장음표시 사용
51쪽
praeceptum, etiam si non habeat auxilium efficax ad iij lud. Quia non habere est in impedimento quod volun talia praestaet occupando se circa aliud voluntarie S reddendo se incompossibilem & repugnantem illi auxilio
ciscaci, m. Idem paulo ante nu. 38. Deficere applicationem illam, quae fit per auxiliumWcificax , deficientia voluntaria, rideoquo esse in manu mea, & sic non deficere simpliciter aliquid requisitum ad illum s. actum, nasi quia volo. Di l . s. ar. T. q. 2o2. col. 2. nu. Io. Quare si illa probatio Concilij Senonensis aliquam vim habct, dicendum est quod reuera probationem sumit non cx resistentia facta auxilio efficaci s hoc enim starc non potest , sedfacta auxilio sufficienti: de vis illius reducitur ad hoc. DE , FACTOGREsTITERVNT IUDAEI SPIRITUI SANCTO,Eos MONENTI PER AVXILIUM svFFi Ais : Ergo in ' te habet homo potentiam resistendi auxilio suisciciati; sed ionepotoniani non laedit auxillum ciscaX, ... E 4 fgocum auxilio cssimci manet potentia resistendi. Ex bis constat Thum istas tritiae perseipsam efficacis Defensores unanimi conser seu putare darι gratiam aestualem, in temo , si pernaturalem, per quam constituaturproxima ιene agendi potentia cui homines res stant , campossint consertire: tque hoc putare cum principiis fidei necessario connexum esse. Itaque damnandam censeresecundam Doeni propositio
a, Proposit. Interiori gratia in statu n. ture Din.
in tract. de Auxibu Diuma Gratia.
p. sa. nu. 3. Concilium Senonense o Tridentinum δε- Diuisse dicit contra haeresim Lutheranorum quod in instanti in quo liberum arbitrium mouetur a Dco cs5caciter, manci in eo LIBERA ET EXPEDITA FACULTAS, qua potest non operari si velit.
3. Proposit. Ad merentacr demerendum in statu naturae iv a
non requi sito in homine libertas a n
52쪽
Ian enius. . Idem a. Ressums. c. i. n .. 34. Sensus composituLinon est ille, qui in argumento insinuatur, quod videlicet quam 3. Propos , do gratia est in voluntate, non possit Voluntas non ag n- ,- , 4,illa: xς id quem determinatur, ablata vero mo d tione possit non agerc, hic crum sensus C Nricaevs rvir bd iis is statu A CALV INO, dcc. Quando ergo S. Thomas tactus disci natura lassa puli dicunt,&c. . . . . Nihil aliud intelligunt quam in 1 non iram tionem illam etficacem & actualem dissensum non posse
2:ιbis, 'a' sit nul pom in eodem arbitrio. 'tilimn il sidi. a latroq.u a, 7. O c y 4. nti. 9. Dicit Caluinum in eo deceptum, fusit tibism quo putauit illam proposition is , liberum arbitriumtas a. coacti.- motum a Deo gratia cssicaci non potest dissentire insen
ne. su composito, nihil aliud significare nisi quod postquam a
iam gratia eficax, in voluntate posta cst, non possidanliberum arbretium dissentire ac refragari, ablata veto, gratia possit . . Nosautem multo aliter intelligendum aque compositum sensum illius propositionis contendi- Linus. Non enim per illam significatu r, quod quarulaesti u l
otio e ax inhonvue, tunc non possit dissentare ac ro- ,π4 Dagari, ablata vero motione, possit. Si enim hoc semel concederetur, ABSQUE Dv BIO EVERTERETUR, UBERTAs ARBITRU, nec pollet per dis inctionem itumst si composita de cliuisiconcordari cum decreto absolutoum dirluntatis Diuinae, praedeterminantis omnes actus bonos futuros : nec cum Gracia auxilii pr. perantis gratiae.
Sensus ergo legitimus illius propositionis in sensu com in posito acceptae est, haec duo simul esse incompossibilia, quod nimirum auxilium mox ad consentiendum sit in ri thomine,& homo dissentiat. iis ti , .la, . coidicloaq uni, Iden dis . III. de auxit. nu. V. Ad 3. Respodetur qudd potentia potest dupliciter dici proxima S expedita ad operandum prinid, quia nihil aliud requiritur ex parte ip- rasius potentiae, quo in actu primo constituatur ad actualiter operandum , siue ad volendimi de nolendum, & hoc modo liberum arbitrium positis omnibus requisitis ad ioperandam potest POTENTIA PROXIMA ET EXPEDITA
53쪽
operari,S non operari, velle re nolle. Vnde S. Thur. p. Uzest u. a. ad a. it quod facultas nominat quando- - DON . qui potentiam expeditam ad operandum ET SIC PONΙ- 3. Propositi T . INDE Ni TIONE LIBERI A R B IT R Π : secundo modo potest dici facultasproxima expcdita ad operatam; , T ἰὴ qui alii sua operatione non dependet ab alia pr. ii causa, dismi, Drutribuento ipsam cooperationem, vel actualiter concum natura rente: S in hoc serisu,nulla caesa 2. quantumus ponatur non m- perlecta, est secundum se & seclusa praemotione diuina Irin hominem expedita ad operandum. 6bertas a n Idem lib. q. Resbon cio. I. nu. io. Caeterum in voluntate nominis cum omnibus praerequalitas ctiam ex parte sis ad G ' Dei ut actualiter velit, tale ob stum per iudicium rati ne. . . nis sibi propositum, stat limul oc conseruatur illaesa vera facultas, qua potest nolle idem obiectum aut velle contrarium , ut dictum cst: dc ideo tam agere quam non agere e n potestato voluntatis . . . . Nec enim Vt vo- λluntas Ucias medio iudicio rationis indifferenti possis ir a te, si velit, requiritur quod varietur tale dis actum , vel auseratur , ut argumentum supponit. Nam cum dem indicio de omnibus praerequisitis ut voluntas consentiat in tale obiectum, manet in eadem voluntate EXPED4TA FACULTAS, QUA POSSIr DISSENTIRE, II VELIn id Ost 3 λiro moriunt Aq v tilnia. nu. Iy. Quia ergo cum auxilio ossicaci praemouente ad aliquam actionem saluatur in libero arbitrio EXPEDI- i . TA iaculias, qua possit dissentire si velit, ideo potest illi imputari de imputatur ad culpam, si non abstineat ab actu prohibito , vel si non operetur actum bonum de ' pium, qui est in praecepto , quem tamen per auxilium sussiciens potest facere si velit, de sua culpa noluit fa
Iterum disp. 23. L auxiliis nu. 28. Ad 1d autem quod ut dicitur quia post receptam motionem efficacem, Voluntas necessario prodit in opus, ita ut non possit non operari ; Respondetur quod simpliciter loquendo non crit
54쪽
dum iri t. opposiTVM. nai. a I. se Mideqηοi L p. 9 . ni 9. Diserte negat amorem beat nisi rer/ιri- cum esse actum liberum libertate arbitrij, defectu proximae h. tur in homise ius indisserenti quod ad primam propositionem supra remi e tum est,sine auxilio su scienti ad immediate cretendum, non posse imputaripmatum incredulitatis.
DIJ. IV. in I, p. nu. 48. Constantimi ei erimus CONTRA HAERETICOs CALVINIIT As quod voluntas nostra potest non sequi si velit motionem cssica Ice in Dei: Essicacia enim diuinae motionis non consistit i. hoe quod tollat a voluntate nostra liberam & expeditam facultatem cam abiiciendi ,si vcla: sed in eo quod de facto eam non abiiciat, cum possit. Vestinim is cecreto suo absoluto utrumque, videlicet quod liberi nu bitrium nostrum sequatur motionem crus cssicacem,
es quod habeat liberam & expeditam facultatem adno sequendum, si velit Ibid. nu. i. D potest, cum sic ita et oluntas posse Aspatire motioni efficati, furni semper pro potes tia rR IMA
ET EXPEDITA . 'ri I; d. nu. 3 . dicit nece item agens, quae sequitur exsπ- r itione gratiae e bicacis, cilio tantum cum habitudine ad nostrum liberum arbitriu: ET EXPEDITE INDIFFERENIAD opposiet M. Et liberum arbitrium esse PROXIME ET LYPEoiTE INDIFFERENs AD UTRUMLIBET. a Ibid. Se l. 3. nu. 34. Illud Verbum, cum dicιtur voluntas
posse Assentire gratiae essicaa, non denotare quod semo
55쪽
tat praemotione essicaci proximὰ & expedite dissen Ian finius. tire , si velit: sed denotare , quod etiam stante illa ,
TE T PROXIME ET,ExyEDITE DIssENTIRE, SI VL- . PropQsit. V . . . ia Ad merenia Ibid. nu. 3s. Cum liberum arbitrium lac excitatum, deme,ου sit proximό & expedite indifferens ad utrumlibet dum in statis 'alias liberum arbitrium non esset NON IMPLICAT natura tapsa SOLUTE SIMUL PONI DIS=ENfvM CvM ILLO SIC EX- non reqM'
est uia. nu. 38. Non inclinat determinalc ad Vnum, P rasi fὸ se si per modum naturae, sed CUM INDIFFERENTIA LI pS Asit sitaem
RA ET EXPEDITA AD OPPOSITVM Ita mouet Ut tas a coactis- concurrat per modum libertatis CVM INDIFFERENTI Ane.
Ibid. disp. 6s. nu. s. Liberum arbitrium tam in Deo, quam in hominibus definitur, quod sit potestas rationista voluntatis unum prae alio eligendi, aut unum de idem acoeptandi de respuendi. . . . . Ex eo autem quod dici ura unum praeualio , habetur hanc potestatem debere esse MCUM INDIFFERENTIA , quae maneat ex parte principi
ETIAM nvM EXERCETUR ACTIO Contra ration in
liberae facultatis est ei, ut ad agendum siue cx partz principi; formaliter, sue cx parie conditionis, requiratur aliquid praeuium, quo posito, indifferentia omnis tollatur. Patet ex dictis, quia libertas formaliter in hac praeuia, seu per modum principij POTEsTATE INTRINSECE INDIFFERENIi sita est. Quidquid ergo praeuie omnino determinat ad unum, de omnino indifferentiam intrinsecam auseri, libertatem tollit. Ibid. disp. 7 . Sest..2. nu. 4r. Ex his colliges, candide Lector, quod immerito Aduersari3 cum quibus hic agimus, nobis imponunt, quod asseramus gratiam praeuenientem p determinare omnino ad unum Voluntatem nostram .... cum potius firmillime teneamus opi positum: Nempe voluntatem nostram per gratiam praejuemcntem efficacem, qua a Deo excitatur dc mouetur,
56쪽
3. Proposit. Ad merenda or demerendum in statu natura lapsa
non requir tur in homine libertas a --
non praedeterminati omnino ad unum, x eiusmodi gra . tiam praeuenientem non tollere a voluntate nostra pos sIBiLITATEM PROXIMAM ET EXPEDi TAM ad oppostum, ETIAM STANTE TALI GRATIA PRAEVENI INTE EFFICACI ET HINC FACILIS vIA APERITUR AD coN-v INCENDOS ET REDUCENDOs HAERETICOS I v THERA-Nos ET CALvi NisTAs, qui usum nostrae libertatis dicunt destrui ex efficacia Diuinae gratiae. OAdde quae allata sent supra ad i. propositionem , idebnon exculari peccatorem a transgressone praecepti . quia habet auxilium sussiciens ad illud implendum; isse. sua malitia illiad omittore, quia liabet potentiam ultima- ct completam ut obseruare possit. i
l' 'ii' A Ri. i. 'ir M. et nica. Ex quibus omnibus talis potest strui definitio. Liberum arbitrium, cst voluntas, prout es Uectiva ex iudicio rationis ad diuersa indiffercnti , POTENs AGERE ET NON AGERE . . . . sed iam communiter receptam liberi arbitrii, quod est potcntia libera, qu. ae politis omnibus requisitis ad agendum habet ii, sua potestate AGEκE ET NON AGERE 1 ET ACERE HOC VEL 1LLvD. Et deinde. Tcrtio explicandum est quid sit posse agere dc non agere , & agere hoc vel illud aut oppositum; quod nihil aliud est, quam habere potentiam con adictionis δί contrarietatis: Ex quibus prior dicit liberi tem quoad cxercitium , posterior quoad specificatiorici iactus. Nec quaelibet potentia contradictionis fatis est ut sit potentia libera, sed requiritur potentia contradicti
57쪽
Nam ea potentia quae succcssiue tantum potens est ad agendum & non agendum, ut scilicet nunc possit agere dc postea possit non agere, libera potentia non cst. Nam de res rationis expertes aliquando possimi agere & aliquando non agere, Ut patet de brutis sponte se mouen- Ad merendutibus,& quandoque a motu cessantibus.. Est igitur de ct demerem ratione potentiae liberae, ut positis omnibus ad Qendum d N a vrequisitis, modo superius allato explicato, PROMPTAM habeat & ExprDITAM ad operandum facultatem, pos iustis homine sitque seipsam ad agendum applicare, aut se ab agendo liberias an concinere in uno S eodem instanti, licet non pro co- etsi te, sed
IbId. quaest. 2O. art. 4. controu. 2. Deus causas necessarias
ita mouet, ut necessitate quadam ad unum determinec Has vero liberra nulla imposita necessitate praemouet ad singulos actus determinate. Ita ut non lius Dci potestare dc operatione, sED IN AGENTIS LIBERI EACVL- Tor PosiTA siT actionis determinatio. Ibi l. Hoc ipso quod Deus constituit dare influxum iuxta modum dc naturam liberi albi trij, constituit etiam dare. i. offert dc dat influxum NMPLIc LR INDIFFERENTEM , quia ut modificatur libertate voluntatis indifferens est, quamuis in ordine ad diuinae voluntatis efficacitatem ac prouidentiam Dei infallibilem non sit indifferens,sed infallibilis, & ideo determinatus dcterminatione nondcstruciatu libertatem. Ibid. quaesi. 22. ar. 4. Nedum in sensu diui , sed etiam in sensu composito, voluntas cum tali motione est IN-Di FERENs AD UTR vs QvE OpPOSITvM. ibid. Diuinus influxus impellit ad mouendum simul cuna voluntate seipsam mouente: dc licet inserat actum infallibiliter, potest tamen voluntas , antequam sit per in semimpulsum in actu secundo, RYSiSTERE , ET E
58쪽
PECTUM, ILLI Vs IMPEDIRE, CUM SIT INDIFFEREN; AD
Ibid. ad quaest. 14. ar. 13. controu. 6. Ex dicti, sequitur necessitatem sensus compositi , quae est etiam nece litas suppositionis, non siccse intelligendam, Vistante v. c. praescientia Dei de locutione futura, nulla maneat contingentia , indifferentia siue libertas in causa, videlicet in voluntate ad loquendum, vel non loquendum. Hic enim sensus nedum falsus est, s ED ETIAM HAERETI cvs. Nam quid prodest quod mea voluntas absolute, siue secundum naturam suam considerata, libera sit ad legendum vel non lcgendum cras, si supposta praescientia Dei de lectione cras futura, non potest non legere, sed est omnino determinata ad legendum Z sic enim nunquam voluntas sua Vteretur libertate, & ex consequenti nullus eslset effectus liber. Igitur nece sitas, quam habet propositio sumpta in sensu composito , in eo consistit, quoa suppositio exigit ut effectus, puta loquutio, certo pon tur δί non cius oppositum; non autem ciscit virion 1 minerit simpliciter cius oppositum poni per candem causam, quae libera est. Cum hoc autem, ut dicimus, remanet integra libertas. Non enim de ratione libertatis est
ut postit in oppositum simul pro codem instanti. Ilud. Video nunc te sedentem, & supposito quod videam te sedentem, necessario sedes; sed quoniam haec
suppositio certae visionis est connexa cum eo obiecto, quod est in potestate tua, potes enim sedere & non sedere; ideo haec suppositio non tollit sellionis tuae libertatem, seu contingentiam, sed remanet simpliciter libera sue contingens. Cum itaque suppositio certae diuinae praescienti X sit connexa per quandam habitudinem cum effectu contingente , tanquam effectis secundario , qui effectus contingens est in potestate causae a. sequitur quod suppositio diuinae praescientiae non tollit libertatem , vel contingentiam effectus futuri.
59쪽
. l. t par 82. edit. Venetaean. IcI2. Liberum arbi- d ιm i i statu trium hominis secundum se de clientialiter cst in-inam, a lapsa differens ad utramque partem contradictionis: Ergo pCr non re uirta solam comprehensioncm, supereminentem ipsius liberi homine arbitrii creati, non cognoscitur certo & infallibiliter de- terminatio cius ad alteram partem, etiam si constitu ur A, tibi homo in illo ordine rcrum cum talibus circunstantiis de iis a eoactri. uxiliis. Quia neque ille ordo rerum, neque illae circun- ne. stantiae determinant liberum arbitrium. Ergb cum secundiim se sit indifferens, semper manet-cognoscitur indifferens. Is d pag. 99. col. I. Ratio essentialis libertatis persei. iconsistit in productionc actus,qur regulatur per cognitionem Indifferentiae mediorum 1 & ex hoc sequitur Mod pQtcntia sic operans possit OPERARI ET NON OPE
Huadde quaesunt illata ad duas propositiones praecedentes, Et qui non orat. ideo imputari, quod non oret, quia habet auxiturna sussici cns ad orandum: Et in uniuerbum isseo reos esse qui carent auxilis es caci ad vitandum peccatum, Q via per auxilium sussiciens habciat potentiam complexam , non ligatam, non fimpeditam; Et esse manifestam haerostin hoc negare, etiam in obduratis dccxciccatis. Adde quod ibidem Acit pag. 86. Amorem beatificum non ciue liberum , e scilicet libertate, quὶ ad meritum re I i-
60쪽
, aries lapsa tali zzr, Quod absolute& simpliciter manet hi disserens. non rara L Igitur ut libera postulit ita determinari ut maneat indiferens turin homine ac train Jut excludat nece Itatem agenssi : contrariam inlibertas a nem Asserentiae. Lede ima vero non agit de alia in isserentia, quam πώ - θνη Vim ritur ad imputabilitatem bonarum ma--aebam, tir*m c. num. Significat insever cui molisit illa necessito, ob quam excludit haec indisserentia libertati intrinseca; ea scilicet est, quae reperitur in beatis, qui vident DeMm, qui qui m
positis omnibus, S c. ut bona sit, debet intelligi de requisitis ex parte potentiae, quae constituunt ipsa in potentiam in ratione virtutis de potentiae in actu I. N prius natura quam intelligatur ipse actus secundus, yt dicit c iam sua- res. Igitur postis omnibus illis EST NEC EssARIVM quod possit operari&non olerari. Et ideὸ moxsul sit, auxilium ipraedeterminans non te tenet ex parte potentiae , nec constituit illam in actu r. neque complet actium l. Itaque non impedit quominus in actu r. completo libera voluntas iit indifferens. '' . Obn
Ibid. pag. 22s. μά tr. dicendum est quod per illam de
terminationem rcceptam ab ipsb Deo in voluntate, VO-luntas determinatur ad operandum, nihilominus tamen non amittit PROXIMAM 1NDIFFERENTIAM ACTIVAM.AD VMΕ vM ET NOLENDuxi, quam voluntas habet simpliciter S absolutc. Ibid. ar. I 3. pag 273. Ante omnia, haeretici vostri temporis affirmant dari auxilium cssicaX Et vocant au-