장음표시 사용
61쪽
LIBER . adeonstructionem, nam in contrariis immediat is, & ad constructionem qfi in si sceptiuas ipsis ratio fit ut iam praedictum est.Quia aut sum quidam di mediata contraria in quibus non amplius destrumo alterius construit alterum, sed solum sterius positio,alterum destruit. Nam si album non nigrum,non in si non album, iam de nigrum,nam potest esse etiam aliquod inter medium, ob id ut dicebam predictus Iocus est utilis sellam ad destructionem, nam immisibile est ut contraria sint simul. Qii igitur problema
aliquod fuerit ex contrariis compositum cui plura sunt cotraria probantes de construentes, idem oportet quae sunt eidem contraria accipere, et horum quod magis fuerit ob euidentiam apponendum utile, i, pertractantes &Cllenia dentes quod veriun est possiimus destruere positum con trarium eidem tanti non sit verum,ut si diceret aliquis iustitiam esse malum, quia huic contraria duo sunt. siustitia bonum esse, & iniustitiam malu si euidentius contrarium suerit iniustitiam malum esse cust morbus &malitia animae & corruptiua, hoc quidem communicationis in ciui
tale,hoc autem omnis cogregationis, coete contraria est
di praeter naturam hominibus. Nam homines natura inuicem Conueniunt, porro si hoc per haec euidentius est hoc iustitiam, esse bonum, hoc demonstrantes de ponentes cum sit contrarium huic iustitiam malum esse oportet destruere ipsum. Sed in ipsis immediatis cotrariis etiam probabimus propositum quia ostendentes contrarium non inesse eidem nisecptiuo cius,ql quidem poterimus ostendere secundum vimq: contrariorum significatum promptius.Hoe autem fieret si ambae contrarietates, tribus complicatio contrariorum esset immediata. Nam se de
alia immediata erunt ostensa,nam qui ostendit quod non est sanitas malum iam demonstrauit usanitas est bonum, si fuerint immediata contraria bonum & malum, similiter etiam in sanitate domorbo, nam ditat 9, locus in utilis ad constructionem construenti & destruenti. Verti oportet magis in predicatis terminis quaerere virum magis de euidentius inest iustitiae bonum vel iniusti in malum. Ehdem ratio Se si quaedam alia contraria acceperimus ut Voluptatem & tristitiam, & bonum & malum, Se haec complicamus, si ster& in his quibus ipse utebatur, accipiamus amicos & inimicos,& Mnesacere et males icere. Hic
igitur est locus. Sed aliquis quaerere riget quomodo in sus hic plura uni contraria esse accepit acquiescens bule sententis,quod unum est uni contrarium alias. Nisi quando ipsum unum simplex fuerit necesse est huic unum esse
contrarium, sed quando non simplex nihil prohibet huie
etiam plura esse contraria, non secundum idem sed alio atque secundum aliud acceptis contrariis. At cum suerit contrarium mi secundum idem non possunt plura esse uni contraria, nam propite plura essent eidem contraria. Equidem si aliquid reum ens numero plures habens vi tutes & potentias &unicuique in ipso potentiae haberet aliquid contrarium, non quia in unum numero acceptu ob id rei sunt plura contraria, ham neq: prohibet Vnum aliquid numero existens frigidum de album esse,ut in niuedi habere contraria calidum de nigrum, sed non ob id uni plura contraria fiunt, quia non secundum idem ambo scilicet calidum & ni rum sunt contraria nisi, de in contrariorum complicatione idem accidit. Non enim fecitdum idem huic voluptatem esse bonum contrarium est,hoc mluptas est malum,&tristitia est bonum, sed prima quod
contrarium de ipse; nudicatum fecit,& secuila quia con traiij idem. Nam duo composita de viriq; ipsorum tr prium aliquid est contrarium, igitur neq; hic eidem alio pugnans dicit, quemadmodum neq; in libris de moribus emonstrauimus & commentariis in illos.
Amplius si ni aliquid contrarium accurati. con idedam eii, limili ci. cia victum hi accidens vise . si erum bis
inest, illud non inerit. INOObile enim est simul contra vi Gadem inesse. Inquit si quis aliqui accidere aliquid diceret, Oportet. conspicere si accidenti est contrarium. Hic aut locus idem est in quibusdam cum eo qui dictus initius, de solii verbis differens ab illo, tanquam verisimile sit ii, Arist. Auersis verbis eundem locum designet, idcirco in quibusidamante hunc praedictum est. Sed locus est etiam ipse contrariis destructilius. Nam quia impossibile est simul quaedam contraria esse & accidere inquit, siquis aliquid alicui diceret accidere, respiciendum esse si ipsi dicto a cidere sit aliquid eontrarium, & si inest huic cui inest aliuquis inquit contrarium eidem, nam si ostederetur hoc i
esse huic destructum erit positum ipsi accidere. Nam si
quis diceret iniustitiam vialem ese habenti,quia viis nocivum est contramam,& iniustitia est morbus animi si acceperimus quod omnis morbus est nocivus habenti ipsum, habebimus quod etiam iniustitia, si autem nociva, non vetilis ergo erit.Na contraria simul eidem inesse non possum Similiter si quod dicitur sanari ostenderimus aegrotare, destruemus i plum sanari. Item si voluptate bonum esse positum fuerit, ostensum quod si malum, destructiun ine ipsam esse bonum. Nam simul erunt circa eadem contraria . Verudi fieri hic locus ab eo qui paulo ante dictus est, quod quibuscunq; necesse in alterum inesse quandoqui dem ille erat dictus de immediatis contrariis, ideo de cori structiuus non lum destructiuus At ille est in contrariis mediatis,id est solum destructilus. .
Aut si quid tale dictum est de aliquo, . cum infit,necesse H
contraria es ut si ideas in nobis quis dixerit esse. Nam π moveri Cr quis cere easdem accidit, er etiam sensibiles cr infictis sibiles. Videmur. n. id ae qui e cere, Cr immobiles, er inteligi biter esse iis, qui ponunt ideas esse. Astamen cum sint in nobis.
imposibi e ni immobiles esse, siquidem motus nobis necesscurium est, π quae in nobis sunt omnia, simul moueri. Manifesta, quoniam σsensibile i in nobis lunt. Naperbensum,qui circa visum est,eam quα in uno quos est formam,cognoscimus. Addit praedieti, loco etiam hunc,qui etiam est in constrariis de destructiuus. Est aut elocus quia si quis censeretriendum esse si aliquis tale aliquid praedicatum sectat quo velut in existens eide quod sequebatur hoc. svi simul contraria insint rei subiectae . Nasi erit talu tum alicui inesse, destrueretur di ostenderctur impossibile si mul contraria alicui inesse. Ipso igitur usus est oepto idearum. Nam siquis diceret ideas in nobis esse tami sint species nostre, hoc sequetur simul hoc.sdicere ideas immobiles esse, simulq; motas & simul intellectiles & sensiles, na quatenus dicunt ideas intellectuales de immobiles haec eis insunt, sed quatenus innobis ipsas esse dictit nobis moris una mouentur, de adhuc sensita erunt. Nam uniuscuiusq; formam visu cognoscimus quis idea in sensilis erit. Potest etiam θ nobis colorariis locus tollentibus hoc, ego mentior esse propositionem, nam si propositio simul erit vera di falsi, ut ostensum est,sed hoc impossibile est, nam
contraria haee, igitur non propositio est hoc, ego me lior, nam si esset concessum hoc.s esse pmpositionem, d 'strueretur hoc. s. omnem propositionem esse veram vesfalsam, nam si hoc esset etiam eadem vera ves falla, sed .utrumuis supponeretur esse sequitur etiam contra tu ipsi, nam supposito hoc vero ego metior sequi videtur ipsum mentiri, nam severiscaretur dicendo sementiri, ruri
esset salsum hoc velificare, ob id enim idipsum idem -- ius mentiretur dicendo sementiri, quia veru dicit. Sed n5Omnia
62쪽
Omnis phantasia vera propositio esset, nam simul vera &sali , vera quidem quia ipsa est etiam phantasia, falsi aut
quia non inquit omnem veram esse, hoc autem impossibile in . Item ex eo quo aliquis dicit omnia milcm cum Omnibus, sequitur ut contraria simul sint. Item sequitur ex dicente ens verum esse&ins nitum, ut unum ens si plura, nam infinitum est quantitatis, quantitas est accidens , igitur erit substantia Ad quantitas. Item sequitur inponcnte omnia moucri ut idem simul moueatur & qui Icat . nam idipsam omnia moueri quatenus verum S si mum mana, immobile crit, sed quatenus est de numero Omnium etiam ipsum mouebitur. QPterum cum dixit.
Nam persensem qui circa visim est, eam quae iii vn Iaque est semiam cognoscimus demonstilauit quomoin nobis dixit esse ideas. N i dixit ese in nobis, ut unam quaque sipeciem & formam. Et per hunc locum destru rentur talia.Scit Dion quod mortuus est, nil simul ex hoe sequunmr mora It vivere: Similiter ex lioc sequitur di hoc non est eadem dies.
Uum fmgrum est decident eat aliquod contrarium est. considerandum si s contrari, fuste tuum est, quod π accindentu est. Nam idem es contrariorum susceptivum. Ut si odium seqvi iram quis dixerit, erit odiam in furoris specie. Illic enim
ira est . in ieiendam igitur ster eontrarium in furoris specie amor est. Nam ' nox,sed ineoneupiscibilis amore. odium
Dan non sequetur. Similiter autem σβ eoncupiscibile igno. rare dixerit. Erit enimscientiae s. eeptiuumsquidem Crigmarantiae, quod quidem non uidetur eoncupiscibile a cepim esse
suentia. Destruenti ergo, quemadmodum dictum est,utendum s.construenti vero. quoniam inest quidem accD.non utilis Io.- est, quoniaera aut contingit inesse. Misis est, ostendetur. n. quoniam non susceptiuum est emerari j: ostendentes erimus, Pomanes inest accidens,nes contingit inesse.Si autem Oostenderimus, quoniam inest contrarium, aut quoniam sescenum est conotraris non in ostendentes erimus, quoniam accidens inest, sed quoniam continguines intant κm solam ostentum erit. Locus iste talis est, quia videtur idem esse contrariorureceptiuum, siquis aliquid alicui aecidere inquit statuit dignum,considerandum esse in ipse quod dicitur accidere Num sit quippiam contrarium,& si stierit,videndum est si
subiectum est etiam receptiuum huius,nam si fuerit recoptiuum construeretur quidem &huius esse receptiuum,
non in iam hoe & omnino idem in seipse esset ut etia ipse dicet.Quod si non si erit huius receptiuum neq; ipsus accidere positi erit receptiuum, si autem non receptiuum neque idem haberet. Vnde oportet etiam in illis Deo in quibus alterum contrariorum non est conaturale sebiecto, ut in niue albu, ceu si quis dixerit odium sequi iram. in quo patrici, ira in hoc & odium erit fim ipsum. Est aut1ra in pnxcordiis atque in irascibili. in hoc igitur & odium ponebatur, quia igitur amicitia est contraria odio, erit etiam iras ibilis capax nimicitiae. Si ergo non hoc,nam inconcupiscibili amare de amicitia sent, sed odium non erit in eoncupiscibili,s autem hoc dc strueretur hoc odium sequi iram,si quidem ira in irascibili sit sed odium ostenderetur esse in concupiscibili. Rurses si ignorantiam aliquis diceret esse in concupilbibis,sequeretur hoc re cogniti ius concupiscibilcm esse capacem, si hoc admittitiir,itaq;
Iocum etiam quod Deus non est victreessens, quia hec
mortis,nam ipse invita I non vim capax,vel per hoc noreceptiuus,quia vlucre sibi est ingenitum de connaturale, ut nivi album. Igitur locus vii Is in simpliciter ad dcsti Gon .Sed construere per ipsium quod aliqui insit, non potest, tamcn receptiuum idem esse α G ese ipsi cos rueretur.Si enim inest huic recci riuum esse contrarit ,& quoad hoc construeretur quod materia non priuado, sed receptiua priuationis, quandoquidcm etiam si ibm receptrix quae in contraria priuationi. si igitur ost si m crit contrarium inissetis biceto, palam quod non inissa eidem positum inese ostenderetur Quod tamen eius in rec tuam es et constructi m. Si vero susceptiuum e siet solum ostensem ibi echim contrarii, qui eidem potini esse idem & non ineses si aut cm fuerit denumero imm diatorum Somnino inesse ostendetur. moniam dat appositiones sunt quatuor, considerandum
ex contradictionibus ecomaso ex consequentia ex interimenti et tonstruenti. Sumere aut est ex inductione ut si homo anima
non animal non homo. Similiter ut G in alas. Hic. n. iccnverin
so consequentia. nam hominem anima*equitur, non hominem
autem non animal nequaq. sed econuerso non animes no homo.
In omnibus litor tale est existimandum. Misi bonum Mis,o nonsuaue non bonum. Si aut non hoc . nec illud. Similr avrem crymnsiuaue non bonum. bonumsuaue. Munfestum igitur quoniam aduri'; conuertit aer, quae secundum contradictione est e siquentia econverso facta. in contrariis aia considero. m. si contrarium contrarium se uasvr. an in ipsis consequentia sit, an econverso, Cr interimenti π ccnstruent ι. Sinere autem er talia est ex indullione. G tum quidem utilis sit in ipso
continentia ut in fortitudine cr timiditate iam illam quidem se tur virtus,hune aut uitium, cr illam quidem sequitur euendum. bane uatem fugitam. In ipsis igitur er H eonsiquentis est. contrarii . n. eligenes fugiendo est . similiter assi er in aliis. E conuerso autem,eensiquentia, ut bonum quidem habitudinem anitas sequitur, malam aut habitudinem egritudo ne quaquam sed aegritudinem mala habitudo. Manifestum igitur. quoniam econuerso con=quentia in bis '. Paro igitur econis versio accidit in contrariis sed in pluribus in ipsis consiquentia. ti ergo neque in ipsiu contrariumsequiturr contrarium, neque econuersio, manifestum quoniam neque eorum, quae dicta sunt, altera equitur alterum. Si autem in contrarii et inus,qua
dictasunt, necesse est ulterkm siqui alterum. Hie locus est ex illationibus de sequelis secundum oppositiones, unde opposita quadruplicita opponuntur. VAenim et assimatio & negatio,vcl ut contraria, vel vi h
bitus S priuatio, velut ea quY si ni ad aliquid. Et in s cundum unamquaque oppositionem quaedam propria &peculiaris illatio a qua illatione subscribit, quomodo incupientcs poterimus construere Se dinruere Verum non in
cunctis oppositionibus est similis illario, sed in contradictione illatio ficta econtrario se habet si bonu desectabiale,u, non desectabile non bonum Nnde no est dicendum non bonum non delectabile. Na cum assimatione dicente. mum desectabile, vera mite conuertini quae predicarum in affirmatione clara dictorie accipit,& ea que efficit si lim de se accepto pridicatum in astimatione ditiabilis.Vnde hoc loeo utentibiis est ostendere ql nulla vi tutum morat um est scientia nam capax scientiae tigiis erat ratio in eadem, si ab aliquo initiu sumat animatio, rantiae est intellectia , quare si rationale est capaxi oran ab eodem S negariue acceptu, sed diis conuertitur cum tiae desti fiae idem, tamen passimum in quo morales vir- p icta ammatione diccns non delectabile non bonsi. tutes non est capaxsorum, Rem ostenderetur per hunc Et univcrialiter accipientes oppositu consequetis opo
63쪽
LIBER . tres in sippos ne steriti de reposta et pothetica,
vs pnedicati,si in ciat orica propositione illationum aecipimus, & opposito antecedentis connectere ipsum, neonsequens, si hypothetica suerit propositio, ves ei desubiecti si categorica. Nam si astimatio predicta vera suerit, et negatio talis vera erit Et si negatio vera necale est etia, ut conuersa eius predicto modo affirmatio sit vera, Simi- Iiters quae harum falsa suerit etiam resiqua erit Nam si filsum est dicere malum delectabile, & dicere non delectabile non bonum.Et vera existente hae homo sal est, vera etiam erit dicens non ais non est homo,&rursus existe te vera hac quod no est homo, neq; Socrates est vera fit, ct a Trinatio dicem Socratem homine,quod autem econuerso illatro in contradictione accipiatur,insuit, hoc arcipiendum esse exinductione. Na si homo animal non antimal non homo, de si suspieio dispositio, de non dispolitici non suspicio, ob id etiam s factum principium diaba, uxnon hanet principium non est factum. Verum non ut Melissim putauit hoc cnon factum non habens principium
Nam hoe nisum, na plura sum ingenita, quae principium habent Item si impartile est expers dimensionis, de non expers dimensionis non est impartile. Fit igitur aliquado& in eadem illatio velut in propriis,de dis nitionibus. Nas homo risibile de non hogio non risibile,& si album color in disgregatiuiis visus, de non albus eoi non est dis
regativus visus. Sed non uniuersaliter talis conuersiost,
sed in aliqua materia, sed praedicta in uniuersilis. Etenim non in solis propriis de dis nitionibus, sed etiam in generibus, do differentiis de accistentibus vera, 3t inta e uerso cum oppositionedicta,&talis illatio est inoppoliatione sm contradictionem Vtemur autem eadem sic, di ad destructionem, & ad constructionem destruentes ases attuum , demonstrati in negativum iri galluc non
inest hoc faciemus,nam si non hoc,neq; aflirmati uti cum
amrmativo, econuerso acceptum erit, nam si non in v rum non bonum non esse voluptatem, neq; voluptatem
bonum esse erit verum, sed illud no est verum,nam incontinentium voluptates cum non sint bone, fiunt in voluptates,igitur non voluptas est bonum.Sic destruemus quoq; Ineas indiuisito, nam si indiuisse scdm naturam impartile est, de non impartile non indiuis de crit fim naturam, quare non sint quaedam lineae indiuisites, quia neque impartiles, nam sola puncta sunt impartitia, nam si eae non sunt puncta.Si vero construxerimus ais alnium bilin dentes negatiuum negathao inesse, demonstrabimus etiavi atiuum quod conuertitur cum ipse, nam si non animai,nori homo,& homo est ais Et si non bonum non eligendum, & bonum in Uigendum. Item si non utile non bonum,de bonum viale,quare quia eligenda insanitas,de bona,& quia bona,de utilis, de si non proprium non appetendum,de appetendum propriu. At petendum diuinum nobis,& proprium igitur. Vt erso a negatione dinruitur, Sconstruitur a matio , sic etiam ab astimatione construitur negatio, de destruitur, nam alterius ipsorum structio etiam consequentis ipsum est coni mactio, dedestructio. rursus similiter, di talis quidem est illatio oppositorum fim contradictionem, dotales fim ipsas destructi nes,de constructioncs,sed non accipit consequens contradictionem tanti ex voce opiniones, sed utranq; propostionum ex quibus contradictio, ut ostensum est, de ipse dixit per hoc.Manifestum igitur, quoniam ad utraq; sin cotradictionem est consequentia ecouerso facta SQ in contrariis illatio, & consequentia talis si contrario contrarim ct contrarium contrario . Verum hoc dupliciter. tenim in eadem,& econuerso, in plurimis quidem in eadem Sitterum a quibus econuerib, in haec igitur fit contrariorum
illatio, qu duabus existentibus contracietatibus paries Glerius sequerentur alterius paries,ut sortitudo de timustas contraria. Item virtus & malitia, de sequitur sortitudinem virtus, & timiditatem quae est contraria ibrtitudini in ipsa malitia,& sortitudinem ipsum Agendum,& tima dirat fugiendum, nam cum sint contraria eligendum, S sit endum in illis sequitur utraq; ex utroq;. Rursus si bonum delectabile sequitur, & turpe molestium in eadem est illatio, de ingenitum sequitur incorruptibile, Sc genitum corruiptibile de sic in eadem est illatio, nam contraria sunt ingenitum, genitum, incorruptibile, de corruptibile. de amsci illa ut antecedentia hac velut consse cratia sequuntur, doquia album sequitur disgregativum, & nigrum congregativum.Sunt autem contraria disgregativum,dc congregativum, ut album ,&nigrum, & talas quidem in in eadem contrariorum illatio, de consequentia. Emmacrio autem si duabus existentibus contrarietatibus no partes alterii ambas sequirentur partes alterius,& ex utroq; Vtruq , sed alteram partem alterius altera sequeret. Rursus patet aterius inqua sequebat pare,alia Hermupars sequcretur ut sanitas de morbus simi contraria, de bona tabuit , di la. Rursus contraria de hae Sosequitur sanitas bonam habitudinem nam omnis qui bona liabitu Liae potitui is est. sanus, sed non sequitur malim habitudinem,qux est contraria bonae ipse morbus, qui est contrarius lanitati, scd. econuerso mala habitudo tequitur mo bum, nam omnis qui aegrotat in mala est habitud: nle, scd non omnis qui M. in mala habitudine aegr0tat. sunt. n. luidam afrotantes, qui mala liabitudine assiciuntur.Econtra' Rill .itio 'idei Par fieri,&in malitia, ac in virtute, de felicitatrix inscii citi tale, na malitiam videtur sequi insui citas, scd nimi ne vi tutem sci citas sed edouerso felicitatem virtus Nam sese
ex neressitate habet virtute, ' habensimulem non omo
selix, nam ut in ignaro assis sciscit ignorantia artis ad peccandum sin actiones eri forissenti . Sta' am fici noti est sumetest; ars ad recte agendum, scd e iam et quibusdam instrumentis. Sic etiam in viriuic schabere videt & malitia Et tales sunt contrariorum illationcs, ct ccni quentiae, de quod tales sint inquit semendum esse inductione, H in contrariis smcontradictionen a C mcnt tiones autem ab his illatainubus,de consequentis v linto construere,ci destruere sequuntur hoc modo cor buut quidem si sequitur ex contrario contrarium,s ii cruroia contrarium ex contrario vel in hoc,ves econuerio si vcro dcstruemus ostendentes in incrum nurari orti, alterum contrariorem nulla modo sequitur, demonstrabimus, Pnec aliorum sequitur inerum, cinde bono 3 malo,albo,
de nigros tuerit propositum ostendere P maham non s quitur nigrum ostendemo a neq; bonum sequitur albo, Ostendemus etiam, ιν neq; bomam sequitur album, quod neque malum sequatur nigrum,sic ostendemus Unon estini perantia malitia,ostendis quod neq; virius sequi
tur temperantiam, neq; econtra virtutem temperantia
Porro inquit in paucis contrariis illationem econuersio fieri . terum dixit, simis ter autem, di in aliis dicendoecd: in aliis malitiis,vel virtutibus. H. n.in sortitudine, S limia ditate se etiam in ipsa iustitia,et iniustitia, ac continentia, de incontinentia omnibusq; virtutibus contrariis malitiis in eadem in illatio.
similiter autem contriaris, Cr in priuationibus,G babiti l iure1Diendum. versitamen non ἐξ ui prinationibus econ
versio. sed in ip s consequentiam necessarium est semper feri intuli usum q idems quis is .eecitatem aurem Men sibilis
64쪽
aliquid utendum. In i sit enim er horum consequentia est. visi triplum multiplum. Cr subtriplam ubmultiplum dicitur. Tria plumetum dicitur quidem ad subtriplum. π multiplum adsubmultiplum. Rursus sistentia opinio, cocibile opinabile, σβ
Rurius in oppositis secundum priuationem, & habitu illatio,&conssequentia in eadem,sed non ut in contrariis aliquando,&ec ego, ut oppositio secundum habitum, re priuationem visus, ct caecitas,& sensatio, di insensatio, si visem sequitur sensatio, & caecitate sequetur intens alii, Rursus audire,& surdum esse sunt inter se opposita, ut ha bitus, de priuatio. Similiter intelligere, de non intelligeruo polita rurius inter se, di si sequitur ipsum audire ipsum intelligere,ed ipsum surdum esse sequetur ipsum non intelli f. Rursus ordo,& inordinatio, dc forma, & priuatio, si ordinem sequatur sema,etiam inordinationem l γει
tur priuatio. Item vita,ed mors opponuntur secundum habitu, dc priuationem,ac sensatio,de insensatio,quod sivi uere sequitur sentire,etiam mori sequaur non sentire,igitur constri: emus,& destruemus, ves demonitrantes alterum ex altero sequi, nam senuetur etiam rcliquum in reliquo, ostendcntes si non alterum sequitur ex incro dest enim Nams non triuit viventem scientia, req; mortuus quereri orantia, nam existenti, dia vi me competit ignorare. terum videndum est in oppositis se udumnabitumine priuationem, ne quaedam ambo opposita alterum sequatur ex his quae sunt alterius oppositionis. Nam si
hoc, non amplius alterum sequetur in altero. non. n. ait
rum sequitur ipsumsed ambo sinuuntur, ut se habet in vi
lia,S citate,vita atq; mone. etenim visum,& cecitatem
vitas uitur, ideo neutrum sequitur mors Simalatcr aiam in no,& vigilia ambos uitur vita, mo Omnes semsias, de priuationes ipsorum, igitur si uctur ex altero est rum,quando sequettar Exsicro alterum lotum, S non ambo sicquerent. No.n .potest priuatio sequi illud quod sequitur habitus.Similis quoq; illatio est, de in oppositis ad allia quidnam in eadem illatio est illa, quae inin his quae oppontinetur ad aliquid. pater quidem & filius opponuntur inter se.item dominari,de sub dominio esse inuicem opponunturm si sequitur patrem ipsum dominati,de filium sequitur tib dominio essea ursius imperans , de qui sub imperio in de benefacere,de bene pati .s ergo imperantem seqIntur benefacere,etiam eum qui sub imperio in, sequitur bene aisci Rursus ti turn, de multiplum, S trinarium paruum,& multarum partium. Item scientia ad scibile, de
opinio. ad opinabile, de quia sunt iam opinio siquitur, euam scib.le sequctur opinabile.Similiter de duplum ad di
pidi iam de excς ens ad excessum, de quia sequitur duplu cedens, sequitur etiam dimidium incessum. Hae igitur il Iasoneri,dchorum talis, dargumentationes quae in ipsis construum,& dcstruunt planae sunt. Nam si alterum opposiorum, vel secundum habitum,de priuationem, de qui bus prcdiximus,vel secundum id quod ad aliquid alierum
oppositorum s milito sequitur de resiquum sinuitur res quum,de si non alterum sinuitur in altero, neque reliquam reliquo addita dicta determinatione in habitibus,3t priuationibus. Non enim quia non sc itur dormire imium mori, neque vigilantem sequitur vivere, nam ambo sequitur vivere.
Instantia, quoniam non necesse est ijs, quae sunt ad alis Leonsique tram feri, quemadmodum dictum est. nam fensibile scibile est sensu autem non e dentia. Non tamen vera instant uidetur esse. Mucii enim non dicunt sensibilium esse me fiam Iosaperdatem ad contrariam, non minas utileqsod ei
Cum dixerit haec,inquit instantiam ad argumentat nem ab eo ad aliquid potest se . Na opposita ad aliquid sunt sensus sensi scientia, scibile aut sequitur, de se sile, scibile sequitur,sed minime sensium stacntia. Verum dicendo instantiam hanc veram non ine inquit. Neq;. n. concederetur st scibile sequimus scias ibile, porro semus in animalium indiuiduorum,sed scicntia non,siquid scientia est uniuersilium.Si autem existentium sensibilium non est Gentia,non erunt scibilia. Adiecit autem st magis ad contrarium exemplum dictum utile est.Est aut est dicit, quia eonstrueretur no esse sensibile scibile, hoc magis quod
sensus non est entia quod in oppositum huic, si sibile scibile esse,quod accipiebatur ad destructionem loci. Nacontrariu non proprie ς ontrariu nunc dixit,sed oppostsi. R ursus in coniugati Ex cu bus, Cr interi enti, Cr eona struenti. Dicuntur autem coniurata quidem: huiusinori, uti
autem π efecti M. Cr construattua coniugata illi, eurus fiunte ectiva. cI conservativa. ut sanatiua ,sanitatis, habitauiana. habitudinis.eddem autem modo eris alijs. coniugata igitur talia solent dici. Locus iste a coniugatis est utilis ad e struendum, Se desiniendum cum sit ex illatione, de cosequentia etiam ipse
nam sequitur ut in uno coniugatoru ostenderetur aliquid sthabere, etiam in aliis. Qumdam autem sunt coniugata, de quidam casus, Je quod etiam casius in coniugatis numerantur.Nam casus, de coniugata sunt, sed coniugata non
amplius casus,ut ipse palam per ex pia iudicauit. Nani die ab aliquo denominata ut iristum,de iustus a iustitia e iugata sent inter se,de cum iustitia ipsa a qua denominata simi de iustum de iustus quidam res simi. Nam sacrem a iustitia,S: alterum de alterum habet iustitia, similita. so titudosortesortis,rursus coniugata inter se suerunt quindam res sunt.Hoc igit est habinis a quo denominata si intresiqua, dc horum rciiquorum aliud est id quod factum in lacundum habitum de stud ' habri habitum Et dicerentur eoniugata ea quaecunque res cum sint ab aliquo denominata sunt inter se,& cum eo a quo denominata intant, ut grammatica, rammaticum,grammaticus: mcdicina, medicinale,medicus:musica, musicum,muscus.Nons tum autem haec secundum medicinam , vel muscem, vesaliquem alium habitum denominata, eo quod sunt secundum illam coniugata sunt habitui, ut gramaticiam Sem sciam,sed etiam quaecunque uniuersalia, similitcr secum dum dictionem formata, de sic dicta, eo quod stant effectim illius a quo denominata sunt, vel conseruatiua, & haeesiam coniugata cum illo.Nam dicuntur citam sana, & be neliabilia, quorum causeam stini es scientia sanitatem, de bonam habitudinem, quaedam consemativa sanitatis, illud quidem sanitatis, hoe vero bonae habitudinis. Et haeci iur simi conjugata his,quorum fiant essectiva,vel conseruari , a quibus cetiam denominata sunt. Vt autem consuetudo talium est δε sic denominationem,quae a quibus. dam dicuntur coniugata se dicit,idco S adiecit. Coniugattagitur talia dici solenti ita us autem, vi iuste, Cr fortiterier unctio, G babiturullae, Cr succins eodem modo dicuntur. Videntur autem, G
quae fiunt secundum casu eoniugata essequi iuste institis, er Drtiter fortitudini. conjugata autem dicunt secundum eanaedem iniugationem omnia,ut illula,iustus ustum,iuste. Nd-nifestum igitur,quoniam uno quovis ostensio eoru*, quaesiecindam eandem eoniugationem dicuntur. vi bono, vel laudabit
65쪽
ULA A ut . iustu u laudabilium. Dicetur autem Iuste, πDudabili tersecundum eundim casum. nam a laudabili suemadmodum iuste a iustitia. Casis autem inquit dies quae sic formatur, uti ioc Iuste, stiter, imis .Nam haec casus aliud quide huius iustus
Gud huius soriis aliud vero huius musicus vel hoc iustitiis,&hoc sortitudinis, & hoc musices . Nam ut denominatiua ab his, sic etiam cassis horum dicit. Disserui autem coniugata a casibus,quia illa quidem res stint quedam sed casus non stat renim stabieetarum indicatiue,sed modum actioni vel dispositionis alicuius,nam talia etiam haec inlusce,medicabisi ter,sane. Dicit aut & casus, a coniugata secundum hos esse cum habitibus,quibus etiam praedicata coniugata denominata sint. Equidem casus sortitera sertitudine,&iuste a iustitia,&hic casus musicae a mus ca, aliae similiter.Perinde ac sint coniugata cum iustitia Iustum iustus iuste,&sortitudine sorte sortis sortiter, id tur coniugata stat omnia omnibus sed casus non amplius similiter.Non enim ut hoc iuste cum hoc casti iuste iusti tia sic etiam iustitia huius iuste, c6iugata, & casus talia.
Sed locus md ab ipsis est,si quaereretur se aliquo si est ali quid eidem accideris,ut eligendum, laudabile, vel si qui
piam aliud tale,ut bonum,sugiendum, vel aliquid aliud tale in eoniugatis ipsi censeret transputantra inedere quaestum inesse eidem, nam ostense quaesto, quod uni coniugatorum inest,ostensium quoq, erit & hule. Na quod unietis alios,ut quisito si iustitiae lauflabile insitis aliquis ostenderet uni eoiugatorum laudabile inesse,erit ream propo situm ostensem.Nam si ostenderetui aliquid horsi inconiugatione se se habere,erit alam ostensum quod reliqua se se habent,ut si iustum, uale,& iustitia aequastas & iustis aequalis,& iuste squaliter &s sortiter, vel iulla est magis,deminus,& nitudo, de iustitia se habebit magis,&minus si autem illa no sic se habent, neq; haec se habebsit, similiter si sentire est magis,& minus,& sensus erit magis,& minus. Idem quoq; in voltiptate,& li iusteaute est moti etiam laudabiliter est mori quia iustum est laudabile laudabiliter autem quia actio cum sit laudabilis, S: iudicium conueniens laudabilis resati adiudicium, per quod moriatur non in ipsum morientem, uisos enderet quod non est sapiens dii res riserum. nam si in possessione si picti aediuitiae sunt, sapientia erit ipsae diuitiae, sed non est, quare nec sapiens,qua sapiens est diues. Item sapiens diues, etiasapienter erit ditanter.Patet autem quod transgressio erit aci notius eorum in coniugatione, & facilius quod potest ostendi nam natura primus habitus denominatorum ips& per hoc illi quid1m accidere,&his accidit, sed in ostensionibus primum nobis sit notius,&si posterius fuerit natura .Quod si aliquid destruere noluerimus, ut quod iustumn cst inutile,rihutam quidam , ostendentes quod uni coniuPtorum ipsum non inest.ut iust .sae, nam vimas, &nulla virtus inutilis est ci, cuiuς est virtus olicdemus quodncque iustum tale. V m dicendo cum athis coniugatis hiltitiae,& casum hunc iuste fore de numero laudabilium, quomodo laudabile huic iuste congruat adiecit. Diecturautem hoc iuste,& laudabiliter fecitndum eundem casum
ab ipsi, laudabili laudabiliter,ut iuste a iustitia. Nam iustitia laudabilis dicetur sed iustum laudabit de iustus, laudabilis,& iuste laudabiliter. Vt enim iuste casias iustitis, sic et hoc laudabiliter castis laudabilis in. considerando autem non solam in eo quod dictum est, sede tam in contrario contrarium ut quoniam bonum non est ex
necessiste estsuo nec malum quoque est trisse. A ut si bosie
ldad. Et si itastitia est mentia, π iniussitia eris ignorantia. πρ quia i se est inter, ετ experienter est, quod i siste est.
ignoranter, Ninexperienter est. Iι autem bee non . nec illa, ut in eo.quod nune dictum est. Magis enim utique apparebit quod iniuste est. experriente quam inexperienter esse. Hie autem Ioineus Actus est prius in contrariorum consequentiis. Nihil enim ullud nunc ostenssimus,quam contrari sequi contrarium.
Cum ostendis ut abundantiam a coniugatis ad argumentationem,adiecit praedicto loco,& hunc a contrariis singulis coniugatis.Est autem contrarium iustitiae iniusti
ita de huic iustus iniustus,& huic iustum iniustum, &huietuste iniuste.Oportet igitur inquit It a cotrariis proposito non selum a coniugatis sacere arsumcntationem conmsderantes,si contrarium sit contrario, nam quaesto hoc
an bonum desectabile,ridendum est si contrarium boni quod est malum contrarium delectabile, quod est triste sequitur. Eis quidem sequeretur, ostendendum est quod etiam bonum desectabile sequitur si autem non . Na sunt qux tam detestabilia mala, neque si bonii omnino sinu retur delectabile.Item quasto si iustitia si scientia, considerandum an iniustitia hi ignorantia.Nam si hoc di illud,& si non hoc, q: illud. Ruinis quia hoc iuste,&hoc iniuste contrarium,s quaereretur si hoc iuste sequatur scientia fice&experienter, considerandum si hoc iniuste, ignoranter , &inoperienter sequantur, nam si hoc sequum
iij de illud. Si autem non hoc, nec illud sequuntur ut via detur, neque si hoe iuste illa sequerentur. Nam videtur illud iniuste facta experte magis, quam inexperte fieri. Nam dedita opera, & voluntarie saepe quod in iuste es factiam ipsum sit. Talia autem ab experieita. Causa a tem talis ostensionis est , quam praedixit superioribus si
contrarium contrario necesse etiam est contrarium comtrario, vel in re tiam,vel econtra, ut demonstrauit in ipsis illationibus contrariorum ideo & ipsum adiecit quod hielocus dictus est prius in ipsis illationibus cotrariorum. Naidem ibi dictum est, de ostensum,&per hunc locum s matur,&stabilitur dignitate sua. Sed hoc peculiare fit a contra iij huic a coniugatis,quatenus secundum eandem inflexionem,& casam contrariu accipientes per illud etiaoppositum ostendimus,ut si q rcretur si hoc iuste laudabiliter,hoe iniiste accipientes,quaeremus si vituperabi ter.Si autem non iuste,sed Ilum,non hoe inius cretius, sed intulliam accipiemus secundum easdem coniugari nes contraria accipietes,quibus assi: mpta sunt etiam proposita de quibus quaerimus. Nam si caloe contra' incit casui contrarii,& casui contrarat inerit casus contrarii. Amplius in generationibur, π eorruptionibus. Cr ese vi π eorruptiuis,s interimenti, T construenti. Nam quora
σ generationes bone. Si autem generationes malae,et ipsa mala. in eorruptionibus autem econtrario. Si enim eo rupeiorisbon ipsa mala. sinaulem eorruptiones malae, ipsa sunt bona. Eadem ratio in ellecti sis eorruptiuis. quorum enim escat uua bona, et ipsa bons. uom uero corruptiua bona, se mala. Cum dixerit locos a generantibus opposita constructiuo Λ dcstruetium,atque eos 1 coniugatis, sed ostendit quandam,& aliam abundantiam argumenti similem praedictis exigasone,& ad costructionem, & destriictionem lem. Est autem haec a generationibus, & corruptionibus,& misus ab effecti uis,& com: uis, quo ii unusquisique per se cui locus.Nam quorum generationes bonoru* ipsa bona,& conuertibiliter, si ipsa bona quae sui, & generationes bonae, ut si gineratio sanitatis, quae est diata temperata,est bonum,&sanitas, euius generario est hoc. se climam seruare bonum,& ipsa, si si ipsa sinitas bonum mesus 3et perant ei diaetam seruare est bonum. Et quia etiam virtus bonum,&generatio eius bonum cst, quae est
66쪽
apuero educatio,quando pueri seruntur per mores ad virtutem. Et quia talis educatio bonum cum sit generatio virtutis,de iactum, scilicet virtus est bonum. Est etiam hiel cus quodammodo a coniuetatis, nisi quia coiugata dicuntur Aistentia ut senum, alubre, nus, sane , si non esti
sum sanari coniugatum sinitati, sic ostedes quod quia educatio bonum,de educare, instruereque est bonum na hoc generatio educationis ea. es generationem nunc non dicit illum,per quam fit, sed ipsum ficti, na si bonum est seri
sanitatem,& sinitas est bonum,& si taritas est bonum, de hoc fieri sanitatem bonum. Eadem quoque ratio,& in virtute.Sed in corruptionibus non amplius similiter fit, ut in generationibus sed eccuerso est illatio. nam quorum cor
ruption ca bonorum,haec malorum,quorum autem com
ptio malum haec bona,viqi bonum est corruptio morbi,
malum morbus est,nam corruptio morbi cum sit temperata dista bonu, etsi malit corruptio sinitatis bonii finitas est.Na inteperans dicita si malit e comptiua sinitatis. Vel etiam in liis non comptiua sumenda sunt, na illa senteistatim,de quibus dicet, sed ipsum comampi. Vt autem se habet in generationibus,et corruptionibus, sic etiam in effectivis,& corruptiuis. nam quorum effectiva,& cose uatiua bona,& ipsa bona,vt quia effectiva sanitatis bona,
etiam sanitas bona,& econtra,quia sanitas bona, etiam cssectiva sanitatis bona. orum autem corruptiua bona, haec malorum, de quorum comptiua mala, haec bona.na morbi corruptiuum bonum,quia malum morbus, di sanitatis comptiuiam malum,quia bonum sanitas. Qini rei et
autem aliquis de offectauis i queadmodu quorum effectiua bona,& ipsa,siectia quom effectiva mala,& ipsa malar& adhuc si bonora,& effectiva bonam si hoc vi lcbis,pulchre dici a Stoicis,ut illud qlfit per malu non est bonum, sed diuitia fiunt per lenocinium quod est malum, igitur diuitie non bonum. nisi locus sit probabilis, non tamen V Ius,non enim prohibitum est aliquod bonum tae quod a mala fit, ut sanitas per ustionem, de incisionem, quae sunt mala, tusi hoc etiam videbitur dicere,& diuidere, nam diacendo, eadem autem ratio de in essectivis, doc aptiuis, adiecit quomodo hic secundum quid dixit. nam quoimmine titia bona erant,& ipsa erant bona,quorum aut e corruptiua bonorum, eadem S malorum, sed non amplius acu it hoc,quorum laeta bona,&horumciscic a b na: neque hoc, quorum essectiva mala, di secta ab illis mala,nam ut ex veris protius vera concluduntur, non tamen Omnino,& verum ex veris, nam in falsis vcn:m, sic etiam
quod a bonis si, cst bonum, non tamcn omnino boni, &effectiva bona, nam potin bonum fieri ctiam a malo. Duxit igitur sic usque a hoc,ut dictis ost dat in generati nibus A ccmiptionibus similibus existantibus cffcctuis,
tionis discrens esse imum,quod generatio de ipsa re dicercturi vclct in essestiuis eius, ut si virtutem seri bonum,
di virius bonum,& si vinus bonum, & fieri ipsam est bonum, rurius si corrumpi viriutcm malum,uilius bonu erit
S si virius bonum,& fieri ipsam bonum est, & corrumpi malum δε si coriumpi morbum cst bonis,& morbus ma-him erit. Verum paulo ante dicta sen crationum exempla, non Seneratio,neque corruptio fit, sed effectiva, in quiabus solum verum cst illud,si ciscetiua bona, & facta bona, &sic aptiua bona haec malorum in numero sunt, non tamen si quid econuerso eo quod possunt, & aliqua bona a malis fieri,ui sanitatis ab citione, de incisionibus, ct tabe quadam,de diuitiae a lenocinio.
RUrsum in miliburs misit esse babent: ut si scientia M. raptario, G opinio. Edixi habere est ictae, er audiatam baberes audisti unitater rem,er in instar inu pinsunt, eris iis,quae Meviar. Vtilis autem est hic Deus ad vir
que,nam si in aliquo similium sic se babit, Tin aliis similibus
Siculem in aliquo non, nee in aliis milibus. De quo loco nunc mentionem facit, hic est etiam exillatione in illis secundum proportionem ipsorum, Se similiuidinem ut quia similiter se habet scientia ad scibilia, de opinio ad opinabilia,si scientia una plurium, erit os ictum quod etiam opinio. nam consequitur, & si ita se habet in Opinione, erit rursus in scientia idcin ostcsum sic accipientes,quod similiter visus ad vide lum, de auditus ad audiendum, ostendetur,quia habere visum non sussciens in ad videndum,quandoquidcm indigeat lumine & distantia: neque auditum habere sussciens in ad audiendum.Simialiter si auditum habre non insulsciens ad audiendum, neque si visum habet,sussciens erit ad videndum,& si altera
susscires,&alterum Nam adhuc liscus in constructuus&destructi sin quia similita se habet res aedis candi ad
domum,& nauinctiva ad nauem si sussciens est prese tia artis i scandi domum ad adificationem domus, sius. sciens cita erit δε presentia nauis struendae artis ad struendum nauem:s autem non est sussciens altinus p cntia neque altera sitfficiens esset ad Ascientiam eorum que ad ipsam attinent. Porro inquit hoc loco utendum csse, & in his que videtur.igitur in his quae sunt vere simissa, erit citavere ostensum, scd in his quae videntur vere quidem, sed non Uparcns. proinde statim non omnino scientia similiter se habet ad scibilia, ut opinio ad opinabilia, siquid scientia sine fide est circa scibilia, sed opinio non est talis. Item nec similatcr se habre visus ad videndum,& tacti ad tangcndum, nam hic toe medium quoddam,& hoc illuminarem recipit proprium scns bile, sed tactus non ceest appar Alcm similitudo insecutamssuram dictionis, nam vidctur si te esse ipsum vidcre, ipii clamare, &laborare ipsi secer texere, inare. s autem aliqui cendi istret,quia clamare faccre in cliam videre ipsum secere cisse, di quia laborare in patim secere pati etain quia toxere agae est, et senare similiter ab Uparcnti similitudinecis ciet argvmentationcm,non enim xe praediciorum in
similitudo, scd dictione sola. Ideo superlici et us, de s phisticus est usus licius loci ad talia.
considerandum autem,ersi in ' π si in pluribra Dialiter se babeant. Aliquetiti enim dilonum,ut si scure es euirare, o malia scire t multa costare. Hoc autem non est verum contingit enim plura scire,ccgitare extrem non. Si igitur nonis hoc neque est illud, quod est in uno , ut sit rest cogitare. Etiam hie locus est ex illatione. Est aut talis, si ab
uno unum asquid,& in pluribus plura talia. nam sequitur, ut si docere unum iuuare in unum, & hoc phares docere plures lauare erit. Vel si non hocincque primum.Rursus si memoriter tenere aliquid cum ipsb imaginari de eodem, etiam plura memoriter tenere cum imaginari de plumbus ficta. Et si unus homo rationalisi, & plures rationales,& si scire in discurrere, de plura scire simul, erit plura simul discurrere, ac intcgigere. quod si impossibile in simul plura intclligi, neque scire erit intelligere , aut discurrere . quod autem non sequatur hoc simul plura scire hoc,& intellisere simul plura,paret,quia scire simul phara possibile cst,sed simulptura interigere est impossibile, naomnis qui intelligit uum Equid intestigit, nam interis re in actus,& trastus animae. Vt enim impossibile est plures orationes simul dici,sic etiam intelligi simul plura, naint tacetio es uadam oratio ipsius animae,quae dicit in se ipsi. Vel non necesse est si non possibile est plura sciet ,
simul plura uates agae, neque line tae mictagete, quod
67쪽
UM Ipse videtiae dicere, nam Udcndo hoc. Aliquoties enim dissonat subdidit, vili scire est cogitare intestigae, de hoc plura scire cst plura cogitare cci hoc non ut veri ves hoe dixit, scilicet aliquotio dissonat non ob calumnia loci cd ostendens,in quibus utilis sit locus ad destructi nem, nam in quibus Videtur in uno sic se habes c, non a plius autem in pluribus est hoc possibile. equidem in his incipimus a pluribus desim iis id quod cliam in uno a paret,ut ibi in hoc sciente cogitare intelligcreve.Nam lichiae se habere videnti adueriatur non poste plura scientem simul,& plura cogitare intHligcreque,idco ncque i Llads verum sucrit.via dc in uno sciente crastentP, non necesse estniam plures,& vno ni pro non necessu est etiam plures esse nigros,de uno cum sex digitis non amplius pluxo sic erunt.vulo in his, qua sum natura, ves sic n. dum naturam. Amplius ex nugis,er minus. Sunt autem eius, quod est ma in oci quatuor. Unus quidem si magis sequitur magis. Vis uoluptas bonum,σ magis uoluptat,magis bonum. Et simia. riamfacere malam ,π' magis iniuriam facere,magis malum. ι utilis autem ad utrunque bie locus,nam si equatur adsubiecti nomentum acci ciuir incrementum, quemadmodum dictum est, manifestum, quoniam accidit: si autem noueluatur, non cecidit. Hoc autem inductione sumendiant. Item ex ipso magis,& minus tradit nobis locos, atque ex ipso similita constractivos, de destructium. Sunt autedi loci hi utiles comparabilibus, nam in his magis, S muniis,& ipsum similita inuenitimur. Et primo mentioncm facit de locis ab ipso magis,& mious,dcinde addit ipsis locos a simili.Inquit autem quatuor csic locos a magis S totidem a minus, quorum astat unumqucq; viilcm csse ad constructionem dc destructio m. Sunt aut m quatuor, ut dicet.Ves unius de uno,secundum magis,& minus accipientis comparationem,us unius circ* auo, ves duorum de uno u duo de duobus. re in talis unius dono,de quo primis mentionem cssicit Si quaerercetur de aliquibus, si alterum alteri inest ambobus recipientibus magis,& minus
videndum esset, si cui magis inest ipsum magis,& ciu si pliciter ipsi im simplicito in erit .si vero no . inst alicui ma
gis id quod magis incλα cui simpliciter id quod simplici
ter n6 inessit ut sequero 'ur utrum voluptati bonum ii est magis, vs non, Fia ambo habent ipsum magis vide lum, si magis voluptati magis bonum ipςst. Nam si magis voluptati magis bonum, voluptas bonum esset i si autem noluerit magis voluptas,quam voluptas minor maSis bonuneque vaduptas boqum erit. Rursus si qua ratur an iniuria agere isit malum,quaeren dum eli si magis fit iniuriam asere, quam ipsium minus sit magis,de magis malum, & si quidem ostenderimus sie se habere, demonstrabimus etiam iniuriam agere malum esse. Si vero ostenderetur magis iniuriam facere non esse magis malum,nec a principio iniuriam facere esset malum.Videtur autem quibusdam tyrannidem exercere magis iniuriam agere non esse malia. Rursias si magis algere est magis malum,& algere tale,& si masis paupertate premi magis malum,& prcini inopia Item si magis laboris amicum elli magis bonum,et laboris amicum talis erit.Sunt autem loci incirietes ab ipso magis dos ruimui,& ab ipsis minus constructiui. Nam cum ostenditur non inesse magis destruitur de ipsum simpliciter,& i sum minus, sed in ostendendo minus inesse construitur,&simpliciter,& magis. si autem incremenio subiecti etiam pra uicari inest crementum,quod per inductionem acci pienter oporta pcrsuadere,ut masis voluptas est, quae circa venero,de quae circa cibos,& potus videntur cile vehementiores,sed illa vehementior est magis talis. Si ergo i
si non sunt magis bonae,quia nec appetitus ipsinam boni sunt,ncque voluptas bonum erit.VEiumvirum locus magis probabilis,quam vetus este, nam Plurium excellenua potius nDn boreae, di mali sunt, scd i pia tamen bona librat, ut macere mcdiocriter & messerate bonum est, nam essu um sanitatis in ta eius excelletia habet malum, nam ex dentia exercitia fiant comptiua sanitatis, ct execsius diuitiarum non bonus. sed diuitiae tamen bomi sunt, vesnon est malum in multitudine diuitiarum si aliquis uter tur eis,ut instrumento bono, immo tale in bonum. Item
si exercitia desinita sint, eo quod effectiva sunt salutis, de bonae habitudinis,que hac non esticiunt non sunt exercitia,quandoquidem non cadant sub distinitione exercitii, nam in his magis, & minus, in quo magis potest seruari
Alitis ara de duobus dicto, si cui magis videtur in se nisinest, me cui minus ter si cui minas videtiar inest e ius, σcui magis. Secundum locum ab ipse magis tradit, qui dicitur esse unius circa duo, qui etiam talis est. Si minatur de aliquo uno,quod vidcetur pluribus inesse, an insit alicui ex ipsis, v.in qu rendum est si,quia magis videtur si inesse, de non inest, At si cui magis inesse videtur n5inesset, nec proposito inesset: si aute cui minus inesse videtur inesse, talendrectur,de efficientia bona, J: sacta bona,& si comptiua bona cum sint mala non proposito inessent,na id cui in eis incit, si non in existens sterit, nec cui minus inesta. imlud autem eui minus verisimile est inesse inerit etiam cui magis, ut si qua ratur an sanitati,& diuitiis insit bonum, si magis videretur sanitati ine 'e, ostenderetur autem non inesse, ves quia potest alicui sanitas ad malum inesse, vel quia non discit bonum habentem ipsam, neque diuitiis inerit. Si autem exercitio,cui minus videtur inesse bonumquὶm diuitiis ostenderetur bonum inesse tanquam effectium sanitatis,& diuitiis erit ostensum inese, ita in his unubonum circa duo dicitur,nam de sanitate, & diuitiiς, vade exercitio,de diuitiis. rsiis si magis bonu voluptas, uearetitia tristitiae, non est aut cm bonum voluptas, nec carentia tristitiae erit bonum, si autem carentia institiae visa sectat esse minus bonum,qua voluptas, de voluptas bona trit si magis prudentia cinistens finis voluptatis non est finis,neq; voLaptas esci siris, de si pugna praestatiores sunt Lacedaemonii reliquiis aliis precis, non sunt prestanies pusnade validi,profecto nec roliqui graci fiat prestantes pugna.Item si magis consentan cum in viseno sint magis iunioribus prudentes,& hi non sunt prudentes, nec tuu nesprudentes sint. Vcruntamcn non amplius in his quae
sic se habent, vel cui minus inest, non inesse aliquid oste dit,vclci:i magis in in quod inest. Rursum duobus de uno dieiis si quod magis uidetur inisse, non in .nec quod minus: aut si quod minM ut σgrines. ne Atars a QVir.
Tertius locus est conuersiis asquomodo cum secundo. Nam in secundo unum erat de duobus dictium, sed in hoc duo do uno.nam cum duo ridentur inesse eide,siqui dem quod magis videtur eidem inesse non incit, neque si minus eidem inesset.Si autem quod minus inesse videtur, insit, S: id quod magis inerit,ut si discere ipsi vident ni gis utile inine, quam suave,& non inest, neq; λρος in rit ipsi suaue,vel si hoc,& illud.Item si audax magis sortis, quam prudens non est fortis, nec prudens esset. Rursis ii
modestus minus visus iustus, quam mansuetus esse iustus est, que erit etiam mansuetus. Item si insene iniuriam magis cons cns,quam malum,si non in cons ςnsi nec
Amplias duobus de duobus dictis suid alteri magis alio
68쪽
detur ulieri irresse, inest. reliquam reliquo.
Quartus autem locus est,si duo fuerint, quae insint, &duo quibus illa insunt,& altem alteri magis videtur inessedi alterum alteri minus. Et enim in his, si quod magis vid nar inesse alicui demonstraretur non ineste cide,nec quod minus videtur simul inesse alicui eidem inesset.Si aut quod minus inest proprio subiecto inesse ostendcretur,& quod magis inesse visum proprio subiecto eidem inesset, ut si
minus voluptas bonum,quam labor malum. Est aute bonum voluptas,& labor erit malum,& s prodigus magis videtur liberalis esse, quam temperatus illiberalis, & non est prodigus liberalis,nec erit temperatus prudens illiberalis. Et si minus moderatus iustiis, quam lmoderatus iniustius, ct est moderatus iustus,& immoderatus iniustus erit. Amplius ex eo. quod 3militer inest,uel uiditur inesse, tripliciter:quemadmodum in eo. quod magis.ut in posterioribus triabus dictis locis dicebat. siue enim unum quiddam duobus similiter me'. ut uidetur inessias alteri non infit,nee alteri. Siduis
rem uteri inest er reliquo. ue duo eidem similiter . si alteram
non infit,nee reliquum si autem alterum, Cr reliquum. eodem
autem modo. νὴ duobus duo militer in uni. nam I alteram
ulteri non inest,nee reliquum reliquoil autem inest alterum alteri, reliquum reliquo. ex eo igitur quod est magis, Cr miis nar er quod est similiter tot molis contingit argumentari. Addit quatuorlocis G ipsis magis, deminus locos ab Ipsi, sin liter. Etenim hi sunt inter eos qui habent comparationcm & dicuntur compat abilia a magis,& minus, naprimo diem 1b ipsi magis perque ostendebatur uni ines. lemum absint, quia etiam intensione eiusdem intensio non est, nisi secundum proportionem similis. Nam oportet ostensiim in loris a simili ostendere simile per simile, unde non est hoe ostensum perid quod magis incit, vel minim, sed ostensum est per ipsum sim liter. Non enim magis et emine minus invi qu2m similiter eidem inesset. Igitur si quia videtur duobus similito inesse, si alteri no inest
neque in i inerit, si vero alteri ipsorum inest, ostender tutetiam reliquo inesse. Nam s similit cr opinio,& diuitia bona ridentvr esse,& non est opinio, famaq; bonum,nec
diruiti e erunt bonum, vel si bonum ipsa opinio, & fama, etiam diu sti ostendcrentur esse bonae Et erit similiter pardidum lesi,ct patri, si parcndum legi crit, etiam patri, vel
du'rursus in uno, sim hicr eorum quo videntur si alteruis si, ut si similio iustitiae bonum,& utile, si non utile, nec bonum ipsi inessit,uci si alterum,&alterum, & si simili tresorti inest conlidcre,aud reque quando oporta, Stim
re, quando oportet, quod si non incst ipsi timere, quandu
porrct, neqLe audere quando oportet, in Lect eidem
v d si hoc, Ad illud incrit. Item si duo corum qu videntur incre duobus in sint, similiter utrunque alteri, si
alicii duorum alterum duorum non incst, nec rui quo rcliquum in cimi vero in in alterum alteri eorum qua videntur similiter aliquibus ineste, etiam alterum ali cri in erit, ut si similiter videtur sorti audacia inesse,& timido securitas,
sed non inest sorti audacia, nee securitas timido in in , vel si huic securitas,& illi audacia Atem ii similiter sortis circa
timorem,& audaciam videtur esse, et temperatus circam
luetat ,& trillitias. Item si similiter iustus cst diis amicus, Liniustus diis inimicus, si incrum,&aherum, vessi non alterum, nec alterum. It cmsi similiter voluptas bonum,&labor malum,sed labor malum,& vobiptas bonum. AEmplius autem ex appositiones alterum ad aberum appositum faciat bonum, vel album, cum non fuerit prius album, Mit bonum, uod appositum est,erit album, vel bonum, quale
iura alι id facit magis fati, vale eratot ura erit ei nocismissi createm er vi esse utilis autem non in omnibus hic locus sed in quibus ipsi-s magis crementum accidit fieri. Nos tamen locus se conuertitur ad destruendum. nam 1i non facit
quod appositum est.bonum: nondum manifestum si issum est nobonum. Bonum enim malo appositam. nex necejurate bona totum factn me assum nigro nec dulce amaro.
Duos locos affert constructium sollam ex appositione unius ad aliud Est autem primus ipseni talis, quod inata ditum alicu. tale ipsum facit cum non prius fuerit tale lysum multo prius fuit tale, ut si addatur alicui non existenti albo ipsum album,ipsum serit album & id additum multo prius fuit album. Illam si addatur aliquid alicui non existenti odorabili odorabile fecit & ipsum odorabile, & si non dulci aliquod adderetur aliquid, lecti ipsium dulce, S multo prius additum erat dulce.Similiter & si inurat alicui aliquid additum triangulum ci scia ipsam& eadem additi
lagura erit triagulus,& si virtus addita alicui essicit studi sum, di ipse talis est, patet autem quod oportet in his quae sunt natura,sed non lege aliqua re placito tali Mictorii vis loco. nam uncia undecim unciis cum non sit iam addita es scit libram, no tamcn ipsi cst libra, nam uncia S libra ad placitum fiant,porro alia ab aliis uncia et libra statui solent Vel propia hoc uncia non libra est,quia cum scri ad libr
VI sit totum,& ea quibus adduntur vird im librae scd minime ipse conlerunt,ut fiant decem unciae grauiores fiat, nam grauitatam a scipsis habct, sed grauitat cm maior accipiunt ab ipio adgto,ideo quia tot Lm bravius sit additionc unciae nccc sic est cliam ipsum csc graum, ut ostendit iccundus locus sic etiam Plato ost dit animam esse visam, si autem anima est vita,ncq; si sccptrix erit contrarii, sic aut cm ex immortalis instantia ad locii, quia plura pharmaca ctiam ahquibus addita vidciatur totum cilicere salutar et mortis crum,sed cum nullum selum ex ipsis tale sit.
vel etiam in his didendum quodsi illam additum causim
habet, i ctiam & ipsum tale,si autem in mixtione Dimnium di temperantia talis qualitas adueniat cunctis in i sam desinentibus nihil dicerctur contra locum, nam locus est si quid non existens tale additione alicuius talo sit iudiecto non coopcrante ad identitat ,nam ho subaudic dum est, additum censen debet, & prius tale esse., scd non amplius ex mixtione aliquorum sit tale,& unumquodque
xl orum tale esse dicit L sinam vinum commixtum muli, facit tinum vinum mi l quod non erat tale ante. Quod venro non id quod additur vhimo causa sit ut totum sit tale solum, patet hoc,&si hoc supponamus miscendo mut mus,& aliud quid horum tantim subicctorum austram posterius addamus totum simile seri.Et talis in locus primus locorum ab appositione. Et secundus istes alicui additum literit aliquid magis tale facit, ipsum erit tale .Patet autem quando S: hic locus est utilis in quibus in magis& minus , nam si additum alicui dulci fecit ipsum dubcius & ipsum dulce erit,& si albius,& hoc album, & si clia bilius,& ipsum eligibilius, & si grauius & ipsum grata
sit dicimus in uncia. Sic ostenderetur unumquodque di elorum indifferens,& a iunioribus prius adductum eligibile & bonum,nam unumquculque ipsorum additiun virtuti totum cligibilius facit ipsi studioso,nam cligibilior viata est secundu virtutem si cumuncia erit,di si cum ab uda
tia,& si cum bona fama, nam eligenda & sugi da iudicantur electione studiosi S suga Verum cum di xcis G additum alicui magis idipsum tale sacic adiecit. similiter aute& in alii quia non sollam in quali hoc sed etiam in quato. Nam si additum maius ipsum cssicit & ipsum in magnitudine,&si pius Sipsum in multitudine. Vel dicendo si ad
69쪽
lne, HA 1dditum aliquid magis lacit tale ut in siquo uno de drenite, assiecit similiter autem & in aliis Ostcndem ipse hoe lum tali facto magis procedit locus, sed etiam in aliis sic se habentibus .Sunt autem pr dicti loci utilis tali ad constriictionem, sed minime ad des otionem. Non enim si additum aliquid alicui non incit ipsem album vel dulce vel albius vel dulcius ob id neque icipsem erit albuvel dulce, nam parum mellis absintlii O mixtum non efficitipis dulce non tamen ob id, nec ipsem crit dulce, nec quia diuitia: additae militiae ron eis ciunt totum cligibile ob id diuitiae non sent eligibiles. Sed neq; si vinum dulce mixtum melli non es scit totum dulcius, ob id neq; ipsem est dulce.Verum locus no est utilis in omnibus sed in quibus accidit fieri excesiis ipsus magis dixit,quia non omniasticipiunt magis & minus,nam sebstantia non est marisin minus sebstantia,ideo locus ad hoc non est initis, ni nil additum Bbstantiae ipsam sebstantia magis assiciet. Ite excessum ipsius magis in omnibus accidit si cri ante appositum,quae certe sent iam talia dulcia futura sunt dulciora, de calida calidiora,quia vero qualitas se pit magis,& minus ocus erit villis ad ea quae sunt seb qualitate. Item bonum malo additum non ex necessitate bonum totum stacit se dixit, quia potest aliquando bonum magnum paruo malo additum totum si sibiles acere,ut virtus. paupertati addita .nam virtus desinierit cum paupertate est vim tus, Item morti cum sit malum additum malum a sortitudine totum eligibile facit. Na ob id aliquis mortalis sit gloriosis,tamen non omne bonum additum malo essicit istum bonum.Porro diuitiae morbo additaeno Ascium t
tum cligibile.Verum es et additiun hoc peculiarius loco ante hunc per quem statuebat si alterum ad alterum adderetur faciendo bonum vel album,cum non sit prius bonuves album additum fici album ves bonum.
sum siquid magis tr minus dicitur. et simpliciter in s.
mod enim bonam,aul assam non est neque magis, neque nrianus bonum. album dicitur. Num malam de nullo magis, uel minus bonum sed magis malum. vel minus dicetur. No convertitur cutem lac Iocut ad destrarendum. Multa enim eorum. quae non dicuntur magis Implicitersint: mo enim non diciatur magis, ut minus sed non propter hoe non est borio.
Hie locus etiam ipse est in suscipidntibus magis &mianus,& eomparationem secundum hoe utilix, & est similiter istum probatiuus,ut predies, sed nodestructiinas. Naquod magis aliquid ves minus est aliquo,hoc etiam simpliciter est,non ut natura eius existentis lass, sed vehit talis inexistentis ipf, quatenus magis aliquo vel minus est, ut si magis aliquo est vel minus hoe asquid duleo,& simpliciter est dulce, nam si non esset uniuersaliter dulce, nec magis di minus aliquo dulci dicerctur. Nihil enim quod non participatasquo psem dicitur aliquo magis & minus havere,Vt si non participat albo,neque magis aliquo ves minus in, album, eo quod minus proprie nos utimur. Si autenon participaret aliquo sterit nullo certe secudum se magis ves minus est, quod magis & minus est aliquo, hoc etiaillo simpliciter participat.Quado igitur quieremus si inestas i aliquid horum magis be minus suscipientium, qua rendum est si alicuius additum secundum hoc quo quari mus si incit eidem magis vel minus. Nam si aliquid huic inesse ostenderetur,ostensium quoq; erit quod etiam simpliciter illi ipsi incs,ut si quireretur si magis uigibilis est sanitas quam virius,certe virtus in eligibilis Et minus alubum est pallium quam ni quod certe est albui Sed videm locus habere instatiam,nam terra dicitur leuior terra. de non simpliciter ipsi inest leue.Nis non proprie leuiora dicunt de terra, sed pro hoc minus grauia. It cm neq; pa
pertassimi diciter virius,quanqua dicatur sigibilior mouebo.Nisi quod in talibus non est proprie ligibilius,sed per minus segiendo. igitur ad constreta ut dixit lacus est utilis, sed minime ad clestriictionem, nam hoc non eth verum,si aliquid non si scipit magis& minus,hoe nec simpliciter in viis quid simpliciter non est,hoc magis de minus csse aliquo. nam neq; iubstantia sescipit magis, & --nus, neq; aliqua quantitas, ut in praedicamentis ostensi est, ideo non necessarium in non esse hominem quedam, Ulm nec sit,nec magis, nec minus h D.
Eodem aurem modo eosderandum est,tπ in ii pisse dum quid, π quando, π ubi sunt. Nam siste dum quid ce tingit, σsimpliciter contingit. Similiter aurim π quando. sibi. Nam quod simpliciter est impossibile, nequesecudum qui neque sicundum ubi, nequesecundum quando contingit. Instantia est, quoniam secundum quid quidem Iura natura studiost ut illiberali uel eastis liciter a tem non sunt natura studio si Nullus enim natura est prudens aimiliter autem Cr quando contingit corruptibilium aliquid non eorrumpis liciter autem non contingit non corrumpi. Eodem autem modo cr usi: expeta enim tali victur H eruantia uti, ut in morbosis locis S sciter autem non expedit. A db c cutem alicubi unum tantum posibile est esse, simpliciter autem non postibile est in
tantum esse. Eodem autem modo Cr alicubi bonum est quidem patrems 'ficare, ut in Tribalissmpliciter autem non bonu.
An hoc qiidem non ubi igniscat, ed quibu dum, nihil. ectere
ubicunsmi. ubis. n.erit eis bonum in Tribalis Rufum ex pedis quidem medicari, ut quanti egrotat, simpliciter ain
non. An nes boe se significatsed in eo, s afflictor ahquo -- dos Nihil. n. refert quandocunq;. um modo se o misit. Cum dixerit lacum constructiuum ab ipse magiς δ minus Quod enim magis Se minus aliquo es, hoc etiam simpliciter est,tanquam aliquam habeant similitiidinem cum praedicto locos apponit nunc ab eo secundum as quid, de
illum a quando illumm ab ubi.Vt enim siod magis alicui inest, di simplieter illi inest: sic etiam quod secundum Gquid inest alicui ves quasso vel ubi, videtur& simpliciter inesse illi.Nam secunduli quid aspiciens animal 5: simplieitcraspicit Similiter etiam secundum aliquid audiens &secundum aliquid odorans ves gustans. Item reliquodq; corpus generabile aliquando existens & simpliciter est. Item si alicubi est hippocentaurus, vel Scylla, de simplicia ter erit. Item aestate sanum simpliciter sanus est, Ad sanus in grecia Ze simpliciter sanus est de eorpus ubi existens, Aesimpliciter est.igitur in talibus exemplis c5senant loci, notamen in omnibus sint veri, portet porro ipss vi verissimilibus,sed non ut habentibus vim uti. Verisimilitudo a tem est contaictionis ipsem qua vis est ipse,nm si unuuersale idest simpliciter impossibile est inesse alicus , hoc nec secundum aliquid, nec aliquando, nec ubi potest ines se eidem consentaneum vidctur quod secundum aliquid, ves ubi,ves siquando inest alicui, hoc simpliciter etia inesse, non tamen hoc verum est. Non enim sequitur conui
sionem sinpliciter inesse sed posse inesse quod est verum. Qus,d enim secim dum aliquid inest alicui, patet quia etiapotest inesse eid .Simi stoe & quando,& ubi, quare verum erit in istens secundum aliquid posse, & simpsester inesse,nam quod non verum simpliciter inesse, manifestiletiam ipse facit,nam quando xthiops partim aliqualitem; albus existens quippe secundum demes est albus,minime si Pester est albus, nam simpliciter hoc dicitur ut ipse inquit calumniam locum,qii sine adiectione die rem vorum in quod vero eget additione vi seuerum, hoe non
70쪽
assiestione non est hoc veru thiops in albus, sed addito
ipso fini quid fit ve Item sin quid ibidiosi quidam sunt
qui nossent simpliciter dicedi studiosi. Na natura liberales
vel honesti,totu hoc naturationcsti, ves natura liberales
sint,no is & simplicit crim cotingit et eos qui fiunt ad hec apti bene seri nequa flagitiososve, qa flagitiose, nemiaq;
nutris,educatiq; sunt, ira oporta simplh lbidiosum prudente esse. Nullus aut si natura prudens,ut in lib. de moribus ostensum Q.Vini sin dimone hanc,simpli' aut non sunt, addit id qd natura impar est. m. n.suffcies de se hoc dictu .Simpli aut non sunt studioli. Rursiis in qn, nam ali quando ciningit corruptibiliu non corrupi, non ita & simpliciter cottingit aliquod corruptibile ciis no comipi, et aliquando quide no respirare, non tamen & simpla cottingit aliquid corruptibile existens no corrupi & siqn quidem no respirare aliquod animal no respirantiu cotingit, notes& simpliciter no respirare, rursus in ubi partim quide conscrt uti tali diaeta ut in morbidisticis,non in & simplr, &aliquo modo qui de unum solii possibile in cisse, ut in theatro unu solii holem csse pola est, non tamcn & simpla reuhomine solum pore in es ob tales instantias de locis his sic dixit. Eode aut modo cosidcrandum cst & in eo quod est si quid, ct quando,& ubi, ostendens quod locis opus in consideratione, an ipsis utendii sit, an n5. Verum ipse utendo nonnullis excplis, alio quod sinat ii m ubi, & alio quod simat quando, corrinit haec, tanu non sint horum sinificante. Na bonii esse patre signare posuimus tanci ubi significatiuu hoc sit, ita in Tribalis, sed corrigitur hoc ta l. no sit significans ubi sed hoc aliquibus, ira ubi fuerint Trivia hoc ipsis bonii. Ite rota litibus pharmacu recipcrevi de esse possit: vclut signiscatiuu qu, nam qu afrotatur. Item correctu est hoc tanq non ipsius quando significatiuum, sed ipsius aliquo mo dispositi, na sic dispos ito si psma baec, non aliquando,nec hoc aliqbus bona S sim rbonum, nec dispositis aliquo modo hoc S omnibus. Simpliciter autem eli. quod nullo addito dicis. Pontum bonum e t aut contrarium ut patrem lacrificare non dicis bonum
essed quit lim tonum isse. Non ig tur simplicιter bonum.
ed deos honorare bonum dicis, nihil addens. simpliciter enim
bonum l. tiare quod nulla addito uidetur se hone tiam,ves turpe. tul aliquid talium simpl citer dicetur. Cu dixerit instatias cotra praedictos locos. Etenim smaliquid quida Gisicies studios non sunt sinpir tales & aliquido non corruptu aliquid no in limpsr incomiptibile, di ubi quide confert uti tali ditata ut in locis morbidis, simpliciter aute non quod nullii horum sinapila in , vcl dicitiirostende, simplh cst,indicauit fidictas instantia quod
recte dictu est firmans,quod. n. sine adiecti Oe alicuius vere est dicere simplὶ escit oc aut est tale .Exeplo aute dicti bono A malo ipsi vius est,Na quod sine adiectione bonii, hoc simpla bono,et qJpose mouetur sine adiectio hoc simpli mouet.QJvero indiget ad octione,& vcrede ipso pradices mouin, hoc non simpla molle . de quo enim verum in dicereῖ accidis mouet,& no pol sine adiectione vere de ipso moueri predicar hoc non mouci simpla, &in inpositis sane qbus cu additi dictis vel hac aliquo uesubi,vel aliqn,possumus & simpla additione austretes Isse re, vere S simplr haec dicerent, ut FH oculos videre versi est,imo huius videntis sm oculos videre line adiceti ve
re dicas,sta minime si natura liberale voe Dicat , Cino quam terra, nasm quatit qua motalis. Sed mad ali & smpn liberale sine adiectione,& in aliis tuti teri quando quireretur vini magis scientia geometria aiqualis magis sensustactus an audQtusued se
RISTOTELES cum insccumdo libro cxposuerit locos,qui ad accidens pertinci, quibus poterimus velassi mare aliquid accidere alicui simpliciter, vel infirmare,&ybareno accidcre, id qJ accidere dictum siti in
hoc tertio exponit nobis locos,qbus Vtamur ad qoncs coparativas,& ostendamus aliqd magis vel inimis alicui couenire.sed hi etia loci in accidae erui, queadmodu ipse in. I.lib.dixit oes qones qus cx copa ratione fiunt, sub iis,quae ex accidente oriuntur c ostitui. Na ibi postea i de accidete locutus cst, addidit et haec verba. A cideti quoq; , inquit, subiiciatur mutuae copa rationes, quouis mo ab accidcnte diche. Itcq: aliter. Perspiculi est coparatione in solis accid tibiis fieri.na solu acci lcns pol si-qUlbus magis,et minus inesse.genus.n .nopin magis di minus iniseci, lyxime inest,ncq: ctiam propriit, neq; des niti acciden ς autem eo quod in extra substantiam res,
cui accidit, potest magis S minus alicui id , & aliud inagis alio, di minus in ricti etiam in parte quadam potcst
conuenire. latcria aut coparativis qui stionibus siti Licet a patri per philosophiam uniuersam .nam & in morali versa Iur,quandoquide ea quae de optabiliori quari solent, sunt moralia: siquidem relatio opciendorum ad actionem &moralcm plailosophiam resortia .Quc vero de nati ratibusrcbus comparantur, naturalia dicuntur,vcluti quado quaentur, virum maior sit luna quam terra, & ut cr in m clior sensus,vel scientia,&vter motus si simplicior, cir larisne, an rcctus. Iam vero in logicis quoq; comparatim quidam quaestiones sunt,ut virum maiorem fidem faciat inductio, an ratiocinatio.& virum prior sit ratiocinatio categorica vel hypothctica.& utra figura si prior, vcl molior.Vnde non solum secundum has,sed citassecundu alias scientias,& artes inuenire in quadam coparativa quasi-la,na musicum problema in, ut m acutior sit armonia, lydia,ves phrygia.It cm aliquis quarerct hoc, mctroru puluchrorum heroum in musica materia. Rursus econtra, utra cura eligibilior vel pcr incisioncs,vcl pcrpharmaciam cristis problema coparativum habet materiam medicin lem subicctam.igitur mattria coparativorum problcmatum sere sm omnem scientiam & art cm cst. Praedicamenta aut in quibus lunt quaesita sm coparatione noue videntur esse, nasm substantia solamno videmur constare pro
iacmata comparataim,rram fm accidens in comparatio,
sed substatia nulli accidit. sigitur coparatio in sub ipsis ad aliquid.Secundu quae aute coparatio st,aliquando quidem qualitas est,ut qsi quaereretur de aliquibus, quale albius, vel calidius, vel leuius,vel magis musicu, vcl aliquid
horum talium. nam omnia talia si qualitatem .sed secum dum quantitatem quando quaereretur,utrum luna maior
iram terra, nasmquatsi qua motalis. Sed fm ad aliquid,
S qualis magis sensust adtiis an audit ata se dum ipsum ubi quaestio,quando quaeretur Hrum magis principale est in corde an in cerebro.sed sin ipsum quando quaerit querens utru cligibilius sit nauigare post aequinoctium