장음표시 사용
161쪽
sentia Artis, noti est sortes. His in verbis S.Doctor superiora dictorum ponit correlarium inquies;quod tam humanitas, quam homo essentiam significant: diuersi ode tamen: quisnia homo signi fieut ijsim lit totum nequa quam prescindedo materiae designatio, heim , sed humanitas significat eandem, ut partem praesti dedo designatione materierex quibus aliud sequitur, nempe, hoc nomen, scilicet homo uere, ac per se in primo modo praedicatur de indiuiduis, ac proinde indistincte, & implicite contine huiusmodi designationem: no .men uero hoc nempe humanitas de in- diu id uis non praedicatur, cum simpliciter,& determinate, dc prorsus materiar desidiationem excludat, quod secus est asseren dum de homi n e , qui determ in anate licεt,iteque includat, neque CXcludat P implicite tamen, ac in determinate includit, ut omnia clare patet in uerbis
162쪽
notandum, quod cum humanitas se habeat per modum partis,quamuis appelletur, sitque uere forma totius: comparata tamen indiuiduis, subincludit modum, ac rationem materiar, propter illud
Hilosophicum dictum; scilicet'quod
cunque in determinatum respectu determinati,se habet,ctuti potentia ad actum eius; cum ergo humanitas sit de se indeta terminata ad haec indiuidua, &ad illa ;peroptime sequitur ob talem considera tionem materis rationem includere: n que te perturbet nobilius ad ignobilius recipiendum habere rationem materiae: quia id etia patere posset per exemplude ipsa anima respectu scientiae,& uirtutis. Multa etiam essent circa haec dicenda ; sed quia in praecedentibus in horuexplanatione satis affati sumus. Ideo ad quarti capit. explanatione pergamus.
163쪽
I i mine effentiae in substatus copositis, uidendum est quomodo se habeat ad rationem generis,speciei,& diserentiar, qui a. autem cui conuenit ratio generis, speciei, uel
differenti prφdica lux de hoc siqgula ii signato in ratio ge
neris,uςlΦ ei, u et differentiae conueniat essentiae, secundum quod per modu partis signivatur,ut nomine humanita s. M t-- tis,uel animalitatis. Et ideo dicit Auic.ν iis . ' quod rationalitas non est differetia, sed diis entiae principium, & eadem ratione, humanitas non est species,nec anima litas ggnus.
M=oli. Postquam S. Doctor ordine mirifico aήσἰ . manifestauit essentias compositaru substantiarum, eundem generationis ordinem secutus, applicat easdem ad inten
164쪽
mano inuentas intellectur at quonia ali quibus cilantiis trii utitur, aliquibus ue ro non in prima parte,quibus non attribuantur aperitiin secunda quibus attri buuntur declarat, in tertia cuncta hec quodam pulcherrimo: correlario mani
festat; A deo,quod tria hec in capite isto est in summa facturus. Quo igitur ad primu,inquit; Viso quid significci, dcc.
sed antequam ad h explananda ueniamus: ciendum est quod intentiones Logicae appellantur intentiones intelligib les;quia eas ratios inuenit in rebus co sideratis huiusmodi uero in ictiones nutu re entibus squiparantur, eo quod cuncta rationis entia,naturς entia cosequutur Rab ijsdem mensurantur ut alias di Hum est): quapropter subiectum scietiae ME t. in quo consideratur ens. in quantuens logicae subiectum squipara turr quam re,subiectum Met.appellatur scientia communis de rebus . Iubiectum uero I gicς sci entia communis de intentioni laus:& quemadmodum omnia entia re
165쪽
ducuntur ad dece cathegorias, quς ria sus ad quatuor gelidi alia possunt reduci mempe ad genericam, specificam, di ferentialem , & individualem naturas rita ab humano inteIIecla,quatuor intentiones , his aptissime correspond entes. Vnde genericae naturae, genus, specificie, species, & disserentiali, differentia, numericae denique naturae individuum: Meminit tantum in praesentiarum S. Th. generis,speciei, &diffisentiae,cum quae
libet indiuidua implicite in specie con
tineantur. His autem sic visis;quaerit primo S. D.quibus naturis species, genus,& differentia attribuunturAE statuit tres concIusiones circa id,quarum prima tamne. r. lis est. Impossibi Ie est, ql ratio serieris, ἔ- vel speciei, seu differentis conueniar sentis', secundum quod significatur per modum partis : id uero unaea dumtaxatrat.S.T. ratione probat, que est talis Illud, cui attribuitur ratio generis, vel speciei, uel differentiς, necessario debet predicari de contentis sub se:at humanitas, anima litaS,
166쪽
litas, rationalitas non praedicantur de contentis sub se r ergo illi non potest attribui ratio speciei, teneris,seu differen- tie: maior patet; quia cum ills intentiones sint intelligibiIes, quorum ratio est uniuersitas, do ratione uero uniuers a-tis est, ut de eoru inferioribus prς dicen-' turi Minor etiam probatur : ille essentie ta.
significantur per modum partis, quibus repugnat prς dicari de toto:& hoc idem asserit Auic. inquiens, quod animalitas non est genus , sed principium generis: similiter humanitas non est species: sed principium speciei; quia, quando sunt a- .-liqua duo, illud, quod est principale in ea, merito potest appellari principium:
cum uero animalitas, humanitas, Tationalitas significent,& dicant principaliores partes: propterea recte dicit Avice- naS,quod non sunt genus, species,&differentia, sed principia eorum. Similiter etiam non potest diχi,quod ratio gener ,speciei, differenti Conu eniat essentiae,sicundum quod est que da
167쪽
res existens extra singularia: ut V aton ci ponderat: quia sic genus S species no praedi carentur de hoc indiuiduo:non.n. potest dici, quod sonuit hoc,quod ab eo jeparatum est, nec separatu illud proficit incognitione huius singularis signati. ris Postquam S. Tho; suffcienter oste . derat, quod intentiones Logicae no possunt attribui esseniijs substantiarum c positarum in abstracto dumtaxat desumptis;hic nititur probare,quod huiusmo-- di intentiones Logicae multo minus Plationis ideis possunt attribui.talem in medio conclusionem ponendo.s Ratio g .neris,speciei, differentiae non possunt at tribui quibusdam esseniij x existentibus eXtr ungularia,quasu deas Platonici uoicitant, idque probat fere per idem me--dium superius allatum.fillud ,cui debet i huiusmodi intentiones attribui , prςdicari debet de suis inferioribus. At I- des nσn possunt praedicari de suis inferioribus, cum secundum Aristo. sint . realiter separatae ab illis. Vnde non
168쪽
potest dici, quod sortes sit hoc ab eo, quod separatum est, ergo non pos sunt eis attribui: sed quispiam dicere
posset, quod Idcae,quamuis non ualeant ad praedicationem, valent tamen ad cognitionem huius siugularri, & propter hoc tales possunt eis attribui intenti nes. Removet hoc S. Doctor inquiens, sat quod hec sententia non est uera: neque 'i' rationem falsitatis adducit S. Tho. quia arbitror,hoc adeo illi apertum esse ut ulteriorem non exigeret rationem,sati S enim pc rcompertum est,eas no esse prin- , cipia essendi huius, ac illius indiuidui;& . per consequens, neque cognoscendi na. turas Porum sed libeat parumper circa Ideas immorari; qiii multi reserthanc ue plis, s. ritatem agnoscere: cum omne genus ho Gmilium ueritatem amplecti oporteat. Primo explicabimus quid Arist. at-. Notav. tribuat in hoc negotio Platoni:ut uidere licet in primo posteriorum ubi inquit Valeant Idear,monstra.n.sunt:in secundo physicorum. tex. 16. in 7. Diuinorum a magna
169쪽
teX. q. usque ad tex. 9.&primo ethicorum tex.92. ait Ar. duplici ratione, Platonem posuisse Ideas, primo ut essent principia scientiarum, secundo generationis.at quoniam: ut bene ait Porphirius) altimmum negotium est huiusmodi, 3c maioris egens inquisitionis; Ideo Arist. placita de mente Platonis ponemus cum solutionibus eiusdem Arist. a. enarrabimus quid in rei ueritate sit tenendum de mente Platonis. Illis in locis aiebat Plato de mente Arist. scientias esse sempiternorum similiter dissi nitiones esse sempiternas, quae in demonstrationibus sunt media ut etiam assensit Ar.primo posteriorum at horum inferiorum est etia scientia'; ergo ut iὁ contra Priscos phylosophos possit tueri,necesse est, cum haec,quae inter nos uersan tur, sint corruptibilia, & commutabilia aliquas earum roru species abstractas, atque subsistentes reperiri, sicq; pisciu,&fetrarum S consimilium purae,ac per se subsistentes essentia ,sint,q formae reru
170쪽
constantium naturarum, seu Ideae communiter recteappellantur, que, di sunt se iternorum, cum a materici, quae est generationis, & corruptionis subiectu, sint seiuncte, es necessarioru ut pare )Quam sententiam egregie Ariae T. Diui Contra. norum reijcit, nitens semper probare impossibile fore uniuersale,Vt uniuersale est per se subsistere; multoque minus possibile est, formas materiales a materia seiu iactas intelligere secundum ret; quamuis non repugnet secundum ratio
nem ut habetur eadem Ari st. secuta-do phy scoriamb &hoc suscit, ut de illis habeatur sci entia, quae sit tum sempi
ternorum Sc ne pessariorum cum quid-ditas eorum abstrahat, ab esse etiam exi
Alia ratio esti; ut Ideas iuxta allatam βυβ d0ctrinam ponere cogat; quς est huiusmodi in desumitur ex parte actionis tras euntis; Multe quippe reperiuntur species,quibus ullum particulareagens assignatur, ueluti accidentia,-ea, quae ex putri