장음표시 사용
61쪽
Propter hoc lugebit terra, infirmabatur omnes qui habitant in ea in bestia agri volucre caeli, sed G pisces maris congregabuntur. Propostis indignationis suae causis, consequenter exclamat ipsam terram operiendam luctibus, sicuti est operta criminibus. Quibus tam multis tamque ingentibus, si comtigisset impunitas, etiam prouidentia negaretur. Infirmabitur ergo omnis cultor regionis in besa agri, in volucre caeti: Bestias agri appellare, armenta,& greges etiam solet diuinus sermo. Ergo cum frugum ait in &fructuum incubuerit egestas, pecorum quoque defectus & inopia consequetur, nec sic sane finis anguoris: Sed etiam pisces congregabuntur, id est, deficient ut desint, ut nec in aquis possit alimonia reperiri. Veruntamen unx quisque
non iudicet, O non arguatur vir. Populus enim tuus, sicut hi qui contradicunt sacerdoti: Et corrues tu, Corruet etiam propheta tecum. S i stan te, j nquit, republica , per sententiam iudicum nocentes aliqui disperirent, argueretur certe alter, & alter argueret, proprium siquidem munus censura exerceret: Per
quod simul ostenditur, quia non omnem simul populum scelerum tabes , morbi instar, aut pestilentie non possedisset, sed sicut alij turpia, ita plerique honesta sequerentur. At ubi uniuersos pene coetus, iniquitas quasi co- iurata possederit,quod suis accidisse temporibus Osee propheta deplorat, merito etiam tam doctrina quam censura cessabit, ut effusa in impios poena de seu iat: Ergo sub specie praecepti, vis est expressa iudici j.Ueruntamen unu urique non iudicet,O non arguaturvir, id est, nemo iudicabit, neque aliquis arguetur: Hostili enim furore vastanda es,non iudicum expungenda
sententiis. Populis enim tuus sicut hi qui contradicunt acerdoti, corrues tu, corruet
etiam propheta tecum. Pro iudicio non pro coparatione istud, sic ut, propheta constituit. Ergo nihil nouum in ultione conspicies, sed quod exercuisti in culpis recognosces in poenis. Populus quippe tuus restitit sacerdoti, id est, a vero pontificatu, consectando idola, recessisti. Contradixisti ergo
sacerdoti, ait, cum sacras ceremonias repulisti , cum salutares monitus, α praecepta mores informantia respuisti: Et ut impiis ducibus, ita etiam profanis vatibus te tradidisti. Merito igiturvirosque sententia nunc immissa inuolue vi& tu cum prophetis tuis, id est, ariolis colabaris. Nos let acere feci matrem tuam. conticuit populus meus eo quod non habuerit silentiam. Quia
tu si retiam repulisti, repellam te m ego nesacerdotiuungaris mihi, oe oblita es le os Dei tui, obliuista filiorum tuora O ego. Idioma scripturarum est secundum quod frequenter ammonui; ut quoniamad gentem sermo dirigitur, tum proprio, tum parentis cuius filia sit, nomine, videatur conueniri. Et ideo cum dixisset, corrues hodie, b corruet propheta tecum: Id est, vastationis tua: tempus aduenit, & quae olim a discenda & loquenda iustitia destitisti,nucetiam ἱ prosena voce cessabis subdidit, nocte taceresecimatrem tuam. Id autem non sic accipiendum quasi per diem loqui permiserit, & tantum nocte reticere. Sed cumulum voluit indictae tacitu rnitatis exprimere, & ideo ut ostenderet eam obmutuisse irruente pernicie, noctis intulit mentione, ac si diceret, Sic eam effuso mcerore conuestiam, simi nox terras opertire consueuit, ut sicut generale & commune flentiti, conditio tenebrosi
62쪽
temporis introducit: ita illa turba seniorum quam matrem tuam vocavi, quae pauibante profanitate garrula perstrepebat, sub nocte aduersitemporis conticescat. Postvero lecundum institutum ordinem, ubi terrore personuit , causam commotionis annectit: Conticuit populus meus
eo quod non habuerit scientiam. Iustum erat inquit in ut labia plebis meae lugubri silentio clauderentur, quae noluerunt loquendo condiscere. Proinde quod dixit scientiam populo defuisse, ne tu ad aliquam necessitatem referres,continuo,quid accusasset, ostendit. Quia tuscientiam repulisti, repellam rect ego nesacerdotio fungaris mihi, de oblita es legis Dei tui, obliuiscar stiorum tuorum & ego. Noluisti inquiti intelligere ut bene ageres, sed iniquitatem in cubili meditata, pro arbitratu tuo ausa es apud te legis meae membra dirimere, ut iustitiae parte neglecta hostiarum instituta retineres: ideo ibit obuiam peruersi tati tuae digna seu stratio, ut non sit licentia offerendarum hostiarum, cui sequendarum non fuit cura virtutum: dura tibi imminebit taciturnitas quet ab auribus tuis salutares monitus propulisti. Oblita es mei, OEiuificar O ego filiorum tuorum, ut quae spontaneam palla es in ossiciis caecitatem, experiatis acerbissimam de liberis orbit tem . Quod ita sane intelligendum est ut non putemus illum populum idolis mancipatum, Deo vero vel hostiarum oblatione seruisse, cdm haec potissimum fuers causa consecrandorum in regione vitulorum, ne per oblationem hostiarum adeundi templum detur illis occasio. Geminus ergo intellectus debet an imi, ut vel sub conditione illius positum sit, ac si diceremus: Etiamsi sacerdotij partes grauiter impleretis, nihl profecto, ad defensionem vestram valeret, quos morum foeditas arguebat: sed consequenter etiam amittereris superstitionis vestrae augusta isthaec&ridenda solatia, qui meritorum auxilia perdidistis. Vel certe, quia erant in ipsis Tribubus sparsim habitantes & propheta:& lesitimi sacerdotes, aliqui etiam de plebe eadem munuscula offerre consueuerant, & per hoc, impunitatem scelerum, credebant se posse obtinere. His quoque talibus, sub persona populi, comminatus, quod
cum irruerit aperta captiuitas, etiam illius opinionis amminiculis exuatur,qua se erga dominii,vel ex interuallo,munificos aestimabant. multitudinem eorum , sic peccauerunt mihi, gloriam eorum in ignominiam commutabo . Quas dedita opera impensoque studio contra beneficia mea populus certare proposuit, ut quanto ego fuissem in largiendo assi uentior, tanto hic in abutendo appareret insaniore denique, cum ita pignorum successibus eum extulissem ut latissimarum spatia terrarum, progre diens,cultor impleret, hic actus suos tendentibus in contumeliam meam sceleribus, exaequabat. Prorsus ut videretur vereri, ne plura essent populi membra quam scelera. Ergo quia gloriam suam in multitudinem tam facinorum posuere quam militum, ignominia succedente illam inmtabo : ut ad extremam videlicet paucitatem , aerumnis consumentibus,
perducatur. Peccata populi mei comedent, Sad iniquitatem eorum subleuatant
63쪽
animas. Cum exprobratione totum legendum: id est , sacerdotes vel illi qui idolorum erant ministri, & per hoc se Deo immolare dicebant, vel principes cum populis qui istudium funesti erroris induerant: inter caetera quae plectenda faciebant, usurpabant quoque vocabula ex legis traditione venientia. Nam quomodo circuncisionem ac sabbata seruabant Samariticae Tribus, quamuis idolis seruientes, isa etiam aliqua instituta legis ridi usurpasse credendum cst ipsos ariolos. Per institutionem igitur beati Mo- ' sis, diuersae oblationum species erant, inter quas, & ista quae pro peccato offerebatur.Ex qua tamen adipes certis partibus igne consumptis,reliqua, infer se . . cibum sacerdotum, membra cedebant. Et quia his ritibus propiciabatur Deus,pontifices peccata populi, pro quibus orabant,edere id est, absumere dicebantur: secudum quem modum, arioli, ut variorum delictorum impunitatem,per lucri sui emolumenta promitterent, licebant, se populi peccata consumere. Hoc ergo per prophetam nunc Deus, sub voce & vultu indignationis,exagitat: ac si diceret, En quae prodigia, famam non de vilis unquam pulchris facinoribus sed de solis flagitiis expetentia, reuerendae legis
instituta sub verborum usurpatione temerarunt,ut promitterent, vidclicet circunuciato populo, quoniam si per manus eorum hostias Cluuii lient, statim fierent innocentes & consequcrentur indulgentiam peccatorum. Sicque,subleuabant, id est, consolabantur&superbire aciebant reorum animas,in quibus nihil sinebat detona punctione residere. Ergo quia nec magister loqui,nec discipulus audire id quod ad salutcm attinet, astu cucrunt,
sed virosque,culpa quae polluit, exaequauit, merito eos ctiam sententia sequuta componet,ut fructum operum suorum sine fraude sit scipiant,d una internecionem, sacerdos ac populus patiatur. Postumus autem in hoc loco
faciliorem intellectum creare,si personam Iudae quoque, quem post paululum nominat, ita feramus. Vt quoniam &ipsam Tribum, licet minus adhuc ream non tamen omni ex parte purgatam, seria admonitione castigat,
illud quoque iam, quod sacerdotes: oblatas pro peccatis hostias, comedui: intulisse videatur, fiatque sinsus eiusmodi. Sed quid miru,tribus a Dei cul- tu de timore recedentes atque colendis idolis mancipatas, variis sordere criminibus,cum etia illa pars populi quae videtur cerimonias adhuc my sticas cotinere, simili errore lymphetur,& corrupti sacerdotes peccantibus blandiantur, quod eis,videlicet per oblationem hostiarum quas ipsi deuorant, contingat impunitas 3 Subleuabant igitur his cosolationibus, animos quos facinorum conscietia dc primebat:&quod facerdotes impudentissime hollicebantur, hoc libenti sume populus audiebat,ideo & in tempore calamitatis,nulla inter plebem erit sacerdotesque discretio, sed qui vixerunt promiscue, viliter etiam interibunt. Visitatiosi per eum vias eius m cogitationes eius reddam ei. Comedent, non aturabuntur. ornicati unt, oenon cessauerunt. Cu,inquit,ceperit se exercere ultionis cessera, hae mensurae dolorii, quas ipsi
in peccatis fecerat, implebutur,ut experiantur in suppliciis, quod in desideriis perpetrariit, fornicati sunt quippe, vel obscoenitates vel prophanitates sequendo
64쪽
sequendo, nec eos usurpatae puduit foeditatis, ut qui de prima statione deciderant saltem de se dis remediis cogitarent, de quod no decuerat co-tigisse, vel frequentare desinerent. Sicque imitaretur abstinentiam erroris
admota cessatio. Sed cum fornicati essent,non cessauerui: Ergo quod exe cuerunt in victis,experiantur in poenis ut comedant de non saturentur, impleantur videlicet afflictionibus, sed ita eas haurire non cessent ut esuriem quandam ferre videantur. Neque enim cum fornicationem audis, usurpotionem modicam,corporalis illius voluptatis existimes sed facti,inquit,scederis pacta violantes omnipotentem dominum in cuius consortium adsciti fuerant,reliquerunt:Etigeo intelligentiae luce priuati sunt, non considerantes post quς religionis insignia ad quales essent sortes rituum deuoluti,
quae profecto opinionum stultitia, nequaquam in animos irreperet, nisi eam temulentia conciliaret oc crapula: atque ideo dicentes se esse sapientes stulti facti sunt, adeo ut prophetarum munus alignis aridis postularet,& quae es lent futura unicuique, baculus indicaret: Quam prophanitatis speciem Graeci rabdomantias appellant. Spiritus ergo prophanitatis, quem
fornicationem vocat, decepit eos ut discederent a Deo vero, & multis, variissique daemonibus, in ore sane & fronte adulterantiu, miscerentur. Super capita montium sacrificabant, oe super colles, accendebant thymiama subtus quercum & populum de therebintum, quia bona erat umbracius:non uno inquit,modo errasse contenti qui diuina instituta contempserunt,commuta anilia lectabantur, ut non solum baculis in fraudem aliquam levigatis, sed iam colliculis paulo eminentioribus,aut umbris arborum paulo densioribus mouerentur,& crederent illic diuinitatis esse plurimum ubi aliquid amoenitatis vidissent. Sacrificabant itaque in verticibus montium, quod historia frequeter accusat cum dicit de regibus,fecit hoc aut illud, veruntamen excelsa non abstulit,sed adhuc immolabat populus in excellis: hic autea diicit quod&subtus quercum&populum adoleret incensum, causamque
admirationis exponens,subdidit, Quia bona erat umbra eius,Repudiantes lucis de luminis conditorem, vere quasi filii tenebrarum, nemoris capiebantur umbraculis: Audiamus ergo quid poenarum amentia ista mereatui. Ideo Jornicabunturfiliae ve=rae, vestrae a Alterae erunt. Non visitabo superflias vestras cum fuerint fornicatae, cr super sponsas mestras cum adulterauerint. Commisistis, inquit, turpia , nec ab opere destitistis, ut si non eos quos innocentes vel eos saltem quos rei solent, sentiretis affectus, id est, ut honesti violatores puderet admissi, sed in operibus noxiis confirmastis
audaciam, eo usque scistantes quae erant probrosa, ut stipitum saxorumque umbras praeferretis elementorum omnium creatori. Hanc igitur impietatem, calamitatis vltimae dispungat illatio, ita ut miro genere vindictς, ad culparum similitudinem, poena formetur: eoque sit acerbior quod non fuerit experta censura: libidini si quidem vincentium, sponsae vestrae ac filiae subiacebunt: nec apud aliquos Iudices, istam ignominiam, Vel mariti arguent vel parentes: Caeterum totum sagitium consumetur in dedecus, ut de eo supersit nihil ad reatum . Quasi acute, ergo, negata
65쪽
flagiti j obiurgatione,conclusi nihil esse acerbius quam subcoditione se
FGg--- eiusmodi constitisse, in qua, Ex TREMA NECESSITUDINUM Vis,pLΑci Ci A vi DE RE PERGAs, ACCUSARE NON AUDEAS. Ergo, cum hoc esse miseriarum ultimum praecidisset,quippe quod, nisi captiuitas non posset inferre,ilatim causam tantae commotionis, praemissorum repetitione subiecit. uoniam ipsicum meretricibus versabantur, O cum estaminatu acrificabant, ν populus non inungens vapulabit.Nesciunt, inquit,quantum dolorem de peruersitate eius quae in consortio meo quondam egit, experiar, ideo in necessitudinum suarum dedecore, magnitudinem criminum priorum recognoscenta ut qui estoeminatos&prostibula, a quibus cultum daemonum acceperant, subsequuti sunt, abutentibus se, obscoenis hostibus distrahuntur,voluntariae stultitiae fructus in contumeliis, quas tyranni victores intulerint, sentientes.
Ifornicari, tu Urael, non delinquat saltem Iuda, Nolite ingres in Valgala, cir ne .iscenderitis in Bethaven quoniam sicut macra lasciuiens declinavit Isirael: nuncpa cet eos Dominus quasi agnum in latitudine. Quamuis uniuersas tribus, idoloru cultibus sorduisse, vaticinii ipsus censura demonstret , tamen deteriorem Israelis statum denunciat,& qui damnationis magis quam correctionis capax esse videatur: non solum enim profanitatis audaciam intra fines proprios moresque continuit, sed contaminationem quoque fratris,quas lucrum aliquod expetiuit. Hoc siquidem, ad crimina sollicitatis, studium propheta conuincit, cum denunciat Israeli, ut non delinquat s alte Iuda, neque enim cura fraternae comiserationis ei fuerat imposita, qui ut sit diliges admonetur, sed per istam prςcepti speciem,etiam illud crimen exagitat. Quod similiorem sibi maluerit Iudam reddere,quam ut ipse de emendatione quippiam cogitaret, fitque sensus eiusmodi: O tu Israel, qui principem erroris secutus, id est, Ieroboam, a germani tui, videlicet Iudae, consortio recessisti, non ob aliud quam ne tibi per honorem templi & sacrorudierum celebritatem, .respirandi atque ad meliora redeundi ,ellet occasio,si non generis vel criminis tui pactionem tuere,& qui noluisti laudabilem seruare concordiam, si sceptam semel discisionem teneto, neque in professionem repudiatae germanitatis, astu correptoris irrepas, sed propria saltem
lue contentus, patere innocentium manere consimis, &inuitare cessa ad eum statum, in quem, tu, venisse deflebis. Nunc enim maiorem in modum imprudentia grassatur, si quorum elegisti remedii timore dissidium,cum iisdem ineas sacrilegii amore collegium. Illum saltem tibi a Uectum serua qui peccantibus consueuit innasci, ut te videli t pudeat,
66쪽
deformis admissi Curate scilicet tenue solamen excludis ut videare deceptu synam reatum non euadet ascensio, tamen esse aliquid distinctioni, in ter incautos&procaces indicat quod alios audacia reddat exosos, alios mido miserandos. Tu autem, cum nullum pateris tu foeditatis immunem quid aliud quam non errore, sed spontaneo detestabilique iudicis, te esse nocentissimum confiteris 3 Si orni ru,to Istrae non delinquat altum D L. Cur inquam, istum prioribus iungis errorem, Ut minore te dolore periturum, si
cum pluribus quam si cum paucis pereas,arbitreris' Cur prodigus propriorum bonorum, etiam fratris iura contaminas 3 Quid uno tumulo genus omne vis inuolui 3 Patere superesse aliquam tui sanguinis portionem cuius adiuueris sit stragio, refornacris exemplo. Si fornicaris tu lyrael, non delinquat Ditem Iuda, nolue ιπ edi in pila,O ne Penderitis in Bethaven, neque iurau
riti Vivit dominus. Quomodo Israeli, ne Iudas delinqueret, imperasset, per subiecta patefecit, prohibendo ne in Galgala & Bethaven, quae loca erant tribui Iudae iuncta, studio permiscenda religionis ascenderunt, ct iurarent Vimi dominus qui od ita intelligendum,ut quia in iisdem locis sicut in Samaria vitulos consecrauerat,&ipsis etiam vermei nomen adscripserant,pe que corum dem nomen numenque iurarent, ideo nunc praecipit ut quoniaex vicinitate Iudae,ill0 populi confluebant, adBethave videlicet atqtie Galgala,isti illuc ascendere facessant&iurare, 'νiuit dominus, id est, in illis locis consensu populi consecratis ne Iudas hac familiaritate vel borum dec plus, ipse quoque vitulos, primo non horrere,dehinc incipiat& iurare.Videtur autem & illud ostendere quod populi confundebat impietas, ut qui videlicet vitulis seruiebant, etiam per verum dominum quem Iuda: cia bat in quibuscunque negociis adiurarent, & obtestationes suas, illius appellatione, constringerent,quasi optimum iudicando, utramque appella tionem aequo honore venerari, ut hoc colere, etiam illis qui in fide manserant, persuaderent,& cultum suscipere vituloria, religionis,inquam, prioris manente reuerentia: sicque deuotionis non tam mutatio quam quaedam factavideretur adiectio. Hoc autem contra legis prccepta susceptum,sine dubio cumulata prophanitate miseros polluebat. Nolite itaque loca ista quae celeberrima lacrilegis ritibus effecistis, eo studio frequenta revi etiam Iudet pcctora vestro crimine venenentur. Respiciat enim Iudas,si adhuc non totus emarcuit, qui status comprehenderit Israelem, & tunc, quid etiam sibi, nisi cauerit, impendar,recognoscet. Quoniamsicut vacca la ciuiens declinauit Urael, nunc pascet eos dominus, quasi agnum n latitudine. Apte prorsus a vacca similitudo suscepta est,ut peccati ipsius species& tumor peccantium, & m gitus pcreuntium signaretur. Incultu, inquit, vitulorum, iugo meae legis excusso, Israelis deliquit audacia, & a virtutis semitis declinauit credens se opimis bonis si is interpolatione fruiturum. sed impios lata votorum frustratio consecuta est, ut ad agni exiguitatem, de taurina quasi mole, deucenderin t. Sic tota gens quae confidebat in viribus, gloriam suam ignominia sequente vidit mutatam,& sub pastoris baculo costitu tam, tanta, quata solet agnus, facilitate copesci.Neque hoc tame solu,sed scu i agnus inva
67쪽
sta loca perductus, & imbecillus,& solus, tam matris, quam gregis solatio destitutus,metuit quicquid aspexerit, quicquid audierit: ita etiam ges subiecta hostibus truculentis, per solitudinem cogetur incedere, quam tamen non usquequaque prouidentia diuina destituit, propter quod dicit, mepascet eos Deus, sed ut impositae calamitatis magisterio intelligat atque fate tur,nec c5 temptibilia fuisse sacrae legis praecepta, nec sua vel impunita crimina vel desideria fructuosa subiungit. Particeps idolora Uraim dimitte eum: separatum es conuiuuim eorum, fornicatione fomisati Funt, Dexerunt erre ignominiam protectores eius,ligauit cum piritus in aliovis, O co undetur acrificii a M M Gu- Postquam Israel et de desolatione propheticus sermo conuenit,eique sue
quia non fuerat dictis eius audiens, nunclauit, consequenter moniturus, conuertit se ad Iudam. Ne enim videretur Israeli intenta cc sura, Iudam rea tibus exemisse. qui utique nunquam,nisi volutario, corrumperetur assensu:
ideo ipsum quoque,simili vigore,compellat. Vidisti, inquit, quoniam ELsraim a iugo legis me , ingrata de inscelicia colla subducens,idolorum particeps elle decreuerit: nullo ergo foedere tu illi copuleris, sed dimitte eum,& toto, sicut locorum ita studi rum, sine dirimere. Caeterum si ei te vlla
societas alligauerit. etiam calamitas, nimirum aequa,corripiet Vis cotagiosactibi, nem profanitatis effugere t vallo continuae separationis ambire, nunquar cum sacrilegis ineas vel publica foedera, vel priuata conuiuia . Quae enim 'C' societas luci cum tenebris quis consensius templo Dei, cum idolis Θ Fornieatione fornicati sunt. Et ne hoc putes contigisse errore deceptis , Abxerunt erre ignominiam protectores eius,dedito studio, & inceso amore, profanitates sequuntur,nec sol diu in plebeia parte delinquut: a proceribus ad imos funerea profanitate sunt peruas. Ideo nusquam eorum sensui coetusque miscere, si te castae fidei sacramen ta delectant. Prouisa est siquidem, o Tribus Iuda, in adiumentum iudicii tui, talium festiuata damnatio, ne tu vides differri exitia reorum, fieres etiam incerta meritorum. Adhuc te incolumi, stibitus Samariam quasi ventus arripiet,σconfundentura sacrificiis ut id est, ubescent de confitebutur vanitatem spei eorum qui sibi libertatem & securitatem pollicebatur in iis hostiis quas idolis offerebant. Alas autem spiritus, quibus gens illigata discesserit: posuit secundum vulgarem opinione quae ventorum imagines, Pennis instruere consueuit. Ergo sic ait usti qui sacrilegia sequuti sunt, pessundabutur, & ad exilia diuersa,captiuitatis turbine, perferentur, ut ventorum alis innixi fuisse videantur. Nos autem cui sta legimus, cogitare debemus quam leuiter prophetarum voces Vesanus populus aestimaret.Neque enim cumsacerdotes & reges, ac popularis etiamultitudo,in apertum conspirasset errorem,Paucis spiritalibus atque pau- ρο - peribus,aut increpandi aut contionandi facultas aliqua praebebatur, sed si- .., curalias criptura testatur, arrepticiivocabantur,&publico erant quasi portenta derisui . Tame isti, & opsi & honorii pariter indigetes, merebatur cudeo inire colloquiti. & quasi ab Aetheris solio, instratas hunasque coli ren- ossa tes animas, proferre sentetiam. Audite hoe,inqin acerdotes, attegit domus p ael G' donaus regu auscultare,quia vobis iudicium est. Universa nepe,ad sacrile
68쪽
COMMENT. IN OS EAM, LIB. I. .FI
gia vaditis, nec aliquod in peccado discrime, quale habebatis in ordinibus prcstitistis. Nunc ergo vel sacerdotali vel regali dignitate sublimes,&toeta Israelis turba, quoniam iam impendit exitium, conuenit ut intelligatis, vos non pro viribus sed pro aequitate iudicis disperire. Duas siquidem rcs, quae viderentur esse contrarici perpetrastis, ut fieretis videlicet, laqueus O rete, Sed ita in montis vertice ac si in loco speculae eminentis extentum: hostias vero quas caelorum prς tuli deceret osterri, & quasi vellet e fumo ad superna portari. Has,VOs, ordine commutato, in profundo mersistis. Illud au tem est quod in lacerdot ibus & regibus accuso.quia cum eum locum essent ingente sortiti ut agerent non minus horrcitate ac religione quam potestate ac dignitate reuerendi, atque ad id quod rechiam erat, tam se mone quam exemplo debuerint subditos incitare, illi contra, vel conciliationem criminibus praebuere, vel formam : idque solum de fastigio 'Iππι Priore retinentes, ut procul quae fecerant apparerent Laqueos & retia te aerei G unt quibus in foelix turba caperetur, eademque peruersitate, sacris μι - , in quit, in profundum, id est, quasi ad in serna, vertistis. Quidue, cum ea,
au t d inonibus mactaretis aut manibus Z Quia ergo peccadi amore, agen- idi.
di ordinem confudi itis, ita ut quidam in vobis ambitus appareret , diice nudi ignorantia, quid sequatiar, accipite. Ego eruditor ero omnium vehum, ut docente ultione discatis, uod spreta eruditione nescistis. Egoscio Esaim,
si uel non e t ab conditus a me quia nunc ornicatus est Ebstat m,contaminatus est orael: non dabunt cogitationessiuas ut reuertantur ad Dominum Deum suum, quia spiritus fornicationGm messio eorum, m Dominum non cognouerunt. Quanta inquit obstinatione deliquerit Israel nemo magis nouit qua ego qui Pecca torii interiora conspicio. Neque est viscerum ulla pars quae meum suffugere possit obtutum. Totum eum ergo diligenter inspiciens, cognoui quia nunc sit penitus fornicatus, penitusque pollutus. quod, ne in excusatione praeteritorum peccatorum dictum putares, quid tali affirmatuindicatum vellet, subiecto statim sermone patefecit: Ait enim. Non dabunt cogitationessum ut reuertanturad Dominum Deum buum, quia spiritu omnicationis in medio eorum est, oe Deum non cognouerunt. Ergo, post lusceptionem peccati, diis mulata compunctio, de recepta in pectus, non solum
usurpatio criminis, verum etiam emendationis obliuio, ita praecedent bus erroribus antefertur, ut haec sola iniquitas vel prima vel maxima censeatur. Non dabunt, inquit,cogitationes uas ut reuertantur ad Dominum Deum
suum, quia Pirtius fore icationu in medio eorum. Causam, cur nihil de emendatione cogitarent, hanc esse monstrauit, quod immundus spiritus ipse dinmon, vel sacrilegiorum amor, in eorum medio versaretur. Si enim ex interuallo delinquerent, appropiare eis immundus spiritus crederetur: Nucaute in cum omne vitae tempus, sceleribus impendant, rite sacrilegiorum author nequaquam vicinus eorum dicitur esse, sed medius. Illo ergo, pe--ctoribus eorum insidente, de emendatione nihil cogitant, &ideo sisbdu-' Utur exitiis. Respondebit, inquit arrogantia Israel infule eius , et Urael, et Graim LM. ruent in Iniquitate ua, ruri etiam Iudas cum es. Ad similitudinem ruralium t
69쪽
boriosorum, quibus f perespondet ubertas,&hos, ait, mercedem diorum protinus recepturos. Digne, inquit, reseon debit industria, id est,ut sub calamitatibuς erubescant qui plurimum tibi de criminibus arro-
.gabant. Ingregibus uis S in armenis suis vadent ad quaerendum dominum, oeno inuenient: dAblatus est ab eis, In Dominopraevaricati sunt qκoniam filios alienos genuerant, runc deuorauit eos me is cum partubus his. Cum dixisset supra, iudia
cantis conuenire iusticiae, ut qui sceleribus se dedissent, stipendia quoque digna perferrent, Israeli sociauit& ludam, quem, licet paulo serius, in similem tamen reatum nouerat esse venturum. Postquam vero iustitiam comendauit examinis, ad temporum distinctionem reuertitur, di Israelis
facta persequitur, quem protinus sciebat ei se periturum. Et primum quidem, cum dixis et Iudam quoque Israeli in calamitate miscendum, subieci siquod ad Iudam magis respiceret qui sacratum DeoTemplum tenebat. Nam licet pollueretur idolis, tamen&iam hostias offerebat Deo: Cumque parum studeret moribus corrigendis, adquisiturum se arbitrabatur, de allidua immolatione, substidium. Ergo, ingregibus, inquit, in ammentis huis vadem ad quaerendum Dominum, , non inuenient, ablatus est ab eis madent, autem, posuit pro, ibant per praeteritis quidem temporis declinationem, inuectio tota detexitur. Superstitionis proinde magis quam religionis calle gradientes sic enim hostiarum censetur oblatio j si eis defuerit cura virtutum, non potuerunt inuenire Deum illum ad quem nemo nisi plenae deuotionis calle deducitur. Mutus est ab eis, non quod Deus potuerit auferri, sed quod ita nusquam eis occurreret eius auxilium, ac si ab eis funditus videretur ablatus. Postea vero ad Estraim,id est, Samaritas
vocem retorquens, aliam speciem praeuaricationis exagitat, quae tam e vetustatem commisiae impietatis ostendit: Quod ita, videlicet , legis statuta contempserint,vt prophahisgetatibus etiam per conubia miscerentur, studentes prorsus, atque properantes, ut generis sui no me exuerent, &quiduis aliud, quam Dei populus, vocarentur. In Domino prauarisati punt , quia filios alienos genuerunt. Tantum, inquit, odium mei nominis, concepere, ut a minis eripi se posse vel a molestiis exui crederent, si in numerum aliarum gentium, eorum soboles migrauis let. Quamobrem, nunc deuorabit eos mellis cum partubus suis: vicinam & impendentem calamitatem nomine messis ostendit. In quo, tam germina quam fructus, uno pollicetur gladio demittedos. Clangite buccina, in Gabaa, tuba, in rama, ululate in Bemauem: poli tergum Beniamin, uraim in desolatione erit. Quia pronunclauerat illos breui tempore contumendos, pondusque sententiae in enfectum absque vita dilatione gradientis, nouerat: quasi iam rebus impletis, per eas urbes quae frequentis limae erant,Tubis clangentibus & resonis planctibus iussit iudicari quod totum Effraim vastitas occuparet. Omnia autem, quae dixit loca, id est Tergum Beniamin quae tribus fuit Iudae regione contermina: Gabaa & Rama & Bethaven, Iudae finibus vicina suis. se colligimus. Cum igitur istorum calamitas quae praecessit illos solicitos debuerit facere,ipso,nimirum, timoris exemplo, non solum nihil ad emee dationem
70쪽
dationem promouit, sed etiam delinquendi praebuit incrementa: Hoc itaque vehementer exprobrat, & dicit, per id apparui ne peiores, per quod fieri debuerant vel pro ipsa humanitate meliores. Facti punt enim principes
I uda quasi assumentes icrminum ,super eos efundam quasia quam iram meam. Id
est, tempore captiuitatis Assyriae, quae ii ibus decem, de finibus suis pepulit, Iudae principes, quos fraterna calamitatem fletum oportuerat comoueri, ac decorem morum sedulo cogitare, ne & ipsi, videlicet in similes e reuia aerunas laberctaturmon solum nihil formidinis compunctionisue senserui, I. sed parricidalem e tiam animum publicarunt, addita sibi, videlicet, spatia terrarum, expulso fratre, gaudentes. in die ergo desolationis, id est, in te- fore quo Tribus Israelitici de suis finibus migrauerunt, ostendit fidem, i baudis, Iud : cuius latens votum, detexit occaso. Atque ita in Leui ha buit discrimina germanorum , ut ea sibi etiam commoda fuisse loqueretur,quod sane tanti reatus est,ut coegerit indignationem ulciscentis augq-ri: Sequitur enim, Super eum est undam, quasi aquam, iram meam: Id est, postquam dixerat, fundam, aperte subdidit, quasiaquam. Deterior, inquit , Iuda per exultationis istius crimen apparuit: Et ideo mergetur inundatione poenarum, quia cum inter caetera beneficia hoc quoque clementia nostra ei praestiterit, ut timori eius emendationique Estraim impenderetur exitium: ille est eo abusus ad incrementa petulantiae, germanique, sibi credidit non exempla prouisa, sed praedia contributa. Calumniam patiens Uraim ,stactus iudicio quoniam capit abire post ordem, Et ego quasi tinea Graim, O quasi putredo domui iussae. Et vidit Graim, languorem tuum, o Iudas .etinculu suam. Et abiit Graim ad c Uur , O mi is ad regem ultorem: cir ipsi non poterit sanare vos, nec soluere oterit avubu vinculum, quoniam ego quasi Lena Graim, , quasi catulus leonis domui Iuda. Q ego madam, capiam, O tollam, . non est qui eruati a dens reuertar ad locum meum donec deficiatis. quaeratu faciem meam: Grauiter se Deus commendat offensum, quod nihil compunctionis de fraterna da- natione susceperit, sed remanens Iudas, insultauerit exulanti, ictatus, fines suos, quacumque occasione proferri: Hoc ergo peccatum ita grauiter stimauit Deus, ut non admoturum se iram promitteret, sed instar aquς penitus effusurum: Et quia per incrementa poenarum, nocentiorem feceratio dana videri, quippe qui esset, inundante animaduersione, populandus assia mptum colorem perrexit excolere. Astque ita, Iudae esse grauiore reatum, ut ei comparatus Israel, videatur calumniam pertulisse. Fitque sensus eiusmodi: Si meritorum ratio, malum captiuitatis exegit, cur Iudas, &gentium moribus inquinatus, & odio fratris infectus . vim di stulit ultionis 3 Sinautem post tot crimina, necdum mereretur expelle, nonne illi qui captus est, per calumniam magis quam per iustitiam docetis oppress us3 - ς rum Glumniam patiens Graim, ea ius iudicio. Quid esset calumnia pati, curauit exponere id est, iudicis non aequitate sed potestate deprimi. Ad eundem autem sensum respicit quod ait, Caepit abire postfordem. in superioribus enim dc multitudinem de vetustatem peccatoria exprobrauerat Israeli: Ubi vero Iudet crimen agitauit, videlicet, de fratris sui captiuitate, lucrum qu rentis