장음표시 사용
91쪽
πM Arg. F. Eras Ioli. Restit. angelis sit dignior atque excellentior; propterea una eum illis ea quoque attulit auctor epistolae. Similiter in loco nostro, quia verba , quae ad propositum ipsius faciebant, quorum initium est ibi, Ipsi peribunt, Cre. ab ijs, quae versiculo superiore continentari prorsus pendebant, nec sine illis ut dictum est, hi telligi poterant; idcirco ista quoque recitauit, vel potiatis recitare necesie habuit , quamuis ad ipsius propositum non facerent. Sed dices,certum est,Crista,Cr sequentia de uno eodems dici; quare, si sicqitentia de christo dicuntur, nece' est, ut ista quoque de christo dicantur. Re spondeo,sequentia ad propositum facere, quamuis de christo ipso nec simpliciter, nec praecipue dicantur, sed de Deo. Nam ideo ad propositu faciunt, quia,quae in illis de Deo ac praecipue simpliciter dicuntur sunt
enim omnia futura) in christo implenda erant,ut eo, qui viva imago est ipsius Dei; Quemadmodum etiam paullo ante citatus est ex Psal. 9τ. locus ille, Et adorent eum omnes angeli Dei,Cr de christo acce plus. non quod ibi verba ista proprie atque absolute de christo fuerint dicta patet enim unicuiquesuperiora Iegenti, aut certὸ udino tam verisimile est, de
Deo ipsio illa fuse dictu sed quod in christo,quo adorando, ipsie Deus adoratur, id crat implendum. E stenim in eo psalmo,ut omnes animaduerterunt,de christi regno,sub ipsitus Dei persona,vaticinatio. nimiruquia regnat Cr regnaturus est ipse Deus per chriapum. Sic in co nostro, licet totvi psalmum nihil alia
92쪽
Arg. s. pras Ioli. Relat. 73. uJsit, ut inscriptio ipsa docet, quam precatio adip sum Deum; tamen a vcrsiculo i . ad sinem usque, inest ibi vaticinatio satis aperta de salute, quam christus Det nomine nobis attulit, Crde mutatione huius seculi per eundem christum facienda, in aliud, scilicet, longe melius Cypraestantius,de s ipsius christi aeter na duratione. Quatenus igitur de hisce rebim ibi est sermo,eatenus etiam, nec ulteriks, quidquid ibi dicitur,lice t de Deo simplicitcr dictum,ad ipsum chria stimi simul pertinet. Non enim, vi quibusdam lis dulco 'iritu imbutis placuis'e video, censendum est, hanc scriptorem loca ista attuli e, non vi reuera exstiratus sancti mente ad ipsum christ tim pertinentia,Cr de ipso christo aliquo modo dicta , sed tantum ut a se illi accommodata; quod CT alijs plerisque in locis factum fulse in noui testumenti scriptis volunt, cum testimonia ex vetere citantur, Cr ad christum res rantur. Namque hoc quod alicubi sane feri,nonne gumus ubicumque eiusmodi testimonia asseruntur ad aliquid de christo diuina ductoritate probandum Cr confrinandam,quemadmodum hic sine controuer-sia factum fuit,nihil aliud est,quam, ut leuiter dicam, noui testamenti scripta omnia fastutis suspecta reddere, eaq; deridenda cunctis exponere. Quinimmo, nisi etiam iis, ad quos hic aucto pistola eum scribe bat, vel iam constitiset, vel facile constare potuis et, scripturae locos ab ipso allatos adMefiam pertinere, frustra Cr prorsus ridicule eos attulisei. Vnde etiari
fit, ut nudo pacto tamquam ad suum propositum facio E s entia
93쪽
Tq. Arg. F. Fras Ioli. Relat. ea prima scrba huius testimonij afferre potu
rit; in quibus de caeli Crterrae creatione agitur;Qua doquidem Hebraeis nec constabat, nec constare poterat, hanc partem, quae nul lum vaticinationem per se continet,ad Ne fiam pertinere. cum omnes indubitatae de Ne id invetere testamento sententiae in fut*rum reliciant ; quippe quod a uestra nondum extratis et silex titurus esset. Quod ver ὀ Crime epistolae auctor quaecumque de christo testinionia in medium protulit, ea ut in futurum, illiud temporis ratione, quo scripta fuerunt, relicientia protulerit; pes iactium est ex eo, ad quod probandum ea prolata sunt. Id autem illud sine dubio est, quod superioribus illis verbis continetur Tamd melior, id est,praestantia or, angelis effectus,quanto differentiusadest, excellentius, prae illis nomen haereditavit. Ex
quibus intelligitur,non conferri christum cum angeris simpliciter er in uniuersum, adeo ut originis etia. e entiae , quam semper habuerit,ratione camauis conferatur; sed tantum eorum ratione conferri, quae a Deo exaltatus obtinuerit,er haereditario quodam iure consecutus sit id quod plansimum praeter- 'eaficiunt verba,quae proxι me antecedunt quando Doc fuerit,demonstrΞt. Verba,inPam,i dax quibus haec quae modo recitaui, inferuntur, purpationem Peccator tu facienS vel,ut graeci codices habet, Per temetipsum purgatione peccatorum no- 'Itrorum facta) sedit ad dexteram maiestatis an excellis. Illico enim sequitur,Tanto σc. Tunc
94쪽
Arg. s. Eras. Ioli. Re fui. 7 se igiturAEbri tim praestant iorem angelis factum Dipe,laffirmat hic diuinus scriptor, cum,aut postquam .purgatione peccatorum nostrorum per seipsum facta, sedit ad dexteram maiestatis in excelsis. Quis igitur hon videt, fieri non pose, ut ad praestantiam christi prae angelis,quam ipse intelligit,er ex sacris litteris deinde confirmare aggreditur, testimonium aliquod attulerit, obi caeli C terrae prima creatio christo at-tpibuta fuerit s vel, ut ipse ad eam confirmandam quamquam id,ut dixi,alioqui etiam prorsus ridicule fecit et) christo creationem istam attribuerit, Crlocum aliquem de ea loquentem ad ipsum ulla ratione accommodauerit s Ista enim creatio hanc christi prae angelis excellentiam langifimo tempore antece fit. Huc accedit, quod quidam ordo apparet in i s 'ecensendis,qussacras litteras christo tribuerescriptor noster ostendit; qui ordo plane peruerteretur, si in te timonio, de quo disputamus, christo prima rerum creatio tribueretur, Crobbanc causam, vi tibi
videtur, illud fus et allatum. Etenim inprimis duob. testimonijs, quae simal affert, tribuitur christo, quod sit filius Dei,Cr Deus illius pater, quodq; Deus illum
quodam die genuerit; quod nondum extitige, quando dictum fuit, id est, tempore regis Dauidis,demonstrat verba futuri temporis Ero,Cr Erit,quae in posteriore testimonio Irguntur. Onando vero id propriὸ ω
reuera extiterit, docet Paulus Act. 33. v. 33. prius testimonium de christi resurrectione accipiens. atque
idipsum ostendit ipse ductor huius epi tola,si te is fu-
95쪽
I6. Arg. s. Eras oh. Resur. erit idem Paulus, seu quisquis allim, dum cap. s. v. s. eundem Iocum ad inaugurationem a Deo factam sacerdo iij christi refert; ijs, inquam, ostendit,qui ex pluribus Iocis eiusdem epistola didicerunt,christum non ante fuse inostrum sacerdotem consecratum, quam mortem fuerit expertus, Cr immortalis factus. Sequitur testimonium adorationis, quam chriasto debent ipsi angeli. Atqui elusimodi adoratio non fuit debita christo,nisii poli mortem crucis, tamquam
praemium summae obedientiae, quam Deo praestitit, vemulus docet ad Philip . cap. a. v. 9, 3O, Cro. adeos
post eius afumptionem in caelum, oe immictionem inhaereditalcm futuri saeculi. Nam scriptor nostcr perte indicat,st non de alia adoratione testimonium se allatum accipere, quam de ea,quae secuta est introductionem primogeniti in orbem terrarum, id est, Giusdem christi in futurum non quidem ipsi christo,
sed nobis orbem terrarum. De hoc enim terrarum o
se se loqui testatur auctor ipsie pasello infra, id est,
cap. a. v. s. consecuta autem estpοβσω futuri seculi eiusdem christi resurrectionem er immortalitatem. PORGionem vero ipsum consequitur regni duratio ae terna; quam comitatur amplitudo diuinorum donorum, Cr potestatis, ultra omnes alios, quia Deo donatier exaltati fucrunt, aut futuri sunt umquam. Itaque sub cit testimonium Psal. 4s. ubi ista habentur; cum quο.coniungit testimonium hoc Psal. ior. quippe in quo eadem regni aeternu duratio commcmo
ratur; et simul huius saeculi mutat lanis,qua regnum perscietur
96쪽
Arg. s. Eras Ioli. Resur. 77. preficietur Cr stabilietur, fit aperta mentio. Quis omnia id necesserio secum trabunt, quo ipsius christi
Cr membrorum eius summa felicitu Cr gloria contiisnetur, quodq; qnanta christi excellentia sit,aperti-ks,quam caetera omnia,declarat; hoc est,uictorianire
triumphum de omnibus inimicis, potis imum vero de morte Cr inferno. ad quod probandum affert postea testimonium ex Psal. rio. cunis nihil aliud praeterea restet,hacs victoria Cr triumpho,christi maiestas Crsublimitas concludatur nem facit eius ex I scris documentis probandae CT confrinandae. Vides,ut arbitror,buius scriptoris ordinem Crivi magnus orator est, in christi excellentiis connectendis artificium. quod plane periret,si,ut tu putas, loco isto PsuL ior. in te timonium adducendo, id si set et, ut christo caeli terraeos primam creationem tribuendam doceret; etiamsi alioqui ea illi tribuenda Uet,idq; ex loco isto constare poset. Quare non potest sine summa non modo ipsius veritatis iactura, sed etiam huius diuini scriptoris iniuria, vel vulgata, quam tu sequeris, loci interpretatio retineri, vel mea reqci. ERAS MUS IOHANNIS.
Ego vero interpretationem tuam fateor esse coactam,ac praeterea, me non videre, quomodo hic agatur de reparatione mundi,
cum potius Christi perpetuar adorationi opponatur fragilitas ct inconstantia rerum
97쪽
87. Arg. Eras Ioli. Relat humanarum;quo sic eius dignitas conspici i
'ego ingenue fateor, me nescire, cur meum interpretationem coactam appellare non dlibites, eum inverba CP sententia manifesta scriptoris eam omnino requirant . atque,ut ostendi, necesseritim illi fuerit,etiamsi prima pars loci, quem citauit, ad propositum non fac eret, eam tamen una cum reliquo loco recitare. Nam quod ais,non pol eblcvi de reparat Mone mundi, ctim potius agatur de eius fragilitate crinconstantia,eas opponatur perpetuae christi durationi sic enim puto in scripto tuo legendum, non autem adorationi ut legitur RVpondeo, non de reparatione,sed de mutationem udi agi, ut ipsa verba prae se ferunt. non enim reparabitur caelum hoc,quod vi- - demm,aut terra haec,quam incolimus; sed eorum lacoriouum caeIu', en noua terra substituetur. hoc est, digesuentur Cr peribunt,quemadmodum ipse Psaltes loquitur, ipsum hoc caelum, σ ipsa haec terra,per tin te simul vita animali, propter quam ea creauit Deus; alia existent saecula una cum spirit sali vita illis coueniente,quam nobis per christum idem Dein pro
misit. Qua de re scisi sanie alibi est dilutatum contra Franciscum Puccium, caeli terraeq; huius perpetu am Drationem asserentem , eorums futuram instaurationem, una cum alijs non pautas, tantummodo gnoscentem. Sed unus ille locus r. Pet. 3. satis est ud
opiniones istam falsitatis coarguendum.ex quo prae terca
98쪽
terea loco non obscure intelligitur,di olutionem ba rum rerum CV in multo praestantiores mutationem, per chrisitim faciendam esse. Illud postremό, ante quam ad alia tua argumentare pondeam,omittere no
Iul,quod credis omnino, si per christum a Deo mundus primam creatus fuit, inde colitigi, christum, iam tum fuse filium Dei unigenitum. Nam ego contra, crediderim, feri pose, vi prima mundi creatio per christum facta fuerit, nec tamen christus umquam scierit filius Dei unigenitis. Q nod enim christus 'Iuus Dei unigenitus sit,ut certe est,id nihil prorsus commune habet, aut habere potest cum prima rerum creatione,praesertim si ipse quoquechristus omnino creatus fuit, ut tu sine dubio tenes. ERASIIVS IOHANNIS.
dictum Christi Ioh. 17. Glarisica me pater ea gloria,quam habui apud te, antequam hic mundus 'eret. Hinc enim colligo, Reuera tum fuisse unigenitum Dei filium, siquidem hoc rogat Christus his verbis, ut quandoquidem nunc sibi moriendum sit, Sc extrema ignominia perferenda, ne pater ipsum in morte sinat interire, sed quandoquidem fere peractum sit opus redemptionis sibi commissum, efficeret, ut isti gloriae redderetur, qua ante conditum mundum in caelis usus fuisset.
99쪽
rique hunc Iocum valde contra nos omnes vrgere so- ,
Icnt,qui aliter,ac vulgo fiat, π abs te factum est, illu aecepcrint. Ex quibus inter antiquiores pot*imum ureIius Augustinus; qui luculenter admodum pluribus verbis illum explicat; ex quibus quaedam recia tabo. namque eadem opera,quomodo haec christi verba intelligenda omnino sientiam, clare exponam, Crnonnihil hanc sententiam meum intcrim confirmabo.
Primum igitur sic scribit Auguyuiuas in ea verba, Claritate, quam habui priusquam mundus esset,apud te. Sic enim ipse ea legit, ut in lautis nostris codicibus haben tar Ordo sinquit ver borum est,quam habui apud te,priusquam mundus esset. Ad hoc valet, quod ait, Et nunc clarifica me;hoc est sicut tunc, ita 8c nunc; sicut tunc praedestinatione, ita & nunc per actione. Fac in mundo,quod apud te iam fuerat ante mundum; fac in suo tempore, quod ante omnia tempora statuisti. Et paullo post: Si enim de nobis dixit Apostolus, sicut elegit nos in ipso ante mundi constitutionem. cur abhorrere putatur a Vero, si tunc pater caput nostrum glorificauit, quando nos in ipso, ut membra eius essemus, elegit: Sic enim nos electi, quomodo ipse clarificarus, quia priusquam mundus esset, nec nos eramus,nec ipse mediator Dei & hominum ho
100쪽
Arg. 6. Eras Ioli. Restit. 8s.' mo Christus Iesus. Haec autem verba dicit Lugustinus, contra cos , qui nolebant, christum dicere potui e, se, ut hominem, gloriam, seu claritatem istum ante mundum conditam apud Patrem babuse. mandem veris,postquam probaset, christum t ho-- minem, non minres , quum nos, a Deo fuse praedestsenatum, sic concludit; secundum hanc ergo praedestinationem etiam clarificatus est, antequam mundus sset, ut esset claritas eius ex resurrectione morruorum apud patrem, ad cuius dexteram sedet. Cum ergo videret illius praedestinatae suae clarificationis venis- se iam tempus, ut & nunc fieret in redditio ne, quod fuerat in praedestinatione iam factum; orauit dicens, Et nunc clarifica me tu pater apud temet ipsum claritate, quam habui, priusquam mundus esset, apud te.Tamquam diceret; claritatem, quam habui apud te in praedestinatione tua, iam tempus est, ut apud te habeam, etiam vivens in dextera
tua. Hactenus Augustinus. in cuius verbis notandum
est nomen Re ditionis non pro datione eius, quod oblatum quoquo modo fui et sic enim contra suam ipsiu4 sententiam in hoc Ioco explicando locutus es
set sed pro rei quasi debitae praestatione usurpatum
ege; idq, fune eleganter. nam verbum Reddendi inter alias hunc quoque significationem habet. Appa ret igitur, ut arbitror, satis euuenter, quam aptem commode christi verba ad rci destinationem non