장음표시 사용
321쪽
,ΟO QIU AESTIONUM METAPH. potest quo minus ratio nostra Deum concipiat cum rebus creatis ex parte conuenire, δύaliqua ratione disserreῖQuod sit in aliquo praedicamento debet constitui non reductitae , Ut aiunt,sed dire cte collocandus est ea enim somlum reducuntur ad praedicamentum , quae nosunt entia, aut formae per se subsistentes , sed partes,aut quasi principia,& appendices,qua Ita sunt punctum,anima,& materia: est igitur praesens difficultas .anDeus directe sub aliquo sene ,sicut speςies constitu tur. CAp. II. i
Deum in praedicamento collocari Nominales senserunt. Non defuerunt exscholasticis, qui assereret, Deum directe in praedicamento collo, Cari; auctores huius sententiae sunt Robertu
a. Camque probabiliorem censet Gabrielini dis. 3. quaest. t. quampis oppositam sententiam ipse amplectatur, quod putet, in schola Goniensi communem fuisse. Eodem modo docet praedicti Doctores, nomina aliqua de Deo,& creaturis univoce praedicari: id quod etiam putat Scotus eadem diffinctione 8 . V in i .distin t 3. q. 3. 3. quantum adsecundum : quem nihilominus pro praesenti sententia citabimus. Ut autem ostendant, hoc non repugnare diuinae simplicitati, suppo-
322쪽
supponunt i liquod superius dicebamus, genu ,& sifferentiam non ex natura rei, sed sola no stra consideratione distingui, ac proinde Deo
non repugnare in praedicamento esse,atque CX genere,& differentia componi: nulla enim a lia videtur else repugnantia , quo minus Deus in praedicamento collocetur.
Deinde probant auctoritate qui
libr. I de Trinitate cap. 8. o. V M. docere Vj detur,
quaedam praedicamenta de Deo dici translatione improprie, Vt quale, quantum, situs, habitus & tempus; quaedam Vero proprie , Ut substantia , & relatio: qtio fundamento bona pars doctrinae totius libri nixa videtur. Et eo dem capit. 8 postquam dixit multa praedicamenta de Deo translatione praedicari, subdit haec verba: Quod autem aci faciendum alti net fortassiis de solo Deo verissime dicitur. Solus enim Deus facit,& ipse non fit, neque patitur: quibus docere videtur, praedicamentum actionis Deo proprie conuenire. Accedit etiam Damascenin, qui libro i. deside, cap. st . ita Deo tribuit nomina filiationis, & paternitatis ,ut non a creatis translata fuerint ad Deum, sed potius contra ex Deo nobis fuerint Communicata . Probat autem ex illo ad Ephesos 3. Ex quo omnis paternitas in caelo , ω in terra nominatur e expressius id docet libro primarum institutionum, cap. . ubi poliquam dixtis
essentiam, quam alia dicunt substa'tiam , genus esse supremum, subiimgit: Huius autem .summi,primique generis species sunt,primum id,
323쪽
3O2 AE ITIO NUN ΜETAPH es. id,quod corpore vacat, & corpus inanimumγ& paucis interiectis. complectitur enim eGsentia corpore vacans Deum, Angelum , animam,daemonem a
CAP. III. Verior sententia sex aliorum rationibus probatur δOPposita sententia multo probabilior est, quam plures , & maioris auctoritatis Theologi sequutur;videlicet,Deum non posse in
praedicamento collocari, ita docuerunt Sandius Thomas, Caietanus. U recentiores in hoc artiaculo , mnricus 1n summa, quaeβ. a. artic. 26.
resertur etiam Magister in 1. distinctione 3 qui docet, neque praeclicamenta ac eidentium, neque substantiam ipsam proprie Deo conuenire. quibus videtur Deum exeludere a praed camento substantiae. Sed clarissime praedi iactam sententiam amplectuntur Albertus in eadem distin tione artic.32. Bonaventura artis. r quos . Ricardus artic. . ori est. a. Argentina quaest. r. artic. t. in idius artic. t. quaest. 3. Scotus quaesit.I. f. Teneo opinionem meam. Bassolis quaen. q. Ca preolus quaestione 2.arti . r. conclus 6. Durandus in a. diuincti. 3. quaestione r. numer . ra. Idem Sanctus Thomas , ει Ferrariensis r. contra gentes scapite 2s . denique Ocam. in illa distinctione 8 . qu bone r. quanuis putet , eam dissicita probari.
324쪽
variant tamen in confirmatione huius sententiae ; prima ratio Sancti Thomae est huiusmodi. Species, quae est in aliquo prς dicamen to , ita constat genere, & differentia , ut id a quo sumitur differentia um eo, a quo sumitur geuus, comparetur sicut actus cum pote tia in Deo autem non cit aliquid ,Vt potentia, ct aliquid ,ut actus , ergo ex genere , & differentia constitui non potest Eade ratione utu-tur Henricus Ricardus, 21 Didius ; eam tamen infirmam esse paucis ostendam. Si enim repugnaret, in Deo esse aliquid per modum potentiae, ex quo sumeresur genus,& aliquid per modum actus, ex quo sumeretur differentia, eo esIet, quia sequeretur,Deum non esse sim ' plicem,sed re ipla compositum ex actu.& potentiai atqui in hoc nulla ratione sequitur , si dicamus, ut 1. cap. notatum est . compositio nem generis , & differentiae esse solum per rationem nostram. Sic autem nullum est ab isurdum plura in Deo concedere,tanquam com Ponentia , quorum alterum per modum potentiae alterum per modum actus intelligatura noster enim intellectus in re simplicissima, qualis est Deus,haec facile cocipere potest icut etiam distinguere eius attributa, quae eXIIa tura rei non distinguuntur,id enim prou nit ex imperfectione intellectus cognoscentis Deurn initar aliarum rerum,ut infra disputatione
Ex hac doctrina Gregorius quaestione citata,srm,e' a.distbluit fere omnes rationes , quae
325쪽
afferri solent pro hac sententia, ut inductione eonstabit. Hinc enim soluitur secunda ratio, quae talis est: genus est pars eius quod est sub
genere,sed Deus non habet partes, ergo Deus non est sub genere: qua ratione uti sunt et , diua,ta Henricus octa citatis,os Avicenad 8. MetaphsPα,cap 8. tamen nihil probatur: quoniam non videtur esse contra Dei simplicitatem costare aliquibus,tanquam partibus per intellectum. Sicut etiam non repugnat, compositum esste, aut Constitutum per rationem , Ut infra dryρ- ia1.cap .3 ω disp. 11ρ cap. a. explicabitur. Solum enim repugnat Deo compositio ex natura ret,iicut etiam pluralitas,& distinctio, praeterquam diicinctio personarum. Tertia ratio est, res praedicamenti debet esse 'aliquid distinctum a tuo esse, saltem intentione,& definitione, quanuis re ipsa non distinguatur.Intelligit vero Henricin , cuius est haeo. ratio,solam d1stinctionem rationis , ut ex doctrina ipsius patebit infra disp. iar. cap. r. Cum ergo Deus non distinguatiata suo esse , sed indefinitione ipsius Dei illud includatur: etiam
secundum rationem nostram fit,ut in praedicamento Deus non collocetur. Hac eadem fere ratione usus est sanctus o mas in hoc artis. θ' C reolus in x di'nct 8. quaesi.
acari. I .concl. 2. assiumit enim, necessarium esse,
et aliquid ponatur in praedicamento, essetiam illius ab existentia differre,non solum per rationem, ut dicebat Henricus, sed etiam ex natura rei .Haec tamen ratio ex eodem principio 'superius
326쪽
silerius posito facile disIoluitur . Tum quia probari non potest id,quod supponit Henricus m maiori propositione: tum etIam quia In Deo distinguere possiimus eslantiam ab eX-1stentia, conceptu nostro , instar creatura-arum. Praeterea 3.p. quaest. II. articul. a. ostende
mus , clite , & essentiam in rebus ' creatis non distingui ex . natura rei. . CUmque cCmpositio eX genere.& differentia sit solum per intellectum , non v idetur talis di1tinctio ex na
tura rei necessaria. ' . . . . .
t Quarta ratio Scoti est in hunc modu: Quanuis Deo , dc creaturis dari possit conceptu ς Communis,& vniuocus': sic enim putat ensile Deo , & creaturis praedicari , tamen ita. Deo non . est aliqua realitas , quae ex se sit indisterens ad finitum , & infinitum , eX qua desumatur genus , ergo Deus non potest sub genere collocari. Verum ex eodem principio Constat, necessarium non esse aliquid distinctum ex natura rςi, ex quo. genus desuma tur,& aIiquid ex quo disterentia. ut ex doctri
Ouare hoc nihil obstare potest, quo minus id, quod simplicissimum est, genere, & disterentia conssare possit.. . . . 'Quinta ratio, quam assert S. Thomag cap. sitias. talis est: Si Deus esset in praedicamento, deberet . esse in . prescamento substantiar; in eo autem esse non potest, quia abusive sub stantia dicitur, auctore ηρομ lino lib. . de Iri ,1siue, M. s . ergo Deus iiὶ praedicamento no K
327쪽
est. Responderi tamen potest,quauis substantia, si id, a quo nomen primo impositum est, 1pectemus de Deo proprie non dicatur , sed abusiiue;dieta enim ruit a substando accidentibus si tamen rem ipsam significatam attendamus, propriissime inDeo reperitur,ut eodem capite indicar Augininus. significat enim naturam seu essentiam , quae alio non indiget, cui inhaereat, sed per se est. Quare docet, essentiam Deo proprie conuenire. Et sane cum Deo hvpostasis proprie dicatur, iuxta phrasim Graecorum Patrum , U Conciliorum , non est , cur negemus ; etiam substantiam de Deo proprie praedicari. Nam & hv postasis Graece, sicut substantia Latine a subitado dicitur. Quod vero contra obij cit S. Thoma cap. illo vide
licet , illud per se , in substantia nihil esse , &
solam negationem existendijn alio significare: ac proinde si in Deo sufflantia non est, quatenus accidentibus substat,ei substantiam proprie non conuenire , mihi non probatur. Na ut ostendam 3. p. φ .arta. Contra Scotum, modus ille per se in substantia non est sola negatio ,sed positiuum,quod negatione explicatur. sicut etiam in supposito,& persona. Sexta ratio.quidquid est in praedicamento, clauditur ipso,& continetur: id autem, quodi est infinitum , sicut Deus claudi, aut contineri nequit ab alio , ergo neque esse in prae- dicamento. Hoc argumento usi sunt Bona- uentura ., Thomas de Argentina, ta Durandus, & paucis insinuarunt disgidius, V Alterius: eo
328쪽
DIs P v TATIO XVI 3o tamen parum probatur. Nam contineri sub aliquo genere praedicamenti, contingit solum nostro modo intelligendi: sicut autem intelligimus naturas rerum determinatas, Sc finitas. ellentialiter , sic etiam possemus commune aliquid, & indifferens enti finito , & infinito considerare , nisi id aliunde repugnaret. Contineri enim,& concludi sub generalissimo praedicamenti non ei re ipsa finitum esse,& limitatum secundum estentiam. Nam coceptus communis ab utroque abstrahitur, ac
proinde sub se complecti potest finitu , & in
finitum secundum essentiam. Mitto rationes alias, quas infirmas esse , eX praecedenti doctrina facile demonstrarem,& duabus tantumessicacioribus praedicta sentcntia confirmabo. CAP. IIII. prior ratio frax praecedentis sententiae. D Vae mihi suppetunt rationes , quae seniatentiamsuperiora capite positam efficaciteri robant: quarum priorem,quod minus Theo-ogica videatur, in hoc capite perstringam : posteriorem vero,quae multa Patrum doctrinam . Continet, sequenti subij ciam. Prior est huiusmodi; omne , quod est sub aliquo genero, vel est individuum,vel species,aut subalterna, aut athoma : sed Deus neutro modo potest esse, in praedicamento ; ergo nullo modo in eo ollocatur . Primum , non est species ,
329쪽
Og QN Ag s T I 6 N v M META FA. quia neque continet sub se alias species , tanquam subasterna, neque indiuidua , tanqua species infima ,ut manifestum est: neque enim Irunt plures dii , solo adhuc numero differentes. Deinde Deus in praedicamento non potest tale individuum; omne namque indiuiduum in ratione speciei cum alijs essentiali- .
ter conuenit Deus autem cum nulla re mundi hoc modo conuenire potest; alioqui diceretur eiusdem speciei cum aliqua creatura ; de solo numero ab ea differre , quod est absurdum : quia magis distat a quavis creatura, qua una creatura ab alia diuersae speciei : Deus igitur nullo modo cum aliqua creatura sub
Posterior ratio est. Aut Deus cum aliis oma nibus creatis est sub unico praedicamento entis, aut sub aliquo ex decem assignatis ab Aristotele sed sub nullo esse potest: ergo non est sub aliquo praedicamento. Primum non potest me sub ente,tum quia substantia solum est ens. simpliciter : caetera vero secundum quid , hoe cst,en in cntia: id vero , quod Vni uoce de aliquibuspraedi catur,eisdem simpli-
Citer conuenit;tum etiam quia quoties aliquis conceptus abstractus univoce pluribus con imit,debet esse unus pretier multa,hoc est,ita ab
330쪽
ab illis abstractus,ut in ipsis aliquid remaneat, quo differat,diuersum ab eo,quoi univoce ab eis abstractum est;alioqui nihil illis commune intelligi posset,ut dio. x I . cap.2. dstendemUS. Ens autem non potest hoc modc abstrahi, nain eo, quod remanet in ipserioritas, ipsa ratioentis intrinsece includitur: qua te causa vulgo dicitur ens includi in modis hirinsecis, ac
proinde non esse genus, neque v1iuocum respectu omnium entium singularum; quam rationem tetigit Ricardus. Quare non video, quomodo cohaereant ea ,.quae chcet Scotus loco cit-;nimirum, aliquid este comnunc Deo, Sccreaturis,Deum autem sub praeticamento nocollocari, id quod latius contra ipsam persequi non est necesse. Ex dictis quaque colligere licet,commentitiam essGquomaam recentrorum sententiam.qui res omnes te unum praedi
camentum enti S reuocare conattur.
Deinde dici non potςlh,Deust elle sub aliquo ex decem praedicamentiS, Aristotele aiasignatiS,Vt percurrendo aliqu illorum facile conitabit. Nam si sub aliquo illi rum collocaretur, esset substantiq.aut relat nis,ut videtur docuisse Augustinus locis pro priiri sententia citatis;eX alijs enim praedicament S, quanuis ali
quid de Deo proprie dicatur , Ut agere , sicuzἱndicat λισu tisio: illud tamenion eis aliquid in ipso Deo , intrinsece ei conteniens : nunc autem controuersia est , an ipe Deus secun- . dum aliquid sui in praedicamato aliquo ponatur, non tamen an de ipso aquod praedica-