장음표시 사용
71쪽
bilis particularis eius similitudinem insensu exteriori causat,& per illum causatur phantasma in ph antasia, quod est repraesenratiuu accidentis concreti,dcest accidens: Vnde tale phantasma, simul cum intellectu agentis speciem intelligibilem in intellectu possibili causat perquam quid ditas substantiaepercipitur,&per hoc dixerat Arist. quod cognitio nostra ortum habet a sensu, quatenus phantasma, quod est accides una cum intellectu agente causat intel lligibilem spetiem, per quam ipsum qiquid est notificatur: hincque habetur falsitas maioris propositionis, unaquC cum probatione Hernet quolibero tertio ubi arbitratur,quod perdicta superiora Ar.coceptus accidentis prIOrc gnoscat coceptu substatie, 9 in intelli-ia gebat Ar.non qδ primo intelligat ca obiam. satiuum phantasmatis, Sed id, quod sibi primo pnesentabatur per spetiem intelligibilem abstractam a phantasma
te,quod nil aliud, nisi ipsum quod quid
72쪽
est substatiar,ex quibus colligitur, quod ad haec indaganda optimum ordinem seruauerit S. Doctor. Insubstantijs igitur compositis fom. ma, & materia notae sun , ut in homine anima, & corpus,no autem potest dici, quod alterum eorum tantum essentia, dicatur. Quod enim materia sola non .sit essentia planum est; quia per sua eL sentiam cognoscibilis est cognitionis .principium nec secundum eam aliquid ad spetiem,uel ad genus determinatur; sed secundum id solum,quo in actu aliquid est. . exposiιis
Haec est secunda pars huius capitis,in qua eius prosequitur institutum indagando uidelicet quid sint substantiarum esse tiar: & quoniam eius moris est, uti boni Peripatetici opiniones eius doctrinae e traneas tollere, uerasque statuere: ob id ad talia antequam simplicem questio- ω σ-nem essentie persetuat,incumbit: & primo duas extraneas opiniones confutat, ra R.
73쪽
rum . altera vero est Platonicorum: tertiaque est uera , est S. Doctoris, ex quibus colligitur, quod haec secunda pars principalis in tres partes secatur sciendum itaque est, & colligitur ex Aristote. 2. phisicontex. 2 2.ubi innuit, Priscos philosophos, praeter materiale ui naturali . principium,nil cognouisse; Immo, ut ideS. Doctor a tiestatur, a. phisicorum ipsos agentes de principio formali nullum discrimen posuisse inter formas naturales ,& artificiales: apropter Heraclitus Poticus principium formale statuit lucem: Heraclitus physicus scintilla stellaris esse
tiae: Zenon concretum corpori uentum:
Democritum spiritum insertum athomist Empedocles ex omnibus elemetis mixtur Motiuum illorum philosophorum erat tale; quid ditas uniuscuiusque rei nil aliud est,quam substantia rei; Sed substantia i
est illud, quod perpetuo manet,quocula que accidente corrupto: At tale est materiale principium, ergo maior est clara;
minore subsumptam probabat Antiphon
74쪽
exemplo ligni madefacti;quo destructo,
& corrupto, non remanebat figura arbo ris; sed lignum,in cuius postea perhennitatis uirtute consimilis resultabat forma: Sicque uiri isti dicebant,totam rei naturalis essentiam esse materiam; contra quOS in proposito est S.I hom.Oppositum probare nitens, unaq; conclusionem statues, scilicet materia non potest dici per se rei naturalis essentia; sed antequam hoc c probet, premittit in substantiis composutis reperiri materiam,& formam :Vt V. g. in homine anima, & corpus repcriuntur,
& probat, quod neutrum horia per se essεtia potest dici;& primo tali pacto,& idei li
smit etiam nobis pro probatione cocluisionis: Illud est per se essentia rei, per qcyres fit cognoscibilis, & in genere, & spe cie collocatur; sed per materiam restion fit cognoscibilisareque per ipsam in genere,& specie collocatur ergo, Materiano est per se essetia rei naturalis: maior duagsibi partes uendicat, quaru una, ut minust nota ab auctore probatur,altera uero prc
75쪽
supponitur,ut notior: Unumquodque est in genere, uel in specie,per id, quod est in actu; At talis est essentia,quae ab Aristoti multis in locis appellatur actus totius; ut uidere licet in T. Meta.& in z.physic. prima uero pars, quae uerior, & notior uidebatur,sic potest probari: Vnumquodque perfecte cognoscitur, quando exacte intelligitur; sed intellectus obiectum est essentia ,'seu quidditas rei materialis, ergo uerum est, quod illud, per quod res est cognoscibilis,est essentia rei; minor uero sillogismi principalis probatur quo ad utraque partem;& primo quo ad primam, sic
ait,S. Thom. Materia non est cognitionis principium,ergo peream res non cognostituriantecedens non probat auctor; gaa bene speculantibus, praesupponitur, &, Arist.doctrina habita primo physic rum.colligitur inquientis,materiam desecte puram potentiamsed id,quod de se est pura potentia,est indeterminatum Minfinitumi ergo materia de se est indeterminata,& infinita; at id, quod est infini
76쪽
dnquantum huiusmodi est ignotum ergo materia de se est ignota Itotus iste procesi sus colligitur ex Arist. r.physico.teX. I 8. M 3. physi.tex. II. contra AnaXagoram; ex his etiam soluitur antiquorum argi mentum, praesupponentes unum falsum, ponendo materiam esse corpus, cum dicat Arist. 7. Diuinorum tex. 8. dico autemateriam quae secundum se, nec quid, nec quantitas, nec aliquid aliud eorum dicitur:) Vnde, de eius ratione est, quod
sit inpotentia ad actum: At id quod est in potentia ad aliud de se non est illud; alioquin ide ad seipsum esset in potetia:
Cum itaq; materia ex se, no sit in actii; male ergo posuerunt tale principium ex se in actu constitutum : fortius etiam esset contra illos argumetum , ex his quae hab&ur tertio de anima tex. q.Omne r cipiens det esse denudatu a natura recepti : Sed materia recepit actu ergo exsecaret es actui neq; veru est id, 9 semper remanet, est s quid est tantum , ut patet in proposito materie cui perennitas ib
77쪽
la non inest propter aliquam sibi insitii. Virtutem ; sed per aliquam simplicem ne gationem corruptionis, quod dandum
potius est imperfectioni , quam per sectioni . Vnde eius incorruptibilia uas in ea nullam inducit erfecti nem; immo infra omnia se esse designat Qua in re bene dixit Arist.io.druinorum materiam negatione cognosci: & a Pl Ione in Timeo appellatur exemplar Dis linitatis expers, quod falsum est,si eLlet corpus et quia si sic etia formam habe ret,& non esset primum subiectum nil ualens emcertavi eo loco dixit Plato: Altera vero pars minoris probatur ab auctore, quae facit etiam pro maiore quo ad secundam partem. Vnumquodque ollocatur in genere, vel in specie per alia quem actum; At materia ex se caret omni actu,ergo ipsa no est id per quod aliquod collocatur in genere, vel in spere eie. Maior est Arist. 8. Met.tex. 8.forma
78쪽
ipsam formam; cum utrumque dicat aliquem actum; genus interminatum ;species uero terminatum : Minor inserius probabitur;sed pro nunc accipe,' quamuis materia sit ens reale, no potest dici quod habeat aliquem actum; quoniam.l. ens non sui nitur participali ter ;sed uisit idem ens , quod habens essentiam in ordine ad formam; Caetera uero inferius explanabuntur. Neque etiam forma tantum substantiae compositae,essentia dici potest, qua-uis quidam hoc asserere conetur, ex his
enimque dicta sunt patet,'essentia est id, quod per dissinitionem significatur;
diffinitio autem substantiarum natura-hum, non tantum formam; sed & materiam continet. Aliter enim diffinitiones naturales,re Mathematicae no differret; nec potest etiam dici, quod materia in diffinitione subitatis naturalis ponatur, sicut additum essentiae eius, uel enS CX-tra illam naturam; quia hic modus pro' prius est accidentibus, quae essentia per
79쪽
S, at x. Auere. Magnus alberius
secte non habent; Vnde Oportet, quod in distinitione suadubstantiam, uel sub- .iectum recipiant, quod est extra genus eorum . . Patet ergo, quod essentia c6- praehendit materiam Brmam. Altera extrema opin .est Platonis, teste Diuo Augustino lib. 19. de Ciuitate Dei capit. ponenti&animam rationarilem esse totam essentiam hominis; postremus uero fuit Averroes Cordubensis, qui T. Metaph.teX. 34. in comento, M alijs pluribus in locis,eandem assiecutus est sentiam, inquiens formam esse totam quidditatem rei naturalis, mat riam vero pertinere ad individuum,nci
ad essentiam,vt partem: Cui adessit: Μ gnus Albertus in secundo phy scorum
super textum. 2 8. eandem se nientiam tradidit 7. Mett.tex.j. Verba vero Auerrois sunt haec habita 7. Μetti com. a I.
quid ditas enim hominis uno modo, est homo, alio mo no est homo:homo gaest sorma hominis; non est aute homo, qui est conὀresatus ex materia, & sor o
80쪽
ma: Aliqui etiam Iesilitarum huic opianioni subscribunt: imo huius sententia Arist. met.fuisse praedicant: hocque ex multis locis carpiunt: sed praesertim in s. Mett. tex. I a. ubi inquit phy. si quis interrogat quid sit materia hominis r spondere debemus, quodest menstruur si quid mouens,dicatis, Semen,si sit forma, respondendum est, ipsum qi quid
erat rei. Itidemque I .physicorum teria 8.omnes partes dissiniti onis pertinent ad causam formalem: unum verum tamen fortius est illorum quibuscunque argumentum videlicet; illud,quod ob stat, quominus in rebus materialibus quidditas sit idem cum habenti quidditatem, non potest esse pars quidditatis, at tale est materia scdm AD 3. de an is,ma tex. 9.& in 7. MettiteX. . ut patet in o Seo commentariis eiusdem S.I h.ergo Ada ρο ρ ρ uersusopinionem istam est S. Doctor mi. . i-
cum suis discipulis, & subtilis Doctor cum eius schola;& hoc habetur expresse in his verbis, sed neq; sorma t tur