De fidelium animarum purgatorio, libri duo. De limbo patrum, liber tertius

201쪽

potius colligendum arbitror: Tobias pater, vir cinctus instruit filium in pietate quam a patribus hauseraqatqui instruit eum de eleemosyna facienda pro mortuis,ergo hoc ossici j sioliti erat patres mortuis exhibere fidelibus, istoque modo tuam de Purgatorio fidem protestari,etiamsi nusquam expressam de Purgatorio mentionem fecille leserentur. M ultum enim erras si putas esse coniequens, nihil fecisse patres aut dixisse, nisi quod mandatu literis diuinis aut canonicis demonstrare possimus .. Quid si primus hic au-inor, qui magnam habet vetustatem, literis id expressisset, nonne vel hoc nobis deberet esse

instimonio . quid ab anterioribus ipse didicis-ste r Deinde quid opus in luctu vel oratione meminitisse Purgatorii, cum satis sit orare pro defuncto & lugere 3 Atqui memoria tenebat Tobias exemplum Iacob patriarchae, qui pro se Us filio Ioseph quem crediderat mortuum,luctum

non mediocrem suscepit. Non autem opinor

quod gentilium more, ratum prophetam luxis se filii mortem dicturus sis,aut tanquam perditum , dcaeternis mancipatum supplicijs depi 'rasse, quomodo Dauid luxit mortem Absalon; sed punε luxit ut prodessot mortuo,cui nisi prindesse lugendo posset, nulla esse talia ratio currantus vir lugeret eius mortem, de quo par erat

spem bonam concipere quod praemissus esset non amissius: cuius sipei cotemplatione ab amicis fidelibus, ipse Tobias cum gaudio narraturino sepultus. Textum autem ipsum si specta-

M iij ueris,

202쪽

ueris, nihil reperies facile quod probabilius δε-net quam hoc quod volumus. Nimirum ut di ctum sit; Si gratificari iusto sepulto velis, & ei

prodesse iam mortuo, effunde panem tuum M vinum largiendo pauperibus, atque id in gratiam eius facito; haec enim pro defuncto atque in eius gratiam facta eleemosyna , magnum ci potest afferre leuamen. Nam quod gentiles fa ciunt , ut collatis cibis epulentur inter se super mortui sepulchro, sperantes hac re defunctis afferre solatium, id vanissimum est. De quo subiungitur : Et noli ex eo manducare & bi bere cum peccatoribus . Noli ergo, inquit, ad istum modum conuiuando nequiter & infideliterprosundere tuam substantiam, sed eam misericorditer communicando indigentibus, stude sepulto apud Dominum conciliare mi sericordiam. Praeterquam autem quod & Tertullianus initio libri de Resurrectione carnis,& Diuus Augustinus sermone quodam de Cathedra Petri, gentilis huius consuetudinis facit mentionem, squam ille quidem sc reprehendit ut dicat, valde esse ridiculum, videfunctos , quos atrocissime exurant , eosdem postmodum gulosissimhnutriant) extant eius quibusdam locis hodieque vestigia , ubi cibi di potus super mortui sepulchro ponuntur, Minde sublati dantur pauperibus. Super sepulchro enim ponunt, ut in gratiam mortui lar giri se hanc declarent eleemosynam : ita sit ab

ijs nunc Christiane atque fideliter quod a gentili

203쪽

CAPUT XXII. 183essibus stultὸ & inutiliter seruabatur. Nam Malus quoque in rebus nonnullae consuetudines de ipse gentilitate retentae, a Christianis in meliores usus conuersis sunt. Quod autem velle dicis Tobiam patrem ut eum hac in parte filius imitetur, rogo te quae conuiuia, aut quos sumptus fecisse legitur Tobias pater, Ut pro eo mortui per alios sepelirentur tino vero conuiuio ob aliam instituto caussam, id relinquebat , ac per seipsum corpora

mortuorum translata domum sepulturae ma dabat: quod autem sumptus fecerit ut sepe urentur per .alios Cad uera morcumum, nusquam Areti legis. Certe capite primo libri huius quod designas nulla eius rei significatio est. Fallebat te cum haec scriberes tua me moria, aut fallere meditabaris eos quos putabas non esse lecturos. Si enim solitus erat summum facere aut conuiuio excipere amicos quiei hac in parte essent adiutores, cur hic de conuiuio solus excessit cur non alijs negocium dediei Nec pecuniam dicit constituendam super sepultura iusti, quae tanquam merces detur pro sepeliendi labore, sed panem & vinum, quo magis eleemosyna quam laboris merces signi ficara est: his enim rebus, refici ac recreari Pauper s solet. Taceo quod reliqua patris praecepta generalia sunt, atque omni conuenientia rempori, & necessaria: hoc aute de sepeliendis fratribus, qui ab impijs occidebantur, tautae tu persecutionis rempus specialiter concerne-

M iiij basi

204쪽

bat; eratque perfectionis singularis,non necessariae in proximum charitatis. Ideoquς veri mile non est, quod unum hoc interserere voluerit, tam speciale praeceptum cum essent Caetera communia. Postremo si,ut dicis, Hebraea

vox declarat fieri aliquid in gratiam alterius sinquo tibi lubens assentior) num sepultura est cuius in gratiam faciendum aliquid sit, an verbsepultus ipse, cui sit hoc modo gratificandum rIdcirco enim scriptum est apud sapientem E eque r. clesiasticum; Mortuo ne prohibeas gratiam. Quod si hoc modo volebat filium non sepiaru-rae, quod absurdum est, sed sepulto gratificari iusto, nulla hic est sumptus significatis,qui fieri pro mortuo sepeliendo iuberetur. Alterum quod adiungis nihilo commodiorem habet sensum. Primum quod hoc sit simplex eleemosynae praeceptum. Datur enim eleemosynamen tibus, ut eorum leuetur necessitas ,&as

pulchro , quoad potest, praeseruentur. Hoc autem iam superioribus verbis satis inculcauerat. Deinde non fit in grauam sepulturae, quod fit ut arceatur sepultura. Atqui verbum Hebraeum hoc significare dicis, ut in gratiam

fiat sepulturae. Postremo non iustis modo,verumetia iniustis & peccatoribus extremὶ praesertim egentibus, quibusque nisi succurratur sepulchrum metuendum sit, facienda est eis

mosyna, falsumque perspicue quod dicis significatam a Graecis eleemosynam dandam bonis non impiis, cum consteretiam inimicos

205쪽

c APUT XXII. 381

diligendos,& benefaciendum ijs quinos per-nquuntur, & is qui non pauerit, quod ipseM- legas, videatur occidisse. Nisi forto putes pro sua Christiana charitate, quod impium qu dem sic liceat occidere, noniustum. Igitur si eleemosynam phs dandam, non impijs Graeca

significent, & hoc intelligi non possit de phs εο

impijs viventibus mortalem hanc vitam,plane coficitur iuxta Graecae lectionis,ut tu vis,si nificationem, iusto defa0cho esse dandam eleemosynam,sive in gratiam eius,non autem im-ph in sua impietate sublati.Videte Meti,cum

ratia fugis ea quibus alubriter capereris, quomodo in ipsa venabula veritatis incurras ὶ Qui etiam si alium quempiam loci sensum non improbabilem protulisses; non esset tamen consequens male nos illo usos testimonio, cuius probabilem aliqua sententiam expressissemus: QuAm Diuus quidem Ambrosiuslibro in L ςam septimo sic confirmat, ut etia maius quiddam altiusque hic nobis commendatum insinuauerit; nempe Sacrificium id quod in E

clesia Christiana sub panis vini'; specie pro defunctis fidelibus, quibus vita speratur aeterna, non pro impiis seu infidelibus offertur, qu rum est cum hinc decesserint desiperata salus. Est & illa, inquit, prophetia,ut supra sepultura

maiorum quaedam ponamus quae lector agnostir,infidelis intelligere non debet; non quo cibus imperetur aut potus, sed sacrae oblationis Veneranda communio reuelatur. Non ergo in- M v teta

206쪽

386 DU PURGATOR I O. terdictum est muneris,sed religionis mysteriu, communionem nobis cum gentilibus mortuis non futuram. Nam cum sacramenta vivorum sint, non videntur mortui qui habent vitam. Haec Diuus Ambrosius capite 3. memorati in Lucam libri.

Dc loco secundi Machabaeorum duode-

Q rist inquis,*perest locu a.Macha. ra. de Iuda Machabao, qui merosolymam mittit duoiscim milia drachmarum pro defunctorum memoria facienda. Re stodemus his quod solent Iinisconseriti dicere. Rerum veritas χν- δε-bet erroribus gestorum intiari. Et quia hic securrem commendat qua cum scriptura regnat, merito irritus censore debet. Porro,is resurrectio fi liciter sequitur, qua re3 videtur oecasionem

dedisse misionis itum. Nam Vnd interfectos r perit argumera idololatria. Quam rem agrὶ tulit. sed defatiste tuorum non deoerauit. Tamen Pyinuos ab νεο μῶσι expiaret, ct testaretur dissu cere illis defunctorum idololatriam, munin istud misisse videtur , quod author bictoria postea dein torsis ad satisfactionem peccati illorum. Vera m quia tiber e ' extra eanonem, ct speciale habet factum cuius non extat exemplum in sacris literis, merito repudiatur.

Familiari nimium uteris petitione principij, quae valde est apud Dialecticos in di sputatione vivosuNam 'tru hec res pugnet cum scriptura,

207쪽

id ipsem est quod modo qu ritur:neque tu pugnare hactenus ostendere potuisti , quin ut eas di ssolveres scripturas quae nostram assertionem efficacissime confirmant, vauo te hactenus Scfrustraneo labore torsisti. Quid igitur estquod tam confidenter loqueris Quia hic locus rem Commendat quae cum scripturapugnat meritis irritus censeri debet i J Imis prorsus Areti quia hic locus rem comendat quae sicripturie diuinae locis alijs, partim necessario, partim probabilia ter constituitur,merit b,cum alijs prςserrim co- iunctus, magnam vim ad persuadendu habere debet. Ac Iudae quidem Machabaei factum interpretaris pro tuo arbitrio silc tamen ut mox oblitus tui nostra magis confirmes, quam infirmes . Dicis resurrectionem mortuorum Occasionem dedisse missionis illius. Cucergo h rum defunctorum sperara resurrectio squ-niam de illorim, ais, salute Iudas non desperauerat) occasio fuit mittendi huius muneris Hierosesymam, nisi quoid ageretur apud Dominii ministerio sacerdotum, ut interfecti sp ratae resurrectionis efficerentur participes , remissisi quae adhuc impediretpotuerant quibusdam illorum peccatis Namq ne si munus illud transmissum,nihil ad insurrectione in infecto

rum faciebat, non potui hcerrucorum resurrectio mittedi muneris esseogua . Minitaritem facieb t ad interfectoram resurrectionem, si quod dicis verum est, voauissbillum vivos da taxat ab idololatriae scςlata e piare ,& testari desun-

208쪽

defunctorum displicere idololatriam. Ideoque author historiar, non quasi violenta interpreta tione factum illud detorsit ad statisfactionem peccati illorum, sed tuis quoque verbis suffragaribus secutus est, quo eum aperto gressu ducebat mittedi muneris occasio, hoc est, sperara salus & beata resurrectio defunctorum. Itaque hanc ipsam occasionem sic expressit: Facta collatione duodecim milia dragmas argenti misit Iudas Hieroislymam offerri pm peccatis mortuorum sacrificium, benὶ & religi ε de ressi rectione cogitans. Nisi enim eos qui ceciderant resurrecturos sperarer, superfluum videretur & vanum orare pro mortuis: Eequia co

siderabar quod hi qui cum pietate dormitionem acceperant, optimam haberent repositam gratiam. Sancta ergo& salubris est cogitatio pro defunctis exorare ura peccatis soluantur. Hactenus libri secundi Machabaeorum scriptor. Sed ad asylum confugis commune haereticorum, quibus cum liberaliquis displicet propter ea quae vehementer eis aduersantur, id familiare est ut librum eiiciant ε canone , --luntque tanquam infideles filii audaeorum i fidelium , in libris diuinis recensendis iudi-eium sequi, quam Christianorum maiorum suorum,a quorum pietate & religione desciverun r. Esse enim hunc librum in canone Ecelesiastico, Innocentius primus, Gelasius, Synodus Africana,aliaque Patrum concilia den-nterui.Nam quod o .Hieronymus M. Ruffinus in Sym

209쪽

in symboload dogmata Ecclesiae statuenda valere negant huius auehoritatem libri, id aec

piendum est, Vt dicant, non valere eo modo

quo valent ij libri qui suntin canone Hebraeorum , ut aduersus eos videlicet Christianae fidei dogmata possint stabiliri. Sic enim D.Hieronymus seipsum explicat in fine libri secundi Apologiae contra Rufinum . Quod si Hebraeos in hoc de libris canonicis iudicio sequi voluerimus, Christo nobis erit aduersand u m, ut Danielem ut prophetam habuit, &Dauiis Psalmos ut propheticos, cum Hebraei &Danielem negenresse prophetam, & Psalmos esse Dauidis . Librum quoque Iob& Hester, non eodem quo caeteros habent loco. Sed A

u stinum interim proferunt, cum ille libro r.e doct. Christiana, capite 8. duos Machabaeorum libros inter canonicos manifestErecenseat, atque idem ex secundo memoratum locum producat, ad orationem pro defuncti, astruendam,libro de cura pro mortuis cap.primo. Proferunt tamen atque obhciunt, quod idem Augustinus lib.2 contra epistolam Gaudenti j capite 2 3. hoc prae se ferar, ii bros illos se

pro canonicis non habere. At quibus verbis an quia dicit, seripturam Machabaeorum non habent Hebrari sicut Genesim λ sed hoc iam ante diximus, hosce libros pro canonicis, Hebraeorum iudicio non haberi. Quod verb a iungit receptos esse ab Ecclesia non inutiliter.

sed si sobri ε legantur vel audiantur, hoc in itum

210쪽

tummodo significat ab ijs qui in eorum lecti

ne versentur incautius , occasionem errandissimi posse,ideoque Bbrie & attente legi oportereo Quod diruim est cotra Gaudentium,qui Oxcucellionum seipsos interficiemium furorem defendebat exemplo Raeti et qui in iis libris x.Maa. seipsum interemisse narratur, &sic quidem utarim prudenti lectore factum eius videri possit esse laudatum. Ideoque & propter Sampsonis exemplum dici posset librum Iudicum iobrie legendum esse,ne qui ita ex eius lectione aedificetur ad interficiendum semetipsum. Quod rursium Ahciunt a Domino dictum esse in Euangelio, oportere impleri quae sunt in lege Psopherii, re Psalinis de ipse: unde colligunt Maehabarorum librum, quia neque ad legem,nς ad prophetas,neque adpsalmos pertineta

non esse canonicum, tale est ut librum quoque Hester exterminet,quonia neque ad legem,n que ad propher ,neque ad palmos magis Pe tinea quam. Machabaeorum liber. Verutamen

xespondemus illis veteribus omnia propemodu' in tigura cootigisse gestaq; illa quae libri Hester Iudith de Machabaeorum complexi sunt, reuer fuisse prophetica, eaq; de caussa&libros ipses propheticis annumerandos esse; qui Vt prophetici no essent,id tamen satis esse deberet, quod historiam populi Dei suis cantem ijs ea quae ad Christum pertinebant praefigurantis,

3sque ad ipsum Christum perduxerint. Namumve in Regum, aut Paralipomenon libris,