Claudii Fleury ... Institutiones juris ecclesiastici, quas Latinas reddidit, & cum animadversionibus Justi Henningii Boehmeri edidit Joannes Daniel Gruber ... Accessit Praefatio altera, ac critica in notas animadversiones, ..

발행: 1762년

분량: 276페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

151쪽

De Jare patronatus. Ips

re nequit ( I J , suoque jure defunetus est, si unum praesentavit , licet ab ordinario indignus reputetur; quia in patrono ecclesiastico praesumitur canonum peritia ( a ) . In laico ignorantia excusatur , qui si praesentavit indignum, alium .immo duos praesentare coniunctim S ordinario electionem permittere potest (b). Nec in Francia Papa laicum praevenire , nec ordinarius laico invito personas praesentatas permutare potest, quia hoc ipso per in directum laederetur dominium praedii , cujus acce salarium patronatus est . His commodis ecclesiasticus patronus haud fruitur. Si patronus intra tempus praestitutum non nominat , jure suo pro eo tempore excidit, quod ad ordinarium devolvitur. Patronus, etiamsi clericus, quantumcunque idoneus, semetipsum praesentare non potest, filium potest (c). V. Patronus habet jus protegendi Eccletia in , invigilatque commodis ejus (d . Ecclesiasticiis rationes ab administrantibus exigere potest et laicus vero episcopum monet, si bonorum dilapidatio metuitur i a 3 . Habet etiam honores praecipuos, ut primus sit in . procestione, primus suffatur, aqua benedicta adspergatur , ad eucharistiam accedat, ( 3 & si ad inopiam vergit, ab Ecclesia illi modeste succurratur ( e ). Ius Patronatus , ut ceterae servitutes , amittitur interitu rei, cui inhaeret, si Ecclesia sorte excisa , si beneficium exstinctum; renuntiatione vel cessione Ecclesiae facta, non-usu , si ordinarius est in posses ione libere conferendi et crimine, quod in re seu tali j elonia audiret , ut , si parochum occidisset( f ); haeresi, quae est crimen laesae majestatis divinar . Sed haec quidem exerciatium tantum suspendit in patrono laico, quod ipse vel heredes ejus recuperant, simulatque cum Ecclesia catholica in gratiam redeunt.

s i 3 Plus iuris attribuunt patrono Fce sinis eo quam In ro , quod illius praesentam

tiO . .eAXon s instar censeatur , variatione D nam eo lusa ; hujus vero ntillum jus tribuat praesentato , adeoque variatio hoc e seelu admittatur, ut si post primum allus praesentatis sit, ediscopo jνr eligendI competat. H 'e lairnen patronis magis noxium quam prosicuum fuit , c. s. oe et q. X. - Dr. 'atro'. quia ita admodum enervaturius patronatus, eligendi facultate alietr data . Ratio ab Auel ore adducta , non adeo solida videtur , cum omnia ab Evamine episcopi dependeam . Cleriecs admittendCs facilius cens ier ni ad enuat Ienec, quam laicos . Inde horum praesentatio quovis motio enervari et uit , ne aliquid juris per illam translun me viderentur , quae praecautio incle eIs haud ne effaria fuit.

et Rursus hoc discrimen ex rationea diluela de sumtum est , ne ullo modo in bona ecclesiastica ius quoddam exercere vim deatur, de quibus olim tamen pastorem invest ivit,

i s Praeterea habet honorem sedis in

choro, honorem sepia hiarae , precum publicarum s & lue iis ecclesiastici in plerisque Cermaniae eecles is r v. FRANC. de Ro-V E A juribus stet f. honorificit . Fluxere haec iura ex moribus seu dorum. Quid enim olim aliud suit patronur quam dominus d

rectur, quia de ecclesia cinne bonis annexi v investiebat presbyterum g Celeium Pram

X in Galliae circa ius PATRONATUS Dptime explicant FRANC. de Rin E do iure pate. FLORENS de Iure palpom. CHOP

ni jura p

152쪽

pars II. Cap. XCII.

CAPUT XVII.

De his, qui laurea academica sint insigniti.

rancia

I. TUs horum hominum nititur decretis concilii Lasileensis . Doctores Parisienses J atque aliarum academiarum magistri , qui utilis imam Ecclesiae in compo

nendo schismate Aventonensi operam navaverant , sutiuna in conciliis ea de roeliabitis auctoritate conspicui, quum de resormanda Ecclesia aperetur, inter ceteras corruptelas accusarunt summam cum pontificis, tu in ordinariorum in conferendis beneficiis incuriam, dum litis quisque consanguineis vel domesticis , licet nullo literarum cultu tinctis ( r ), velificaretur, poti alaruntque , ut ratio haberetur eorum . qui omnem vitam, magno Ecclesiae & reipublicae dono , in literis degerent, hisque, si habiles es enit ad ministerium , aditus ad beneficia ecclesiastica prae ceteris aperiretur ( a J. II. Qua de caussa concilio Basileensi ( b statutum est, ut tertia parrum omnium beneficiorum ( x ) iis, qui in academiis privilegiatis lauream impetrassent , addiceretur, idque tanto studio, ut collationes aliis factae pro irritis habendae est dint. Iis enim temporibus gradus academici doctrinae ct singularis dexteritatis insigne reputabantur. Migravit hoc jus ex concilio in pragmaticam Bitii ricensem ( c ) , ulterius eo detortum , ut hujus tertiae , gradualis debitae , duae tertiae darentur membris academiarum ( d ) : cui post adjectum , ut academia ipsa nominaret , quos praelatos vellet ( δ ). Hi igitur graduati nominati , ceteri graduati s mPlices adpellantur. Eadem ) praematica collatoribus omnibus ' patronis ecclesias icis injunxit, ut exactum omnium beneficiorum , quae coras erre post unt , catalogum conficerent , ut secundum hujus serie in tertium quodque beneficium gradu a iis curate Conserretur . Concordatum , jure iplb conservato , seriem catalo vi , quippe minus tutam ct incommodam , su si ut it , dc graditatis cuncta beneficia quatuor anni mensibus vacantia attribuenda esse censuit ( e ) : quo jure etia innum vivimus. III. Gra-t i ) Uerum eodem Praetextu pontifices ,

promiscue beneficia consercntes, si aluatos tamen negligentes , utebantur, allegantes , se tacue per milIuros regi collationem praebendarum, si modo eas conferret mago ro n t leoleaia vel do Hor jurIt eanonu vel

c P .is , vel personae singulari eruditione cons. icuae . THOMASSI N. fraph ὰ - cI. P. II. l. 6 I. c. 33. s. 2. Revera erro Pontifices Gallis objererunt, quod indignis saepe conferrentur beneficia , neglectis gradu atis. Imprim s JOANNES XXII. piae-sules Galliae objurgavit , quod inisoneos praeferrent iis, qui in universitate Pari sensi insignent rei l i terar oneram navaverant stest e RAYNALDO nae an. III 8. ra. 26. unde sorsan tales abiurgationes etiam aliis quid contulerunt , iat gradu atis imprim saditus ad beneficia aperiretur.( et Praeterea etiam ad parochiat civitatum h - extensum, ut hae , si fieri posset , non aliis quam rea aris vel qui saltim per triennium in scholis theologiae vel iuris uel ad magisterium promoti essent,

meterrentur .

s s Praeterea vero Academiis iniunxit, ne quempiam gradibus Academicis insignirent , nisi clericos docteina di probdiat si pectaris ; nam etiam eo tempore nonniam- quam ad magisterium Provolabant, qui admodum jejuni erant , dc quidem ideo, uebeneficiorum ecclesiasticorum eo citius Participes fierent .

runt , quod hi testi inonio suorum graduum tantum muniti sint idi illi vero ab Academia simul praesentati .

153쪽

De his, qui laurea academisa sunt in laniti. IJ

III. Gradus illi, qui homini suffragantur ad beneficium obtinendum, sunt gra- Di sinedus magistri seu doctoris in qualibet iacultate , dc graduq baccalaurei in tribus suis derioribus et Bacea laureus autem seu Licentiatus perlaetus doctori aequiparatur . Sed quum jam ex eo tempore gradus profunderentur indignis, statutum est , ut candidati certum tempus in Iludiis ultra erammaticam , incipientes a logica , transigerent . Et theologiae quidem doctore in X. juris civilis aut canonici, itemque medicinae doctorem Ul I. Magistrum artium v. Bacca laureum VI. Iuris vel medicinat V. anno, studiis insudasse oportet, exceptis nobilibus , quibus III. anni sufficiunt. Oportet eum praeterea es Ie tonsum seu in ordine , bonis moribus , aliisque dotibus, quas ius commune requirit, in i ructu in , proque natura beneficii saecularem vel regularem . Unde laurea medica propemodum exaruit , quum nemo fere clericorum arti medicae litet. IV. Graduatus , jure suo usurus , quemlibet collatorem ordinarium aut patronum ecclesiasticum , nec unum solum , sed Ac plures compellare potest , quibus g q. - exhibet acta, ad statum, studia Iaureamque ac nominationem impetratam perti-

nentia. sollicitationemque quotannis in jejunio quadragesimali repetit , prodito e nomine & cognomine ( a ) . Quo facto a collatore petere potest cuneta beneficia, mensibus gradu aiorum vacantia, qui sunt Ianuarius , Aprilis, Iulius Ac mo-ber. Et Ianuarius quidem ac Iulius sunt menses rigidiores, quibus nemo praete eundus . sed singuli pro tempore nominationis . vel , si plures eodem tempore nominati; pro ordine graduum & facultatum, sunt providendi, ut theologia iuris prudentiae, doctor bacca laureo, bacca laureus magistro artium praeseratur . Aprilis autem & October sunt menses gratiae, quibus collatores etiam ex graduatis simplicibus, providere possunt, cui volunt ( i l. omnis eeneris beneficia ea lunt in graduatos, exceptis consistorialibus , eleetivis, dignitatibus cathedralium de quae patroni laici conferunt. Ius eorum locum habet dumtaxat , si beneficium morte( et i vacuum fiat . Papa eos praevenire potest , & si sex menses cessant a tempore vacantiae, ordinarius libere confert.

V. Ne tamen hoc ius ansam praebeat accumulandis beneficiis , sancitum est , vo' - -- gradu a tum , si repletus est , novum beneficium petere non posse . Censetur autem etpletus , si beneficio gaudet annui proventus CC. aureorum , qui CCCta libris aequiparantur: quod intelligendum de seculari ; nam regularis vel minimo repletus censetur, quippe paupertatem professus (b l. In repletione sola spectatur possessio , ct pro beneficio censetur etiam pensio ob resignationem vel ipsum beneficium resignatum, quod intuitu gradus acquisitum fuit; de quo in pro vilionum literis mentio facienda . Si ad curam animarum admoventur , aeque ac ceteri ab episcopo examinandi sunt ob summam laurearum dc testimoniorum in academit impetrandorum facilitatem. Itaque concilii Basileensis sapientissima , si illa tempora speetes , instituta hodie inutilia propemodum sunt ad dignam beneficiorum collationem . Nam dc jus graduatorum infinitarum litium mater est , de qui om- 'nium

s i Interim tamen gradu atia collatiosaecessario facienda , alioquin enim collatio est irrita. Quomodo vero in casu res E

- procedatur , tradit HERI CURTIUS

in L L. ecel. Frane. p. Ego. s. tr.( a J Bene fieta enim, quae permiatat on vacant, non postant aliis quam permut tibus conserri , quin etiam episcopus ea sq:iae sinpliel ter in manus episcopi resignantur, libere consere, nulla gradu atorum habita ratione . Ceterum sevii haec sanctio Gallia propria est , ita Basimnsit cone ira decretum In statutis ecclesiarum cathedralium Germaniae passim repetitum, atque inplerisque cautum, ne alli ad beneficia udis mitterentur, quam graduum Aea lemicorum insaniit S nobilitate avita conspicui, vid. SCHATEN n annis . PAEArbor . d ara. i s . AUR. MIRAEUS I h. f. doniat. Se . c. t 6. quod etiam regustatum in Ur. pac. Os nabrus art. U. V. x '.

154쪽

Diu in ardentissime ad pradus anhelant, nec saepe satis docti , nec satis pii sunt . Britannia nostra hoc jus, ut reliqua eragmaticae , ignorat . Concilium Tridenti- mim cum ceteris exspectantiis i a j id aboleverat ; paullo post latrien restitum

CAPUT XVIII.

De indultu, regalia, ceterisque Regis Francia nominationibus.

I. CVnt dc aliae nominationes per modum exspectantiarum Franciae propriae . I Quum enim Papae exspectantias sibi arrogassent, cesserunt eas nonnumquam regibus, ut hi ministros suos clericos providere possent. Sic pontifices Avenionens S saepe regi, nonnumquam reginae ac regi , liberis I ) , in Iserunt , ut in inistros suos nominarent ad beneficia olim vacantia: quod negotium nihil aliud fuit, quam cessio exspectantiarum. Unde derivandum est indultum ossicialium senatus Parisiensis, cuiuS vestigia apparent an. rgol. in actis Bonifacit VIII. de Philippi pulchri; complementum autem in Bulla Eugenii IV. an. 3 3 . data . Quod, quum exolevimet, a Paulo III. Is 38. restitutum est, cuius bulla est reru

la hodierna ( c i, licet omnes resertationes ( a 3 abolitae sint, A concilium Tridentinum indultum, de quo sermo, nominatim f ) abrogaverit, licet ( e re

stituere videatur.

II. Est autem indultum nihil aliud, quam ius a pontifice regi comiter datum, quo cuilibet collatori consiliarium vel alium senatus Parisiensis ministrum Tominat, cui beneficium necessario est conferendum. Minister ille semel tantum Pr videtur, & collator semel tantum oneratur, vel, si non moritur , Ut sunt universitates, semel, quoad rex vivit. Si minister est clericus , quod tempore concesti indulti solemne fuit, ipse nominari potest ( a ). Si Iaicus, aliam personam habilem laudat, a rege nominandam. Quumque beneficia fuit vel regularia vel secuIaria; ad illa semper aliae personae & quidem religiosi nominandi fuere: quod nonnumquam collusionibus ansa in dedit. Hinc Clemens IX. an. i668. permisit, ut beneficia regularia possiderent ceu commendas , eosque demum repletos esse

minua EUGENII IV. indulto frui posset

Gallia. Virtute huius indulti g. r.ev rdiscriptum de providendo dat . t. ad collatorem ordinarium di quidem s. ad prae seu latic ne munius ex senatu Patis, si , in cujus savo rem provisio facienda . ii et ) H. e. semet ipsum praesentat regi,

eumque rex nominae par refc-- - - providendo Singulis en im 'membris senatus Parisiensis jus praesentandi competii , taquidem ideo quod in eorum favorem hoc indultum regi concessum sit, ut beneficio ecclesiastico perfruantur propter navata merclesiae& reipublicae operam. HERI CURTIUS A L L. eteles. Francia se . ordo. nar.

( a 3 Erat ergo hoc ius olim non permpetuum, sed unice ex pontificum singulorum gratia dependebat. Hi tempore schi malia eo liberaliores erant in hac gratiabrosundenda , quo magis senatus regii &ar lamenti , in cujus favorem haee ndula dabantur, favorem sibi conciliare nitebantur. EUGENIUS IU. imprimis volunt a tes a se alienatas hoe modo sibi reconciliare studuit, atque cancellario Franciae, praemsdibus & senatoribus Par lamenti expectativam perpetuam obtulit, ut collatores oris dinarii tenerentur semel uni indultariorum beneficium conferre , si modo breue eulo re-a o munitus esset. Haec est illa bulla, quam postea demum PAULUS III. in usum traduxit , cum rationes politicae obstarent, quo

155쪽

De indultu, regalia, ceterisque regis Franc. nom. . lgo censpit , qui quotannis DC. libras meterent , quum antea CC contenti age

rent.

III. Simul atque regiae literae indulti indices collatori traditae sunt, collator vin---. ctus est, dc indultarius intra sex menses beneficium petere, nec a pontifice prae- veniri potest , ex quo petiit . Praesertur etiam gradu atis , quuin indultum ad ejusde in generis beneficia extendatur . Si collator tergi versatur , adeundi sunt exsecutores mandati apostolici. videlicet Abbas S. Magatorii h. e. Parisientis Archiepiscopus, dc Abbas S. Victoris seu cancellarius universitatis. IV. Habet rex etiam alia jura nominandi ad beneficia recta via , scilicet jus nomia i iu- auspicati ingressus in regnum ( I ), quo ad regni rubernacula admotus prima in , regi/quae in singulis cathedralibus vacat, praebendam liberct conferre potest et jus praee-fliti iuramenti fidelitatis ( a j, quo praebendam primam vacantem , quam novus P 'Episcopus conserre potest , ipse confert . Quae jura tuetur sanctius consilium

V. Habet denique ius regaliae , quod hodie ad beneficiorum collationem est

restrictum , quum olim extenderetur ad omnes vacantis episcopatus fructus, in fis ii quos rex suos fecit , ut dominus fructus Dudi , donec flaudum renovatum & bis vacan. laudemium praestitum ( 3. 3 . Et quum ex communi canonum interpretum sen- epistentia collatio in fructu censeatur, ree alia etiam ad collationeae beneficiorum exten- -pq ''sa est. Sed jam pridem rex repatia intuitu fructuum uti desiit, quos Ludoviciis IX. dc Carolus V. sacello Parisiensi attribuit; Ludovicus autem XIII. an. Is I. postquam eorum loco huic sacello abbatiam Nicasii Rhemensem dedi meis publico edicto novis episcopis se daturam promisit , sed an. 16s s. sibi appropriavit , licet hodie rex ( eos plerumque novo donet Episcopo ( b J. VI. Ins regsiae itaque in sola beneficiorum, quae Episcopo deberentur, dispolie 5.2 e . . tione consistit; sed tamen omnis generis beneficia, si curas exceperis , comple- syrii vitierctitur , miris modis extensum a senatu Parisiensi , mii solus est harum caussa- ad rum judex competens. Suffcit beneficium vacare de facto , aut de jure , h. e. ' - , titulatum vel non possidere, vel postes Iorem non em titulatum ( s l. Regalia enim, quod aiunt, non admittit fictionem ( e ) . Rex accipit in ipsius gratiam '' Ufactas resignationes dc pensiones allignat , a curia tamen Romana adprobanda S. Praevenit etiam patronum ecclesiasticum, dc ipse a nemine praevenitur, nec instar ordinarii collatoris Solum, sed instar Papae agit r quoniam, ut aiunt , non habet

( i ) Etiam imperatores in imperio Romano in Germanico hoc jus exercent perpreces primarias , quae eandem cum papalibus precibus, quibus ab initio egerunt praesules Romani, originem habent. Unde sicuti rex Galliae hoe jus ei tra kndultum papale exercet , ita nec imperatores eo indigent, licce curiae Romanae stet diversa plane sententias et Postquam praestitit nominatus juramentum fidei tat 3, eui haec obligatio conferendi , ut primum s et taliae dc obedient in argumentum, Ennexa est.

Dt. Eccle for. I b. t. r t. p. num. v. seqq.ne curiam Romanam offendat, qua privilegio papali hoc jus aeceptum ferendum esse contendit , quod tamen in rerum natura non est.

Solus rex hoe jure utitur, nec, e a thuc minorenne, vices eius gerenti id ipsum asseri potest, quod simpliciter corona coliae reat . ANTON DESPEISSIUS tom

( s. r Sed commendat ar M', cujus morte non vacare beneficium fingunt eanonistae , quod non jure suo id possideat, ses

distar a In eat oris Etenim Latia revcra F : oner sapiunt , nee citra glanicoma appl. cari possunt ad commen X perpetuas is

156쪽

Igo Pars II. Cap. XVIII.

superiorem. Sed maxime ampliari coepit , quum novissime per totum regnum obtinere debere alleveratum est. . . VII. olim enim distinguendum erat inter Ecclesias subjectas Ac non subjectoae. Sed advocati regii regaliam venditarunt pro jure regni in alienabili dc imprae-' scriptibili ( x i, cui comitum Tolosae aliorumque Parium renuntiationes nocere non ponent i a ). Anno isti. senatus Parisiensis in caussa Ecclesiae Bellovacensis sententiam tulit, qua asseritur, regaliam per totum regnum patere . Episcopi Septimanienses sanctius consilium adierunt, & caussa per LX. annos dc amplius disceptata est. Denique an. Igi 3. Ludovicus XIV. litem decidit , regaliamque in omnibus locis s et ) valere edixit. Huic sententiae quum clerus universus ara I 683. Congregatus precibus obviam iret, alio edicto rex declaravit , quomodo in posterum aure suo uti vellet. Nam quum antea , quia rex plenam collationem sibi arrogavit, beneficiati per literas regias non solum praebendarum simpliciti in , sed etiam praebendarum theologi , poenitentiarii dc dignitatum capitularium, quae vel iurisdictionem vel animarum curam annexam habent , veluti archidiaconatuum di descana tuum, possessiones arriperent, nec facile esset ad intelligendum , quomodo rex missionem & spiritualem auctoritatem his donare posset, licet semper & ipsis Ludovici S. temporibus ea consuetudo praevaluerit et hoc edicto rex voluit, ut quos beneficiis, juri dictionem aut spiritualem functionem annexam habentibus, providisset, ii vel a vicariis capituli generalibus , vel a novo Episcopo, si jam inauguratus est , rost examen rigorosum , quo succumbentes veluti inhabiles dc indigni rejici potiunt , amensum & millionem canonicam impetrarent. Praeterea declaravit, usurum se vi regaliae iure Episcopi, ad eum modum, quo Episcopus eo usurus est et , non quo uti deberet , secuturumque cuiusquet Ecclesiae consuetudinem in partitis inter Episcopum & capitulum collationibus . His modis adstrictum ius regaliae ut toto reeno reciperetur denique adsensus est clerus, exceptis tamen episto patibus , qui titulo oneroso exemtionem sibi com-sararunt, dc datis regi certis domantis vel aliis terris onus illud redemerunt . 'erdurat autem ius regaliae quousque novellus Episcopus literas abstentatoriast main-levee (33 a camera rationum impetraverit, quod fit , quum formulam juris jurandi regi praestiti homoIoeandam osteri: quae literae post regiis praefectis in provincia significandae sunt . De nominationibus ad episcopatus . c. abbatias , quae regi per concordatum competunt, iam dictum est. Atque hae sunt illae personae, quae more hodierno ius ad beneficium dare possunt.

r Etiam ius regaI aeum iuribus aeo- sec. opae natur. p. 238. c. q. man a I bus accensendum esse censuere Calis ( s Literae hae diriguntur ad receptoli, quae omnem ex sententia Gallorum pra- estis seu commissarium ad receptionem reser pi onem ext nmoam ex elud Ent, quamula gallae deputatum, per quas ipsi mandatur a

non levia dubia eontra eam moverit WER. camera compurorum ut levet mamum P g I

LHoFF de trafer pt. nter gemet tib ea . . ( ut stylus euriae habet & permittat Etiam quae regno Galliae noviter Episeopum electum uti di gaudere episco

aequiruntur , ut ex mente Gallorum cen- patu .

set HERI CURTIUS ALL. Eccles Frant.

157쪽

De qualitatibus ad obtinenda beneficia necessariis. I ICAPUT XIX.

. . . De qualitatibus ad obtinenda beneficia necessariis .

BEneficium non nisi personis habilibus est conferendum. Si adhuc primario is

spectaretur ossicium, ob quod datur beneficium, habilitas illa facile aesti--. mari posset ex iis , quae Pari. I. diximus . Sed postquam beneficialeS caussae in mi, utitur iudicium deduci coeperunt; habilitas restri eta est ad qualitates externas , quae ju- r. regula dici facile probari possim t. oportet igitur pro natura beneficiorum vel faecula- rra cla re rem eme, vel regularem. Regulares, etiamsi clerici, etiamsi presbyteri, ad bene- γficia saecularia haud vocantur, si episcopatus exceperis ( I ), qui eos ob eminentiam perfecti sacerdotii e monacha tu eximunt ( a ) . Vicissim seculares, etiamsi clerici vel presbyteri, non possunt possidere beneficia regularia , quae origine tenus sunt ossicia monastica ( b ). Oportet enim esse regularem , ct quidem ejusedem ordinis , ejusdemque monasterii, nisi hoc cum aliis in unam congregati omnem coierit: aliquibus tamen casibus exceptis . Nam & provisiones iis dantur, qui ad professionein anhelant, modo intra annum faciant; & translationes ex ordine in ordinem, ex monasterio in monasterium fieri possunt , consentientibus tamen quorum interest, religioso scilicet & utroque monasterio. Quas exceptiones haud improbare videtur Concilium Tridentinum ( e ). II. Sunt & beneficia sacerdotalia, quae solis pre, byteris conserenda, & quidem 3. qu vel lege, vel fundatione. In his posterioribus, qualia sunt sacella sacerdotalia alia- I ' 'O' que similia, lex fundationis ad literam observatur , exclusis omnibus , qui non /sunt presbyteri. In prioribus, qualia sunt parochiae, decanatus , prioratus di ab- hatiae regulares, aliaque similia, lassicit provisum intra annum quietae possessionis ordinari ( d ) . In ceteris beneficiti, ut sunt praebendae, sacella, prioratus simplices, commendae, usus sequendus est, quo alia non aliis , quam qui in sacris sunt , alia clericis simplicibus conferuntur : unde tot clerici vel simplici ,..tonsura acquiescunt, .vel in subdiaconi gradu subsistunt. ordines autem singuli, ac ipsa tonsura, per literas probandi sunt , quum nemo praesumatur ab Infimo per omnes gradus ad superiorem adscendisse . Singuli, inquam, gradus probandi sunt, ut appareat, promotionem non factam este per saltum . III. Ratione aetatis ad beneficia sacerdotalia XXU. ad ea, quae dantur iis, qui istar hin sacris sunt, XXII ad regulari a XVI. anni requiruntur, quibus religiosa prom tima. festio fieri potest. Beneficiorum simplicis tonsurae regula firma non suppetit. Ex

mente concilii t e J XIV. requiruntur anni ( f , qua aetate cives Romani a

tutela liberabantur. In Francia sequimur veterem cancellariae Romanae regulam( g secundum quam ad praebendas cathedralium XIV. ad collegiatas X. a unirequiruntur; ad . simplices autem prioratus & capellas nonnumquam VII. anni suffra-

s a Ex antiqua Ecclesia disciplina hoe ctantes, quod pluribus documentis illustrat

retentiam , quae admodum comiter habebaE THOMASSINUS de ani q. o nov. Et Lmonachos, ut plures ex iis ad episcopa- His pl. P. I. Db. I. c. XI. seqq.tum promoti fuerint, inviti frume & relu-

158쪽

i a Pars II. Cap. XIX. stragantur a 3. Quod institutum obtentu ( i l melioris educationis hujusmodi puerorum in seminariis vel collegiis incrullant . Abbatiae commendatariae si rumque presbyteris, aliquando clericis conseruntur simplicibus, ut regula nulla sirma sit. . IV. Irregularitates omnes, de quibus die tum , quum de ordinatio diis ageremus, aditum praecludunt ad beneficia. Inde inhabiles sunt spurii, mutilati, vel alio notabili corporis desectu laborantes, bigami, milites , Oarnifices , obaerati Crimina non attenduntur, nisi sint publica , quae in judicium deduci possent, aut ecclesiastica , quae privationem beneficii involvunt . Irregularitas ignorantiar insertur ex defectu laureae academicae, i. e. ut nomineris ad episcopatum, doctor vel Iicentiatus theologiae aut utriusque iitris; ut ad parochiam in civitate vel in oppido nomineris . magister artium esto , vel alium gradum , post triennium theologiae vel iuri impensum, habeto ( b J. Ad cetera boeneficia gradibus non opus est . Sed & graduati ab ordinariis , antequam provideantur , examinandi sunt, quos, si mani stos idiotas deprehenderint, repellere possunt. U. Sunt dc alia, quae hominem speciatim ad beneficia inhabilem reddunt, ve--' ' et f.' luti matrimonium, quod licet promotionem ad minores ordines non impediat, beneficiorum collationem tamen impedit, etiamsi simpliciter tonsis cedant, quia compertum est, clericos conjugatos disti pare bona Ecclesiae s c l . Ex pari ratione filiu utut legitimus , patri in beneficio ni ccedere nequit , ne beneficia reddantur hereditaria ( d . Peregrinus, qui non callet linguam vulgi, inhabilis est ad beneficium cum cura animarum conjunctum e ( e 3 quod jure nostro ad omnes peregrinos ( x intuitu omnis generis beneficiorum extensum

CAPUT XX.

De Resia nationibus O 'O'lut: cnibus.

I. D Eneficium conseret nequit, nisi vacet: vacat autem vel morte, vel resigna- . : tion e , vel devolutione. Datur enim beneficium ad dies vitae, quo titulatus' invitus, nisi ex caussa criminis, privari nequit: resignare tamen , h. c. sponte

( i optime Meior obser .atri Hec tum in hae ratione magis latere , veram autem causani in ab usu quaerendam esse . Pruritus reditus ecclesia sileos aequirendietini generavit, essecitque, ut prorsus in idonei, puerique, solius quaestus gratia, num mero eieri eorum adseripti suerint, quibus

non alii quam satis probati adseribendi

erant.

( Idem quoque in Germania obner vir i , supra die uni est . adeo ut ne quidem pontifex in mensibus sibi propriis alii quam Germano providere possit . Sed si peregri

nam obtrudere capitulo audeat , proceres Germaniae ut plurimum reci amara soleant ,

ut acta publica fidem faciunt.

159쪽

De ire ignetiora ous et de Volutioniores. I 3 id collatori refutare, & collator resignatione in vel admittere , vel denegare po- beneficiarium cogere, ut in os licio permaneat , si id e re Ecclesiae este arbitretur Idque veterum inuituto i a j . Qui beneficium pure relignavit , ei collator a iud conferre, & s duo simul renuntiant, alterum in alterius locum transferre potest, quod est fundamentum ( 1 permutationum i b ) , quibus Ecclesiae utilitas proposita esse debet, si v. gr. episcopus persuasus , parochum meliorem operam navaturum in alia parochia ( c . Ad ipsos autem nullum inde emolumentum redundare debet, paetionesque ea de re initae pro simoniacis ha

II. Sed recentiores canonum interpretes contendunt papam hanc simoniae spe- caciem, quae tantum juris si ecclesiastici, remittere posse. Hinc admittunt pactio. nes non solum in permutandis , sed etiam in resignandis beneficiis in favorem em , - utertii h. e. ut alii conferatur beneficium, quod absque eo non relignatum intel- e paetali geretur ( e l. Nondum CC. anni sunt , ex quo moribus hoc prope invaluit ram a ' f): quod etiamnum ita frequentatur , ut vulgo beneficia habeantur veluti in patrimonio, quae pro lubitu in alios transferri possint , ct in quae agnatis plus juri S, quam aliis. III. In tanta igitur resignandi facilitate omnibus modis impediebantur vacan- quum hoc tiae per mortem. Nam qui viribus se destitui animadverterunt, nihil prius habuere, quam ut, dum spirarent, relignarent, ( a ) saepe etiam in ultimis. Huic dolo obviam ivit cancellaria Romana, i qua sarcitum , ut, si quis infirmus et resignasset , S intra vicesimvim exspirasset, provisio nulla , & beneficium morte vacuum reputaretur. Sed solemne est hanc regulam intringere, quam e Francia exulare certum ( 3 l. Interim pro hil itum est, ne mortes ( beneficiariorum, ne Cadavera celentur, quod grave crimen reputatur ( h . IU. Alius impediendi vacantiam per Aaortem modns fuit , quo quis salvo be- qneficio resignat, & relignatario acta prombionis procurat sub conditione; ut secre- --

tum modo,

rue fieri solent i Hienatio ues, ut res en tarius ad aliud, quod pineulus est , promoveri possit , adeo ut revera rectetat oner , commercio bene fiet a subjiciendi , oeeaso- Dcm praebuerint , ut Auctor C. sei. a fhaud dissitetur. et Revera tamen haec praxis cum natura beneficiorum pugnat . Recte Aricti, rs. i. Gbservavit, eonferri bene fieta aes ora D ta, a leoque ius personalissimum , quo lmorte exspirat . tribuere , quae evena latitas fructus alii e is nequeunt, id quod per

r dug narram hane resignat Ionem revera sit . interim ut cessio haec occultetur, nova col-

et . dimittere.

latio a eollatore ei, in cuius favorem resi-gi a tur beneficium, facienda, adeoque semper sedulo tempus resignationis observandum, maxime in Germania , quae inenses

cum papa divisit.

p. si p. s. ap. docetque, recentiora edicta hane regulam inter leges ecclesiasticas eo l-

( Multum ex remorae mort , dependet. Sunt in plerisque capitulis Het e It e , quos si qliis super vixerit , hos vel ut re litus suos faeic , quod illorum dies ceta serit, his requirendis praefixus.

160쪽

sanciendo, resignationes nullas este , nisi publicentur, & nisi resis natarius Romae provisus intra semestre, domi intra menstruum spatium , postestionem arripiat . Alias si resignans in possessione moritur , beneficium morte. vacuum censetiir . Si vivit post semestre , resignatarius eum ejicere potest intra triennium : nam post triennium novum titulum nactus videtur, ex decreto de pacisis, an. 16 6. U. Novissimis temporibus favor resignantis praevaluit, quem elici nolunt. Un- de novae regulae: procurationem ( a ) ad resignanduin faciendam coram notario specialiter conceptam ; impuberes ad resignanduin inhabiles esse ; procurationem, nisi resignatio sequatur intra annum , nullam esse , quippe praesumti se revocatam; revocari posse re integra. Aperte est etiam regrestus ad beneficia resignata tribus casibus ( b J. Primus est recuperatae valetudinis, veluti si quis in periculoso morbo metu mortis & cum tacita regrediendi conditione resignasset'. AI-ter est minoris aetatis, veluti si quis minor XXV. annis invito patre vel tutore inductus est ad resignandum ( e l . Tertius est defectus adimpletae cujusvis conditionis: quo ipso resignationes faciem civilium contractuum induerunt . Conci

lium Tridentinum ( d ) omnes cujuscumque generis regressus , & quidquid in

beneficiis haereilitatem sapit, ex praescripto veterum canonum prohibuit, docuitque horum sanctitatem corruptelis recentiorum esse praeferendam..uis P d V. Vacantia per demolutionem incidit , quoties collator providit personam in--atu: dignam. Non enim variare , ac digniorem personam eligere potest, sed iure suo ista vice cadit . Hoc non confundendum est cum jure devolutionis ob negligentiam, de quo cap. II. licet utrumque eamdem habeat originem . Eodem pertinet inhabilitas post collationem superveniens: nam si titulatus , postqua in Can nice provistis est, incidit in quamdam ii regularitatem , aut crimen committit . quod privationem beneficii involvit; beneficium per devolutionem vacare dicituri 3 3. Et tamen hoc casu ordinarius providere potest, artiue ac si bonefiCium vel morte vel dimissione simplice vacasset . Licet devolutio sit ex causiis, quibus be

resignat ones ( F n cur a Romana nfra sex menset , si extra dictam eu Iam factis sini ntra mensem di tune tibI ae Aa bene Iaron uni pubi eatis, et posse o Ilorum abrer , quor His comi geret , petata fuerit , si resignanter Oa pos modum n eorundem refinat strum possessione Acesserint , non per resignat s nem , seis per ob tum hujus mos vaca

re censeantur .

s et I Cum Roniae regulariter resignationes fieri debeant , vix aliter fieri possunt squam per procuratorem , speciali mandato Instruaum ; est enim resignatio res mas ni praejudicii , quae requirit manaatum spem

(a Reg. 36. de publicandis.

e ale . Unde tot peculiares observationes circa procuratores natae , de quibus ex pro

emium habent. Non videtur uti jure suo , qui non eo, quo debebat , modo utitur. Qua cle causa, qui indigno consert beneficium, si mi l is esse videtur illi, qui jure suo non utitur ut uterque pro ea vice iure suo privetur. Ceterum id male applicatur ad eum , qui post provisonem crimen vel aliam inhabilitatem contraxit, quia secun

dum veram luris rationem ob novum Emer m gens novo auxilio ei succurrendum ellet .

Proinde contraria praxis magis debetur interpretationi forensi quam verae iuris rationi .

SEARCH

MENU NAVIGATION