De fidelium animarum purgatorio, libri duo. De limbo patrum, liber tertius

291쪽

dam esse,quae tanquam non satis disieussa prius quaestione, aut nondum fatis eliquata veritare. rursum sibi ex integroiudicandi sumeret liberis

Ouod Purgatori j asseretis magis illustree

vim Dyminicae passionis. C A P. X i I. QVod autem clamitant detrahi sanguini

Mediatoris, Purgatorij huius assertione; multum profecto sua opinione falluntur. Quis enim iuxta Dei verbum,&vberius & magnificentius illius meriti vim praedicet; quam is qui doceat eam non in hoc modb seculo valere. verum etiam usque ad ipsos inseros penetrare

Illi pratfigunt Agni misericordiae in hac terra limites : nos e am pro defunois fide bus precamur; Agnus Dei qui restis peccata mη-di, dona eis requiem. illi profusissimam Mediatoris indulgentiam ad solqs porrigi patiuntur mortalem hanc agentes vitam e nos eius

pro defunctis implorantes gratiam , dichvus; Qui Lazarum resuscitasti a monumentoλt dum, tu eis Domine dona requiem Sc Deum indulgentiae: Illi exuberantes gratiae riuulos, huius vitae breuissimae fine praecidunt: hos precamur per illius Agni meritum, ut quae per fragilitatem humanae conuersationis peccata commissa sunt ,in altero quoque taculo, Venia misericordissimae pietatis abstergat: Illi Christo dicunt, Miserere eius hic,quoniam ibi It

duxeris; nos cum Paulo dicimus, Det illi Deus

292쪽

DE PURGAT. LI B. II.

inuenire misericordiam, etiam in illa die. Br uiter, sic Agni praedicamus misericordiam, utram & in couersione peccatoris, & in iusti perseuerantia, & in ipse etiam quo coronandi sumus , iudiciocelebremus: Noo ignari scilicet Nwroi. striptum esse; Qui coronat te in miserico dia&miserationibus. Quod autem hic obh-ciunt ab Hieronymo dici in Ρω.ao . Hic m sericordem esse Deum, ibi iudicem; facile apparet locum inspicienti esse ridiculum, cum aperis profiteatur aduersus illos agere se, qui dicant in inferno esse poenitentiam & resipiastentiam peccatorum.

Quemadmodum circa locum Matth. Ii; de peccato in Spiritum sanctu non rem mittendo neque in hoc ineuis neque in futuro, se torserit Theodorus Bera

in suis annotationibuS. CAP. XIII.

MInimh molestum putauero si hue & i lud reiiciam , quod apud Theodorum

BςEam nonaine voluptate legere me contigit, de loco Matthaei I a. quem ante tractauimus.

Valdὶ enim coducit ad perspiciendam loci fi mitatem pro astruendo Purgatorio, si animaduerterimus tot interpretationu laboriosissimὶ quaesitarum cuniculis, quam frustra illi cone rur elabi. taem in inquit Bera oram Cis

293쪽

Spiritum s ictum , neque in has vita conmmtis, q--- morienti,Mε, is est, nunquam mi laturaquμm alioqui multa in hac vix remittηum .est rurs- multorum absolutio in extremum vix momentum deeratur. Haec Bea . Qui cum dissimulare non posset aliquam dari lignificationem remittendorum peccatorum th futuro caeculo; idq; nobis ingenue concederet , laborat in eo ut ostend/t ubi & quando illi praeditur futuri caeculi remissio. 2 evo inquitὶ is morte, cui in extremo vita memento,se. Uo mortis articulo. Atqui non paululam ista differunt , neque nihil interest quid horum exprimatur. Nam si dixerit In futuro faeculo, id est,in extremo vitae momen Jostendere debebit quonam modo extremum Vitae momentum non huius saeculi sit. Tota quippe hominis vita, usque ad ipsum mortis punctum, culi huius est non ruturi. Extremum autem virurae , proculdubio ad aliquam pertinet vitae par rem; cum nequeat idem esse extremui' vitae dc moxxis principium nisi mortem velimus in eodem cum viri niungem. Hoc igitur abis

294쪽

7 DR PURGAT. LIB. II. fundere covincitur,taculum futurum eo tran-

temporis accipiens, quo adhue iaculum est praesens , propter vitae huius mortalis vel extremam partem. Quod si intelligit extremum vitae punctum,quo iam ipse vita extincta est, ut ipsum sit mortis momentum quoveis dixeris iam non vivere hominem sed mortuum esse; Agnosco sanὶ hic futurum seculum, sed agnoscat ille quoque vicissim oportet, remissi nem quae post hanc vitam fiat, & animae seiunctae a corpore iudicium hac misericordia tem- Peratum , ut aliqua detur ei remissio peccatorum .Quod si dederit,iateri cogetur hominem quamuis iustum & mortis aeternae reatu abs lutum , a quibusdam adhuc quae restem peccatorum vinculis absoluendum mox a morte; aut certe & ipsum damnationis aeternae vi culum, post huius terminum vitae resolui; animamque non iustificatam in hoc isculo, in autem demum iustificari. Dic ergo, Beza, Clare,

quodnam istud est taculum futurumὶ quando ais) quisque moritur: Ergone sinquam) m

ritur nomo corporis etiam morte in iaculo futuror Quin igitur & morientis lectulum ad futurum taculum eadem opera transferimus

Quod si ipsium mori, huius iaculi est non futuri , provectb non recth dixeris, In futum is- lo,id est,cum moritur.Dic ergo rursum,quid intelligi velis per hoc ipsum Dum quisque m ritur,aut ipsium mortis momentumὶ J An rem-

Pu id quo anima iam in auulua corporer sed

295쪽

id tempus te minimε iuuat, quemadmodum ex antedictis inrelligi potest. An vitae pars ext ma proximE ante ipse m mortis punctum sedilix multo magis huius saeculi est, quam ipse vitae extinctio. Quoquo re Verras igirur, Beza, fatearis necesse est, vel in hoc saeculo fieri istam ruam vis remissionem ; aut verum esse quod

ocemus, remissionem aliquam fieri peccat . rum pirea animam a corpore separatam, prius tamen iustificatam cum adhuc haereret in corpore mortis huius. Et quia nobis ipse, qua es subtilitat quaestionem nanc ad temporis punctum reuocas, trium ego tibi punctorum optionem do : Vnius proximὶ ante extincti nem vitae: Secundi , in ipsa extinctione: Griij, post extinctionem , eam est anima iam exuta corpore, ad diuinum producta iudicium. Duo priora si elisis, damnes necesse est interpretationem tuam de futuro laculo, cum sit utrunque huius seculi. Sin tertium amplecteris, in nostra,velis nolis, eastra partesque traseundum est. Quod si contenderis unum idemque esse momentum, eius quod dicitur mori & mo tuum esse; seu animam a corpore separari & separaram esse, illamque nobis disputationem refrices, quae apud Augustinum lib. I 3. deci- uir.Dei a cap. I o.per aliquot secluentia subtilisismε producitur, nos de eo nonis contendet

non necesse esse putabimus: & si tria nolis tibi momenta dari, duo si voles dabimus; unum

296쪽

α si DE PURGAT. LIB. II. disicessum : Quorum quidem momentorum priore adhuc vivitur, posteriore non vivitur:& illud quidem huius saeculi constat esse; stud

vero saeculi futuri esse donabimus. Horum e go altera si deligis, quo plena fiat peccatorum remissio; tunc vel ea huius tantum saeculi est, vel futuri. Si hoc annueris, plenam cuique remissionem dari in ipsa vitae extremitam, Cum adhuc tamen vivitur, sed quomodo ab iis qui animam agere dicuntur; ergo omnis remissio datur in hoc taculo: Sin aliqua detur extincta iam vita; ea vel est in Blutione reatusdam nationis aeternae, vel temporariae duntaxat poenae sita, vel in utroque simul. Si coniunctim in Vimque; quoniam remitti negatis unqua Peccatum posse quin plene simul quoad culpam re

poenam aboleatur; fatendum igitur erit quemquam iustificari post hanc vitam , qui cum viueret non fuerit iustificatus: quod quidem est absurditatis non ferendae plenissimum. Sin remissionem culpae in ipso quidem vitae vel extremo tempore posueris, poenae vero remissi nem extincta iam vita, ia est, cum homo sic moritur ut eodem puncto mortuus sir, queadmodum dicimus aerem eodem remporiS Puncto& illuminari & illuminatum esse, tune sauuum relinquitur nobis assertionis nostrae fundamentum , quo statuimus non plenam semper homini simul remissionem Peccatoru contingere, sed remissa hic culpa ,. post hanc viram P uae temporariae obligationem resolui;& quae

297쪽

hic remissa non sine peccata, tunc remitti. Ve-vuntamen etsi maximε sentiendum sit, eodem temporis puncto hominem mori & mortuum esse,tamen negari non potest quin ipsum mori, siue animam a corpore diuelli,ad hoc iaculum pertineat: Vt enim ingressus animet,ita & egresius, taculi huius est; ideoque si qua fieri ponatur eodem puncto remissio, ea profecto iaculi huius erit, nec magis futurum iaculum respi-sic,quam quae cuiusque in baptismo longe ante mortem facta sit. Seci audiamus quae sequuturi Proterea sinquir) quamuis nolia peccato post mortem ρroprie remittantur; sed vel in vita, vel in lysa morte: tamen quia hui- remissisnuylenum fructum non percipient sideter nisi ab extremo illo die iudici, futuri, videtur quodammodo ipse peccatora remisio in illum diem disserrhae vi-ειψι--ασratio eam qua bis non fuerint remist a. In his verbis tria illaticet anim ad uertere momenta, quorum prius optionem dedimus. Invit in morte, post mortem: siue quemadmodum illa Diuus Augustinus expressiti unum ' ante mortem; secundum in morte; tertiu post M i i. mortem: quibus singulis tria ista singula redduntur,vivens,moriens, mortuus: eaque Vu

gatior & promptior animorum conceptio est. Sed tamen aliam iam expositionem adiungit, ne forte iα priore non satis firmiter, solideque consisteret: vr nimirum intelligatur in futuro taculo. id est,in extremo iudicio futura remis

sio , quia tunc plene fructus eius percipietur a

298쪽

x78 DE PURGAT. LIB. Ir.

fidelibus. Verum haec quoque improuidentiae

puerilis euasio est. Primum, quia tunc dicendum erit,omne peccatum remitti in futuro friculo,&ipsam quoque iustificationem ac regenerationem fidelium, in futuro iseulo fieri, propterea quod eius fructum plenε fideles non percipient, nisi in extremo illo iudicij die,cum

resurget ad beatam immortalitatem. Nec coninsistet iam illa distinctio significata Euangelii

Verbis, quaedam peccata remitti in hoc iaculo, quaedam in futuro; alia neque in hoc taculo. neque in futuro. Deinde quid alienius, vel a communi sensu, quam ut intelligatur remissio peccatorii fieri,in ipsis beatoillo regno,quo nemini patere potest ingressus, nisi remissis priuspeecatis r Aequi in eo demum regno, pyenu accipitur remissionis fructus. Rurissim, si propterea tunc fier peccatorum remissio, quia eius ibi percipietur plenus fructus, licebit pari ratione futurum dicere,ut 6c tum diabolo resist tur & peccato, atq; aduersus tentationes carnis adhuc spiritus euiusque luctetur: quoniam ibi percipietur huius quoq; pugnae fructus. Quod si absurdε, nec sine proximo meritae irrisionis periculo, dixerimus certamen ad tempus di ferri coronae; dc agriculturam ad rempus messis; oc praeparatoria rudimenta ad tempus perfectionis atque splendoris; absurdum & hoc rit,peccatorum remissionem ad tempus pere piendi ex ea fructus distulisse. Est enim ea pr uia quaedam praeparatio atque purgatio, quam iaci

299쪽

ideliseo priorem cogitari oporteat beati illius

regni consequutione. Cuius etiam erat prum

dentiae dicere; Non remittetur, neque in hoc saeculo,neque in futuro, quando palam sit plenum remissionis fractam a nemine percipi in has saeculo Hoc igitur tantummodo dici Porruerat; Qui peccauerit in filium hominis, remirretur ei in futuro saeculo, quia poterit ad beati illius regni possessionem peruenire: sed qui peccauerit in Spiritum sanctum, non προ mittetur ei in futuro saeculo; quia damnabitur, regnoque illo beato excidet. Vt nimirum remitti peccatum in futuro saeculo, sit beatum

seri & a Domino eoronari: non remitti Vero, sempiternis addici tormentis.Verum multo aliter Christus Dominus, cuius in verba nihil otiosum, nihil superfluum ςadere potest; remittetur inquit neque in hoc saeculo,neque in futuro. Nee remitti peccatum, est donari praemium, sed per condonationem non exigi sapplicium : peccato enim poena debetur; iustitiae praemium redditur. Et quia indulgentia quae poenam relaxat, prior esse debet remun ratione iustitiae, necesse est ut si ad extremum

iudieium differatur ist* remissio, aliquae tunc iustis hominibus relaxentur poenae, priusiquam iustiriae suae praemio munerentur. Quo loco si resiponderit, non se dixisse remissionem differri usque ad extremum iudicium; sed usque ad id

tempus videri dilatam: nos ex aduerso refere-inua inaricasse Dominum rρmissionem tri

s iiij bue

300쪽

buendam in altero illo simulo; nec quid vide eur futurum , sied quid futurum sit indicasse. Deinde, videtur sinquit quodammodo ima Pe

eatorum remssio, in ιstum diem disseret. Si videtur, verene an falsb Z si videtur, & non estsut quid ad explicationem Dominicorum verborum talis adhibetur error 3 cur falsitatis tenebrae ad illustrationem veritaris inferuntur sin ita ut se res habet, videatur differrur ergo quodammodo usque ad extremum iudicium, .mnisomnino remissio peccatorii: unde coluligo sic quoque dimiri fatendum esse & fidem At missis conuersionem, de quicquid hic recthgeritnr; quia nec fidei nee iustitiae fruaus ' nε Vnquam nisi ab ex re mo iIlo iudici, die, capietur . Et hactenus quidem de praeclaro illoseis c. nmentario. In locum I. ad Corinth. y. quid Theod rus Beza notauerit contra Purgat

rium. CAP. XII M.

F Aci re rex hic quoque quam laborent,

cum ad istius doctrin superaediscationem referunt Pauli locum . me enim Beva, -- - - λμορε qui ad austrinar verbo Dei usta ex arto oontrarias hanc manu 'militudinem accommodant : in quibur etiam numero inquit cibo--ἀetectum, dierum σ νemum discrimina; reti quiarum venerauon mota era id gemus. Abem

risit e 3, deη , a sedi tuus Calumus, cui uae