장음표시 사용
151쪽
Arg. q. Eras Ioh. Resur. 12 I. quam pro ipso perdidi sent, vivam producturos ,ed dem dixi e,aut certe dicere potuit e,sic corpus suum, quod a Iudaeis destrueretur,erecturum Etenim, i hoc
fieri potusse neges , quia in christo eius nodi vis D
rit ad corpus suum post mortem excitandum,quaenon
sit in ullo ipsi vi fideli ad animam suam post mortem vivificandam; hoc nihil aliud est, quam manifeste principium petere. nisi forte id te satis proba e exus times, quia exempla quarundum rerum, protuleris, quae Cr christo,er fidelibus illius tribuantur: CT tamen in christo quidem sint reuera, in eius vero fideIiabus , aut per quendam tantummodo loquendi modum, aut per participationem ab ipso. Verum is a exempla nullam vim habere pιβunt,nisi fortas'e ostendendi rem sic se habere poβe,vt tu dicis; non autem sic stomnino habere. Immo,rei ipsius habita ratione, de qua dilutamus, nullam vim prorsus habere queunt. eum aliud sit loqui de chris o uiuente, aliud uero demortuo. christus vivens CT habere potuit, Cr porro habuit multa, quae alii non habuerunt. at mortuus, fuit,donec reuixit, caeteris omnibu3 in re ulla habenda par. id est,ut caeteri omnes, pro eo tempore, nihil
reipsa habuit. Pugnant enim haec duo inter se, Aliquid re ipsa habere,&Esse mortuum, non minus, quana Esse mortuum,& V iriere. quis enim, eum quidquam re ipsa habere posse dicat,qui non vivat: Itaque, qu)d praeterea,quia in exemplis,quae aittitisti, continetur, christum re . suscitare mortuos virtute sibi inhaerente; ex hoc ip
152쪽
I 22. Arg. 9. Eras Ioh. Resur. D pcr se videris concludere, christim habui e inserotcstalcm fugiendi mortem,σvitum corpori suor stituendi; hoc, inquam, meo iudicio perperam abs test. Potuit enim christus potesttalcm in se habere fugiendi mortem:kd quando,videlicet,vitiebat. Nam quomodo fugcre mortem potest is, qui non uiuiis postquam igitur christus, cum potestate ista uti nolui siet,inortem non fugit, id est,mortuus e iam potestate ipsa tantii cr, dum reuixit, destitutus fuit. nec ipsemet corpori suo vitam restituere potuit; sed ut alius quis iam, nempe Deus, id fecerit,nccepe est.
. Atque,vi tantini unico verbo ad exempla tua, Cr rationem istum respondeam, dico, id omne, quod inde re cie concludi queat, iliae cavi'a' accommodatum, nullum lacum habere pope , nisi prius constet, in christo fuse aliquid efentiale, quo alij homines careant. tqui hac de re non modo nihil constat ; sed hoc illud est,quod ex christi verbis, de quib. controversamur, cui vi controuersiae causa ista a te dicta sunt, confr- nare voluisti. Sed, ut de altero tuo testimonio iam aliquid si paratim dicamus quamquam id per superiora fatis
dilutum videtur animaduertendum est, verbum Su-rnendi,quod in lativis codicibus legitur, in grae cis e se quod verbum, ut apud latinosAccipercorequentisiime nullam actionem sed pugionem tantum ut Iogici loquuntur declarat. Cunmobrem locus ad λtinc modum verti debet: Potestatem habeo ponendi animam meam; &potestatem habeo
153쪽
Arg. 9. Eras Ioli, Resur. 123 rursus accipiendi eam .eius au tem bensu est christuni, quelisadmodum cruentam mortem subiturus erat, non quia sic vellcnt Iudaei, sed quia sic Deus vo- Iebai,cui ipse hac in re, ut in ceteris omnibus,stobe dientem praestabat; ita, istis inuitis, resurrecturum est, Cr vitam recuperaturam, sic Deo volente, a q&st ipse totus pendebat. Illico enim subiicit christus, Hoc mandatum accepi a patre meo. Cr pro xime ante dixerat,Pr opter ea me diligit Parer, quia ego pono animam meam, ut iterum sis mam eam, id est, accipiam eam. Nemo tollit eam a me;sed ego pono eam a me ipso. Ouο-nium igitur ita animam suam,propter folim Dei mElidatum christus volens ponebat, ut eam recepturus cs' set; idcirco,st potestatem habere dixit animam suanti ponendi, Cr iterum eam accipiendi. Vbi diligenter sunt expendenda verba illa,Propterea me diligit . Pater,quia, Cyc. Quorum sententiam ese oportet, . vel quod inde, tamquam ex effectu, appareret,se diligi a Patre; simili enim locutione,hoc eodem stu*0- . se christus alibi utitur, cum de muliere illa,quae peccatrix fuerat, inquit, Remittuntur ei peccata Luci . 4 .d multa, quoniam dilexit multum; vel quod illa
erat caliga, cur Patcr ipsum diligeret. Utrocumque enim modo verba ista interpreteris, satis liquebit,non
ipsum chriistum vi aliqua sibi inhaerente sic ipsum re susc ita se: sed Deum Disc, qui cam alioqui in mort
remansurum, vitae immortali sua potentia rest ituit.
N mo in priorem sensum ea vcrba accipiat illaDei
154쪽
ret. Arg. 9. Eras Ioh. Restit. erga christum praebens dilectio ex eo ipso colligi poterat, quod christus poneret animam suam, ut eam' virtute iam sibi inhaerente reciperet. At, si ipse Deus sine virtute ista, sua propria potentia id facturus erat: hinc sane colligi poterat, quantopere Deus eum, diligeret. Rursus, si polycriore sensit verba ista pro- lata fuse velis;nulla omnino cauga est. r Deuschristum eo nomine diligeret, quod mori non recusaret,uevi, quam in se ipse iam haberet, stipseum in vitam re-Gocuret. Et certὲ non modo nulla est cause, cur propter hoc eum Deus diligeret; sed bac ratione christicharitas erga nos non minima ex parte minuitur, Cr. egregium ac prorsus incoparabile eius factum, quod, Iob. ro. ut nos seruaret, seipsum in interitus periculum addu-
,δ' ' pIane tollitur; ac denique fides illa,Crstes in Lue.23. Deum summa, qua in ipsa morte praeditus fuit, una HV, i 7 eum piis precibus,quas ipsi Deo obtulit,ubst seruaretu morte,perit penitus atque evanescit. At vero,si omnis vis resuscitationis ipsius a Deo immediate manatura erat, Cr ipse christus nullam in seipso vim id praestandi erat habiturus; omnia prorsus constant; ac poti fimi in Dei erga christu summae dilectionis caussa ex eo apparet,quod christus mori non recusasterit, ut vitasti denuo acciperet. sic enim perspicuum est, ipsum Dei bonitati ac promisis maxime con uni fotye, suamq; ipsius vitam, ut illi obediret, spreuige. quibuε rebus nihil Deo gratius ese potest. Vt igitur
eoncludamus,dico, cum verbum λαμζανου siue Accia
rio sepsimenusiam accipientis actionem igniscet,
155쪽
Arg. 9. Eras Ioli. Relat. Im. non pope ex christi verbis omnino colligi,exm vidi qua sibi inhaerente animam suam recepi βe, quam posuerat: sed potius ex aIijs,quae ipse ibidem dicit, exstotius retratione statuendam ese, illum in ea recipiaeuda nihil egife; Nam, etsi christus dicit,eiuue rei se habere potestatem, sciendum est, hanc Iociationem, Habere potestatem, seu, Sibi datam epe potestatem, iss etiam rebus accommodari, in quibus quis reuera nihil agit, sed, ut diximus Iogicos loqui,patitur tantum. Exemplum sit in illis Iobannis etiangeli hae ver bis de christo, Dedit eis potestatem, filios Dei Iin. et n. fieri, Crc. Nec enim potuit Iohannes hic agere de ea diuina siliatione, in qua consequenda nos ipsi aliquid
fine dubio agimus, de ea, inquam,qua regeneramur in hac vita,CT nouum hominem induimus;hanc enimiam habent illi,de quibus loquitur: qui, vidclicet,non exsanguinibus, neque ex voluntate carnis, neque ex volutate viri,sed ex Deo iam sunt nati sed nece' est ede alia quadam diuing siliatione egerit Sin qua nimira . nullae nostrae sunt partes, nisi eam accipiendi, id est. datam habendi. Haec vero quae sit,si recte nouerimus, videbimus etiam de eadem re his agi, de qua in illis christi verbis. Nihil enim dIiud est filiatio ista diuina, quam beata immortalitas, quam nobiseuangeIio suo christus attulit; cuius, in resurrectione, mines in hac vita per Spiritum Dei renati, qualis,ipso Iohanne teste, sunt, qui christum eiusq; eaangelium re-.cipiunt, compotes omnino feni. nam ipse Christus Lue. ,. 36.
dixit, propter ipsum resurrectionem istos filios Dei
156쪽
1,6. Arg. 9. Era Ioh. Re fur. futuros quibuη, licet ea in re nihil prorsum agentibus; pote fatem tamen a christo fuse datam diuinae istius filationis adipiscendae, discrte ait Iobannes. CuiJ igitur mirum, si christus dixerit, se habere potestatem recipiendi animum suam quod, ut dictum fuit, idem re ipsa est cum hac diuina filiatione, id est, beata
immortalitate, siquidem non amplius moritvrus,sed in caelo pol modum perpetuo regnoturus,chris ture- iuixit qi amuis christus ipse reuera nihil ea in re.
acturus et eis Nam,si quis obiiciat, in christi uerbis praecepi e,qubd haberet potestatem ponendi animam suam, id quodproprie dictum sit, Cr de re, in qua ipse christus aliquid acturus esset: ac propterea satis indicari, verba quoque sequeentia proprie accipienda es e,er dere,vbi christus aliquid e fiet acturus; . Respondeo,immo praecedentia verba, quae proprie sunt dicta, ansam praebuis e christo in sequentibus eadem ,
Iocutione,licet minks proprie ,vtendi: atque hac ratione eam eo loco, ubi alioqui forta e minus conne-nis et, toIerabiliorem reddi. quemadmodum in hac eu
dem resurrectionis mattria idemchristus dixit,quod,- qui propter ipsum per diderit animam suam, inueniet eam, uatth. is. v. 23. Quia enim prae fit, per
diderit animam suam, quod proprie, aut certe usitatis inie dicitur, recte subqcitur, ut posterior
pars priori elegantius opponatur, inueniet eam; quamuis hoc per se nec proprie, nec usitate dicatur. Vbi interim vides, cum de anima recipienda christus
agit,non sibi tantum ed alijs quos idtribuere,quod
157쪽
Arg. 9. ErpLIoh. Resur I 27. proprie acceptu, indicat omnino rem aliquam Uen tialem post ipsam mortem manere, quae tamen non est anima iam ante resurrectionem esse mino illum ipsum,qui mortuws est, nec dure surrexit, adhuc extare ostendit. cui loco adde non solam,quem antea protulimus, Luc. et . v. 33. sed etiam aliuMar. 8. v. 33. ubi
similiter christus ait, eum,qui propter ipsum,Cr E-tiagelium animam suam perdiderit, eam seruaturum- qui locus, ut superior ille, plane vimCTactionem prae sesert seipsum excitandi a mortuis;si modo uterq; ita accipiatur,non ut viviscare CT seruare animam suam istis tribuatur,dum eam perdunt, quemadmodum in
sine dubio ut sipra diximus priorem Ioctim accipisγsed postquam eam perdidcrunt.Nam hoc poti s,quod illo modo, locos istos accipiendos ese,suadet Iocus si-iuilis paullo ante citatus , ubi neceβe est verba iliis, qui perdiderit animam suam, inueniet eam, ita accipere, ac si additum fuisset, non quidem, dum eani perdiderit,sed,postquam eum perdiderit. Atquα ex his omnibus tundem intelligere potes,ex testimo'nijs tuis nihil olidi pol e elici ad id proba dum,quoa quaerebra: neq; in illis quidquam christo tribui, quod alibi omnibus eius sidelibus no tribuatur impropter' ea, uti praedixeram, ex illis, nihil egentiale, siue ante,siue post mortem, in christo fuiβe, concludi posse,quod in singulis non sit christianis. ERAS MUS IOHANNIS.
tam veteris quam noui testamenti non est sine
158쪽
08. Arg. Io. Eras. Ioh. Resuri sine capite Christo. Ergo Christus existebat iam tum cum vetus Ecclesia erat. Alioqui non potuisset esse eius caput. FAUSTUS SOCINUS. Nego illivi tui argumenti umptionem, qu tenm in ea pro conces osumitur,christum veteris e
clesiae caput fui'. ERAS MVS ΙΟΗ ANN IS. Videtur assumptio mea probari posse ex eo,quod membra capite egent, quod illis
det vitam , nec sine eo consistere possunt. Nembrorum autem Ecclesiae caput Deus, ex quo omnis Vita manat, esse non potest,
nisi per mediatorem Iesum Christum. Cum enim Deus nulli sit caput Sc vita, nisi quem amet Sc omnes homines sint per peccatum Deo alienati, non est quoque caput ulli inisi beneficio mediatoriS. FAUSTUS SOCINUS.
In buc tua probatione rursusqMedam, ut con ce', Dinis, quae nullo modo sunt tibi concedendi. Primum enim pro concego sumis, veterem ecclesiam tamquam membra uniu3 corporis fuse, inter quae noesset caput; ita ut per se ipsa considerata, sine capite Uet. Atqui an imaduertendum est,metaphoram illain corporis,quod per se caput non babeat,non fui' ecelsae veteri umquam accommodatam, sed tantum no-ος, Ex quo stivis quis negaucri vetercm ecclesiam
159쪽
Arg. Id. Jῖras. Ioh. Restit. 129. Dipe tamquam corpus quoddam multorum Cr variorum membrorum, vel, δε tamen fuit, non concesierit, eam per se inter membra sua caput non babuse, nihil inuciituru3 sis,quo ista euidenter probes,Cr ex sacris litteris,quemadmodum hic feri decet,desumptuostendas. Deinde sumis pro conceso, peccata hominum apud Deum nismquam expiata fui', nisi per mediatorem: Postremo, hunc mediatorem, esti Iesum christum cum tamen non modo haec nusquam infacris litteris scripta extent, sed frequentis ima in illis deprecatorum expiatione apud Deum pile ulla mediatoris mentione, testimonia leganturii nec in uniuerso test mento veteri Cr nouo quidquam de Iesu christo, veante nouum foediu mediatore, scriptum legatur; Immo in nouo testamento testimonia sint satis aperta, quod christus noui, non etiam veteris, foederis mediator fuerit. ER ASII VS IOHANNIS. Cum mihi ea abs te negari videam,quae minime negari oportere existimabam , non vltra progrediar. FAUSTUS SOCINUS. Ego similiter, etsi scio, ea, quae tibi non con-essi, tibi ese cum plurimis communia, tamen, criminanifeste videam, ea eiusmodi Ue, quae, si quis an mum aduertere velit, saltem incertis imasse omnino si fusarium ijs, quae dixi, nihil addam amplius ; nee
testimonys ipsis in medium prolatii ipsorum Iusta
160쪽
Iῖo; Arg. II. Eras Ict. Relat. temo endam. Tametsi video, te idcirco poti inium veritatem eius quaestionis, de qua disputamus, noli dum perspicere pope, quod nondum veteris CT noui foederis discrimen recte tenes; quemadmodum mihi planum faciunt ea,quae in hoc argumento concluden do Cr confirmando dixisti. quibus plenὶ confutatis, sterarem fieri pose, ut verum virtusque foederis dias crimen agnosccres , Cr porro mecum in praesente diastutatione consentires. Sed alias forta' hac tanta dere, Deo volente, pluribus agemus.
pono dicta I. Ioh. q. Per hoc patefacta est chariatas Dei erga nos, quod filium suum unigenitum misit Deus in hunc mundum. Gal. q. cum venit plenitudo temporis emisit filium suum natum ex muliere. Hinc colligo Christum habuisse suam existentiam, antequam nasceretur ex virgine, quia dicitur unigenitus Dei filius esse emissus in mundum & natus ex virgine. Nam qui non sitam tequam nascatur, is non dicitur emitti ad nascendum. FAVSTVS SOCINUS. Deus bone quid audio s quemquam ne emitti ad nascendums Quis umquam ita locutus est s certe te stimonia a te prolatu non dicunt, chrιstum fuisse insum ad nascendum. sed dices, hanc ese tuam inter pretationem. mirabilis vero interpretatio ista est, quα