Hoc in Aphorismo Hipe monstrat, quo pacto liceat deprehendere, num grauida geminos serens,marem aut foemina per abortu sit amisero,nepe ex mammarii extenuatione.Si enim altera mammarum gracilis sit, alterii abortit eu scilicet qui in ea uteri parte continetur,quae mamae exte-
460쪽
nuatae egirecto respodet. Quod ipsemet manifeste ἱlii reabis innuit,Si quide dextra extenuatur mamma, marem:si
sinistra, tamina idq; diserte accidere dixit mulieri geminos ferenti.Nam si unu tantum tatu in utero esse cotingit, no necessario ex unius tantu mammae extenuatione abortus sequeretur,nisi etia alteram simul extenuari accideret.
terii quae hic tradit Hipp.copiosius Gal.lib. 6.de male assect. Ioe.cap.6.explicat,in eustribens modu, si mulieri grauidae' ' mammae subito extenuantur,abortus sequitur.Atque genim '' nos serens si altera mamma extenuetur alterum amittit, &' ' omnino si dextra mama extenuata est,mare:si sinistra,fcimi-' ' nam amittit.Quippe tatus qui mares sunt, parte neri de-' ' xtra eotinenturaqui taminae, magis sinistra.Atq; raro aliter '' euenire compertum est,adeo ut in animalibus quoque quae '' suapte natura geminos ferre solent, itidem accidere vide V mus,ut in capris,ouibus,atque aliis quadrupedibus no pau- '' eis videre est.Et rursus lib.I .de Usu pari.ita scribens,Sicut '' duae vulvae sunt factae mulieribus in una ceruice finietes, ita' ' & duae mamae utriusque vulvae una,illi inseruies veluti mi-V nister quidam bonus. Unde Hipp.dicebat,Mulieri geminos' ' utero gereti, si mammarii altera erit gracilis, geminumque' ' Mium gerat ipsa alteru abortiet:& si dextra quide gracilescat,masculum: sin vero sinistra.λmina.Hippocratis enim dictu est illi consonu,Foetuum mares quidem in dextris,-- minae autem in sinistris sunt magis. Porro pari ratione accidit, ut utrisq; mamis extenuatis versiq; tatu abortiat. Quod Philotheus etiam iis verbis significare voluit, δ αμρίτμι ιι
οια -- assa τα αν' - - ἔτος ἡγιωη ambae mammae extenuem tur , utrunque istum propter inopiam alimenti abortit, quippe Mius fame ac inedia excruciati calcitrant,& appe dices Iacerant:atque hac ratione mulier abortit.
Si mulier non praegnans, res puerpera ac habeat huic meriti ua descerunt. Hoc