Sententiarum libri quattuor

발행: 1491년

분량: 517페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

ammanti Milota linposuerit ut ostenderet Q stingulo*noriciatnno ipse babuerit Eruc

et insipori elida erando*ommii deus illi zsciuentiam tribuit et puidentia attas curam relis quis Quia viait aposto'noncst cura deo debobusQuor aliorumaminaliu deus bomini curareliquit etyuidentit:vrdominarisoni eius subiicerens et ratione illi' gubernarenturiri sciret illis necessariapuiderea clobus emolimelitii debebat recipe inancaute scientia domo peccando non pdidit:lic nec illa qua carnis necessaria Maidentur Et ict circo inscriptura bonio 6buiusmodi noer titur sed scientia anime quam peccando amisit. De cognitione crevotis v

Cognitione quoque

creato Dpm 'bonio babuisse creditur Los gnouirema quo creatus Merat non eo mos

do cognoscendi quo exauditu solo percipit

quomodo a credentit absens queri quadam interiore aspirationequa ipsentia cotemplabat non tametra excellenter sic post hanc vita sancti visuri sunt ne vitaininis mare qualiter in bac avidemus e Pecognitione sui e

Porro siti cognitio

nem idebonio tale accepisse vicietur: vriqd deberet Hyloti et quid ualuet inseriouno ignoraret conditionequomsui et ordin scue qualis actus esseri qualiter incedere deberet quid agere quid cauereintellexit Sihorum notitii nondabuissennonesset reus puaricationis nem seipsum cognouisset

a Titru bonio pinus fuerit eo* que sibi fu

tura erant, f

autem queritur

utrubomo scientia babuerit eoru que circam futura erant id est si ruina suam nesciuerit et silmiliter pscierit bonaque habitur tusettas, d si isset sici obediemapstitisset: Re*5deri pono hre fui, testet ei magis facienda indicta sunt in futuro discima rareuelata.Sccepitem scientia et eptum eoru que facienda fuerat, sed non habuit inscientia eou que futura erat- Non fuit ergo bomopscius sui cassis:sicut et de angelo dixismus Quod nugustiis sup Qen asseriserastione utens qua supra posuimus, Decrescieri bominis quantu ad primu statu pera

Ista est distinctio, idciu, huesecudilibri, In

qua magister postin egit de temptatione primorum parentve e parte temptati et temptatoris. agit conseuumterde eade ex parte dei pinittentis Et tria facit

viam primo inquirit quare deus homine temptari iamisit. Secundo de scientia qua homo illustrat' fuit. Tertio an etia homo omni sutura prestiuit . . iumum facit a principio distinctionis v sm ibi Et qui dempnianima.Secuduati inde u sin ibi. Si uero qritur Tertiuis inde usin ad finem distinctionis.In speciali sententia magistri stat in tribus .ppositionishus qua* prima est hec. Deus homineque psclauit decipiendu ad laudabilius bonu temptari pernum Danc magister insinuans querit quini questio nes 'prima est cur deus homine temptari pii sit quem decipienda prestiuit Et respondes ad hoc dicit.um ad ostendendum humane nature dignitatem. quia dignior est conditio possetemptari et non 'sentire * nec posse temptari nec posse cosentire. Secuda questio est.cur deus illos homines creauit quos 1uturos malos puidit.nd quodrespondet dicendo up xpter honu quod inde venturu3 nouit. Tei questio est hec.Cur deus non fecit homine impeccas hilam. Etrespondens dicitor ideo G meli' et viram natura esse so eamquenon pectare posset sicut in sanctis angelis per gratiam in gloria confirmatis et eam qua peccareet non peccare posset si uellet. alis fuit in hominibus si, unius modi solum a lauaria questio est.Cur deus qui sola sua voluntate potui seleos saluasseaeosensu non saluauit eos.Et respoudens dicit ον voluit eos nature siue relinquere.vt nee infructuose boni essentanec impunemali. Quinta questio est. Turdeus casit omnipotens non convertit uoluntates eoru ad bonum Et respondet nolui tacus' nolitionis causa viterius non inquerenda. Secunda spositio est hec Deus mox hominemereatu repleuit omni scientia pertinente ad suu statu. Dane positione magister insinuans dicit op prim' homo non per interualla siue per successione te os ris.sed creatus mox scientia sibi necessan et competentemsibi accepit. Unde triplici cognitione prim' parens preditus fuit. primo cognitione rerum propter se creat .quaru curam erat habiturus.vndem eis nomina in osuisse legitur.et illam rem cognitios nemper specie non perdidit.sed hanc peccato perpetrato retinuit Secundo dotatus uit primus homo cognitione sui creatoris. dei non quidem migmati ea ed per quanda interiore inspiratione. non tamen ira clare ficut in patriatet illam post peccatu non retinuit.Tertio fuitillustratus cognitionesia psius. sciuitem quid debuit suptori quid aliis quid Di et eti post peccatu illa retinuit detertia propositio ehec.Domo ante peccatu non pstiuit uturumentum sui status inane magister sbans querit.atrum primus homo habuit scimii eoru que circa ipsum futura erant.id est. antepsciuerat:qualia bona hisuisset si perstitiaret veletia ante psciuerit ante lapsurus erat Et respondes dicit. primus homo acceperat scimtia eorumque agendaet dimittenda merant.alis aspectatu fuisseisia iniusteimputatu3.stanon fuit stivisus pscius. i' simile supra dictu est 6 angelia corruentiae .quod confirmat autoritatebeati alus sustini.Et in speciali.

De gratia dominis et potenna ante

casum, a

192쪽

XXIIII

Unc diligen

ter inuestigari oporterquam gratia vel potentia babuerit homo aucasum Et vim stea ingratia potuerit stare vel normiendu est et domire inii Q ni increatione sicut angelistatim datundita esto grani auxiliit et collata est potentia per

cere qui poteras stare id est non declinareabeo accepat sed non potera licere intrantuus p grati acreationis sine alia mereritam

Iram valeret albateratquide pillud auxiliu grai

-udisgra ne creationis resistere malost non perficerentitavi vem bonin boterati amellillud bii vivere qdi q- π ' modo. quia terat vimere sinepeccato sed

nonpoterat sinealio gratie adiutorio viro tualitervivere quo vita mereres eremam Susui in Unde in inenci, Sic factus est bomo rectus Vr et manere mea recrmidine post, nonsitaediuino adiutorio et suo steripuersus arbitrio Utruli bella elegisse dei voluntasfieret vel ab illisveloeillo Et quia luam maluit facere voluntatem eb illo factae volutasdes Ite ineodem Sic nomine pus oportebat fieri utetbene possetvelleetmale Recfrustrali bene nec impunestinate Ide quom in libro correctioneet gratia ait Si vocadiutorvi vel angelo vel bommictim mum facti sunt ruisset Oinon talis natu A I rafacta eratvisinediuino auxilio posset ma resi Vellet non m*sua culpa cecidissedi. Desiisset qui1pe adiutoriusine quo manes 'reno posset Idem, Pederat us nubo isti a namVoluntate nilla quisperum seceratre ctum dederat adiutoriustine quo no posset in eamaneresi velle o q6 pollas qui autehoc velleum eius dimisitarbitrio Ineode. Scoeperat posse livellet sed nonabuit velint equomstediam si habuisset perseuerassedili is remmo seciderer monstrageb morectitudine et bona voluntate in creatoe accepit atapauxiliu quo stare poterat ali

qnnostra culpa videres cecidisse. Qualis merat illa rectitudoetbon vos imparis inqua creatuscit I b

Sed quo rectaue et

hona voluntate habuit homo sipea nee moreri vita valui nec in ea stare voluit Quia nec aluid mali eat valebat et adtem' stare voluit:snopseverater et ideo recta et bos nasuittunc volutas is

Uspositio ptra illud quod dictumest hos nune nopo siexficere c

Adbocaute quod

di cinis Domine non posse xlicere vel mererap gratia creatiois:solet omoni sic Oer illud auxiliu gratie creationis potuit staret bonoqdaccepat apotuit ergo resistere temptatisoni Sed resistere temptationiblatas suggestioni,nialis meritu est ac bonuremunerabile.Gmne aut bonumeritu: place eripergratia ergo creatio is xficere potuit sine adsiectione alteri gratio adq6 dicimus.qr,s isto resistere malo et no colanti temptatiot: nosecisset illi meritu et sino cosmsisset.qrnibili eo erat quod ad malu in elaret sicut anger

est ali si malu non facim' stareminis dii dumtaxatubi causa subestque nos id facere

mouet quiaexpectati corruptela proni sui aliqι non

adlapsum gressus nostri Ubi aut no interuuenit causalios ad maluimpellensmon meremur si ab eo declinan Declinare enim a malos aritat pena sed non senis mera

palmam.

De adiutorio domini in creatione dato dstare terat, to

vic consideradum

est q6suerit illud adiurori abomini datu3 in

creatione 4 poterat manerest vellet Illud viratuit libertas arbitrhaboinnitare et cor tela immunis arm volsitatis rectitudo: et omniti naturaliis potantu animes taceim

rasatae vivacitas,

s Delibero arbitrio. se

bitriuest lacultas rois et volutatis dbonum eligit gratia assistere vel malueade desistente, Et frissi quantu ad voluntateque ad virumlibetflecti potest Brbis uso itu ad ratione cui'est facultas vel poteria illa cuius etia estdiscernere inter bonu et malu malis quandoquidediscretione habesboni et in liq6 malu est elegit aliquesoq6bonii est,mq6bonii est nisi grana adiuta no eligit maluveropseeligit instemianima rationali vos

luntas naturalis unaturaliter vult bonu:liscet tenuiter et eriliterinisi a iuuet queacto ueniens iuuat ea et erigitvt e Maciter velit

bonu per se aut potest velle malu emacit.

193쪽

bruta ani Illa grationalis alepotina qua bonum vel

iratiano vnς malu potes velle virussi discernes libe*ar

bitriti nuncupabs ura alatia nona itis is quia roe carent habent taricisisuri et alperatio. ritum sensualitatis,

i De sensualitato fu

Est em sensualitas

queda uisate inserin quaestinos qui D

-' Inque vrsa dicam diras babetptes vel dim

Mossiti. rentias supiorec inferiore Etam suptorem

summis si dis vel psulendis intendit. Sciuem inferiore ad tempestudispositione Pspicit Eruici dergo in aianostra nobis costra: τω antib'occurritq6 nolit comune cumbe R itiis ad Gemptinet alafaurin ea reperi co

ubi nobis gradatim in psideratioe partium alaygredienti mii aliquid occurrit uesicomune cubestqm incipitro Doc aut Tu docet in xii tib de trini stadices Eludeamusvbi sit quasi 4ddabois extetis in te iset ni mico habene inato

comune cupecore: recte frad exterioreb minepunere Ilo em solae cor exterior do putabis stadiucra quada vita sua qcopas ges corylaetornes sensus viger quil instructus cstadexteriora sentie da madentib'

ergo introsumi usda gradu, siderat5ispaleptes lincipit aliti doccurrere qi non sit nobis comune cubestiis ibi incipitrat Mido interioria possit agnosci Rarioisaut suomeremis roibus pictedis vescos tendis adderescit Portio inferioradipalia gubernata deflectit Etillarois inretioqcoremnam erim: sapie deputabularistbenenim resipalib':saetie putatur. Cueo disserim' natura metis bumancid a quada redisserine iecea inbec duo qcomemorauimus: si posticiaseminamus Carnalis auturi sensualis aiemo dincorporis sensus intedit nobis pecoribusq3 communis est Iseclusius est aroe sanetae ratoi tinetis viciniis em

l taliscit ordo ccidi vel cadedit nos bis qualis Hir in pniis dos g

alludquoc preter

mittendum est talis nucinum ieremota pia is est ordo et ygressio qualistuc in in villilabis tuis eius parcnb Utem ttic serpens malum luasit mulieri ipsam sensit deinde viro esuo dedit si 'summatu epcim ita et nuc ein nobis pser te est sensualismo anime. yx muliere inferior portio mis xviro supior rationis mouersiccit vird fina imirer amago et gloria dei et illaest mulierq=m eundem 6r gloria viri, interduc vipet banc tmuliercest velut quoddaspuale iugitimas usurali pirac quo supiorrois portio quas hssmrdebet pesse et dominari Inferior Podsi mulier debet subessbet obedire Ideo vir in apostolu no debet babere velamemst mulis Et sicut incuctis animatibus no est minrumboiadiutoriusimile sibi Ff illo sumptuq6 ei formares inpiusu stat piissi'aie quas

in coab abemus comunes nullumen

tino simile inadiutoriubi anHu eos dem Illud nostru in actionet palium dtractand ita versas uno sirin nobis commune inpecore: rationaleest quide stex illa rationali meae qua subderem'intelligibili et incomutabili veritati tan*ductu et inferiosnbustraciadis gubernadis deputante est Sicut in omnies pecorib noestinuentu viro adiutoriusimile sibi nisi illo detractu inpiugi usorinares itamen nostrequa supσnampsulineveritatcinultu est ad usum re*ipalia esu naturebois satis insimile adiutouum aleptit quas comunes cupecoribus babene Ideo prationale nos uno ad unitatis diuortiuinatu Fina ita societatis quasi derivatui in suo di Imrtis officio Et

sicut una tam induox in masculo et in semisna sic intellectu nost actionesiueranone et asperiturationale vel si aliquo molimsistam dici possunt una metis natura cople ctitur visi ut illis dictvest:eruiduoi carne una sic bis dici possit duo in mete a

Ecce bis aptestelligi potestqualitinanisma dominis existat imago illius coiugh et quliter in singulis nostru spualiter sint illa trivi so vir mulier serpens γ' aliter pillatria in nobiscosummenintemptatio- tb

Duc superestoste

dere quo pheetria in nobis cosummet pecueatis vibi agnosci potent si diligeterinaedas turdd fit in ala mortale vel veniale peccatu Utem ibi semessuasit mulieri et mulier vi resistat in nobis sensualismo cuillecebra peccati cepit,quasi serpes suggerit mulier sc3 inferiori phronis i rationi scietie, que si senseritillecebre:mulier edit cibu vetitu

194쪽

XXIIII

Post eodebat uiro cu supiori pii ratiose, id est rationi sapie eande illecebia suggcrita fio. ilist qualis ut ruc Viretiaculamina cibu*e tu inlati titum gustat Si ergo in motu sensuali idium mulio peccati illecebra teneativeiale ac leuissimulata mandu- est peccatu- Elio i iiserior ps ratiois con coqm ης senserinitari sola cogitationis delectatioe sine voluntate pficienditeneat mulier sola maducauit non vir cui autoritate cohibet volutasme ad opus usin pueniat Elyo asstplena volutas pficiendi visiasitfacultas ad effectu utativir in manducat qr superior mis illecebre sensit, et tuc est damnabile et graue peccatu.Quado aut mulier si me vidita ne viro gustataliquado est mortale.aliqua lapamigus do veniale in tem dictu est ruc mulier stumulieris: sineutro stadiculta delectatione cogitati Minoid , onispectatu tenet:vtfacienduno decema aliqstumiale tur ricu quida termies et mensura peccato peccarum. adhibet a viro: vino liceat mulieri effrena

talibertate in peccatu mi edis Si sipami Inh non diu teneat delectatione cogitationis pio gustat bi statim ut mulieretetigi viri autoritate re oliditqn vo pellaturiveniale est Ei vero diu in delectastione cogitati is teneae et si volutas pficienmota te e bi est.et x eo Gnabie simul viret mulier biotushomo mettuc vir non sicut

debuit mulierecohibuit, de potesttici cosensisse.

Nepetitio summa ptingens, i

stacpetit breuis su

ma perstringae peccatu ita in ara cocipit viillud facere disponat vel etia pficiatralis

frequerer aliud semel, vel etia delectati one cogitatioisdiu teneat:mortale est Lmveroci sensuali motu tantu est vipdiximustuc leuissimu est quia ratio mcnon delectae

Ideo aute supra dixi aliud frequenter aliud semel quia queda sunt usi semel fiantur

facienda disponantidamnat queda ρο non nisi sepeliannuel secteda decernant, ut dea otioso verbo et hin5blnec V.in. .lib. 8 gustini stare. trinitate tradit ita Sicut in illo'iugio pino confirmat rum hominu serpes manducandum psuasit ahulier aut no manducauit sola:s viro suo dedit et simul manducauerudita et inges se creto iugioq6 invito note gerit et dinoscit curationi scietieque in rebus iussim'agedis ratiocinandivivacitateversatianimalissensus ingerit quanda illecebraeturicvelutfers pens alloque femina inuic aut illecebre cose Qε Ire a sentire de ligno vetito est edere. E3 iste con ro mandus sensus si sola cogitationis delectatioeptetmius est:ipiori vero aut oestaterra retinetur

membravr non exhibcant arma iniquitatis peccato: cmbenduestimo: velut lignia ventum mulier sola comederit Si aut in psensu illo ita decernit quodin peccatum: visi si potestas etia ope implear intestiseda e muslier dedisse viro suo simuledendu illicitu ci bum mecum potest peccatu non solia cogitandu suauiter: vexetia ppetrandu efficaciter mete decemimis et illa mentis interio penes qua summa potestas est inebram opus mouedi vel ab ope cohibedi male actioni cedate mecsanecu sola cogitatione mes ob lectatillicitisnon quide decemes esse facie bes es,ideedia:tenens in et volens libeterque statim ut nerur cogita attigerulanimii respuidebuerulmegandutionis

est esse peccatu,s longe min' his et ope statuatur implendu Et ideo de taliaequo cogitationib' venia petoda est pectus* scutiendu3et dicendu Dimitte nobis bita nostra Temem sicut in illis duob' pinis Domini plana sua quiset portabat Et ideo si sola mulier cibu edissetillicitu sola utim mortis supplicio plecteret ita dici potest in domi e uno sidelectationib'illicitis a quib'ptinuo sedeberetauertere cogitatio liberer sola pascat nec facieda decernant mala s in suaviter in recordaloe teneant quasi muliere sine viro posse nati,nbsit hoc credere thic quippevmpsonaest,m'homo est totust danabis nisi nec que sine volutate andi, s mcu voluntate imu tali Moblectadi sole cogitationis sentiunt esse peccata:p mediatous gratiam remittant Ideo in libro prra manub mi, sitis

eos de hoceode sicast, dicit, Trem pii

cipem testati aeris hui'spusdnucopae Lillhs diffidet te, Auliqdst visibiliter eis aspasre aut quas corporeislocisaccedit ad eos et operat G3 mitis modis p cogitatione suggerit quicqd potest qui suggestionib*ressitendum est, Fidem ignoram' astutias eius Quo emaccessit ad iudaqueipsuasit ut uminui traderet. Aunddin locis,autper hos oculosei visus est M uti vidictu esti corei'intrauit. Repellitaui illu homost paradisum metis custodia o osuitem Dolem deriparadisorio retet custodiret, ur sicut e clesie di in canticis canticor foro coclusus fons signat'.quo is uno admittit puerstatis illepsuasor stup muliere cepit. Ro emetia ro nostra deduci ad sensionc peccati pinssi cudelectato mota fuerit in illa pie animi qua debet obruare rotta*rectori viro Eusamin unoquo nostx nihil aliud agit cu ad peccatu quis 3 dilabit o lucaciu3estin illis

195쪽

tribuosci me muliere et vito NS primo fit

silmcilio Miepcogitationesmopscnsis' corporis vel vide do vel tangedo vel audiendo vel gustado vel olfaciendo ue suggestiocii facta fuerit si cupiditas lifano moueatur ad peccadu:excludit scrinito astutia Si auremotafuerit: iai mulieri psuasum erit statiqn rario virilii ena comota cupiditater stenatet co scit Qb cusit notabimuri peccam Fcu aliquata luctati coronamur Si aut ropsentiat et q6libido comouent faciendii esse coma bonii vita beata ranssi depadiso expellithomo Iaeimpcim imputatietia sino subsequae factu Orcatenes in cosensione conscientia

interserium' uti date natura plenius cmgnosceret et pinqlia sui portione3 ua ea sit ii hem arbitriuuntGigat spmro qomne miti incutale gerit stilo ome veniale illo

q6 inlato motusensualitatis stit 'sensualitasse inscriptura aliter l

supra accipis 23 utem inserior rarionis portio eiusnote intelliga, i

cto est autem silen

tio ptereunducr se in scriptura note senssualitatis no id solii in asina qd est nobis cosmum in pecore petia inferior portio rotaeq*altu dispositioinint editantelligit Qodi ligens lector in locis scripturevbi ipsa fit

mentio vigilarer annoret

qua magisterpostq= egitdetemptatione primi horsu quam cecidit:agit depotentias qua stare potuit. cuiusmodi est libe* arbitriti. Et tria facit.am primo ostendit et, primis parentius fuit datu sufficiens ad littorium ad status innocetietentione. Secudo sub tit . illud adiutorium fuit libra arbitria instimans ad qua ipsumptineat anime portione. Tertio subiugitu, nos peccates sequimur quodammodo primos ram parentii temptatione: primu iacit a principio distinctionis usos ibi.ConsideranduH.Semi imis vibi Illud quom non plereminini eth. Tertium vero us 3 ad fine distinctionis. Inspectati sententia magistri stat intribus propositionib'.quax primae hec. mrimus homo auxilio gratie a creatione sibi indite potuisset abscvmerito cuilibet temptationi restitisse. Danc magister .phans dicitu, primus homo excreatione habuit mi inditu recte uoluntatis auritium.quo resisterepotuit malo .licet non ad merit glorie. Et ratio es uixsi tale tisium no habuisset peccatu non fuisset sibi iniuimputatu3. Sed contra obiicitur dupliciter. primo querendo quo talis volutas rectapoisit dies.quia primus homo nec merasit nec stetit et respondet ipsam fuisse rectam a malicarentiam et quia st hoc eam ad tempus uare voluit Cecundo num illic. Curesistoemalo sit meritotiussi potuit m p imo statu resinere malo ergo mea eri potuit Et respondet . resistere malo inatura corrupta meritorali bolerit. in qua est aliquid impelles ad malum. sed no fuit sicilinatura uitegra .m qua mit auxilium includens rectitudine omniu potentia; anime

abs 3 quocum impellantead maluim Decuda .ppostio est hec Auxiliu quo homo in statu innocetie potuisset vitanepeccatu est liberum arbitrium ptinois ad superioristois portione Danc magistre in uas querit. inuid sit illud auriliuquo homo potuiset tprimo statu vitasse peccatu. Et respondcis dicit. fuit librium amitrium q6 describens dicit. . sit fas cultas rationis et voluntatis qua honum cligitur cugratia et malus ne gratia.et dicie libreum quo ad uoluntatem.et diciε arbitriti quoad rom ad quam speriatpotentiadisconendi. Et dicitur facultas voluntatis et rationis eo . tam ad uoluntatem di ad rationem spectat.Ex quo correlarieinfert in liberum arbitrium sit potentiarationalis naturequa potestvelle hora vel malum utruae discemendo .etp conseques bruta animalia eo carent et sic tantum sensum et appetitum qui sensualitas diciε habent. Et subditu, senusualitas et ratio sunt due uires anime ad inuicem di serentes Nam sensualitas respicit sensus corporis et appetitus eo*.muo ucto et quedam vis anime superiorexcedens omne illudqs habemus commune cumbrutis. Cuius quidem rationis duplex est poristio .una interior que disponit temporalia. T lia superiorque et is honis conspiciendis intendit. Et hedue portiones non nominant duas esse potetias anime sed diuos aeneofficia inius et eiusdem potentie. Tertia spositio est hee. Tunc mortalites uel ue malito peccamus dum vel in opus vel in delectationem culpe consensum damus. hanc magistre insinuans dicit . ad instar primi bonus primi peccati ali quando contingit nos peccare.cinde sicut in primo peccato primo parentum inueniebatur serpes suas dens mulieri et mulio suades viro ita etini his sensualitas po modum serpentis suadet rationissipetiis ori Ram ratio supctior et inferior habet se sicut uir et mutire quia scut vir seductus fuit a mulicte Dida ta in adiutorium et unum cit3 ipso existiti came una ita ratio inferiora superiorideducitur et circi in adiutorium unam cuilla una mentis natura existens. Et subdit et, motus ad peccandum qui solum est in sensualitate est peccatum veniale. sed pueniens ad ronem suptorem est peccatu mortale.consistens autem ira tioneinferioris sinon diu tenetur etiam est veniale. Si vere in ea diu teneatur mortale est. Et hec omia .phat autoritate beati Augustini. addens O, ratio in

serior etiam qh. sumitur m sensualitateqd dimittit diligeti lectori pscrutandu.igitur etc. Et tin in speciali oesententia huius distinctionis.

et Redit ad libenarbitrii sideraliolae a

siti vero ad is v

xpositu redeamus sad liberi Viarbitria tractatu pla diffinieres dixerui libeae volun bisubim; late iudiciu qr potestas ita et abilitas voluntatis etrois qua supra dicit esse libes arbotrium libora est ad virulibyor libere potest

moueri ad l3 rei ad illud , Libem ergo dicis

196쪽

arbitriu quantu ad voluntate qrvolutarie moueri etspontaneo a titu ferri potes ad ea qbona vel mala iudicat Vliudicaro et libe*arbitriunoptinet nili adfutuar nec ad omne futurum, brumno cadit:nec cadere porcii Cetera closuit liberi arbitrii murram partesecti gut ii ait cetera indicat lim arbitrita sic est in ceteris no ita essem deo i angelis sancti qui iam beati sunt r

oc aute scie dum u-li se ero et san

non reseret ad futura tingetia. 26 em in psenti est:determinatu est nec in potestate nostra est vitucsit vel non sit qnest potem non esse vel aliud esse postea sito potest noessemest.vel aliud esseta id est q6 est istituro an hoc sit vel illud: ad potestatoliberi arbitrii spectat. Rec in omniafuturas potestate liberi arbitrii veniuoseam quep liheruarbitriumst theri vellio fieri Si em tale eductit ac disponat facere q6 in ei' nullaten' sit testate vel qr sinet e dispositione eque fieret, in hoc ipse libe* non basest arbitrium,

supraposita descriptio liberi ebit nouerit o nec bis glorificati sunt c

dictaassignatiosi e civis videresse libe*arbitriu qui voluntate mutaretin cotraria possunt deflectere In qu videlicer poro stare esteligere bonu vel malu et utrumlib3pmelectionefacere vel dimittere Scom *necin deo nec inhisoimidi diata beatini; dinissa suntroborati vitam ccaren sis i eo x intilissi arbitria essenequit M*d live

de ciuitate delita inquies certe 'i nusquidqlii peccare nonpotemideolm arbitriunabere negatas est Smbro min librotan rost detriti bait. audoici div oia olluvies a 3 idem lpus diuides singulis Mut vult id est xliberevoluntatisarbitrio nonynecessistatis obsequio Qualiter in deo accipi ella arbitriu octiquitam cudito seliciter vivus at B Taytia beautudinis pili inati sunt ut ad malum flecti novelint nec possintilibero arbitrioncarent, Sug nissis ei; de ciuitateair Rugustin' Siculpina immortalitas filiiqua3 peccado adam pdidit: posseno mori is primu liberuarbitria posse no peccare nouissimu imposse ccarecydem inenoe Sic oportebarpsus domine fieri:vt benevelle posset et male Postea vero siceret ut male velleno possit necideo carebitlibero arbitrio astulto sippeliberius erit arbitriuqt omnino no pote in peccarentit seruirepeccataene pautvolutas non est poterit aut libera dicetano est qua beaulicesse volumus ut essemiseri nosol uni nolimus seqnequain prorsius vellepossinio Siculgant; manostra nucba tnolle infelicitatem ita nolle iniquitaresona iraem Mordose fuandus fuit quod volestostedere*bona in animal rationalem etiam peccarepossit inuis sit mele q6 peccare nonpossit Eccedis verbis euideter astruis et post beatit dinis confirmationemr in domine liberum arbitriu quo peccareno poterit et nucinangelis eri in sanctis qui cudilo sunt et tanto urim liberius quanto a peccato immune et ad bonu pronius Muo qui s. ab illa seruire qua scimici est actui facit peccatu Euidla etsus seruus estpeccati longi'absistintanto ineli ' ro 'regendo bonu liberius habet iudiciu3, Unde Amersidiligenter inspiciati liberu vides dici arbis muni qr sine coactione et necessitate valetalpetere vel eligere quod e troe decreuerite Delibertatis arbitri differetiam diuersa tempora. nr

B3 aliter accipitur Ex predictis per in

lib arbitriuin creatore in increaturi.Dei spicuu fit ut maior suit libertas arbitrii pmali x arbitriuin creatorem in creaturi Dei etenim tib arbitriu de eius sapietissima et omnipotes volutas que non necessitate. shiero. lil era nitate ola facit put vult. Id p inieronym' attendes non ita esse libex arbitriuin deo sicut est in creaturis:ab ipso videt ii be* arbitriis excludere in omelia quada de filio Idigo diceo Solus de est inque peccasecunda et tertia multo maior . secunda vel prima aprimam libertas arbitrii fuit in qua poterat peccare et no peccare Ultima eritin qua poterit no peccare. et n5 potes rit peccare media eo in qua intest peccare,

Ino potno peccare an repatione etia mors

talis postrepationeqoscite venialiter

197쪽

I III

Dedituor stitiaeliberi arbitrii g

Et possunt in boic

notari quattuor stat 'liberi arbitrii Rui pecucatu em ad bonii nil impediebat ad malum initimpellebat Rodabuit instrinitate ad mah lum:etbabuit adiutoriit ad bonii Tunc sine errore rarioiudicare et volutas sine difficula rate banualpetere terat 'postpeccatioso ante repatione gratae pinirapcupisteria et vincis et Dabct instrinitate minato seditourabet gramin bono et ideo potest pectar ptio potest no peccare enimnabilin apost

repitione vero antepfirmationepinit ac

cupiscentia pilo vincit et habet quiderisi ramitate in m Io F gratiam bono vi possit peccare; pter libertareet infirmitatem et possit no peccare ad morte I pterlibelrareet amadiuuante nondurame habet posse omino illo peccare vel n5 posse peccare ppter infirmitatenoti duplacte absorpta etypter gratiam nonduplene sumi ruta 'post mirmatisone vero infirmitate ni colunam et allapsummatam vinci poterit nec premi et

ruc babebit no posse peccare Decorruptione liberi arbitriippam b

Unde manifestum

est et pleralias penalitates x peccato illo incurrit domo peria incorrupti ocet de sisne liberi arbitrii Iber illud nacppeccatu natus restabona inibo bole cornipta suntiet gratuita detracta inicinem ille quia latronibus vulnera stet spoliae Uulnerat 'quidem naturalim onsequit' norit puat' alio nno posset fieri repatio Spoliat o gratuiti

epgram naturalibus addita fuerat Deciunt ata optiri dona placia guiora alia alia sunt corruptappeccatu i naturalia, Vt ingeniti mentoria intellectrialia subtracta id est gratuita *Φαnaturalia gratia sint Bd generaledeiq;pegsamptinet Se isthinoisti districtio cu gratie vocabulu adspeciem no adgen' reser DCorrupta est ergo libertas p peccatu et pie pdi Undem gustin'inmci Libero arbitrio natevtens domo et sepdidit et im Lucilibero arbitrio peccaretivictore ccaro amistum est etliberum arbitriu3-Pquo cincis vici' est: nuic seruus addici est Ecceliberuarbitriudicit nomine amisisse no quia post peccaturio habueriti ib arbitria, F*libertatearbitrii pdidit non qui de omne F libertateamiserima peccaro

Detri modio libertat arbinii, i

Est nam in libertas

triploc sa iiecinitate, a peccato, anuscria.

D necessitate et aluepcnnet post eque liberii mei est arbitriu Siculethtunc cogi uo poterat: aji ἡῖ :ita nec modo Ideoch volutas merito apud deuiudicatu sempa neccsitate libera est. et nuncs cogi potest ubi necessitas ibino est li,

bertas ubi no est libertasmcc volutas et ionec metitia snec libertas inomniaecli mini De libri . malisque in bonis. Est alia libertas a pec a peccato.

cato,s de qua dicit aptis Ubi spus diu ibili horas Et veritas in euagello Et filius vos liberauerit vere liberieritis Inec libertas a seruitute peccati liberat: et seruos iusticie facit sicut ecouerso serui peccati liberos ius mcie facit Una sto .aaberatia peccato serui facti estis iustici Et item. Cu seruiese setis peccatiliberi missis iusticie inanc libertate peccado homo amisit Ideom Sug' dicit et homo male utens libero arbitrio: et se; pdit rapiamqr pdita est y pcim libertas no a

necessitates a peccaro Qui em facit pcini, seruus est peccati, Qui habethanc libertate so a peccat et per quid, li

s stam libertatem

que est a peccato stli soli mic betquos fili

pyam liberaret repar no ita et peni sintsν ne peccato inac mortali carnost viscis cacatano es nem regnet et nec est vera et bona libertasque bonapantseruitute si ilicie Un Eugrum encd ait Pd iusticia factendano erit aliquis libernista ccato liboratus esse iusticie cepit seru' et i parit vera libertasppterreat sactileticia simul et pia seruitusnter poepti obedientia Estalia libertas no male seruitutiadiucta oci admalum faciendu iro dissentita voluntatem dicansno esse faciendiiqbvolutas appetit- Adbonuvi faciendu'cordati atro volutast jdeo ibaea libertas citet pi Selibertas

te aut adimal ita semirutae mala ait MVniena Serui addicti peccato su potetheelis bertas iussocia peccare lectat naberaliterem seruit esui dui voluntate libeter facit ac d cad peccaduliber est qui peccanserauus est. Questio libertet eadmatu: an sit ipsa libor uberi arbitri; analia, l

198쪽

Dic queri porrui li

hec libertas quaqs liber est ad malu sit libertas arbitrii Eiem libertas arbitrii est bonu ide est,qr libertas arbitrii bonu naturale Efigo m4s est.Quibusda videt g fit ipsa libertas arbomi que sp bona est stypter peccati fuit utri ad malunt liberior et ior. et ideo dicit non esseri libertas ur ad malu est Aliis aut vis detur *heclibertasad malu qua supra commemorauit Aug nsitipa libertas arbitruo sit queda pnitas peccadi et curvitas que ex peccato est:et mala est.

Questio alia delibertate ad bonia animst libertas arbitri;:an non. m

mimiliter etia que

---- ri solet viruilla libertas sa que est ad iustici

:s::. am facienda sitim libertas arbitrii Quidadicut illam eandectes repata pgratia:qua iuuatelibera estad bonii sine gratia ρο non est libera ad bonum En Rugustinuet ench. Ista libertas adbnsaciendu3 unde erit holaddicro et vendito sub peccato nisi eum redimat d dicit Siritus vos liberaueritxelibe rieritis.Q6 antem fieri indole incipiat: Omodo qui de libero arbitrio gloriat 4noodum estliber adopanta bene Ecce aperte ostedit libem arbitriup gratia liberari, ut pillud bene operet quis Idram dicut illa3lis

hertate vera uest ad benefaciendu ui up cdm alios meminit Pug'.esse libertate ipsam arbitrii gradi liberata et adiuta Blii vero putat noesse ipsam arbitria libertate salia quanda qex; a et libero arbitrio in metenois deo operante incipit esse curemtus est, Certa terminatio viriusm questionis qua dicit libertas ad bonu et ad malu esse lis herias arbitrii, n

riserum nobis illa '

gis placet ut ipsa libertas arbitrii sit et illa qquis liber est ad malu et illa qua quisliber ead bonu faciendii siccausis em vanis sortitur diuersa vocabula . Dicitem libertas ad malu faciendii ante*pgratia sit reparata: sed cum per gratiam fuerit reparata dicitur libertas ad bonu faciendum, qa antegram libera est voluntasad malu p gratia vero libera fit adbonu Sempergo volutas hominis aliquo modo libera est j no sempbona e Ron em est bona nisi a peccato liberata, est - tame a necessitate libera Unde Sug'inli bro gratia et libero arbitrio, ποῦ in nos bis voluntas libera cli s non senap bona est Sinem libera est iusticie qn seruit peccatoe et tu cest mala aut a peccato libera est servitiustitie et luc est bona, Ne libertate a miseria, o

Estiterii liberras a

miseria, qua aposto ait Et ita creatura liberabit a seruitute corruptois in libertate siste filiou dei Danc libertate habuitDoans te peccatu quia omni carebat miseria ulla tangebat molestia et plenius habebiti futura beatitudine ubi miser esse non poterit, Sed in hac vita uest inter petimu peccatu et vltima firmationememo amiseria liber est quia pena peccatino caret, Repetit de corruptione liberi arbitria maddatalia, p

predictis appa

ret in quo p peccatu sit imminutu vel corrus pium tib arbitriurauia an peccatu3 nulla erat homini disticultas nullumet impedimetum de legemembrox ad bonu nulla impulso vel instigatio ad malu Nuc aut p legem

camis ad bonu impedit et ad malu instigati vino possit velle et pficere bonums p gratia liberet et adiuuer qraitam. Ieccatu habitat in carne.)Lib g arbitrita cuspeti lingui stlib .nonestin pari libe*m bonisetima riz ubinis

lis et ad na et ad mala ruberius eminin aiurist i ho bonis Miliberatu emi inmalis biliber, nictetanmat

turmon potest,

Delibertateque fitex gratia et que ex na

tura, et

peccatoeta miserias gratia et ibertas eoanecessitate pnatura Urram libertate nature foetoe notat apis cu explana Bois no redempti ait Velle adiacet mihi pficere aute nu no inhemo ac si diceret. Nolibertate grc Iono est apud me psectio boni assa volutas hola qua naturalitim no valet eris glad bonu efficacit volandu vel ope impleia luras et qdi, dumis p stam liberes et adiuuet Liberet u gratiam dem vi velim adiuuee ut perficiat ur ut ait apti. 5 est voletis vellenem currentis currere i opari ν miseretis dei qogat in nobis

199쪽

velle et ari bona cui gratia uoti aduocathois volutas vel opatio sim gra voluntate puellirpparando ut velit bonum, et pparata adiuuat ut persciat

Istaest didistinctio. xxv. hullis secudi libri.

In qua magister postu, egit de libero actitrio prout est in omnib)' ingenerali agit de eo mutest in .ecoli .Et tria facit 'strinio ean ostendit respectuquoru3 sit liberii arbitriu et . aliter sit in deoet alito in Dolaetaliter in angelo Qecundo quo differenter ad honuvel malumst habeat in viatotibus Tertio qualiter ipsum modo debilitatu sit ex peccato. primu facita a principio distinctois usin iis .Dic queri potest Seeundum inde usque ibi Et pictis apparet. Tertius χο usis ad fine distinctionis.In speciali sentetia magistri stat in tribus spositionib'.qua* primae hec Eiberum arbitriu qs solum respectu futuroru contingentiu est in viatoribus:aliter in deo aliter in an gelis et aliterest in hominib' .suanc magister pones dicit. libe* arbitria phi diffinientes dixerim hoc re liberum de uolutate iudiciv.eo Q libere possit moueri ad hoc uelad aliud.no aut attendiε libertas arbistrii respectu pntium aut plerito*. qr plantia et pretenta determinata sunt.nec subiacent nostre volsitatis facultati.sed sol si respectu futuro* stringentium que solsi humane subsunt potestati Et subditet, liberum arbitriu dissimiliter est uideo' nobis et angelis beati. Malitin deo in omnino libe arbitrisin a Fuitute peccati In angelis beatis confirmatu p gratiam In nobis aut inflexibile inbonum uelan malu Unde m quadruplice hola statum quadruplex assignes in homine fuisse libertas.ui statu innocetieerat libertas in hominequa potuit peccare et no peccare in statu be atitudinis seu patrie erat in eo libertas et nullo modo poterat peccare.In isto statu vie postpcim an reparatione habuit libertate quanon potuit no peccas re etia mortaliter In statu lo postpeccatum et post reparatione ante gloria hab3 libertate qua no potest no peccare uenialiter.Hrguit.homo potest peccare mortaliter post peccatu et post reparatione in statum

glorie.ergo illud dictu3 magistri non vides verecte assumendu .antecedes visu.quia ille potest peceas remortaliter qui habet potentia ad opposita existentem Sed homo inillo statu existeris habet ad opposita potentiainclinata.ergo potest etia mortalis precare. maior nota est.sed minor patet ex hoc di ho hauhet in illo statu potentia rationale que est ad opposi ta Solutio satis manifesta est et patet.ergo es mittiLEx quo infert correlariu et liberuastitnu p peccatuest vulneratu et expoliatu.vulneratumquo ad natus ratia.expoliatu quo ad gratuita.que duo homo sine gratia no potest repare.sicut aliquis qui sopium occideret:ille non posset a stad uita redire quonia noens non potestes alicuis rei mducibilis piincipiu. Sed p interfectioneoccisus factus ohno ens. io per se non potestaduitam redire.licet tamen possibile sit

p virtute diuinamatias non.sequeres cloide essuesulipsuas principium Dductilis. q6 contradictione iniplicat.Subdit etia et sit triplex libertas Ibesmaesta coactione et illa senip suimmanet in hominibus in omni statu.Tlia in libertas a miseria.etilia habu it liberti arbitriuini atu innocentie ethabebit ipam titatu beatitudinis et Moese.Tertia est libertas a pec catis que solis est in hominibus viatolibus et sim gratiam a peccatis liberantur cinde insertet etiam sicut seruus iusti cie in libera peccatis.sic seruus peccati elibera iustitia.non tamen Ῥpter hoc seruus peccati est liber dicendus eb et liboetasa iusticia sino sit Balibertas erienda Secunda spe oesthee. uio homo solo libero albitrio mediante non posita . feci est seiu bonum: pse tu ipso solo mediate potessi amatu Danc magisteribansque t. atrum in homine ad bonii et ad malu faciendum fit libertas arbitrii. Bd quod respondens recitat duas opiniones et po stea sententia suam spesam. lima opinio dicit. σsola libertas arbitrii etia nullo addito facit hominemile; ad bonii uel ad malii faciendii. Secunda dicitu, non sola libertas albitrii ethctat.sed mediante ali quo alio addito ita in amitas ad peccati du3 addato libero arbitrio moueat ipm ad malum. gratiato ipi appositamoueat ipsum ad honum. Sed magister ponens sententia sua dicit. rvtrum sita libero arbitrio sc3 et possein bonum et posse in malu ita et posse imalum habeat homo ex se.posse tinhonu3 mediantegratia. sine qua no potest quis inhonii nisi ualde debiliter. Et hoc firmat magister auloestate beati Tugustini. Tertia spositio dilhec Inhominibusti herum arbitriueshquodamodo per peccatu minutu Dancmagister.phans dicit.* pdictis paret*lis herum arbitriu si in homine a peccatu minutu3 seu quodammodo in sua libertate cornipta uia an peccatum homo potuit ne difficultatemoueri in bonuqet, post peccatu non potestte membro* repugnante. P peccatu recepit dissicultate ad bonii et vicitamentum seu pronitatera malu.que ante peccatus non habebat Et libertas nature. i.libertas a coactione.qua libertate nature vocat.eo q= p naturaminest ,

et etia cuilibet no sufficit ad bonu pficiendum sinon assit libertas gratie.i.libertas amiseriaet peccato.ita et g libo astitnu nullus potest velle honu nisi libe ratus a seruitute peccati nem pficere henum nisi aduiutusgratia assistente qd mbat pillud apti. No est volcntis nem curretis sed dei miserentis qui opae L

nobis uelle et pficere. Et iiii in speciali.

Ec est gratia obrix I

b operas et cooperas sperasci .

Mapparas Dois voluntate3 ut velit bonum et a cooperas adiuuat ne stus stra velit in Sug .in ili de gfa et libero arbitrio cooperado de'in nobis pficitqd opando incipit qr i vi velim' at incipies qui volentib' coopaepficiens, Ut g velim operar.Lu aut volum et sic volum' vi piiciam' nobis cooperae. rin sine illo, vel operate vivetim'. vel coopcrate clivolum'bona pietatis opa nihil valem' Eccenisesbis satis aperiturusit arissa: etque coopans pansem gra esstque puenit voluntate bona ea ciliberat et pparat bomis volutas:ut sistbona. bonum efficaciter velit, Cooperas vos Huem Itiavoluntate iam bonam sequit adiuuando

voluntate libero arbitrio m esse dicebat. atet botem p tib arbitriu pose bonu velle

et opari sine gra asiere nati Sperta de cos mendatioegreapius latam stulticum ait et35 est voletis ne curretis,s dei nuseretis Ilaec statvdercs liane no cxtederes prra .

200쪽

gram merita volutatis humane, Rocm iso miseret delalicui qr voluit et cucurrit sed iovoluitet cucurrit qr miser est des aparaturem volutas hois a deo:et adno gressus boisis di elide dirigunt i eo 'grue ait, N5 est volenzeicie tis ne curaretis siniseretis dei. monor si sine volutatensa agatur. sur volutasnfantis, cturus boni agi misidiuinit adiuuet Un alibi apoia pauimV- stollati.N5 aut ego βgfa dei mecu Ilo ideo dicit Or nihil boniagebat forninil boni ageretsi illa non adiuuaret.Winis testimoniis apte insinuat ur volutas hola gradet pumitur at*pparat ut fiat bonamo vi fiat volsi, ras qr et an gram volutas erat stio erat bosim recta volutas

e Quid sit voluntas. b

TAE'.cili de duab'alaes ita dimnit. Volu tas est almot' cogere nullo ad aliqd non ads mittedu vel adipiscedit nec aut vino admitri H estat malu et adipiscat bonu3puenit etpparat AE et eooοὶ dei gra'Un apti gram pueniente et subsem

ratethomis tem comendas i,opante et coopante vigilan

molatate tertiumRo hin voletis nem curretis sed miseretis debet no ecoueris no est misereti deis voletis et curreiis Nam si vi quibusda pia ciuis dictvestita accipiasmon est volenstis nem currentis sed miseretis dei tan*dicereturi onsumit solavolutas bominis si non sit etia misericordia dei Econtra dicit. nonsufficit etia misericordiaret si non sit etiam volutas hominis. Ac per hoc si recte diuctum eae illud quia id voluntas hominis sosta non implet cur non etia a contrario recte dici non miserentisest dei sed volentis est hominis cumidinisericordia dei solano inmpleat Inomo em credere vel sperare non poterit nisi velit nec peruenire ad palmam nost voluntate currat, stetit ergo ut ideo ita recte dictum intelligat ut totu detur deo dhominis voluntate bonam prevenitet preparat adiuuanda et adiuuat preparata nolentem prevenit ut velit volente subsequit ne frustra velit. Ecce his verbiset aliispinistaeuidenter traditur quia voluntas hominis preparaturet preveniturgratia vivelit bonum:et adiuuatur ne frustra velit carbona voluntas comitat grana

tas comitatur gratiammon gratia voluntatem Unde Sugustinus ad actoniticiu mopam scribens contra pelagianos inquit, ufides impetrat iustificationendi scut unicuis deus partitus est mens ira fidei non grastiam ori aliquid meriti precedit Dumam sipsa meretur augeri, ut aucta mereatur et infici voluntate comitantenroducente pedisesequa:non preuia Eccchicaperte Dabes :gratia prevenit bone voluntatis meritum.iet ipsa bona voluntas pedisequa elyse: n5l

preuia.

Que sit gratia voluntatepreueniens safides cum dilectione. b

Et si diligeterinae

das nihilominus tibi monstraturque sit ipsa

gratia voluntatepreueniens etpreparans

so fides cum dilectione Ideo ν nugustin' in eodem tractans quomodo iustificati su mus ex fide et tamen gratis, utrum enim discit apostolus:quidicit iustificati et fide alibi ait Iustificati gratis per gratiam, inocenwideo dixi e fides ipsa superba sit ne dicat si bissex fide iustificati.quomodo gratis

enim fides meretuncur non potius reddit Q donatur mo dicathomo ista fidelis. quia cum dixerit habeo fidem vi merear iustificationem respondetur ei quid habes qd non accepisti sides enim qua iustificatus es:Dtis nisi data eminicaperte osteditur et fides est causa iustificationis et ipsa est grana et beneficium quo hominis prevenitur volutas et preparatur Unde Augustinus inpinoli

bro retractationu3.Voluntas est qua et peccatur et recte uiuitur Uoluntas vero im nisi dei gratia liberetur a seruitute qua pecca ti serua facta est et vivitia superet et adiuuetur recte pie vivia mortalibus no potem etdocbeneficium quoliberatur nisi eam inueniret iam meritis daretur et non essetgratia que vitae gratis datur apreuenitur ergo Debnficio dbona hominis volutas illo grane beneficio οῦ β uος quo liberatur et preparatur Et illud benem cium fides stristi recte intelligitur,sicut Tu erici eMgustinus inencd euidenter ostendit dicens

Ipsum arbitrium liberandum est post illam

ruinama seruitute peccati Nec omnino per

seipsum sed per solam dei gratiam que in Ddecbristi posita estliberat et voluntas preparetur Ecce aperte dicit gratiam perquam liberat arbitrium et preparatur vos

luntas sitam esse in fide christi fides enim christum in eodem ait impetrat quod lexit

perat.

SEARCH

MENU NAVIGATION