장음표시 사용
91쪽
uo D. PETRI MARTYRIS ADHORTATIO in
Ibi stat ergo promissae elaues.sed ubi datae
Dicunt aliqui, tunc quando est dictum. Oravi pro te Petre, ne deficiat fides tua.& tu aliquanta do conuersus confirma statres tuos. Sed hoc non fuit nisi Petrum consolari, ut non desperaret post peccatum, atque dieitur illum es e re
stituendum pristino gradui. Nil hie de elauib. Quod si vigeatur verbum confirmandi, iam
sentient nobiseum: Quia no confirmabat ira tres Petrus aut ullus Apos olus nisi verbo Dei. Quare sau s erunt verbum Dei. Alii di eunt. tunc datas Petro claues, quando est ter interrogatus nud digeret plus caeteris et de re ponsum est illi. Paste agnos meos. veru Augustinus de Cytillus hae e ideo dicta esse seribunt ut per trinam consessionem reco pensaretur nota trinae
negationis: De clauibus autem nulla si mentio. Sed si daremus et g. isto loco datas Claues. quid haberent ultra id. quod nos coeedimus Consisterent in pascendo: hoe autem fit ut nos diei mus per verbum Dei. Quare accipiant vi Volunt. Claues sunt verbum Dei. Non enimalia re pascitur animus quam Dei Verbo.Est quidem es avis quoad Excommunicati. onem de Reconciliationem: sed illae claues notant uniuersales. nis quoad peccata enormia iam publiea de eonvicta . Claues aute sunt res generales. quoad omnes. qui ad Eeelesiam ad ducendi sunt. quibus relaxanda sunt, vel retinenda peccata Sed tamen latendum, quod de illa Clauis excommunicandi aut reconciliandi non est nisi Uerbum Dei. Cum enim excludi tur publicus peccator aut reconciliatur. hoc non fit nisi verbo Dei. Ita ut quocunq; te ver
has . id seinper sequitur, quod nos docemus. A Claues sunt Uetbo Dei: quare tio est quod ita,
erifiei adeo glorientur Sunt enim dos Elaues. Una docendi,altera eredendi. Viuntur isti sua
Claui . sed ea non est satis ad regnum coelo ruina periendu. nisi qui audi nutatur sua. Se credat. Spiritus lanctus author est ambaro , quia nec bene praedicatur,neq. rite creditur. ritu ipso iutiante. Imra Chris us quando praedicabat. soa pridieatione non o inrisb. a periebatur tati iam, ne ii omnibus remittebantur peceata. sed tari-B tum his qui Otebantur sua Claui. de credebant.
Fatemur quide verbum Dei a quoeutiqi dica,tur perinde esse ae si diceretur ex rite Dei : sed dio hoe facit, quin omnes habeant Claues.lred quoad eredentes & audientes dieitur: Dedit eis potestatein filios Dei Heri Ne q. Clauis ut e
di Verbo Dei lanium taediit eis data est. sed toti Ecclesae. Unde Spiritus sanctus est qui dat
Claues et omnes aute eredentes habent Spiritu Christi. alioqui no essent eius: ergo omnes lia C bent Claues. No tamen quoad iunctione extrinam, omnes debent praedicare de Sacramenta administrare: sed Paulus vult omnia ordine fieri. Ideo eliguntur aliqui doctiores 3e meliores. qui loco totius Ecclesiae agunti die uni ut q; m
nisi i Eeelesae. Nam si omnes simul vellemus
cocionari. esset ranarum coaxatio. Caeterum
priuali in qui mi habet Claues, eum proximo suo.& potest verbo Dei eum illo agere:& si is, sedetexerit ei peccatum suum, illum ex vethra D Dei eo solari. monere. hortati: Cui verbo Deis ille fide habeat. remittuntur peccata. 3e emtua peritur: sin vero no eredat, peccata retinetur.3e ligatur. Atque haee de Clauibus Benedictus Deus. qui dedit talem potestatem hominibus.
ADHORTATIO AD C OEN, MDOMINI MYSTICA M.
IA fratres dilectissimi. ia Domini ea Cerna est agitanda.ad qua Dei
nomine vos omnes quotquota destis. inuito.vosq; obsecro per Iesum Christu in Dominum nostro in . per beata spem aduentus eius fle selieitatem aeternam,qua expectamus, ut se benignδaiqi humaniter vocati de inuitati 1 Deo. no de trectetis accedere. Nostis quam graue sit atq;molestum . iam parasti splendidum couiuium . mensam apparatu magnifieo instruxisse. atqidum nil aliud superest quam ut aceumbatur. conuiuas nulla iusta legitimaq. causa renunti a re se no esse accessuros. Quis vestium ibi non
commoueretur Quis non arbitraretur grauis
smaiti iniuriam sibi esse sactam: Quamobrem
vos quoqi in Christo charissi in i eauete ne haesieram Coenam detrectando prouocetisco trav ot indignationem Dei. se acerbissimam eius iram in eortatis. Facile est dicere hominibus. Non communico. quia non postum: At est dis se illimis .i md impossibile.ut huiusmodi excusatio coram Deo approbetur. Fae Deum intem togate,Cur non potes Quid obsecro respon debi Peeeatis sum eontaminatus. Cur no te poenitet Ad res piscenduin non exiguntur loga temporum spatia. Potes noua spe tueri aut comodi statim mutare propositum, potes costium in uertere potes eontra quae institueras agere. At cum a peccato est recedendum . ais. Non possum reum ad Deum est redeundo m. E excusas. Non valeo. Cogitate etiam atq; etiam tales excusationes non profuturas. Qui eoui uium patrisfamilias recusarunt. quod villam
emissent. quod essent probatoti iuga boum.
aut duxissent uxores: ininime fuerunt excusa.
ti. sed eoelesti vocatione atqi inuitatione habiti
sunt indigni. Equidem hie adsum. de pro off-eio legationis mei Dei nomine vos inuit per Christum voeo. per vestra in salutem vos ad hortor.vi communicetis: Se quemadmodum
Filius Dei est dignatus ob vestra salute in cru- γ ce animam ponere: ita vos dignemini memoriam eius mortis hie una cum caeteris fratribus, prout ipse iussit, agitare. Quod ii no vultis omnino facere. atqi ab obfirmato Se obdurato proposto vos non patimini abduci .vobiscum bene reputate, quanta Deo iniurii faciatis, de
92쪽
quanta propterea vitio vos maneat. Atq; cum istud saerum conuiuium detrectando satis suis perm Deum offendatis, vos moneo 3e hortor atque obsecro, ne peccato huic aliud praeterea coniungatis: quod esset, si non communicatu ri astaretis era spectatores communieantium. Quid hoe aliud erit.quam Deo maiorem inius riam faceres Est quidem contumelia repulsam dare inuitanti, sed ea long8 sit maior, dum astatur. 3e interim eum alijs non diseum bituri nee editur neque bibitur. Hoe porro eth ludibrio habere Christi mysteria. Die e tur eunctis: Aecipite,& edite: Accipite & bibite ex hoc omnes: Hoe facit in memoria mei. Quo ore qua fronte: quo animo haee audietis: Quid erit aliud
regneere,contemnereae irridere Testamentia
Christi . nisi hoe fuerit: Quare potius abite. atque sanctis dates oeum. Sed abeundo. quiso
vobiseum reputate matur/ .c grauiter . Unde
nam diseedatis et Nempe a Deo, a Christo. a fratribus 8e epulo summae charitatis. Hae e si fidelitet eo gitaueritis.&ad corde in viam foratasse redibitis. Quod ut vobis diuina mi serico dia concedatur. nos hic precabimur. dum comu me abimus.
DOMINIS SCHOLARCHIS A RG EN TIN E NSIS
nnas Dominis meis colenis missigrat iam rapacem a Deo, per Iesim Cis iam Domnum nostium. Uandoquidem serupulus est iniectus de te sacramentaria.timetisque huius Ecelest ministri. ne in ea causa per ine aliquae cotentio
eius articulis possum ostendere) seripserit. Et
reeid san/ iudicauit eum fides unico sit instrumentum . quo Christus, corpus 3e sanguis eius a nobis percipitur. qua etiam submota corpo- riso, nil nisi sacratia enta corporis de sanguinis Christi percipit. panem inquam & vinum Ecclest seu in initim functione consecrata Quem res oriantur, ideo visu in et . quae coram vobis ante aliquot dies affirmaui. nunc ea de scripto se petere. Primuin, Consessionein Augusta a T , nam&alias quaecunque ab ea non discrepant, C ad inodum holni ne in aetatis adultae si ad Basi recte atque eommod8 intelligantur. me li- ptismum absque fide accederet. nil diceremus benter amplecti & profiteri. Deinde lites auteontentiones per me nullas excitatum iri. imo si locus aliquis pertractandus in scripturis.vel quaepia in alia necessitas requisiverit. vi eirca huiusmodi quillionem. sententiam meam ex plicem, id me eum omni modestia Se citra eu iusquam amaram insectationem iacturum reis ei pio. Quae vero mea sit sententia ex libellis a praeter sacramentum. hoc es . aquam percape re. si quidem non poli et non credendo gratiam regenerationis adipisci: se citra fidem nemo ad comunionem corporis & sanguinis Christi admittitur. Pol remo subuereor ne subseribendo e oneordiae huic ad me perlatae. videar Ee Uesiam Tigurinam . Basiliensem. Bernatem. Ceneuensem de Anglicanam. o inre sq. fratres
me iam editis intelligi potest. mibus hoc meo D per Itali 3 Se Galliam dispersos damnare. Quod scripto seu promisso nil detractum vel immutatum volo, quoad per scripturas de spiritum
edoctus aliter esse cognouero. Quod vero coeot divinitae inter D. Martinum Bucerum, at .ue D. Lui heruin Se eius oministas non lub. eripserim, ea causa est, quod per verbum Dei de conscientia nequeo dare, illos qui fide sunt dellituti percipiendo sacra meta corpus Chri s ita inere. Ne q. miro est me huic articulo nol.
sano mihi per verbum Dei non arbitror licere. Proinde, vi Saxonicas Ecelesas se veneror de suspieio. si e Se has alias quas comemoraui amispleeior in domino ac vehementer diligo Deus vi eli paeis author det nobis vi aliquando ideomnes se dicamus 3e sentiamus. Vobis autem Dominic meis colendissimis. pro elementia Sebonitate, quam in me declaratis. gratias ago maximas quando non aliud possum repende.le assentiri,cum ipsemet Bucerus in hae nostra E re. Atque oro D in Opt. Max ut per Domi-Sehola. me pr sente,secus publice docuerit,du num nostrum Iesum Christum perpetuo stficta Apostolorum explicaret. atque idem lon, propitius. a . Decembris isss. Argentina
te aliter eum esset in Anglia cui ex quibusdam in meo conducto ho pitio.
PETRI MARTYRIS UER MILII DE COENA
Domini,e qua iamo sumo Senatus Argen men , cum vocare tir Tigurum, Anno M. D. LVI.
Eruator noster Iesus Christus dua. - bus natoris constat in una eademq;yermixtis. sed proprietatibus & eondi ioni bus utriusque saluis se integris. Ideoque Chri. i persona seu hypostas coniunctis. F sti diuinitati quae infinita et , se nullis menses. nee his quidem ves confusa aut ris aut terminis circumscribitur, ut si ubiqua
93쪽
un SCRIPTA EVCH ARISTI C A tig
in eo eo nitori Etsi nostrae status est, quod1 A quia voeritati humanae naturae Domini repua multis non existimatur, eorpus Chri iti ver/ gnat. Se a sempturi testimo mjs elard diserepat. poste communieari. nis realiter de Orporali- inrebus humanis. cum vir in longinquam tenui ita loquar. praesens fuerit. Uerum ij ineo regionem cibas quos oecorrentes eanis profici iudicio vim fidei non satis pereeptam habent. Eitue, uxore ad tempus domi e est. non defi- Non enim animaduertunt. peream praesentia nil propterea eum ilia vi scripturae loquuntur. notus fieri quae alioqui longissim h distant. Me una esse caro. Manet ig tu malua eorum vera. teres quoque quotquot pii erant. vi Paulus at- propria Se legitimaeoniunctio. lieri unos ab testatur eundem cibum potum qi spiritualem altero longissim flabst. Quanto mae s Chtiis Nobiscum pereeperunt. id est . eorpus se san stus, qui Ecclesiae ut Apostilus ait. vir esto inguinem Domini, ut ad Corinthios dieitur. B nibus tuis membris coniunctos, manet. l. cet in Neque spirituali veraeque communioni harum coelum abierit. de eorporaliter discesserit rerum obstabat magna temporum distantia. in Ad istam igitur unione in . quam cum Do- qua Christo iam nato haec esse e ceperunt. Fide mino. id ei .eorpore sanguineat q. i ,ssibus eius quappe illis praesentia reddebantur. Qui digita habemus, non es opus contactu physico, nevior impedient modo locorum spatia, ius inter locis conlianctis,continus v aut contagois. spi- coelum,ubi Christus degit.&nos intereedunt. ritus tantum se fides adhibenda sunt. quihus quo minus eorpore illius ae sanguine ver8 fruo toti Christo sponso se seruatori nostro qua Mamur, de eis vivifice mutet Nihil plan8. s fides arctissime eopulamur. Qui autem negant vera adsti qua nos ri animi verbo Dei 3esae ramenta ista meo nunctione eum earne Chri iti fieri. Setis adiuti subvehantur in coelum, ibi q. spiritu C haberi absq: sululantiali corporaliue ipsus p eqalie ibo se potu corporis atque sanguinis Chri sentia, videlitur potentiae Dei parum tribuere. sit reficiamur, de ad vitam sterna ini aurentur. eam interea nos perpetuo moneant ad illam re Dam ii Coelum subinde nomino, metaphora spiciendam, quando iudicamus, eorpus Chri- nulla utor . sed risera ipsos coelestes orbes in sti non posse neque ubique, neque multis in lostelligo. m quos Christus cum a nobia astendit, eis ei se simul. Eo ipsi remedio quod aliis porri receptus est ut sancta scriptura perhibet. gunt viantur, & illam Dei potentilico cedant. Quisque fidelium .eu sit Christi membrum, quam veritas. 3e nostra pia sententia requirit. Ubicunqi fuerit, habet illum pro eapite. & ei Eaque data nilia detrahetur de humanitata ver8 atqi arctissim8 eoniungitur. ita ut inde vi. Domini. salua manebit lacramenti natura . de tam atqi spiritum hauriat. quae se a diuinitate D ora cutis diuinarum literaru una colent gemus fluunt. vi per earnem de sanguinem Domini In conssessione Augustana, quantum ipse vi- tradita in in ortem, ad nos deri uentur. Nil enim deo .nih dei hac de re, quod eum sententia iam Deus coelestium donorum communicat in ora exposita non possit eo nuenire. Sed quia Dria talibus . nisi per unum mediatorem Dei 3e ho . vi manifel dapparet. minime in rei nom. hominem lesum Christam, ut Paulus ternos conuenimus, deo quod ex verbo Dei ad Timotheum ait. Qui fit ut ossa nostra. 3e credo atque intelligo, mplicare volui, ne ulli. earnes nostrae. quae intestem regenerationem, postea verba sibi data esse iusia conqueri posi& qternam vitam participant. viri ex carnibus sint. Et haec complexus sum paueissimi . de eius.&ex ossibus eius ut Ephesos idem Apo qui b. doeendo, disputando de scribendo 'o pos stolus docuit . Nin enim ab istis penderedit, & x sum diutius tacete,salua se integra costientia. spiritualiter illi cohqreret,neq. regeneratione. . ideo oro . vi de illa substant ali eoepi, neque vitam a tertiarn.neque spiritum per illa ratique prisentia eorporis 3e fana uinis christ ex Deo ad te traherent. Vnde quaaruis inter in Coena . sede caeteris. quaeiaan commemo nos 3e Christi coaptis magna locorum spatia raui. mihi liberum sic clar, ac dilucid/, quem interponantur. ab eo tamen pendemus, &illi admodum sentio, tracti rellicto 3c scripto. ea mirabiliter adiungimur: cum qi spiritualis,arca oportunum saetit. Quod si non videatur comna 8e diuina si ii a coniunctio. subitantialis Ae cedendum .hona gratia Se venia vestraruime orporalis pet sentia eorporis , sanguinis eius amplissimarum dominationum,no requiritur. nosq: illa idcirco non ponimus, peto ut in istus fiam.
VERMILH DE PRAESENTIA CORPORIS
CDisri in Emesar ia ,propossis ab ipse in OLDemo res ara habetio. Ti Everendi Antistites. ae octissimi F verbis expressi. se in pri entia de ser*pto te lu
dit o A:eo videretur initus propemo. tare statui, quo cerriorem ac magis peripicuam dum eo senius de eorporis Chri- illam vobis faciam. Sentio itaque eorpus Chii. i sti praesentia in usu Coenae . vobis sti reale atque substat tale tantum in ectilis heri sum uero sessus quae mea de illo . esse, fideles tamen eo in municando verum dogmate fi des ac sententia esset, quam ut tum eius corpus , 3e verum sanguinem, quae pro
94쪽
tio D. PETRI MARTYRIS L O C V S ido
nobis tradita sunt in eroee spiritualiter de per A Hic est sumima fidei in die quam in hoc dogma fidem veth percipere. Quare in pane de vino te sequoc& id ei reo allatas formulas consensus
Coenae transsubstantiatione de eo substantiatio ea ratione admitto .qua reserunturivet accomnem minimo proh o. Deinde affirmo nostiae modari possunt ad sensum ia in explicatum . coeoniunctioni cu corpore ae sanguine Christi tra quein si quis illas vel rapiat.vel interprete-lo eorum distantiam non obstare. quoniam Ct tur. ab eo me profiteor dis, idere. Cumquena Domini res est coelestis. 8e licet ore corporis in his formulis fiat mentio substantiae corpo- accipiamus in terris panem Se vinum. saera me ras Christi. per illud nomen seu vocabulum . nilia corporis 3e sanguinis Domini, fide tamen. aliud intellico . quam verum Christi eorpus.& ope spiritus sancti animi nostri. quorum in Non enim fides nostra in re ficta .aut phantas. primis est hie spiritualis Se diuinos cibus.ad coe B in adirigitur. sed in eo epy humanum verum deluin e uecti .ptaesenti eorpore ae sanguine Chri naturale . quod verbum Dei ex beata virginesti fruuntur Et ideo assero non opus esse statue assumo fit, se in crucem pro nobis dedit. Undere eorpus Christi ver8 substantialiter 8e eorpo non eaequod ex ea voce credamur existimare. raliter adesse vel nobis. vel symbolis praesentia praesentiam eius realem alibi, quam in eoelis non loeali. Rea ad hie significatasMo non aliter esse. Ego Petrus Martyr vermitius Floren coniungi sumbolis externis. quain sacramenta tinus hae e manu in ea seripsi. de ore proprio liter. quod ab eis non prophane ae leuiter. sed sum protestatus eoram Reuerendis Dominis ex instituto Domini efficaciter sgnificentur. collocutoribus.
ISSAM esse saetificium. non mi. C tum ob innumera alia bene fieta. quae sentiunt nos hodie contendito Laique oli in se quotidie eoni equi . Atque haee di stributi certatumst a Troianis Aea Grin nobis ex lege ueteri suppeditatur: na vi ex Le cis pro Helena. Quique Missae pa, uitico apparet, sacrificia pro peccato antiqui trocinantur. Eucharistiae duplex habuerunt. de holocausta. quae perhibentur munus esse volun t primuin vi oblatio 3c victi. Deum illis reddidisse propitium. Vnde hoe orima sit. quae per sacrificum immoletore alterum mum nostrae sectionis membrum iuia coniti ut fidelibus ad eommunionem distribuatur. tuunt. Habuerunt adhaee paei fieatieris ei a Atque in suo missae saetisse io duo hie adnitun offerebant primitias.deelinas,de alia id generis tui complecti, nam ibi missi fietis non solum multa. quae ad alterum membrum gratulatoruimmolat de offert Dominum Iesum Christum. D sue Eueharisti ei sacrifieij sunt referenda. Prout pleno ore testatur ips sedeo medit de hibiti babimus itaque Missam non esse propitiatori-εc quidem solus qui equid antea Deo eum pro um sacrifieium. Ut videlieet saeriseus offerat fi se .rum pro alijc obtulerat. Ut vero cognoscas lio in Dei dominum nostrum lesum Christu in quid erroris atque superstitionis in hae senten patri. eumque per huiusnodi saerifieiu reddaetia contineatur. videndum est quam paucissi- placatum atque propitium a quo etiam remisimis de natura saetifieij. Quod, ut non receda, sone in peccatorum his unpetret, pro quibus inus a iusta tractationis methodo, partiemur. dicit se offerte, siue ut malunt,sacrifieare. Quo ut aliud propitiatorio dicamus,aliud gratulato demonstrato videbimus num Missa sacrifieiurio, siue ut Graeci loquuntur Conclu Eucharisti eum siue gratus atorium diei possit. duntur hae e distinctionis membra sub cominu E Vt autem praestemus quod primo loco decre-ni quadam generat que definitione, qua diei. uimus ostendere. ab eo auspieabimur. in quo inus nihil aliud esse saera fietum quam opus. nobiseu scimus aduersario colentire. id quod quo Deo aliquid oflerimus ex eius voluntate, est, coenam Domini sue Eueharistiam sacram Evteu in honore afficiamus. Nec illam particu, tum esse. Quod s est ut ultro fatentur. cos uitalam mireris adieeiam. Ex eius voluntate. quan tur non posse eam esse propitiat tum sacrafido qui dein nil offerendum a piis est Deo. quod eium. nam saeramenti natura prorsus diuersa ipse non requis uerit.&sbi gratum esse deeta est, natura sacrifieij, quod vi pereipiatur . non rarit. Hoc odseruamus, quando volumus queo grauabor definitionem sacramenti proferre. piam donare honoris causa. eum primis inue, Sacramentum est opus quo Deus exhibet,ibgamus quibus nain potissimum oblectetur. F quod ibi verbo promissionis significatur,adie Inter proAtiatorium autem sacrificium Segra. esto externo binbolo.quas promissionis factaetulatorium hoc diserimen ani maduertimus .ut sigillo. Duo enim contanet saeramentum. Uero propitiatorium vim dicamus habere placandi huin in primis quo exprimitur atque offertur iratum Deu in de merendi omnibus pro qui by Deo prohinio. Habet deinde elemento ex
D fertur. condonationem peccatorum. Gratuis ternum, quo promissio consignatur vi eam fir
latorium vero siue Eueharasticu in non hoc ha- mius apprehendamus. Tantum igitur intersebet. ut Deo reeonei siet. sed ab his qui iam in distant saeramentum & sacrificium. quantum amicitiam sunt recepti offertur,ad gratias Deo - dare de accipere: quia in sacramento aeeipimus
agendas eum ob reconciliationem impetrata, a Deo quod est pollicitus, in sacrificio damus deo se
95쪽
de osserimus, quod a nobis reqtiirit.vnde si vo . Alumus propri/ loqui, Coena Domini eum sit
ut illi volunt heramentum,non potetit esse saerifieium ni velimus idem esse dare atque accipere. Neque proderit eo eonfugere,vi dicant missam nomen habere propitiatorij saetificii, quod si memoria oblationis quam Christus in ara erueis patri obtulit, eamqi insciabitur nemo veth fuisse propitiatorium saerificium.& videtur eongruere.ut monimeta, itidem Do minentur ae res quas exprimunt. Unde Augustinus in epistola vigesima tertia ad Boni lici um, Nonne semel immolatus est Christus in seipso. 3e tamen in sacramento non solum per omnes Paschae solennitates. sed omni die populis immolatur . nec utique mentitur qui interrogatus eum responderit immolari Si enim sacramenta quandam smilitudinem earum rerum quarum sacramenta sunt, non haberent. omnino sacramenta non essent. Ex hae autem
sint litudine plerunque etiam ipsarum rerum nomina accipiunt. Hae e illi obiicere pro sua sententia consueuerunt. id ei reo dixi isto prae textu nil ab aduersarijs profici, quia hse non a
gimus quid Coena Domini per quandam s. militudinem diei possit. verum quid proprio
sit. de reipsa existimati debeat. Augustinus enim qui ei latur, id nomen haud concedititiis per Transsationem atque Metonymiam. Est altera ratio, quae idem probat Christus obtulit
semetipsum idcireo no est quod nos ipsi rursus eum offeramus alioquin uteri oporteret illud Christi saetifieium non fuisse plenum atque sufficiens. quod Epistolae ad Hebraeos passi in aduersatur nono & deeimo eapite Verum hieetiam eausari solent, Christi saeri seium in eruee fuisse quidem plenum atque integrum. sed
eum nos quotidie labamur fle assidue peeee. mus opus esse vi noua recentiqi sacrifieiorum
oblatione frequenter instauremur. Figmentuest quod aliquibus potest line onere,at non it. Elis' Ie ne runt Epistolam ac Hebraeos. Do minum fetam sua morte & saerifieio nos in
aeternum sanctis casse, atque una oblatione in aeternum consummasse sancti fieatos. Non fuit itaque temporarium meritum mortis Christi,
ut non possit nostris quotidianis lapsbus opitulari. Ad idem saett.quod in consesso est, ex offerentis gratia de dignitate id quod offertur
Deo. illi gratum esse atque aeceptum: nam Deus cum omnia condiderit 3e si omnium FDominus. mini md opus habet. ut sibi a nobis quippiam donetur. Sed beneuolentia flua eris
ga in os ameitur. eonsueuit munera suseipere
de grata habere in odore suavitatis,quae fidelesami ei te ab illo in filios eooptati.ex eius praescripto ei adduxerunt. Unde si mali sint qui offerunt.fide spoliati. orbati eharitate de spe destituti. exrerationi sunt Deo illoru munera. ut
in pleristi loeis sanctae seripturi apertissime videtur. de praesertim in primo eapite Esaiae. In cquam sententiam 5e Irenaeus eoncedit, qui a Lfirmat dona de oblationes a sanctitate offeren tiu merer ut grata de aceepia sint Deo. Quod
eum ita habeatur, quanta blasphemia ge absurditas ab illis inuehitur. qui Christia a ministro
offerri volunt .vi nimirum ex ipss emeia iurgratus patri, is qui prae omnibus est dilectus. cuius gratia Se meritis nos oportuit miseros Adami filios Deo Ae patri reconciliari. Quare aspexit Deus ad munera Abel, non autem ad munera Caines Cur suscepit Autonis Letificia. no aut e Cora. Datan de Abyrancnε potamus aliam reddere ea osam, nisi id factum pro condiu tione 3e sanctitate personarum. Abelis inquam de Aaronis . nam quo ad Deum cui saetificaba.tur.idem fuit.& munera utrinque paria: num
eadem ratione dicemus in isto eorum sacrificio Missae propitiatorio. Deum suscipere sibi immolatum filio m.ob gratiam, merita. dignitatemque saerifice Avellat Deus . fideliu mentibus tantam impietatem obiter admonebo, sacramentorum esse long h diuersam sortem .ut quae . ministro nequaquam etfieaeiam. sanis
C esitatem Pel honorem sibi vendicent. Ea enim ui equid habent dignitatis .ab institutione.vi et ieeta Doeo Ae Christo Iesu Domino nostro habent, qui fit ut a malis ministris mini md contaminentur. Quamobrem id concedendu esse
non dubitatem, offetentem nil posse Deo offerre . seipso dignius: id ei reo videmui Christum eum esset nobilissimum sacrifieium lictor si obtulisse semetipsum,aim a nobis pro summo eximioque munere id petiisset ut in sui xtatis
D perderemus animas nostras. nosmetipsos ab negaremus. Quod Paulus ad Romanos duo decimo eapite vehemetissime hortatur ut fiat. eum inquit: obseero vos per misericordiam Dei, ut exhibeatis eorpora vestra hostiam vi uentem. sanctam Deo placentem. vhi vides
nos nihil habere praestantius nobis ipfs quod immolemus Deo . modo simus per fidem filii grati Se aecepti. Ideo s volumus in Coena Do mini idem agere quod Christus egit. non illused nos ipsos Deo mactabimus. de ut hostias in
odorem suauitatis morti fieabimus. Ediuerso in Sacramentis administrandis nullus est Ecelest minister. nis extrema laboret dementia. qui non fateatur. se administrare ovib. Christi sibi rem missis res quae sua in dignitatem mas ximo intervallo superant: nam fidelibus per sacramenta Christum ipsum, gratiam. spiritu sanctum de remissionem peccatorum distribuit quae omnes eius virtutes non solu vincunt.
sed eum eo qui puluis est 3e cinis, nullo pacto sunt eonferenda . Longh adeo est aliud Christuofferre patri Se Christum exhibere per saera menta credentibus: hoe . ministro Eeeles vi puro homine fieri potest . id vero tantum ab ipso Christo homine & Deo fieri potuit. Qua re ut prorsus rehciatur haec blasphemia, quae oneremur isteri Christum filium Dei . patearespiei de aeeeptari ex gratia ge dignitate Oile
rentis, execremur de damnemus eiusmodi esset missam. Ut illa Christus offeratur patri cui loquuntur) per saeerdotem. Non estvllussae et dos qui talem hostiam offerre valeat. nisi ipse mei Dominus noster. qui semel id fiet t. atm
96쪽
i a tam absolut p. vi veth in ervee dixerit. Con A integra 3e iusta sacramenta Domini percipiat.
Huie aliud addemus,omnibus saerifieiis id
necessarium esse ut praerepto Dei innitItur. lioquin sunt inutilia. tantum abest.m Deum placent: eum potius irritant atque offendunt. Quod Sauli uti venisse se imus eui Samuel dixit.Meliore esse obedientiam victimis sit Hi remias cap. . inquit Deum non fuisse loquutum de victimis se sacrifieba maioribus lud nam exeommunieatio habetur potius in illis priuatis missis, quam comunicatio illi e enim ita unus oblata sumit, ut alij nihil percipiant.
Novi eos emati haec eludere eo commento. quod ille uncis.vt aiunt. sacerdos nomine tot iv
Ecelest comunieat: sed quo mandato id ne ite quo Dei verbo sule it ut hase eeremonias quae v viilis est, ex fide oportet ut fiat: fides autem non habet lo eum ubi sermo Dei non sonat.orum, quando illos eduxit ex AEgyptiaea servi B Eadem ratione quispiam eat 3e se quotidie barate . sed tantum requisiuisse, ut suam vocem audirent. Nee alia de causa.vtiam praefati su mus in desinitione ueri se ij .visum est addere, ex voluntate Dei offerendo. Quod s obedientia no suerit sacris et ij radix. morti serum osse id tibus e fi eitur. At ubi mihi ostendent isti homines mandatum de immolado filio Dei Tautum praecepit Christus Apostolis quando eoenam instituit. Aeeipite, manducate. aecipite, biptiret Se obtendat se nomine totius Reel est idae ere. Se hane sua in tinctionem quibus voluerit aut vivis aut desunciis applicet. Nec minus illud expendendum.nos hoc noui Tellamenti tempore non trabere exiernum saetificium. ideirco inu enimus nostram a Paulo appellatam diis , aere is. Et Christus monuit sole. ut veri adoratores in spiritu se veritate adorent. vndo dicimus illud argumento malo eo nectie Fueabite ex eo omnes. 8e quando haec feceritis, in C runt ante legem 3e sub lege externa sacrifitia.
mei memoriam facite. Audivi nonnullos qui dicere ausint. isto loco Facere. idem esset a que sacrifieare,quas Christus praeceperit illis verbi ut se in qualibet coena saer si de vi illi diee. re malunt. in omni missa sacrifiearet. Me celthpudet tam sophi eum figmetum diluere: hocvnu in dieam, in ambiguis voci bos non fundi duin esse dogma: de mandata. poti simum de tantis rebus.no eonsueuisse tradi in saeris lite ieitur de modo ea esse oportet. Vt enim in Christum transtatu in est nune sacerdotium .se riti lii praeter illo extant sacerdotes. ita saetificiu non est aliud praeter illud, quod ipsemet in cruce obtulit. Quare veterum sacrificia dicimus umbras 3e imaginei suisse mortis Christi. Be picturarum instar. Altare Ae victimarum mactatio illis inceruiebat. sed Christus verum saetifiei ii obtulit: fuit eorpus eius .hostia, de crux altare. ris amphibolis loquutionibus Paulus de Eua. D super quo est oblatus: nobis vero, qui iam fru-
gelistae tam lue utenter horum mysteriorum meminerunt. ubi nam quaeso ullum ver bd vel
sacrificis vel victimae a nobis offerendi ab illis est prolatum et Aiqi hie sistere gradus noluit
impudet illorum audaei amam affinxit mendaei huie saetificio quadam eius applicationem. vi sacrifieo videt ieet arbitrarium sit. immolati onem Christi, qui b. voluerit.viventibus avi defunctis eommunieate: via si simus ignari morctu habemus mortis Christi nequali illa praeteritam oportet adumbrare reonuenit ex hoc saerifieio eonuiuium habere instructam . cuius dispensator est minister Eccles' non oblator, nec veru in altare habet, nisi velis mensam finiae rate dicere altare. Quieunq; igitur contendulsaeerdotium . altare Se sacrifieium externum instaurare . hi proeul dubio conantur nouum Testamentum in vetus transformare. Hinc est
tem Chtisti euilibet Ci ristiano apii eari per E quod veteres hostias nostras dicebant in ceu Euange ij pridieationem,si ab illis perfidε su
seipiatur. Sacramentum vero pro alio sumere, non est aliud ato; si ego pro te comederem aut
hiberem: quod san. Ut adiumento tibi esse posst,ipse consideres. Quis unquam pro altero se baptillauit Audet nihilominus haee sacrifie lorum turba asseuerare se pro quibus libuerit vitiis de defunctis in hoe suo saetigeio laetam cita comedere de bibere. Sed tam abest ut morte Christi in his suis ementitis immolationibus sbi uel alijs a se deceptis communicent.Ut potius ips 8e qui eis auscultant, per eiusmodi missas benefieio veti saerificii Christi in ervee se. mel oblati priuentur. Vnde non videntur in-epid istas Missas, ubi tantum sacrifieus edit Aebibit,appellasse priuatas. nomine quidem pavi tribus inaudito, quod reuera priuatae de desti tutae snt omni fructu saerifieij Christi. Faeessent itaque ab Ecelesta Dei tandem hae priua
tae missat enta , id est. spirituales de rationales. Cons deis randum praeterea, mandas e dominum duinagitatur ec a sacra . ut sua mors annuntietur. quod profecto non est aliud quam mentio te facere mortis eius. ut fuit sacraficium. quo no bis Deus reconciliatus est. Se pro eo gratias a gere. Nemo vero vi arbitror est qui non intel ligat memoriam sue monimentum alicuius
rei. natura distare ab ipsa re, quam designat Sememoriae suggerit. Nam si idem eo in il so esset. non monimentum appellaretur, sed rei notamen haberet. quo appellatio cum natura congrueret. Quamobrem cum demus hane actio, nem esse memoriam oblationis Christi. absumdum esset dicere. eam esse Christi oblationem. Sed aiunt argumentum concludere. Missam non esse illam cruentam oblationem . semel
factam in cruce ab ipso met filio Dei. sed ne ii t se hoc asserere contendunt: ut qui die tint hane: fle plenae in dueantur. in quibus iusta C esse quandam aliam obsationem eorporis ae observet ut Christi institutio, quam sanguinis Christi incruentam . quam debeant de habenda erena saera suis distipulis reliquit. frequentissim d repetere. Sed ita respondere, ubi fratrum habeatur communicatio, qui uni est nil dicere: quia tantum hic duo se nobis os,
97쪽
ferunt eognoscenda, nee aliquid tertium appa Aret, nisi ipse quippiam affingas. Necesse quippe est,ut quae de Christi oblatione dicuntur, vel
ad eius mortem referantur. quam ultro in eruce obiit pro nostra salute, vel de memoria Meius gratiarum actione intelligantur : Nil inter ista duo medium, vel ex rerum natusta, vel ex sacris sitetis videre possumus,
quod sacrificium diei possit. quo Christus
patri offeratur. Istud idem a nominum pro ptietate ostenditur. Nam Latinis quod sacris. Belum esse volunt. Missa est dictum, de Graecis
a me . Primum. eontendunt esse vocem
Hebrai eam de qua in Deuteronomio bis. Veiarum no assentior hula opinioni. quia si Hebra i ea vox esset,inueniretur apud Graecos seriptores qui Eeel astiea tractarunt. Non enim La
lina Eecies a reeepit Christianismum statim .b Hebrate a lingua,sed per Graecam, uti patet de Epistola ad Romanos Graeed seripta. de de
uniuerso nouo Testamento, nisi quod tantum C de Matthaei Euangelio est dubium, quod nona nulli putarunt id ab initio Hebraicd seriptum: atque quod assero in his dietionibus videre licet Alleluia, Hosanna . Pascha. Messi ab alijs id generis, quae non solum videas a Latio tinis ab Hebraeis integra esse usurpata, sed a Graecis ante illos: Eth enim Gixea Eeelesia
Latina vetustior Quare firmum certum qi est. vocem non esse Hebrai eam in Latina Eeelesia, quae in Graeca perinde non fuerit seruata. a Dre eum in Graecis, quod attinet ad . Ecelesiasti. ca, nunquam vox Misae inueniatur. sed loco eius seribant, sequitur non Hebraica esse vocem, sed Latinam. In qua re Augustini sententia me confirmat, qui ait in quodam sermone, Post praedicationem missa fit Catechumenis, se caeteri fideles manent, sic est appellata communio fidelium ae mysteriorum tractatio. quod tune illam auspicarentur. quando
Catechumeni missi fiebant : unde Missa nihil Eest aliud quam missio, quando videlicet eopia
fit abeundi. Et missam hoc sgnifieare. adhue habemus eertum testimonium,quia mysterijs absolutis elamat diaconus, ite missa est. faeit missionem. est inquit abeundi copia. Hoc ego de ista voee sentio, quamuis ab aliquibus audiui. Se fide non indignis dictam inde quod mitterentur 1 fidelibus dona ad altare, panis vinum. de alia permulta, ex quibus deinde e plebatur pars quaedam panis de vini ut ad my psi tria deputarentur Sc reliquum pauperibus distribuebatur, quod non solum ex Irenaeo Se Cypriano videre ii e et . sed se ex mellis precibus quae hodie in Missali leguntur. Imo veris. mile est ob id illas preces obtinuisse ut Colle. Elae uocarentur: quamuis nonnulli dicant ideirco se dicta . quod minister ibi oret no tantusuo, sed potius multitudinis collectae nomine. Parum itaque resert vel dieatur Missa pro missione. vel quod tune fideles dona mittierent. inimirum quado cans tur offertorium, ibi enim mysteria incipiunt tractari.viroque modo vox est Latina a verbo mitto. Sed esto, ut volunt.
vox Hebrai ea, quae in Deuteronomio legitur. tamen pro eis nil saeit, quia signifieat primitias de dona. quae populos ad Tabernaculum Domini asserebat quasi tributum, nee vacuus coram Deo appareret. Quid hoc ad oblatio nem Christi e Non enim neerdos illa ossere bat, sed populus. At modo sacrifiei volunt i psum Christo offerre, de laicos ab illa immolatione excludunt Craeei A. edi dicunt quae
vox non sacrifieiuna. sed publicum sani fidat ministerium .vnde qui tractat publicum unus. id est, tributa,vectigalia, ad spectaeuli
ad elassis extructionem vel exercitum alenduae alia id generis : pertranslationem conuenit ministro Eeel est. nam is cum doeet, profert saeramenta de distribuit: se declarat bona publi ea de eommunia tractare. quod ut in priuatis
missis loeum habeat, alij viderint. Paulus ali e ubi pro collatione usurpavit. lmo&ad Phia lippenses appellauit Epaphroditu A. m. Mest. ministrum suaru in necessitatum . nomine
quippe Philippensum illi inseruiebat. Qui fit
ut Ais edit no signifie et proprid sacrifieio m. Neque vox deducitur a quod est preces, sedilesquod est bona publica. Atque huius voeis non semel Demosthenes meminit atque illius interpres. E nominibus tum Missae tum Liturgiae nil colligunt. quod pro se saeiat ad ostendendum Missam esse sacrificium. imo po tius de elatatur haee nomina longe aliud fgni
fieare. Neque missae priuatae suerunt antiqui tus . nimirum usque ad tempora Gregorij. Quod apert/ declarat Chrysostomus. qui in aquit. saeerdotem stare ad altare de inuitare asta
teso accederent. Neque apud veteres menti
onem ullam inuenies priuatarum Missarum usque ad Cregorium.
Quid itaque faelemus patribus. qui ubi. que videntur nobis istam immolationem de saerificium obtruderet Hi non de propitiatorio loquuntur, sed de Eucharistico . ad quod genus pertinent laudes. gratiarum actiones, cofessio. Eleemosynarum oblationes.& maxim/quod nos ipsos totos Deo tradamus regendos 5e gubernandos, quae omnia eum in sacra coinmunione locum haberet, non est mirum s nomen taedificil ibi audias, illi e enim gratiae aguntur Deo. quod ita filium suum in mortem tra diderit pro nobis. Confitemur nos infinitis obrutos esse peeeatis. Se sola Dei miseri eordia seruatos. Eleemosynae clim ad pauperes tum ad altare suppeditantur. 5e nullus est fidelium quidum saeta mysteria pereipit. non se osserat Deo subditum, remrtificandum, regenis dum de gubernandum. Nonne sunt hie omnia sacrificia Eucharistica sue gratulatori ac Verudiees, illi loquuntur de filio Dei quod illi e liti
moletur, osperatur ge sacrificetur . non itaque
videtur ad ista Eucharisti ea coniugiendum.
Imo nihil prohibet i quia apud illos eosdem
a patres s attent/ legas, reperies. quod agitur in mysteriis esse imitationem illius veti heri fi ci) quod Christus ipse in ara ero eis obtulitide illius est, aiunt, inysterium. Nulli vero est
98쪽
dubium, mysteria sue saeramenta de imitatio nes nomina rerum habere quas exprimunt. Ergo apud eos sacrificare nil erit aliud, qu in
sacrificium repraesentare. commemorare. ob
oeulos ponere. 3e de illo gratias agere e semperque in illorum sententijs. quae ab ad uemrijs citantur. si bene ae diligenter omnia excutias quae supra de infra ponuntur. aliquid eiusmodi inuenies. Quod si sorte sortuna aliquo in loco non se offerat. erit ea sententia interpretanda per alia dicta eiusdem patris alubi. Sed mihi erede raro eueniet. quin illaemet ei tatae sententiae secum ipsae medicinam non habeant. Se raro opus erit eas aliunde aere ere: quamuis id non negarem patres nimis hyperbolis esse usos. 8e plus quam opor, tuisset ad veteris legis umbras deflexisse. Duo adhue in calee addenda esse iudieaui. illa Eueharistiea saeri sieta in Coena Domini non esse peculiaria Be praecipua sacrificorum .imo quotquot fideles adsunt de eommunieant. illa osse irunt. neque inter ministrum de eommuniean.
tes aliud noui discrimen quoad hane are viem, nisi quod per illum verba Dei se doctri. na populo exponitur, per illum sacramenta
proferuntur &distribuuntur: populus vero de mente sua dictis eredit. 8e corpore saer menta suseipit: minister in actione choragia a. git, de populus ad omnia,ut sunt suae partestiaeeinit. Deinde in As sis Papisti eis saerificiatim hoe Eucharisti eum siue gratu satorium non habet locum : quia non intelligunt ad stantes quid nam dicatur a sacrifieo. quare ad laudes Dei de gratiaria actiones haud possunt respondete Amen et solus ille communicat. alis nil percipiunt, oblationes Eleemosynarii, feth nullae fiunt, mors Domini mini md praediocatur. I ire Uc liquet sua priuata missu omnia euerterunt. Et cum duo sint sacrifieiora genera, Propitiatorium inquam Se Eucharistico in. Propitiatorium que haud magis quam nos Laabeant (s qui dein in totum ae perfect8 Chri .stus obtulit) Eucharistico vero quod nos habemus. illi earent: Quid superest eorum missae. nis ot mera sit hypoerisis Se ficta exitiosive cenae Dominicae animosatios Quamobrem snamus quaeso eam tandi mi ut commetita est inale valere. 8e sedulo in hoe in eum bamus. vi in us legitimusque institutionis Dominivsus instauretur.
i AN Lex Exodi. a a. de puellis eonstupratis a eonstupratoribus dueendia in repub o Cheistiana sit retinendacii, Si propter puellarum lasciuiam Magistratus nimis rigidam legem existimeti de ideo abrogandam, An minis er illis author esse debeat abrogandi an libertim hoe illis permitteres aut quid eis debeat respondere m. An Magistratus rect8 saeiat, s discedat . lege diuitia Ilii. An hae e pars pertineat ad libertatem Christianame An legi naturae conuenia Lan ve ro tota si politie, Cum sanctissimi viri non tantom iurasse leganturi Vivit Dominus: sed addunt a.
liquando, de vivit anima tua. non tantum in asleuerationibus. sed etiam in atra
stationibus: Quid responderi potest Papillis, qui dicunt non per solius Dei no
Ex lege Del Exodi vigesimo secundo non
est prorsus necesse. ut quis constuprata in . se virginem ducat. quoniam ibi additur: Quod si pater eorruptori eam dare noluerit, is persoluat dotem virginum. Haec additio magni est momenti. Nam Deus vult patriam potest a te saluam es nee patitur liberos contrahere ninptias ei tra parentum eonsensum. Atque s lexis . . nuptias inter eorruptam de stupratorem sancitet omnino necessarias, petulans puella
Mihi non viderer eonsultum reipub. ut propter puellarum lasciuiam seu petulan tiam. R de eorrupta Be a se vitiata dueenda in uxorem.abrogetur. quia nis timore huius pre nae eoeteeantur homines a stupris, passim au debunt laseivas de petulantes polluere. unde in civitate foeditas de turpitudo magis ae mm
D veilh patere me sibi stuprum inferri ab eo, que
patre inuito maritum euperet, quo eitra eius
consensum optatis nuptijs potitetur. Voluit ergo Deus esse in manu patris, huiusmodi nuptas approbare vel improbare. Cum iti. tur magistratus si pater patriae. potest huius modi nuptias suis legibus vel iubere vel re
mittere, modo erimen non euadat impunitu.
quia lege Dei ad id astringitur, ut malum tollate medio populi.
E gis abundabit. Ut itaque imminueretur
supplicium corruptorum nunquam effem au thor, ne fenestra peccatis aperiretur. Quare ministri esset . mea sententia. magistratus vide licet admonere. ut suis legibus. quoad fieti possit, criminibus habenas magis contrahant. quam relaxent.
99쪽
Lex ista partim ei uilis est. partim moralis. Id est morale ae sempiternum.ut a Magistrati bus i upra te vagae libidines prohibeantur. Adrationem vero polities spectat, genus poenae deeernere. quod principi libera quide relin . qui tur: sed ita liberum, ut mutet ludat et legis
ciuilem sententiam, ut populo suo magis videtur cogrueret non sand ad earnis libertate, sed ad vitiorum emendatione Leges Romanae ut
habetur in Institutionibus deludi eqs publi eis primo. virum honestioris ordinis ob tale A etim E admissum dimidia parte bonorum mulistabant. Ultiores autem personas relegabant de eo orali poena coercebant. Et Augustinus in lib. de Mendae. ad Cosentio cap. X. dicit: furta leuius puniri s stupra. Poenam igittar commustare magistratui libera est. Sed euneresse ha beat vitia eoErcere. vi id eonsequatur, non te uiorem . sed grauiore potios deternere debet. alioquin id viiij. ut reliqua. in dies magis tria:
gisque grassabitur. Et ex iis quae dixi iam, ad B quarta Qui monem satis responsum arbitror
Ad ultimam quaestion 8 de iuramentis. Re spondebo tres esse iurandi formas in scripturis ustatas. Una re diei mus Ser Deum. per Chri .stu in se eons milia. Aliae duae spretem habent vel preeu vel exe erationis. Execrationis forintsunt. Dispeream, mald mihi st. Quod iuramenti genus est in Psalmo . Si istue eommi s. si est peruersias in mani b. meis. Si ei qui foedere panis mecum vinctus est malo rependi, imo si destitui in se stantem me. absq; causa persequatur Chostis animi meam. 3e assequatur Be coneule et in terra vita in meam. Se dedueat gloriam meam in puluerem. Formula vero iurandi precibus est. Ita uiuam, ita me Deus adiuuet. ad quam speciem ea reuocantur, de quibus modo quaesmin et . vivit anima tua . seu viuit an iam a mea. 3ec. De prima sani iurandi ratione si vis constare arbitror per Deum tantummodo
esse iurandum. At in duabus alijs formolis nil prohibet . quin res creatae quoquo modo nomin Etur. quod utiqi obliqu/fit, si rei penitius inspiciatur euin ipsius Dei recta lieet tae ita stim ploratio. Quid enim aliud est, Uiuii anim x
tua, quam Ita Deus te vivum seruet.ut hoc ue
rum est quod modo testor: vi hoc sum factu rus quod tibi polliceor: Similiter quoad ex metationes ad Deum oratio dirigitur: eum diei mus e Persequatur hostis animam. perinde estae Deus efficiat. vi ab hostibus perpesito diue xer. Sunt itaqi praecisae 8e abreptae iurandi ra tiones. quibus ut integrae reddantur, nomen Dei est subi ieiendum. Si id diuerso quandoseon qi Dei nome exprimitur 3e vel exeeratio nes non explicantur: vi. Hae e mihi saeiat Deusae haee addat . ubi retieetur quaenam ea sint
quae pati velit, s fefellerit is qui peierat.
Peregrinorum Lonium. t Anni Areus incommode se t eisse videtur, qui Eeclesam tu
s bauerit. mouendo eam eo troueri fiam. de qua nos hisee diebus eo I sulti sumus. Deinde in eo minus
probandus est, quod eam tueatur sententiam. qua potius destruuntur auditores. quina in veris 3e orthodoxis dogmatis aedificentur. Cum enim statuit peruerram opinionem de carne Christi est litus allata. non sumpta ex beata virgine. Ana baptistis non adimere salut m . spertinae ier in ea haereant, sed adhue illos in ea professione cu ad Christum . tu ad Ecclesipertinere. an non id de pondus Se se elus illius
haereseos eleuate an non illos miseros in suo errore eonsrmat anno tralios ab eius erroris ea. uendi ac vitandi sollieitudine reuocat Sed ait, 'ui Dei timore tanguntur, cedent monstran. t ibus eos in magno ge perieuloso errore versa.
ri. At seire velim . qui merauis ille si error, quamve id horrendum pereulum. quod homines ab aeterna salute non diuellati sed eos adhue 3e membra Christi te Ee esae partes D prae caeteris exaggeret, ait quia talia nesunt.b regnum Dei non possidebunt. Si Christi fide les ministri,quamuis certis verbis Dei testimon f hane sententiam eonfutent &intonent. se errantes nis res piscant perituros, non ei,ciunt ut veritati eedant, credemus eos magis emolliendos & sanandos . eum audiuerint sua
opinionem; quamuis salsam Seu Verbo Dei talienam. ipsos neque . salute neque a Christo exeluderes Non est veri senile. imo cynaedoce.E buntur vera, suoque delirio conitam a. dicent sano praeceptori tempus Se opera perdis. Non rete do ab eo dogmate. quod propugnandum suscepi. quod mihi probatur quod homines avita aeterna minimi abiungit. Dicent praete. reae aeteri fideles uidistos euitamus Aeaue mus tam diligenter. cum illorum conuersatio non sit pesti setas nam de s eorum contagione inficeremur de supremo fine haudquaqu a pe, riclitabimur. Nadrianus. qui alias aduersatur F anabaptistis. Se ob vitae sanctimoniam .ut audiuimus. laudatur. haec parum attent8 cons deis rauit. ideo responsum putat illo suo dilemma
100쪽
mate Is cu quo agitur aut Deu timet,aut eius timore destituitur. Si Deo ne qua Ttimet. sed eupotius aspernatur. luditur opera. cu ob huiusmodi cotemptione sit exeleatus Sin vero Dei timore ornatur, rem monenti aequi siet. Sed utrunq; cornu dilemmatis, facile retunditur, qui Deum non metuit &cu ei proponitur te. terna mortis poena, illum negligere pergit. sbi grauius iudicium 8e dotiorem condemnatio
nem accersit. Qui vero Dei timore ornatus est
adhibitis vehememtori h. ealearibus, ad veritate magis citato cursu approperabit. Quare do. ctrina huiuste modi nil habet fractus & multu damni seeum trahit. Hae e summatim de tota causa iudieamus. Nune veniendum est ad eius partes & membra sigillatim excutienda.quod paucis de carptim facere cogimur. cum alia negotia sint prae manibus, quae si etiam vellemus .in termittere non licet.
id in prunis no possvinus no mirari. An ab aptistas asseri vetum habere mediatore, quamuis eius carnem de coelo allata. no de virgine se mptam credunt, celtd mediator esse non potest, nisi & sit 3e fide eomprehendatur, quemadmodo illum Deus eonstituit de in suis promissio. nib. pateficit. At ille deereuit ut carne ex homini b. haberet, de id verbis perspicuis de aper. iis in diuinis literis testatus est. Quoeirea illi qui carnem coelestem a vingunt. no a Deo prospostum mediatorem habent, sed illu quem si bi ex inuento Se eeriato suo affinxerunt. Opis ponitur. illos homines no videre nec intelligere talem a Deo propos tum de promissum esse
mediatorem, quem oportuerit carnem ex Ma.ria sumere. Quid illi videant, quidue no vide ant. parti vel nihil ad eausam resert. Ad id prosecto eredendum adiguntur. quod in lacris ora eulis ut testatissimum nobis relinquitur . eos haec videre minime cotendimus. Sed is a no videre, nee profiteri, velum plenis faucib. negareasset imus eos a salute depellere. De Iudaeis nostrorum temporum, qui clamant ex diuinis liviris rem pertum sibi no esse Messiam adhue venisse, attamen se in eum credere. ut patriarchae prophetae. ac maiores eoru crediderunt, quid iudieabit Hadrianus An dicet eos extra re gnum e celi non esse Dieat ille ut voluerit. noseu Ioanne dicemus. eos Antichristos esse qui negant Christum venisse in carne. Caecitas in s rebus qui scriptura de mediatore traditida innationem ab infidelibus non propulsat. C eitas illa infligitur. vi priorum peccatorum iusta pinna. quae eum legem 3e eaneellos fidei
transgrediatur, aeternam damnationem haud quaquam aufert.sed potius accersit.
Nee veth dicitur, saepe fieri ut qui neganteosequens, minim8 inficientur antecedens. id enim reipsa negant. tam etsi verbis dare Oide. antur, euerso quippe consequentis adeo pu.gnat cum antecedenti .vt smul nequeant eon.
istere. At dixeris imprudentes istud tollunt,fateor, sed ignorantia quoad res physicas & prophanasires leuis e enset uniri articulis aut fidei
extremu suin musmb damnu apportar: de iam A non ignorantia sed perfidia vocatur. Christo
autE ex Maria virgine natu esse ad somnia fidei capita pertinere nemo satis religionis ainbigiti Naici aute homin E ex matre. non est solo pervietu eius transre. Hoe norunt vel ipsi puerit deinde no solo confitemur natu ex virgine. sed ab ea conceptu. Quis obsecro dixerit ea quae transeunt per ventri micocipi Sed nunc in eo no sumus, ut scripturae testimonia prodamus. qui b.an ab aptista: couincamur diis o demon-B ittetur Christi carnem ex matre suisse accepia: sed ut astruamus illos qui negant id. quod ad
mediatore consequitur, ipsum mediatore proesus tollere, quamuis ore ae verbis illo testetur se credere ac sateri. Si quopiam in tegno. aliis
quis docet et no esse regi ulla ratione obtemperandor 3e nihilominus illia fateretur esse legi ti-nau tegem, aiqi ipso in regnu haereditario iure obii nere, ut arbitror extremo supplicio afficeretur. nec ci quicquam prodesset, clamare. arie
C stati se inter consequens de antecedens non videre connexione. Porto qui saperent,vel guttipolitici gubernationis haberet.illi dicetent, videas vel no videas ista collectione. id quod est
eosequens inficiando .elia anteceden, euertis.
Neqi Papistae hoc nomine liberatur ab anathemate de se inpiterno exitio quod se putent non
aliud Evangeliu pridieare ab eo quod Apostoli tradiderunt. Et ips porro negant , se videre connexione iustam Sc efficacem. inter sua do, D ctrinam de anathema. Nee tamen ista eo rapi debent. quas non exis lineinus illos qui veri, talem a se probe cognitam reijciunt de oppria inunt, longe grauius peccare, quam h a qui
negantur consequentia, te verbis salsaq: opinione affirmantur antecedentia, sed frustra .cum ea existere no possent una eo oppositis conse quentis. Peccant quidem isti leuius, ita nihilo minus grauiter. vi nisi tandem eos poenitear, aeternu sint persi uri, cum veru mediatore non
habeant: sed illum quem ipsi fabri earunt. Ne q. Hadriani similitudo quicqua hue peratinet, Hebraei ait, salsa opinione athi rabant rIesu in Dominum nostium nihil aliud fuisse nis metum homi ueni. eum qi seditiosum de mole si eum. unde hoe errore decepti, eum crucias fixei ut, quae iliora iniuria eis ex falsa opini o ne prodibat,in ipsum tamen velo Christum. non in eo mentitium gramabatur: Sie etiam Aiana baptistae quando credunt de inuo eant Chrib stum qui passus est pro nobis, qui resurrexit de
per quem gratis condonatur peccata de s arbitrantur dium de coelo carne attulisse, ne tamda Uero mediatore aberrant. Hie diei mus, nisquis diligenter excutiae similia, facile illis deeipietur verum quide ei errores hominum res non immutare, non enim Dei natura ex falsis hominum opinionibus in uertitur, ut quia semper eadem firma & inconcussa maneat. Sed ta
men distinguendae sunt hominum actiones: G quaedam ita circa subiecta sua veruntur, vi in eanihil prorsus imprimant. nihil immutet aut in nouent, ut est actio sciendi Se eredendi. dii res quae sciuntur3c credutur. a credenti b. se seientibus