장음표시 사용
161쪽
neficium ipso jure vaeat; titulatus tamen resignare potest , donec devolutarius compareat possessionemque significet . Id solum dispicitur , ut ecclesia quocumque modo liberetur a possessore indigno . (a Ceterum devolutarii persona odiosa est , quum saepius studio proprii commodi , quam pietate, excitetur ( a ) . Unde provisioni ejus caussia devolutionis specialis inferenda ; possessio intra annum arripienda; trimestri post actio intentanda; cautio praestanda in ingressiu, &beneficium non nisi post sententiam percipiendum ( b ).
I. T Orma provisionum generatim est diploma collatoris , quo indicat , se con-x ferro huic vel illi hoc vel illud beneficium , hoc vel illo modo vacuum t et ). Dirigitur autem vel ad ipsum provisum vel ad eos , a quibus recipiendus est vel in possessionem mittendus . Si collatio libera est , collator ordinarius semper proprio motu, perspecta hominis dignitate & probitate , conferre censetur, nec mentio fit petitionis vel intercessionis, quae disciplinae adversaretur, cuius externam semem i 3 3 servare laboramus. Si collatio. est coacta, & vel nominationi patroni, vel laureae graduati debita . hoc exprimendum est . Sed tamen ordinarius hanc quoque personam ante collationem satis explorasse supponitur. II. Papa suas quoque provisiones quas motu proprio ( edit ; edit tamen &alias imploratus, in quibus non piget exprimere, beneficium fui me petitum dc a papa concessum. Inter has multum interest. Posteriores enim referuntur ad pe titionem , quibus Papa dat, quod petitur, & sub iisdem dat conditionibus. Quare in petitione exprimendus est modus vacandi cum omnibus impedimentis, veluti si postulans jam beneficium possideat et alias enim libellus sub-& obreptionis argueretur. A prioribus autem haec omnia abeste possunt, quum papa harum rem rum omnium notitiam perfectam habere , & plepam gratiam facere velle praesu-- lmatur
(. et ) Admodum enim frequens de usta- aegre admittit. tum est, ut hoc praetextu , quod benefi- I Ingenua haec eonsessio Auctoris scium do jure vacet ob contrae a m inhabili- qua sinceritate ni animi sui prodit , confirmiatem vel irregularitatem, Romani recurra- . mat s probatque ea , quae hinc inde de ex tur, di provisio tanquam vacantis beneficii ternis rerum antiquatarum simulacris Ob- impetretur , quae ipsa tamen revera proti is servavi . Antiquum loquendi usum retinesionaos tantum & condit onata est , si pre- mus saepe, qui tamen novum & insolitumces veritate nixae fuerint . Inde antequam accepit significatum ex eorruptione saeculo- devolutarius effectu provisionis impetratae rum. Quid ergo mirum , s stylo antiquo gaudeat, necesse est , ut causa irregularita. etiam utantur in eollationibus episcopi, limiis sub examen in foro competente deduca- cet fere rarius hodie contingat , ut absquetur, follicitationibus , commendationibus , di( Haec eollatio libera, ad provisum precibus beneficia conserantur. directa, est instar vocat on i, imo eum ea ( Notanter Auctor ait , quasi motu coincidere videtur , quia per vocationeis prope o. Ad preeistarum instantiam ut plu- duo intendimus: I. ut persona ad ossicium rivium haec clausula rescripto inseri solet sta crum suscipiendum, ab eo qui jur voean- ut eo plenioribus gaudeat effectibus , deis habet, invitetur e Ii. ut simul ipsum OL quibus agit Si RYΚ ae motu propria: confificium sacrum ipsi committatur dc deseratur. BARBOSA A claus usu sese sub bae clau- J nde ubi patroni jur voeano exercent, re- fula.
vera collatores sunt , quod jus canonicum
is papa vietaea vel motae Pr prio is ver ad in flantiam a
162쪽
r 6 Pars II. Cap. XXI. matur ( a 3 . Sed quum satis coollet , papam tales provisones aeque ae Ceteras sine caussae cognitione edere, & clausulam motu proprio stilo curiae acceptam forendam esse; an Francia hujus generis provisiones rejiciuntur, ad millis solis rosterioribus, quae saltem ad certas regulas adstrictae sunt r i. III. Postquam provisiones pontificum per resignationes in favorem tertii , perpensiones di praeventiones in omni beneficiorum genere frequentis imae factae sunt; literae pontificiae in pergameno conscriptae, & sigillo plumbeo munitae, Quas bullas ( et vocant , sumtuosae nimis in tenuioribus beneficiis videbantur , quorum possessionem simplicibus signaturis, quae bullarum compendia sunt, muniti adpetere inllituimus, ita ut bullae propriae manserint episcopatuum, abbatiarum , aliorumque beneficiorum, quibus quis sit caput certi corporis ecclesiastici: non quod necessariae sint , sed quod curiales Romani has provisiones alia serma expediri
IU. Quum autem signatura in se contineat omnia , quae in bullis deprehendimus ( 3 ), ejus formam explicabimus . Est autem Egnatura curiae Romanae nihil aliud, quam libellus supplex pontificis responsione gipatus. Potior ergo hujus diplomatis pars est libellus, quo genus vacantiae, conditio implorantis, qualitas beneficii dc impedimenta exprimuntur. Expresso vero vacantiae genere , v. gr. resignatione; caute sub conditione subjiciuntur & reliqua, mortis scilicet & deum lutionis, cum clausula generali aut alio quo Ois modo . quia contingere poteli , ut die, quo libellus scriptus, resignans vel decesserit, vel in casum devolutionis inciderit ( h . Inter qualitates implorantis, eae exprimuntur, quae sunt necessariae di ad confirmandam gratiam faciunt , ordines scilicet Ac laurea . Impedimenta , quae obstantias vocant, sunt ea omnia , quae ad dimovendam erat iam facere ro sent, ut irregularitates , licet iam tum remitiae, dc inprimis beneficia, si quibus iam gaudet implorans . Quum enim beneficiorum pluralitag sit contra canones , pontifex , ut dispenset, admonendus est . Exprimenda est etiam beneficii qualitas saecularis, regularis, simplex , conventualis , cum vel sine cura animarum , inprimis autem aesti inatio annui proventus. Sed hodie vera aestimatio tantum indicatur eorum beneficiorum, de quibus debentur an natae , dc quorum veteres aestimationes, quae pro veris habentur , continentur in libris camerae apostolicae . Cetera beneficia omnia non censentur excedere aestimationem XXIV. aureorum H Q. a m. solidorum monetae Franciae : neque alio numero summa proventuum
afferri solet. Ad calcem libelli subjicitur responsio , quae proprie signatura ( audit ,
i i Et strictae interpretationis censen tur C llo. A. de praeb. M o. cum talia manis data papalia sint contra jur x orae nar di positionem , di magis exception quam regum ccedavit. Plures inde pro pullulant e flesi ut , relati a CORVINO In aphora iuricanon. I b. II. t t. v. s. R . se in bullis eonfieiendis pliares Ronne oblkrvandae sunt regulae se ne Petr errorem vel fraudem quid committatur , quas incompendio recantat HERICU RTIUS His DIa H I. in Franc. p. III. s. p. nec in maioribus beneficiis una , sed plures ex fediuntur bullae veluti ad regem , ad capitulum, ad metropolitanum &c. unde pret ab aeuarum magnopere aucta sunt.( a j In eo tantum est dic rentia, quod signaturae chartas inseribantur , nee figillo
( Ante signaturam subiectam simpliciter ube ut supplex dicitur et post eam
subjectam priorem denominatione in amittit , dicit urque a potior , unde efficaciam accepit , signat aera. Hae e mox traditur res DF-sar pomo, qui in libello corrigit, quae ab ludunt a fl=o eur is, eae clausulas subjectas iuxta illuni eonformat. Tales rasura di cor-re Domi nihil suspicionis arguunt, quem in stnem steriisee pe mus signaturae primam sui Nominis literam subjicit . Idem etiam fe- cunaut Reti facit , rursusque si quid adhuc correctione indiget , euiendae , subiecta liter a primi s ii nominis, ut omnia stylo euriae eonvenient ssima evadant.
163쪽
audit, dc consistit in verbis Concessum , ut petitur , in praesentia domini nostri papae manu praelati, praesipis signaturae, adscriptis . Hoc fere sit in expeditionibus quotidianis. In gratiis majoris momenti apparent verba Di ut petitur , seu fas motu proprio manu pontificis exarata , quibus appingit primam nominis sui baptismalis literam . Sequuntur plures clausulae pro genio stili curiae magis , quam cogitate, ad derogandum iuri communi, si sorte gratiam impediret. Omnium illustrissima est ea, qua papa episcopo dioece sano mandat exsecutionem concessionis , addita vulgo conditione , si precissa h. e. impetrans dignus iudicatus fuerit( i ) qua corrigi putant absurdum illud , quod multi deprehendunt in isto modo providendi, quo pontifex omnibus orantibus , absentibus , praesentibus, notis, ignotis, dignis & indignis indulget. Atque hae quidem provisiones dicuntur e inpeditae in forma dignum Sed si precista Romam mittit vitae morumque testimonium, provisio redit in forma gratiosa h. e. ut sine examine sit iamittendus (a . Excipiuntur curae, ob examen rigorosum, quod curatis subeundum inJunxit concilium Tridentinum b ). In infimo signaturae loco manu subdatarii dies adscribitur, non quo signatura scripta, sed quo libellus Romam perlatus est, idque ex privilegio nationis Francicae . Quod maximi momenti est in concessionibus , quae fere demini negantur , dc iure praeventionis nituntur et Sed in beneficiis consistorialibus hoc privilegium cessat, quorum bullis dies consistorii adscribitur Porro die, ille conveniat Decesse est cum regula S. de vero ili notitia ( a )h. e. ut a die mortis probabile sit notitiam ejus ad pontificem venire potuisse eo dies , quo libellus Romam venit, idque sub poena nullitatis . Eadem poena locum habet, si compertum fuerit, ante mollem nuntium Romam dimissum fuisse, quod cursum vocant ambitiosum . Concursus plurium ejusdem diei provisionum ab e dem collatore profectarum vitiat omnes ; sed si a diversis collatoribus profectae sunt, papa legato suo & ordinarius vicario suo generali potior habetur ac prinsertur
De adipiscenda possessione benesciorum ecclesiasticorum.
I. QI provisio pontificis Franciam attigit, duorum hominum , qui nobis in cu- φ .., et diri a Romana sunt ab expeditionibus, scriptis te stimoniis comprobandum est, solemni ritu eam confectam esse. Si bulla continetur , bulla fulminandae h. t. ab eis miri episcopo vel eo, cui mandata exiecutio, publicanda est . Eodem ritu obtinentur'. bullae( i Cum itaque revera gratiam indulget , non inepte sentiunt, sui putant, eam morte papae non exspirare, re integra, sed exsecutorem ad ejus exsecutionem procedere posse, ut plenius . illustrat GARCIAS
de benes. P. Uf. e. E. I. Revera m llam tio hoc modo ante mortem facta est , di executio tantum mandata . quamvis in forisma d num o( a J Alias est regula XXVIII. Inn cetreii PIII. N XXIX. Pauli V. cujus te
cationer Osis de Deir , n qu bus praedictis pessina decae fiant , ad ejusdem D. N. nsi tram ver m Maer potuerent pervon e . Sic tempus vero similis notitiae Lutetia Romam esse censent spatium sex dierum, quod c um stitutum contra importu uas di ambitiosas preces, quibus fraudem committere possint preci stae .
164쪽
bullae pro beneficiis consistorialibus , misso Romam de vita moribusque testim nio, ab ordinario scripto. . Si provisiones informa dignum datae sint sive in bullis, sive in signaturis; ante postessionem opus est adprobatione ordinarii, quae v sa i r 3 vocatur. Ad quam obtinendam subeundum est examen, de qualitatibus personalibus ad ossicium necessiariis , t a ) non de tituli validitate t a J . Sed manifestum est; in hoc examine rejici non posse, nisi quorum indignitas & in
habilitas in iudicio probari possit ( 3 j. Quod maxime abhorret a dignissimorum
electione, antiquis canonibus praescripta. II. Qua de re concilium Tridentinum veterem electionem, saltem ratione cum rarum, instauratum ivit, voluitque , ut darentur in concursu ( b ), hoc est , ut, cura vacante, etiam per resignationem, omnes, qui ius habent providendi , immo di qui vellent , episcopo nominarent personas habiles , qui die praestituto . adscitis tribus examinatoribus , ex his eligeret di*nissimum . iod in Francia non observatur ( e ). In curis tamen maior rigor inter nos viget , dum ii , qui ad possessionem properant. antequam ab ordinario probati sint , veluti intrusi su- re suo excidunt. II l. Possessio arripitur per segressum in e celesiam, ubi est titulus beneficii, occupando locum convenientem, veluti stallum in choro vel sedem abbatialem. Si qui sunt, sui ingressum impediunt , sussicit portam ecclesiae manu tetigisse ; line hoc quidem sine periculo liceat, lassicit prospexisse turrim campanariam s l. Fieri hoc potest per procuratorem, sed mandato speciali instructum. Actus autem debet esse publicus , de quo conficiendum instrumentum coram notario & duom
bus testibus ( d l. Nulla autem beneficii sine lite in legitima possesso ( s i , ut
bonorum profanorum, quae , si nemo repugnet , a primo occupante arripiuntur& praescriptione acquiruntur . Suilicit tamen titulus apparens , dc saepe possessi arripitur, titulo nondum comparente, quia in Francia creditur literis agentium
Romanensium, quibus significant , provisiones signatas esse , licet in Franciam nondum delatae sint ( e ). IV. Possessio arrepta statim dat ius figendi ex interdicto , si turbetur ; & annalis possessio dat jus in possessorio h. e. eum , qui per annum di diem Possedit ,
porros i 3 De hae adprobatione per visa disra xl Galliae conseiendus ANTON. DES-EISSIUS rom. III. Ore. p. 33. Hac ad probatione destitutus si possessionem arripit, pro ae rufo habetur.( x i Si in forma prat ora provisio im
petrata , vel iste v I. - narra non est pus , quod haec non aliter fieri soleat , quam si mores, habilitatem, de reliquas Edobtinendum bene fietum n cestarias qiualitam tes preelsta per testimonium ordinarii pro baverit , qu a tunc iam ante impetratam aliam dignus iudicatus suit. Ceterum in ne fietis curam animae habentibus talia prinvisio in forma grai Ua non attenditur in Gallia , sed nihilominus proviso axa mansubeundum est , quod rationem habet. HGRI CURTIUS rat. tr. p. I i. s. s,
ctionis in seriptis edere tenetur ordinarius sde quibus ad querelas precistae cognoscit immediate super lor , ad quem alias apsellam
( Haec apprehensio possessionis est instar tradu on a s quae alias in iure Romano euut fieri dieitur. Admodum tameti iri gularis est , eum reuera nullum actum gae nu/naem po fessor um contineat, sine quo pota sessio apprehendi nequit. Nihilominus antiqua observantia hanc praxin confirmavit sui idem operetur, quod ordinaria possessionis apprehensio . Cons. ANTON. DE PEISSIUS rom. FII. re p. I . Iect. 3.( s Qui ita apprehendunt possessionement rus dicuntur. Hue refert ius ea non leum , qui tota patroni praesentatione contentias oeeupat eeelesiam sine episcopi institutione . c. mi. X. - , Me. patro mari. I .
165쪽
De adipiscenda possessione beneficiorum ecclesiastie. Igo
porro possidere debere, donec in petitorio lis decisa st: anno enim elapso, nullae audiuntur amplius querelae ( r a J. Huic fundamento innititur cancellaria Rom. ( b ) Triennalis possessor amplius inquietari nequit , ( x 3 ne quidem in petitorio, quia triennalis praescriptio in materiis beneficialibus legitima est , ex decreto de pacificis , quod ex concilio Basileensi migravit in pragmaticam ct concordatum, peperitque regulam ( e l. Ut hos effectus habeat possessio, fundanda est in titulo saltem colorato h. e. sine vitio in oculos incurrente , t 3 i & ab eo
dato, qui est in potentia conserendi. Posthssio autem debet esse contii. Maia in eadem persona, i quum non prosit possessio antecessoris : debet esse quieta , ut non interrupta sit judicialiter per litis contestatio'm, nisi forte adversarius vi mai re ab agendo retentus est.
De utendis Bonis uelisi istis, O de reparationibus.
I. Dona ecclesiastica sunt res sacrae , quarum proprietatem nemo ( habet, Iis F. a. II administratae a beneficiariis, qui propterea non proprietarii adpellantur , rused titulati. Equidem nostris moribus non nisi Deo rationem reddunt, Ac in foro humano habentur us ructuarii , qui per tempus ususfruinis fructus suos fa- 'ciunt, laudandi, si fundos sartos tectos servant , neque siccessoris usum fructum
anticipant . Ast in foro conscientiae bona ecclesiastica pristinam naturam non e- --, xuerunt, sed etiamnum sunt vota fidelium, pretium peccatorum , patrimonium
pauperum ( d l . Nec ecclesiasticis personis plus in ea iuris , quam apostolis . Nam ad horum exemplum plus sibi arrogare non debent, ) quam ut ne propriis sumtibus serviant, si nolint, sed altari servientes ex altari lege veteri . ex evangelio, iure novo vivant, & ex praescripto domini , qui dixit et dignus est Operator mercede sua i e l. II. Li-
Quid enim si quia eontra ara alem
possessorem novam provisionem impetraverit , quia taueficium hoc de fac a , v. c. ob crimen , ve I ob irregularitatem aliam , vacare praetendit e In petitor o tantum lis excutienda, ita ut infra sex menses possessor in judicium e voeetur , & infra annum lis
t. et Unde nee sequestrari potest ben
fictum , lite possessori triennali mota Potest , si non triennali posse mori, iusta carica id suadente, quia cuderest cognitio in petitorio. clem. v n. de sequese.( 3 l Colorata prisse aio respuit excepti mnes altioris indaginis , . di admittit tantum ea si quae in continenti sunt probabilea , quales sulit , quae in oculos statini incurrunt. Qii id ergo si objiciatur, collatorem eo tempore su isse ipso iure suti ens ini pr visum tempore promutismis non gavisumta Reg. et s. de annali possessore.
( la d. finguut accipi potest. Si ex
vero res esset aestinanda , bona ecclesiasti- ea dicenda forent uel si pate more aem h. e. quod ad universitatem eeclesiasticam pertinet. Quid enim aliud sunt r. ciet is , quam universitates , collegia, eorpora Et sicut I lia collegia bona possidere poliant , ita etiam eccles a.
t s quia vero bene fieta ecclesiastica in
star seudorum conferuntur, di loco falara sunt, quod determinationem in se nullam habet, sed a Dgo vel hom no eam accipit , non video , qua ratione conscientia ejus turbari possit, qui fructus offito assignatoa reipit. Aut ergo assignatio haec , ii modum excedit , mutanda , aut vero dicendum, salva conseientia semel assignatos per-eipi posse.(bJ 36. de triennali posessore. Pragm. iii. I. (d Luc. X. r. r. Cor. IX. i. XIII. I
166쪽
qu, d J- II. Licet igitur clerico, etiam patrimonium habenti , Ium tib ut occlesiae si ei permitti- servit, vivere. Quod ad duo restringitur: ut serviat pcclesiae ; ut satis habeat , vicium capere ex bonis ecclesiae, h. e. ut necessarii T contentus agat , praecipiente Paulo ( a ): Habentes victum& amictum, contentos esse convenit. Quicumque iratur ecelesiae non servit, aut non utiliter servit, ( r ) dc tamen honis eius, utitur fruitur , ille suam onerat conscientiam , etiamsi ne staria tantum , vel minus, sumeret. Et qui ecclesiae utilem navat operam, plus tamen sumit, quam
est necessarium, ut vel ipse luxu diffluat, vel divitias colligat , suosque locupletet cognatos s a ) . eum terribile manet judicium; quod qui non metuit, illum ecclesiam fugere convenit , quum dimnem Christiani hominis sensum ex animo
s se vim/ III. Servitium, a beneficiario ecclesiae praestandum , non solum in recitando i privatim ossicio consistit, sed. dc ut totus si in eo , quemadmodum aliorum hominum quisque artem colit, qya sultentatur. Si beneficium simplex est, sine functione Ac nulli loco a fiectum ; pro viribus ingenii proque occasionum varietate precibus, literis, concionibus, catechismo, sacramentorum administrationi , infirmis visitandis , pauperibus adiuvandis , omnisque generis bonis operibus tem- . pus omne it ratismittendum . Ipse vitam, si non tenuem, modestam tamen dc Dagalem agat , nec expensas vel natalibus suis vel proventuum opulentia , sed I co, quem tenet in clesia, ct servitia necessitate metiatur . dc reliquos reditus eleemosynis i 3 aliisque operibus caritatis, praesertim in loco, e quo proventus habet, impendat. . IV. Sed ante omnia oneribist, quibus serendis tenetur , satisfaciat. In his faventur milian ducit reparatio aedium . Quum enim in foro externo usui ructuarius re- . ad re- putetur, ad reparationes vitalitas tenetur , t quarum caussa ecclesia hypo-γ- β te' thecam in omnibus ejus bonis a die arreptae possessionis nanciscitur ( b ) . Diligentis patrisfamilias ossicium faciat; si tamen indiligenti successit , actio tantum adversus heredes ejus competit . Si ruinosa praedia sint instauranda , ultra temtiam proventuum non tenetur, quum duci tertiae ipsi ad faciendum officium cenisseantur necessariae. Idem dicendum de reparationibus ab antecenore neglectis , di a cuius heredibus rem servare non potest . Ut autem hae appareant , beneficiarius simulatque in postestionem immittitur, auctoritate judicis per artis . per tos omnia vilitanda dc exploranda curat , & dsignationem illam asiervat se III. Rem( i J Id omnino coneedendum est I sinee aula enim fructus percipit , imo illis pra-rip t , qui ex institillo primaevo inde alendi
erant. Equidem causam' 'at portaris pleri trieaneoare, & consit tuere solent , elericos eo se em nentes Irauperes . Eniuivero nec Auctor prudentissimus , nec alii saniores som-ntas eiusmodi eapiuntur. His suppositis r1tiones subducamus ex statu praesenti eccles arum, quae evineent, ingentem clericorum cohortem flne earesa percipere fructus ecclesiastico as 5 3 Forsan hoc contra Nepol smum dictum st, cuius fata & historiam deseripsit Auctor si nepol me de Rome , qu muerbo a temporibus S IXTI Id. in e a
te ecclesia Romana . uerum nec in V copat bus hujus mali desunt exempla . Huc quoque illi reserendi. qui contendunt , b ,-na ecclesiarum eathedralium pi linatio in Iu-
plicanda.( a 3 Iia debitum in finem fructus impenduntur, qui potissim ni sine causa h. e officu sacro necessareo percipiuntur , cujus moniti canoni ei in genere memores esse de
s olim resectiones aedium Laerarum
aliarumque fiebant ex ere arta fabr eis destinatae. Hane beneficiati sibi pedetentim vindicarunt , adeoque aequum fuit , ut ex reditibus suis , quibus onus hoc cohaeret se ani fusci per i perficeremque , nisi is a-r m Dp prae supersit , ut plenius tradidi, in diis de jurae onero rem esis ecclesiam
167쪽
De utenda bonit uel assicis y de reparationibur. Is IV. Reparationes autem non solum ecclesiarum, sed & domuum, praediorum , si me M. Eorreorum, omniumque, quae a beneficio pendent, aedificiorum intelliguntur. In si a via , eeelestir arochialibus t 3 3 partes distinetiuntur . Chori enim .h suggestus repa- - iratio suscipienda ab eo, qui decimis raudet maioribus ; ad cetera nec non ad habitationem parochi, populus tenetur ( a l. In aliis locis decimatores sina partium distinctione tertiam pendunt; in aliis altera pars materiam , altera opifices suppeditat: in quo cuiusque icci consuetudo attendenda . Est autem episcopi , provinciam obeuntis, reparationes necessarias iniungere , ad quas hominem ce suris ecclesiasticis compellere potest. ( ι Interim in Francia regii praelides pariter his invigilare, & refraelarios sequestratione proventuum ad eas adigere pos sunt, ( c quia rex protector est externae disciplinae.
De aliis beneficiorum oneribus, L A Lterum onus, cui bene sicia generas in obnoxia , sunt decimae a clero res n. ni pendendae , de quibus dictum , de his annexum donum gratuitum, cum sumtibus, in conventum cleri generalem faciendis. Haec tria coniunctim dc fere ab iisdem exae oribus leguentur , licet ad dona gratuita in dioecesibus alii colle ctores constitui possint i d i. II. Episcopis in ecclesias Coccelium quatuor vetera iura attributa legimus f . . i. Anodaticum , visitationem , quartam mortuariorum dc auxilium moderatum ( e 3 . Et Anodalicum quidem , quoi dc cathedraticum vel centenarium audit , inde ab iis h M' exeunte saeculo VI. obtinuit , (fl duobus solidis aureis aestimatum r i . Est viiii, autem annua Pensio, in argumentum siti, lectionis & ob honorem cathedrae sol. 8, thg- venda . Olim episcopo visitanti solvebatur ; hodie parochi pensionem ipsi ad D. nodos deferunt: in pluribus tamen dioecesibus prorsus exolevit s. 5 3. Visitatio seu procuratio, medio saeculo VII. invalescens , ( h l involvit hospitium victumque episcopo visitanti a parocho praebon dum t 3 3. Sed quum episcopi immodico familiarum & equorum i grege ecclesias onerarent , concilio Lateranensi an . It y. a tutum est et ut archiepi copi paraecias visitantes , numerum M. vel V Episcopi
s et In ecclesii patronai r praesens status ab antiquo distinguendus est. olim patronus reficiebat suo sumtu eee xsas , in patrimonio suo existentes s ast postquam in paroch alest conversae sunt aevo recentiori, aequum est , ut paroch an partem , a. minimum dimi liani, suminum, serant, cum etiam in eorum utilitatem resectio redun
( et ) Postquam enim episeopi allis redilibut pinguissimis abundare ceperunt , neglectum est hoe tributum t alibi tamen aris ehidiaconis assignat uni. s Etiam hac procurat o magis in f joh on i fanum quam eompensationem suu imtumii solvi dieitur . e. tr. X. de praeferrat. ALT ESSER A di fae t. jur. e m. lib. I U. e. s. videlicet docent antiqua monumenta, olim vasallos dominis de subditos pilhei pl.bus suis vel ab iis ni issis provincias peragrantibus in doeumentum FGIItat 3 dc obf qti Iprocurationes h. e. Diseum maresio vel , phratat praestitisse . Eundem litorem secuti sunt episcopi, pontifices, de legati eorum,
di hi quidem olim in iis exigendi. tam inissat labiles s erunt , ut regna exhausisse i gantur, docente BAI UZlo nsurum m. ad PETRUM de M ARCA de C. S. v IN. I b. V e. s. seqq.
168쪽
numerum Ax vel XXX. Cardinales XXV. evectionum iumentorum haud excedant nec cum canibus venatoris is avibus prosici cantur , sed ita procedant , ut non quae sua funi, sed quae Iesu Cbr i , quaerare videantur , nec sumtuosas epularqvi erant, sed cum gratiarum actione recipiant, quod honeste ac competenter tuis fudi is ministratum ( a J. Nonnumquam, quod etiam in Francia in pluribus fit dioecemus, hoc onus pecunia redimitur. Sed Concit. Trid. ( b ) id reduxit ad sp eierum praestationern , restrinxitque ad loca , in quibus consuetudine . inolevit , monitis episcopis , ut moderate eo uterentur . Archidiaconi & decani , quibus competit jus visitandi, habent etiam jus procurationem exigendi ; sed comitatus eoru in ad duos equos est restrictus ( c ) . Quarta mortuariorum seu legatorum ad
pias caussas, quae in Francia exultat, nonnulli bi tamen exigitur , nititur veteri partitione, qua episcopus quartam omnium redituum ecclesiasticorum capiebat . Moderatum auxilium , quod episeopi olim a clero extra ordinem , si v. gr. iter
ad concilium suscipiendum esset, petere poterant, ( d iuris formam induit, appellaturque subsidium seu donum caritati'um: quod raro locum habet . Quod reliquum est , generali iurium episcopalium nomine , & in nonnullis dioecesibus cum decimis, colligitur. III. Sunt autem alia nonnulla iura pinguiora, quae toties Iocum habent , quomites beneficia vacant , scilicet deportus , annatae , & spolium ( e ) . Deportus et ius beneficii vel vacantis ( ι ), vel litigiosi, vel non deservili , si v. gr. curatus non est presbyter, reditus colligendi & suos faciendi ; competitque vel episcopo vel prout usus fert , archidiacqno , & nonnullibi totum annum , licet vacantia brevior fuerit, complectitur, quod ubi fit, proprie annata est ( a j. Qui hoc iure fruitur, quod in Normannia & in aliis provinciis Francicis viget , ei curandum, ut servitium beneficio annexum obeatur. IV. Pontificem nonnunquam episcopis vel omnes fructus . vel primum annuin omnium beneficiorum , quae intra certum tempus v. c. intra biennium in dioe
cesi vacarent ( f ) , ad aes ecclesitarum alienum diluendum , indullime legimus
esse videtur, quod iuris regatiarum. Collatores ab antiquo sese dominos directos ex moribus seu dorum constituerunt . hl vero seu di vacantis fructus percipiebant tamdiu, donec illud denuo conserrent. Neque vero aliud per tua deportus agitur, quam ut bene fieti vaeantis reditus a collatore Percipiantur . Reprobavit hoc ipsum Bo-N FACIUS UIII. n e. s. aer o c. ord m n 6. Admittens tamen prio leg um speraa-D, vel consuetudinem tu i me prascrotam , qua olim etiam patroni, eodem coliar=onis iure, nitebantur, ut ad i t de jure patron observavi. Plurimi ad ntegrum annum olim beneficia vacare sinebant, quo totius anni fructua suos sacerent , ut in Hem. Mae. Araeceis praerat. refertur , simulque reproba-( et Solemne est , ut jus an natarum eum iure oportus , quod saepe per inte
grum annum, extensum suit, cons. nflatur.
Cum an natae solvantur a jam provisos palam est , eas non vacantis bene fieti fructus annuos esse, sed primi ejus annis quo provisus gaudere debebat . Sunt hi reditus honoraria olim solui solita episcopo Romano pro ordinatione, ut testis est JUSTINIANUS n nov. 36. e. t. Postquam eί-go pontifex collationem plerorumque bene inficiolum sibi appropriavit , non mirandum est, ipsum quoque hoc tributum, ab anciis tuo sibi debitum, omnibus ecclesiis impo-uisse. Agnovit optime harum differentiam ipse clerus Gallicanus in concilio Constantiensi , ut responsio eius docet relata ab
NI. gener. I b. II. c. s. s. is. p. is . Cons.
169쪽
De aliis beneficiorum omeribur. IIJ
a 3 . Atque hae sunt origines annatarum , quibus Ioannes XXII. universam ecclesiam obnoxiam reddtiit , quasve Bonifacius IX. ct schisma Avenion ense perpetravit ( b ) . Balileense concilium t c anuata damnavit , ejusque decretum insertum est in nostram pragmaticam ( d j. Sed substitere tamen . licet ad beneficia consistorialia reductae . In aliis regnis extenduntur ad omnis generis beneficia, etiam minimi proventus. Non tarnen verum anni proventum, sed aestimationem veteris cancellariae Ro in anae involvunt , solvendae ante expeditionem
bullarum, quia dissiculter exigi possent possessionem arreptam. U. Iti, spolii ortum est in monasteriis, ubi priorum & aliorum ossicialium clau- stralium peculia , quae tolerabantur , ab eorum obitu revertebantur ad abbatem
( i t e l . Idem ius Episcopi sibi arrogarunt in peculiis presbyterorum & clericorum is i , di pontifex in succellione Episcoporum , quorum ipse solus heredem se iactitat legitimum ( g l . Utitur ni re illo pontifex in Italia de in
Hispania; sed reluctatur Francia, quae inde a CCC. anni, constituit , ut legitia mi cujusdue Episcopi vel beneficiarii heredes ab intellato succederent , nulla discriminis inter bona patrimonialia dc beneficiorum proventus ratione habita (hl. VI. Interim veterum canonum praecepto bona morientis clerici Ecclesiae addi- δ υ-cuntur , nisi patrimoniam vel liberalitates in ipsumicollatae evidenter probatae fuerint ( i ) . Reliquum enim Ecclesiae donatum, vel ex proventu sacro repositii in censetur . Atque hoc ipsum est , quod canones vocant peculium clericorum . qui instar erant filiorum familias ( h l . De hoc peculio in favorem piarum cause ruin vel domesticorum olim . post promiscue testari potuere : denique agnatis
ab intestato delata successio in odium spolii , t I 3 quod summo rigore exactum
offecit reparationibus . Heredes benefica arti capitini fructus totius anni emortua is, eosque cum succetare dividunt ( x ) . Sed quum mores naturam honorum ecclesiasticorum non mutent, non video , quomodo vel beneficiarii , vel eorum heredes Deo rationem reddituri sint, si fructus beneficiorum , qui necessarium vi- actum & onera excedunt, piis caussis subtrahunt. VII. Monasteriis certa onera sunt peculiaria , ut hospitalitas ct eleemosynae , i . quas pro modo saeuitatum, quum lege nulla teneantur, erogant ( m 3. Antiqui timum jus rex habet, singulis monasteriis, quae fundavit , Imponendi latium re- -- m.
res in bonis praelator uni , quibus exelusis pontifex illud sibi vindicavit , nisi per Fn silium praelati ius te si amentum eon de nisi impetrarunt . Auctores , jm a BoIra expli- ea ni es , collegit atque eoniunctim edidie JULIUS CAE, AR LUTIUS de CALLIo.( et Pro rata temporis, quo ossi io praefuerunt in ultimo officii sui anno i quoa , per statuta capitulorum variis modis definitum est , ut pr lixius ostendi in ae T. A
(m GUI M. in Pragm. de annat. s. quod si eccles
crederent, mn bilia cleri eorum esse comparati ex reditibus ecclesiasticis , qui ad ecclesiam reverit , non vero ad hae te des eorum transita debebant ex praecepto canonum . L. etesiam autem repraesentabat episeopus stet ad minimum se eam repraesentare censebat , ut vel C i E. x. de Fraam. tessatur. Inde siue inquisitione mobilia sibi tri. buebat , quod revera spolis speciem sapiebat. Eodem jure olim gaudebant in perato-
170쪽
tigiosum vel oblatum , quales plerumque sunt milites & militum pia fem mutilati : quorum plerique pensionem annuam maluere , quam in coni vimi monachorum degere ( a 3 . Quum Ludovicus XIV. Parili is palatium mali iudiuariorum militum exstrueret, huic pensioneS omnes oblatorum, quae singula: Ito. libris aestimantur, transcripsit ( I J b ). Cui oneri subjectae sunt omnes abbatiae & prioratus ad quas rex abbates di priores nominare reteil , idque exigitur una cum decimis.
De pensionibus. di Ahi,, I. TI Eneficiorum reditus saepe pensionibus alii solvendis minuuntur ; quod pri-- hu, Duem fieri coeptum , ejusque rei illustre ( a J habetur concilio Chalcedon. h. - - ( e i quo Bassiano S Stephano , qui de se de Ephesina contenderant , exclusis
antia. ast innantur ducenteni solidi aurei quotannis ex episcopatu pendendi , qDi sunt Idoo. ilibrae , monetae Francicae ( d ). Ex quo apparent Caustae pentionis ast iena udae , scilicet, ut pax conservetur, di ut electus de Ecclesia habeat, unde se e X-hibeat. Apparet etiam, successorem pensiones definire non 'ste, quum ei commendentur bona Ecclesiae secundum canores administranda . Apparet porro. Pensionem debere elle modicam , ct ad necesIitates pensionarii restri Siam, quum Ephesino Eriscoro, Asiae Metropolitano, et Oo. solidos astipnatos legimus . Suppetunt di alia vetera exempla pensionum, Episcopii vel senectute conseetis, vel incursione balbarorum delectis, ( 3 o & clericis, ad agendam poenitentiam mouam sterio commendatis, datarum s e ).. II Presbyterorum di clericorum reditus principio erant pensiones , & posi- , uia qua in beneficia partita sunt, Episcopi infirmis pauperibusque tales allignarunt , quae res inde a saeculo XII. corruptelis ansam dedit . Saepe enim Episcopi cum titulato partiebantur praebendam vel curam, licet hic non serviret; saepe in conferendo partem fructuum sibi reservarunt; ta re beneficia locarunt , ut ipsi tant vindem meterent, ac beneficiarius ; i qui vix spiritum ducens cum ossici unitum reparationes neglexit ( I l . His corruptelis medelam adhibuere canoneS , quibus( i Idem late ex antiquissimis ecelestarunt moribus declarat ii l. D n. a LUDE- mi G Iure vialetudinam docetque , non inique hoe onus imponi monasteriis aliisque pinguissimis beneficiis , quae olim magis iustentationem pauperum quam pasturam clericorum intendebant.( x Facilius hae pensiones olim tolerari poterant , beneficiis nondum erectis , sed reditibus omnibus adhuc ab episeopo ad tuinistratis. Ex his alebamur potistini: im pauperes, infirmi, ceteri : cur non ergo ex iis potuere assignari certi reditus et , quem ex
bonis eeelesae prae caeteris ali aequum erat , prout exemplum a ductum docet . Bene fi .ciis vero si mel e re et is dissi ilior pensionum usus suit , qui admodum gris vat ber esiuriatum, & rarius solido fundamento nititur.( s i I si issima quoque hodie est sensio,
quae reser a tur pre byter , senio concelo vel aegrotanti resignanti , ne alias e eat, id quod potissiliuni arbitrio episcosi sub aestum est.( Hi abusus in senex , onerandi be 'ne fi ia Musionibu , varia sura produxerunt, liliumque anfractus , de quibus E erunt