Theologia Moralis Et Dogmatica, Volume 8: Complectens epitomen ex operibus Benedicti XIV. ordine alphabetico confectam nec non et varias summorum pontificum praesertim vero ejusdem pontificis ...

발행: 1832년

분량: 490페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

quotannis ad nos infra mensem dirigere tenebuntur; et insuper ardenti gelo et charitate, eorum, quae hic statuuntur, executioni invigilabunt. Verum, si id alicui nimis grave onus videatur, per aurea sapientissimi auctoris Μanualis parochorum verba respondemus: I) Μulta, inquies, mandas: Verum est; sed tanti est, infanti periclitanti parochum non defuisse ' Datum Agrigenti tertio calendas Aug. I744.

LAURENTIUS,

EPIacoPUA AGRIGENTINUS.

. Iussu Domini mei Episcopi Aorigentini. D. DIDAcUs ΜοDIca, cancellarius.

Ex Benis. XIV. de Synodo lib. UTI., ea . 6. Spoetant ad N. 84, 35 et 86. de Baptismo, Tom. V. γI . Formam conditionatam' a Scholasticis esse adinventam, et in Ecclesiam invectam, Plerique viri eruditi existimarunt; sed eos toto coelo inerrasse ait Μarisne de antiquis Eccles. xitib. tom. I. lib.

332쪽

I. cap. I. art. 16. num. 10.' Siquidem, longδ ante 'Scholasticos, S. Bonifacius, Archiepiscopus Μοgunti-

ns, in suis statutis. circa annum 745. conditis, et M tom.

I. Spicilegii' a Luca Dacherio editis, cap. 28. hsee habet: Si de aliquibus dubium sit, utrum sint bap-trgati, absque ullo scrupulo baptigentur, his tamen verbis praemissis: non te rebaptigo, sed si nondum es baptisatus, ego te baptizo.' Idemque, ac totidem feroverbis, statutum legimus Capitular. lih. 6. cap. IMI

apud Balusium tom. I. pag. 954,' o quibus idem 'decretum excerpsit. ac suae Canonum collectioni subiit. 11. cap. I7.' inseruit Isaac Episcopus Lingonensis, apud Harduinum Collecti Conci . t . 5. col. 447 ' Licet porro, ante seculum VIII. praedictae conditionatae sormulae expressam mentionem in Conciliis, et ritribus non inveniamus, quemadmodum, praeter laudatum Μartene, observarunt Juenin de Sacram. dissert. I. quaest. 3. cap. 5. arti 1. et Toumoly. Praelecti tom. 6. de Sacram. in genere, quaesti I. uri. 4. conclus. 2.' non recth tamen indo intulit Natalis Alexander hist. Eccles. secul IV. cap. 4.art. 12.V it,am non fuisse in usu: quin imo ex antiqua, et constanti Ecclesiae praxi oppositum colligi, putamus :quod hac ratiocinatione ostendimus. Ρerpetuum catholicae fidei dogma fuit, unicum esse baptisma, juxta illud

Apostoli ad Ephes. 4. Unus Dominus, una fides, tinum baptisma quod propterea semel rito collatum, sine gravi piaculo iterari posse, semper Ecclesia negavit, uti constat ex can. 47. Apostolor. juxta versionem Dionysii, ex can. 3. concilii Valentini anni 374. et ex can. 38. concilii Carthaginensis III. anni 897, quibus in locis temery rebaptizantes gravibus subduritur poenis, et ecclesiastica communione privantur. Atondem Ecclesia, quae ita docuit, eos nihilominus, de quibus dubitabatur, an essent in Christo regenerati, in cunctanter baptigandos praecepit; quod innumeris tostimoniis comprobatur. Seculo III. disputatum fuit des baptismo Clinicorum, num sellicet validum ess6thaptisma per aspersionem datum aegrotis in lecto decumbentibus: consulitur Cyprianus: respondet sanctus Doctor epist. 76. ad Μagnum, validum quidem ibi illud videri: iis autem, qui dubitabant, auctorem se osse, lat illud iterum conferrent: Si aliquis existimat ait Cyprianus) eos nihil consequutos, eo 2 F

333쪽

quod aqua salutari tantum persusi sunt, sed inanes et vacui sunt, non decipiantur, ut, si incommodum languoris evaserint, et convaluerint, baptigentur.' Seculo 'V. a legatis Μaurorum interrogantur Patres concilii

Carthagenensis V. aliis VI.) anni 40I. quid agendum

foret de pueris, qui an baptigati essent, nemo Certo sciret: in quod responderunt Patres can. 6.V Collectionis Harduini se tom. I. col. 987. Hacuit de insantibus, quoties non inveniuntur certissimi testes, qui, eos baptizatos esse, sine dubitatione testentur, neque ipsi sunt per aetatem idonei de traditis sibi sacramentis respondere absque ullo scrupulo eos esse baptizandos, ne ista trepidatio eos faciat sacramentorum purgatione privari: eumdemque canonem renovarunt Synodus Africana anni 401. et alia Synodus Carthaginensis sub Bonifacio Episcopo anno 525. Idem ad Rusticum Narbonensem Episcopum, atque iterum ad Neonam Episcopum Ravennatem rescripsit Leo Μagnus. Ad haec autem praecedentium Conciliorum, et Patrum decreta allusit Gregorius II. cum de eadem re interrogatus a Bonifacio Episcopo, epist 2. num. 9. tom. 3. Collectionis Harduini col. 1859. respondit : De parvulis, qui a parentibus subtracti sunt, et an baptizati, an non, ignorant, quia interrogasti; hos' ut bapti re debeas, secundum Patrum traditionem, si non fuerit, qui testificetur, ratio poscit.' Jam vero, cum ex his, aliisque similibus testimoniis, a laudato Μartene prolatis, luculenter pateat, antiquum, atque ipsi Ecclesiae coaevum usum fuisse, eos baptizare, de quibus dubitabatur, num per regenerationis lavacrum ab originali culpa essent expiati; ne dicamus, Ecclesiam

in eumdem incidisse rebaptizantium errorem, quem toties detestata erat, et damnaverat, neceSSe est existimare, non aliter in ea dubietate baptismum conserrivoluisse, quum sub tacita, et mente concepta Condutione : Si nondum es legitime baptigatus. Haec autem conditio, quae prius mente tantum concipiebatur, Coepit

seculo VIII. in ipsa baptismi forma exprimi, et pronum tiari: quam quidem disciplinam, multis jam in locis

receptam, Ale3ander III. seculo XII. non solum ain probavit, sed ubique servandam edixit in cap 2. de Baptismo,' inquiens : ' De quibus dubium est, an baptigati fuerint, baptizantur his verbis praemissis: Si hami-κatus es, non te baptizo; sed, si nondum baptizatus es, ego te baptizo' etc., eamdemque sanctionem confirm

334쪽

38 I

II. Non ideo tamen, quod per praelatam conditionem periculum evitetur rebaptizandi eum, qui jam semel fuerit legitimo baptizatus, est illa passim, et wmero adhibenda: sed tunc solum ea uti licebit, cum prudens et probabilis subest dubitatio, an quis fueris rite baptigatus, nec, diligenti praemissa indagatione,

potuit rei veritas innotescere: quemadmodum scite perpendit Sotus in 4. dist. 8. quaest. unio. art. s. g. Circa hanc igitur solutionem,' ubi a sacrilegio non excusat, neque ab irregularitate absolvit sacerdotem subeonditione rebaptizantem, quem scit domi baptizatum,

et nihil est, quod collatum ei baptisma rationabiliter

suspectum reddat. Quare minime sectanda sunt exempla, quae congresserunt Gobat tom. l. tract. 2.secl. 3.' et ΜMin. - 'eolog. tom. 3. tract. 19. disp. I. secl. 8. n. I40. ubi plures sub conditione baptigatos narrant, qui ob merum scrupulum non tam d itabant, quam imprudenter suspicabantur, se non esse rithhaptizatos; quam quidem conditionatam sacramenti iterationem, ob consequutos, seu potius apprehensos effectus quietis conscientiarum, iidem auctores Videntur approbarer sed potius aures praebendae sunt Estio m 4. dist. 4. g. 15. haec ad rem adnotandi: Sciendum est, non quamcumque levem in contrarium gus- Picionem, vel scrupulum debere sussicere ad hoc, ut

sub conditione quis hoc pacto baptigetur: sed requiri dubitationem probabilem. . . Ea autem probabilis dubitatio est, quae, facta etiam diligenti indagine, discutimon Potest, ita ut nec moralis certitudo facti haberi queat ' Imo verisis obtemperandum est catechismo Romano pari. 2. de sacram. Baptismi num. 57.' uride so a conditionata ait: Ea baptismi forma ex Alexandri ripae auctoritate in illis tantsim permittitur, de quibus, re diligenter perquisita, dubium relinquitur,

an baptismum rito susceperint: aliter Vero nunquam sis est, etiam cum adjunctione, baptismum alicui iterum administrare.'

III. Quae hucusque diximus, copiosisis adhuc, et

clarius a nobis exposita, pluribusque sacrae Congregationis Concilii responsis confirmata fuere in nostra Instit. M.' ubi non solum ex ejusdem sacrae Congregationis sententia ostendimus, non esse baptismum, ne

335쪽

ub conditione quidem, iterandum, cum nulla occurrit prudens ratio dubitandi de prioris baptismi validitate, sed etiam ab irregularitate iterantibus baptisma inflicta ab Alexandro III. in Cap. Ex literarum, de apostatis, et reiterantibus baptisma,' non eximi probavimus, qui, A solum apprehensum prioris baptismi vitium, nullaque praemissa veritatis indagatione, illud

denuo sub conditione conserunt, quibus certo sciuntam semel antea fuisse collatum: etenim, quamquam plures Doctores istiusmodi sub conditione rebaptizantes a gravi culpa, atque ab irregularitate absolvant, eo quod per adjectam conditionem satis Consultum existiment reverentiae debitae sacramento, ad quod conficiendum non aliter fertur intentio ministri, nisiai rite confectum non fuerit aliud antea administratum: haec tamen sententia rejicitur a catechismo Romano citi loc.' ubi reprobantur asserentes, nullum Melus

admitti, si quemvis sine delectu cum adjunctione illa videlicet conditionis) baptizent eidem opinioni

refragatur auctoritas S. Caroli, in cujus instructionibus, Actor. Ecclesiae Μediolanensia pari. 4. pag. 497. haec de serma conditionata habentur: Qua sorma utitur, cum insans, aliusve, qui baptismo offertur, re diligenter perquisita, dubium relinquitur, aut certo non apparet, eum paptizatum esse, ut de expositis inventisque parvulis dubitari, atque ignorari saepenumero solet. Quod si,' re accurate investigata, exploratum habuerit, illum, forma servata, baptizatum esse, Caveat omnino, ne hunc sub conditione baptizandi s mam adhibeat; cum sacrilegium committat, si contra secerit, et illud impedimentum contrahat, quod sacri canones

irregularitatem Vocant.

IV. In alia itidem nostra Instit. 8.' hanc eamdem materiam tractantes, diximus cum Cardinali Altatio H de Inconstantia in fide cap. 33. a num. 14. uriue ad 16.' improbandas esse Synodos, in quibus generatim, atque indistincte, iterum sub conditione in ecclesia

baptigari jubentur, quicumque privatim fuere ab obatetricibus dρmi baptigati. De hisce Synodis, ac ritualibus idem decernentibus, agit Holgiann in sua Theologia

morali tom. 2. tracti 2. cap. 2. art. 2, qui, licet eorumdem auctores hoc nomine excuset, quod scilicet dubium illis visum fuerit baptisma ab obstetrice collatum, sa-tetur nihilominus, minus caute ac nimium indefinite

336쪽

eos loquutos; cum debuerint potius rerum circumstantias distinguere, easque determinare, quae incertam reddunt validitatem conati baptismi, quem propterea tunc oporteat sub conditione iterari. Enimvero, si obstetrices de sacramenti materia, forma, et nocessaria in ministro intentione, sint legitime edoctae, sicuti nos in cit. Instit. RV eas per parochos solerter edoceri jussimus, priusquam ad obstetricum ossicium exe Eendum admittantur, eaeque in speciali eventu, quo

baptisma periclitanti infanti privatim contulerint, ab

eodem parocho interrogatae, omnia rith a se adhibita, testentur, quae ad sacramentum valide conficiendum requiruntur; nulla sanh subest probabilis ratio, cur

Baptismus debeat, aut licite possit sub conditioni repeti. Scimus utique, in aliis Synodis relatis a Giberto se citi

riri, ne plena fides habeatur solius obstetricis testimonio, nisi comprobetur assertione aliorum, qui baptismo Praesentes fuerint. Verum, quamquam ex plurium attestatione major profecto hauriatur rei gestae certitudo, attamen sacri canones sincienter probatam habent collationem baptismatis per unicum testem, Praecipue si is testificetur de facto proprio, hoc est, si a met, illud fuisse a se legitime administratum, nec quidquam in contrarium occurrat, quod illius t timonio fidem detrahat; uti diserte decernitur in Can. 110. et II2. de Consecrat, dist. 4. Et Cap. Nuper, de testi-hus,' ubi Interpretes omnes. V. Aliud est, eum collati baptismi testimonium prae-hetur a persona in aeria: etenim, cum juxta rescriptum imperatoris Hadriani ad Iunium Rufinum, proconsulem Macedoniae, relatum a Callistrato in I. Testium 3. Tuo Testib. Testibus, non testimoniis,' sit credendum. non debemus rem adeo gravem committere fidei personae ignotae, cujus qualitates uti Callistratus in cit,log. faciendum monet, explorare non possumus. Quare sacra Congregatis Concilii interrogata, an iterum baptiEandi essent infantes, vulgo expositi,' ad hospitale

S. Spiritus in Saxia de Urbe delati, etiamsi habeant

collo appensam schedulam attestantem, eos fuisse baptismatis ablutos, die I5. Januarii 1724. respondit, esse denuo baptizandos sub conditione, nisi certa habeatur notitin Personae, a qua schedula sit exarata, aut aliunde inclubitatum desumatur indicium baptismatis rito eis-

337쪽

dem collati: quod nos in citi nostra Instit. 8. ansemadvertimus, et videre est in Thesauro ResoL ton, L pag. 4I2. et tom. B. pag. 2AVI. In eadem sententia fuerunt ritres concilii ' vincialis Tolosani, habiti a Cardinati Francisco de Joyosam. 1590. in cujus se pari. 2. cap. 2. decernitur : Cum projectis expositisque puerulis, Echi assina reperiatur schedula, quae eos baptizatos essct testetur in id tamen, an Verum, fictumque sit, parochi diligenter inquirent: si certi nihil compererint in scripto chartulae nomine, eos sub conditione baptigabunt: tom. 10 ' Coli otionis Haeduini col. 1798.' Cumque minorem fidem collati baptismatis, quam schedula incerti auctoris, faciant alia signa exposito infanti apposita, puta sal; ideo rectissim. 1 Richardo Ροor, Episςopo Sarum, inutum

legitur: Si vero pueros cum sale, Vel Sine sale expinsitos contingat inveniri, baptizentur,' sub conditione tamen, ut statim ibidem explicatur: tom. 2. Concilior. Britan.' Henric. Spelman pag. 143.

VII. Itaque, si Episcopus in sua Synodo loqui velit

de sacramentorum forma conditionata, quod profecto nedum utile, sed quandoque etiam necessarium reputamus, omnia prae oculis habeat, quae hactenus enarra- - , atque, ad eorum normam, Congruam sormet

instructionem, ad quam parochi, in illa adhibenda, sedebeant conformare. Quod si dioecesi praesit, in qua saepe contingat, baptigatos ab haereticis, durata haeresi, qua erant imbuti, in Catholicae Ecclesiae gremium sese recipere, et dubitetur, uti alicubi dubitatum scimus, an ii iterum sint sub conditione baptizandi, antequam in re admodum sane gravi et ardua quidquam decernat, diligenter investiget, oportet, num in illa haereticorum mcta, de qua agitur, aliquid innovatum fuerit circa baptismi materiam, et sermam a Christo Domitio institutas. Si enim utramque ab ejusdem sectae Pseudom nisuis rite adhiberi deprehenderit, non potest permittere, ut baptismus ullo pacto iteretur, quin veniant in suspicionem erroris rebaptizantium, u S. Stephano I. atque, uti assirmat Augustinus lib. 2. cap. 8. de Baptismo contra Donatistas, Oper. tom. 9. COLI 08. a Concilio plenarior proscripti, sive Husmisdi Comcilium fuerit Arelatense I. sive magnum Nicaenum, de quo litigant eruditi. Si autem certo compererit, aut baptizandi corpus ab illis non perfundi aqua naturali,

338쪽

aut formam pronuntiari sine expressa invocatione san tissimae Trinitatis, sive alia ratione, ab illa diversam, quam Christus instituit, baptismum absoluto renovari jubeat: ob non adhibitam quippe legitimam formam, canon. 8. concilii Laodecensi, tom. 1. Collectionis Harduini col. 781.' rebaptizandos decrevit haereticos Μontanistas: et Gregorius Μagnus is lib. II. indici. 4. epist. 67. tom. 2. Oper. col. II 67.' scribens ad Episcopos Hiberiae, universim statuit: Ili vero haeretici, qui in Trinitatis nomine minimo baptizautur ... cum ad sanctam Ecclesiam veniunt, baptizantur, quia baptisma non fuit, quod in errore positi in sanctae Trinitatis

nomine minime perceperunt.' Haec sapienter respexit

Cardinalis do Rohan in suo rituali Argentinensi adiit. de Baptismo num. 6. cum ait: Baptizati ab iis haereticis, qui rectam baptizandi formam non retinent, denuo absolute baptizari debent.' Quod si denique, diligenti praemissa perquisitione, rei veritatem Certo. assequi nequiverit, et dubia sibi atque incerta remaneat validitas baptismatis, ab haeretico ministro suscepti, illud utique erit sub conditione repetendum, quod incidi nostra Instit. 81.' declaratum diximus a sacra Congregatione Concilii, quae interrogata: An, et in quibus casibus haeretisi debeant sub conditione rebaptigari, si ad fidem catholicam convertantur die 27. Μartii I 683. respondit, non esse rebaptizandos nisi dubium

adsit probabile invaliditatis baptismi.'VIII. Rationabiliter porro Patribus Concilii provincialis Μechliniensis anni I607. incertum saltem, et dubium visum est baptisma collatum ab 'haereticis Houlandiae, finitimarumque regionum, apud quos mos

invaluerat, ut, uno aquam fundente, alter sacramenti formam pronunciaret; ac propterea juste illud iterandum decrevore istit. 3. cap. 6. Et quia frequens experientia docet, modernos haereticos saepe contra receptam Ecclesiae consuetudinem, et antiquissimam traditionem, baptizare, uno aquam fundente, alio formam

ipsum pronuntiante; ab haereticis qui non sunt ad Baptigandum admittendi, ubi aliquis Catholicus praesto est) baptigati, similiter sub conditione baptigentur: Collectionis Harduini se tom. 10. col. 1943, cujus

quidem Concilii sanctionem tuto sectari possunt, et debent aliarum ecclesiarum Praesules, a quibus sint

Ecclesiae reconciliandi haeretici, iis in locis baptigati,

339쪽

ubi eumdem erroneum baptismi ritum plerumque acti.

heri, non ex incerto rumore, sed ex fide dignis testim niis acceperint, atque ideo merito suspicentur, eodem modo fuisse etiam illos baptizatos, qui in catholicorum numerum petunt aggregari: quod eam ob causam cum haereticis Angliae faciendum, docusire Sylvius in stparti queest. 66. ML s.' Cardinalis de Lugo in Re Ρο . morat. lib. I. dub. 2. num. δ' Gobat tracti 2. num. 392.' Laurentius Neesen μ tracti 2. de Baptismodis. 5.' Ludovicus Μichon in casibus de Sacra cas. 8.V et la Croix lib. 6. parti 1. num. 322.' Idem vero Sylvius in vis. Resol. verb. Baptismus III. Operum tom. 5.' agens de quodam Britanno, baptigato ab haeretico puritano, de quo valde dubitabatur, num in baptismatis collatione, orthodoxa farina usus fuisset, ait, quod, cum rationabiliter de hoc dubitari posset, sub conditione rebaptisandus erat: Quia justa prorans . est ratio dubitandi de valore baptismi collatu attenta haereticorum nostri temporis qui, ut testantur Μolanus, et Synodus Μechliniensis provincialis secunda, frequenter deprehensi fuerunt vel sermam corruptage, vel intentionem necessariam non habuisse, vel aliter male baptizasse) malitia... quoniam saluti consulere Oportet:

quandoquidem est probabilis ratio dubio di de rem dio, quod Constat esse necessarium; id quod fieri hie Potest, etiam expedit, ut fiat. IX. Caveat tamen Episcopus, ne incertam et dubiam pronunciet baptismi validitatem hoc tantum nomine, quod haereticus minister, a quo fuit Collatus, olim non credat, per regenerationis lavacrum deleri peccata, illud non contulerit in remissionem peccatorum, atque ideo non habuerit intentionem illud conficiendi, prout a Christo Domino est institutum: siquidem, Edm in Galliis disputatum olim fuerit, an ob praedictam rationem rebaptizandi essent baptizati a calvinistis, S. Pius V, ad quem controversia delata est, minimo rebaptigandos definivit; sacramenti enim validitati non ossicit privatus ministri error, cui praevalet generalis ejusdem ministri intentio faciendi, quod Christus instituit, seu quod fit in vera Christi Ecclesia: quemadmodum te tantur Acta concilii Ebrescensis anni I576. ubi haec ad rem adnotantur: Ante decisionem apostolicae Sodis Romanae, licuit fortasse cuique in suo sensu abundare. Verum, quoniam, post habitam de hac facul-

340쪽

tate disputationem, felic. record. Pius V. definivit, verum esse baptisma, quo uterentur calvinistae adhi-hentes formam, et materiam institutam a Christo, cum intentione generali iaciendi, quod Christus instituit: licet errarent in particulari interpretatione, et singulari intentione, ut alii sero omnes haeretici errarunt, vel circa intelligentiam sermae baptismalis, vel circa aliquem ejus effectum : ob id baptigatos ab ipsis Calvinistis, non iterum tingendos sub conditione etc. Hinc interdicimus omnibus curatis, et presbuteris, sub poena suspensionis ipso facto a divinis, ne allatos ad se pueros, jam baptizatos a Calvinistis, audeant iterum tingere sub illa conditione Alia similia Synodorum statuta legi possunt apud Grancolas in antiquo sacramentario Ecclesiae pari. 2. pag. I 53. et seq.

QUANDONAM PUERI SEPTENNIO MINORIBVa SACRAMENTUM CONFIRMATIONIS ADMINISTRARE LICEAT.

N. 2. et in Spectant ad N. R de Confirmatione, Tom. V.

II. Catechismus concilii Didontini. jussu S. Pii V.

oditus, pari. 2. de Confirmat. num. Ι5.V Observandum statuit, ut omnibus, Post baptismum, confirmationis sacramentum administretur; sed minus expedire, addit, hoc fieri, priusquam pueri usum rationis adempti fuerint: atque ideo dicit maxime convenire, ut sacro Chrismate non inungantur, nisi cum ad septimum suae aetatis annum pervenerint. Contra, pontificale It

SEARCH

MENU NAVIGATION