Exercitia S.P. Ignatii de Loyola

91쪽

DE DOLORE 9

hujus diei exercitio puncto tertio attigerit 19. Ex quo insignis S. P. N. in hac arte peritia et prudentia elucet, cum ea incitamenta, quae acquirendo illi, quem praesenti hoc die intendit, fini aptissime faciunt, iunctim et unice, gradatim tamen expendenda proponat; nihil enim NB. adeo ad Irosectum conducit, quam si integro die uni εο-um Veritati exputacidae, unique tantummodo primario fructui inde colligendo nos totos im

III. Porro fructus per dictas exercitationes a nobis hodie colligendua ex mente S. Patris est dolor intensus de Peccatis, atque abundans se-ιus 3 . Hic enim, nempe in prima hebdomadu ut alibi ai 0 quaerimus dolorem ac lacrimas de Peccatis ), et quidem non qualemcunque, sed

tamen dolorem, vi cujus interagam criminum nostrorum denestrationem sentiamias: item vi cujus PerVecta ac damnata mundi , et appetitionumn traxum ρ Mitiale, ab illis rebus mundanis ac manis, quae vitiorum nostrorum Scaturigo sunt,

r Quam materiam tum is argumenti simiIitudinem, tum ne prima exercitatio prolixior excurreret, tum denique ne mane ibidem dicta sub vesperum denuo repetenda sorent, huic ultimae conjuugendam censui. a Hinc a mente S. Λuetoris recedere videntur illi, quprimo die, post consideratum ante meridiem hominis finem, a prandio meditationem de peceato Angelorum: altera dein die pariter a prandio de morte vel iudicio sante eam de inferno peragendam praescribunt. Videri potest P. Diertios in sua explanat. Exercit. in notando post contempl. III hebd. 2 vhi docet, toto die eidem materiae inhaerendum

esse, ne multipIex veritatum aeternarum Varietas fructum re tardet.

Lib. Exercit. hebd. r. exercit. 2. yraelud. 2.Lih. Exectit Adnotat. 4 ex viginta. οὶ ibid. hubd. i. exercit. 3. couoquio a. item Directorium

92쪽

Idcirco scopus hodiernae diei est dolor de praeteritis ossensis et quidem vehemens: item horrora suturis et quidem incrax, qui ipsum simul ea runci fontem aversetur, inordinatum scilicet cuticulae et eminentiae amorem. Hunc ergo dolorem, et horrorem ut abundantem hodie acquiramus, omni virium contentione allaborandum erit. Nam sicut indiJerens animi aequilibrium ad amplectenda omnia media, per quae Deus ultimum finem nostrum nos consequi voluerit, suit materia hesternae diei, et sicut intima cognitio sui ipsius praesertim motionis animo dominantis cum demissione et odio sui est finis crastinae lucis; ita

Purgatis animae per Seriam execrationem errorum, nee non eorumdem radicum est meta praesentis

diei i). Iam autem anima nullo adjumento em caesus Purgatur quam per Poeniteretiae lavacrum, quae ut iudicat Directorium a) in contritione e tconfossione, tanquam geminis a Poenitente Ponen

dis actibus consistit 39. S. V.

I. Ad contritionem quod spectat, ea ex Sacra Synodo Tridentina est dolor ac detestatio de commisso Peccato cum ρ Posito Mn Peccandi δε ce-tsro, seu odio mixtus dolor Praeteritis, horrora futuris. Hanc ergo ut aptis S. Ig natius industriis

c. 39. n. a tibi haec: conci διαδ' ει Peccatis quam maximus dolor et contritio , ut animus aistrahatur ab amore omnis νεέ

in Direci. c. H. n. a. ab ibid. c. xx. n. 3 ubi sic: in ρrima hac hebdomada PDomnuntur media. quae ad animam Purgandam Per conιritio-n- et confessionem Pertinent, et ad veram Poenitentiam in his gignendam Doars Pos3rant.' 3 In lib. Exercit. in additionibus ad exarcitia ad finem ii,

93쪽

DE DOLORE s promoveat, non solum nobis omni risu, verbisq-

risum pro canti s interdicit; sed ipsas etiam -- gitationes pias de laetiori argumento occurreuissexpelli jubet, sanctamque animi tristitiam, induetis etiam cubiculo tenebris, et aucto corporia crueiatu foveri cupit. Prius vetat, quoniam talis q- libet motatio impedit etiam et dolorem do meo tis, qui tunc quaerendus est. Posterius fieri cupit,

in impetremus intimam cordis conιrisionem de ρ eatis et abundantiam lacrimarum. Imo cum adverterit, illum terrorem, quem tomapeetatum in Angelis et Adamo supplicium, tum eonsiderata propriorum criminum gravitaa ac Promerita inferorum tormenta animis nostris incutiunt, impedire teneriores doloris motus; id , inquam, cum adverterit, statim ad calcem dictaram meditationum Provide subjunxit ejus generis incitamentum, quod movendo sietui summe idoneum est. Sic ad finem primae proponit Christum in cruce ob peccatum morientem. In secundae vero et tertiae eolloquio exhibet infinitam Dei Μisericordiam nobis tamdiu ac toties parcentem: licet alii interea innumeri fortasse minoribus obnoxii eriminibva in tartarum sint deturbati. Quae certe considerata etiam immensa Dei bonitate talem movendi vim habent, ut ultro lacrimas Prorumpere necesse sit, modo haec eadem incit menta penitus in memoria insideant, quae die

saepius nobiscum recolamus.

II. Aliae praeterea rationes quaee, ad tantam animi contritionem nos moveant, sunt hae: nam i. quo intensior ea suerit, eo uberior erit gratia: a. eo amplius delebitur de reatu Poenarum, quae uobia vel in hac vel in altera vlla pro mensura Culparum exolvendae restant: 3. eo firmior etiam urit in bono constantia ae proposita vilao corre-

94쪽

ctio; ideo enim tam frequenter relabimur, quisiuimis raro vehementer dolemus: 4. eo solidior erit securissima animi pax, orta ex dulcissima spe et ex intensiori, nescio quo suavi tranquillae mentis vadimonio, quo securi reddimur, nos amicum nobis Numen habere. Cum e contrario remisse dolentis dubia sit veniae spes. amicitia cum Deo frigida, relapsus sicilis, satisfactio tenuis , et in dicum gratiae incrementum. Ad obtinendam autem utilissimam hanc eon tritionis intensionem adhibenda erunt sequentia media. Primum est oratio, qua ejusmodi favor ab eo, cujus misericordiae non est numerus, et honitatis infinitus est thesaurus, constanter et serventer essiagiletur. Hanc in rem plurimum Conseret, sacere aut fieri curare Sacrum, ut aiunt, Votivum pro obtinenda remissione peccatorum, inserta col- leeta de petitione lacrimarum. Alterum est corporis castigatio, utpote cui miravis inest, Deum nostra in vota inflectendi , cordisque duritiem emolliendi. Tertium in eo consistit, ut universam nobis Vitam, omuiaque ejus decursu admissa a nobis peccata quasi ita cumulo repraesentemus, cum Rege Ezechia recogitando omnes annos in amaritudine animae i . Nostra enim hoc modo congesta quasi in montem peecata

movendis lacrimis ciendoque cordis dolori optime faciunt. Alia deinde adjecta hodiernis meditationi-hus a S. Patre doloris incitamenta, nempe Iesus crucifixus, et infinita divinae misericordiae bonitas, magno hunc in sinem subsidio erunt. III. Certe sanctus ille Seraphiciorum aemulator Franciscus Christum in cruce pro Peccato morientem contemplando, in tantos clamores erupit, ut casu praeteriens nobilis quidam Eques eum a i) iba 38. V. I 5.

95쪽

DE DOLORE ss

latronibus jugulari crediderit. Cumque ille parum

adhuc sibi dolere videretur, vicinas rupes et antra in luctus societatem vocavit. Et enl divitio nutu siccissimae alias petrae tanta humoris copia perfundebantur. ut defluentes ex illis et sensim eonfluentes ubertim guttae, plurimos tandem iarivulos excreverint. Franciscus vero exhaustus

viribus ita cellulam aliorum manibus reserri da-buerit o saxea mortalium cordat ad haec iam quis vobis sensusῖ Ergone possibile sit, ut Servatoris e cruce Pendentis aspectus non eumdem in religiosa mente, quem in his lapidibus, essectum creetp Ergone fieri possit, ut eodem modo, quo Turca, Christianus etiam hanc amoris simul et moeroris scenam intueaturῖ o angeli pacis amare sentes i l per Μatrum dolorosam vos rogo , serias tandem easque uberes mihi poenitentiae

lacrimas exorate.

Quidam in Hispania , cum longanimem illam

offensi Numinis erga peccatores benignitatem a S. Vincentio Ferrerio pro concione extolli audivisset, tanto ob admissa a se peccata dolore assectus fuit, ut exanimis in terram corruerit. Et nos haec eadem meditantes, et quidem in sacra hac solitudine meditantes, pumice sicciores sine Vehementi motu perstamus; nos, inquam, quos conscientia sertasse aeque gravium, si non plurium naevorum arguit reosy Enimvero vel haec vera esse non credimus, vel noxae malignitatem non ponderam . S. Catharina Senensis modicam, quae casu Obrepserat, oculorum levitatem tam copioso lacrimarum imbre defleverat, ut multo tempore nullam

solamen admiserit. Beatus Alphonsus Bodrignea

96쪽

unicum veniale piaculum plures annos quotidiano eoque largissimo ne tu deploravit. Et nos sortasse lethalia ea que plurima vix lacrimula expiamusῖ Quis durum adeo mentis allicem non exe-ereturῖ Nec dicas, ut quis sic doleat, oportere

eum ESSe Sanctum. Nam contra sic oporteret dolere, ut quis fiat sanctus. Quidῖ quod ipsi etiam Praevaricatores olim pudori ac probro nobis erunt' Nam surgent in iudicio magni illi Poenitentes ac Thaebaidis incolae, et nostram nobis duritiem exprobrabunt. Surget ille miles, qui ad pedem columnae, cui insistebat Simeon Stilites , praecontritionis vehementia exanguis concidit. Surget ille Nobilis, qui, cum S. Utricum ex ordine Praedicatorum in peccati malitiam perorantem audiret, prae illius horrore subito exspiravit. Surgentinuumeri rustica de plebe viri, qui intellecta in Μissionibus culpae lethalis gravitate in uberem

ploratum, uou raro etiam in clamores eruPerunt.

Surgent, inquam, hi, et condemnabunt nos, qui, Religiosi, id est , statum poenitentiae professi , nullo tamen sietu vel in ipsis etiam exercitiis morienti in cruce Servatori, et quidem ob crimina nostra morienti parentamus: qui neque lacrimula tam protervum misericordiae abusum, illatasque infinitae bonitati tam enormes injurias

deploramu . . .

O Deust qui tuam potentiam parcendo maxime, et miserando manifestas, dissimulans peccata hominum ρrνιοr Poenuentiam i); gratiam Spiritus

S. cordibus nostris clementer infunde, quae no gemitibus lacrimarum iniciat maculas nostrorum diluere peccatorum. Produc do Oculis nostris la-

97쪽

α-arum flumina, quihus debitia flammarum incendia ηvaleamus extinguere ci .

S. III.

I. Hunc de erroribus praeteritis dolorem , in , tensus si fuerit suapte natura et necessario comitabitur horror a futuris. Repugnat enim, ut quis aerio doleat de malo olim admisso, quin simul abhorreat ab illo in posterum committendo. Hunc ergo horrorem ut amplius intendas, simul que ejus firmitatis periculum facias, finge ex una Parte, oculis te coram usurpare illam feralem tragaediam, quam Antiochus in ultimo illius Machabeae Μatris filio orbi spectandam dedit. Sublimi Rex insidens solio, meram vultu saevitiam spirabat. Promebantur dira ad torquendum in-

atrumenta: suo endebantur sartagines ollaeque aeneae: expediebantur acinaces immanesque cultri:

hinc atque hine dispersa iacebant abscissa fratrum capita, mutilatae manus, truncati pedes, cruenta iacerataque detracta cute cadavera. Ex parte altera finge item proximum te adstare illi Babylonicae fornaci, quam Nabuchodonosor Rex re eius furore, Praecepta succendi ενιυPlum, quam succendi consum aι a . Licet fornax iam

immensum arderet, tamen non cessassiant ministra regis eam magis et magis succendum naPhta , ec

Murea et pice et malleolis, ita ut inunderetur flamma suer fornacem cubitis quadraginta 3).

Hos igitur tam horrendos siammarum vorticus animo atque cogitatione finge non solum intuerite, sed etiam eoram sentire. Iam vero, en ibi Μachabaeo omnium minimo adeoque tenerrimo vel caro suilla erat gustanda,

98쪽

m Dras II. LECTIO

vel crudelissima mors subeunda. Hic Ananiae emnaociis vel statua erat adoranda, vel atrocissima incendia e vestigio perserenda. Finge nunc etiam tibi pari modo aut peccandum lethaliter esse, vel iisdem aut aequalibus tormentis te excruciandum

eme. Age iam, quid eligisy

Ibi parvulus ille Heros generosa voce exclamat: non Obedio Praecemo rogis, sed praeculo legis si . Hic vero Ananias cum sociis audacter respondet: notum sit tibi rex, quia Deos tuos non colimus, et statuam auream non adoramus a) Ain modo, an hoc animo firmo et stabili esῖ an idem tibi etiam vigor virtusque8 Nonne probrum foret, majorem I eccati horrorem in animo habuisse puerum iΙ-um tenerrimum, hos aulae deliciis natos optimates , quam tu in animo tuo sentias, tu, inquam, Christianus aut religiosus vel etiam sa- Cerdos Si res ita se haberet, o qualis ignaviae tuae exprobratio erit exemplum Eleazari, qui ne quidem

ut horrendis cruciatibus se eximeret vitamque redimeret, esum Velitae carnis simulare sustinuit,

sed nihil trepidus palam exclamavit: Praemitti se volgo in infernum 3); nota, in infernum non solum in enses, ita plagas, ita necem, sed in ipsum

etiam insernum. II. Iam vero ad tria haec spectacula quid reponent illi, qui nullo cogente tyranno , nemine mortem intentante, ob leve lucrum, Vilem gustum, foedam voluptatem, licet eos deterreat Iustitia , dehortetur conscientia, supremam Numinis majestatem ubique Praesentis proterve offendere ac

lacessere non verentur: cum tamen ex Sanctorum

effatis constet, multo intolerabiliorem esse Dei si

99쪽

fensam quamluet exiguissimam ipso Luciferi in-f-no U; et ab uno etiam minori delicto majus madum ad nire, quam a toto simul tartaro U. Ad haec, inquam, quid reponent illi, qui animam

gravi noxa contaminare non horrentῖ Quam jure timendum, ne etiam hi aliquando rubore suffusi, incipiant dicere montiuus, cadue smer nos, et collibus, operue nos 3 . Hoc igitur modo tanquam ad lapidem Lydium

illud, quo graviores naevos aversaris, odium Pe-xiclitare. Licet enim id obvie cuivis suadere consultum minime ait, attamen in exercitiis, post Consideratam erratorum gravitatem, ejusmodi deae periculum sacere abs re non erit. Percontare igitur, an etiam tu cum S. Edmundo Cantuarienatum Episcopo malis in rogum ardentem insilire, quam grave delictum sciens admittere )8 An etiam tu cum S. Anselmo potius eligas, te in Orcum de- memere, quam lethalem cujam committere; et potius Purum ac innocentem gehennam intrare , quam piaculi sorde Pollutum coelorum regna tenero 59ῖ Quid percelleris ac commoveris 3.... Haec animi comparatio reipsa ad salutem necessaria est; sine hac ingressus in coelestem patriam

nemini Patet. III. Deinde a gravibus ad levia gradum iaciendo, tuam quoque ab his alienationem diligenter examina. Quaere igitur ex temetipso: quid si levi mendaeio lethalem morbum , gravem infamiam, aut serale supplicium a me amoliri; vel si honori.

ficum quodpiam munus aequirere, aut erum Pens subito incendium extinguere possem, an non men

' S. Catharina Genuens. in ejus vita c. 27. a) S. Theres. in vita a se scripta c. 25. 3 Lue. 23. v. 3o. 4 In ejus vita. 5 Lib. i eur Deus homo c. 21.

100쪽

tirer3... Quid conscientia reponat, sedulo ausenlta. Iuverit etiam animo reVolvere occasiones quasdam et illicia delinquendi leviter, v. g. illa loca, Person 3, negotia, quae consuetis eiusmodi noxia hucusque ansam magis Praebuerunt; et praemisso dissensu aut sugae proposito contra similiares ac quotidianas animi labes parare se, easque nomitia tim et saepius in diem detestari. Hac industria commendatus supra horror afuturis lapsibus tam mortiferis, quam minutis Plurimum augebitur, auctusque conservabitur. Per hunc vero duplicem et altius radicatum partim lethalium partim venialium horrorem Via sternitur, animusque praevio studio jam nunc praeparatur ad primum et secundum humilitatis gradumn S. Patre ad finem secundae hebdomadis propositum. Unde iterum mira meditationum inter se connexio ac singularis ordo elucet. Verum haec de contritione dicta sussiciant.

S. IV.

I. Ad alterum purgandae animae subsidium nempe confessionem quod attinet, quamvis eam s. Ignatius primum post hebdomadis primas exercitia esse προrtunam judicet i) nihilominus tame a conscientiae examen generase, tanquam utilissimum ad Purgationem animae et peccatorum confessio-riem remedium, sub ejus initium tradii a) instituendum hora a praescriptis functionibus libera has enim salvas esse semper oportet) verbi gratia post corporis resectionem aut loco exercitii

manualis. i) In lib. exercit. de condissionis generalis usu Di-