장음표시 사용
31쪽
saparte ulcus: sicuti etiam vulnus aeruptio, tu Id hegma: ct conuulsio, quod Spasn1adicitur: Ei Vulnus quidem tutio qtisdam ex vulnerando in carnos, parte relicita: Ruptio,& conuuls1O citra vulnerationem facta. Prior enim carnosae partis diuisio est, posterior neruosae. His omnibus unitio molienda indicatur. uae an praestari ubiq; possit,an in multis non possit, hoc utiq; inter i noscere primum iam artificis est Quippe nemo plebeius nouit nec neruosam transuersi septi par tem,nec intestina tenuia non posse, quem indicat, inem recipere.Sed 86 de prsputio, oc de tenui huccarum parte,quod sim1liter se habet,idem ignorat. Praeterea an caries in osse, quae Teredoni grsce dicitur,sanari qusat,si ut erosio in carne,compertum no habet. Iam , an coalescere fractural Possit,ueluti Vulnus,praeterea an callo agglutinari possit,non intelligit. Pari modo in capitis Da
turis Vulgus Omnino non nouit illae expedianda calli generatio,an aliter curand*Porr6 murus toAdhuc magis ignorat,an corde vulnerato,aut pulmone,aut ventriculo,aut iecinore, fiducia fa η σκοπου, &l nationiS sit. Nec in summa quicquam ultra primam indicationem vulgaris quisqua nouit. Itaq3l
sm hoc ipsum Primum artis est opus, ut intelligas, sperare ae ' id, quor tendis P debeas, an secus. id bida .seel duplex cognitio est,nec potest addi tertia, Altera per experietia, cui longo usu est opus: ris, scopos grς-s Altera per ipsius rei naturam: siquidem haec tum cuiusq; particulae substantiam aestimabit, tum ς Uyxμμ lact1onena, tum usum,situm q3. A quibus procedens,non solum,quod sanari non potest, prsuide Et ibi sed etiam de inueniendis ei remediis deliberab1t, quod recipere sanit)tem Potest.
De inuentione Remediorum,quae uum V in Carne implent. CAP. 2.
Onstat autem,quo d a simplicissimis incipietiPorro nihil est simplicius vicere, quod in sumi ma carnosa parte sit. Huius ergo, si quidem ictis tantum sit, curationis scbpus unitio est. l Sin etiam cum cauitate si duplaxetu; propositus es finis, sicuti etiam duplex est assectus, nem Pe ulcus, quodest unitatis Qtatio: 5 cauitas, quae ex amissa aliqua animalis propria substantia est lcontracta.In quo genere tape fieri non potest , ut alterius propositorum finium sis compos: ve- lluti si non modo caro ipsa, sed etiam subditum illi os perierit: quippe impIeri ad unguem caui ras eiusmodi non potest,cicatrice induci certe potest: sed haec diceris fanatio est, cauitas autem in sanabilis remanebit. Hoc igitur ipsum aut per experientiam, aut rationis ope,dignosci omnino ψportebit. At Thessalus nec his utitur, nec tertium quicquam adiicit: tamen nugari non erubescit.Sed id mittamus. Illud potius doceat imitator Thessali medicus, quo pacto cauum in car hos a parte ulcus nullo ex iis,quae subsunt,leso sanabimus.Sarcotico inquio medicamento,id est quod carne impleat,imposito.Bene sane , magna facilitas: fortasse autem stupiditas potius erat dicendum,si,cum sarcoticum dixit, satisfecissese quaestioni putat: quippe, si sarcoticum lascimus, GH uid amplius requirimus Dic nobis, quod illud sarco licum sit,quo es usurus c Thus,reor,in
quies, aut irim, aut aristolochiam, aut erui sarinam , aut panacem: nam de siccis medicamentis
principio mentionem faciam. Age igitur,haec medicamenta quo pacto inuenistic Experientia, inquis.Quid igitur est,quod per te amplius est adiectum Siquidem, quod cauum implendum sit,id quidem vel priuatus nouit: at, ex quibus id , oc per quae medicamenta fiat, experientia do
euit.Thessalus vero nec ut empiricus, nec ut logicus, medicamentum illud nouit: Ut empiricus, quia videlicet non Vult: Ut logaeum μὰ non potest. nam ego eum Vt empiricum id scire plane noui. Cum enim duo sint omnis inuentionis instrumenta, nempe expexietia oc rario, qui,quod inuentum est, noluit, sed tamen rationem eius dicere in promptu non habet, is prodit se per experientiam id inuenisse.Vt igitur, quantum erret, intelligat, aurium nobis operam paulisper
accommodet. Volo enim paucis cum solius experientiae profestare agere. Etenim hunc quoque dicere par est, quo pacto siccum hoc, quod carnem producat, medicamentum inuenerit: quod utique Cephalicon nominantiPorro conIponitarim vitae,& aristo inhia; ec eruo, SI thure,ct At Addedum i manna, id est purgamento thuris.J- Est autem&aliud, quod praeter iam dicta corticem pana ta, .s , t 'recipit: sicuti etiam aliud, cui elota cadmia admiscetur.Dicat iram mihi, hec quomodo sint in Hm,hustiiptis. Uenta. Et quid inquit attinet de inuentione eorum quaerere, ac non recte potius iniiciatis uti R tque haec quide initio statim respondent: '' post vero interim ex somnus inuenta esse potuis se talia dicut: γ interim forte quapia aliud fuisse in aliud effusum: mox aliquem uti misto ausum, caeterum audaciae eius spem non clicunt. Hec igitur manifestae sunt nugae. Tertius his inuenien di modus plane est rationalis. Siquidem simplicium illorum priuatim quispiam unumquodqjut sarcoticum expertus, mox carnem aliquando non facere cernens, ratione deprehendit non
,.., Λ. ibi omni H turae eorum quodqῖ competere nun ut istolochia vicus carne non impleuit, huic thus contulit cuiautem thim προ st, Et iris. admota,fuit utilis: rationabile erat arbitror c isj1.,i l OmneS ab OmnibuS similiter assici. HOCUbi semel in- ratiocinationem venit, optimulactui est visum quam plurima eiusdem speciei in ide miscere, quo nulli corporis naturae deesset, quod D t Inali sibila conueniat. in Atqui amice in commistis speciebus non seruat; actio suae cuiusq; substantiae, i .M. φ' ' Vnaquaque corporiS specie adsit,quod morbo curando conueniat. . Nam, si aut corpo AS''S' naturam inuenire possent ,aut hibiti medicantensivim, non esset sortasse iis tali varietate; ἡόitia . . OPUS,Vt quibus Unum illud medicamentum,quochmi rpori conueniret,inuenire in promptu
antici, sibusda. semper esset. Nunc,cu ignorant utrunq3, 'paru recle, Omnia miscent: unum scilicet,quod om
l Verbo vocat,ini terim quide ex
32쪽
A nibus naturis quadret, moliri medicamentum studentes. Hanc ego componendorum mcdica mentorum rationem primis illis medicis excogitata arbitror, atq; Ut antiqua inuentum recipio. Ceterum tira eam a vera medicinali methodo abesse reor, quanto certe rationabilior est tra .fus1s
in se mutuo cribris. Quippe nisi illud primum cogitet totius se compositionis,que ex sim ilibus
specie medicamentis conflatur,non eiuS, quae ex contrar is initur, methodu dixisse : mox in esus miscellae multitudine unum fortasse esse medicamentum, quod laboranti sit utile, fortasse vero nec unum: contra septem odio urique ex usu no sint,ita Ut pluribus numeris obsit eiusmodi me dicamentum,Φ prosit: hae inqua,nisi reputet, plus eum ignorare de re ipse, nouisi e dixerim. Oleum nant cauo uulamiesti maduis um Omnium medicamentum est, cum si ita me deri velis,usu ipso intelliges sordidum ac mase olens ulcus flexi. Quod si tempus quoq; anni cali, dius sit,ac vitio mali succi homo laboret,aut fluxionibus obnoxius natura sit, aut etiam in victus ratione delinquat, remor est,ne illi pars ea computrescat, in qua Ulcus est fac ium. Timor vero est,& si cera,siue sola,siue in oleo soluta viare. Atq; haec quidem putrescere ulcus facient. At, si aeruginem ad iguorem tunsam insperges,ea quidem nullo modo putreficiet: dolorem in ac mordicationem inseret non paruam: praeterea exedet, ac Phlegmonen e ecitabit qiciti si largius incre; LM. f. ι 3. B conuulsionem qUOq3 accerset. Quoniam 'igitur neq3 oleum, neq; aerugo, neq3 cera cauum ulcus limplere carne potest,constat, Q ex iis, qui experientiam profitentur, nemo usqtram ea miscebit. At ego sane: haec miscebo, immo debita mensura non haec modo, Verum etiam alia mille pharmata ex iis,qus cauo ulceri sunt inimica.Quippe sit non iisdem facultatibus laedunt, sed quoda modo contrariis,imparia quidem immodica q3 prosedior fuerint,Vt ad cauum ulcus implendum. Veris, quemadmodum ex duobus temperamenus amodici UmHucificiati modicum, id in medicamentorum componendorum rationibuS docuimus.Non est igitur dissicile ex oleo, cera,& aer gine medicamelum,quod carnem producat,conficere. Si enim noris eiusmodi ulcus mediocri ter siccandum esse,no siccare autem nec ceram nec Oleum, utiq; intelliges nec alterum seorsum, nec ambo simul cauum ulcus implere posse: immo Uero nec aeruginem solam, ut quae immodice siccet.Ergo,si omnia miscueris,modice siccum e e nedicamentu poteris. Quis vero cuiusq3
esse modus debeat,id mihi in libris,qui de medicamelorum compositione sunt inscripti iam tra ditum est: nunc quoq3,si res postulet, indicabitur in sermonis progressu. Nam primum omniuabigendus mihi a sequentibus libris amethodus iste Thessalus est, sed indicato prius illi, quantua recto aberret. Nam prudenti, vel quae nunc dicta sunt,satis ostenderint, qualis esse debeat me C dendi methodus. Verum non est cum talibus sermo.Ιtaq; etiam necesse est,cum istis adhuc dis irimus,hinc sumpto initio. Omius, qua*raeter naturam est uitas implere postulat: quare Ocquae in carnosa etiam accidit parte. Ipse vero impletio, inueniendorum remediorum finis, quortenditur,est.Vt vero,que impleat, inuenias, Sc multa ratione opus est, Sc multiplici particulatim indicatione, methodo rationali exacta. Etenim saepe vidisti dissicilia sanatu viceia curare ne quiuisse nec eos,qui experientiam profitetur, istos inquam, qui remediis scatent: nec etiam eos, qui ratidnem sibi vindicat,omnes.Quippe Thessalij isti quos Methodicos nominant, sunt auterevera a metho allem ,runqua asini ad Iriam, ne ad audiendam quidem eiusmodi speculatio nem sunt idonei,nedum,quod reetium est,ratione inueniant. Vidisti autem subinde in eiusmo di ulceribus Empiricos quidem alias se ad aliud medicamentum transferre, cum nulla profectoratio transitum ipsum monstraret: veru, quonia multa sunt experti, quae cauum ulcus impleant, ipsam vero,ut iidem vocat,idiosyncrassian,id est, eor rumProprietatem, in qua singula eorum pollere sunt visa, nec dignoscere nec meminisse possunt, ideo nunc quoq3, ad quod transferant, non intelligentes, sed sperantes in multis particularibuS experiendis,obiter,quod conueniat,omnino inuentum iri,alias ad aliud transsiliunt,fortunae potius, qua m rationi eius, quod conducat,
D inuetione permissa.Similes his sunt, tametsi id nolunt, re qui ex Dogmaticis ad naturalia corpo rum principia subire ratione non valuerunti Quippe hi ut ante ostedimus ex dimidio Dogmatici sunt l. De istis vero amethodis Thessaliis,quid etiam loquare Soli igitur 4,qui vera mellio
do curant, tum singulis id genus Ulceribus idonea medicamenta victum aptum inuentui, tum liquidissime rinus ipsis offendunt, quantopere conducat, quantum que ad medendum lumen
prsstet ipsa de natura tractatio. Etenim praetermitti negligi q3 aliquado,quod utile sit, iis, qui ab alio pharmaco ad aliud assidue transeunt, non semel tibi ostendi, uno aliquo ex inedicamentis, quibus illi fuerant usi, eiusmodi ulceribus sanatis. Spreta vero eiusmodi medicamenti facultas ab iis merito est, quo d uidelicet 8c propter intempestiuum usum no solum non prodesse, sed etiaobesse est uisum,& quord in primo usu nihil aliquando, quod esset euidens, effecit. Vidisti porro
non minus oculorum nos grauissimos dolores sanare aut balneo,aut uini potione, aut fomentis,
aut sanguinis m issione,aut purgatione,quibus nihil aliud adhibet medicorum ' uulgus, media camenta haecquae ex opio re mandragora Sc hyoscyamo fiunt, maximam Planc oculorum per niciem: utpote quae nulla re aliasublati ad praesens doloris speciem praestant, quam Q ipsum sen sum enecant. AJulios q3 noui ab eiusmodi medicamentorum usi cum liberalius fuissent admota, nunquam postea naturalem statum recepisse,sed ex his principio quidem obscure atque segre
rutassequi.qus minanti is no habetur, α sup
33쪽
avid iue, tempore vero sustissione, quam hypochysin vocanti vel pup1lle nimia dilatatione, quam E mydriasin appellant: vel tabe: vel corrugatione,quamatrumdata vocant,occupatos. Nosti pro sector non minus ec illud,cum ab ephebis usq; mecum sis versatus, nec sub ullo me Vsquam prae loeptore vidisse elusinodi opus,sed id per me ratione excogitasse, se in longo tepore aphorismum lilium, lDolores oculorum merti potio, vel balneum, vel sementum,vel vena incisa, vel purgatiot v tolli confiderauerim: quam q3 ex reliqua Hippocratis diligentia sperarim ne in hoc quidem vel ral lalsum quippiam,ves quod sieri non possit,praecipi: id sta fuisse,quod me ad inquisitionem incita
uit,quoad ipsis Hippocratis insistens via inueni,quo pacto discernerem, quando,quomodo q3 dii cctorum quoq; sit utendum Qua ratione multis, qui talia viderui, manifestum feci,quanta medialcinalis methodi vis sit: quanti q3 mali occasio fuerint, qui non seruata veteri medicina, nouas stat dias condiderint. Itaq3 re vos praeterea me,quana a principio recusantem, orando tamen impullistis,ut omne hoc opus traeiadum susciperem: quod, Deos precor,aliis quoq; hominibus alicui li sit usui. Certeminima spem habeo propter eum,qui nunc regnat, i bonaru artiumJ- contemptu, lydiuitiarum vero,existimationis, &ciuilis potetin adorationem: ad quae quisquis se conuertit,1s nulla in re veritato inire poterit. Verumtiae 3 ut Deo placebit,ita simientur. At nos me lidendi methodum,quae veteribus quidem exculta est,nunc vero neglecti iacet, pro virili restitue ibi mus,repetita nimirum,quam de cauo ulcere inchoauimus, disputatione. Ac de prima quide inli uentione eorum,quae eiusmodi ulcus carne impleant,fatisfaciant, quae paulo ante diximus: con licedamus 3,si libet,Empiricis,quae dicunt omnia. At de inuentorum usu oc saepe tibi in ipsis rehus os endi, di nunc nihilo minus ratione demonstrare conabor, quemadmodum Empirici,ubi .solenne cuiq3 medicamentum nihil profecit,apte ad aliud,certa q3 ratione transire nesciant. Atq3lid iure accidit: siquidem,cum causam improsperi successus prioris medicameli ignoret, nec quoleam in secundo declinent,habent. uippe, Cum causam ignorent, cur munere suo medicina ingatur,nec,cur sellat,intelligere valent. Hoc vero ignorato, neque ad aliud transire rationabiliteri Possunt,quando nec in iIlo vitare eandem causam possunt. lia D Methodo Ulcus uum curari debeat. C in P. 3. lAGedum igitur ipsi iam Hippocraticam veram q3 caui viceris sanandi methodu tradamus.
Porror hanc ab ipse rei substantia ordiri oportet.Itaq3,quoniam in cauo Ulcere id nobis pro lyonitur,ut caro,quae periit,restituatur, scire licet generandae carnis materiam, sanguinem bonis leste: Opificem ut ita dicam)authorem i, natura. Verum non satis est natura simpliciter dixisse, nisi etiam,quorum natura,ssit adiecti Um,& ubi. Constat aute, 2 subie florum corporum, quibus superinduci caro debet,natura ipsa gignede carnis opifex est. Uorror cuiusq3 comis natura mora strata est ex calidi, frigidi, humidi,ac sicci temperatura consistere. Quare manifestum est iustum thorum temperamentum in subiectis particulis, quibus restituturi deficientem carnem sumus, opificis habere rationem. Ac primum quidem in omni cauo ulcere duo illa consideranda no his sun Et quod subiectum est,iusta te temperie sit,id est an secundum naturam se habeat: quippe monstratum est sanitatem in similaribus corporibus, ipsarum quatuor qualitatum esse iustam temperiem: Et praeterea sanguis,qui affluit, bonus te, ac mediocris sit. Si igitur horium alteri trum uitiosum sit,multi sane affectus praeter naturam existunt. Nobis tamen una catastas in car nos a parte proponitur. Fingamus igitur 6c sanam esse partem,& sanguinis confli uxum citra ut tum uel in qualitate uel quantitate uitium. Porror his ita se habentibus, nihil est praeterea, quod obstet,quor minus prima carnis generatio prospere contingat,id q3 nulliusexterni medicamentiope. Quippe causis ambabus,unde nascit,praesentibus, nullo q3 extrinsecus, quod impedia Ob stante,non potest prohiberi earnis generatio. Verum in ipsa primae carnis generatione duplex
pxouenire crementu necesse es ueluti etiam in commentariis de natura docuimus, Q Omnem qualitatis alimenti mutationem alterum crass1us, alterum tenuius, excrementum sequitur. Hi S Jexcrementis etiam per uniuersum corpus semper prouenientibus, quod tenuius est, ipsa inuisi-hilis est perspiratio.Quae ''etiam subinde sit uisibilis, quoties uel naturalis calor languet; uel nutrimento utitur,l iustu sit, ampliore: uel motus quispiam uehementior animali contingit. Alteruest sordes,quae in summo corpore nostro colligitur. in etiam in ulceribus tenuius eXcremen letum sanies, grae ichoc appellatur: quod crassum est , sordes. Ac ex tenui quidem excremento ulcus humidum redditur, ex crassio sordidum: eo q; duplicibus medicamelis eget,utiq3, Ut humi
dum est, siccantibus: ut sordidum, quae ipsum expurgent. Ergo, cum nullo una tempore natura cesseti reenec tempus ullum erit, in quo non ambo haec in cauo ulcere colligentur. Quare nec ltempus ullum erit,in quo non utrunq3 medicamentorum genus desiderabit,utique & quod sic lcesiae'quod expurget. Ac, cuiusmodi quidem genere est e medicamentu debeat, inuentum iam lest. Verum non est id satis. Siquidem specie aliqua inuenta est opus, quae sit ulceri adm ouenda. Haec igitur quomodo re qua methodo inuenietur Nempe ea,quae in libris de simplicium medicamentorum uiribus est tradita. Ostendimus nanque in iis quaedam medicamenta siccare, quae
dam humeetare, quaedam refrigerare, quaedam calfacere: non nulla per coniugatiemem uel cat
facere ae siccare, uel frigefacere humectare, uel calfacere dc hume stare , uel refrigerare & sic l
34쪽
Acare: esse el; 1n singul1s eorum maioris minoris 63 rationem multitudine sane infinitam caeterum ad usum medicinalem limitibus,qui facile comprehendantur,circunscriptam,primo quodam in lf t. r. his,& secudo,& tertio,& quarto statuto ordine gradu ue.Cuius ' igitur ordinis erit medicamen tum quod carni producendae sit aptum: quodq; modice tum siccare debere, tum detergere pro posuimus c Certe primi ordinis Miseesta sisper huncis is Minon modo humoris, qui influit,redundantiam consima sed etiam affluentem sanguinem ipsum populetur, id refici car nem,ceu materiam eius absumens,prohibebit. Porro talia esse ostensum est thus 8c hordeaceam,
8c fabaceam,& erui farinam,dc irim,&aristolochiam, cadmia, re panacem, re pom pholyge. t C s - , Omnia vero haec tum maioris minoris 43 discrimine inter se dissidere, tum alia eorum lini pliees
qualitates vincentes habere,alia copossitas, monstratum est. Siquidem aristolochia dc panax tum s.caeteris plus siccant,tum natura magis calent. Hordeacea fabarum farina multo his minus si cant, nec ullum calorem obtinent. Thus Vero moderate ceset, minus tamen illis siccat, adeo, ut quasdam corporum naturaS omnino non siccet. Erui farina,& iris, horum atque aristolochiae repanacis medium locum tenent. Verum, quod sermo noster utiliter attigit, denuo repetamus. Quippe thus in humida corporis natura carnem producere potest,in sicca no potest.Scire nanq3l
B licet duas esse primarum indicationum disterentias, quod secundum naturam se habet, custodia 'sui indicante,& propterea,quae similia sui sint,postulante: quod prster naturam est,sublationem
sui,eo q3 contraria,requirente.Perit enim quidq3 in contrariis, oc a contrario. Atq; ulcus quidem quo est humidius,eo sane medicamelo, quod magis siccet,indiget.Corporis vero natura quanto est humidior,tanto quod minus siccet,medicamelum postulat. Quare,si qua sunt Vlcera, quibus , par est humiditas,quod in sicciore corporis temperamento consistit, utiq; magis siccari postulat: fquodin humidiore, hoc sane minus, quor natura naturae interest:siquidem productam carnem et,quae ante erat,similem esse oportet. v bi igitur pristina siccior fuit, nouellam quoq; sicciorem fieri conueniet: quare uberius haec siccari, quanto q3 magis sicca fuerit, tanto, quod admouetur medicamentum,magis siccam facultatem habere debebit. At in humidiore natura tanto rursum iis,quae minus siccent,medicamentis est opus,quanto caro 1psa minus est sicca.Thus igitur, ut ad humani corporis naturam,elusinodi obtinet temperamentum, quod cum temperatis & mediis naturis consentit,humidiores aute paulo liberalius siccat: sicuti rursum iis,quae ad summum sunt siccs,paulo est humidius.Merito 'itaq; thus in quibusdam tum ulceribus,tum naturis pus quidemouet,carnem non producit: in quibusdam etiam carnem producit. Itaq; si obserilaueris, ratio C ni respondere euenta deprehendes. In humidiore nanq; natura producere carne potest, in sic ciore no potest.Praeterea in modice humidis Vlceribus carnem emcere potest: in iis, quae praeli mida sunt,prorsus non potest. Vides ne igitur clarissime, qui recta methodo curare ulcus velit, quot huic theorematis sit opus Nam, postquam inuetum est humorem omnino huic vitio in i csse,utiq; siccans parandum medicamelum indicauit. At, quoniam ipsorum siccantium quaeda P magis siccant, quaedam minus, partim ex ulcerum diuersitate, partim ex aegri natura, quod pedit,est desumptum.Ιtaq; no modo de corporis natura meditatus sit,oportet, quisquis commode sanare ulcus debet, verum etiam diligenter speculationem omnem de medicamentis didicisse, ltum sicci humidi q3 corporum temperamenti notas callere. Contemplare igitur, quanta sit Methodicorum istorum pronunciandi temeritas, qui Unum id sibi d cauum ulcus sanandum satis facere putant,si sciant, , carne est implendum.Non enim in hoc curandi ratio consistit, immo incoinueniedo,quod carne sit impleturum.At,quod implebit,iam inquio experientia est inuen tum.Dic proinde,& quod sanabit,inuentum experientia esse: nec frustra gloriare, nec methoduextolle. sanquam apud ipses quoq; Empiricos experientia,quae sine certa limitatione sit damnatur.Scribunt nanq3 in commentariis de medicamentis ad hunc modum:Emplastrum ad eos, D qui molli sunt corpore,& pueros,& mulieres.Norunt q3 thus in naturis eiusmodi carnem in ca uis ulceribus modo aliud nullusymptoma sit) producere, eade q3 implere:virum in eiusmodi corpora humida sint, atq; idcirco modice si1ccantia desiderent, an alia eucntus causa sit, sane non norunt. Rursus enim ad senilia corpora aliud scriptum medicamentum inuenies, aliud q3 ad ea ulcera quae aegre ad cicatricem veniunt,oras q3 praetumidas habent,quae ochthode Graeci vocat: multas q; alias discretiones in omnibus suis medendi commetariis scribunt, quibus, quoad licet, ad curandae naturae proprietatem appositum pharmacum inueniunt. cilippe discretiones in quaq; arte proprium a communi secernere conantur: quantb qa plura quis discreverit limitaue rit l, cor propius ad proprietatem accedit.Ιpsum vero ad unguem proprium nec scribi omnino potest,nec dici.Eo cra tum Empirici η,qui in arte fuere diligetissimi,tum Dogmatici fere omnes, fatentur nullam scrini posse curationem ad unguem exactam. Sed id, quod ad coniecturam de laborantis natura desideratur, alii ex proprio cuiusq; medentium usu, alii ex artificiose ratioci riando,adiiciendum esse affirmant. Nemo tamen eorum adeo fuit praecepS, Vt omni viceri cauo unam se habere medicinam, quae carnem restituerit, profiteretur. Non enim apud ullum inu nies elusi nodi pharmacum,quod omne ulcus cauum sanet, immo pro modo humoris sordis q3
atq; ipso laborantis teperamento immutadum medicamentum esse. Missa ergo hic Methodico- thita Classisp ccccccc η rum
35쪽
nim impudelia,age Videamus,quid Empirici dicant, qui ex proprio cuiusq; usu exercitatione 4 Eadiiciendum aliquid censent ad propria laboranti inuenienda remedia. Siquidem ut stipe dixiamus) nulla est in arte medica nec res nec medela, quae specie dicibilis non si1t: sed, quod nec dici, nec scribi,nec Omnino praecipi potest,id quantitas in quoq; 'est. Nam in ulceribus humor 8c sordes dici possunt, quantitas in neutro dici potest: quana hic quoq; accedere propius ad indican
clam eam studemus,exiguam copiosam q3 sorde dicentes,prsterea tenuem re crassam,ec prorsus multam 86 admodum paucam, mediocrem dc competentem , aliter ad hunc modum varie nominates,qud videlicet,quam proxime lice ad quantitatem indicadam accedamus. Diligen ter igitur attedas nunc,Velim,vtintelligas, quantum praestet methodo quiduis, Φ sola experien 1ia,facere.Es o 'nant notum sit hoc vel illud pharmacum ad cauum ulcus implendum lacultate habere iniis,qui,ut nos loquimur,humidiore sunt temperameto: ut autem obseruator & Empitiricus,iis, qui molli sunt carne,ac mulieribus re pueris: deinde nunc tali admotu nihil prosit. Nos igitur,cuius causia nihil profuit,inuestigabimus, atq; hanc in duo estimada reducemus. Nam aut parcius siccauit medicamentit,aut nimium: horaeque notas habebimus sordem,et saniem.Nam,
si plusculum sordis sit,totis que ulcus humidius,intra modumsiccauit: sin puru, re absim humo
re cernitur,Vltra.Statim igitur mensura quoq; excessus defectus que ex ipso notaru modo intelli Flemus: tanto que pharmacu,quod deinceps applicabitur, Vel siccius,vel non tale admouebimus. mpiricus autem, si admotum cuipiam medicamentum carnem non restituit, id quidem videt, csterum ignarus,parcius ne,an nimium siccando id euenerit,transire ad alterumnon potest. Ad
eunde plane modum oc Erasistratus Herophilus que ex dimidio ut dictu est Dogmatici, male
ulcus sanabunt: quippe qui ea tantum vitia curare ratione tentam, quae instrumentaliu partium sunt propria: ulcus vero cui iam dictu est comune similariu instrumentalium que est: ideo m id, quatenus in similaribus prouenit,eatenus empirice curabunt. Quin etiam, si ea curare tentent, iquorum substantia omnino periit,aut etiam manca curta que est,in his quoq; necesse est,a logice lcurando multifariam aberrent Si enim, quod periit,substantia quaepiam similaris sit, necesta est eum,qui regignendae huic consulet,totius esse naturae peritum. Ac de his quidem post dicetur. Illud interim clarissime ostesum arbitror,no esse cuiusq; probe cicus curare, primam que omniuindicationem,quae vel plebeis patet, inimam esse curationis partem. Nam ec calorem, frigus, lhumiditatem,ac siccitatem, a stivas qualitates esse, demonstratione accepisse necesse est: oc dein lde,quae nobis tum de temperamentis seorsum dicato Volumine sent scripta, tum quae huc perti lnent in aliis voluminibus,omnia nouisse. Atq; hactenus quidem de ulcere cavo sermo est habi Gius,ipsam tantum cauitatem curantibus nobis:tiquidem uae viceris propria curatio sit, non du lpabitum est Persicitur autem eaqu-- uxta ea emari hodum:quippe quae tum a laboratis Partis temperamento,tum a medicamelorum facultate ,accipitur. Poria ambo haec a tractatione ide elementis pendent. Etenim,nisi illud in methodo concessum sit, quatuor qualitates geniturae l& corrupteis causas esse,nec methodu inchoasse,nec prouexisse, nec absoluisse fas est. At vero, ut li illas agentes mutuo patientes q3 ostendas,id ad speculationem de elementis pertinet. Quod igi l
ur in praecedentibus ostendimus,id nunc praesenti sermone confirmatiir,Nempe nihil posse me dicum de ulla similarium partium agitare sine naturali,quam vocant, speculatione. Verum illici de similaribus duntaxat id est ostensum: hic iam sermo noster quodam modo insinuat ne in ipsis quidem instrumentalibus cuiquam integram inuenire curationem licere, qui illam no attigerit. lPorro idem in toto opere etiam euidentius monstrabitur. lDe Ritione curandi Simplex Ulcus,mptinum. 4.VErum ad ipsam viceris;quodsilum consistit, curatione transire nunc tempestiuu videtur. Fuerit autem sesumst a viresias imul adsit nec symptoma. Esto igitur,quae exulcerata est particula,nec fluxione vexata, nec malo succo Vitiosa, nec omnino extra naturalem tem Hperiem: sed nec ulla ei cauitas adsit nec ulla cutis amissio.Nam id quoque bona pars medicorum praetexi no intelliges post,Φ cauum ulcus carneiam impleta acplanum etaerum, nihilo minus limen hiat,duplicem adhuc particulae assectum superesse, alictum substantiae cutis amissionem, alterum continui solutionem. Ergo,quoties unum id habetur, nempe continui solutio, siue ea summae est cuticulae, quam epidermida Vocano siue cutis totius,siue etiam pariter subiectae cam litis,intiu quod vicus dicitur,ita existit, postulaequet imagglutinari. Quippe, si comissae simul
sint cutis orat,nihil erit in medio cutis generis diuersi,quemadmodum in eo, quod iam repletum est,planii que redditu: in hoc enim orae ciceris seno contingunt, sed totius ciceratae partis cutis periit: quam utiq; restituere oportet. At in eo, quod acuto aliquo est diuisum, una agglutinatio requiritur,non etiam cutis generatio. Quoties ergo viceris simplicis propositum sit inuenire curationem,praesumendum in sermone est diuisam esse carnosam particulam citra ullius portionis amissionem. Nam latum,quod cicatrice induci postulat,omnino cuticulam, quam epidermidagraece vocavimus,desiderat.Hanc igitur tum gignere, tum sibi Vnixe oportet: duo q; tibi hocio m existunt,ad quar,sicuti in cauo Ulcere, consilium diriges, propterea, Q affectus ipse geminus
in ambobus est.Quo igitur ipsorum inquiet sorte aliquis planum ulcus a cauo discernitur,si ec
36쪽
Agemmus utrobiq; est affectiis, re geminus curanti propositus finis c nempe multitudihe amisi
rum partium. Quippe inca ori re non ipsam perii iniussi erumetiam reliqua cutis natura uniuersia,&s ieciae carnis portio astiquando non exigua in repleto ulcere caro non decst exterius ta n cooperimentum desideratur. Ac, quae eius generis Ulcerum curatio sit, post dico, mus. Nunc eius, quod Ulcus tantum sit, nec alium ullumaffectum adiunctum habet, quae nam debita curatio sit,praecipiamus. Ergo,quoniam hic sola diuisio proponitur,diuisorum oras una . coniunctas esse oportet. An no id solunt, veru etiam coniunctas manere Porro bifariam simul manent, quae commissa sun Cum alia Per se,alia ope aliorum maneant: per se quidem,quaecunq3 secum concrescunt ac coalescunt: aliorumve My quae colli gantur,& quae glutino aliquo tenentur. Ac,quae c6crescant,omnino mollia naturaliter sint, oportet: talis sane est tum caro ipsa, tum quaecunque ex carne cossistunt. Quaecunque vero dura sicca q3 sunt,eorum diutis partes coire si mul nequeunt,sed glutinum aliquod vinculum ire, quo commissa maneat,requirunt. Et talium
quidem corporum fanatio in sequentibus praecipietur.Nunc de iis,quae Uniri possunt,incepturi cst monem peragamus,hic quoque ipsam coitionis coalescetis se causam inuestigates. Est vero, sicuti in cauis ulceribus ut caro producatur,ita in simplici vicere ut orae ipta secum coalescant, nax tura certe causa adeo,ut,si,quae dissident,in idem ad araussim componas, citra omnem reliquam extrinsecus molitione coalescant. Oritur q3 tibi iam alius attendendus sinis,nempe orarum adductio: a quo orsus,quibus id essicias,inuestigabis. Quippe aut vinculo ex duobus initiis circunda :to,aut sutura,aut fibulis quasgrsceanetera&-cat) impossicis,aut horum quibusdam, aut Oibus, quae diductia sunt,in idem adduces.Expedit autem, quod circuniicitur,neq; molle nimium sit, ecalgae ritu fragile bryωdes graece vocant, quor videlicet tutor cotineat: neq; rursus ita dur Ut pre mendo ostendat um vero ipsa circunductio nec ita laxa sit,ut nihil emciat: nec ita vehemes, ut l3. a premendo dolore excitet.Haec Vi feceris,sueritor Ulcus solum citra vitiosum succum, aut fluxio. nem, aut intemperiem,aut phlegmone,aut aliud quodlibet vitium,proculdubio coibit. At,si vel Prae eius magnitudine fieri nequeat, ut disiunctae ipsae partes exacte ad imum usq; sibi coivngan. tur,videlicet nec sutura,nec fibulis,nec deligatura pertingere ad eas valente, vel etiam sanies iam illic sit collecta, vel dolor quispia adiunctus,eiusmodi ulcus ex sola partium commissione agglutinari omnino non potest : Quando,quod dole plusaliquid affluere facit: atm etiam,si, quod affluit,pro iusto naturae modo se habeat,alsamen tresvsaevaretium qua tum propter dolore tum etiam ex vulnere sunt imbecillae, nec, quodaustum est, serent, sed veluti ab iniusto grauabunturo lC Atque hinc omnino superuacua sanies proueniet: mirum etiam,nisi & phlegmone. Iam veho,si etiam citra dolorem sanies in medio adductorum labrorum viceris interuenerit: aut etiam locus. lquisquam medius interfuerit,qui sanie quidem sit vacuus, sed aere plenus: non potasst eiusmodi j ulcus sola dissidentium partium colunctione glutinari: quadoaianies a ciuinae dispesci l
quae coniungendis interueniunt loca vacua,interiorum laterum frontes prohibent se contingere. auare illae saltem viceris partes,Vt coeant,etiam carne prius impleri naturae Opera postulat. Forror hae adeo plane sunt exiguae,si modo diuisae viceris partes rite sint coniunctae, ut unius diei ispatium desiderent,aut ad summum bidui.Hoc igitur tempore medicamento opus es ,quod particulam siccet,v ct siqua sanies iam subsit, hanc consumat: siqua in vacua loca influxura est, lhanc prohibeat. Nunc igitur medicamentum,quod carnem producat, mediocriter siccet,xursus mihi ad memoriam reuocabis,ut intelligamus,siccius te eo esse glutinatorium debeat, an se icus.Sane,quod carnem producit,si totum qui confluit,sanguinem consumeret,ipsam materiam creandae carnis sic adimeret: at glutinatorium aes omnino carnis generatione non eget, aut piae Pni exigua: quare plus siccet,oportet, quam quod carnem producit. Ergo tum hac ratione tenui Zquadam disterentia in sedissident: tum vero altera ne parWa,quatenus scilicet, quod carnem
D producit,statialetia detergendi vim obtineat, oportet, quSno modo redundantiam humoris λ
siccet, sed etiam sordem auferat glutinatorium Uero nec detergeat,nec expurget, sed cotra pro sus substantiam omnem in idem cogat. Cuiusmodi facultatem habet medicamenta ea, quae austes radc adstringentia vocantur: haec nanque in idem cogedhac stipandi,non detergendi, neq3 pur gandi facultatem habent.Quo sit,ut,ubi carni pro re aestiamavis,maxinis cauendu sit a me
dicameto,quod adstringat,utpote quod sordem vicesus arct sa ahΦ ut facile possit absol- ui. Vinum igitur omnis viceris, qua ulcus est , optimum Est medimentum. Quod si nec illud
Iqua cicuSIscrnioni sit adiectum,idem tamen,arbitror, intelliges: quippe recordationis tantum
causa est additum, ne quis obaudiat) no sicut necessarium siquid definiens. Adeo,ssi memorem te eorum omnium,quae in proximo libro sunt tradita de rebus singulis tum nominandiS, tu Ue f. Περι τῶν rosubiecctisy praestiteris,nihil est,q, talia tibi de caetero definiam. Illud tantum abunde mihi erit, si per singula eorum simplices affectus a compossitis secernam. De quibus mihi no nihil prius est dictum,ac nunc nihilominus est dicedum,non adeo mehercle rei ipsius causa, quam plerique medicorum dietione ipsa decepti, cauum Scaequabile, recens 86 inueteratum, sordidum dc pu
rum,liberum phlegmone phlegmone impeditum, putant disserentias esse ulcerum. Necesse igitur est distinguere,quae propriae ulcerum disterentiae sint, Sc quae aliorum affectu a com Septima Classis ccccccc iij xibiles.
37쪽
l xiones. Verum hoc posterius paulo. Sand solennis veter1bus docti ina quae Vtinam nuc esset in Si usu) maxime naturalis est. Quippe ij simplicis cuiusq; affectus propriam curationem dicat,prae j cipue * omnium Hippocrates:Medendinaq; methodus ad hunc modum bellissime procedet,l si de singulis simplicibus seorsum praeceperimus: post deinde de compositis omnibus alteram alii quam methodum indicinerimus. Veluti enim,si duo vere essent in Vietus ratione morbi,clausust re fluens, id est,qui in retentione,& fluore spectarentur,J- cum seorsum utriusq; curationem dii xissemus,de coniunctione amborum esset agendum,sicut Thessalus ipse censet: eodem,arbitror, l modo,quonia Ulcerum,qui Vlcera sint,vna Omnino est species: tum phlegmonarum,qua phlegi rhonae sunt,altera ite species una est: oportet,vbi seorsum viceris,seorsim rursus phlegmones, cui rationem tradideris,post deinde ambas in idem coniungere. Id igitur si fecerimus, omne proso j ρὶδ ulcus tum siccari debere,ium etiam adstringi pro dicta iam methodo inueniemus, non tames detergeri: contra, cauitatem in carne siccari quidem postulare oc abstergeri, minime autem ad stringi. Quin etiam ad eundem modum, quem prius diximus in cauis ulceribus, nunc ad por-'-l tionem naturam corporis aestimabimus,molli ne ac laxa sit, an dura sicca&c3mpacta. Siqui dem prioriquanto est humidior, tanto medita mentis minus11 atibus eget: Posterior, quatenus t est siccior, tenus rursum,quae Vehementius siccant, magis q3 adstringant,desiderat. Empiricus yl enim, bitrox,hic quoque pueros, foeminas, & qui tenero sunt corpore, memorabit iuuenes, li agricolas, nautas his opponens.Csterum, cum non intelligit, Q in pueris oc foeminis propter il humiditatem temperamenti elusinodimedicamenta visa sunt coducere, rursus altera messoribus li ac nautis propter siccitatem conuenire,nec cuiusq3 corporis curatione exacte coniiciet, nec erro ris causam deprehendet.Quo sit,ut nec intelligat, quemadmodum se ad potius transferet,Vbipa li rum cessit iis, quae per experientiam prius nouit. Haec igitur summatim de glutinatoriis medica li mentis dix1mus.Hinc vero altera quaedam methodus succedit ad eorum praeparationem compo i l sitionem 43 pertinens. Siquidem cauo ulter quicquid volumus, statim applicamus, siue siccul id,siue humidum medicamentum sit: licet enim omni parti viceris ea tum inspergere,ium illinia xe:at in vulneribus,quorum maior est prosunditas,id non licet: quippe, ubi semel oras coniunxel ris,cotingere,quae in imo sunt diuisse,non possis.Considerandum ' igitur est nomodo, an siccas A.Li.f. e.it. Jadstringens q3 modice medicamentum sit,veru etiam an peruenire ad imum valeat. Nam Sc ce lith Πus cant; stringunt panodice,sed,si ea cineris ritu circa vulnus inspergas,ni
l hil proficies, neq; enim ad fundum peruenit medicamenti vis, quod ita sit siccum: humiditatem l igitur quandam dcsiderat,quor simile emplastici sit, vel etiam humidioris cuiusquam medicamiὰ Gl nis. Verum hare operis eius,quod de medicamentorum compositione praecipit, propria speculatio est,non eius,quod de medendi ratione instituitur.Quδd siquid ea ad rem propositam indu bimus,id procedente opere attingemus. sin disserun: Glutinatoria medicamenta ab iis,quae Cicatricem CAP. DNVnc ad vicus,quod cicatrice induci postulat, reuertar: de quo paulo ante dixi eius quoi e
primum,quo tenditur,fine ex eodem esse genere,cuius esto caui. Quippe regignere ali- lquid opus est,quod periit,non tantum Vnire, us dissident: csterum diuersa ratione hic gignere, quod defit,qua ni in cauo: quandocilac gula, lac caro pro materia sit. Siquidem, quod cauum lest,impletur ex netacarne,quae exfinguine ortum habet: at ad cicatricem perducitur, quod lamest impletum,emrmendac meo subiecta creatur carne. Caeterum caro eadem specie lcumea,quae perii gigni in cario vicere potest: cutis talis Omnino, qualis erat, quae periit, pro
sus restitui non potest,sed simile quiddam cuti,& quod eius ossicium suppleat, potest, non tame
plane cutis. Accausa quidem, cur sicuti caro adeps que regignuntur, ita cutis, qUae pro US pe rierit, regigni nequeat, ex naturalibus problematis est petenda: quemadmodum autem tum n, Hl turam,tum Usunt cutis imitemur,hinc accipiedum: eius 43 rei methodum iam tradamus. Quo litiam et erexarnei metvirali his tegumento propositumest qui id est ducere ad cicatri cem ulcus aut cutismobis generanda est, aut summa caro cuti similis cienda. Verum, ut cutist regeneretur, fieri omnino nequit: quod superest igitur, essicere est tentandum. At quae igitur huius emciendi est ratio cNempe alteratio: quippe, ut carnis pars quaepiam non ampIius caro permaneat,sed veluti cutis euadat,postulamus. Quo pacto igitur inquiec alterabitur Prosecto alicuius alterantium qualitatum ope. Incidit enim rursus hoc loco, vel nolentibus nobis,deel mentis sermo: sine quo nec,quod cicatrice inducat,inuenire medicamentum licet, nedum quod carnis producedae,aut agglutinandi facultatem habeat. Ergo, quoniam cutis carne ipsa tum sic cior est,tum etiam densio sicar ulla bimus adstringemus, cuti etiam persimilem redde mus.Habes medicament quod cicatricem inducit,summam. Verum ea non satisfacit: nam ct glutinatoriatum siccabant,tum etiam adstringebant.Ergo,quo haec ab illis distent,id,si ipsam re i-Jrum substantiam inspicias,inuenies. Nam, quoniam in 'glutinatione ulcerum siccandum,quod A.l- .f. . zaz.amuit, est, quor videlicet assecta pars superuacuis vacet: in cicati ice ducenda non modo, quod affluit, eruetiamhmmu,qui in ipsa carne sontinetur, nsumendus: multo profector siccius,
38쪽
A quod cicatriccm inducat quam quod agglutinet,esse conueniet: quando glutinaturo unu id propositum ei ut eius,quod secundum naturam est,redundantiam copsumat: qui cicatricem indu cet,non hoc modo,ucrum etiam vi ei ', quod siccandum naturam se habe aliquid deradat Galla
igitur 1mmatura hoc loco,i mali corium, ' Sc AEgyptiae spine struct us,modice siccatia pliarmata
sunt Chalcitis,& aes ustum,& aeris squama,ct niisy, 8c fissum alumen,multo his sunt Valentiora, misy quidem re chalcitis praecipue, mitior autem aeris squama, atq; etiam hoc mitius aes inum: quod etiam si lavabis,utiq3' minus mordeiasymedicamentu habebis. Porro hoc quoque ad speculatione de componendis medicamentis pertinet, quae sener mededi methodum ordine sequit. Nam medicamentorum facultates nosse,id quidem medendi methodum praecedit, traeia tu que de his alibi est: compositio vero medicamentorum,medendi methodum sequitur. Quippe, ubi haec uniuersale praecepti,dico autem siccandum,aut humectandum, aut calfaciendum, aut restri gerandum esse: tum vel modice id faciendum esse, vel valenter, vel leuiter: intelleximus que cu iusq; simplicium medicamentorum facultatem,hanc que per se Zc seorsum perpensem: tum profector,quo paeto quis ea commode ad usum miscuerit,considerare conueniet.Existit igitur eo pacto duplex de medicamentis peritia,altera de eorum viribus: altera de compositione ac praepara B tione. Verum ad id,quod superest methodi de ulceribus,redeundum est.
De Methodo Ulceram Curandorum, quibus carosi perirestit. CAP. 6.1. Vperest lautem ut arbitror de supercrescente carne dicere, quam hyperiareosin Graece vo -- 7 iocat pleraq3 medicorum pars.Est porro is quoq3 morbus ex eo genere, quod in quantitate magnitudine ue partium spectatur: licet enim,pro arbitrio Uoces. Ex eodem genere oc cauitas erat, de qua iam egimus. Ergo,veluti,quod ulcus cauum vocant,non unum est vitium,sed pariter 8ccauitas,oc ulcus: ita vicus,quod supercrescentem carnem habet,non unus est morbus, sed simul caro supercrescens,ec UlcuS.Indicat autem magnitudo, quae praeter naturam est, primam indica tionem, quam etiam veluti metam inueniedorum remediorum diximus,) ipsius scilicet exupe ramis ablationem. At haec sola medicamentorum ope perficitur, non opera naturae: Uidelicet contra,quini in carne restituenda aut glutinatione se habuit. Hsc enim naturς ipsius sunt operapharmacis tantis, quae actioni eius obstant, submouentibus: usupercrestentis carnis detractio, nullum quidem natu opus est , mi medicamentiri erficitur, quae vehementer siccent. Porrs proxima sunt eiusmodi medicamenta tum iis,quae valenter deterget, tum iis, quae cicatricem in Mi. t ι ιι. ducunt,sicini non pauci linterim per errorem medicamentum,quod carnem minuit, vel pro eo
C quod sordem deterget, ves pureo quo&cicatricere inlucit, accipiant: ut ne ab exemplo nostro recedamust,) misy oc chalcitim,si humidae naturae applicabis,potius carne demere, quim cicatri cem inducere,deprehendes. Vnde,si quando iis uti ad cicatricem inducendam in aliorum penu ria cogimur,parcissime ipsis utemur, summum latum specillum in ea ad exactis um leuorem tunsa demittentes,ac post velut tenuissimum quendam pollinem partibus quae cicatrice induci postulant, imponentes: quord si minuere , ae supercreuer sudemus,4 IIbus ponemus. Sane aerugo magis etiam,quam lisc,minuere carnem potest,ita,ut genus eorum,qus cicatrice inducant,omnino sit egressa. At,si illa etiam aduras, ut minus acria, 1id ad cicatricem inducendam reddes magis apta: si vero etia laues, adhuc fient mitiora.Meministi vero, bitror, ec tu eius,qui celebri illo viridi medicamento sordidum ulcus citra rationem curabat, mel quidem ei admisces, multis autem deinceps diebus aeque sordidum reperiens: deinde mops consilii, nec habens, que se verteret, accidebat enim, ut non modo non purgaretur sordes, sed etia ut de fissilecta quom carne non nihil una detralaeretur & colliquaretur propterea, quoid medicamentum valentius, quam pro laborantis natura,erat, plus deinde ut erat egregius medicuo mellis assidue medicamento adiiciebat,quor videlicet adbuc Ualentius purgaret, ceu non satis id medicamentum prius Dadhibitum secisset. Eueniebat autem plane contra: quippe, quantum ille intendebat medic menti acrimoniam, tantum caro subied a colliquabatur. Quod vero in ulcere ex liquata carne sordis apparuit, id medico, ceu medicamentum nihil effficeret, imposuit. Atque huius quidem ignorantia etiam in discernendi peritia erat,non Blum in medendi methodo. Etenim, si quam maxime similiter sordidum-humidum, ex utroq; medicamento ulcus deprehenditur, at certe inuitas maior ex Valenti,&,quod colliquat,medicamelo essicitur: quin etia labiis praealtis, ru hrum que,& phlegmone quodam modo aflectum, ulcus cernitur. Aliquando vero mordicatio nem quoque manifestam ex huiusmodi medicamento aeger sentit, inod vero minus,quam par est,siccat,nec mordet,nec quicquam emcit eorum,quae retuli. Patere aute re in his arbitror Em piricum,etiam si experientia quam maxime distincta discreta que utatur, uasire tamen, ubi quid
no cessi ad id,quod expedihartificiose non posse,immo uni illi id licere, qui vera methodo qua ipse nunc instituo) medetur.
suid Disserat purione pectu curare a curatione Methodicorum,ac Empiricorum. CA P. T.
Vippe,quam Thessalii isti amethodi methodum profitentur, nomen duntaxat esse nu
dum intelligis,omnis effectus vacuum. Qui,cum tanta, tant que multiplex saltem metho -dus sit in vicere sanando,neque Empiricorum discrimine ad inuenienda remedia sunt Septima Clavis. ccccccc iiij usi, i t humido,M
39쪽
ἀυτων γνω σίν τινα &c. Ipressi aut vice
vssi,neo, sicut Dogmatici,ab Ipsa rerum natura indicationem agendorum sumpseritiat: sed solum Et id quod ne ulgares lateat, proponentes, nempe cauum virus came impleri postulamet planum: Codices νγ cicatri induci: quod carneis percre erit Juxuriat minues abi dissimi expurgari, mundum vel cicatrice induci uel agglutinari: γ ulcerum curationis methodum quandam explicasse se putant: tantum scilicerabsunt, ut intelligant humidioribus naturis minus siccantes medicinas conduce re,siccioribus,quae magis siccent. Ergo, quod in tota disputatione nostra manifeste apparuit, ici laeenuo resumendum est,Ut Sc nos illi quam maxime simus attenti reliqui omnes, qui Ueserem methodum corrumpunt,quantum aberret,clarius intelligata Incipiam vero ab eo ulcere, quod carne impleri postulat,unum id pro exemplo proponens,quando etiam proxime de eo sermone feci. Ab ho de omni simul in uniuersum curatione loquar. Ergo illud non ratione modo, Vein
xum etiam experientia coniaderantibus apparuit,non Omnem naturam eadem medicamentar
qui rere,sed infirmiores molliores *matiora residiores: sicciores valetiora. Ita vero tum in iis quibus cicatriinducebatur, se habebat: tum etia,quae glutinatione egebant.Omnino enim nul lum Vehementiva harmacorurn ferunt molles natur .In eiusmodi vero sermonis nostri decursu perspicuum plane fit, tum aegrinat aetne cc siderandam: tum cum es onunis opria
esse curationem: tum supra haec illud tertium, nempe, quoniam cuiusq3 naturae proprietas inest est me exactissim letia comprehensibilis, hunc esse optimum cuiusque particularis aegri j tudinis medicum, i iam metia itaquandam comparauit, ex qua re dignoscere naturas potal sic&coniectura consequi, quae sint cuiusque propria remedia. Porro existimare communem l quandam esse omnium hominum curationem lauti stupidissimi methodici putant,extremae esti dementiae. Atqui illi ob id stata esse putant omnia medicinae artis theoremata, hoc est eiusmodi esse, quae scientes homines faciant,firmamq; sui notitiam praestent: ipsorum 43 artem, notitiam '' ' esse, communitatum,non proprietatum, qanquam communem ec generalem homi nem,non parriculares curaret.Ergo,sicuti in alijs omnibus statim inter initia sunt lapsi,sic in hoe quoque.Siquidem curatur non homo communis&generalis,sed nostrum quisque, alius videli cet aliud temperametum naturam q3 obtinens. HL Vero unam esse omnium hominum curatio j., inem existimant.Ego contra, si cuiusque priuatim naturam explorare ad unguem scirem, Utique, ἀν' qualemfuisses culcipuma mentecocipio, talem meesse putarem: sed, quoniam id fieri non po-
quoad homini licet, quam proκ ea edam , tum ipse me exercere decreui, Tum
alios,ut idem facian adhortor. Ac conantur quidem, quantum possunt Ze Empirici, ut a com- arae quada cri munibuS secedere,ita propiuS ad ea,quae propria sunt, accedere: verum, quantum hi quoque ab Geius rei persectione abhint, supra est dictum. Non enim haec in pueris, vel mulieribus, vel seni
thus, vel mollem carnem albam Aa habetibus,alia q3 id genus, pro certis discretionibus sicuti illis li placeo sunt ponenda,immo quemadmodum in humore S siccitate corpus se habeat. Ac Empi liricos quidem medicos,ium ob alia multa, tum ob id probare maxime conuenit, quord accedere, liquantum lice ad egri proprietatem conantur. Post enim reliquas discretiones omnes, quas ad l hibent,etiam, quae a consuetudine sumitur,adiiciunt, tanquam hinc remediorum, quae aegro ma lgis sint propria,compotes futuri. Dicetur autem a nobis insequentibus de cosuetudine fusius; liubi pro cognoscenda proprietate laborantis naturae, etiam discrimen a consuetudine priscis in l uentum esse probabimus. Hanc itaque cum reliquis Empirici recipiunt: praeter hanc, ipsium etiam medicum,qui sepe sgrum inuisiit, quam eum, qui non Viderit,commodius curaturu aiunt. Postea tamen,cum hec omnia adiecerint,stabilem se atque scientificam habere notitiam propriae curationis sgri adhuc non dicunt. At vero impudentulimus Thessalus illud modo unum intel fluens,* cauum ulcus sit implendum, costantia tamen Sc firma dicit esse medicinae theoremata:
quanquam hoc saltem omnes ut ante iam dictum est) homines sciunt, non ii modo, qui nunc 1unt, post quam Thessalus iste,alter videlicet Asculapius,in lucem hominum venit, sed etiam, o Habitror,qui ante Deucalionem,& Phoroneum fuerunt, si modo hi rationales erant. Immo vero Praeter hoc,quo d carne esse implendum cauum ulcus nouerunt,etiam illud non ignorarunt, qui medicamenta nosset,quae tale Ulcus carne implerent, hunc medicum esse. Atq; haec si per experientiam sunt inuenta, consi at empirice nobis esse curandum: sin ratione inuenta int, logice: non enim profecto aliud inuenit, alio autem nunc commode Utetur. Verum de eo nobiscum Empiricis lis est. Quod autem dicere coeperam, vera ipsa medicina de laborantis natura conte
isturam fecit. Nominat, arbitror, id Vulgus medicorum graeceddi yncrassian: omnes * id inco prehensibile fatentur,ideoq; ipsam Veram medicinae artem Aesculapio Apollini q3 concedunt: 'endet porror omnis haec ratio ex duplici principio, piricis obseruatoribus 43 ab iis, quae maeanifeste apparent: Logicis aute ab ipsis elementis. Nam, Q alii aliud medicamenturii prosit, etiam pueri iam ferme sciunt:-ratio pariter,quae ab elementis ducitur, id confirmat.Si nanq; quindς sim differetias in hominum temperamentis ex minoris in iis maioris q3 ratione, id q3 in humida
tantis natura si aluas,necesse profector est,medicamentorum etiam, quibus sis usurus, quindecim disterentias noueris: quarum alis magis,alis minus siccent, quor nimirum,quod cuiq3 naturae Cp
Eruat,inuem as. Quo d si etiam in sicciore natura aliis quindecim positis,ad has quoque pari modo alia
40쪽
1 do alia quindecim medicamenta requiras, habebis in totum triginta medicamenta, quae triginta naturis conueniet: quibus uti is demum solus commode poterit,qui in corporum temperanientitis diligeter se exercuerit. Nunquid igitur, si totum corpus temperamenso sit sicciore, ab his, quae magis iaccent, medicinis iuuabitur: si vero pars quaepiam eius, caeteris partibus natura sit siccior, 'ue minus siccent, requiret An liquido patet hic quoq3, quae pars siccius temperamentum ob tinuit,hanc etiam,quae magis siccent,postulare: quae humidius sit sortita, minus siccantia r Atq; hoc totum prstermittunt amethodi isti Thessalij, qui uriam omni particulae congruere medici nam putanti Empirici autem,quantum in hoc Thessalios istos Methodicos superant, tantum averis Methodicis Logicis in superantur. Habent enim prosector illi quoq3,ab ipso scilicet usu edocti,aliud medicamentum ad ea ulcera, quae in oculis accidunt: aliud ad ea,qus in auribus,aut artuculis,aut carnibus ut sola cute.Csterum,quod nec in iis se transferre ad aliud possin ex ης quae supra diximus,facile patet. pacto in curandus Ulcmbus,Corporum temperiti Aeris qς, ac Partium naturae,ratio sit halenda. C A P. se
Voniam autem re de his satis iam dictum est ,rursus ad disputationis initium reuertamur: miseeamus cala ciceri omnes,qui simul cum ipso incidunt, affectus, ab intemperie primum
orsis. Si enim exulcerata caro, vel prius etiam α quavis occasione, vel ipso Ulcerationis tempore,iusto calidior frigidior ue est essecla, Vtiq3 medelam exigit, quae no modo moderate siciscet,sed etiam intantum calfaciat, refiigeresue, inquantum subie fia caro a naturali suo habitu re cessit: cum fieri non possit,ut in vicere,vel carnis produci io, veIsinus impletio, vesagglutinatio; vel cicatricis induetio reste unquam cedat,nisiiubiecta caro pro naturali modo se habeat: nec frustra dictum supra est lisc omnia naturs este opera: purgari in sordida, minui que supercrescentia etiam carne naturalem statum non seruante possunt propterea, Q tiis haec medicamentorum suntopcra. Quocirca legitimi VIceratarum partium temperamenti, quotieS eas Vel carne implere, Vel glutinare, vel cicatrice inducere studes, maior tibi solicitudo erit. Seruari nanq3 debebunt natu rae motus , quoS comprehensorum singula comitantur. At alias non seruabuntur,nis1 prorsus se pro naturς sue racione pars habeat. Veluti igitur,si phlegmone cum Ulcere Uni esset, prius,quam hec discussa siqnemo id vel carne implere,vel glutinare, vel cicatrice inducere tentarii: ad eudem;
arbitro modum etiam, si sine phlegmone sela subsit intemperies, nullum horum fore prius sperabimus,l illa sit sanata. Rursus igitur hinc indicatio quaedam ad medicamentorum, quae supe
rius comprehensa sunt,inuentionem oritur: quippeoninia ea siccantia erant, sed dissidebant in
C ter se pro intensionis remissionis sta modo. Csterum definitum antea non est,quatenus in calefa ciendo frigeseciendo se haberent: sed methodus hoc quoq; investigare quodammodo cogit. ζNon enim tantum,an siccet, sed an et non valde calefaciat, aut refrigeret, expendi oportet. Er go altercum,& mandragoram,re me nium, usupra modum refrigerantia,fugies, tametsi sic
cant ea quoq3,quantum sit Ulceri ex usu.Resina vero,& pix,& asphaltus,quanquam modice sic cant, tamen immodice sunt calida: ideo q3 eis nemo utetur solis,nec aliter, nisi cum leuiter refrigerantibus admistis unum ex omnibus medicamentum fecerit,quod sit temperatum. Si igitur liscita se habent, sicuti prosector habent, inspici etiam conuemet 8c circundantis nos aeris tempe riem. Siquidem,veluti medicamentum quoddam, is quoque corporibus nostris forinsecus inci .dens, ubi immodicus calore vel frigore est, sanationem moratur. Danda igitur opera est, i medit camenta eius excessui Occurrant. Ideo Hippocrates in calidioribu nni temporibus, 's, qui
hus frigidior facultas sit,medicamelis utitur,calidioribus autem per frigidiora. Non ignoras pro l.se 26 hic quoq; ex stupidis Methodicis quendam fateri,quo pacto in calore, ct frigore se habeat,
qui aegrum continet, aerem se inspicere, non tamen anni tempora inspici permittere: quasi nomina ipsis temporum anni prosint obsint , non eorum temperamentaratio: aut nonhiri et in D sa veteres medici ad ea respexerint. Verum, quo d, qui certa methoda curamulcusclinet, huic lnecesse sit,ium ad prima elementa vel maxineveniresium si tempora,ct corporum tempera lmenta no in toto modo verum etiam in singulis partibus considerare, abunde mostratum reor. lRursus vero repetedum hoc etiam loco est,quod prius diximus in indicatione, quae a sicco lim lmido q3sumitur.Nam,sicuti in illis humidior natura humidiora, siccior sicciora medicamera exi gebat: ita nunc calidior calidiora,frigidior frigidiora requiret, contrariam scilicet semper ηs,quae Pr ter naturam, et 'is,qus secundum naturam sunt, indicationem prestatibus: quippe,que secundum naturam sunt,similium sibi indicativa sunt: que prster naturam,contrariorum, si modo illatseruari hic submoueri necesse est. De curando Vlcere cur indicationes contra iniucem extiterint, ac de Triplici fonte
Indicationum curatiuarum. CAP. 9.
AC, quota tum corporum temperies, tum anni tempora, tum partium nature, consideranda
illi sint,qui probe ulcus sit sanaturus, clare me docuisse existimo: ad lisc, , prima quidem medicationis indicatio a solo sumatur affectu,remediatamen inde inueniri non posse, nisi prius ad corporu elementa sit asceiisum, ec mri temperametum perpesum,non corporis modo uniuers,sed etiam afflicte particulae,cum hoc quoq;ambietisae eric aestimata: quae utiq3 cum ad 'prae