장음표시 사용
141쪽
Cantur factae in tempore, S uctam ex es edi minuto , quod illis tribuit Scotus, ab paterno creatae dici possint, an non diximus ε. p. di .ro . cap. 3. Vbi etiam disputauimus de ipso esse diminuto , quod Scotus illis tribuit ; atque ipsum a Caiet. dc ab alijs Thomillis sinistre eum interpretantibus , defendimus. Potherior radisio cli huiusmodi, nulla entitas potest esse a-ectu, nisi existat, nsm existere idem est quod
actu cise ens: aut ne cellario reciprocantur. Achus enim entis est existere;ergo nulla essentia potest actu esse, nisi existat: existere auis, em non potest. nisi existentia: nulla igitur potest assignari distinctio interessentiam actu.& existentiam . si quidem clientia actu est existens, & ita existentiam habet, ac proinde 'cque ulla compositio realis ex esse, & essentia excogitari potest. At dicat qui , essentiam secundum se no esse entitatem actu, sed entitatem, quae cum possit esse & existere aduentu cui silentiae iam actu est.& ita.esse compositionem ex actu existentiae & potentia essentiae. Vor 1 huic obiectioni obstat manifesta ratio. Cum enim esseptiae tribuimus potentia ρd existcndum. iiqn tribuimus eam eo modo quo enti in adhu coueuiire solet aliqua potet a
ad alium actu sicuti homini nescienti aliquid . conuenit potentia sciendi illud , & materiae primae anu cXistent; conuenit poleotia ad formam , sed tota ipsa essentia ea ratione dicitur csse in potentia, quia cum non sit, non implicat contradictioilem,Vt esse possit,quod quidem
142쪽
quidem non satis est ut dicamus ex esse,& essentia aliquid constitui, aut componi. haec enim potentia essentiae ad existendam non est coniuncta cum aliquo,quod sit actu , ex quo . quatemis est in potentia,& ex ipsa exHentia
adueniente, aliquod Iertium constituatur; quare neque ullo modo ex nature rei essentia
cistingui potest ab existentia. cit enim essentia, cu est in potentia ide omnino quod post mea actu erit,nisi quod prius potest esse,& non est, postea vero totum illud , quod poterat esse , actu est, ac, proinde non sint duo , ex quibus fiat compositio. Ad utranque ratio- inhm respondere possed aliquis. essentiam nu- quam separati ab existentia in uniuersum, quia semper cum actu est, emistit per aliquam existentiam similiter etiam nunquam actu epse,nisi per aliquam existentiam : nihilominus
quia potest existere pluribus existenths successive saltem per potentiam Dei , ideo aqualibet 1llarum ex natura rei distingui. Porro autem quamlibet essentiam creatam existere p se nac , aut illa existentia , probant o p plo quantitatis, quae eadem manens potest rccipere diuersas figuras & exeplo corporis, quod idem manens potest esse in diuersis locis. Verum doctrina haec aliena est a rectaPhilosophia , R exempla, quibus homprobatur, futilia sunt; primum quidem , quia haru iubstantia,aut tuapte natura postulat unam tantu. existentiam detema inale,tanquam propria &ita reliquae erunt ei alienae, ac proinde . non
143쪽
3a Q V AESTI ONUΜ ΜΕΥ AP S.Iecte conuenient cum ea tanquam aetus cum
sua potetia neque per illas exiliere posset quia ut supra probatum est, nihil per aliena existetiam existere posset si autem ad plures illas
existe 1tias indiscriminatim tanquam ad pro Prias, haec numero essentia ordinem habe Tent,non esiet maior ratio. ob qua essentia ligenumero 1 sua causa naturali produceretur cuiac,quam cum illa existentia,& ita naturalis actio causae non esset ad UnΠm determinata;
dici autem non potest ex hoc loco .ex his disipositionibus potius ad hanc existentiam, qua, ad illam determinari causam ut illam producat, quoniam hic locus ,haec dispositio dete minant causam ad hanc numero essentiam e si vero postea haec essentia indiscriminatim postulat hac,vel illam existentiam, nulla erit dis. positio, aut locus , a quo determinetur ad hanc existentiam , potius quam ad illam , Misa non poterit naturaliter cum ulla existentia produci. Exempla autem, quae adducebantur,friuolassent,na quod eadem substatia indifferens Iit ad plura accidentia, & eadem quantitas , quae est etiam subiectum accide tium ad diuersas figuras,quae sunt ei accidentaria, mirum non est at Vero eandem essentia
in disterentem esse ad plures actus substanti tes exi silendi, inauditum in Philosophia ha
nus cst. . Quod vero recyntioos nonnulli, qui primam sententiam sequuntur, assirmant, existentiam
fabstantiae non solum ex natura rei ab essentia distin
144쪽
DISPUTATIO SEPTIN A. Tas distingui, hoc est formaliter . non tanquam remare sed etiam esse quoddam accidus co-pletum in praedicamento. Quando , eo quod nihil sit quam duratio mihi nunquam probari potuit. Primo,quia distinctionem 1llam me
Secundo quia tam impossibile,immo muIto magis existimo , substantiam aliquam existere per aliquod accidens,tanquam Per formam , quam existere per aliquam existentiam, quae ab ea re ipsa distinguatur. Nam licet e istentia accidentarie praedicetur de substatia, nempe praedicatione quinti praedicabilis, sicut vivere de viventibus , quibus est esses tamen sicut vivere seu vita non potest esse ac- .cidens praedicamenti completum viventis,ira ncque existentia cuiuscunque substantiae potest esse accidens completum ipsius: ideo autem vita seu vi.eae non potest esse accideris copletum viventis,quia anima est forma substantialis, qua viutas vivit.
Tertio, quia si in substantijs esse distingue
retur ab essentia similiter in accidentibus co-pletis distingueretur,ac proinde cum existentia substantiae, & accidentium essent accidentia completa, constare deberent essentiasta , & peculiari existentia distinistis ex natu- ra rei, & ita in infinitum procedere deberemus . Respondent aduersarij , existentiam habere quidem essentiam , qua interdum existit , α interdum non exastit , non ta -
145쪽
ras Q v Ag s Υ I o rr v M METAPH. inen indigere alia existentiaisicut duratie substantiae , aut alterius rei non indiget alia duracione, qua duret. Hoc sane responsum adnuitendum csset, si ipii existimarςnt, existen- . tiam rei non distingui ex natura rei ab esset reiacuis: posita tamen eorum opinione facile refellitur . nam cum dicant. fam existentiam
isse rem quandam , & essentiam completam, nulla est ratio , ob quam non debeat haberct suam existentiam diitinctam , siquidem noti est ipsi ellentiale , sempcr exit tere , sed inter dum est extra causam, licui substantia ipsa, interdum vero non est. Quod si haec cssentia existentio, quae interdum est,interdum no est, . 'existit per existentram'. a se non distinctam, cur , obsecro , quaecunque alia non poterit eodem modo existere3 Neque obstat, quod duratio rei non duret per aliam duratio
nem. hoc enim verum est in sententia eortum.
qui aut dicunt ipsam non destirgui ex hatur1
rei a re. durante , quod Verum existimo , ut ostendi I. para. at t. 31. U.ε. aut non esse per se essentiam quandam completam , & fane multo. magis conuenit cuicunque ' essentiae completae Cia eXistentia, quam durationi duratio. Ad motum autem ideo non est alius motus , quia motus non dicitur effle .res, quae fit, essentia autem est res, quae recte dicitur esse,&existere. . 'Quarto.quia esse existentiae non est duratin
ipsa formaliter . qua res dicitur durare , immo vero res existens , seu existentia, dicitu . dura-
146쪽
inter esia,& durare cSplicuimus r. pari. diseu . Tab. cap. 3. quocirca in Deo prius intelligitur esientia,& este, quam duratio, quae est aetcr-nitas id eo st82 in Doctor itan prius de esssentia,& esse Dei, quam de a ternitate disputauit. Respondent aduersarij, ad aeternitatis rationem duo pcrtinere , nempe duratione negationem principii & finis: cxistentiam au . tem non intelligi prius duratione .sed negati ne illa , qvae est essentialis aeternitat1. Verurn
hoc responsiim refellitur facile , quoniam , Vesupra diximus , res dicitur durare in sua existentia, immo & ipsa existcntia rei dicitur multum , aut parum durare:Ergo cum disputauit S. Doctor de cxistentia Dei, nondum quidquam dixit, qued esset inrmali. r duratio , cum omnis duratio tanta , alu tanta
esse debeat; existentia autem sine duratione
mc tanta , nec quanta dicatur et tramin sautem de natura aeternitatis etaplicui rationem durationis Dei, & ,quanta esset, quodi proprium est durationis secundum nostrum modum concipiendi. Denique ex opposita sententia sequitur, substantiam existentem risi esse unum per se, sed unum per accidens, constans ninairtim ex duplici essentia , altera substantiali, altera accidentaria . Tum etiam quodcuniaque accidens inhaerens subiecto non essetanarum vitam essentiam, sed duplicem , eo quod ipsum inexistenciam cxistimant esste ens iquod
147쪽
is ατ AE s T I o N V Μ M. E T A P H a quoddam, & accidens quoddam completum in quovis accidentC. Multa sane praeter haec disputant recentiores de esse EM cssentia, variasque circa rem hac quaestiones mustiplicant, parui sane , aut nub lius momenti.quae ex dictis facile dilui pose sunt. Prima est de esse essehtiae, quod vocant actuale,quidnam sit; constat autem ex dictis trullum esse actuale conuenire essentiae, nisi esse, quod vocamus existentiae . Secunda est, quidnam sit existentia : patet autem, eX- istentiam nihil aliud esse, qua essentiam ipsam extra causas productam. Tertia est de causis existentiar, quis autem non videat, easdem esse causas existentiae ipsius essentiae, o actu sitλQuarta est de compositione existenetae,an videlicet constet partibus,manifestumantem est, easdem habere partes , & eodem ariodo, ac ipsam essentiam,liquidem ab ea norqdistinguitur.
CAP. III. Restandetur ad argumenta prioris sententi ARgumenta vero prioris- sententiae pamrum , aut nihil dissiclitatis habent. Ad testimonium Boet, respondet primum Durandis quae Non.illaestata,numer 23 ideo dixisse Boetium 1, ηs, quae sunt, aliud esse . id quod est aliud vero ipsum esse , quia diuerso modo haeci
148쪽
vno , quod non includatur in alio r intelli cautem nostro modo concipiendi. Deinde reis spondet ibi non loqui BIetium de esse essentiae.& exilientiae, volens Inter ea offendere , auueonstituere distinctionem aliquam , sed de re- . bus compositis,in quibus,inquit, aliud esse id
quod est,nempe totum compositum, aliud autem ipsum esse, nempe forinam , quam vocuesse rei, quia per illam res dicitur esse. Gubertus in eum locum Boetu,ipsum. interpretatur de concretis &abstra stis: concretum enim, inquit,
esse id, quod est, ut hominem rabstractum autem ipsum esse, ut humani atem, qua dicitur homo esse homo: manifestum autem eli, haec inter se distingui,etiam secandum rem,& noi sola ratione , siquidem concretum includiu
subsistentiam,saltem oblime connotata abstractum vero non ,ut Qstendi ιedi'. roc. . Verum obhciat nobis aliquis Eliam Crete, sem in orat. Σε. Melanetaera, ubi explicans illα verba: duas sumas, &c. ix fine Commentari, ubi
de Dei essentia ita scribit:ssimplex proprie hari sola est, & unum proprie, & unitas , atque vulta dicam, litas, quaecustq, autem Post DeuΠλLunt,velut duplicia sent,ia composita,tamct- si non pari modo: intellectualia enim,& exesia sentia 1lint, Sc constituente differentia, qua rCm Vnamquamque secernit ἰε quidquid enim habet, quod ad existentiae ipsius demonstrationem timul confideretur, proprie non simplex est. Re ondeo , hic non distingui ab Si a in spirituasibus esse ab essentia, neque ge
149쪽
ius Ag s it o v M , ET APRUM nus naturae a differentia illius, sed naturam ab accidentibus, quibus indiuiduatio , dc sin-pularitas illius demonstratur , ut ex verbis
1pssius satis constat.In sententia enimGraecorum
ianum, quam commemorauimus supra, dis
put.D. cap.3. accidentia connumerantur non
solum aci indiuiduationem naturae , sed etiam ad personalitatem illius, non quidem constituendam, sed demonstrandam. Ad primam vero rationem dico , essenistiam non esse iii reali potentia ad existendum, antequamexistat, neque in reali po- temta ad recipieniam existentiam , ita ut illa potentia sit actu aliquid ,vel in aliquo,quod adu sit, iuridam tutia habeat, sea eatenus sesum dicitur essentia iii potentia ad existendum , antequam qai equana sit, quia ex se, Mab aeterno verum est , non implicare in se contradictionem , ut sit, ex quo dicitur cadere sub omnipotentiam Dei , ut producaxur,
eum est: haec autem potentia quae idem est, quod non implicatio contradictionis , honcst realis aliqua potentia ad existendum , vel in aliqua re actu fundamentum habens , sed potius dicitur potesttia Logica , quae ad e- fiuntiationes refertur ; eodem modo dicitur essentia, antequam existat esse in potentia
xd recipiendum in se existentiam , quod satis
non est, ut colligamus distinctio m realem later essentiam, & existentiam. Aδst fundam rationem respondeo , essen
150쪽
ut maneat. Cum enim reS corrumpitur, non
dicitur manere essentia rei actu, sed solum' sub potentia Logica , quia. hoc manet, Vt res' illa possit esse; hic autem modus separationis, quo res dicitur manere solum sub potentia illa Logica , non satis est, ut dicatur distingui
eae natura rei a se ipsa actu existente: nam cum dicimus , ex separatione unius ab alio , recte colligi distinistionem ex natura rei inter illa,
id intelligimus , ita νt aliquid separatuae actu
Ad tertiam rationem respondeo , sicut dixia.Zart. A f. ιδ . cap. f. quanuis res quaecunquo sit suum esse, hoc est idem sit cum 1ua existen tia , nihilominus corrrumpi posse , neque enim ut res aliqua corrumpatur, Oportet separari essentiam inis ab existentia, sicut res compositae corrumpi dicuntur per separatio nem partium , sed latis est, suaptς natura ta lena esse , ut editentia illius a Deo necessario pendeat, & conseruetur, ita ut si nolit eonseruare licina , hoc ipso in nihilum deci dat; ex quo prouenit, ut de qualibet crea tura hae c duo en tiari possint, & quod sit,& quod aliquando non sit, sed esse possir; at. que hinc etiam facile intelligςmus, qua ra tione dicatur Deo essentiale existere, non quia sit idem secundum rem essentia, & existen tia -n ipso, sed quia ita a se ipso existit, ut noctexistere non possit, cum a nullius vo lata pendeat, ut exutae,