De fidelium animarum purgatorio, libri duo. De limbo patrum, liber tertius

141쪽

loquens ait: Qui dixerit verbum contra spiria

Una 'sanctum, non Temritetur es, e . Oste

die veniam quidem peccatorum in hoc iaculo demper dignis cocedi, remissionem tamen po narum quas peccata exigunt in isturum s.culum aliquando distierri. Est hocipsum, quod

supra D .Fulgentium in ijsdem Euagelij verbis

intellexisse monstrauimus; no aliqua videlicat mortalia in futuro remitti,quq hic remissa non sint,sed quae his fuerintcodo inquoad culpa siue quoad reara in damnationis aeremae, posse remitti in futuro iaculo, secundum irestantes poenas. Itaque in Geuro iaculo leuia quidem minimaque peecata remitti possunt, velut seomo assidue otiosiis , immoderatust risus, pecca tum curaerei familiaris, sicut innellexit D. Gr

gorius, & peccata etiam grauiora hiς secudum culpam remissa llic possunt secvulam poenam. quet reliqua erat,plenius aboleri,'uemadmodii D. Fulgentius significauito Quae quidem peccata quamuis mortalia sunt,quia tamen de poena eis debita quod superest, temporaneum est ac leue, si cum aeternitate supplicij conferatur, ideosub minimis ac leuioribus peccatis ab alijsssint comprethenia, quod pro talibus habeantur

ea ; quae lupplicio duntaxat remporario digna iudicantur. Habes igitur Areti grauissimos auri, res non paucos, quibus aliqua fuit occasio distributionis huius attingendae, in eo intellecta & verborum dominicorum sensis con--mes, ut aliquam fieri conceperint peccato- . . H v rum

142쪽

rum remissionem in saeculo futuro . Neve velis quod apud Lucam simplicitera sine d i stributione dictum sit fNon remittetureu tibi profuerit, ut vim distributionis eius quae apud Matthaeuexpressa est,effugias. Quamuis enim idem sit reipsia dictum ab utroque , multum tamen interest,quo modo & quibus verbis expressum sit. Qui dicit Chimaera neque in raelatae neque in terra, neque alio ullo elemento,

is idem dicit quod alius, qui diceret nusquam esse, & tamen suae ille di stributionis ita debet

reddere rationem, 't non frustra dixisse vide tur, Neque in alio ullo elemento: quod profectδ frustra & ineptε additum esset, si palam

esset nullum extare aliud elemenrum. Arq; Vecausis huic assinius de scriptura diuina prom tur exemplu,eadem reipsa sententia est,si dix xis breuiter: Nullus poterat aperire librum M soluere signactita eius, cum ea quae expressa est Apocalyp.capite F Nemonterae neque in caelo neque in rena neque subtus terram: sed si subtus terram nullus esset aut fuisset unquam spiritus a quo tale quiddam non absurdissimὶ expectari potui sier, quis in ea distributione re iij membri additionem non protinus esse diceretquosam Z Neque ergo quicquam profuerit quod adiungitur, voluisse hoc idem Matisthaeum em τι-ς facta distributione explicare. Nam etsi homines interdum pro sua vanitare faciant M/ξή-ς vsqtie ad mendacia, vel certe cum ridiculaquadam ineptia, tamen a D

mini

143쪽

inlatae Evangelij verbis longό id alienum esse

credendum' est. Atqui non veraciter, ut Au- fustinus ait, dicturus erat Dominus; Neque inoc saeculo neque in futuro, nisi aliqua su tura esset post mortem peccatorum remissio. Veergo donemus isti, Christum per auxesin distributione usum esse, eunt diceret, Neque iri hoc seculo neque in futuro, tamen ea necesse est grauis & apta si cuiusq; ex omniparte ratio reddi possit, maximε vero talis, ve in ea nulla insit falsi significatio. Si quis inrerrogatus,num quem vidisset Pigmaeum cum grue pugnantem , responderet per auxesin, neque sub caelo neque supra canum quenquam talem vidisse; quam, rogo te, satis aptam rationem reddere

cur ra caelum neminem se vidisse dixi tat, cum illic neque esse,neque videri a mortalibus tale quicquam possit Sed laborat Aretius, vestam auxesin liberet a mendacio. Ita enim expressit eam quasi diceretur; Alia peccata remi euntur hie; at illud, ne hic quidem: Et tamen aui sic loquitur ut dicat, peccata di-:inguens, aliquod esse quod ne hic quidem remitti possit, nonni tibi tignificare videtur alibi quoque quam hic , fieri posse peccati remissionem λ QAd enim est me hic quidemJ nisi non solu non in altero *cus sed ne in isto quidem Quemadmodu qui dici*Vir iste sic est oppreL sus languore, ut nec medicinam quidem ipsam admittae, is significat non solum cibum ab eo non admitti, sed ne medicinam quidem qua curari

144쪽

curari possit. Id quod distribotionem is meridiculam & otiosam, si nihil ρε-er medici nam recipi a quoquam posset.Sic & iste se mo; ne hic quidem remitritur illud pecearum, d tribunonem insinuat otiosiam Sineptam, si alibi nulla potest fieri peccatorum semissio,

Quod si nihil aliud tuum illud Ne bic quidem sigoificet. quam Non hiH ut dictum sit

alia peccata hic remitti, illud vero hic non po se; tum neque distributio, nequς s est. cum sit vehementius illud apud Lucam: Non

remitretur ei: R apud Marcum; Nim semittetur inaeternum , quam istud, i. Non remit

tetur hic. Quod vero addis colligendo Nec ergo in futuro siecvlo , id neque auxesin habet; quoniam maius est, hic non posse remitti, ubi proprie tempus est remissionis quam illic , ubi nulla solet dari remissio. Sicut auxesin nullam haberet quod diceret aliquis, vina Renesia n

que in Germania esse,neque in Brabantia: hoc sensii : Non in Germania,neq; ergo in Braban-ria,cum nihil miru sit in Brabantia no esse, si in Germania non fuerint.Sed neque I plicat hoc distributionem , quia distributio non est rati cinatio . Nec enim Christus argumentatur, Maliud ex alio colligit, cum dicit; Neque in hoc seculo, neque in futuro, non plus omnino, quam si quis dicat,Neque in caelo,neque in te in plures esse deos. Rursum, si tuum illud Mehic quidemJ id significat quod debet hoc est, non solum non alibi, sed ne hic quidem; non siilum

145쪽

seium non in futuro faecula, sed nec in isto, vi- desine quam nugatora colligas illud; ne hiequidem remitritur , ergo nec in futuro Est enim peruula atque sidicas plani ,Non lumnon remittitur in futuro, sed nec in isto quidem , ergo nec in futuro. At si per nullam auxesin diei voluisti Ne hic quidem sed latum

non esse hic remittendum; qua cohaerentia, Mquo nexu propositionum consequens est, Non hic, ergo non in futuro 3 Simile enim est hoc,

quod scis vitiosissivi dici:Non est hic regnum

beatum,ergo nec in futuro saeculo: Non est hic anima Pem,ergo nec in caelis. Iam ea rogo,quae consequenter adiungis, expende mecum & vide, ut in diuersium tua iactetur oratio, quia re

licto sensu verborum plano & obuio,certi nihil habet quod sequatur. Contra, inquis, sequitur: me μά- alia remittuntur 'ccata; illud autem granus m. peccatum in s ritum sanctum non μι- bis non remittitur, sed nec illic quide ergo camera eo diligenti in debet. Prius auxesin tuam in illo posueras Ne hic quidemJ nunc exprimis eandem per sne illic quidemJ indeque colli gis,caueri ergo diligentius oportere. Curaebet caueri prae alijs diligentius, quia nec in futuro quidem saeculo remittitur An ullum est ergo aliud quod possit in futuro iaculo remitti,imi istud non possit λ Si enim nullum est pecca-xum quod possit remitti in futuro saeculo, ex ea rarione omne peccatum aequὸ atque istud ca- mori debebit. Laqueos veritatis Areti laborio

sissimε

146쪽

126 DB PURGATORIS fissimὶ fugis,& tamen incurris ineos, velis nolis, nec te iis, quae tua est infelicitas, capi sinis.

Quid enim aliud tua ista significat explicatio, quam aliquam fieri posse quidem remissionem in futuro, sed huius peccati in Seiritum sancta

tantam esse perniciem, ut nec illic sperari eius remissio possit λ Consequimur ergo quod volumus te iudice, nec video cuius gladio certius vinci quam tuo potueris. Expeditior & minus implicatus videri poterat aliorum commentarius , ut dictum sit: Non remittetur neque hic, neque in futuro seculo, hoc est,punietur & hic di in futuro,cum videlicet caetera quae tam grauia non sint si enumero hic non puniatur, sed eorum per Dei patientiam, usque ad futurum seculum poena differatur. Verum absurdEomninb statuitur iuxta hanc commetandi ratione, remittere peccatum valere idem quod non punire, in hoc taculo praeserum. Quis enim dicae remitti peccata ijs hominibus qui in ipsis permaneanti Et ubi alias sic accipitur remittendi verbum Z an, quod Apostolis dicitur, Quorum remiseritis,id est,quos non punieritist Et quod dicit Christus paralytico, Remitrutur tibi pec-

Cata tua, idem erit, quod non puniuntur, cum

adhuc ipsa paralysi punirentur λ Multi praeter- ea blasphemi, & suis blasphemijs peccantes in

Spiritum sanctum, quales erant Pharitat, non puniuntur in hoc sieculo, sed opibus & bonis omnibus florent usque ad mortem: & ediuersis

multa sunt alia peccata, quae & hic vindicantur

147쪽

C AP UT XIII. r, di in futuro iaculo in m ramen hoc de peccato in spiritum sanctum peculiariret dictu ut quod neque hic remittetur, neque in futuro. Sed isti commentario fauere Chrysostomus credi pot- sit, cuius prope talis esse videatur explanatio. Verum cum dicat inter caetera Chrysostomus Christi verba interpretans et Quae omnia si poenirentiam gesseritis penirus dimitto , satis usverbisdeclarat, se remissionem intelligere, qua reatus peccati dissoluitur per poenitentiam,non qua in peccaro manetibus temporaliter dunt xat parcitur. Cum teneamus igitur firmitano scripturi testimonis,unde ridiculis tantum c n tibus sese aduersiarius expedire nititur, remissionem aliquam peccatorum ad futurum quoquo saeculum pertinere, quaero iam ubi illa futura remissio estὶ in inferno reproborum sed ibi nulla unquam est siperanda redemptio. In caelo ει regno illo beato Z sedeo nihil coinqui narum introibit; nihil ergo non purgatu prius. Restat igitur ut purgatorius aliquis constituatur locus ubi fiat haec remissio peccatorii. Et hin

nus quidem de illo scripturae loco dictum sit. Pertineatne quicquam ad Purgatorium construendum, quod scriptum est de

148쪽

i remum in quo dimor torquetur. Hustinere d - ισμα nisi asema quoddam in quo nouasune anima. I ne igitur erat Fulatorium. Deinde, diuiti negatur omaeis expiatio, omne auxili- Abrahamo ct La ra. Hateria diura n e amymortuit nusta ρetit ascia, sed pro viriημια- est fulcitin, qua omnia Purgatorio repugnant. Addo quod solum 'rabolico' narratio, non bifuria. Sia etiamsi dei bictoriam esse, nisu iuuat w-- .gatorium. Dium Inainas mari'r quaestione ελ ex historia illa Luca id . colligit doctrinam Pu Pistrio μα- r uuantem, quia videliset semianibus mansit 'eranda redemptio postquamμπια

hinc emigraue t. Haec ille. Eum Lucae locum Areti, auquisquam trahat ad Purgatorium co- struendum,nescio. Sed si quisquam hoc faceret imprudentius Ahil id caussae nostrae praei dicaret, ut propterea deberet infirma videri, quod ab aliquibus non benὶ defenditur. nas enim caussas male quidam agunt, neque hoc tamen aequitati praeiudicat. De Pompeio di ctum est a Cicerone quod malas caussas semper obtinuit, in optima concidit. Sunt autem nonnulli qui dum in assertionis suae confirmationem incumbunt, undecunque mu- gerunt Omnia, quae ad rei propositae probationem facere posse videantur. QD in studio fa- - cilὶ accidit, ut firmis infirma, & probabilibus minus interdum probabilia permisceant. Vbis de caussa iudicare quis velit, non haec illi eriς

149쪽

aestimata ex singulis,sed ex potioribus ac pluribus : Quin & si in unum quempiam inciderer,qui nihil idoneum, nihil validum satis pro

ferre ne tum quidem esset ei caussa damnada. Quis enim malὶ pugnatum in acie dicat, pr Pterea quod unius atque alterius forte militis depraehenderit ignauiam At si neminem ex omnibus quos vel legerit vel audierit stare pro caussa de qua agitur satis fortiter animaduerterit,si tum incipiat eaussie etiam bonae dissidere, potestis venia dignus iudicari. Sed cum non ignorent isti firmissima Catholicorum argumenta, quae nequeant, Vtcunque se torquea si

dissoluere,tamen studiose frigida quaedam, aut etiam quae sint nullarum virium eligunt; quorum uoi traduxerint imbecillitatem, sperant effetauros se apud rudiores quosque ut caetera eiusdem farinae credantur. Hac usus praxi Benedictus Aretius in eo elaborae t id quod sicrinptum est de diuite epulone ostendat ad Purgatoriam nihil pertinere. At non necesse est ut in eo laboret.Scimus ipsi diuitem illum quoniam misericordiam non fecerit, sine misericordia iudicatum, nec in Purgatorio, sed in gehennae sempiternae loco sepultum. Medium quoquo illud ehaos & impenetrabile seu potius insiu-perabilem hiatum atque voraginem,nihil signia ficare nisi immobile Dei decrerum,quo electi a reprobis perpetua sint segregatione separati, Mideo sedandum non esse ut in eo chasmate alia quae animae reperiantur. Nec tamen veram ne-

gamus

150쪽

gam us esse historiam quam Diuus Ambrosius

narratione magis quam parabolam videri scribit, propterea quod Laetari etiam nomen exprimitur: sed quod in historijs explicandis frequens est ut metaphoricis locutionibus quaedam expressa misceantur , id quoque hic agnoscimus factu esse, non modo in vocabulo cliasmatis,Verumetiam in vocabulo Sinus, quo per tropum secreta quaedam signi ficata quies rectissime cogitatur. Si qui tamen per Sinum Abrahae proprium quoddam & extremum infororum receptaculum, taquam in suprema parte situm quomodo Tertullianus cocepisse videtur libro contra Marcionem quarto) atque inter ipsum illum Sinum & Gehennae locum mediam profunditatem & voraginem quadam Veram,in qua purgandae animae tenerentur,intelligant, non eis resisto,modb ne hac non certissima imaginatione rem fidei probare nitantur. Quod autem addis Iustinum martyrem inde colligere doctrinani Purgatorio plane repugnantem , quia doceat hominibus nullam esse redemptione sperandam posteaquam hinc emigrauerint, hoc aut nescire te quae sit catholica doctrina demonstrat, aut certE id fingere. Quis enim dicit catholicus ei qui redemptus hic non fuerilisperandam esse aliquam redemptionem cum hinc migrauerit 3 Tunc enim

propriὶ quisque redimitur, cum ei ad ipsius ustificationem,pritium applicatur Dominicae mortis, cum ex eo princeps mundi huius esci-