장음표시 사용
131쪽
re:fir,ut realiter ipsam intelligere uale, mus:ut est corporea cum praecisione cuiuscunq; alterius perfectionis, ac si realiter a ccteris gradibus esset distincta hincque fit, ut re te S. ThΟ.in . sententiarum di rit loquedo de sancta Tran- substantiatione ; quod anima intellectiva transubstantiatur in corpus seruat
ius nostἰi I ES V CHRISTI, non
vi intellectiva; sed ut dat esse corporeu, alibi dicebat; quod verbum assumpsit animam, mediante mente; & hoc in loco ait, quod nomen corpus potest designare rem quandam habentem talem formam, ex qua sequitur in ipsa designabilitate trium dimensionum cum praecisione: ut. .ex ea nulla ulterior perfectiosequatur: & ratio S. Thom. valet uno.c praesupposito; nempe,quod in composito sit tantum una forma substantialisi ab eadem possit habere esse corporeu,
uiuens, animatum, &rataohale.. Et etiam talis est animalis habitudo ad hominem:si enim animal nominaret
132쪽
tantum rem talem, quae habet quinda pectectionem,ut posui sentire,& mou ri per principium in ipso existens cum praecisone alterius perfectionis , tunc quscunque alia periectio ulterius super ueniret, habere est ad animal per modupartis, & non sicut implicite colenta ita ratione animalis, & animal non ellat genus:sed est genus secundum quod significat rem quandam, ex cuius forma p. test prouenire sensus, & motus: quaecunque sit illa forma, siue sit anima sensibialis tantum lue sit anima sensibilis,& ra-
: In his verbis S. Tho.apertius haec omnia ad propositum. applicat inquiens qualis est habitudo corporis ad animat: talis est etiam animalis ad homine; Vnde,si daretur animal, quod nominaret tantum formam habentem perfectionem ut per principium internum senti ne posset, & moueri cum praecisione ulterioris perfectionis superueniendae , quaecunque esset illa, talis inquam as
133쪽
uenie- animalis perfectio est in causas quod animal respectu hominis se haheret ueluti pars;ac proinde instar generis nequaquam prσdicaretunQua in re, ut sit genus necesse est, quod significet rem quandam exsormacuius proficis.ci possiesensus, & motus absque praeciasione ulterioris formae adueniedar,quaecunque sit illa:sicque hoc modo animal comparatum homini est genus: itidemque dicendum est de corpore respectu
animalis: redditur ergo clara li tera S. Thomae,uno duntaxat animaduerso, animal differt a non animali, motu '' sensu partiturque in duas partes princi, pes, quarum una est mouens, altera uero mota : taleque mouens dicitur se ipsum mouere penes partem mouente
adeo quod per motum,&sensum phylosophi indagarunt dissinitionem animae. Sic igitur genus significat indeterm nate id totum,quod est in specie; non.λsignificat tantum materiam: similiter et differetia fignificat id totum, quod est inspe-
134쪽
specie,& non tantum Ermam etiam dis finitio significat totum, & etia species; seddi uersim ἔ, Quia genus significat totum, & quaerim denominatio dete minans id, quod est materiale in re, sine determinatione proprie formae. Vnde genus sumitur a materia quamuis hon sit materia Vn de patet ex hoc,quod corpus dicitur ex hoc, quod habet talem persectionem; ut possim in eo designari tres dimensione; quae quidem persectio est ut materialis se habens ad ulteriore perfectionem. Disserentia uero e conuerso est sicut quaedam determinatio a forma determinata; sumpti per soc, quod in tellectu primo sit materia determina- nata,ut patet cum dicitur animatum,sci licet illud , quod habet animam non de Aterminatur, quid sit,utrum corpus.uel aliquid aliud: Vnde dicit Auic. quod genus non est in differentia,sicu t pars essen f. uι,λ. tiae eius,sed solum sicut ens extra quiddi dratem,sive essentiam: sicut etiam subieta 'ctum est de intellectu passionum i destio
135쪽
genus non praedicatur de differentia perie loquendo; ut ait Arist. 3. de anima, Mq. Topicorum. nisi sortest ut subiectiunde passione : sed dissinitiosue species copraehendit utrumq;, scilicet determina- natam matcriam, quam designat nomen generis,& determinatam formam, quam designat nomen differentiae. Haec est tertia pars principalis,in qua, ponitur discrimen quale est inter genu Adifferentiam, speciem, ac dissinitionem, uno dutaxat praesupposito,scilicet,Auod haec in hoc conueniunt , quia continentidem, quod in unoquoque eorum reperituriattamen diuersimode, & ex hac diuersitate eorum desumitur differentia: omnia uero haec a S. Tho. inductive probantur: & primo quod genus significet in determinate totu ; quod est in specie, exsuperioribus constat: cum non tantumateriam ; sed utrumque amplectatur: uidemque de differentia est afferendu , quae non tantum formam significet , sed id totum,quod in specie reperitur: pari
136쪽
quod in continentia harum totali tarum non disserunt,at bene eorum disserentia ex modo significandi colligitur, huiusq; assignatiationem dicens; quia genus in terminate Nominat id , quod est formale Ide terminate uero, quod est materia QVnde determinat materiale in re, sine determinatione alicuius formae propiei: quod solitum est dici a philosophis,quod genus sumitur a materia, disserentia uero a fomiti hcicque S. Tho. pulcherrimo mainfestacexeplo, accipiatur ex empli grati, pr genere corpus tale pro hcto uti eorpus est persectionem habet; ut in illo possint desi gnari tres dime-siones: α ce n ineriale determinater quia uero ista persectio materialis determinat . quam significat genus, se habet ad ulteriorem perfectionem Iob id, quod in formale nempe animatum in determinato signi sicat. Differenti a auinta, e re
gione se habet: dicit nanque, quod est
137쪽
formale determinare, uerbi gratia , ani matu,quod est o purisidi entia,quid sit uero, quod habeatanima utrum cotipus Puel aliquod aliud determinate non indicat, ob id dr quod estmateriale inde terminate sigmficare: hoc isdem asis piat Magnus Auleennas, dicens, genus non i ntelligi, seu nonesse de intellectu differentiae ueluti eius egentiae pars.,sed tantum uti ens extri essentiam illius insta subivcti respectu staru passionuVqeno est nisi extrinsecὰ de intellectu suarupassionia, ring a diu alterius generis, quavis nequeant ata. oo diffiniri:qua proprer propri8 loquepdo senuὸ de difupremia non prςdieatur, ut ait Arist. de anima rex. io. q. vi cap. 3 pcrit ramen praedicinna praedicatione, q:ςst subiecti respectu earum passionum: At uersi sermonem faciendo dedi itionibus similiter, de speciςbusdstia
mus,& determinatam maletiam, quam nomen generis designat, & determinatam formam,quam designat nomen differen
138쪽
serentiae continere; quaquam aliter uis inserius explanabimus. rib tu i Et ex hoc patet x tio,quare genus a species,& disserentia se habeat proportionaliter ad materiam,formam,re com Positum in natura , quamuis non sint idε cum illis,quia neque Senus cst materia; sed sumitur a materia, ut signaficansi tum;nec disserentia est forma; sed sumitur a forma, ut significans totum unde dicimus,hominem esse animal ration*le , & non ex animali, & rationali sicut dicimus eum esse ex corpore, & anima, ex corpore enim & anima vicitur esse homo icut ex duabus rebus quaeda tet-tia res constithna,quae mutra illarum est, homo enim nee est anima,hoq; corpus,
sed si homo aliquo modo ex an aliacrationali dicatur esse . non erit, sicut restertia ex duabus rinus; sed sicur,ntellectus tertius ex duobus intellectibus, intellectus enim mimalis est sine determinationeiormae speci Iis naturam exprimens rςi ex eo,quod est materiale respe
139쪽
ctu inimae perfecti oniadn tel l ectus au te huius differentia: rationalis cosistit in determinatione fornaae specialis;ex quibus duabus i tellecti bus, constitui tur intellectus speciei,vel dissipationis:& ideo si evi res constitutam aliquibus non re eipit pridicarionem ru rerum ex quibusconstituit uta,nec intellectus recipit, praedicationem, eoru intellectuum, ex qui . consti inituri non enim dicimus,
quod dissinitio sit genus,uel differentia.
s In hoc loco S. ratione communis dicti dicta eius preterita indica quod, quemadmodum asseritur vulgariter, Pgenus analogia quadam se habet ad materia;disserentia autem ad formam: species vero ad compositum:quamuis non sint illa nihilominus; quia genus indicat id,qΤ est materiale: a materia sumptum perhibeturetconsimili ratione, quonia differentia dicit determinate id, qε est formale,a forma sumpta asseritur:Omnia tamen lisc clarius intu entes non latebunt nullum eorum em sed latum si-
140쪽
gnificare ambo illorum. Quod aperte ostendit his in verbis; Vnde dicimus,& caetera & ratio S. Doctoris est huius
modi,ea, quae se habent per modum pamtis non praedicantur de toto: At ista praedicantur de toto: ergo: probatur maior& minor simul quia cum dicimus homo
est ex ani ma,& corpore,neutrum eorum
prς dicatur de toto, ut quodam totum significans, cum sint partes, immo notisLeamus hominem ex his esse sicut ex duabus rebus , tertia res, secus aute dicimus de genere& differentia, asserentes hominem esse animal rationabile & non exanimali & rationali & vere, quando dicimus hominem esse ex animali, & ratio . nati, non indicamus id esse, sicut ex duabus rebus, tertia res constituta; sed sicut ex duobus intellectibus, tertius intelle esus:quoniam licet ex animali significatur intellectus absq; specialis formae de terminatione respectu ultimae persectionis exprimens tantum naturam sensititia