장음표시 사용
121쪽
CA UT TI r. fine rorem, carcerem , quadrantem interpretaberis 3 A ut enim sensu lirerali per metaphoram haec tradicta sint de futuri iaculi districto iudicio; aut per Allegoriam eb sent referenda, ant nullas omnino hic nobis commendatur Dei metus, sita tantummodo iaculi: quod a Christiana cohortatione alienissimu est. Cum ergo ex hisce tribus aliquid tibi sit eligendum,noque postremum sine singularis ablurditatis mercede possis amplecti, luperest si tibi eo
stare velis, ut ad tropum confugias, quem rantopere damnas in nostris authoribus. Et videin quibus. Neotericos forsitan aliquos,& huius scriptores aeratis puras abs te in hac re esse repraehensios : sed grauius impingis . Nam ut Theophylactum praeteream, damnas D. Am- ιιινο labro' commentationes, qui & Matthaei hunc sylocum, & Lurae illi simillimum per tropum est
interreratus. Diabolum enim intelligit nostrum aduersarium,qui circuit unumquemque smi nostrum, quaeres quem deuoret: a quo secundum Lueam liberari, & cui iuxta Matthaeum, Consenti re,sive ut graech est expressius,in quem beneuoli esse debeamus. Si enim, inquit dum sumus in hac vita molitamus nos a vinculis Diaboli, nec ille propter nos damnabitur, & nosa vinculis eius erimus alieni. Hanc ipsam D. Hieronymus expositionem adiu xit suae , neq;
Pr macta aut improbabili habuit.Sed & illam D. Ambrosius prosequitur per quam ad seisiarias noster sit Apostolicus & propheticus ser
122쪽
mo, qui nos ad asperiora praecepta Ἀεe durioris
vitae documenta constringit,cui nos secundum Matthaeum consentire conuemr, ut um Ορο--ribus aemulemur, ne aliqua nostrν contumacia
mentarius.vr nomine aduersarii, sermo sieulexvid bMρi ipsa significata sit, uuae aduersiatur peCCarori,st quoniam eum accusat, & poena dignum vio. ιμ- , lata conuincit nam dictio Graeca orthmaad--μ εα- uersarium caussae & litis significat; actorem, 's videlicet ipsum, qui reum facit & in ius tra-νωρ. - et hir) nec euadendi ratio est, nisi illi consentia ev . tur. Sicut enim damnar ipsaὸ lege discordia,
ς ' ita consensus concordiaque iustilicat. En ha- ρ ρ ἶ- bes Areti perspicuum tropum , Christi verbis minimὶ repugnantem ,& grauissimorum authorum literis commendarum. Habes aduer serium a quo debeamus liberari, & cui tamen sit consentiendum.Qua enim ratione lex damnat & reum agit peccatorem, ea ratione ab ea liberari debemus. Liberamur si consentimus atque concordamus. Cuius quidem concordiae partes duae sunt: altera ut obseriremus legem, faciam usque quod praecipit; altera ut pro delictis praeteritis quibus violata lex est, nosmetipsos puniendo latisfaciamus.Nam sicuti lex primum requirit obseruationem sui; deinde poe- . nam, si quis non obseruet: ita consentitur ei prius quidem obseruando, vitam que exigendo
ad eius normam, tum deinde Pinnam subeun-
123쪽
1 3 do ultroneam, ne ob contractas offensas damnatio legis incurratur. Itaque aduersario isti Consentire utraque ratione debem us in hac vita; non istum vivendo secundum legem, sed etiam opera misericordiae faciendo quibus misericordiam nobis conciliem , delictaque vitae anteactae redimamus. Idcirco B. Hilarius camin. 4. hanc concordiae rationem insinuans dicit in Commentario supra memorato: Quia charitas Plurimum peccatorum regit, & errorum nostrorum ambitiosa ad Deum patrona est, nouissimam poenae quadrantem soluemus , nisi prevo ipsius aliquantorum criminum culpa redimatur. Et ad simillam modum Ambrosius; ubis V. MSicut, inquit, qui pecuniam soluunt, dcbitum L--.ssreddunt, nec prius euacuatur foenoris nomen, quam totius sortis ad nummu usque quocunque solationis genere quantitas uniuersia solusetur: sic compensatione charitatis, actuumque reliquorum, vel satisfactione quacunque,pe cari poena dissoluitur.Ee alia quς sequuntur e dem pertinentia. Ergo illi veteres hanc concordiae satisfactionisque rationem ostendunt,
qua uti debet in hac vita, qui provide sibi co
saltum velint in futurum :alioqui manet eos s uerum iudicium post mortem; maner carcer, Vnde non exeant, donec soluerint nouissimum quadrantem.
Ac de his iam verbis videamus, Vim asipe nentur sensum eum qui sit de Purgatorio. Id enim persuadere conatur Aretius: -
124쪽
pera ut m in is o merem , inquit, a . --ἐν donec μιμαε, τὸ -- Dχατον. Postulat is rionem a quovis sui debiti; non iam it alterius satisfactionem; non ergo de Purgatoris i
relligi commodὶ possunt. Quae haec Meti collectio est 3 cum isit Purgasorij poena secundum
Dei iustitiam temporaria,non aetem qui hanc totam subierir, nonne tandem exiturus est Prorsus exiturus: Esset enim aetemum a qui/upplicium , quod iusto homini & Dei filio deberi non potest: Exibit ergo, sed posteaquam
sua poena diuinae iustitiae accuratε satis meriti quod est nouissimum Blome quadrantem. Et pro quibusdam aliena quidem recipitur satis-Tactio ut citi liberemur,sed pro lus, qui huius misericordiae meritum sibi in hac vita charitatis& misericordiae operibus compararunt, in eoque concordarunt cum adue sario suo in via. Etenim usque ad nouissimum quadrantem is significatur redditurus, qui hic non concordarit per aliquam satisfactionem cum adueriario suo. Exquo colligitur, quantum quisque con cordaverit, tanto minus seueram debiti suppli-eij exactionem in fatum s ulo fore.Idcirco D. Cyprianus ad illos peccatores, qui suis in flagia uti tiis ad extremum vitae tempus perdurarim, rein fine conuersi nulla peracta satisfactione ex hac vita migrauerint, nullis hic inisericordiae praestitis operibus, quibus leuari post morrem possent; Ad tales igitur poenirentes applicat hoc sum quod sciti tum hic est: Non exibis inde, donec
125쪽
donee eddas nouissimum quadrantem. Aliud est , inquit, ad veniam stare, aliud ad gloriam
peruenire: aliud missam in carcerem non exire incis, donec siiluat notaissimum quadrantem ;aliud statim fidei & virtutis accipere memede et aliud pro peccaris longo dolore crueiam eme
dari re purgari diu igni ; aliud peccata omnia passione purgasse:aliud denique pendere in die iudici, ad sententiam Domini; aliud statim a
Domino coronari: Sic D. Cyprianus. Cui MEmisianum adiungam Eusebium homilia 3 .de Epiphania: Haec poena infernalis, inquit, illos manebit, qui admisso & non seruato D tisino inmernum peribunt, ad quos dicitur, ureant in ignem aeternum, qui paratus est diabolo & uangelis eius. Hi vero qui temporalibus poenis digna gesserunt, ad quos sermo dirigitur. quod
non exeunt inde, donec reddant nouissimum quadrantem,per stuuium igneum,de quo propheticus sermo commemorat: Et fluuius rapi- -οιμ, dus qui currebat ante ipsum,per vada sementiabus globis horrenda transibunt; quanta fuerit peccati materia, tama erit transeundi mora. Sic Emissenus. Peripicis ne Meri non esse, quod vis, consequens, ut de Purgatorio locus ille a cipi non possit, quia dictum sit, exigendum ab illo usque ad nouissimum quadrantem Qu
nam autem modo ita es oNitus tui, urcum ad 'temporis huius molestiasqn per indicium saeculi subeuntur a reis, verba illa referenda pi tes, non cogitaris etiam de illo ca rcere hoc esse G v v
126쪽
erum, qui aliquando finitur Z Nam si quis v
genre accusatore propter iniuriam compraehensus Unius tantum anni carcorem meruisset,
neque plas exigi ab aduersario posse is post illius temporis vincula & squalorem exiret poscente iustitiae ratione, & tamen nouissimum exolvisset quadrantem, nulli asque pro eo esset recepta satisfactio.Sed adiungis abuti nos scri- Prurae phrasi, propterea quod sermoetu simodi; Non exibis donec reddas,spem omnem veniae, egressionis persolutionisque praescindat, ρο- tiusque ex eo eoacludendum; erm non solui Pinest, non patet egressis. Hoc qua ivverε dicas Areri, quamque bene phrasim ,hanc, qua scripturae familiaris est , expenderis, ex consi-λ- r s. milibus intelliges: Qualia sunt; oportexillum regnare, donec ponar omnes inimicos sub ρο- dibus suis ; Iora unum & unus apex non transi- Maiis.ii. bit donec omnia fiant; Non contender, nequo clamabit, & linum fumigans non extinguer, ω 13. donec eiiciat ad victoria iudicium; Acceptum fermentum mulier abscondit in farinae satis Iouas. tribus, donecfermentatum est totum ;Amen dico vobis sunt quidam de hic stantibus. qui non gustabunt mortem, donec videant filium mn, a 3. hominis venientem in regno suo ; Non me videbitis amodo donec dicatis, Benedieriis qui δε- μ. venit in nomine Domini; Homo cum dormierit non con su Ner. donec atteratur caelum . His ergo locis,dic mihi,sensusine sit; Nunquam po
net omnes inimicos sub pedibus suis, Nunqua
127쪽
omnia complebuntur Nunquam eiiciet ad 'victoriam iudicium; Nunquam fermentarum est toru Nanquam gusta ne mortem inu quam videbunt filium hominis; Non me videbiti ; Nunquam dicetis, Benedictiis qui venit in nominφ Domini; Homo cum dormiese
r nunquam insurger; nunquam aeteretur caelum ti En Areti phrasis scripturae, quae ruam tamen expositionem non recipit . Neque enim
aliud significat his locis, donec, quam usique dum: Verbi gratia, oportet illum regnare usq; dum ponat omnes inimicos &c. Abscondit fermentum in farinae satis tribus, usque dum se . , - mentatum est totum , ynde &hoc interdum Posuit interpres pro, donec velut Matthaei a.
Fuge in AEgyptum,&esto ibi, usque dum dicam tibii; dicere potui sset, donec dicam tibi: neque tamen opinor signific*sse nunquam dicturum, nunquam egressurum ex AEgyptor Ita plane hoc loco , Non exibis donec reddas, significatur, vique dum reddas nouissi- mum quadrantem: Ex quo colligitur id quidem,non exiturum antequam reddar, sed minime significatur eum nunquam egressi rum, quia nec dicitur eum nunquam esse redditurui Nam&hoc desieruo dicitur sui conserui oppresiboe: Abij & misit eum in carcerem donec redderet debitum: Vbi sensus non est,conieeit in perpotuum carcerem , Vnde non esset egreC surus, quia nunquam debitum reddirurus: sed , i i a
misit in carcerem, usque dum redderet. Ac '
128쪽
airur quidem ea phrasis, o nunquam redda ae ideo nunquam egrediatur : sed aliud in , quid cum ea phrasi oonsistat, dicere; ἀ-dquid ipis significet, quidque ex ea ire colligendam. concludis et Non exibit donec soluat; nunquam ergo exibit, nunquam solvet . Ego veris colligo,sicut & tu debueras: Potest ergo fieri venunquam exeat, si videlicet nunquam reddat Mouissimum quadrantem. Sed si reddat, id quod phrasis illa non negat faturum satis insinuar eum egressurum esse. Quinquarii & hoe interdiuu ita se habeat, interdum aliter . Clim Mina .r 1. enim dicitur, Linum fumig ns non extinguet, donec ebriat ad vietariam iudicrum,non significatur quod post victoriam linum fumigans Naub. r. stextincturus: Item cum dicitur,mn cognouit eam, donec peperit filium suum primogenitum; non es intelligendum,quod postea cognouerit: Non enim sequitur; Non cognouit eam usque ad partum, ergo e noxiit post pa tum. Attamen ri,m dicitur; Non gustabone mortem, donec videant filium hominis, inrel-l:gendum est, quod posteaquam id viderunt.
scuti in transfiguratione factum Postea me-- 14. moratur gustarim illi mortem. Item, Non resurger, donec atteratur caelum, ita hoe signifi-
Cat ante non esse resurrecturum, ut ramen in
elligi patiatur, quod tum saltem res Te . A rerendum enim caelum, quia transibunt caeli, - r. scin habet Euangelium, ac tunc communis
omnium resurrectio futura est.Idcircoid quod
129쪽
iniquutas,d n moriam si,quamvis colligendum quis minustrie Aretio siniuis, Nunquam ergo reminetur ubi non audeo adiumre,quod Aretiana interpretandi ratio postulabat, quia nunquam moriemini) Ea tamen phrasis ita Ggnificar, non remittendum eis antὸ mortem, Dd iram Domini usque ad mortem esse duraturam is plagis remporalibus ,ut ramen incertum relictum sit, num aliquibus illa in morte remissa sit iniquiras,ne poenas sempiternas pam terentur. Quapropter D. Hieronymus, quem phrasim hanc non ignorasse testari posset -- uidius, non dubitauit interpretari sic: Non di- ωπε. --x etur hare iniquitas vobis,donee moriamini ε M' mccam, ut nimirum intelligeremus, tum de - - mum esse dimit ndam, cum essent peccaro mortui, Ex quibus colligitur phrasimquide ipsam virum is indifferenter admittere,ut videli erepostea dimittatur, vel non dimittataeri sed ex rei μία horum alterv intelligi: quia enim morimur peccato ad hoc, ut eius fiat remissi sequebar re,no ex phrasi; si non dimittere.
tur donee peccato morerentur,dirnutereturα-go si morerentur peccato. Ita hic quoque cum dicitur; Non exibis donec reddas ex vi quidem phrasis non rectὶ colligas,ergoexibis postquami reddideris, Simile enim ener; Non cognouid conec pererit, ergo postquam peperit, cogno- Mu. Sed quod ex phrasi non colligitur, qviae est ad utrumuis indifferens, id ex rei natura colli-
130쪽
- Ρ gendum relinquitar. Haberraueri inclo & na rura iustitiae . vppostquam quis plene reddiderit quod exigebatur,etum liber euadat istu noti id exigebat rei natura, ut postquam Maria p*Perisset, tum cognosceretur a Iosepho. iam igitur illis verbis, Non exibis indε donecses xnouissimum minutum, neq; significetur quod non sit per luturus, di ex rei natura inteli, gendum relinquatur quod sit exiturus si per- tbluat, perspicuum fit, nihil impedire quo minus ad Purgatorium quoq; hoc ipsum accommodςtur , ubi sunt animae quae soluunt in poenis quadrantem nouissimum ;& quia perita-
'uunt neque enim damnatae sitnt nisi ad poe- ' ' riam finiendam profectb sunt aliquado egres ae. Ac reuerasi attendimus, tale quiddam reperiemus hic concepisse D. Ambrosiu,nempe exitum essedc liberationem perseturo quadrante , sic enim ait: Quadrantem autem in balneisdari selere reminiicimur,cuius oblati neve illic vn usquisque lauandi accipit faculta-Wm., ita hic accipit eluendi; quia uniuscuiu tque poccatum uiprascriptae genere conditionis eluitur, cum tamdiu exercetur noxius pe-
nix. vi commissi liupplicia erroris expendar. Sic Ambmsius in Lucam declarans & quadrantem solui posse,& eius oblatione peccatum elui atque purgari. Quid igitur est Areti quod loqueris di non intelligis r ut isticρerpetua manest virginitas integua, sta hic ρe etaea manet debit.