장음표시 사용
81쪽
lubra,vastauit, atque ad arbitrium eius indignationi tame meae, que tu roliqueras, seruientisὶ vel deiecti sunt vel conflati vituli quos sacraueras, debuisti opinionis tuae crimen horrescere, ut sentires nihil tibi opis ab ima ginibus mutarum pecudum poste conferri,qui nec se,vel a ludibrio,vel ab exitio vindicassent. Et, ut quae sunt acta replicemus, Tu, inquam o popule, cum esses conscius quia illis simulachris materiam tu dedisses, tu coni
lisses effigiem, perque hoc intelligeres, impie te appellare deos qui tuo beneficio substitis en i, quibus sane no vitam dare potuisses, sed formam: tamen,etsi illud omne tempus quod in otio luxuriante defluxit, his quoque temulentis ritibus occupaueras: saltem, postquam inanitatem culturae talis conlequens aerum a conuicit, debuisti protinus de emendatione curare,&oblimatum rationis ignem experimentis vigentibus fouere, r-desque tuas, quibus fueras indutus,exuere. Quod,quia non fecisti, merito exclamat propheta. quequὸ non poterunt emundari 3 quia ex Vrael σι 1e, a
trifexfecit istud, c non est Deus. quoniam in aranearum telis erat vitulus Samariae, quia ventum seminabunt,'turbinem metent culmus stans non est meis, germen
non faciet rinam: Quodsi fecerit, alieni comedent eam. Consilia tua, inquit, nisi perturbaret imitatio,iudicares non esse Deos quos manu artificis noueras Lille compositos. Secutus est deinceps hostilis incursus, numina tua cum suis periere cui toribus nec magis morari vastantes, quam aranearum sta, potuerunt: tamen etiam his rerum periclis, obstinatione & imprudentia, restitisti, nec sordes profanitatum talium abiicere curasti. merito ergo, &vota tua& omnes labores, ita frustratio lachrymola consequetur, ut non frumentum videaris seminasse sed ventum, nec spicas sed
turbinem messii ille: id est, apud te nihil fertilitatis firmitariique remanebit, ut solet in culmo, cuius proceritas, per aliquam aeris iniuriam, spicae plenitudinem non creaverit. Ita igitur & tu,inquam, hihil emolumenti de tuis laboribus consequeris,nec ulla culturae respondebit industria, sed etiamsi aliquid de reliquiis priscae fertilitatis ceperit apparere, id totum in hostium veniet potestatem . Devoratus est Urael, nunc; a Tm est in nationibus quasilas immundum quia ipsi credemi adi fur. O nagerbolitariusmi,*fraim:
munera dede ut amatoribus suis, sid oe cum mercede conduxerunt nationes. nun
congregabo eos,m quiescentpauli her ab onere Regis myrancipum. Repetitu assiduo, ea quae comminatur, exasperat, ut aduersorum longa descriptio sensum timoris exacuat, si quomodo priusquam puniantur corrigantur obnoxii, exterriti proinde iam statum ipsum captiuae plebis inducit, & deuoratam eam consequenter appellat quae est posita sub arbitrio consumentium'. Cuique, non amplius ad internetionem supersit nisi quantum fetitas vincentium successibus expleta donauerit. Devoratus est, inquit, I rael, fusius est in nationibus quasi vas immundum. Superficies quidem sententiarum resultat: sed quantum ad sensum respicit, explanantur praemissa subiectis. Quid enim deuoratum appellasset, ostendit: id est, cuius omης robur fuerit exhaustum, & qui facile posset internecione constantsi hoc quoque posceret ira dominantium. Porro
82쪽
illi addendis contumeliis , quod minus saeuiere , compensant, de ideo non interimunt uniuersos, ut habeant quos semier exhorreant, atque inuid ille magis solatia mortis, quam vitae beneficia contulisse videam tur. Haud enim miseros, fruendae luci, sed ferendo seruauere despectes: 5e ideo ait. Factus est drael in nationibus quasi vas immundum . Quod interpretes alii , matulam , transtulerunt. Nunquam, inquit, honestolirael delegatus ossicio est, ut post libertatis de dominationis insignia , saltem inter seruos liberaliter censeretur, sed quasi vas ad n tum requisita compositum, ita contumeliarum sordibus implebatur. Et bene commemorata nationum conditione , cumulauit iniuriam dicendo . Factus es Urael in nationibus quasi vas immundum Ac si dic
ret , Heu, heu quam flebilis fuit, de quam magna conuersio , ut ille populus qui solus magisterio sacrae legis inter munda didiscerat
immunda lue discernere, qui ideo segregatus a cunctis erat gentibus ne eum contagio ullo pollueret: nunc earum quoque gentium iudicio comprobatur immundus , quae a primis vim annis usque ad postrema vivendi , squalore flagitiorum omnium sorduerunt. Itaque, Dei es est in nationisus quasi vas immundum . Vuia ipsi ascenderunt ad U. Iur, onager subtarius . Id est, quae diximus, Assyrio inferente patientur. Cui tantum eminentiae in viribus collatum esse perspicient, ut ad eum qui peruenit ascendisse dicatur. Onager, autem, Alitarius Α, ad Uraim reserendum: id est, o nager obrariussi ibi, Uraim, munera dederunt amaIorabas. Populus, inquit, iudaeorum, qui nulla externorum patiebantur imperia, sed instar onagri, iugum de onera nescientes: de quibus beatus David in Dei laude cecinerat, qui habitare facit unius moris in domo: Sing lati videlicet institutione pollentes, in terra repromistionis fecit l, bitare : hic ergo, inquam, qui expers damnationis humanae, diuinis tantum subdebatur imperiis, nunc adeo iratus atque contristatu est, ut beatum se putet si ei vel seruitus honesta contingat. Munera dederunt
amatoribus sed Ercum mercede conduxerunt nationes nunc congregabo eos. Cum
castigari ob profanitates suas decem Tribuum turba mereretur, pro phetis de nunciantibus , Assyriorum eis promissaest dominatio. Sed iudaei, prorsus eum animum comminationibus, quem etiam Tribus, exhibentes , extiterunt per omnia contumaces, malueruntque ves Aegyptios mercede conducere, quam Assyriis, quibus eos subiiciebat diuina
sententia , subiugari. Hoc est ergo quod dicit, quia proposito forni, candi , quasi amatores voluerint Aegyptios experiri , de ipsis munera, sponte transmiserunt, annuaque stipendia in latum ire polliciti sunt, si eorum auxilio pellerentur Allyrii de prophetarum comminatio vince-
retur. Dixit proinde, quoniam ctim mercede eonduxerunt nationes, id est,
Aegyptios, nunc congregabo eos in captiuitatem, id est, pertraham de denunciato dominatui Assyriae gentis addicam. Congregabo eos, ait, nequis videretur effugere Et φιiescent pasister ab onere regis σ principum:
83쪽
Hoc cum irrisione videtur illatum, ut requiem videlicet appellaret, eam quae fuisset illata captiuitas. Id est, quantum consiliis suis studiisque
romouerint, recognoscent cum fuerint congresati, cum in aliena erues arua migrauerint,desinentes siquide vel ab Assyriis imperata, vel spontanea Aegyptiis tributa praebere , totis viribus exsequentur iussa dominorum, ut hoc quod tributa inferre cessarunt,in malorum augmetum sibi cessisse fateantur. Quia multiplicauis Uraim altaria ad prccandum , Iactae
sunt ei arae in debesum. Scribam eis multiplices leges meas, quae zelut alienae computata sunt. Hostias assur, asser, immolabunt carnes, m comedent, Dominus noni cipiet eas, nunc recordabitur iniquitates eorum, π vissitabit peccata eorum:
In in Deraptum conuertentur, Cr Oblitus est pael factorasset cir aedificauit
delubra, Et Iudas multiplicauis etrbes munitas , mittam ignem in ciuitates
eius , π deu abit aedes illius. Perquam consequentiam delinquendum, Aegyptiorum auxilia conuocasset, ostendit: id est, Sanctis monitori bus per omnia resultando , ut sicut spreuerat docentes prophetas , itar b η etiam sperneret, comminantes: nec solum sperneret, sed etiam impus, ... i. gn Qt; & quantum in se erat falsitatis argueret, si conductis nimirum s distari Aegyptiis repulisset assyrios . Nunc merito beatus Osee, mala ventura captiuitatis enumerans ,tum supplicia, tum delicta percurrit, & ab EL Milia. fraim altaria idolis multiplicata, deplorat, atque aras ei vertisse in crimen conqueritur. Ac si diceret: ideo nempe rei diuinae instituta curatio est, ut expiarent arae quos flagitia pollui sient: nunc autem, ita miseros
funesta conuoluunt, ut nunquam eis grauius quam apud aras contigerit impiari. Scribam eis multiplices leges meas quae velut aliena computatae
sunt. Confugiendo ad gentes, inquit, & earum misceri ritibus, ambiendo, absoluendam se, gens ingrata, a nostrae legis molestiis aestimauit. Sed quoniam praesto est censurae meae, freno atque camo, profana
contumacium ora conterere, impunitum eis praeceptorum non esse contentum, ipse pandet euentus. Scribam enim eis multiplices tiges meus quae melut alienae computatae sunt. Rem autem quam facturus erat ambitu iudicantis expressit, qui scriptam solet de libello recitare sententiam. Leges igitur meas quae olim promulgatae, Deuteronomii praecipue volumine continentur, multipliciter in eos scribam: id est, exsequar atque cumulabo. Tibi ergo, ut de multis pauca memoremus, in hunc modum sermo concluditur. Quod si audire nolueris vocem Domini Dei, ut custodias & facias omnia mandata eius, & cerimonias quas ego praecipio tibi hodie , venient super te maledictiones istae, de apprehendent te . Maledictus eris in ciuitate , maledictus in agro: maledictum horreum tuum , maledictae reliquiae tuae , maledictus fructus uteri tui es fructus terrae tuae : armenta boum tuorum, & greges ovium tuarum . Maledictus eris ingrediens & maledictus egrediens. Has igitur leges multiplicaturum se profanatis plebibus comminatur. Hostias asserent, oe immolabunt carnes, m comedent: Dominas non Fufici piet
84쪽
ripiet eas,niac recordabitur niquitatis eorum. Populus qui de Samariae,id est, dece Tribus, non minus sacrificia quae vero deo offerenda erant, quiudicia& praecepta eius contempseram: Tribus autem Iudae sororia im pietate necdum sordescens, tamen curam abiecerat hostiarum. Ergo
in qualitate morum, pergit eos prophetia coniungere, & sub accusatione Israelis, transit ad Iudam,ut sicut supra iam fecit,exprobret, quia nihil dei morum iusticia cogitantes, spem salutis in victimarum tantum oblatione constituunt& quasi inuicem se exortantium vocem,
id est, asser, asser hostias introducit: responditque protinus, Dominus
non suscipiet eas, nunc recordabitur iniquitates eorum . Grauitas nimirum
consideranda iudicii: dicit enim se tunc praecipue in memoriam eorum iniquitatis adductum, cum illi, sub conscientia contemptae neglectetque iustitiae offerendi, arbitrati sunt se victimis protege dos,cum utique munera tum grata sint, cum non ab inimicorum, sed a charorum personis fuerint oblata. Caeterum contumeliae propius est, si ei quem criminibus asperaueris, leuia munerum, quas non supplicantis sed donantis ambitu, largiaris. Vobis ergo conuenit illa sententia quam sensit Cain parricida, ut immoletis carnes, ipsique eas, non suscipiente domino, consumatis. Quidni cum ille obedientiam malit quam sacrificium, di iustitiae curam plusquam holocaustum nunc ergo potissimum, inquit, accelerat ultionem quando vos liberationis vestrae fiduciam in essundendo pecudum sanguine collocatis. Nunc visitabit peccata omnium qui in Aegyptum, scilicet & animo conuertuntur & precio, totus quippe pariter Israel, id est, tam Iuda quam Effraim , ita sunt proprii creatoris obliti, ut cum eum sibi infensissimum reddidistent, nihil de emendatione curarent. Sed partim instaurandis munitionibus , partim conducendis nationiabus opes suas operasque consumerent, quasi a secro carmine de- nunciatum esse non noscent, nisi dominus aedificauetit domum in vanum laborant qui aedificant eam : Nisi dominus custodierit enuitatem, frustra vigilat qui custodit eam. Istorum ergo ita creuit impietas , ut omnipotentem iudicem cum at iracundiam promouis sent, fore se nihilominus beatos, per suam arbitrarent ut industriam: videlicet aduersum eruptiones hostium, munitiones plurimas fuissent fabricati, sicque manerent , non solum non adiuuante Deo Verum etiam pugnante, Delices: Ideo, inquit, percellet eos digna lustratio, ut munitionibus suis conclusi videantur potius quam defensi: Omnesque eiusmodi ides, Ruiens stamina consumat. Qia cum
ita sint, id est, cum iustitiam Dei nee aliqua impediat dissicultas, nec psu p. fraus vlla deludat: Noli iatari Vrael, noti exultare quia a fidere legis sacrilega pollatione di refers: Id est, ne tibi aestimes impune cessurum, quod in reliquis gentibus miscuisti. Fugae enim talis ambiti ὁ, non te vanae D m aptaueras, libertati vindica ded seuerae tantum subii it ultioni.
85쪽
Dib isti mercedem super omnes areas tritici .aream torcular non pascet eos, σ' imum mentietur eis: non habitabunt in terra Domini. Noli,inquatri, o gens n6stra impudenter laetari, sed scito, omnia votiva tua mutaturam te
esse, contrariis: non s id in enim in religionis osticiis; sed etiam in omni actione vilis & intemperans extitisti. . Dilexi sti nempe mercedem super omnes areas tritici : id est , Nihil melius , 'nihil amabilius , terrarum ubertate de ventris impendiis censuisti. Iota ergo tibi, &frugum & fructuum', subducetur ubertas : ut quae magis vota dis crinient. Diu apparens vindemia , ita stabilis disperibit procellis, vi in dolorem tuum , non soliim laesa, sed etiam mentita videatur. Verum , quid ego minora damna commemoro , cum penuriam tuam consequantur exilia , nec vobis colendi patrii soli ulla detur facul-
. das cuius tamen calamitatis magnitudinem , non poteris, quasi
conquerens, admirari. Terrae enim istius , quantum ad studia respicit, voluntarius desertor fuisse conuincens: Assyriorum namque &AEgyptiorum , tum crimina, tum auxilia concupisti . Qua ergo
impudentia regionis istius fertilitatem capestas , cuius insignia , &m l M in ritibus di in moribus, respuisti Z Abibis potitus , ill δ, pulsus, quo ebriu - isti ante corruptus voluisti . Et siciat ad A rptum. voto, ita ad Α - με ' syrios, captiuitate, profectus, eam pem ana sui linebis , ut pollutis de obuiis cibis cum dolore vescatis. Non libabunt Domino linum, S non placebunt ei sacrificia eorum , quasi panis lugentium : omnes qui com dunt eum, contaminabuntur, quia panis eorum , animae ipsorum , non in-3trabit in domum Domini. mala iam captiuitatis exscquitur , & dicit, quoniam, clinarerum copiae extrema egestate fuerint mutatae, nec fixi licitatis aliquid nec eonsolationis occurrat, transigentque omne
tempus in luctibus: Quippequi nee sacrificium Deo sinantur offerre , nec de expiatu aliquid iberare culparum : perquet videlicet os scia , Deo se placituros esse arbitrabantur. Omnis ergo eorum oblatio , non feriis sed inferiis aptior, polluet potius quam purget adeuntes: aura panis eorum , animae ipsorum , non intrabit in domum Domini.
Eadem est . quae in stiperioribus fuerat, intenta sententia, cum ropudiata a Deo sacrificia, ipsorum qui obtulerunt esse dicuntur. EGgo & nunc, inquit , repuli eorum oblationes quos ob nimietatem criminum, etiam de topatro, commotus exegi : ipsorum stinebricedet alimoniae panis ille quem in domum Dei non merentur in se
re. Quid facietis in BesoLmni in die finiuitatis Domini λ Ecce enim pro
ni sunt a vastitate, LAegypt S congregauit eos , Memphis sepeliet eos. Desiderabili argenti eorum , verticae haereditabunt, lappa in tabernaculis eorum. Quamuis maior sit beato Oscae intentio, decem Tribuum gesta percurrere, atque eorum vel exaggerendis criminibus, vel explicandis calamitatibus immorari, tamen pro potestate vaticinij,
quae Iudae quoque Tribui accidere attingit. Et quoniam nouit Ierosolymitas
86쪽
solymitas, sed paulo tardius, pro aequatione meritorum, Samaritissimilia latu mire: Templi etiam, sacrificiorumque commeminit, i ii quasi genti, quod duabus praecipue Tribubus concordet , adscribens. Proinde, cum diceret eos oblationum per quas se purificari aestimabant, solatia perdidisse excoluit incidentem colorem. Et quia eiusmodi officiorum inquinata cessatio, his praecipue crudes cit diebus quibus exercebatur iocunda solemnitas. ideo ait, Quid facietis in die solemnitatis domini Z quae vos videlicet tenebrae, quae amaritudo, quis animi angor implebit, cum illum festiuitatis Dominicae diem, quem insignem vobis atque dulcem coetus populi cantusque reddebat, exules, inuiti, in vinculis & in seruitute barbara transigetis Z Et quoniam per occasionem Estraim, etiam quae essent, ut dis ximus Iudeae ventura, signauit, sequitur. Ecce enim profecti siunta vast Iare. Aegyptus congregabit eos,Memphis sepeliet eos . Cum regionem e rum hostilis dominatio populata fuerit, inquit, cunctis Tribubus con- inger, exsequente supplicio, quod antea peccante desiderio perpetrarunt : ut sicut pars in Assyrios ducta est, ita etiam partem Aegyptus congreget & Memphitica terra susceptos consumat. Id autem post victoriam Nabuchodonosor qui Ieroso limitas eruit, illis accidisse Iudaeis quos agrorum cultores Babylonii reliquerant, & beatus Hieremias, & regum narrat historia. Quod autem subiicit, vesid
rabile argentι eorum, urticae hareditabunt. Ex usu captiuitatis euenire, Vtinam nos lectio tantum, & non etiam experimenta docuissent. Constax quippe vel aedes magnis sumptibus fabricatas, cum defecissent incolae, sylvis fuisse contectas, vel plerumque etiam auri & argenti
defossos thesauros, his qui occuluerant, interemptis in continuam obliuionem perisse. Venerunt dies etis uationis , etenerunt dies retributionis. Scitote, Urael, te stultum prophetam, in anum mirum spiritalem, propter multitudinem iniquitatis tuae, multitudo amentiae. Oportuerat quidem Vt ratio te potius ad discernendum , quam calamitas erudiret. Sed quoniam rationis velut prorsus imparticeps, flagra de stimul OF ς egi ori iii, vel nunciam, cum visitationis, id est, damnationis tuae tempus a duc nit, expergiscere, ut quid merearis, intelligas. Et studiis tuis d hi tr.
beri stipendia tam dura, fatearis, quae te, utique , despectu seirit - 'talium magistrorum, collegisse perpendis. Eo siquidem usque iuroris , . . . ς ruperas, ut prophetas qui ad sancti spiritus loquebantur arbitrium: & quae te manebant, parentum studio , nunciabant, si forte ageret Dymido praemissa , ne inueniret vitio quos puniret: in eos non so- ρου tum nihil supra reliquos praeuidere, sed etiam humana ratione dicebas priuatos, & quos vesania potius quam reuelatio commoueret. Ita au rem per abundantiam profanitatis, appellari illo tempore propbpta solitos fuisse, Regum quoque pandit historia. Nam cum in Ramoth Galaad, missu beati Helisei, Propheta quidam,ut Hieu in rege Vngerς i duenisset, circunsedentes proceres dicunt ad Hieu, Quid sibi vult sa-
87쪽
naticus iste 3Ita igitur apud eos ex leuerat diuini sermonis authoritas,
ut praecepta virtutum, iam non esse medicantia, sed furiosa censerent. Cuius criminis magnitudinem, concio nator horrescens,iudicater texclamat: Tropter multitudinem iniquitatis tuae,m multitudo amentiae. Acs di- is tuas . ceret non est hic simplex quidem erro sed multiplicata dementia, videlicet spiritales magistros&prophetico splendore pollentes, eo potissimu in tempore, quasi stultos vesansisque despicere, quo ipsi tantam
egestatem prudentiae su stinerent,ut deos esse quos conflauerant, aestimareat. Speculator Eoraim cum deo meo, propheta loquens, ruini factus est super omnes vias eius, insania in domo Dei eius. Hic, quidam nomine Graim significatum Ieroboam putarunt, quem,&deTribu Effraim venisse conliat,& studiosum culturet templi ha isse,atque, ob hoc inoffensionem incidisse Salomonis: Sed postquam decem tribuum Imperium adeptus est,author etiam profanitatis euasit,ad cultum vaccarum, sub- litorum corda traducens. Ergo nomine Esaim, appellari Ieroboam
visis sa - putant, qui ideo speculari cum deo dictus sit, quod prius & curami religionis habuerit, & diligenter quae fuerant recta conspexerit. Sed qui olim inquam, erat propheta ita subito ad praua defecit, ut rui-c-ριιi tena & laqueus suis sectatoribus redderetur . Quidni, cum in domo' ' Dei sui quem elegerat, quanta est maxima, versaretur insania Z V rum hic locus, hoc modo potest compendiosius explicari, ut dicamus, quia de contumeliis prophetarum assumpta conquestione, ex eodem illud tenore subiecerit, ac si diceret: O tu popule, profanis ritibus subiugale, ad cumulum iniquitatis tu , spiritalium magi--,ι. . strorum contumelias addidisti, ita ut prophetas Dei, insanos, &s -
a ritales magistros stultos vocares, quae amentia, de magnitudine iniquitatis erupit. Audebas quippe interdum, quoddam cum promissis eorum inire certamen , & dicere: Ecce spe standi munus, ambo pa- A riter sortiamur , de conspicemur utrum illa omnia veniant, quae isti nobis ventura denunciant. Addebasque, nihil aliud prophetas debere censeri quam hostilem laqueum, in ruinam miserorum ciuium fabricatum : Sicque blasphemiam contumeliis copulantes: in domo Dei prophetarum, esse insaniam dicebatis. Quam opinionem, sane maximi esse sacrilegii,inuectio subiuncta conuincit. Exclamauit enima profunde : peccauerant sicut in diebus Gabaam . Recordabitur iniquitatis eorum, σ visitabit peccata eorum. Non est, inquit, tale facinus vi censura iudicis valeat ipsius obliuisci . Et quoniam historiae veteris
fecerat mentionen , ait : Recordabitur iniquitatis eorum. & vindi γ-bit , inquit, praesentem contumeliam prophetarum: non seriusquam si illud crimen ad examen adduceret, quod ante regum aetatem, iudicibus gentem iud am reθentibus, perpetrarunt. illo squidem tempore , leuita quidam cum ad habitationis propriae locum rediret, in urbem Tribus Beniamiticae , cui nomen erat Gabaam, die iam advesperascente destexit . Cumque nullum illic hospitem reperisset
88쪽
COMMENT. IN O SEAM, LIB. III. s
reperisset, in publico , cum propria uxore consedit. Sed perdita ciuitatis iuuentus, non contenta, diuersorij negatione, peccasse, Sace dotis coniugem in usum obscoenitatis arripuit, tantumque insolentissimae foeditatis exercuit, ut illusa mulier, sicut amiserat pudicitiam priuaretur & vita. Sed postero die, leuita consurgens, iumento suo extinctie coniugis cadauer imposuit, idque in frustra concidens, per omnes Tribus gentis illius destinauit, ut causa tam trucis spectaculi cognita, communem arriperent ultionem. Sicque Gabaonitis bellum, nisi noxios traderent, indicentes, tertio, vix superatos, deleuere conflictu, ita ut de tota Tribu Beniamin, non amplius quam quingenti homines superfuisse referantur. Illi ergo sceleri, praesens peccatum propheta composuit, quod videlicet perpetrabant, spiritales
viros stultos &vesanos vocando. Commendat autem reuerentiam prophetarum , aequatio facta culparum , quorum honorem audacitamen sermone violatum, ostendit non ad minorem reatum valere
quam illum quem obscoenitas quondam publica , α eadem cruenta 'h atque incoesta contraxerit. Quasi uvas in deferto , inueni Ibi uel, quasi 'ri- ma poma siculneae in cacumine eius, vidi patres eorum. Ipsi autem intrauerunt ad Beelsegor , S abalienati hunt in confusione, of αρnt ahi ominabiles sicut ea quae dilexerunt. In unum colligit quae diuersis gesta sunt temporibus, ut exaequet, sicut diximus, reatum religionis violatae & contumeliae prophetalis . Fecit autem excessum in laudem parentum, per quam degenerantibus filiis crescat inuidia, appareatrue ausol culmine sanctitatis, in quae criminum profunda descen- - - μerint. Cum densis inquit, impietatis vepribus squaleret & tegeretur natura mortalium, Abraham, Isaac,& Iacob, generositatis iudi-μ iaccia pristiterunt: ita, suauitatem debitae erga Deum consessionis, quasi vitas ficusve parientes, quam illorum fidem atque virtutem, non pro sua paucitate despexi, sed tanto maioris honoris & gratiae iudicaui, quanto plura gentium profanarum exempla contemplerunt. Sicut ergo , vitem in vasta solitudine germinantem, sicut ficus praecoquas, in quarum appetentiam & tempestiuitas commoueret & suauitas, ita eos in gremium meum debita sedulitate collegi, ne quid de eorum aut fructibus periret aut laudibus. Sed cum ego appellari Deus eorum, qui eram rerum dominus, elegissem , sobolem quoque eorum multiplicare perrexi, sed degendo populus, & malorum suorum pariter, & conditoris oblitus,ad cultum eorum Idolorum quae laco secrasset obscoenitas,introiuit dBe lsitor videlicet quamhguram Priapi dixerunt tenere. Id aute commendat historia libri ni mero ru,id est,quia secundu consili si Bala instructae Madianitarii mulieres Israelitico exercitui,obuia meretricio habitu gestuque processerui, ut cu illos in appetetia libidini; e5citasset,no prius stupri facultate
praeberent quam, Beelphegoris idoli sui sacrificio polluissent. Deni-
89쪽
6 RVFFINI PRESBYTERI.que lista in 'populum plaga surrexit, ut viginti & tria millia uno die
pariter interirent. Confusio, ergo comprehendit obscoenos, ne munus ab hominabiles Deo fierent, quam ipsa idola quorum consectatione in deliquerant. Haud igitur illius aetatis populi, quos Osee propheta compellat, in Beelphegor peccasse dicuntur 3 sed quia commemoratio antiquitatis inducta est, & sanctorum patrum laudata generositas , quς posteri eorum diuersis aetatibus commiserunt , explicatur , ut quorum similes fiat, hi qui in praesenti a guuntur , appareat , ac si eis diceretur. En, in qu et dedecora ab illustri stirpe fluxerant. En, quibus tantς fuit paternae dignitatis obliuio , ut cum maiores eorum in salutem eligi, mundo pereunte, meruissent, isti deinceps, stultitia , in eis, & obscoenitate certantibus , Priapos vitulosque venerati sint. Eoraim quasi avis auolauit, gloria eorum a partu ab utero, cz a conceptu. Quod si ι nutria erit filios suos abseque liberis, eos Iaciam in hominibus . oed etae eis, cum reces pro ab eis . Et raim, inquit, quinaus auolauit. Iam supra dixerat, Factus est Edraim quasi columba senesia non habens cor . . qeg pium inuocabant, ad G pyrios abi runt. Ille ergo populus qui noluit inter pia impiaque discernere, sed factus est ab hominabilis sicut & ipsa siti tu lachra, merito, tanta in captiuitatem velocitate transferetur , ut non tam ambulasse quam volasse videatur: Nec tamen sola ex iiij fiagra patietur , sed praecedens inopiae morborumque, calamitas filiorum consumet ex mina , ut puniat orbitas, eorum pectora quae prius foecunditas esserebat. Gloria eorum , inquit, a partu, ab utero, . a conceptu. Quo l si enutriuerit silios suos, ab iue liberis eos faciam in hominibus. Iὰ est , cum aeternum iudicem criminibus asperassent, nihil de eius placatione curantes, multiplicandis tamen familiis gestiebant: Eam elicitatem suam gloriamque censentcs, si liceret tum sociare nubentes, tum spectare grauidas, tum audire parientes. Illic ergo eos feriam ubi maxime laetabantur, ut non eis liceat filios nutrire id sce-litos, vel si contigerit nutrire, depereant, donec ad solitudinis squa-orem optata dudum soboles defectu perducatur . Sicque sentiant, quia cum non possit bene esse his quos desero, multo sit his deterius quos depugno. raim, ut vidit, I rus erat fundata in pulchritudine,c raim educit ad interfectorem filios 'os. Da eis Domine. Quid dabis Domine 3 Da eis vulvamsine filiis, Sibera arentia . Etiam apud alios prophetarum , descriptam Tyricae ciuitatis amoenitatem & frequentiam legimus. Ita ut eam meretricem, beati Iezechielis Canticum nominauerit , propter multitudinem videlicet carminum, quibus tota urbs , per noctem, in luxuria concrepabat. Quia ergo,hic, S mariς mutationem populo comminatus erat,vi augeret sensam doloris, pulchritudinem eius, quς fuit in prosperitate miratur, ac sidiceret: Calamitatis illius magnitudinem, qua de finibus suis Iudaei consumpta sobolemigrauerunt, non bene intelligit nisi qui priora considerat:
90쪽
tunc enim aduertet, quanta, in deterius, fuerit facta mutatio, cum cogitarit , quanto, prius, letitia: ssore vernauerint. Cfraim, inquit ut vidit. TMus erat , aestuans populus, affluens copiis, perstrepens lusibus, resona-satq; carminibus, ut cuius situs, ita & a litore & a conti nenti venientibus
a rideret, ut posset dici, ipsa eius fundamenta in quadam pulchritudine eonstitisse. Sed huic, inquam, ciuitati , deliciis quidem circumst uenti, nullum tamen sibi de iustitia & religione praesidium comparanti , vead interfectionem sitos filios educeret, imperauit, saeuientiumque hostium pateretur arbitria , quae nostrae legis praecepta calcauerat. Mutatis autem in declinationem temporibus, quae adhuc sub Nabugo donosor seriem futura sunt, quasi alia facta commemorat. Effraim ergo, id est,ria reliquarumque Tribuum multitudo, tanto est ulciscentis terrore compressa, ut sob lem suam, ipse prope, interficientibus praepararet osse re. Quod utique non agendo imple me dicitur, sed merendo. Fit autem de consuetudine scripturarum quasi schema dubitatis, & sub rogatione,quid veniat nunciantis. Daeu domine. auid bis eo Θ Ualuam inquit, sine liberis, O Gera arentia. Ea, inquit, plaga condemnet, sciantque se internecione delendos. Supra enim dixerat, Quod si enutrissent filios, orbitatem illorum illicὁ sustinerent, nunc autem addidit, arida τbera, de prodigialem sterilitatem neminis inserendam, ut populorum, quos depalla est captiuitas, etiam reparatio desperetur. Omnea nequitia eorum in Galgal , quia ibi ex os ha
bui eos, propter malictam a uentionum eorum. De domo mea eiiciam eos, non assi
dam it diligam eos, omnes principes eorum receientes. Pircussus est Uraim , rassiae eorum ex siccata est ructum nequaquam facient. Quodsi genuerint, interficiam
amantissima uteri eorum obiiciet eos leus meus quia non audierunt, 6 erunt vagi
in nationibus. In Galgal quidem praecipue,idola coluisse referuntur,& ideo Omnes eorum nequitias, ibi collectas esse pronunciat propter quas, eos dem se odisse testatur. Putauerunt aut e quidam, quia propter Saulem, loci quoque huius sit recordatus propheta. In Galgal enim suscepit, gentis ipsius, principatum: Quae quoniam, Ieroboam authore, vitulos videlicet consecrante, deliquerat, ideo pro occasione praesentis reatus, etiam illum originem accusat erroris, cum, sacerdo tum regimine fastidito, esse sub re gibus ad similitudinem vicinarum gentium, concupivit. Sic ergo ait, Om nes nequitiae eorum ιn Galgal: Ac si diceret, Ista qui nunc eos deuorauit impietas, inde habuit causas, illic suscepit exordium, ubi rempublicam, de sacerdotali ad regiam transtulerunt. Sed hic sensus videretur esse subtilior, ille autem clarior & validior, qui institutae concionis tenore, in Galgala& in aliis locis cultum arguit idolorum, propter cuius errorem, eiecturum se eos de domo sua, iustus arbiter .comminatur, eique sentetiae,aliud quod magis urat, ad iugit. id est, Non addait diliga eos. Quod & in principio sita illa, Ab que m ericordia sutura signauit. Eiicie das autem de domo sua tribus, id est, de Terra repromissionis an nunciat, quia quantum ad Templum respicit, olim ab eo Ieroboam Regis perfunesta commenta discesserant. Seueritatem igitur qua de finibus propriis eiiciuntur profani,fixa in eos man-