장음표시 사용
311쪽
x74 Comment. inposteriorem D piasi futura autem per gloriam. Hominis enim assectum per gratiam, sanat Dei benignitasvi misericordia, cuiusmentem fide&veritate prius illuminauit, quem admodum declarat Apostolus hoc loco, dum ait;
quod Deus elegerit eosprimitias insilutem, infide Cretur Quod Ioannis cap. 7. videtur insinuasse Dominus, cum aeterno patri dixit Notum feci eis nomen tuum, o notumfaciam, hoc est, te esse patrem metini ex mea reuelatione cognouerunt ut dilectio, qua dilexisti me, in eis sit, ego in ipsis. Et hoc quidem dicit, tignificet, quando aliquem diligio. ipsam dilectionem, quae Spiritus sancti est, esse, ae inhaerere in dilectis per gratiam Quo pacto, Thessi-lon primi cognoueranc dilectionem patris,qua Christum filium dilexerat .in hoc ipsam cognoscendo. Christum in se manente sentiebant pergratiae do
Vnde fit euidens, discrimen inter amorem generalem, quo Deus cuncta prosequitur, quae fecit, α M.t inter illium singularem, quo credentes in Christunia. ,-- , Higit. His enim sic Deus diligit omnia, ut amore inir se ipsum eis non communicet Ex amore quippe benefacit omnibus, amorem tamen ipsum suum Dondat .eis: Hoc vero singularia moret , sic diligit credentes,
ut non solum eis magna beneficia conferat, filios que adopti in is eos emciat, sed etiam ipsam mei dilectionem suam amorem is donet, ut in ipsis vere sit. Patris enim dilectio, Spiritus sancti est, quem ci ccentibus dat, ut per eum efficiantur fili j dc recipian Obona, quae ex eodem, amore a &dilectione procedunt. Hinc est, quod I sua Canon cap. 3. dicae
312쪽
Ioannes findete qualem veritatem dedit nobὼ pater, ut f*Deinominemur, simus, eandem enim charitatem, qui Spiritus sanctus est, dedit, ut fili Dei essemus per eum, sicut cap. 8. Romanis scribit Apostolus e ista Spiritum adoptionus borum Dei. Et ad Gal. 4. Quid hic Lutherant' qui maligne tegi dunta Garea Ears
xat, non tolli, non remitti, non donari , sed non im ranini nonis
putari peccata, per sanctificationem Hilectionena I. 22, ,
diuinam, blasphemant Quasi Deus, sanctificando,ncti ea hominem, amabilam bonum iustum fingat, qui vere iustus, amabilis, lonus non est Luthera norum impia sententiata, cum tamen alibi expresse dieat Paulus : Et hae quidem facti senempe adulteri , fornicari j idolis seruientes, c. sed abluti e , sed stactificati estis, sed iusificati sis in nomine Domini no 'Ibi IEs CHRIs Τ I. Item , Eratia natur. 1 irae, nunc autem lux in Domino. Sed eosnpore mentissent Sectarij, ut non intelligant hominem simul tenebrosiam lucidum esse oportere, si vera est eorum dei stitiae imputatione sententia .
In quam ocauit os per Euata si mri xv I. nostrum, in acquisitionegloria Domini nostri Iesu Christi.
Quod Paulus ante veritatia dem appellauerat Θωὰι .ε. Σ
hic Euangelium nominat, cuius praedication , vo geoum d/--
cante Deo, imitati, Christum fuerant Themio ni- censes amplexi. Quiamtenim Euangelium, quae sub umbris& figuris Iatebant, explicat, desquae promio
313쪽
27 omment voseriorem D. Pausi cognitionem diuinorum ad salutem necessariam , praestat, ideo nomine veratatu, frequenter appella- - f tur ia is cepissetis verbum veritatu, ait in ea quae s l. i. est ad Ephesios Et etiam ad Galatas: vos imp
ννμr pturari Quia vero Spiritus sancti suggestioni, fidei doctrina nititur, ideo magister,in Doctor Euange-
iij, Spiritus veritatὼ DC, MI Dro vocatus est, cum promitteretur ad Ecclesiae consolationem ., reti-
, Dis. ι ςnd m,pritatem Apostolis, Doctoribus, 4ro phetis semper affuturus. Hinc est, quod lautus
noster, se Doctorem in fide se veritate , nomineto, quia non cuiuscumque fidei, sed Euangelica Doctor erat, quae fides' umbras illustratu, promissiones implet, diuinorum cognitionem ad salutem necessariarnis,suppeditat. Ideo se Dominus, is mira dum venisse profitebatur, mi scilicet testimonium te
hiberet veritati, quana expressit Ioann. I p. me ea mita aeterna, ut cognoscant te Deum verum quem mi-
i, IEsvM CHRI Tu M. Quia tresvirtutes has, Euangelium continet ideo frequenter ab Apostolonomi ne veritati. appellitur. ν --, Suum pora invocat Euangelium, quoi eius publi. moti,Mς. catio,sibi fuisset a Deo, credita. Quasi dicati se ad hoc, M M. talem a Deo fuisse praeconem constitutum , qui Euangeli tuba, Thessalonicenses ad eam gloriam capcscenda mis,prouocaret, quam CHRI4Tus, suis cutitoribus promisisseti acquisuis sed . Vocationis enim diuinae fructus est , gloria aeterna , sicut ali-LNσς. bi testatum facit Apostolus, dicens : Non posuit nos Deus in iram Minac uisition salutis,ter Dominum no-
314쪽
Stare, rectium corporis habitum denotat, ho tam . Σminem excitatum erectumq;,ad spectum contemplationem rerum coelestium demonstrat, firmunia ad resistendum, paratum ad ambulandum, & quasi accinctum ad operandum,designat,ut ex varijs A postoli sententijs facile colligitur uel deo iusti, qui ex fide vivunt, stare, nempe fundati supra firmam petram
contra seductorum perfidiam,Sectariorum errores', ωCacodaemonum fraudes, insidias machinamenta dicuntur: qui vero omni verbo doctrinae circumferuntur, mouentur,agitantur,instabiles potius, quam firmi,stabiles,fixiq; dici possunt Monet ergo Thessalonicenses Apostolus, ut fidei documenta,quae, dc per epistolam, siue scriptis docuit,&verbis,sive sermone coram,quasi petr manus trad A M. taderit,constanti fide retineant. Sciebant enim, in qu t S.
Augustinus, Thessalonicenses, quod Apostolus docuerat vi ua voce, nos autemscire nonpossumus, qui, post tum non
Cum ergo non osa scripta sint,quae iubet 'posto E9. ,,isiana solus seruari,&diligenter syncereq; retineri, fit eui cis tib is dens, aliqua documenta,tam ad fidei doctrinam, qua V cura . ad vita rationem spectantia,credenda retinendaq; hic Min 3 Om
315쪽
a commentan poseriorem D. Pausi commendari,quae libris Canonicis non continentur. Vnde Basilius: posolicum, inqui . arbitror esse, etiam in nonscriptis traditionibu erseuerare , c. Hinctaret, ait Chryibilomus in hunc locum, quod non omnia per
epistolas tradiderunt Apostoli aemulta etiam e biens Eadem vero de digna unt, tam in quam ista, Quamobrem Ecclasii quoquel traditimem censemini esse Ad gnam si traditio ' nihil quaeras amplius, Haec Chrysostomus. Quia vero satis habetur exploratum, alia scriptis, per epistolas tradidisse, alia sermone tantum eorumcLyhoarao quae obseruare deberent, Ecclesias admonuisse. Ex his
T. p. accidit, ait Baronius, ut Christiana religio, ab ipsi ex-e, ruri . . irdio nascentis Ecclesiae,iure duplici regeretur, nimirum scripto, sine scripto, legibus videlicet, comsuetudine; quod cuiq; bene instituta Reipublicae c5. mune fuit. Lacedaemones enim, Athenienses,Romanos,&alios,ad bene administrandam Rempublicam, tum scriptis, tum non scriptis legibus,&ijs, quae maiorum consensione probatς ac receptae essent,vis det esse, perspicuum est ex omnibus , Dei autem e . . bum duobus modis existere, nemo unquam dubi-- η myς tauit, nempe expresse ac impresse. Impressiim est. quod interna notitia continetur Prophetae vel Ap a ἡ-ῶ. Oli quem Spiritus sinctus, inspiratione sua docuit. Expressum aute, ut idem per Prophetas Apostolos est patefactum: Quod duplex est, ut locus hic testatu facit: Unum, quod dictante Spiritu sancto, Apostoli vel Prophetae literis consignarunt Alterum, quod Dn ,-ι--. tua Voce alijs tradiderunci. Ex quibus, fit euidens, Dei verbum, Scriptura latius patere neq; enim ad salutem omnia necessaria dogm
316쪽
dogmata complectitur verbum litem expressum adeo ut stulte admodum tr ditiones oppugnantes, Arrianos Nestorianos, Euthichianos, dcc imitentu Lumerant,quas tamen seuerissime daepissime iubet ipsa veritas obseruari Quid, quod solis traditionibus, Vni naturae legi subditus populus salutem est adeptus,& Ecclesia iusto temporis spatio sapientissime est gu
Mirum proinde vi deri poterat, quibus rationibu , cis,h. Mea Catholici Doctores adduci potuerint, ut publice cum ιιιιιι Mia,
Lurhetranis disputarent, qui principia Theologiae no
minus proterve, quam malitiose negabant. Ego vero, ait Melchior Canus, cum Lutheranis quotiescunque mec5 paro, repente a mea uertitur oratio mea,&oi
statim mihi disputandi ratio tollituri Quo namq; consilio aduersu hos disputare,aut debea aut possim, qui cum osa Theologiae prinei pia tollui, tum una fere sola asseverandi audaci avtuntur,qu et illis perpetua est, pro locis Dialecticis, Theologicisq; Omnib. Quid ergo c5 M-ἔ- .rra hos scriba, Inullam in Ecclesia lege esse volui, peris ει cu homqua Scripturae sensa finiatur. Si saepius habitis inter tholicos&Sellarios conuentib.&colloquiis, Doctiss. ille vir intersitisset,l ut hera nam disputandi consuetudine melius depingerensi potuisset, quacum liabdidit: Nahum et'. insit, ne, si res est et Via&ratione explora nos; M.ta, in male suscepta cauci, cedere cogeretur, em dis Onara m Hs Putationis aditum, leges iis edita, praeclusi: Et Luthe -- rus, suis disserendi principia tollens, si disputationeata instituat, nec aditum, nec exitum poterit reperire . Quapropter,ait, miser Lotherani, haud secus, atque Saraceni, nec sitas, nec magistri positit ineptias deprehendere,nec nos, cum ijs aliud posJumus, quam oleu
317쪽
28o comment in pyteriorem D. Pausi&operam perdere Qui tamen haberent ius suum disputandi, si principiorum aliquem delectum reli
qui mentivi ad veritatis inuentionem aditus esset nucautem nulla principia relinquunt Vana igitur cumis eis erit&futilis disputatio. Hactenus Canus. ae autem viva voce pronuntiabant Apostoli,
I I, ea fuisse existimo,quae Christus nonpetuisse suos disci γυρ.b pulos, dum adhuc eis adesset,portare dixit qua partim Spiritus sancti suggestione post suam in coelum assum M. ., Ptionem, erant docendi,&quorum plurima peν dies
quadraginta apparens eis,cora de regno Dei,cum eis dis . serens, aperuit, quae sub depositi nomine, rimo ut eo suo singulariter commendabat Apostolus, nempe dogmatum fidei insignem the aurum, reconditana mysteriorum religionis nostr intelligentiam, quae sacris literis minime sunt consignata, ut exemplo sunt V. G acri libri, veteris& noui testamenti, quos ut sacros diuinos, semper Ecclesia Romana credidit. Eiusmodi tamen ex ipsa Scriptura tales esse, nor possumus probare, sed ex una Romanae Ecclesia tia ditione,cui Lutheranicum ali)s Sectar ijs, illos eos dena libros deberent referre acceptos, nisi viperarum esset illa virosa progenies, quae matrem tuam, ex qua ortus sui principium duxerunt enecat. Nam ab ipsa Scriptu is, istis ι ra acciperς non Posuerunt stupidi Lutherani, hos i
ranas Scriptu brOSCanonicos, adnumerum esse sacros, nisi fortasse seu mmm ut valde sancti sunt, scilicet ex reuelatione diuinata,
sine ullo scripturae, vel praesentis EccIesia testimonio, id acceperint, clam tamen exauditu, fidem de istorii librorum,&aliarum veritatum fidei auctoritate, concipi debere non ignorent: Neq; enim, rebus fidei,aliquid inest authoritatis,quod Ecclesia, quae columnac irmamentum veritatis n5 approbarit; cum Deus, sinemini
318쪽
ministerio humano, nihil de fides leat proponer . Eueni de ex auditu, hoc est, vera fidei doctrina, ex ministerio legitimo, vetae Ecclesiae debet concipi. Ex quo liquet, ab eiusdem authoritate,in tradendis libris sacris, ad aliorum dogmatum certitudinem, quae ea Ecclesia firmiter traditiin fidei rebus esse ratic--.-- acinandum:SedLutheranis euenit,quod olim Scribi or. . &Pharisaeis, qui cum inquirerent .scrutarentur. T. ' Σ Scripturas, in quarum obseruantia postam esse vita '' aeternam putabant, ad Christum tamen venir prae sua malitia, nolebant. Certum enim esse sciunt Lu- therani, verbo tenus Apostolos plurima tradidistia, quae literis nunquam mandauerunt, sed quae verbi Dei vim cum habeant, non minus obseruanda,crededi tenenda, ac si scriptis essent expressa: stania
μώ-Vsocognouimus ea ictpatres nostrinarrauerunt n. bis Narrantes laudes Dominictvirtutes eius,ctmirabilia...im quaefecit Panta mandauit patrisfmno u, nota facere ea iij byis: vs cognoscatgeneratio Filij. qui nascentuta&exurgent, narrabu Z, u ,ut ponant in D eodem Gonon obliuificantur operum Dei: Gibus ,Regius Vater
narrationis, commemorationis, . traditionis pelta. manus, meminate mae autem ae G,linqui ad Timotheum stribens, permultos testes Par commenda deliter.
Et in ea, quae est ad Corinthios Laudo vos, quod eui tradidivobis,praecepta mea tenens. Et ibidem Caetera cum venero, di*onan/. Ex quo loco, Diuus Augusti--j.., nus constare putata eos ritusin ceremonias, quae in . .I. . .' SS, Eucharistiae celebratione, passimo ubique simili ter in Ecclesia,adhiberi sunt solitae, quas a S. Paulo si ne scripto esse traditas arbitratur . .
319쪽
a comvrent inposeriorem D. Pauli reniq;. Qua ratione,dicitur Ioan 7. Et me scitis, Jevnde sim, scitis, cum tamen postea cap. 8. dicatur;neque me scitis; Scire autem dicti sunt Iudaei, quia scire potuerunt, si voluissenta.
TV Nos autem debemusgratias agere Deo, semper pro vobis, fratres dilecti a Deo: quod elegerit nos Deusprimitias ins
lutem, in sanctificationestiritus se hu
Eius benefici memoriam vult Thessalonicenses iugiter recolere, quo sunt a Deo cumulati, cum per efficacem Apostolorum praedicationem, primi quodammodo ad Christiani simum, cooperante Deo, Vo
Primim. cati,coelestibus donis fuere largiter imbuti. Primi GProut VOX Graeca et re trai sonat, primos fructus, Scprimam oblationem,&in uniuersium, cuiuslibet rei initia&primordia denotat. Quae vox,in maximam, Thessalonicensium commendationem, a Paulo est addita, ut eosdem ad Christianismum, primos fere mnium in Graecia vocatos, maximis&praestantibus 3.M. r. Spiritus sancti donis cumulatos fuisse significet Apostoli quidem, se spiritus primitias accepisse gloriabantur, quod eorum spiritus, tanquam sacrificium quoddam,iam Deo oblati essent,in diuino charitatis igne ut Τ.ώ. 3 comprehensi, ut auctor est Augustinus Veriti enim, et U' primos iritum nos, um obtinet, ait viper hunc catera comprehendat. Iam ergo habet primitias obtitas Deo,qui dicit , menteseruio Cipeccati. Et rursus, Deus, cui eruio Assiritu meo. Haec ex Augustino, quae ad Thessalonicensiulaudem
320쪽
laudem maxime possunt accommodari. Non quod operibus iustitiae, quς ipsi fecissent, diuinam in se liberalitatem prouocassent, sed Vnim sericordiae diuinae, id tribuendum esse insinuat Apostolus, si meos a
Deo dilectos vocat. Est enim inter nostrum, & Dei amorem hoc di- 'η--- seri mei, quod noli rum amorem ratio praecedat in ο,.- ,sera. eo,qui amatur, propter quam rationem iure aliquisa πια diligente diligitur Amor enim noster inuenit, non autem facit, quod amat: at diuinus, in amato, rationem aliquam amandi non inueniens, amabilem hominem amando facit. Vt enim in amore naturali, quo cuncta dilexit Dominus Deus, ut essent, nullum naturale bonum in rebus creatis praecessit quod amaret, sed Deus amando, bonum fecit ita etiam in voeationein iustificatione impi euenit; quemadmodum insinuauiti Ioannes , Non quasi, ait, dii crimus, Ibis.... eunt, prius scilicet esses quemam ipse prior dilexit nos rust. --. Vnde Augustinus annotans illud verb5 dilecIsra Deo; tu 2 lan, inquit, dicitur diligentisim Deum,sed dilectis a Deo, quisenim di ct unt propterea diligente .unt. Ex hoc porrδ,mirifice Dei erga homines dilectio, Mi Driis commendatione, vel admiratione potius , digna est, x ' πώ
quod cum malum de demeritum in eo quem diligit, reperiat, propter quod odio ioena eum debebat prosequi nihilominus tamen, eundem diligere incipit, quemadmodum in ea, quae Romanis scripta est,
notauit Apostolus dicens: Commendat Deus charitate uam in nobis. Doniam cum inimici essemus, Christa pro nobis mortum eur Ac si dicata Mira est in hoc Dei charitas, erga homines, qui cum odio&poena digni ecsent, eos dilexerit, in hac scilicet Vita pergraeiam, in hiis utin