장음표시 사용
161쪽
Non addit adiquid Deo intrinsecum redistinct. Nec solam indisse rentiam iudici i
i 6 C. 4. g. r. Volitiones Dei Liberae . actui necessario aliquid Deo intrinsecum, ab eo restiter distinctum , ut vult Uorisius Calvini sta hoc enim repugnat divinae simplicitati, & rationi actus puri: nec solam indifferentia udicii, ut vult Ban. haec enim non lassicit ad libertatem formalem in
creatis ut ostenditur P. 2.c. ι .f.3 sedeoque nec In Deo: neque merum respectum rationis, ut cum varias
Τhomistis vult Mol. cum Deus sit formaliter libere volens, inde pendenter ab omni intellectu fingente respectum rationis, seu habitudinem in triniacam divinae volitionis ad obiectum libere volitum quae
Cum ergo S. Thom. subinde volitionem Dei liberam explicat per respectum rationis; non loquitur de respectu rationis formali &fictitio, Iedde Iun- . damentali qui non eli aliud, quam contingens terminatici Aiuinae volitionis ad existentiam ob)ecti efficaciter voliti. Nomio Me i. Uolitio Dei libera non superaddit ut volunt mnem Cajet. Peres.& alii formalitatem,seu perfectionem
extensivam extensivam Deo intrinsecam ac realiter Ident liaca-mo intri Π- tam & solum virtualiter distinctam, quae tamenstς qμε-a talis ab aeterno potuerit non esse in Deo, idquem μς - μμ' al,sque ulla impersectione; quia si in Deo non ς icti volitio mundi, v. g. adesset opposita nolitio aeque
Prob. quia repugnat formalitatem liberae volitaonis secundum se totam Deo realiter identificara , Oetamen potuisse ab aeterno non esse, alioqui enim I - ' dem posset rea liter separari a seipio, simul esse M. non e sse, & quod nunc est realiter Deus, & ens a se . potuisset ab aeterno esse non ens, & contra quod Alioqui I e- nunc est, ab aeterno fuit non ens, nempe noliti R hujus mundi, potui sset ab aeterno esse Deus, & ens a Rhin ΑΦ β' se, quae omnia . praeter mani festam implicantiam, important mutabilitatem in Deo,non quidem strictam, qua Deus posset nunc aliter se habere quam ante, sed latam aeque tamen Deo repugnantem Jqua potuisset ab aeterno aliter se habere quam de
Identi fieata facto se habuerit . . . t
v xς xi'ν Dices libera volitio, hujus mundi vi g, solum in
162쪽
θ ser terminum Ex trinsectam 14 ia a quate identiscatur divino actui necessario, cum hient identificabilis nolitioni ejusdem mundi eui
nos potest identificari, ii nec coexistere volitio mundi: atqui e duobus solum in adaequa te identis. eatis unum potest existeresne alio 3 ut patet in ani-ina rationali, quae desinente homine,cui inadaequale identificatur,permanet in esse.Ego R. dist mi. quando ε duobus identiscatis unum habet se ut inclusum, aliud ut includens, & compositum ex pluribus istiter distinctis non idetificatis uni tertio realiter indivisibili, ut contingit in exemplo animae & hominis C. quando non intervenit ejusmodi in elusio&eompositio sed summa simplicitas, ut in divinis, Natioqui enim posset essentia divina existere sine si gulis personatitatibus, & singulae personalitates
me essentias cum interessentiam& singulas personalitates interveniant realis dist inctio in adaequata. 142. Divina volitio completur in esse volitionis liberae per aliquem terminum realem Deo extrinsecum, vi illius contingenter existentem in aliqua temporis differentia. Ita Altisodor. Halen. Pesan. Navaret. Daniel a S. Ioseph. & ὰ nostris Vasques, Gul. Arrub. Granad. Αmic. Recupit. pa l. v chen DerΚen.&alii. QProb quia volitio libera ut sic potest non esse, atqui nihil Deo adaequale intrinlecum potest non esse;ergo volitio libera ut sc,importat al iquid contingens Deo extrinsecum . quod est intrinsecum volitioni liberae, non ut volitio est, sed ut libera esl, quandoquidem qua talis sine illo esse non possit, &e 3 posito non possit non esse: illud vero pertinet ad rei intrinseca sine quo implicat rem esse &quo existente implicat non essita Ad cujus pleniorem i n-tes ligentiam & solutionem eorum, quae possent ob iiei, sint sequentes positiones. r. Non datur in Deo libera voluntas per modum potentiae indisserentis ad di versos actus prodireendos,sed per modu actus secundi per se sume actuati quoad intrinseca andisserentis ea me ad cotingenatia eficaciter voleda vel no olen et tu vi suae escaciae immediate Poneda vel no ponuda in reru natura.
divisibi Iia' , non possunt ab invicem . separari quae ad existentiam.
extrinsecesvi illius ex i stentem a Quia ut libera ,potest non esse a Non est in Deo li bertas
163쪽
Sed per mo dum actus indifferentis ad diversa.
terminat stforma Iiter per eorum productio.
mediate complens volitionem liberam a
43 Cr. 4. ν. t. Volitiones Dei liberae a. Hic actus, ex suis intrinsecis est affectus fimplicis complacentiae circa omnia secundum rectam rationem voli bilia etiam opposita, est eff-cax eorumdem volitio, quoad lassicientiam tam tum s quoad applicationem vero, non nisi accede te termino extrinseco vi illius posito in esse. 3. Actus divinae volitionis absque ulla sui variatione intrinseca determinat se ad objecta contingentia libere ponenda,eficienter quidem per suamessicacitatem intrinsecam, active indifferentem; format iter vero per eorum productionem, quae est immediatus terminus complens positivam Dei volitionem in esse volitionis formaliter liberae. 'Dico, positivam, quia negativa seu mera nolitici existentiae objecti, si detur, completur per nega
tionem existentiae objecti quam inferte unde in priori rationis quam intelligatur nolitio obiecti, non habetur negatio existentiae objecti, sed praecisio a negatione&existentia, ἐκ in Deo non habetur indeterminatio negative, sed solum praecisive . 4 Hic actus est necessarius inessendo. & liber interminando , seu essiciendo. s. Divina volitio libera ut se non est soris simplex, sed quippiam complexe lignificabile, realiter inteFratum .ex tendentia vitali essectiva Deo intrinleca,& connotato extrinseco,vi istius tendentiae posito in esse ; sic tamen ut principaliter & in recto importet tendentiam vitalem, ratione cujus dicitur simpliciter Deo intrinseca, vitalis, aeterna m. 6. Mutatio quae ad liberam Dei volitionem requiritur, non potest haberis ut vult Salarar) per formam intrinsecam, quae nec sit physica nec modalis, sed moralis;quales sunt nobilitasaoctoratus, dignitas regia &c. Quia eiusmodi format morales conceptae ut reales intrinsecae sunt entia rationis, cum denominatio regis, doctoris &c. non oriatur a forma reali intrinseca sed a variis con notatis extrinisseeis, positivis,negativis,praesentibus,praeteritis,&e. 44. Patet r. eur volitio Dei libera potius com- Pleatur per terminum extrinsecum quam necessariae cum enim necessaria non potuerit non esse in mo ut ex
164쪽
Per terminum Extrinsecum. 149int ex ipsis terminis clarum est nulla est ratio di-rendi quod importet aliquid ipsi extrinsecum.' Pateta. Volitionem Dei liberam non esse vitalem secundum omnia quae importat tam in obliquo quam in recto et este tamen vitalem simpliciter , nempe secundum id, quod dicit principaliter &in recto . Neque propterea dici debet aliquid non vitale v. creatio mundi ,esse partialiter Deivolitio libera ut in sensu mere mater ia li squ i a non omnia quae quomodocumque concurrunt ad aliquam denominationem , possunt aut debent secundum seipsa participare istam denominationem , aut rationem formae per illam principalius importatae, sed solum ea quae concurrunt principaliter. Quod manifestum est in actuum nostrorum libertate, quae partialiter oritur ab advertentia rationis non libera: in malitia transgressionis praecepti divini ad quam concurrunt impositio praecepti, cognitio Dei, ejusque infinita dignitas, quibus nihil inest malitiae . Patet 3 . quod, licet Deum velle operari ad extra,& libere operari sint prorsus idem materialiter. &quoad rem, formaliter tamen. & quoad modum significandi, valde differant: primum enim importat principaliter ,&in recto tendentiam vitalem ;secundum e contra principaliter &in recto operationem , quod lassicie , ut,juxta S. Tho. hic q. 33. art. 7. ad 3. primum vere Deo conveniat ab aeterno, sicut propositioni de futuro nunc & ab aeterno convenit esse veram,licet tota realitas per veritatem importata non sit jam uesecundum autem solum in tempore,
a s. Neque obstat illud Ps. ii 3. omnia, quamm' qua voluitfecit et suae verba significare videntur liueberam Dei volitionem esse priorem natura suo objecto, adeoque per illud non compleri intrinsece, nam ad veritatem horum verborum, sufficit, si sit prior sumpta inadequate, pro actu vitali, solum active indifferenti, & eficienter libero, quem princi paliter importat : esto non sit prior sumpta compi te, etiam secundum id, quod, ut formaliter libera, Κ 3 impor- PARS L
Deum velle operari , relibere ope rari selum sunt idem interialiter. Volitio Iib ra est natura prior suci obiecto si suis
matur inadaequate seiseus si adaeis quare a
165쪽
iti sensu foris mali , sativo. Non in real si positi νον Deus facit quod Vult 3 id est deter
eompletur ines visionis per existentiam sui objecti φ ,
I s.' . C. 4. Ix. r. Datur in Deo
importat minus principaliter , sic enim solum est prior suo obieeto mediato, nempe re Producta, non vero suo objecto immediato, id est , rei productione,
qua immediate terminatur completur inesse v litionis liberae. Unde, haec causalis; Deuι ope tur , quia 'ult, solum veraeit in sensu formali,&secundum rationem;sicut haec , Petrus est homo, quia animal rationale, est Rex quia legitime electus: aut in sensu negativo solum significante Deum non operari ex determinatione alterius; non vero in sensu materiali, & secundum rem aut in sensu positivo , significante Deum operari ex determinatione volitionis antecedenter liberae sor- maliter & complete. ι 6. Hinc patet i. absque vitioso circulo admitti posse has causales 3 ideo res est futura quia Deus vult adeo mus vult quia res estis ara sumendo nempe posterrorem in sensu materiali, & reali, priorem in sensu formali iuxta nostrum modum concipiendi cum sundamento in re , petito ex eo quod actus divinae voli
tionis active indifferens tendat in obiectum illi dan
Patet 3. hanc propositionem ιιDeus acit omnia qua vult , ex nothris principiis non habere ut obiicie Ariaga ) hunc sensum nugatorium , Deus Deir omnia qua facit,sed hunc serium & verum omniaqua Deus Deit, faciι ex propria determinatione sibi liberνima θ - nullo prorsus impedibili. Patet 3. potentiam execu ti vam, qua Deus opera. tur immediate ex intrinseca suae voluntatis determi
natione , & voluntatem Dei ut liberam , non distingui rationeJed esse formaliter idem:distingvi tamen
a voluntate potentiam , qua operatur ex immediata determinatione creaturae liberae, v. g cum ea concuserendo in actu a. uti & voluntatem necessariam a Potentia executiva.
7. inae ha ctenus di eta sunt de volitione Dei li
bera 1cum proportione applicanda sunt scientiae Dei liber A. seu visionis creaturarum , ac proinde dicen.
dum est actum divinae intellectionis squi de se est forma luet simplex representatio omnium scibilium
166쪽
Perrerminum extrinsecum r s i PARS Linam riviradictoriorum, & afirmatio eorum existentiae non formaliter, sed quoad suffcie'tia, quan Non illam tum est ex parte Bal compleri in esse visionis, seu T ' . inrmationis existentiae obiecti per ipsam objecti existentiam , sicut volitio per eandem completur ine sis volitionis liberae ; cum hoc tamen discrimine, quod volitio tendat in existentiam qua completur
modo praetico illi dando esse, ac proinde sit illa prior,
modo explica ton. 34ue. contra veris scientia visionis tendat in existentiam qua completur modo foeculativo, supponendo illam esse, sicut proinde sit illa posterior secundum rationem.
mtur in Deo libertas contradictionis sev quoad exercitium . hoc est qua potςst habere se nega- ζ..' i s.
ti reetrea existentiam creaturarum , sicut neque eam ta, eones velit, neque positi ve nolit. Ita Gabri Marsit. Duri dictionis.
Prob. h. quia libertas quoad exercitium est Perse- r. nuta est ct fimpliciter aeque ac libertas quoad specificatim perfectio
nem, ergo aeque Deo conuenit. p.
Prob. a. quia potest Deus nihil velle produeere ex- v. Qiu po- trase, cum fit sibi lassicientissimus, atqui eo casu ha- ης' Deus beret se negative circa exulentiam creaturarum; ergo ' ' Vς e&c. Prob.mi. quia eo casu non haberet postiva nolitionem existentiae creaturarum: quia positiva nolit in non potest compleri in esse nolitionis liberae per negationem existentiae rerum cum enim haec negatio 'lum cienter habeatur, etiam ut suo modo dependens a Deo, per negationem volitionis existentiae rerum, j. per se concomitantem imo praecedentem natura sal tum noret lagice seu emendi consequentia) ipsam nolitio- compleret nem positivam existentiae rerum, non potest haec po- nolitionem sitiva nolitio essicaciter inserre negationem rerum , PQ in i eum haec nNatio habeatur independenter ab ista nolitione per ipsam volitionis negationem, ergo non Potest nolitio positiva per illam compleri. 49. Confita haec probatio a. quia negatio existentiae rerum mere possibilium est sub modo a sei o 3 cum res mere possi biles ex seipsis nihil sint. Ergo ista negatio non potest oriri ex positi va Dei, Κ voli-
167쪽
PARS I. rue a C. 4. g. I. Datur in Deo
volitione illam inserente quando quidem seclusa omni positiva Dei volitione imo etiam secluso ipso-met Deo aeque foret ista negatio et quod autem aeque suo modo esset Deo non existente aut nihil volente. in suo esse non dependet, nec dependere potest a Deo eiusve volitione, iis enim non indiget nec indigere potest ad habendum suo modo esse . Ergo ista negatio non potest suo modo esse vi efficaciae divinae Quia habe Volitionis &Consequenter nec eam complere in esseretur perneia volitionis liberae. Si enim daretur'aliquod ens posigationem tivum quod aeque existeret, quamvis per impossibi-Volitioni. te, Deus non esset aut nihil vellet, non indigeret Deo φ aut eius volitione ad existendum, neque ab eo dependeret, ideoque non posset terminare efficacem eius volitionem neque eam complere in esse volitionis liberae, cum volitio Dei non possit constitui inesse volitionis formaliter liberae nisi per terminum cujus existentiam inserat. Etiam ut Confit. a. nolitio positiva non existentiae rerum ηςPςR4ς' possibilium frustra esset: eum ista non existentia sus ficienter habeatur, etiam ut suo modo dependens a Deo per puram omissionem volitionis existentiae shac enim omissione posita necessario habetur ista non existentia. Ergo, cum repugnet Deo inesse ali-- quid superfluum, repugnat ista nolitio.
Plus requiis Confir. 3. quia pus requiritur ad positivam noli-xitur ad po- tionem existentiae rerum, quam ad meram negatio- stivam noli- nem volitionis essicacis rerum e alioqui enim posset
. a ...d, tr/nsiri a contradictorio ad contradictorium , hoenin kolitiois a negatione nolitionis positivae ad nolitionem au. positivam sine ulla mutatione reali. Ergo cum per meram negationem volitionis, seclusa quacumque positiva nolitione, habeatur negatio existentiae rerum , ad positivam nolitionem efficacem requiritur aliquid praeter istam negationem. nempe aliquis terminus positivus dicens ordinem ad non esse rerum , in quo termino istud non esse sit indirecte volitum. Unde si Deus nihil voluisset extra se, non habuisset positivam nolitionem efficacem sed puram omissionem volitionis efficacis. Et eo casu non existentia rerum non esset Deo libera per positivam
168쪽
Libertas Contradictionis. Is 3 volitionem sed solum per liberam omissionem volendi rerum existentiam, qua si Deus eam volui rulet) sublata fuisset negatio existentiae rerum, quae proinde negatio, etsi secundum se a Deo non pendeat, ab eo tamen pendet ut est Deo libera libertate negativa. Confir. 4. non esse rerum est, tanquam a causa
sibi proportionata, a negatione volitionis rerum: cum enim sit effemis negativus exigit causam negativam , ergo non est necesse potest a nolitione positiva Deinde per sublationem positionis mundi praecise tollitur libera volitio mundi s quae habetur formaliter per positionem mundi, non vero Ponitur volitio ei contrariὸ opposita e cum genera. liter loquendo per sublationem formae praecise tolla tur eius effectus formalis, non ponatur alius ei oppositus. Hinc Deus non est efiicaciter nolens Per om. ne id quo desinit esse essicaciter volens: nam po stive velle, plura importat, v. g. a metum complacentiae erga rem, & rem poni in rebus, ex vi determinativa istius complacentiae quorum altero deficiente, desinit esse essicax volitio. iso. Prob. 3. quia de facto Deus habet se negative ei rea infinita voli bilia sub conditione de quibus ex dictis sup n. ia o solum habet volitiones conditionatas ex parte actus, idest quae essent si r illa enim sunt volibilia volitione absoluta ex parte actus & solum conditionata ex parte objecti , & tamen neque sunt sic volita neque nolita. Igitur ei ea illa Deus habet se negative sive sic ut neque illa velit neque positivd nolit. Ita Alber. Bon. Alex. Mol. Uasq. Suar. Curiel. & alii. ist. Prob 4. voli bile finitum non necessitat voluntatem creatam quoad exercitium et ergo multo minus increatam.
Neque hic dici potest quod necessitas volitionis vel nolitionis disiunctive circa voli bile creatum non oriatur ex parte objecti sed ex parte solius voluntatis divinae, per suam infinitatem essentialiter determinatae ad omnem perfectionem possibilem ingenere volendi adeoque ad volitionem uri noliMonem
volitionis ut a causa sibi prop. tionata a Deus habet se negative circa voIibilia sub
conditione . Non est per fectio voluntatis sed imis perfectio Iibertatis ne cessitari ad Eontinsentia via Ienda veInoleada.
169쪽
PARS δε is4 C .. . o D Datur in Deo sub disiunctione necessariis habendam. Haec enim necessitas disjunctiva volitionis vel noliti is esseacis eirca volibilia contingentia non est persectio, cum volitiones liberae ut sic nihil dicant perfectionis Deo intrinsecae, sed contra est impersectio libet&tis, seu carentia persectionis ei inesse possibilis nem-
Deus habet Pe indifferentiae quoad exexcirium. se negative Isa. Alii libertatem contradictionis probant, &rir pefc - quidem, ut putant, emaciter ex eo quod Deus ha- i. . . 'in' beat se negative circa varia absol te sutura t. cir peccata ab hominibus committenda; neq; enim vult efficaciter illa fieri, neque nonfieritalioqui non fierent. a. circa bona opera praecepta,quae non fient; illa, enim non vult essicaciter fieri; cum non sint facienda neq ue vult efficaciter non fieri um i na imperer 3 .ciri ca futuros actus bonos non praedefinitos r quia non vult esseaciter ut fiant,alioqui essent praedefiniti,-que vult efficaciter ut non fiam , alioqui non effemuturi. Ergo &c.
Non t mς Uerum haec probatio, quamvis in speciem valida , .. 4uu ui 090 tamen omnino efficax et falsum est enim Deum νε-iea circa eiusmodi objecta habere se mere negative,cum
rete. circa illa exercuerit alteram partem suae libertatis, non quidem illa efficaciter volendo aut efficaciter no- potest quae. lendo, sed libertati creatae ea permittendo. dam volibi. Potest itaque Deus tetiam adversariorum con-Ita neque vel sessione j circa objecta contingentia, ut in aliquoia 'a' medio voli bilia, aut immediate pendentia a sola Ii-itam di. ἡ ' bertate ereata, habere se negative hoc sensu . quod in se ipsis. ilia immediate,& in se, neque velit, neque nolit e ficaciterr sed hoc non est habere se negative simp1ic, ter, sed solum secundum quid. Hoc sensu Deus haberet se negative circa alterum mundum si quod potest poneret terminum suspensivum suae volun-nuia est se talis ab omni volitione, vel nolitione circa existenia bere ne- tiam alterius mundi: eo ipso tamen indirecte in istogative secun termino ut medio, nollet esse alterum mundum ,
. q*k4 quippe qui non potest esse sine positiva Dei volitio ne, ejus existentiam inferente. Hie igitur solum controvertitur de objectis contingentibus, ut infedisecte de immediate voli bilibus, a sala voluntate
170쪽
Libertas Contradictionis . , - iss PARs R. divina dependentibus, ut creare, vel non creare. is 3. Dices Deus non potest suspendere suum intellectum ab omni intellectione circa Objectum iri gie contingens , sic ut illud, neque cognoscat esse, neque ctus , ab cognoscat non esse. Ergo neque voluntatem ab om- omni actani vol itione, sic ut illud Neque velit esse, neque ve- cim conti lit non esse. R.n. seq. disparitas est , quod suspensio ab omni intellectione involveret imperfectionem .oluntatis. ignorantiae Deo repugnantem. at vero similis suspensio ab omni volitione nullam dicat imperfectionem, sed persectionem libertatis nulla imperfectio.
voluntas divina est quidem in ratione voIendi summe actuata , & expers omnis potentialitatis quoad intrinseca; non tamen quoad extrinseca,quae important volitiones liberat ut sic: cum enim ista nullam dicant persectionem Deo intrinsecam, potest , Deus in ordine ad illa absque impersectione esse inpotentia , seu cum illorum carentia. Nε est permunde non est persectius perfectione Deo intrin- st με et ς seca, Deum circa contingentia exercere suam liber- ''tatem, per actum positivum nolit Ionis. vel Vollito, Ilaionemnis, quam per puram omissionem: sed solum est per- quam me sectius perlaetione extrinseca, Deo non necessaria . omissionem. Contra vero est absolute persectius Deum posse circa contingentia exercere suam libertatem, non Perse
solum per actum positivum nolitionis vel volitio. et μ' : 'senis, sed etiam per puram omissionem: hoc enim dicit majorem libertatis extensionem. Hinc si Deus haberet carentiam , non solum voti N alio votionis .sed si in ut volitionis,& nolitionis essicacis,cir litionis, non ca esse vel non esse contingentium, non ideo esset in est earentia
potentia ad ullam perfectionem sibi intrinsecam , ut persectioni foret, si caret complacentia simpliei circa illa, haec enim complacentia est ipsi adaequale intrinseca. H. Dices volitio Dei libera est simplex com-Actus divini placentia quam Deus habet de quolibet objecto voluntatis contingenter possibili, completa inesse volitionis D n ς' pie' liberae & eis cacis per connotationem futuritionis holitioni, obieeti vel in esse nolitionis per connotationem non emeaeis per laturitionis, sed quodlibet obiectum contingenter negationem possi.