장음표시 사용
381쪽
3s8 Q AEsTIONUM MET PHY s. C A P. II. Deum non esse extra crium,communis opimo scholasticorum, & Patrum aflirmariC A p . III. Eadem communis opinio ratione
CAP. V. . Diluuntur rations eiusdem sententia. Deum esse extra crium, & in vacuo esse posse, docuerunt Maior, & Caietanus. TR i A , quae in controuersiam reuocata videntur , eandem prorsu 'urilionem habent. Nam si Deus in vacuo intra cassum esse potest, extra caelum quoque in spatio illo. imaginario , & infinit erit, εc ante mundi creationem in eodem , atque in ea parte fuisset, in qua mundus creatus esse videtur. . Hac igitur unica di futatione omnia haec simul
expendemus. In ea vero prior sententia sit, quam tradunt Ioannes Maior in I. diuinctione 37. qtiaenione T. Caietanm, ia 1llud Ioa is ra. Ego lux veni in mundum 1 nempe Deum in toto spatio imaginλ- Tio ante creationem mundi fuisse , & post illam extra caesti regionem, ubi antea erat, per mansisie, ac proinde in vacuo , si intra Car- Ium daretur, destructa aliqua substantia manere posse. Pro hac sententia referuntur Dumnos, Gabriel, immosanctus Thomaι ,U Hugo de
382쪽
Sancto Victore, qui plane oppositum asserunt. Ea vero Theologorum vulgo adeo facilis intellectu visa est, ut multo magis plausibilis fit, quam opposita. Conantur vero auctores illius sic eam persuadere. Primum quidem auctoritate Nilosophorum.
AriRotes. t.de caelo, cap.ρ.subfinem, Deum extra cassum esse asserit ; eamque fuisse sententiam Stoicorum, affirmat tertullianus libro aduersiusgentes, capite ΑΟ. numero Ῥ3. Vt figulo modo hanc
Deinde confirmari potest testimonijs P trum, & Scrinturae: inter quos primo Augu nus diserte videtur eam tradidisse: tr. namque de ciuitate, capite s. arguens contra eos , qui dicebant, Deum ab aeterno mundum condidisse,sie ait: Nam si infinita spatia temporis ante mundum cogitant, in quinus eis non vi detur Deus ab opere cessare potuisset simill-ter emo cogitant extra mundum infinita spa
tia locorum, in quibus si quis dicat, non p6
tuisse vacare omnipotentem , noΠne consequens erit,ut innumerabiles mundos cum
curo somniare cogantur Quasi dicat, hodconcedi non debet; ergo fatendum est,Deum per infinitam δurationem , & infinita spatij vastitate fine opere externo fuisse. Secundo,Na, et in in oratione 3 quae estβ-eunda de Theologia post duo folia, ut ostendat, Deum non esse loco definitum, inquit: Nus quamne ille est, an alicubi Si enim nunquam I. quaereret serasse aliquis ex ijs , qui ' Z 4 inqui- .
383쪽
inquirendi, ac disputandi subtilitate impen 'sius gaudent, quo modo ene quoque possit λῖ Tam si id ,quod non est, nusquan x est, id quoque quod nusquam est , nec quidquam fortasse est. Quod si alicubi esse dixeris, proculdubio quandoquidem est, vel in uniuerso est, vel supra uniuersurri. Si in uniuer ,
vel in quadam eius parte est, vel ubique , ἡ
quastam in parte, ergo a minori hac parte cir8cunscribitur. Sin ubicue, ergo ab alio multo maiori continebitur , siquidem futurum est, ut Deus totus uniuersi copleXu teneatur, nec ulla ex parte circunscriptionis expers sit. In has absurditates incidant, necessse est , qui eum in uniuerso esse dixerunt. Haec mesanasnus, Docet, ergo necessario fatendum esse, ipsum supra, & extra uniuersum manere : ne,n solum in uniuerso esse dicamus , ipsem circunscriptum esse cogamur asserere. Advertendum est etiam id quod in suo argumento sumit Nar nonus, nempe illud , quod pus. quam est, nihil esse, sicut contra, quod nihil est, nusquam esse potest. Ex quo fit, ut nul la substantia spiritualis , siue creata , siue increata , possit nusquam esse , sed alicubi necesiario sit: quod , ut patebit. nostrae' sententiae non parum aduersari videtur. . . Tertio, Bassius in homilia 16. in illud: Aprime is erat Herbum: ita scribit: Totum , quod, cunq; noueris, s c quocunq, spiritu tuo pene-eraueris , Deo plenum est, simul & cqniunctam hypostata Filij inuenies .Deus igitur erit
384쪽
in spatio illo imaginario supra caelum, quo spi
ritus nostrae cogitationis penetrare potest.. Quarto,Philo in liseo r. Atilegoriarissatis ante modium: nam Deo inquit nec totus quidem mu-
dus dignum essiet domicilium,qui sibi ipse losecus est,& ipse se ipso plenus,sibiqueauricios:
subiungit vero causam: cum Deus alienam indigetntiam, solitudinem. inanitatemque -- pleato contineat. Ac si dicat,eo totus mundus non est Deo sufficiens, domicilium, quod totam inanitatem,spatij infiniti supra hoc unis uersum sua praesentia repleat. Postremo accedit communis modus loqquendi Parrum,qui asserunt, Deum non intra mundum inclusum, sed supra, & extra muri dum esse. Sic Athanasius in Epistola Synodi Nic me longe a b initio inquit: Deus in omnibus est secundum suam bonitatem, & potestatem . idemque extra omnia est secundum suam proin priam naturam. Eodem modo loquuntur fis mlarius lib. I. de Trinitate parum a prancrpso. eXplicans illa verba Gaiae M. qui tenet caelum primo a.de Trinitate post primum folium , Hieronymm in eadem Isaiae veria 66. AMOἹιθ m 8. de Genesi ad litteram cap. 26. V libro de essentia diuinitatis. dormii or desummo bono .et . a. Dicunt enim, Deum etae in omnibus, sed non inclusum extra omni a. sed non exclusum: ut ita sit, & insecus,& intrinsecus.& infusiis , & circun- fusius .sicut ait Hieronymus. Ouam ob rem A Auninus r. n fionum cap. f. docet. Deum cum hoc uniuerso comparatum esse veluti mare in-
385쪽
finitum, quod in se spongiam contineret, &penetraret, atque extra illam esset.& quod caput est scriptura id ip m satis aperte testatur s. Rerum I si enim caelum V caeli caelorum te , caperemon possunt: Iob. 11. excelsior caelo est: Μ quid facies Profundior inferno, S unde cognosces ' Et si milequid habet Ba ch 3. Rationibu* etiam costr matur haec sententia. Prima est , extra caelum vere est spatium inane in quo corpus,& spiritus esse positat: quid enim prohibet,ext a Caelum corpus , aut spiritum producet: siquidem nouum canum supra Empyreum,& aliud uni uersum extra hunc orbem creari potest Tum etiam homo in extima parte Cassi positus brachium posset extenderer denique totum hoc uniuersum per illud spatium inane simul moueri,& locum mutare': Deus ergo in illo spatio esse poterit quare.& actu etiam ibi erit: eius namque immensitas necessario replet spatium,quod ab eo repleri potest, ut diseputatione as.capite . dictum est. Secunda ratio: sit totum uniuersum simul mutari potest , per inanem illam vastitatem,& Deus 1olum in ipso uniuerso esset .sequeretur, cum ipso quoque moueri. quod est ansurdum; quia limul climipse uniuerso mutaret distantiam a puncti himagina risis: quod satis esse t ut moueretur. Ut
ergo dicamus , D cum ita non moueri : 'asse- tendum est, simul esse in tota illa vastisate eYtra caenum . Tertia ratio :Deus fuit extra omne tempus , ergo fuit semper extra omnem
Iocum: sed extra locum nihil est aliud , quali,
386쪽
spatium imaginarium: ergo Deus in eo semper fuit. Quare necesse est. vi in illo quoquρ
post mundi creationem permaneat. C Ap. II. Meum non esse extra caelum, communis opinio scho- , lasticorum ,& Patrum a mat Go vero existimo non solum oppostam sententiam , quae communis est, multo probabiliorem esse : venum etiam auctore prioris de rebus spiritualibus,& de Deo, ac si Corpora essent, philosophari. Communi sit que sententia est Deum non esse in illo spatio imaginario extra callum: quare neque ante I niue si creationem alibi, quam in se ipso fui sese. neque intra vacuum manere posse : horum enim eadem est omnino ratio. Tradidcrunt hanc sententiam expresse Antisiodorensis lib. t.
Summae , c .as quaestione t. ad i. replicam secundi ordinis, . item Dem est in mundo . Bonaventurata l. distinctione 3 . ariicia. a. quaestione 3 . in corpore . O' ad ι. Ricardus articul. I . q&αitione . Scotus quaesione unica infecunda ratione pro sua. sententia. Durandus quaestione a. immo etiam qHaestione I . num . 33 . Vniuersim affirmat
Deum in eo , quod nihil est, existere noli
posse . Adde Capreolum auaestione unica artic. s. ad . Scot, contra t. conclus Di nysium Car
387쪽
quaestionρm interrogare , ubinam Deus erar, antequam mundum crearet: Recitat quoque id hos versu ε:Dic ubi tunc esset, cum praeter eum nihil estiGη .ubi nunc,in se, quoΜiam sibinuscit ipse Faciunt cum prae iistis Dosioribus Alexander t.
part quaest. ρ. in Alberim distinitione s7. articul. . in corpore. S ad ultimum. Bonaventuris i. p. distinction. arraculo a. quaesti one a, O idius i. parte dis tinction. quaesi.3 praesertim ad 3 Thomas de Argentina quaestione .articula ad . Gabriel. quaes . unica articul. 3. dubio 3. cum asserunt , Deo ab aeterno minime conuenire ubique esse: quatenus hoc
modo loquendi significatur alibi esse . quam i se ei tamen conuenire;ubique esse, si capiatur pro eo, quod est,i i se ipso esse : & in uniuersum censent . necessariam esse alicuius rei existentiam,praeter Deum,ut ipse alibi, quam in se ipso dicatur existere. Consentit etiam sanctus Thomas in ea em AJin tione quaesi. a. articul 3. dicens: Deo non conuenire, ab aeterno ubique esse, non defectu sui, sed defectu rerum . quae ab aeterno non fuerunt, ut alicubi Deus esset. Neque obstat, quod Gabriel in a. distinitione a. quaest. a. articula notabit. 3. inquit, Deum ita esse in omni loco , ut nullo contineatur, eo quod excelsior caelo sita hoc enim modo. 8c Patres,&Scriptura: loquuntur nostrae tamen sententiae non aduersantur , ut tusea ostendemus. Demum haec sententia colligitur ex doctrina sancti Thomae,in χα. L ubi colligit,Deum esse i lo- eo ex operatibnem uae in vacuo esse no potest.
388쪽
DISPUTATIO XIX. Hanc sententiam,'& Patrum test Cnijs, re ratione confirmare, simulque priorem refelle rc, non erit difficile. Ex Patris us autem primo videtur eam expressisse Tertullianus in libro con tra Praxeam , capite s. his Verbis : Ante Omnia
Deus erat solus,& ipse sibi,& mundus, & locus, & omnia Quoci si Deus fuisset in illo interuallo imaginario licet soliis fuisset, sibi tamen non fuisset locus: si quidem in alio esset; tanquam in loco. Secundo,Augustinus tib .deside
contra Manichaeos, N. 7. cum argUer i contra Manichaeos,vetus testamentum ImpugnanteS,
quod multa in eo falsa,& inepta continerentur: contra vero Euangelium tanquam diui nam scripturam suspicerent: contendit .codem modo contra Euangelium, atque contra Vetus testamentum argui posse , ac proinde eodem modo Vtrumque explicandum esse, mox siil, iungit: Quia si aliquis ita caecus sit, ut reprehendere illud Domini,quod in Evangelio di- .etum dis,Non iuratis per caelum, quoniamsedes Dei est ne ueper terr m . quoniam scabellum est pedum eius,hoc dicat, quod vos mira dementia dicere soletis ubi erat Desis, antequam es Sci caelum & terra'&c.Tandem post alia. quae aliqua contra Euangelium possent obij cere, subdit: Nonne ignorant, ubi caput habeant,& tamen
aliquid sibi videntur dicere Vbi Ausistis a
stultam esse dixit Aganichaeorum interrogationem,ubi esset Deus ante mundi creationem, nulla alia de causa , nisi quia alibi,quam in seipso esse non poterat.
389쪽
Idem in illa verba Psa . r22. Qui habitas in cae lo'. ut ostendat, callos spirituales, id est,sanctos
viros in aeternum mansuro S , non autem canoScorporeos tae Dei habitaculum , sic ait: Namsi canum istud corporeum quod oculis Vide mus, intellexerimus ι esse habitationem Dei, transitura. cst habitatio Dei, quia canum , &terra trassent. Deinde antequam faceret Deus Caelum . Sc terram , ubi habitabat Sed dicet aliquis ante qua faceret Deus sanctos , ubi habitabat ξ In se habitabat Deus apud se habita- Dat., Ω apud se cst Deus . Ecce nullum alium
Iocum praeter se ipsum , ante mundi crςati Ο-Πem , Deo ooncedit Asssi inus. Ruta sitiams sit digerat et eri ιllianus ge Deo : stuperat locus, 3c omnia Haec verba Augustini videtur retulille in ι. disiact. 37. ex li .I. contra Zfaximinsem, cum tamen ibi nihil eoru habeartur. Eidem 1 terrogationi eqdem modo. res- . pondet Be nardus lib. c .de omli emtione longe an-ic medatam. Nam praeterquam quod olfendit, ipsum este in omnisoco uniuerit,ita inquit Alias vero Ubi ςra antequam mundus fieret,ibi est: non ς quod quaeras ultra, ubi erat praeter ipsium nihai erat.ergo in seipso erat. Denique non parum fauet neodoretus, qui curri sentiat, Angelps omni corpore carere, ut reso remus infra O. D89 qes . in Genesiis, Ca ratione probat, ante mundum corporsum non fuisse, quia cum natura sua loco definiatur, &circunscribantur, hoc eis ita in Uno utat, Vt v
sique esse no possies, nequeunt nisi in corpo-
390쪽
re aliquo esse. Censct ergo in spatio illo ina-'tii & imaginario illos creari non potuisse: cuius ratio licet non probet id, quod contendit. ut disputatione illa patebit: quod tamen ad nostrum attinet institutum, ex eius habemus senistentia, Angelos in spatio imaginario esse non posse: quocirca neque extra cassum : atque ea dem ratione Deus, cum sit spiritus , in spatio illo imaginario esse non poterit, licet non indigeat aliquo loco corporeo, ut existat, sicut Theodoretus putauit Angelum indigere. CAP. III.
Eademcommunis opinio ratione probatur. T Am vero, ut ratione nostram corroboremus .
I sententiam, duo supponenda sunt: Merum est,ut aliquid in alio vere , & proprie existere dicatur, duo necessaria esse : Primum , dc-bent esse duo realiter distincta , & illud quod est , & illud in quo est : nam in se ipso nihil dicitur esse re ipsa , nisi latiori quadam signiscatione. Deinde opus est , illa duo esse essentia realia, quia quod est reale quid, si cum eo, quod re vera, nihil est comparetur, in eo osse , aut in eo contineri nullo modo dicitur. Quo fit,ut Angrius, vel aliquid aliud verti, & proprie in nihilo esse, aut ab eo contineri nequeat. Quinimmo haec existentia,& prinsentia ita commentitic est ,ut ea potius res nudi