장음표시 사용
131쪽
ria . Q v Axfri t o M vh M Et L ii a V s. est in rebus ipsis absque ullo ordine ad inis lectum, siue sumatur pro integritate rei, siue etiam pro conuenientia r veritas autem solum est in intellectu iudicante', & enuntiante et in rebus vero denominatione quadam extrinis seca, sub respectu ad intelle mim:vt in hac disimatione probatum manet : potius igitur boni-tas prior est veritate,quam contra: atque hinc quoque posterior ratio praecedentis opinionis. Iacile diluitur. Quanuis enim prior sit eogntitio appetitione: tamen non propterea emciatur, rationem boni esse priorem veritate: quias sumamus bonum pro eo, quod integrum, MConsummatum est, quodcunque ens in se ipso bonum est, non ex ordine ad appetitum: si v . ro surpetur pro eo, quod conueniens altem est, nulla res dicitui bona ex ordine ad appetitum , aut ex eo , quod appeti potest: immo Vero ex eo ; quod bona , & comaeniens alteri est, appetitur: ergo haec ratio boni prius est in rebus,quam res ipsae ad appetitum referantur: qtiare licet verum dicatur ex ordine ad intela lectum,& intellectio sit prior appetitione, nopropterea verum est prius quam bonum: quia Donum non dicitur ex ordine ad appetitum,
Doctrina tamen sensti Thomae optime locum habet inter appetibile,& intellisi Oile:ha narique duae rationes in denominatione , & relatione extrinseca positae sunt, altera ad intellectum, altera ad voluntatem et ac proinde sicut prior est intellectio appetitione , eadem pro
132쪽
portione intelligibile, quod ab intellectu diis
citur.prius erit .appetibili, quod ab appetita voluntatis sic nuncupature atque haec circa Quatuor priores articulos huius quastionis dixisse sufficiat.
An exigentia in rebus cmtis disinguatur ab esentia
e AP. Ι. . Existentiam in κbus creatis distinetia. ab esentia non pauci scia tri docuerunt. CAp. II. Essentiam, S instentiam in quavis
etiam recreata, sola rationi di tingui, vera sense
CAP. III. Responderin ar inmento prioris Am
Existentiam in rebus creatis di ingui ab essentia, no,' pauci scholastici Auemur. IN hah igitur controuersa tres commemorantur a recentiori s opniones et Cum tammen , me quidem iudice, duae solum apud criptores tamPhilosoplici, quam Theologos inueniantur. Prior igitur e ,essentiam, & exaltentiam non sola ration , sed etiam eX nat xa rei distingui. Ita senseruit sanctus Thomas in stra Iam de ente V essentia, ph& itidem Caietanurq- ς ιι. a, Antra gentis,ca'. sa. ω is dem Arro
133쪽
Ferrariensis: idenque plene colligitur ex cloa
Argentina , quaesi. . artic. a. Ponattextura eadem
tibim: ex qua sentcitia colligitur heri realem compositioncm cccsic,& clientia,non solum in rebus corporeis C u a m m csentia constat ex materia 3c forma,sed etiam in Angelis , quorum esentia est onnino simplex: confirmari autem potest przdicta. Opinio auctoritate Boet i .3. de Trinit. Ibi inquit: In ijs quae sunt,
Albud est id , quod sit , aliud vero ipsum csse: deinde rationibus cadem sententia suaderi potest, Primo , qaia cslcntia dicitur esse iii potentia reali ad eristendum , S ad recipiendam c&istentiam ii se, nihil autem est in pomtentia ad se ipsum et ad recipiendum se ipsum ergo essentia & cxistentia distinguntur
eX natura rei. Secuido, quia essentia separari potest ab existentio, nempe cUm reS DOrrUmpitur , δύ nisi ita isset, nunquam res com rumpi posset ; ergc esse, & ossentia aliquo modo distinguntulo natura res , quae enim 'liquo modo separaatur,licet utrunque seor-1im se uatum man re non possit, scd alterum tantum'. distinguietur ex natura rei, saltem sicut res & modus, i dixiRus I. p. disp. II 6.
134쪽
NI spvaecae Io sup TIMA iiqev. s. Porro autem licet eXistentia rei non maneat corrupta re ipsa, manci tamen est etitia, quia essentiae rerum perpetuae sunt,& n corruptissiles , cum ab aeterno esse dicantum Tertio , quia nisi esse distingueretur ab eia sentia , Aulsa res posset corrumpi, quia non posset essentia illius amittere suum csse quod enim est suum esse, nunquam illud amitte' re potest, quod . autem non potest suum csese amittere, incorruptibile est, etiam comparatum cum Deo. Quarto , quia impossi- Bile est , rem aliquam intelligi, sub oppor sito illius , cum quo est idem realiter, sicut homo non potest intelligi sub oppositio ani . malis , essentili autem intelligitur sub non esse , quod opponitur .exilientiae , ergo non est cum existentia . Ex ijs vero Do-LMribm qui hanc sentςntiam sequuntur, Ricardus , et Henricvi docent , GNistentiam , quam' dicui si distingui ex natura rei ab esse sentia , esse relationem quandam rei ad suam causam , non autem aliquid absolutum , rὸfey Re Ricatam Miorum opinio anem, qui dicebant, existentiam esse actum quendatri absolutum ; quana ipse minime
Caeterum recentiores quidam inter hanc opinionem,' eam, quam seu ti capite Ut Drobabiliorem sub j ciemus , mediam aliam excogitarunt , nempe essentiam, & existen- fiam distingui ex natura rei. non sicut 'm
135쪽
istimasse, essentiam & exilientiam distingui inter se ex natura rei, sicut distinguitur res 1 re, non autem sicut res & modiis rei disti guntur:de quibus distinctionibus satis superque dictum e li a nobis I .p. disputatione eadem. Recentiores igitur praedicti mediam sententiam sequuti, dicunt, essentiam,& existentiam non distingui ex natura rei sicut res & res distinguntur,vi Doctores praecedentis sententiae assirmant,sed sicut res,& modus rei Hanc u ro sententiam tribuunt Scoto, in stat λ.ε.quaest. 1 Henrico quodlibero r. quaest. q. G Io. ω Dominico Soto a. nisi . cap. a.& in .aistin. IO qm . a. Cou- uicti autem videntur primum recentiores,
qui hanc sententiam docuerunt rationibus flerius allatis,ut assererent, inter essentiam,&existentiam costituendam esse d1stinctionem ex natura rei; deinde ne maiorem di itinctionem constituerent, quam eam, quae modalis 1 recentioribus vocari consueuit, inde exsistimarunt,quia cu hac sola distinctaone recte omnia constantin rationes superius allatae facile disialui possunt.Vcrum inutiliter haec media sententia excogitata est, atque infideliter pro ea praedicti auctores allegantur.Primum,quiae qui in prioxi sententia docuerunt; essentiam distingui ab existentia ex natura rei, non di Neriit distingui ab ea ,sicut rem a re,sed solum docuerunt in uniuersum , distingui ex natu
ret,aut realiter ,quod quidem constare posset,
136쪽
cum distinctione solum rei,&modi rei.Dcinde quia nullsts hactenus ex citatis au ctoribus docuit, neque ulla specie probabilitatis docere potuit .existentiam ita distingui ab essentiet, ut ab ca separari,& sine illa permanere posset:
hoc autem necessarium erat, Vt diceremus,
essentiam & existentiam distingui ex natura rei, sicut res distinguitur 1 re : ut constat ex doctrina tradita r. pari. disputatione II 6. cap. s. quod enim recentiores aliqui asserunt, hoc tempore manere existentiam substantialem panis in accidentibus altaris separatam ab essentia*anis , ex quo sequitur custinctio realis inter essentiam , & existentiam, tanquam inter rem & rem , neque probabile est , neque ex allegatu motoribin ullus asseruit. Postremo ex citatis auctoribus pro hac si canda sententia , Status nihil omnino di xit . Henricus vero quodlibeto illo r. quaesitione 9. potius docet, essentiam & e stentiam non distingui ex natura rei, sed sola ratione,&ita pro sequenti opinione ipsum allegabimus. Solus vero in et . Physicorum , quaestione illa a. solum dicit, esIe existentiae non es
se rem distinctam ab essentia , ut discipuli inquit) sentiti Thomae eXistimant, eo quod ti hoc modo distingueretur , posset Deus
corrumpere meam eXistentiam , salua mea
essentia quod ipse putat impossibile. Subdit vero postea haec verba : Seὸ dicitur esse di-1tingui ab esllantia , sicut sedere ab homine, quia non est de essentia hominis, ut sit, qui H 3 pe cum
137쪽
ν18 QN AEsTIouvM M E T A P H V s. Pe cum ante mundi creationem homo er*t animal rationale, sed de hoc alibi quibus verbis non contcndit ipse constituere distinctionem eX natura rei inter ς1sentiam, & existentiam qualis psit inter rem & modum rei, quia huius dilhinctionis, quae ellet ex natura rei, &non ratjonis, nunquam ipse meminit sed aliquam distinctionem ratIonis. In A. Vero sententiarum , Astin. rQ qa est.ilia 2.art. I. ta a. nihil etiam pro hac media sintqntia docui, si recte inspiciatur: nam inare r. solum dicit, esse per se, esse modum conuenientem quidditati substantiae, esse autem in alios, este modum conuenientem in accidentibus : idem docet iparticulo a. de modo existendi in alia, qui conuenit accidentibi ς , & inquit, non esIstem di tinct ma subiecto: an vero ex natura rei distinguatur, non definit. Ρraeterea ipse noagit de existentia absolute, & de estentia, sed de existcntia cum modo per se nos autem hic disputamus de existentia absolute,no auten de modo illo per se.
a sentiam θ' exi Mnesam in ora uis etiam re C at sola ratione distingui,ve sententia est. i
hi vero semper placuit,& tanquam Veram tententiam probaui, essentiam me&jstentiam nullo modo ex natura rei, sed sola ratione intellectu nostro distingui,qua tra-
138쪽
nem , versiculo : Al' dixerant Gabriel in , disti
que quotlib. 7. quaest 8. Quam sententiam in primis confirmare possumus duplici ratione: Prior petita est ex doctrina,quam tradidimus 3 art. diseq. L20 cap. .nimirum de ijs,quae Πon .videmus separarr aliquo modo,non posse cum fundamento affirmari, aliquam distinctionem ex uatura rei . quin potius si aliquid de illis pronuntiandum est, asserere debemus , sola ratione distingui. Suppono etiam , ut ibidem Dyias probam .non esse mediam distili stionem aeta natura rei inter realem , & rationis,quam xocauit Scotrus formalem : dixi autem , quae Eparari aliquo modo non possunt, quia da pliciter aliqua separari contingit, primum ita
ut quodlibet per se sine alio saltem:per diui
inam potentiam esse posus, & haec leparatio .est indicium sulficiens discinctionis rei a rei Deinde ita vel num sine alio esse positi,saltemper potentiam Dei, non tamen contra , de hoc est .certum , & euidens indicium distinctionis rei 4 modo rei illud erum,quod ine alio esse potest. est res, aliud vero est Uodus. Hac praei nista doctrina sic colligo; neque esse ab c ssentia , Deque .esientia ab potest ullo modo separari: ergo sine fundamento dicuntur aliquo modo ex natura rei
139쪽
sola nostra ratione secemi. Porro autem nolo modo separari posse essentiam . Sc esse', Probatur , quia separari nequit esse abessen-- tia,ita ut sine illa manere possit, ut satis' coh- stat, neque essentia ab esse; quia essentia marini e nequit sine existentia, sed destructa existentia destruitur essentia,hoc est,in rebus no,nanet; nam si aliquo modo manere diceretur , maxime quia ab aeterno sunt verae, de immutabiles enuntiationes de ipsa essentia, ut quod homo sit rationalis , aut sit animale hoc autem non satis est, ut dieatur essentia manere actu destructa existentia,sicut neque in ante egistetiam ab aeterno actu fuisse d1catur.Vtriusque enim eadem ratio est. 'Porro autem essentiam rei creatae non su-issa ab aeterno extra primam causam . probatur , quia aut illa ab aeterno conseruaretur 1 Deo, aut a nullo penderet. sed increata esset; si esset increata. Usi ipse Deus , quod est fal- . sum. hoc enim nori disserimus de creaturis.
prout in Deo dicuntur ipse Deus sed de ipsis;
secundum proprias earum rationes formalas : si autem a Deo conseruaretur, sequeretur,aliquid ab aeterno extra Deum fuisse aDeli Producium ,& conseruatum, quinimo neceΩsario)Deo ita emanasse ; sicut Filius aeternus a Patre et quae sunt ab ti: ea vero ratione solum dicuntur essentiae rerum aeternae,
non quia' actu sint, sed quia ab aeterno non implicant contradictionem , ut sint, & ita sub diuinam omnipotentiam cadunt, & ab
140쪽
DISPUTATIO SEPTIMA. it rea possibiles denominantur Vt 1.pAse ro .ca'. 3. Vberius diximus . Haec autem posisibiliras , &non implicatio contradictionis, necessaria est, & prior nostro modo intelligendi omni actu voluntatis, & 1ntellectus diuini ; quia neque essentiae rerum impli-Cant contradictionem , Ut sint , quia Coss-hoscuntur. , neque quia ideo aliquo modo placent , & sub voluntatem illius cadunt,
ut eo loco ex Hemri o contra Scotum obseruauimus et neque vero Scotus impugnat Henricum , Ut recenitores quidam autumant,
Rod dixerit , essentias esse aliquid extra
eum ab aeterno ante actum diuinae voluntatis, & intellectus i, id enim nunquam Hen
ricus somniauit, sed quia dixit , esse possi
bile creaturarum, quod ipse vocat passivum absolute , non relate esse ante omnem actum intellectus, & voluntatis diuinae , quod sine verissimum esse , Contra Scotum ita ea disse putatione ostendimus. Quod vero de essen-lijs rerum multa ab aeterno Vere .nuntiari possunt, non satis est , ut dicamus eas ab aeterno aliquid fuisse : nam in Draedictis propositionibus copula, est, non denotat ullum actum existendi, sed conuenientiam extremorum inter se, ob quod nominales dicere consueuerunt, verba in definitione non denotare aetiim, sed aptitudinem elique Logicis axioma satis familiare: quo modo vero creaturae ab aeterno dicantur no ens, & qua te nomens, & qua ratione ex non ente di-