장음표시 사용
171쪽
salutem tanquam per ignem. Ex quo rvrsium manifeste colligitur metuedum esse futuri post hanc vitam extremi iudicii quendam ignem; perfectis quidem imperfectisq; communem, ςd per quem perfecti transeantilissi,imperfecti accepto detrimento purgentur. Ac si tale quid futurum est in extremo iudicio, circa hominem totum, constantem iam animo & co Pore, in quo adhuc purgandam, consumendamque aliquid reperietur, indicio id est profecto post mortem ad similem modum cum ipsis animabus agi, quae eadem aedificij sui imperfectione laborent, donec plene absum ptis ijs quae vitiose cohaerebant, liberae pro su3 purgataeque ad Dei conspectum, ex suis Poenis emigrent.
Non bene colligi ignem cuius meminit Apostolus non esse Purgatorium,quia significetur bonis Sc malis esse com
FAlleris igitur Areti, si colligis ignem quendam purgatorium intelligi non posse, quia dicat Augustinus, igne illam, cuius Apostolus meminit, bonis malisque debere esse communem , aut saltem quod magis abs te dici conueniebat communem superaedificantibus aurum, argentum , & superaedificantibus ligna,
famum & stipulam. qui non mali, sed boni omnes & iusti sinctique sunt propter funda-Κ iiij men
172쪽
mentum Christum, id est, fidem quae per dilectionem operatur: ded alij alijs perfectiores
praestantioresque iustiria. Falleris, inquam, sic
colligens : Ignis ille perfectis imperfectisque
communis est, ergo purgatorius esse non potest. Unus enim atque idem ignis,per quem illi omnes transituri sunt, quos adhuc impuros i ueniet purgabit; quos Vero reperiet antε purgatos, hos inoffenlbs,& sine omni detrimento, damnoque transmittet. Neque enim ignis propterea non est purgatorius , quia non omnes est pussiaturus. Quomodo nec propitiatorium apud Iudaeos propterea non erat,quia non Omnes propitiabat: aut rei cuiuspiam vires calfactoriae esse negandae sunt, quia non quidlibet excalfaciunt. At hoc, Areti, ut alicuius m
menti esse putares, quis tibi fuerit author prope me diuinare posse existimo. Suggesserae hoc Erasimus antea elusimodi verbis; si quis urgeat per ignem intelligendum poenas gehennae aut
purgatorium,quomodo qui superstruxerui aurum, argentum & lapides praetiosos aeque examinari dici possunt atque alij t hoc ille mouet,
perinde atque si omnes ita essent rudes rerum, Vt nesciret etiam aurum praestantissimum igne examinari & probari, ut de eius costet puritate. Ex quo etia illa vox est; Igne me examinasti, Mnon est inueta in me iniquitas: &apud Lactantium legitur lib. . cap. 2I. Iustos quoque cum iudicasit Deus examinandos igni,ac tum qu rum peccata vel eodem vel numero praeualue riura
173쪽
rint,perstringendos igni atq; amburedos; quos autem plena iustitia & maturitas virtutis in coxerit , ignem illum non siensuros : habere enim aliquid in se Dei, quod vim flammae repellat atque reiiciat. Et Diuus Ambr.sierm. χo. in Psal. I 18. Petrum quoque &Ioannem, in
quibus si quid viiij fuit, charitas diuina decoxerat,examinados nihilominus igne, per flammasq; transituros asseuerat. Ergo & Lactantius
M Ambrosius, examinandos scribunt igne illoc5munt,iustos,& eos quidem iustos quibus noreperias iustiores. Neq; enim idem est examinari seu probari,& purgari nam & docti pariter examinantur & indocti ; illive horum man festetur eruditio,isti ut ab ignoratione & errore purgentur. Leuirer etiam illud & inconsidera-ὰ admonetur Ambrosium annotasse, propterea dici squasi per ignemJ ut similitudinem,norem intelligeremus : unde coli igitur de igne purgatorio non posse Apostoli locum explicari. Non enim id habet ille Ambrosii commentarius , sed id potius, quamuis obsicurε significae, ideo non dictum; Per ignem aluus erit, sed, quasi per ignem: ne intelligeretur eum ita igne fore laluum, id est, illaesum & incombustum futurum sito merito, sed salutem eo secuturum quidem, at non sine poena ignis. Non dixi inquit, saluus erit per ignem, Ut m rito suo ab igni non combustus Caluus fiat examinarus per ignem: sed citim dicit; Sic tamen quasi per ignem,ostendit saluum illum quidem K v ius
174쪽
futuru, sed poenas ignis passurum,ut per ignem purgatus fiat saluus,& non sicut perfidi ae terno igne in perpetuum torqueatur . Nec verum est quod praesupponitur, Voculam squasiJ iem pensignificare similitudinem solam , cum ipiam aliquando exprimat veritatem : velut cum det quopiam dicitur; Gubernat quasi tyrannus, iaest, more tyrannorum,& ita ut se tyrannu verE
exhibeat; Extorsit pecunia quasi raptor; saevi, equasi iratus,aliaque permulta, quae similem in modum dicuntur. Quale & illud est in epistola ad Galat. cap. 3. Non dicit, Et seminibus, quasi in multis, sed quasi in uno, Et semini tuo qui est Christus. Si ergo non verus ignis, quia dicitur Quasi per ignem, nec verε unum ergo semen Christus,sed simile quiddam.Neque similitudinem opinor ibi significa ubi scriptum α. Car. 3. est ad Corinthios: Non sumus idonei cogitare aliquid ex nobis quasi ex nobis. Neque veritas exclusa est ubi dicitur eodem capite;Non potui vobis loqui quasi spiritualibus,sed quasi carnalibus: aut in Evangelio Ioannis capite primo; Vidimus gloriam eius, gloriam quasi unigeniri
a patre. Sunt alia innumera quae de politiori etiam literatura proferri possunt, unde constet amisi illud inuasiJ ispenumero ipsam exprimere Veritatem : Non me, inquit ille, pater amas quasi quaἰ ιε I aux certe aliud quid proprium signi-deciana. ficare. Sed nec quia metaphora est in auro,a
gento, lapide pretioso; ligno, foeno, stipula, consequens videri debet, ut in igne quoquo
175쪽
CAPUT XVII. Is snon proprietas seruata sit,sed tropus agnoscendus squamuis id Casuinus & Aretius videri velint.) Possit enim & alius similiter colligere, nec in mercedis aut detrimenti vocabulo pro Irietatem seruatam esse, nec mercedis aut sa-utis veritatem , sed similitudinem duntaxat agnoscendam. Aut quia dicitur in Evangelio, mim. I sis qui in Christo fructum non fert, per meta phoram palmes, & per metaphoram amputari& arescere & colligi, cocludere possit in ignem
etiam non verum, sed metaphoricum mittendum esse, & metaphorice non vere arsurum.
Imo vero quia verum &fulgentissimum quendam ignem, idoneum prorsus per quem dies Domini magnus cunctis patefieret, beatus Α-postolus intelligi voluerat, idcirco &alia illa per eiusmodi metaphoram exprimenda pura . uit: quia si dixisset simplicius, vitam & mores uniulcuiusque per ignem probandos ι & quos dam quidem illo puniendos igne atque purgandos ; alios sine laesione & assiictione transi
turos,eandem quidem retineret sententia veritatem , sed minus multo gratiae habitura fulta sit oratio. Saluum igitur sere pronunciat Apostolus superaedificantem ligna, foenum&sti pulam, sed sic tamen atque ea lege, ut illi sit ac- . cipiendum ab igne detrimentum , poenaqu ignis temporaria perferenda, atque hoc in ex tremo indicio fiet. Quae autem vel hic statissa ctione, vel post hanc vitam ante illud tamen extremum iudicium, repurgata & expiata fue-
176쪽
rint, non illic per ignem absumi necesse erit, sed quid factum sit, tunc etiam dies ille pro batorio quodam igne manifestabit.Iudicii ce te supremi diem familiare est Apostolo nunc
in modum designare : ut priore ad Corinthios capite primo,Conseruabit vos in diem Domini sine crimine: Et cap. 1.Vt spiritus saluus sit
in die Domini: Sic & ad Philip. Vsque in diem
Iesu: Et in posteriore ad Timor.capite , .Quam mihi reddet iustus iudex in illa die: Et ad Hebraeos 1 .Quanto magis Videritis appropinqua-tem diem. Quomodo & apud Lucam Pauli imitatorem scriptum est; Remissius erir S domis in illa die. Quanquam & eodem c-- ferat quod dicitur, Mercedem accipie est eni mfuturi saeculi propria bonorum operum retributio : Quia verb mercedi opponit detrimentum, intelligendum est proculdubio hoc quoque accipi in stupremi tuaicij die. Nec dieit Apostolus quod ignis diem ipsum efficier, id est,
Vt quidam volunt, claram inspectionem: sed dies, inquit, Domini reuelabitur in igne, hoc est , per ignem supra modum admirabilem quod dies Domini sit quo iudicare statuerit, patefiet; eoque ipis igne ut diuinae iustitiae instrumento iudicium ipsium palam in omnes exercebitur, alijs quidem purgandis, alijs de sua puritate illustrandis, alijs damnandis a que perdendis. Hoc enim & antiquissimis Ecelesiae caeremonijs, quae in baptismo seu exo cismis adhibemur consentaneum est,& De
177쪽
celebri illi voci, quae passim in Ecclesia Christi
rei ar; fQui venturus est iudicare vivos mortuOS,& saxulum per ignem .JQuod ipsium& B. Petrus Apostolus in epistola secunda satis insinuat,cum ait: Veniet dies Domini sicut fur, L. aeri s. in quo caeli magno impetu transient, elementa vero calore uoluentur, terra aute & quae in ipsa sunt Opera exurentur. Vnde colligit, quia sunt haec dis luenda& purganda,magnam Operam dandam esse Christianis, ut immaculari inueniantur in eo die, ne videlicet per ignem illum iudicati 3e assiicti detrimentum accipiant, aue eod- si expertes iustitiae sint,ad interitum inuoluantur sempiternum. Neque vero idipsum beatus Paulus in secunda ad Thest capite a. t euit, cum ait Venturum Christum inflamma
nis, quo vindicta de impijs sumatur. Sed Ma Malachia Propheta, eiusmodi quiddam ex pressum est, de igne quo purgentur filij Levi:
Ecce enim inquit, capite 3. Venit, & quis pote rit cogitare diem aduentus eius, & quis stabie ad videndum eum Z Ipse enim quasi ignis constans, & quasi herba fullonum, & sedebit conflans & emundans argentum ,& purgabit filios Levi, & colabit eos quasi aurum & quasi argentum, & erunt Dominoofferentes sacrificia in iustitia. Ex quibui verbis videtur inquie Augustinus) euidentius apparere, in illa iudi' is i. Acis, quasdam quorundam purgatorias p n s emita. μι
futuras. Quamobrem id omninb persuasium haberi debet beatum Apostolum, siue cum ait: Et
178쪽
Et uniusicuiusque opus quale sit ignis probabit, siue cum mox adiungit; Ipsie autem saluus erit, quasi per ignem,de eodem prorsus igne loquu-rum,qui purgatorius his quidem qui purgatione adhuc indigebunt, omnibres autem probatorius futurus est. Pereum enim ignem sunt omnes iudicandi ab eo qui venturus est iudi care vivos & mortuos, & iaculum per ignem. Quod tamen quidam scriptor catholicus ne sit odiosium veretur: si videlicet asseramus sanctos, homines nullo iam vitiorum inquinamento pollutos, per eumipsum ignem qui impios est Perditurus,esse transituros, quamuis citra Omnem vel minim laesionis noxam:ut sit ignis ille
Natissimis quibusque hominibus, quod triaus pueris caminus ille fuit Babylonicae fornacis : hoc inquam ne pias offendat aures, metuit:ideoque ab Alcvini commentario,qui huc ei sensum exprimere visius est, nonnihil ubi re--εμ a cedendum esse putauit. At quid hic, vir bone, reformidas ὶ Sanctisne indignum censes sici rissimo hoc discrimine puritas eorum singularis ab alioru impuritate disternatur 3 si in igne. communi alijs detrimetum accipientibus, ipsi
Deo pleni vim omne elementi urentis euincat
Sed dicito quid praeponas: Nempe ut ignis de quo dicitur, Vniuscuiusq; opus quale sit ignis probabid sit ignis ille spiritualis diuini internique iudicij ; materialis autem cum postaddirur, ISaluus erit quasi per igne.J Quaero quis e P
iguis ille de quo dicitur , Dies enim Domini in
179쪽
igne reuelabitur, nisi m arerialis ille atque conspicuus t Nam & ipsa Dei circa quemque cen sura per seipsam inuissibilis, suis effectis in hoc igne manifestabitur.Hic igitur ignis est,de quo uno eodemque contextu Lubiungit; Et unius cuiuique opus quale sit ignis probabit.Hunc MLatini patres in Florentina Synodo significata esse,non dubia interpretationeacceperunt.Qui enim aiunt) confessi, sacratissimum Christi
Corpus,absque tamen poenae praeuia satisfactione sumunt continuoque moriuntur, hi dubio
procul in supradicto igne quod purgatorium appellari solet,purgantur.De quo quidem igne Paulus ad Corinthios stribit; Uniuscuiusque opus quale sit ignis probabit.& pauid infra;Ipse
autem saluabitur sic tamen quasi per ignem. Ee ad hunc quide modum illi.Atq; ut Diuum Augustinum praeteream, cuius clara sententia est Enchiridij 68.talem ignem intelligi debere,pstr a se iis quem ambo transeant superaedificantes, Am- ρμι. itf-brosius ipse qui Diuu Basilium & Hilarium v cc. 1 f. i. in eo sequutus est, cum interpretantur illud,
sIpse vos baptizabit in spiritu sancto & igniJ-
intelligit ignem futuri iudicij per que exuretur s. --. iniquitas, quiq; paleis futurus est inextinguibi- Gη- Τ.lis, perque huc ipsum ignem optimos quosque transituros docet. Nam & si aliquis sinquit) ve Petrus sit,ur Ioannes,baptiZatur hoc igni. Paulo quoque ante ex eodem Ambrosio & Lactantio protulimus quod eodem pertineret, plu- sque proferre possemus, si euet necesse. Haec
180쪽
ante obiter insinuanda putauimus, ne dum in breuissimo illo verborum Pauli contextu, citra vllam grauem fatis caussam ignem alium atque alium commentamur,haereticorum fortερο- tes per imprudentiam adiuvemus.
De loco Apocalyp. Beati mortui qui in
Domino motiuntur. CAP. X v III.
ΑΤρωst fit,inquit, . Teati mortui qui in
Domino moriuntur nunc; st iam diciti' ritin ut requiescant a laboribu suis, opera autem istornm sequuntur eos. Lecm hic totus de felicitate piorum loquitur qui in Domino moriuntur.
Sia quid hine σι purgationem faciny Excipiunt. quia opera illarum sequuntur illos; hoc est, qua alii pro isti De-nt , quasi hae fit sequi opera i Druno. Bonor se a seq-ntur opera, m obtinent μοι θρη-runt , ct a sequuntur pro quo νον arum αε per utere, qualet seumi pii martyrei qui sanguinem pro Christo studere. Hos sequutuosa
opera,hoc est, nous' a laborarunc ,non in se num cucurrerum
Rursum hic, Areti, nodum pro tuo arbitrio facis quem res tuas. Quis enim est nostrum qui istiusmodi argumento velismniarit statui purgatorium posse Z Prorsus ut dicis, locus ille totus de piorum felicitate loquitur, nisi quod ita late patear, ut illos etiam sipiritus, quos purgatoria quaedam receptacula detinet, comprehendat. Nam & illos quamuis sunt in poenis, beatos