장음표시 사용
31쪽
biu igitur susciant predicta. Vt abundemus pluribus propositionibus & rationibus
inquit esse utile tentare atq; niti,ut accipiam asin electi nibus uniuersales propositiones maxime.Nam sic ab una sumpta pluribus abundabimus, ut non quia cotrariorum una scientia sed quia oppostorum,nam habetes hoc,habemus etiam per idem quod contrarioru,& quod oppositorum sm habitum,& priuationem,& ad aliquid. comtradictionem est una scientia , sed horum una quaeq; Nsus diuidentus accipientes ea quae sunt seb unoquoq; ipsorum,ut ea quae sunt subcontraria, nam boni, & mali eadeest scientia,& albi δε nigri idem sensus, nam visus. Itrem frigidi,& calidi idem quippe tactus in similiter etiam sicci,
di humidi,verum scientiam vocat comunius cognitione,
quae cognitio per sensum fit. It cm in aliis similitern in his quae sunt ad aliquid dupli,& dimidi j eadem sinentia est, &grauioris,& leuioris eadem. Item & similium eade est, &in habitu,& priuatione,caeci Sc videntis eadem cognoscitiua,& surdi,& audientis. Item in contradictione sicientis quod haec ammatio est vera illud cetiam scire opus est qJopposita eidem si salsa,& econtra. Rursis ql omnis motus est mutatio P quo sumendus est,sed no quia localis motus, nam habentes illud ctiam habebimus quod generatio corruptio, alteratio, auctio,& diminutio uc se habent. Ipsium autem quotupliciter negociandum est, non oluque
eunq; dicuntur secundum aliam modum. ρ π rationes eorutent antim inignare, ut non solum,quoniam bonum alio quiadem modo dieitur iustitia Cr fortitudo, euecticum autem, ers natiuum alio, sita quoniam er illa quidem eo quod ipse qua,tia quaedam sivit, bee autem eo quod effectiva aliculas,er non eo quod qualia quaedam illa sunt, similiter autem Cr in aliis. Quatuor ut instrumentoriam utilium quae dixit utilia esse ad syllogismos, merat posse id quod multipliciter dicitur diuidere,& cognoscere,ob quod postq supposuit quomodo possimus abundare propositionibus procedit, &tradit quosdam nobis locos, & occasiones quibus poterimus cognoscere si propositio fuerit demonstratio eorum quae multipliciter dicuntur,& si uno modo dicitur Sed citdupliciter dicatur hoc quod multipliciter dicitur, aliud in
nominibus quae aequivoca appellantur, X aliud in orationibus quat consuevimus amphibolas ambigua .s dicere. Nunc quo potuimus in nominibus ipsum duplex cognoscere ostendit. Et ante haec primum enunciatur aliql nobis tradit docendo nos quomodo oportet diuisionem corum,quae multipliciter dicuntur,& assignationem sicae.
Non. n. lum inquit oportere ipsi solum inter se disserentia signi cata ab eodem afferre dicentes,&scribentes,qa aliter.v. g. num dicitur de iustitia,& sortitudine, & aliter de praedicta bona habitudinem' sana . Nam dicuntur etiam haec bona.Item adiicies quod aliqua ut habitus bona dicuntur.& per se talia ut vinules, nam dixit qualia phoc bona,quia simpliciter sana sunt qualia, sed quaeda v lut essesentia alicuius boni bonae habitudines & sana. Nam linc sunt bona quia esscientia boni sunt, ut consueuit ipse sacere diuisionem bonorum, ideo & aliqua ut habitus dicta,& eo quod qualia sunt essesunt habentes bonos. Item se dicta bona tanti officientia alicuitas boni, neque per seipsa bona sunt,neq; cssciunt habentes ipsa b nos, sed habentes bona,vci potentes aliquod bonum sacere, quo significat,videlicet quod per se bona participatibus ipsis habitus,vel dispositioncm ingerunt.Nam de ipse ut virtutes habitus sunt, sed quaecunq: eficientia liabetibus ipsi solam aptitudinem ais opcrationem bonorum,
quam virtutem,& potentiam dicimuς,ingerivit. Nam sic
est seire plane quod multipliciter dicitur si secundum a priam rationem differentibus significatis assignabimus
Vtrum autem multipliciterspecie dicitur,cul uno modo, phee eon derandum. Primum quidem in contrario perfluum
si multipliciter dicitur, Despecie tantum, siue nomine, π Deled sponet. Quaedam enim statim,U nominibus alia Iani. ut a.
culo in uoce contrarium est graue in magnitudine autem obtusum Patet igitur, quoniam contrarium acuto multipliciter diaeitur. Si autem hoc, er acutum. nam securitim utrunque horualiud erat contrarium. Non. n.idem acutum erit obtusio, et gravi contrarium. utris autem acutum contrarium. Rursum gravi in voce quidem contrarium acutum, in corpore vero leue . Quare multipliciter graue scitur, quoniam G contrarium .
Similiter autem,er pulchrosi quideta,quod in animal turpe: ei uero, quod est in domooemici dum .inlare equivocum pul
Cum dixerit quomodo oportet diuisione corum, quae multipliciter diculur facere,ad hoc nobis mcthodum tradere quomodo haec cognoscemus venit, eo quod utrum multiplicito,vel uno modo dicitur. Illud autem, specie, adiecit rationabilito, nam quado speciem ratione,& si iussinitione significata disserunt intcr s tunc sunt aequi uota,& ambigua. multipliciter dacta, quia etiam genus de species multipliciter dicitur, nam dos milibus utrunq; pnudicatur,sed quia non ea de quibus pr.rdicatur, secum dum speci , & rationem comuncm secundum nomendi: serunt,ideo non dicemur aequivoca vel ambigua,ncq; scnus, ncque species,nam aequivoca sunt ut in pndicametis dixit, quorum nomen solum coc cst, de ratio siubstantie secundum nomen in altera quam nunc dixit specie. Qir
autem dixit specie pro ratione ipse indicauit per quae inseri,sue specie. nomine dissonet,subiungit ergo primo in contrario considerandum cst simplicit cr dicitur occasiones tradens ab oppositis inuentionis, & iudicii eorum quae multipliciter dicuntur,primo quo a contrariis potcst cognosci alic iid multipliciter d ctum ostendit.Na oportere inquit ipsiim si contrarium aliquid proposito, S quaesito si multipliciter dicatur conliderare, si contrarium ipsi
etiam multiplacitcr dicitur, vel si tum secundum rem, vasecundum nomen,quibus do pluribus existentibus hoe dicitur esse. Nam hoc in illud siue nomine δε specie disti nci,nam dicit siue nomine, de non specie seia,nam in quibusdam sunt nomina statim contrariorum quo etiam disisti unt, et in quibus ipse apponit. Nam acuto contrarium est grati eo obtusum,in voce quidem praue, in mole o lusum. Item in sapore dulce non solu specie. i. subiccta re differcntia inter se,sed etiam nominibus, nam aliud nomε grauem aliud obtusum, & aliud dulce, Ze acutum, igitur dicitur multipliciter existens in ambobus,vel omnibus cotrarium,& erit eius aliud in voce quod erit contrariu graui,& aliud in mole,u, erit contrarium obtuso,Illud autem in sapore quod est contrarium dulci, non semper ide acutum est contrarium graui obtuso,& dulci.Est autem unicuique horum contrarium acutum, quare sunt differentia acuta. Sed notadum est quod per ea quae deinceps subdit ipse sapori acuto contrarium nominat obtusum. militer rursus graui,& acutum m l e contraria sunt, nam in
voce acutum, in mole vero leve. igitur multipliciter diciatur etiam graue Similiter cetiam honestiam ostedetur esse denumero eorum,quae dicuntur multipliciter, quia comtrarium est ipsi turpem nequam.Equidem in animali turpe dicitur de forma animalis nam dicitur animal pulchru&turpe. habitationc quam, quippe quae non dicit tu Pis, vel non pulcio honcstaue, sed nequam. Item qui hoc loco
32쪽
loco utuntur pollunt ostendere etiam timiditatem esse denumero eorum qua multiplicito dicuntur,nam ipsi con uaria est sortitudo,& audacia cum plus sint,&differat inter inves non nunc est. No enim ut in his secundum utruque erat aliquid totale ab ipso nomine significatum comtrarium, sic & in his . Nam idem ambobus contrarium, notamen secundum idem,nam in quibus est timiditas his et secundum aliquid est contraria sortitudini virilitatici; , &secundum aliquid audaciae, siquidem est timiditas maliutia in indigentia ea,quae est circa has aliquas passiones. Etenim secundum hoc malitia, &immodestia incommemsuratione circa has passiones contraria est virilitati, de s
cundum hoc quia indigentia circa luc in contraria audaciae. Nam neque timiditas est contraria audaciae, quatenus malitia cst circa tales aficctiones,quandoquidem pahoc conueniat cum ipsa,nm; virilitati quatenus est india sentia secundum hac.non. n.contrariu in indigens circa haec ipsi mcdio circa cad , non tamen utrunq; scorium
acceptum est timiditas sed ipsum aggregatum in timiditas,ideo compolitum ostendocetur non tamen & multipliciter dictum. Item virilitas cum sit contraria timiditati de audaciae, livcrsis existentibus eisdem contraria est, quatenus conueniunt intcr se, nam quatenus inc Ommcns drationes,& malitrae circa has passiones virilitas in contraria eisdem,quare ut una ambabus.
In quibusdam autem nominibiis nitro modo dissonet, Darie orem man sta in eisstatim diserentia est,ut de claro, ta
obscuro. Vox enim clara, G ob cura dicitur. Similiter autem, Cr color. ergo nominibus quidem nihil dissurant, specie auatem manifesta in Esstatim diserentia est. Non enim similiate G color clarus dicitur,ta' vox clara. Manifestum autem
hoc eli persclum nam eorum,que eadem senis cie, HEse
sus est, ut clarum quod est in voce. π in colore,ncm eos senasu iudicamus. sed boe quidem visu rud autem auditu. Similia ter autem, CT acutum. π obtusum insaporibu π in magnitussiribus.Ied hoc quidem tactu illud autem gustu. Nam nes hae dissonant nominibus neque in siet fis,neque in contra Us. Ob. t um enim eontrarium est utris. Equidem manifesta existente differrea secundum res diccns ostenderetur etiam pronosinum esse de eorum que dicuntur multipliciter, a disserentibus rebus contrariis,
nam albo contrarium in nigrum, sed nigrum aliud in voce est Nam dicitur nigra vox aliud autem in colore, quae cum differant inter se specie,& ratione, patri ctiam quod ut in crit multipliciter dictum Nam utriq: nigro Ppria aliquod album en contrarium, aliud existens in voce, &aliud in coloso.Quod vero aliud sit nigrum, & aliud in colore ostendit sintuletiam mcthodum )ocens nos disce nendi ea quae differimi. Nam eorundem specie idem sens 11. si vero hoc fir EtLut aliquorum non sit idem sensus, haec non erunt Odcm specie. At no est idem sensus iudex nigri in voce,& nigri in colore sed huius est visus illius autem inauditus.Si vero quorum differunt partes iudicandi, eadem inter se discrepant, igitur Ac laxe inter se erui di
Mosa. Item in non contrariis eodem utendum est,sed propositum sui duntaxat in ostendere quod quaeda sint aequi uoca,ut in colore quia huius visus est iudex, de huius auditus musici ideo est color aequivocum sed nihil sibi est contrariu.Vnde erit hic locus ad ianuam venationemq; cius, quod inultiplicit dicitur, si lis his que iam dicta sunt. Ostendaur autem,& obtusum esse multipliciter dictum, quia etiam acutum contrarium existens eidem multipliciter dicitur, nam acutum est in v c, de in mole, igitur, 3e obtusum duplex, aliud in voce, nam dicitur vox obtusa,
aliud vero in mole. enaum dicit neque in seipsis,neq; in
contrariis,sed uomodo neque in contrariis dissonet ii minibus ollendit dicendo, nam obtusum, S contrariumviriq; verum ipse non accepit in mole,sed in sapore.
Amplius si tale quidem es aliquid contrarium, illi autem
simpliciter nihil ut ei, quae est a potu drlectationi, ea, quae est a siti trilliti contrarium. Et aurem,quae est a eo, quod est constderare, quom ara diameter est cora incommensurabilis rubii.
quare multipliciter delectatio dicitur. U ei quidem quod insecundum mentem amare ocisse contrarium est: es autem, quod
est secundum corporalem ad m,nihil, messestum, quonia amare aequi cum .
Secundum locum inueniendi id quod multipliciter dicitur contrarijs ipsum exponit, si signiscatorum a proposito de quo quastio cst, siue multipliciter dicitur, siue
non,huic crit aliquid contrarium,& huic nullum, nam patet quod erit de numero dictorum multipliciter hoc significatum sm differentes naturas,ut in voluptate,quia huic quidem voluptati potando in contraria tristitia quae, sitiendo si.Item huic quae est ab eo considerare aliquid eorum in geometria,ut diameter incommetasidiabilis lateri, vel aliquid eorum sm philosophiam, vel eorum secudum
aliquam aliam scientiam nil est contrarium, voluptas erit de numero dictorum multiplicite Nam differt secudum
speciem hoc cui nihil est contrarium ab eo quod habet aliquid contram:m:Similiter in deretur etiam ipsum am re existens asuiuocum,quia huic amare corde,& animo, contrarium cst odio habcre:& huic eorpore altione amare,in qua considcuimus cetiam adamare ipsum accusare,nihil est contrarium. Sic etiam cistoederetur etiam substa tia aequi uocasi huic iccundum formam contrarium prinuatio,& huic secundum materia nihil. Sed aliquis quaereret nunquid secsidus iste locus destritistitius sit illius quε ante hunc dixit. Nam dc monstrauit quod si contrarium multipliciter unum,&aliud, sed ex hoc ostenditur qlco tingit aliquid contrarij multipliciter dici,&contrariu eius non dici multipliciterinam si conuertens acceperimus ipsum habere odio , inuenimus contrarium eici amare
multipliciter dicitam,tamen ipsum odio habere minime. Vel non est hic locus dc structuus illius nam in illo acciiebatur si contrarium proposito multipliciter, de omnius illis, hoc contrarium ci multipliciter. nam dixit acutuvirique esse contrarium, ideo multipliciter diccbatur.sed hic non amplius fit acceptum omninus fgnificatis ab e dem contrarium,imo neq; ipsi odio habere ipsum contrarium amare multipliciter dicitur,quippe sit aliqua pars ipsus amandi multipliciter contraria ipsi odio habere, ideo neque locus ille culpandus vituperandu'; erit tanq non demonstrans propositum.
Preterea in medire, si huic quumast aliquid medium, illi
autem nihil. Aut fi utrisque quidem est,non idem autem. ut clari, o obscuri,in coloribus quidem aliquid est medium, fusium. in voce autem nihil. Aut siforte raucum, quemadmodum quida
dicunt raucam vocem messium esse, quare quivocum clarum,
similiter autem,π obscurum. Insupersitarum quidem plura
media, illorum autem unum,ut in claro.Cr obscuro. Nam incolarabiu plura mesa,in voce autem unum,raucum.
Equidem duo predicti loci a contrario in contrarium ostenderunt multipliciter dictum, sed iste teritus cum sit a
medijs contrariorum ambo contraria ostendit aequivoca esse Nam quia contrariorum alia fiunt immediata, alia vero mediata,vt in praedicamentis ostensum est,& non sum eadem mediata cum immediatis, nec quorum media sunt
differentia ipsa fiant eadem. Sed aspiciendum esse inquit ad polita eontraria, de si inueniemus significationem ab ipsis,alia esse immediata,ila vero mediata, utrunq; com
33쪽
trariorum sumptorum dicemus esse ripit vocum,ut albsi, de nigrum contrarioμ significat rimnque ipsorum album coloribus δε nigrum,& illud in voce.quod igitur luc inter se differunt specie, cognoscemus ex hoc, quia que iunt media inter contraria in colore, non sunt media inter contraria in voce, quia erant haec diuina intes vel nihil , vel
siquidem serte pingue quod aliud est a sisto. pallido,Nalijs quae sunt media contrariorum in coloribus. Nam unipeii aliter si lucrit horum aliquid contrarium, horum aut Enon. n fuerint horum plura δε horum vniain se crit, vel
prorius disterentiam non eadem aequivoea crunt contra
Rursum in eo,quod secundum contradictionem est, eonfiderandums multipliciter ducitur, nam Crsi hoc multipliciter dicitur, rq od huic opponitur, multipliciter dicetur.ut non madere multipliciter dicitur,unum quidem non habere urbum,alaterum olim non operari visu. Si autem De multipliciter dictatu r. cessariis est, Cr videre multipliciter dici. utraque enim non uidere opponitur, ut ei quidem quod est non babere vibum, habere: IE autem quod est non operari visu, operari. Cum tradiderit nobis locos inueniendi aequivoca a coua's,rursus a contradictorijs tradit Se inquit, si aliquod oppositum alicui secundum contra dictionum multipliciter dicitur. ipsum multipliciter dicitur, ut si non aspic re multipliciter dicitur, etiam aspiccre multipliciter dicet. Dicitur autem non Upicum multipliciter. Etenim non habere visum significat non crari aliquid aspectu in visu,igitur S aspicoe signis eat habere visum, S operari aspectu,sed addendum est postis sebiectus quidam terminus. Nam sic erit astimation negatio, vi vcro diximus de ipso aspicere non aspicere, sic etiam in unoquoque sensu est ostendere animationem multipliciter dici,quia
etiam negatio sic μ uniuersaliter in ipso seritin. Nam dicitur sentire ab aliquo sensilli persensit tu, di per aliquem intellectum intelligibile giturn non sentire totidem modis dicitur. Hac etiam in his quae sunt secundum priuati nem,& habitum contraria ostenditur dici, ut iple dica, hic est igitur communis locus oppositis co tradictorie ad contraria,sed minime in his conueniunt alij, quos tradidit in contrariis locos, nam possibile est alicui parti assim tionis nesationem opponi,neque adhuc magis possibile in a meclijs,nam contradictoria sunt oppostaimediata. Amplius in is,quae secundum priuationem. σ habitum dicuntur, perspicientum. nam si alierum multipliciter dicitur. πνeliquum, ut Asensibile multipliciter dicitur, o secundum uni amam, T corpus. π issensibile multipliciter dicetur, ersicina
dum animam. π corpus. M autem secundum priuationem,
er habitum opponatur, quae ficta sunt, manifestum .eo quod nataset utrunque siensium babere animalia, ersecundum anim er secundum corpus. Transiuit ad opposita secundum priuationem, & habitum m dicit etiam in his si alterum contrariorum multipliciter diceretur δε ahere multipliciter dicetur, nam si sentire multipliciter δε non senure,cum sit priuatio eius multipliciter dicetur,dicitur autem sentire, N cudiim anima, nam intelligerein concipere mente dicitur sentire, 3c si cundum corpus etiam de non intclligentem de illo quod non recipit an aliquo lensibis per senstorium dicetur. vero etiam de anima sentire,& non sentire,& de corpore ut habitus. priuatio opponantur, domos trauit dicendo
animal habere viniq; diciorum sinsuum de illud quod est
aptum natum aliquid habere, O aptum est habere, tunc non habet ipso priuatum est.Nam ob id de de pariete i sensibile non pradicatur,quia non est aptum itatum sentixtius si dicer non vehit priuatiuum, si ab illo dies et,
sed ut negati m.Item erit demonstrativum hoc apud ipsum huius, quia rationabilit crusta est exemplo opposit rum sm priuationem δε habitum.simul autem per hac adiectionem indicauit per omnes species oppositi, quia qnsecundum omnia significata ab altero alterum fuerit o positum eidem, tunc multipliciter dicitur, de ipsum, cum qua adiectione soluit instantiam,quae de contrariis,ves cotra primum locum,uci secudum quod unus alterius cst destructiuus,vicissim assem potest,de qua metionem fecit, Caterum cu de oppositis j cundum priuationem, de habitum dixerit, minime mentionem secit de oppositis ad
aliquid. Nam perspicuum est in illis ex eoru ad aliquid dis finitione,quod si alterum ipsorum diceretur multipliciter S inerum se dici,quia his quae sunt ad aliquid, esse ad aliquid idem est,cum hoc.sse habere aliquo modo ad aliqd
quocirca quia amabile multiplicitern amicitia totidem, amicitia dicetur ad amicum, ves amatu. Item maniscimus cst,quia scientia dupliciter s. potcntia in actu se etia sci bile aequaliter dicetur, eadem quoq; ratio de sensu. It si excedens multipliciter.Etenim secundum qualitatem, de secundu aliquam potcntiam,vel habitum, vel actum: sectiam excellum dicitur totidem modis. Item quia mobile
multipliciter. Etenim in qualitatem quantitate, dein loco sic etiam motus multipliciter. Item habitus, de habetis inducti de habile multipliciter diecturi Amplius autem inealibus eonfiderandum,nim si iuste multipliciter dicitur. π iustum multiplici tir Aeetur ecundu utraque. n. iustorum est iustum, ut stiuile dicitur, Cr secundum sui
cognitionem indicare. Cr ut oportet militer. π tussum. Eoiaevum modo. π salubre mult pliciter dicitur, o salubriter multipliciter ficitur,ut si salubre dieitis, e quidem sanitatis
effictuum . illud autem consieruatiuum, quoddam utro significa
catiue dicetur. Similiter ausis in aliis, quando ipsum muli liciter dictum fuerit, π chus ab eo multipliciter dicetur, G A
Casus dictit comunius ctiam qualestunq; flexiones, de probationes sed sic nunc non accipitur, sed casus sunt cognata,& denominatiua equidem illa inuicem hocm a ponique videntur quae sunt disserentia.Nam cognata diacuntur inter se,& similiter se habcntia ad aliqua, quae etiasecundum yportionem erunt, clut talia,scientia, dc senses,namhom utraq; similiter se habri ad ea quae fiunt sub
ipsis similiter etiam sensilem scibile.Nam virunq; ipsoru similiter se habet ad ea quorum sunt cognata. dicunt cessomnia denominata ab aliquo iter se,& cum illo esse a quo dcnominata sint,via iustitia iustus denominatus in sic et i ullum iuste,qus sunt inter se cognata δε cum ipsa iustitia, sellam denominatiua quae ab aliquo dc nominata cum illo dicunt esse, quo denominata sunt, sed non inter se,neque illa cum his.Nam gramaticus gramatica ,sed minime est gramatica cum grammatico.Casiis autem hoc pprie sic propter qtardam sermata,vt illud gramatice. Nacasus in hoc huius gramatici Similiter iust musice prudenter in viraliter,nam haec caliis sum horum iustum, iurile,prudens. Est ergo assignatus locus talis, si casus alicuius
sterit quomodocuq: dictus multipliciter, & si ipsum multipliciter δε casu ut in itillo casus hie iuste, si iuste multipliciter. iustum multipliciterm econtra. Dicitur aut ipsum reste multipliciter, nam qn secundum sentcntiam suam iudieans δε ilhid videretur ipsi iustum enunciare, dicitur ius iudicasset,si non relicta iustum lacrit hoc dicit iuste iudicasscide vi oportet iudicantem. Item legi fidem
adhibens & si non hoe vcris iustum sies haberet δε iustuisitur
34쪽
igitur erit de numero eorum, quae dicuntur multipliciteria totidem modis. Nam secundum unumquodq; horum iuste, nam fim suam sententiam,& hoc tanq oportet iustatae talem, S stitutum legis,& patet quod locus conuerieturaetenim si ipsum iustum multipliciter, & castis ab ipso hic iuste multipliciter dicetur.Rursiis sani casus est sane. si ergo sanum multipliciter,& ipsum sane multipliciter dicetur,nam si sanum dicitur,aliud quidem ut ei sectivum sanitatis,ceu pharmacum aliud vero ut consereatiuum,velut
diria,& aliud ut significatiuum,ut color, pulsus, bona r spiratio.igitur erit etiam hoc sane totidem modis. s. ciε
te ut curare, conseruatiue, ut in eo quod sane dueta utitur,&significatiue, velut sane respirare . non tamen amplius est necessiarium, si haec multipliciter dicuntur, etiam. sanitatem habitum,1 qua haec denominata sunt multipliciter dici,ct inter se esse re cum illa cognata.Non. n.si hoc sane multipliciter dicitur.iam & sanitas quare non hoc in casibus iam,&hoc in cognatis,& coordinatis, verum diacendo.si sanum multiplicitor, & casus ab ipso multipliciter dicitur, si fanum multipliciter, similiter inquit se habebit etiam in aliis. Non enim totum in dictis exemplis, si casus multipliciter,ut dixit a principio assignationis loci, sed
econtra,si ipsum multipliciter,& casus. Haec igitur erunt sic se habentia,ut iustum, sanum,musicum,uirile.casus autem horum sunt sanciviriliter, sicrituste in utrovis. p
ta igitur,quod si alterum multipliciter demonstruct etiaab ipso rcliquum totidem dici. . consideranda autem, Cr genera in bis, quaesunt si dum
nomen praedicamentorum, si eadem sint nominibus. Nam sinctea cri manifestam quonum equi cum est, quod escitur..Vt bonum in cibis quidem es um est uoluptatis, in medicina autem Oectivumuenitatis in anim4 uero qualem esse, ut castum vellonem,ueliuitam, similiter aurem, er in homιne. Alινο-
tes autem.σ quando,ut in tempore bonum. bonum enim cietistar in tempore. plerans autem quantum in mediocri, dicitur enim, Cr mediocre bonum, quare equiuocum bonum. Similiter autem ex candidum, in corpore quidem color, ιn uoce autem bene audibila. Similiter autem,s acutum, non. nsmiliter idein omnibus cicitur,nam uox acuta quidem uelox, sicut dicunt. qui secundum numeros tarmoniaci sunt, angulus autem acu ei qui minor est recto gladuus aero.quι est anguli acuti.
An eadem sint in omnibus,inquit cosideranda esse genera praedicamentorum, sub quibus sunt ea qux sunt sub
eodem nomine.i.pudicame a. b re autem sunt suprema genera. Item inquit consideranda esse praedicamenta praedieantia de significatis ab ipsis nominibus si de omnibus
signis eatis ab ipso nomine pnaedicamenta praedicantur.
Nam si sub pluribus praedicamentis fuerint signiscata ab ipso,& plura de sopirdicaret mar illud erit mutuo mutis bono.nam bonum aliqfi quidem vestit facere, ut i quit significara nam quaedam bona sunt ut cisci M. Dicuntur. n. ni ei sciens bonum, ut sanitatis, ves voluptatis bonum,& uniuersaliter utile, nam bonii in cibo pulmentove est bonum,ut iniciens boni sed es sciens sub ipse ρ dicamento sacere est,aliqfi etiam quale est ut bona animi. Nam quesiciemus praedicatum bonum ipsum de anima dicentes ipsum csse bonum, qualitatem ipsum esses iacamus,ut sapientem,ipsam este iustam, ves sortem. Nam praesentia qualitatis qualia dicuntur, quare si qualis
anima horum pisentia ,haec erunt qualitates. Similiter et
de homine quando bonum praedicatum faciemus, ipsum esse quale significamus cipientem,tutam,virilem, prudelem.Item aliqsi bonum significat quando, nam illud γ' Opportune,& convcnienti tempore sit, bonum dicitur. Item allo bonum significat inrantum, nam medi rex
& non excedens, neque indigens erit quantum,quatenus dicitur esse tanti aliquid.dicitiir aliquod bonum, ut substatia,& Deus,& mens. Dicitur etiam ut ad aliquid, nam cinmensi iratum sic est bonum. Item est bonum in Pati, ut curari,& doceri. Item in aliquid boni in ipso Vbi, ceu bonuin Graecia, praesertim in locis sanis,& id qui habent pace, vel qui ctem. Item erit bonum in ipso poni, q5 alicui utile
est sidere sedet,& alicui recumbere recumbet, H. .g.s
bricitanti. Quia igitur decem ginera de bono pradicantu patri quod aequiu um bonum similito ostendauri&xqui cum album. Nam de corpore dictum lignificat colorem,quod quidem est sub quantitate, sed illud de vocesiab ipso facere, nam alba dicitur vox bene audibilis, &bene audibilis auditum sortiter,& statim alterat. Similit cl
bus praedicatur, sub idem sunt genus, nam aliud in voce
acutum sub Facerrisquidem est acuta vox celer, nam celer aerem secat,& diuidit,talisque plaga & vox,nam celo motus eius est, nam dicunt harmonici circa numeros,qui sunt de numero Pythagoreorum,& maxime circa mathematica excrcitati. Equidem harmonici circa numeros sutqui faciunt harmonias secundum compositionem numerorum. nam cuncta reducetes ad numeros, ct harmonias reduxerunt,tii autem dicunt, quod secta plaga circa aere,& motu ob ipsam per aerem,strepitus sunt,quorum sunt et voces: sed celcritate motus facti in numerota tali ipportione acutus strepitus. Sed fit talis motus a sorti pcussione plagae, quod si tardus motus sit,etiam grauis strepitus perinde,ac simul & multo motu aeris facto,magnus etiam &vehemens strepitus fiat, sed quiete pauca, ei iam si pitu quietus,& pamus. Si ergo illud velocitor moucre aere est
facere,& acuta vox in mouendo celariter acrem talis est
ur erit in ipso Facere,illud autem,in angulo, indicat ipid aliquid. Nam minus est in praedicamento ad alladum minus alicuius minus. dicitur quoq; acutus angulus
qui minor est recto,sed acutum in gladio est indicativum qualitatis, nam figura sub qualitate,& secundum figuram gladius acutus,& illud acuit anguli significat figuram. Sietuo acuti aliud subfaccre,aliud vero ad aliquid, & aliud
sub inscia tum erit aequivocum.
consideranda etiam,Cr genera eorum. p sunt Ab talem nomine. Id uos π n subaltrima sint ut nos, quod Cr animal,Cr vas est. Diuersa. n. quaesecundum nomen, horim ratio
est. Nam hoc quide animal quale quid significat, illud vero uas quale quid. Si rem Galternasintgenera. non necessarium
diuersis esse ratione ut cora animal, π avis genus est. Quado enim coruum dicimus auem esse, Cr animal. quale quid dicimus eundem esse.quare utraque genera de eodem pressicatur. Similiter autem, Cr quando animal volatili bipes coruum dicemus auem dicimus eundem esse: Cr c ergo utraque genera de coruo praedicantur, er ratio eorum. In non subahernis genoribus non accidit Me nequeenim quando uas dicimus, animal dicimus:neque quando uas, imal.
Adiecit predicto loco qui est a generibus, etiam hune' qui est etiam a generibus, non tamen hic est in illa, nam ille erat a supremis generibus,q- praedicam ta dicit, iste. autem uniuersaliter accipitur i signiscata ab eodem no mine,& non subaltema sint sub disserentia genera. Nam si sic se habent, erit de numero eorum quae multipliciter dicuntur, non. n. lum aequiti a quae sub differentibus praedicamentis sunt,sed etiam ipsa signiscata ab eode nomine,si suerint sub uno pr. acamento, sed sub disserenti-,bus generibus,quae sent sub eodem p dicamento, eorii, unumquodq; modo haec non sint genera substema, equivoca erunt etiam sic. Nam inquit respicienda esse gene Dia
35쪽
eorum,que sunt sub idem nomen i.in quibus generibus signiscata ab eodem nomine sint,& si fuerint pcnera ipserum divcrsa,& non substerna putandum in non aequiuo cum talium signis eatiuum esse . nam si de quibus nominueris catur in pluribus crit generibus subalternis, is no necesse est ipsum csse de numero eorum quae dicuntur militiplicito, nam de quo corvus p dicatur nomen ,δe sub ave ut gencre 31 sub animali est, At non sit nomen coruus, smhoc uiuocum, nam quando dixit avem ) 3e animal di est , & animal volatile bipes rursus auis est, ideo de ambo senera de eodem p dicantur Issud tamen asinus,quia de quibus veriseantur liue ut latit sub gentabus animal, δevas,& non sunt subalterna.Nam in his commune genus,
S unum predicamentum in substantia, sed quaedam sunt in proximis generibu, signiscata ab ipse asino,& dissere tia inter se,& non stibahema ob id asinus nomen est uiuocum,nam neque vas qui dicit, etiam animal dicit, neq; qui animal dicit,' vas, arenori sunt si ibest a. Et comuus quando non solum de animali dictus acci poetur immo sub disserentibus generibus erit, nam sub animal g nus in hoc,& illud sub instrumento.
ConMerundum autem non Mum , in proposito diuersa
snt genera.o non subalterna. sed in contrario. si.n. contraria
multipliciter dicitur,manifestum quoniam ,π propostum. Quaerendum esse inquit de proposito noselum s smis eata ab ipso diuinorum sint generum, At non subis e natim,sed etiam si contrarium cst aliquid propolito, id inisso idem quarendum est s signis eata sub ipso sint diu crisorum generum,&non sebalterna snt nam se ostenderetur illud esse de numero eorum, ue dictitur multiplicito. Si autem ostenderetur illud multipliciter dictum, erit etiapropositum ostensum quod aequivorem in nobis propostum, si contrarium alicui multiplicito diceretur, de illud
erit de numero eorum,quae dicuntur multipliciter. Nams erit quisitum de obtuso s sit de numero dictorum multipliciter,contrarium eius accipientcs acutum,& cistendetes quod de quibus acutum late in disseretibus generibus
sunt,3 non subaltcrnis existentibus Nam aliud in voce dialiud in sapore,& aliud in gladio , & genus ipsus in voce est sonus strepitusq:,' illius in sapore est sapor, t tertii s- pura Mam in gladio genus est fgura quaecunque sm se
alterna demonstrabimus quod etiam obtusum in aequi Vocum.Nam obtusum aliud in voce erit etiam in strepitu M obtusum in sapore,& in gladio erit in s ra. nam quae sunt inter se contraria videntur esse in eodem genere.
Vtile utilem ad definitionem illicere. ae de eompo ιο fittit e didi corporis, s candidae uotis,nasublato proprio ranadem rationem oportet relinqui hoe autem non decidit in equi. eis,ut in bis.que me dictasunt iam hoc quidem erit corpus habens talem colorem .illud autem uox bene audibilis. sublato igitur corpore. asee .non idem in utraque relinquitur. Re
oportet .saniuscum esset album, quod in utraque dicitur, esse idem. N c locus quem tradit talis est, quando nome aliquod de pluribus praedicatum ini nanifestum suerit,utrum hare quae sub commune nomen aequivoce inter se diesitur, vel
univoce inquit oportere accipientes unumquodq; horia, de quibus praedicatur cum comuni nomine a nire. De inde ex dii initionibus composti propriam utriusque rationem appostoriam in coe nomen auferentes oportet videre relictam rationem si eadem est in ambobus, nam si eadem, non erit aequivocum quasium,si vero non eade, erit arepitu ocum.Censuit vero accipiendam esse aggregati dissilitionem pro hoc proprium uni iquetiorum qui bus in st multiplieiter dictum accipi, ut homo de mascu-
to,di tamina predicatur.Quirentes igitur sequi uoce de his homo predicetur accipiamus viriusque ipsorum disiiusonem cum homine, videlicet de homine masculo, &scemina Est sane huius dissinitio, animal pedestre bipes
quod potest in alio gen are,sed tamins est, animal pedestre bipes,in quo alterum generari aptum in.unde si alia stulerimus ab ipsis propria masculini, de taminini s.illud in alio generare posse,& illud in quo aliud generare piat, tum relictum sit animal pedestre hipci in utrisque ide est,
sed hoc erat hominis ratio,& sic ratio si homo denum
m eorum,quae multiplicito dicuntur.Nam una communis ratio videtur esse tamen s sublatis compostis rationi bus proprijs propositis,& relictum non erit idem si commune multipliciter dictum. Nam album praedicatur qui dem de corpore,& predicatur de voce, si ergo nobis assignantibus Jis linitionem albi corporis,&albi vocis, post ablationem rationis,que est propria corpori, & voci, Ar iracta ratio, quae est albi ratio eadem erit in utrisq:, albu erit aequivocum .igitur ratio albi corporis est magnitudo trifariam dimensa habens colorem disgregativum visus, sed vocis albae ratio ist,quod sit senus animati sectus per paries vocalci bene audibilis per impetum, S motum, a quibus raticibus, si absiliterimus boeaequod sit sonus strepitusue animati factus pcr vocalcs partes hc ne audibilis p Otum,quod est propinu voci, de magnitudinem trifaria diuisitem, quae ratio est indicativa corporis, relicta sunt unum habens color disgregativum villis, 3e unum b ne audibile,qihi sunt albi in utrisque indieativa, quia non eadem sunt, ideo album erit aequium m. saepe ausim er in ipsis definitionibus Iules assequens aequia vocum,quapropter re donitione eo derandum, MI quis
In Partuum.uit illectivum sanitatis. quod mediocriter se habes a is nitatem ineat esse,non refulantam. sed iniciendam au medioeriter quidem secundum utrunq; dixit, ιt si hoc quidem tu sesignifiea . ut fateri sanitatem:illud autem ιale, ut sagnificare,qualis quidam sit Fabi ait Inquit sepe in Esdem rationibus & dissinitionibus a
ceptis, a copositoi na,vcl uniuersaliter horum,quae quefiniti, si multipli citer dicitur, huci assequens aequinocatiotan i nondum perspiciti ni si propositum,quod est de numero eorum, quae multi pstater dicuntur, ideo neq; oportes dimittere, sed rursus quaerere,& omnis rationis in iussinitione sacere proprium. Nam ii ipserum disserctia intcrse inuenietur,ut siquis cum sanum dicitur, etiam vi effectiuum,' ut fgniscatiuum,volens predicto loco, ut des nirct composta,tune ut effectuum sanum, S vi spniscatiuum sanum,&huius assignaret rationem, quod est habesse commensurate ad sanitatem sacere. & huius iussinitio est, quod se habeat ad signi scandum sanitatem commensi irate Na in rationibus his sublatis proprijs, illud.sad sanitatem esicere,quod erat effectui,& hoc ad sanitatem Ggniscandum,quod erat rursus, ut signum sanitatis, pro prium relictum in eisdem idem est ipsum se habere commensurate,quod erat ratio sani ideo sanum no videretur esse aequiu eum, sed univocum,siquidem esus est una, de eadem ratio. Oportet igitur ut inquit, Hiis de ipsum c mensurate se habere sin utra inque quid signiscat quis re.Nam sinuenietur aequivocatio lani, nam fgnificat in effectivo quantum, nam sin quantum si comenstravim activum sanitatis nam in tanta comensuratione ut sistiuum est sanum sed ut signum non ampsus signiscat tantiam,sed tale esse,perinde ac signisces habitum quod tali quare sgniscatorum a comensi irato si impiis diis nitionibus cum commensurati iussinitione, de proprii, his dissinitionibus sublatis,non relicta in commensurate iussinutio.
36쪽
uo.Si ergo tantum,& tale disserunt,& lanum aequiu si, se inueniretur et quod motus est aequivocus, quaq videatur unam rationem habere.Nam dicitur achis esse mobilis, qua tale,sed nec mobile secundum oem motum idem, . sed aliud,secundum quas mutabile in substantiam, cum dum quem etiam mobile in qualitat risecundum quae clia
mobile ita quilium, actus similiter. Nam alia est persectio disterentium secundum speciem, nam illud potentia secudum unumquodq; mobile dicitur aliud estipecie ideo &actus,& cntclechia similiter se habet Nam alius est compti O,albus alteratio,alius auctio, alius vero diminutio,alius vero generatio aequivocus igitur est motus.
R ebues non comparabilia fiunt fecundum magis, G mi.
s. I similiter. ut clara uox, lura uestis.Craculus sapor, eracuta uox. Hre enim nec similiter dicuntur clara, uel acuta,neque magis alterum,quare equiuocum clarum, CT acutum. Huniuocum omne comparasse. aut enim similiter dicetur, aut magis alterum.
Et hunc locum ad perceptionem, de inuentionem dictorum multipliciter tradit a comparatione,na cum omnia quae specie, N: disinitione conueniunt, sint compar bilia inter se,& comparatiua,nam cuncta quae aliquo e
dcm participant', vessimiliter codcm panici eant, & sunt comparabilia fim simile, ut omnes circuli similit cr inter se sunt circuli, qui dirinisonem circus recipi ut . Similiter et homines,& uniuersaliter in quibus non est ma s, dc minus h.ec simis ter comuni'articipant,& si similesint c6 parabilia ita in quibus est etiam magis potest etiam horti
fieri comparatio,tum secundum simile, tum etia secundumagis,& minus,ut in albo. Nam quae sunt albo, Vt colore
participantia prorsus,ves similiter ipse participat, ves hoc
magis Λ hoc minus,&ea si liter quae eod participat fecundum magis,& minus comparativa sunt. Si ergo participantia eodem coparativa fiant, patet ornon comparativa non paniciparcnt Cod .inquit igitur oportere ad significata si ab uno quoda nomine si sicundum significatu ab ipsis nomine secundum unumquodq; ipsolum n6simi
conatarabilia, nam si non erunt,aeqsii vocum erit nomen,
quod coe haec habentia non sunt inter se secundum idem comparabilia, ut album de uoce,&vinc pracscutur, sed vox de pallium non sint comparabilia inter se, secundum
album.Nam nilus quaereret vini in magis alba vinis, qvox, et quaerit denturi& Dpso, neque. n. similiter, neque
hoc quidem magis uipsa S hoc minus est tale, ideo non huius signis casuum in utroq; ipsorum inissem albu squivocum erit, sed illud de gypso,& niue minime erit aequivocum. Rursus a tu praedicctur de capore,& voce. Et haec non sunt comparabilia secundum acutum, quare acutum
aequivocum.. Quoniam autem diversiorum generum. Er nonsi alternatim positorum. vers hciesunt,s differentis, ut animalis, oscientiae diuersae enim horum different tae considerandum. si quae sub eodem sunt nomine.diuersorum generum, Cr nobis
Aternorum diuersae differentiae sint vi acutum uocis, Cr m g udinis,differt enim vox a voce,eo quod acuta fit. Similiter,
ετ magnitudo a magnitudine. Quare aequivocum acutum, di
uersorum enim generum,er non subalternorum diuersae dii bearentiae sunt. Quia in praedicamentis dixit,st, diuos ,riam generum, de non subahematim positoriim diuersae sunt specie dis rentiae, ab his etiam locum quendam nobis tradit ad inuetionem corum,quae multiplicitoe dictitur.Nam si aliquod, nomen de pluribus predicatur, i differentiae sumit differentiam genaum,3e non sit baltematim existentiti, a qui-uocum ciat nomen haec significans, nam st differunt
haec genera, Me disserentia erunt diuersa inter se 'ecie.
quia diuersorum generum,Se non stabat malim ordinatorum diuerissiant differentiae specie ob id a tu est squit cum, quia acutum,& vocis in disserentia,&molis quae
sunt diuersa penera,& non substematim posita. Quaereret aliquis quo dictum sit verum de omnibus. Nam bipes videtur etiam animalis pedestris,& animalis volatilis disserentia esse Suctiorum generum, de non si tabernatim existentium,&non est mutuo m. Vesoportet in his generibus uti proposito, si diuersa sint inter se, de no vnum sub alio positum,ut ipse in aliquibus rationem saciebat na animal 5 scientia, vox,&moles sic diuersa sunt. At praedicta, di si non siubalterna sunt, tames db uno eoi genere animali sunt ideo differentia ipsi bipes, nutriusque horum in disserentia, sic etiam animalis crit differentia, quae cum sit in genere,ipsa erit secundum speciem differentia. R ursems eo sedem quaesunt ub eodem nomine, diuersa disserentiae siunt ut colori qui est in eo oribus, er in melodiis nam eius, qui est in eorporibus,eongregatiuum, et esset regatim vfuse. eius uero, qui in melosyr,non eaedem differetur. quare cquivocum color. nam eorundem eaedem differentia.
Cum ostenderit nomen disserentiarum esse de num m multipliciter dictorum, quia erant significata ab eoia differentiae diuersorum generum, rursus ostendit nomen .
enerum esse de numero multipliciter dicitora, si fuerinti uerse differcntiae significatonim ab eodem,nam significata ab aliquo nomine diuerserum generum,& non sit ahematim ordinatorum non selum si fuerint differentiae, erit dicendum nomen esse aequivocum,u, haec significat,
sed etiam si eo iidem signiscatorum generum ab aliquo
homine diuersae fuerint diffisentiae, etiam nomen haec si gnificans inquit vocandum esse aequivocum, & merito, nam si diuerserum generum diueris differentiae, de quorudiuerse disterenta ,ha c sent diu a. Nam colorem significat,& illud in corporibus ut album, dc nigrum,SIorum intermedia etiam tignificat colorem in cantilenis, na allia quis dicitur secudum musicem color, nam tres partes melodiae esse harmonici inquiunt. Charmoniam colore dum rum tonorum,quorum coloris differentias dicunt,quasipprie colores vocant,R illam coloris mollis. Item illam sex quialtera .Item illam toni coloris,quia igitur sent alue disiserentia coloris in corporibus,ri copregativum,de disgregativum vises,de aliae illius in melodiis, nam semitonium,
Amplius qMniam tbecisi nullius est digerentia. inspirare oportet, si torum,quae siub eodem siunt nomine De quidem sprecies est Rud autem digerentia ut clarum, quod in eorpore quidem, steries talaris, quod autem in voce, diserentia. cfert. n. uox a voce,eo quod clarasti. Inquit etiam hoc considerandum ese, si signis eat si ab eodem nomine aliud sit alicuius species, S aliud disi rentia, nam si fuerit aliquid signiscans talia aequi cu erit quia species alicuius non potest Medisseremia alicuius. Nam cssectiuum s beciei in differentia,& ipsa est sum ab ipsa. Ite aliud praedicatur in quid ut sipecies, S aliud in quat ut species,quandoquidem est genus, sed differentia ingenis, sed non est genus.Item species sunt in quas genera diuiduntur. Et disserentiae secundum quas diuiduntur, secundum quas species diffaunt inter se, illud. album per hoc est x qua vocum,quia haec aliqua species est denumero signiscatorum ab eodem. Na album in colore est species coloris,& aliud differentia,nam in voce album n5 est
37쪽
est speridi; vocis, sed disser tia,nam discri vox voce, eo quod est alba, ves non. De eo igitur quod multipliciter dicitur, per baee. Cr hiausemodi per pecundum. . miradiderit principalissima loca,per γε aliquis noscera ea quae multiplicit cr,&ae iiivoce dictitur, quia Pol sunt etiam nonnulli modi p ter dictos inueniri ipi ius m uentionis eorum quae multipliciter dictitur,ob id dixit phec & l his modi Nam potest aliquis cognoscere aliquid uiuo cedi etiam ctiam ex significatis ab eodem, quorualiud in species. aliud individuum,ut homo. Narn erat ana proprium nomen Olympici pugilis,de quo meti nem fecit in Ethicis, limilito etiam Cormus nomen spe ciem auis solum significauit,sed etiam rhetorem . Item si etiam aliquod coe nomen etiam signis caret aliquid eoru quae sunt sub comuni specie,requivocum,& illud, & pr prium esset.Etenim comune,quod citam de comum disti nitione predicatur,& de sic proprio dicto signincat etiaillud contradiuisum generi ex comuni proprio. Item lututia signiscans contra virtutem, di distinctam illam cotra alias virtutes,aequivoca est in litur etia nigrum. cimina diuisum contra album color niger vocatur,& proprae appellatur,quo scribimus,&pingimus. Item erit inia ab tus quae sunt ad as quid acceptum id, od multipliciter dicitur,de quo mentionem non fecit tanq id compertum s it. Item si h differentibus sensibu, signiscat ab aliquo discernatur hoc, t etiam aequivocum, ut dicimus de colore,
nam id quod est a visu est aliud ab eo quod est audatus, vel hoc mcminit cum esse 5 huiusmodi.)Disrentius utitem in inligesuribus adsinulem permaciendum .ia quo digeri iustitia a fortitudine,cr prudentia a te
perantia. baec enim ex eodem genere sunt,ex virtute. Ex alio
in aliutut in iis.quae non nimium digerat.ur in quo diseris ηαsus a seientia. Nam in ijs,quae malium digerunt, manifestae omninosunt digerentia.
Tertia species erat instrumentorum quς posta erat ad eligendam abundantiam dialecticarum rationum ipsa comitio disserentiarum in singulis,de qua nunc sermon facit.Vtilis autem erit differetiarum cognitio,vi diccet, ad problemata de eodem, nam potentri cognoscae disserεtias propositorum,ostenderemus quod non eadem opinio,&scientia,neque sensus,& scientia, neque t perantia,& prudentia,sed quod virtus csam non ars est. Ite inlis est ad diuisones generum in species,nam inuentio dinserentiarum qua sunt in eodem genere,in abundantia diuisonis ipsarum in speries.Item utilis ad instantias iudi ctionum. Nam si soluerimus quo disserat acceptum, si instare post inins inducenti tanq non s milia accipienti. Ite ad instantias quae asseruntur contra opinione alicuius Philosophi naturalis,m quod ens unum,ut videbatur parra nidi,& Msisso.Nam potentes contueri, N perspicere disserensis eorum que adducuntur,tolleremus hanc opinionem.Vtilis autem est differetiatum cognitio, & ad cognitionem moralium virtutum,utrum sint plures inter se species differentes, vel unus habitus omnium totalis. Item addi nitiones siquidem diis nitio ex genere, & ex disserentia constet. Dicet autem ipse etiam utilitatem unici iusque predicti instrumenti,ut predicebam Sed dicendo dedisserentijs locos quid non tradit,per quos eas cognoscemus, ut tradidit de propositionibus,&diuisione aequi- uoconim sed in quibus sunt quaerendae disserentiae, etiam ponit circa quae exacliadum nobis in ad sacillimam perceptionem uniuscuiusq; disserentiae. Nam inquit disserentias inquirendas esse non ab his quae eminus distant, nam
fana in diis tenuat man sic diualorum inter se. Neqi enim qimrἴdum est quo aliquis homo disserta ligno, sed
quaerendae sunt in his,quae sunt cognata,& proxima inters circa quae etiam aliquis error potest contingere exiit
mans aliquod quod ipsa sint eadem, ut in his quae sub idegenus.Nam eorum quaesie prope non sunt, periincum differentiae interscinam idem est in ipsis generibu nam pro 'hoc in his quae sub idem genus,& sunt horum disserentiae
proprie acceptae disserenuae, sunt etiam corum quae non stant in codem gener non tamin haee multum instantinter se,& pene cxistimaret in eisdem secundum aliquid differentias indagare. Ves.nan homos i s, vel in eisdem secundum proportionem. Non.n.facile quae videntur eadeinter se esse separamur disteremtijs.Vnde oportet exercitatos in dissicilioribus necte exercitia. N uia facilis est a dis 14cilioribus in faciliora progressus,ut si quis quaereret quo
fortuna a casu differt,& quo minus generationis a corruptione,& quo tempcrantia a prudentia,& intcmperantia
ab ipsa incontinentia & seritas,ut ita dixerim,ri malitia,&proprium 4 diis nitione .sed exemplo licimogeneoru ipse usus in ipsa liustitia,& sortitudine virilitate,ut lanu Gai te tibus sit, uno senere.s virtute am quo dissere iustitia a virilitate,smitter etiam unaquaq; virtus ab alios, et quocialiter virilitas mediocritas,di aliter iustitia, na una est duarum malarum s audacia,& timiditas talia vero abunda tia,S egestas,o quibus iniuria,nam in his est esse in inm& circa alia quidem virilitas nam circa periculorum simn cntiam,senistim circa alla Num circa aequale in distria buendo,& in commerciis commutationibusque,sed di L similium Pncrum non mulio distantiam sensu,& seientia quae fiant diuersi genere in trest.Nam scientia opinio sonus, & sensus non opinio in tanu secundum smilitudine fiant lisc. 't.ndensias adsensibilia ac scientia aestibilia, &ambo iuacatiua sunt.porro quidam ob similitudinem ipsorum scientiam, At sensim idem esse dixerunt, sed diis runt inter se. Nam sensus etiam circa contingentia aliter se habes sed scientia nullius, di contingentis,&scientia est indagatrix substatiae omnium scibilium sed sensus nullius substatiae sensibilium in pereeptiuus .Item sensus nobis a principioinae,sed scientia a ducest. lam sensus comm niue etiam abjs animalibus sed scientia in peculiaris nominibus,vel prorsus rationalibus. Ite sensu natura inae scientia vero doctrina,i sensi, fit habitus,& producitata es nam videntcs scimus habitus sm scientias,qua' peractiones possidemus nam aetentcs se dum gramaric , euadimus grammatici,& sensit si iblato, a etiam tolItur animal nam fieri no potin es e nnimal sine tactu sed scientia sublata non tolleret habetem ipsum It possibile est, ut qui amiserint scientias denuo recuperes,sed sensus ubi primum amittitur,nequit recuperari. Item sinitis sne rati iane,& scientia in ipsa habet esse. Item sensus est punctum tantum,scientia autem praeteritorum,Draesitium,& turorum. Item scientiae sensus quidem est principiti, sed scietia non est sensus initium nam ex sensu memoria tit,& ex memoria experietia,quae in scietis principium. Videtur autem necesse comuniorem Aisseretiam diccre qua aliud ab alio dissert,no solum se dum quam diuisio gcnerum in species fit,non enim si dii rentias dissimilium generuputabat quaerendas esse.
similitudinem aurem eos Arandum in bit, quae sunt in iis uersis generibus.ut icut alterum ad alterum quid, se aliud ad abui ui sicut scientia adscibile se sessus ad sensibile. Et ut alterum in ultero aliquo, se aliud in alio: ut quemadmodum visus in ocula,mes in anima. π ut tranquillitas in mariserenitas in aere,utrunque enim quies. Maxime autem in hi qua multum
ostin exauri oportet, facile enim in reliquis potirimvis m
38쪽
milia in=icere. con derandum clitem, tar ea, quae sub eodem sunt genere, siquid meliommbus idem, ut homim, π equo, Cromtiamsi inest aliquid eis idem.in eo sunt similia.
Hoc adhuc relinquebatur eorum quae .pposta sucrux quatuor instrumenta ab ipso,tanci utilia ad inuentionem,& abudantiam dialecticarum rationum similis cognitio. Econtra aut inquit oportere ianua venationemq; similis
facere illius psertim, quae est disserentui, na di ias quae sunt in similibus putauit periclitandum esse, ut copnoscamus,
nam hoc disti cilius in in ipsis,& de ipsis ambiguitas, si disserunt,uel ne,ut quo disserunt palumbi a columbo,& quo canis 3 lupo, Se quo insolentia ab int perantia, vel prudet aa t pcrantia iberalitas a magnificctia, nam plane distantia omnibus aperta habret inter se disserentias. Item
similitudinem rurius dissicilius illam prisertim videre, γε in in multis distantibus. Non enim quaerit aliquis,si ovum o simit vel mulus asino,vel Castor Polluci sed si Actilles Thecliti,& si homo equo, si sensus scicntiae. Oportetigitur iquit exerceri circa cognitionem similis in his quae plurimum distant,& secundum genus dis scrunt, & hoe dichim in in ambobus simile dicto rhetoricorum, qui di
cunt communia propria, S propria communiter dicenda esse, nam qui censa communia proprie dicenda esse, putaret in homogeneis,& communibus inuenire aliquas disserentia s. qui autem putat propria communitor,rursus putaret in diffcrentibus similitudines accipi cndas Me. Et dupliciter inquit inquirendam esse similitudinem indiffcrentibus generibus,vel enim nos oportet accipicto aliquod habens habitudinem ad aliqua homogenea inter se quaerere quid sit,& cur,si ad alia qu da homogenea inter se &dissimilia genere praedictis se habent. nam si inucia iretur, haec similia crunt secundum similitudinem intersecti sint in diu criis generibus,m quia scientia ad cictim sic se habet tanci sit oppositorum cognoscens, quaerit cur aliquid
aliud si homogeneum est scicntiae,quod sic se habet adipsum sub eo,vaut scientia ad scibilia,nam inuetum erit posito secum similitudinem simile. ua igitur sensus, & ipse sic se habct ad sensilia, ut scientia adscisilia, sensus &scientia similis erit. M vero scientia,& sensus sint diuersa genera,patet ex hoc,quod aliae sunt scientiae species, & aliae sensiis.Sed ostedatur etiam in his quae sunt sub diuinis generibus,quatenus quidem sensiis sub his quae sunt natura,& scicntia non natura,sed doctrina. Rurius quia ut mens ad scicitam,nam principium,sic sensius ad opinionem, igitur sensus,& mens similia sunt, quia ut iucundum ad voluptatem nam effectivum voluptatis in iucundum,sic coserens ad bonum, igitur similia sitiat iucundum, de conserens Et talis est similitudinis indagatio,& venatio secundum habitudinem ad aliquid in disserentibus genetibus. Item aliam subdit occasionem quesbonis inquisitionisq; similis in differentibus generibus, si accipietes aliquod genus existens in aliquo quereremus, cur sic aliud in alio genere cst,ut quia tan iaspectus in oculo, sic mens in animanam in utroque ut principalissimum corum, que sunt in
his similia sunt, secundum hoc mens & risiis. Rursus si ut virtus in anima, sic sanitas in corpore na persectiones si appositorum in eisdem similis virtus,& sanitas,& quia ut traquillitas in mari,sic serenitas in aere, nam quies suppositorum est,similci sunt traquillitas, igitur ac serenitas, lic etiaiustitia in pulchro similis, nam utrunque horum in x alitate,secundum similitudinem in. Equidem pulchritudo partium,& membrorum corporis est,& iustitia est in distribuendis,&commutandis, igitur hie similitudo est in disserentibus generibus,secudum similitudinem sic inu nitur. cat autem sic oportae,& in homogenijs inter se,
& disiimilibus genere quid inest omnibus idem querere,
nam communiter hoc dabatur, et aliqua dissimilia i pecie sint similia, sed quomodo vinatione dicit. Si enim aliquibus in eodem genere existentibus, ct secundum specie disserentibus inter se aliquod idem inin, haec similia secum dum hoc erunt, nam homini,& equo,& cani pedaere comune est,ideo hec similia sunt siccundum hoc. Item comune in homirni,&coruo,&prisci sensitiuum, ut piscibusqhabent branchias,de decisis volatilium no habere pulmonem. Item boui,coruo,&pecudi,&oui non esse utrinque dentatuin.Rursus in arboribus platano,& viti, : ficui, comune est esse leuium soliorum,si latisobj, ideo solia taut.
Item oliva, laurus,& myrthus, habent commune solium
angustum, ideo dicuntur habae semper solia. Vt Ie autem inum quidem, quod quotuticiter dicitur considerasse ad diluciditatem. Maxime enim quis ciet quidponaturmani sillofacto quotupliciter dicitur. Et ad seri fecundum rem
eandem, cr non ad nomen fastogismos. Cum dixerit de unoquoque quatuor, quae instrum n-ta Me dixit abundantiς dialem carum rationum, & syllogismorum, consequent quid unumquodque ipsoru conserat ad ipsos,& secundum quid instriamenta dictans ostedit,& ab clectione propositionum, S apparatu facta ut illitatem ad syllogismorum abundantiam, ut notum omisit dicere, nam materia,& partes syllogismorum sunt propositiones,nam expmpositionibus fullo simi, patet quod horum abundantia, Δ paratus praebebunt nobis abund tiam si rogismorum. Sed ad quid utile aliorum vnia quodque dicit,& primum deditiis ione eorum, que multiplicia ter dicuntur facit sermonem, A. inquit ipsim esse utile ad manifestum, nam manifestumst positum destritum, ad quod oportet rationcs facere,& manifestatio posti utilis est ad Silansnos qui sunt ad ipsum. nam aliquis sacile in pri s ad propostum abundabit rationibus sciendopla quid,& non fuerit seductiis a duplicitate. Vniuinaliter autem mani sinatio utilis est aiam adprobationem, & consutationem aliquorum. Porro non aluidiens quot modis dicitur cum Parmenides,3: Melissus secit, ut nunc sit immanifesta opinio ipsorum de hoc an res sit unu. Illud alit εmagis si quis sciret quod honit dictum inde resiponde
te,& concedente propolitiones.
Si enim immanifestum sit quotupliciter diestur, contingit noedideri etia qui respondet. σ qui interrogat, ferre late ectu. Eri, it secundam utilitatem diuisionis eoru,qus multiplicito dicunnir illa. ad ipsam posta rem, S ad ipsum,& de eodem fieri h llo simos,& rationes,& no ad nome,& dictionem . nam se istica ratio ad nomen,& dictionε
est,sed non dialectica, non tamen si immanifestum quorupliciter dicitur propositum contingit interrogantem ad aliud & ad aliud signiscatorum respondentem intellectu ferre,quq sunt ab eodem nomine significata. Sic etiam &ad nomen rationes,sed non de re fiunt, sed cum dcfinitusuerit secundum quod signiscatum a dictione ponit, tuc id respondens ponit.
Manis stato datim quotvlieiter dicitur, er ad quid feres
ponat.ridiculus indebitur interrogBeses non adhoesimoanem faciat. Vtili etiam er nonsul a ratione decipiamar, eddeeipiamus potius. nam sicienter quotupliciter dicitur,non baracinamur se istiemurs non ad idem sermonem faciatis, qui interroga Et ipsi interrogantes poterimus apparenti ratiocina. tione fallare, nisi is,qui responde agnosta quotvpliciter dictitur. Hoc datem non in omnibus siemper postibile est,sed quandos erint eorum,quc mastipliciter dicunt . alia sudem vera,
39쪽
alis autem Diti. est autem propriae non contienient mons Medialecti eae quare omnino uitanda ei esseis Hi modi ad n
mea disputatio. usi quis aliter ηδ possit de proposito disserere. Item ridiculum est interio antem ad aliquid aliud si
miscatoriim ab eodem nomine,& non ad positam sacere rationem, & interrogationes, nam simpliciter posito hoc, lentiam nos arari ab anima,aliquis potest arguta sic ratiocinari quod omnis anima, quam habet scien
tiam semper habet, nam si inseparabilis,& scientia ab ani O,& inseparabile est insiparabilis,l nir N anima inseparabili ,si fuerit inseparabilis a scientia ,si hoc verum cst i itur semper erit ei conaturalis scientia. Vnde desinito ipso inseparabis,quia alia se inseparabilia vi ea quς sunt in substantia unius iusque & alia non sic inseparabilia,quia nopossunt per se incilesta corrumpuntur,cu smul non sunt de quorum numero est scientia,&omnia qui sunt in subiecto non amplius ost derctur connaturalem antina,atq;
in substantiam eius esse scientiam per inseparabilitatim Trit autem hoc primum dictum de respondoetibus secudum autem de interrogantibus,& ratiocinantibus. Equi
dem inquit utilem este cognitionem multipliciter dictorii ad id etiam ne decipiamur committamusq; paralogismos nam mendo aliquis quot dictum signis eat non concedit interrogationes secundum aliquid aliud signiscatum preter positum ab ipso. nam qui ponit diuitias .aee bonum, si
sciuerit aequivocationem boni non concedet dicenti bonum bonos facit.Non enim ut pessurio bomam, neq: ut virtus sicit bonos. At ut possessio, R vi virtus bonum se cit, etiam diuitiae. Iliquit ergo cognitionem eorum que dicuntur multipliciter utilem esse cetiam ad decipiendum
quendam si voluerit aliquis nam qui scit signiscata ab aliqua dictione, ad aliquod aliud signiscatum transferes rationem,in quo non sunt vera ea quae dicuntur a respondete seduceret ipsum S decipcret,&si hie dicit non scientes discere,& ostenderct literatos esse discentes & qui sunt
scientes,& intelligcntes. Item si concedente aliquo motu locum mutare,di accipiens alteratum moueri conclud ret alteratum moueri secundum locum.Adiecit autem,&in quibus possibile erit sacere svllogismum ob multiplicia ter dichim, nam in quibus hinc dictum inest,& hine non, nam si omnibus similiter vel inesset, vel non inisci dictu signis . atis 3 nomine non inutilis erit ab alio in aliud mutatio.Nam illud Aiax illud iti ni ade Troiaq; militauit, veruest in ambobus Aiacibus,ideo si ad quae transferatur, ratio nullus sit paralogismus.atqhoe, Aiax singulari pugna
si meret, quod non singulari pugna,maq; vice tantum cuHectore pugnauit, qui deciperet, si positum hoc, quod Aiax singulari pugna cum Hectore pugnauit, tanqua fatisiam.Similiter etiam de hoc virilis virilitatem habet, nam eorum qu significantur a virili aliud quidem praedicatu
habet,aliud vel o non.Idem quoque in hoc,motum mutare locum Verum inquit parato linum ob id, quod multipliciter dicitur non esse proprium dialectic . Nam sit perticialis,& sophisticus est, ideo inquit viradum omnino ostdialecticis. sexercitatis in disputando, nisi aliter non possit,de proposito disserere, nam nullo pacto hoc est diale
cticum cum acceperit quae loqueris per Os tuum excunt, tanquam existcntibus verbis his quae loquuntur,transse
re rationem adplaustrum, de quo loquitur. Vnde plana est utilitam diuisionis eorum, quo multipliciter dicunt,nam
si dicta utilia lunt ad disputationem,&haec pendent a diui
s e eorum,quae multipliciter dicimtur,itaq; diuis oci tutilis ad rationes dialecticas. Differentiat autem inuenire utile, tr ad δῖonfimos dere. dem G diure o. Cr ad cognosice dum quid est unumquodque. Quod autem adorogismos de eodem, Cr diuerso utile. mania festum. inuenientes enim disserentiam propositorum quam Iibet, ostendentes erimur, quoniam non est idem. Ad cogno cenis
dum autem quid eost unum quoque, eo quod propriam si stin,
tis cuiusque rationE Vr, quae circa unumquodquesunt, accommodulii di serentiis. Dirare solemus.
Cum dixerit ad quot, quae villis si diuisio multipli etiater dictorum, prosccius in ad utilitat cm,quae est 3 cogniatione differetiarum,quibus aliud ab alio disicit. I i inouit posse contueri,& cognoscere discretias', quibus aliud ab alio differt ad duo Hiletae ad sillogismos de cod , &diuerso qui subij ciuntur di sinitivis erobi alibus, & cuillis conueniunt: secundo ad cognoscendam uniuscuius substantiam igitur ad syllogismos dc cod , ct diuerso , uia inuenientes differentias praedictorum,ut eorundem emonstrabimus,quod nossent cadem, ut si M. aeratur an idem sint temperantia,& prudentia, inuenicies quod prudentia dissent temperantia,eo quod haec habet appetitus
strabimus non esse easdem. Rursiis si qua tur, an intemperantia,& lasciuia eaedem, inuenientes quod haec siccum dum pneclectionem iacit turpia,&lasciuia praeter praesectionem,quod non sint eaedem demonstrab: mus. Simillia ter quod non fiat idem liberalitas, 1 magniscentia ostenderemus,si nouerimus eorum discrimen, quia alia est versiturq; in magnis expensis,& hberalitas circa consuctas expensas operatur.Sta ad cognoscendum propria utriuscuiusque substantiam utilis crit cognitio disserentiarum,
quia unius uiusq; disii nitio constat genere, & dissoctiis . Scientcs igitur proprias uniuscuiusq; differ tias, quibus ab aliis diiscrt,tum poterimus ipsum separare ab as ς, de substantiam ipsius cognoscere. Item Hilis cognitio disi rentiarum erit ad se tionem g crem in si eo es,ut praedixit. Item contra instantias inductionum, re ad alia quaedade quibus paulo prius in tioncm siccit, sed principalissi maiunt, ire ipse apposuit. Similitudinis autem consideratio utilis est ad inducti s rationes . Cr ad n logismos ex suppositione, ad fgnatisisnem e finitionum. Ad inductivas quidem rationis, eo quod circa fingula in simillibus inductione, uniuersale existimamus inaducere. Non enim facile est inducere. ignorantibus milia.
Ad quae si utilis citam similitudinis consideratio ait. Et inquit ipsam consene ad inductivas rationes, quae cita ostensum in esse propric dialecticae. Item conscit ad sy pc sis mos ex suppositione.Dicit autem nunc in suppositi ne hos quos dicimus in concesso.Item ad assignation definitionum. Sed ad inclitistiuas rationes, quia per i imittitudinem particularium creditum per verisimileq; si naturale in inductionibus.Nam quia unusquisque homo particularis est rationalis,& hac ratione simile in hoc, qa omnis homo rationalis inductio ostcndit. Item quod omne factum ex contrario sit, quia album fit ex nigro, & musicum ex immusco,&calidum ex frigido,&in aliis limiliter.iginir similitudine hac uniuscuiusque uniuersale ostensum cst. Item quod nullum non habens pulmonem non respirat,vcl cornua ferens utrinque dentatu po inductionem,& per similium assignationem notum sit.
Adhilogismos uero ex Iuppositione, eo quod probabile es
quemadmodu in uno milium, habet .ste er in reliquis. Orare ad quodcunque eorum facultate habebimur di putandi. pro
flebimur, quemadmodum in his si habet , cer in propota
40쪽
si babere. u enim ostendenter. σ propositum ex supposta
tione ostendentes erimus. Supponentes enim quomodo in
his se babet.' cr in proposito se haberet , demonstratio. nem faciemus. Quia in his quae sunt similia inter se eensemus, quod
in uno ostenderetur, idem etiam in aliis ostensium esse. Non enim in quibusvis syllogismus ex suppositione, sed in similibus, nam syllogismus nune dictus Missippositi ne est in concessione, ut praedietum est. Nam supponentes, quod ut in aliquo ita & in aliis similibus ipsi ostensum fore, facimus demonstrationem de aliquo, nam quia similitiidinem habent inter se opposita, putamus quod in uno eorum Ostenderetur , iccm de in aliis Ostensum esse, & ostendentes in contrariis, verbi gratia quod non possunt simul eidem inesse, quia c6traria sic sunt ut unum in destructuum alterius, & quae vicissim sese tollunt, simia esse, atque eidem inesse nequeunt, putamus Ze in aliis oppositis idem ostendi per concinionem ante factam stilicet quod in uno oppositorum ostenditur, de in aliis similita, quod nullus concessit, nisi ob smi studiunem ipsorum inter se. Rursus volentes omnem animam immortalem ostendere, si acceperimus hoc,s aliqua igiatur ostenderetur anima esse immortalis, quod etiam omnis ostenderetur per similitudinem,donde ostenderemus quod rationalis anima immortalis.Nam fit ex seppositi ne hac. Si omnis ostensa eris immortalis. Item quod omnis motus, quo sit ad quem putamus in sum esse hoe ostendentes de motu locali erimus. Ad definitionum carem assignationem, eo quod potentes conisecere. Pol in unoquoque idem. non dubitabimus in quo genere oporte t. eum definiemus, propositionum collocare. Nam comminium quod maxime in eo quod quid est praedicautar, genus erit. Similiter autem ex in matrum distentibus utilis ad exsertiones similirudinis confideratio. At quoniam
idem tranqui tur in mari, er serentias in aere, utrunque enim quier. π ς Oniam punctum in linea, Cr unitas in nua mero. utrunque enim principium . quare commune in ornm-bus genus assignantes, arbitrabimur non extranee distinire.
Poene enim definientes se solent a ignare, nam er unitatem principium numeri dicunt isse. π punctum principium liner. Manifestum igitur,quoniam utroruns genus collocant. Instrumenta itaque, per quae sunt Gog fimi, beesunt: loci uero ad quos utiata sunt praedicta,bi sint.
Inquit rursus ad inuciationem dissitationum,& assignationem, quod est viilis consideratio similis, nam potentes conspicere quid in ipsis differentibus inter se simule,& quid commune possumus ipsorum genus accip re, nam illud communium aliquibus in quid est ipsorum praedicatum hoc maxime est ipsorum genus, idest haee generis inuentio, utilis est ad assignationem disiniti num . Nam si accipientes equum, & hominem,canem, di bovem, similiter & in aliis unumquodque animal es- gentes s militudinem ipsorum adinvicem, ut quod sericorpora habentia & animam, & colorem, & in loco,& sensilia, & animalia i deinde horum omnium comparationem ficiemus, quale maxime in quid est ipsorum
praedicatur idipsum genus ipsorum erit, nam illud quod
est cummune aliquibus in quid in praedicatum, ves*γci s est, ves genus: sed in his quae sent similis sipecie cα- uo speciei promptior, & clarior est, quae eo quod disiserunt mmcro solum inter se secie sum stadem, ideo neque quaestione indigent. Sta in dissimilibus Becie non si Mer facilis est sic communis assumptio, ideo simialium in his id, quod maxime in quid est predicatum g
nus est. maxime autem dixit in quid est pni cari genus, quia ponunt etiam communes diffcrentiae ipsarum phantasiam cssicere cum praedicentur inquid, ut de omnibus animalibus animatum sensitiuum, ideo si aliquis hoc modo diceret haec praedicari de eisdem, tamen magis & n tius cum stanimal de ipsis praedicatur in quid, ideo inquit genus ipse m. Item potin illud, nam communium quod maxime in quid est praedicatur, genus est, sit dici, nam communium illud maxime commune, & in quid est praedicatur, est genus, & per hoc maxime commune est Leparans genus a sipecie, in ambo in quid est pnedicatur, sed maxime commune, quod in omnibus in & pluribus.Genus igitur ex contemplatione similitudinis,& SL ferentiar ex cognitione differentiarum, & ex his ditanitio. Non sollam autem inquit esse in his, quae non multum distant similis cognitionem ad inuentionem generis ipsorum, sed in multis quoque distantibus. Etenim in iulis similia accipientes inueniremus commune aliquid in ipsis generis, cui addentes propriam unicuique sic diffsrentiam delimemus ipsa , nam si inuentirimus in quibusidam similitudinem aliquam inter se existentem, secum dum proportionem, similitudinem, & identitatem ipsorum eandem accipientes ut genus, addentes huic illud, in quo utrunque, Vel unumquodque in habentium hanc similitudinem,tunc dissinimus unumquodque ipserum, ut idem est tranquillitas in mari, & serenitas in aere, nam utrunque proprium ipsoriam est sedatio, & quies, quam accipientes, quae etiam erat communis tranquillitati, &serenitati, & alteri addentes, hoc scilicet in mari diiuniationem assignabimus tranquillitatis, & alteri addentes in aere dissiniemus serenitatem. Rursus quia idem in inpuncto, & unitate principium, ut enim punctium in linea, sic unitas in numero, nam ambo sunt principia, addentes autem princ ipio utriusque illiad, cuius est principium iussinimus ipsa, nam punctum est principium lineae, & unitas numeri. Vniuersaliter aut similis consi deratio propriissima stientiae, & omni logicae cognitioni est, nam ipsum uniuersale per similitudinem accipitur, sed uniuersalis cognitio scientifica est.Rt m addit quatuor instrumenta dicta quibus syllogismi sunt. Deinceps autem assignabit locos , quibus fiunt occasones argumentorum, quibus locis utilia erunt haec, quae in hoc libro praedicta fiant, di veluti praeponenda in a