장음표시 사용
271쪽
Ix Vtrum sepulti an inhumati iaceant defuncti, quoad eorum salutem, nihil refert. X. Sepulchro ornari vel illo destitui, viventiu est vel solatili, vcl tristitia. XI. Cura sepeliendi, ut religiosum munus est retinenda.XII. Reuelationi, qua praecipiuntur martyrum ossa effodi sepulchris,ut adorentur , non est credendum.
IL Mortui sancti ignorant ex seipsis, quid circa illorum cadauera aut se. pulchra fiat. IIL Locum sepulchri sibi deligere, pictati est consentaneum.
I. Seruus Abrahami, qui signum sibi constituit ad agnoscenda uxorem Isaaco , domino delectam, non tentavit Deum. II. Qui experimentu querit diuiuae virtutis, ut eius fides aut alioru magis confirmotur, aut ipse magis, aut alis instruantur, is non tentat Deum III. Illi tentant Deum, qui sine vera fide, sed ex contemptu ut suae curiositati cupiditatiue citis fiat, ligna quaerunt. IIII. Tentare Deum, est de eius potentia,bonitate, & side, sine causia experimentum querere. . Curiositas est immoderata sciendi cupiditas, qua vel non inquirenda inquirimus, aut quaerenda non recta ratione indagamus. VI. Mulieres, quae interdum patriarcharum concubinae dicuntur in sacris literis, fuerunt eorum uxorcS. VII. Ea quae nobis ex praedestinatione debentur, ut assiequamur, precari dei laborare debemus. Vil L Cum praedestinatio actionem Dei aeternam significet,nullam ei possu .mus extra Deum assignare causam efficientem. IX. Concedimus Deu predestinare illos, quos preetuit, bene usuros donis suis: verum negat Dus, illum bonum usum donorum Dei, caulam este diuinae praedestinationis. X vocatio, bonus usus donorum Dei . fides, caeteraeq; virtutes & sanctae actiones piorum, causae & principia praedestinationis esse possunt: verum a posteriori de ad cognoscendum.
272쪽
XI. Declaratio diuinae bonitatis &iustitiae finalis causa, sed generalis diuinae praedestinationis albi gnari potest.
i. Patres ex sua cognatione quaerebant uxores, ut maior consormitas ino rum in matrimonio haberetur , firmiusque vigeret apud eos diuinus cultus, & cum infidelibus minus communionis cstc osten
II Steriles , quae non peperisse describuntur in veteri instrumento,decla rant Dei donum esse tacunditatem & partui Virginis fidem faciunt: postremo filiorum Dei regenerationem auum brant, ad quam ineptae sunt humanae vite i II. Non redduntur modo nobis oracula ut priscae synagogae, quod oraculorum finirum Christus iam datus sit, & copiosior per illum spiritus pro venerit : demumque plures di clariores scripturae sanctae modo extent, quam Patres habuerint.
iis XXVII. capitibus Genesios.
i. Et si Deus aliquid euenturu esse homini reuelat,no ideo eis licet conistia d iuinas lcges, aut contra rectam ratione facere, quo illud eueniat. II. Tametsi qui nobis benefaciut mali sint,eis nihilominus debemus graisto animo & benefacere & bene cupere i L Quando in sacris literis aliqua Patrum peccata narrantur, inde vita eis xcmplum non debemus petere,verum illic potius admirari Dc fidem. IlIL Cum orbis fame premitur,ea non est dubitandum peccata puniri. V. Deus posteris interdum benefacit propter maiorum merita, qui iam
VI. Quamuis inuidia fit graue peccatum: tamen assici & Eelo, contingit quandoq; citra culpam. VII. vchem entes animi perturbationes vitandae sunt,ut apta simus spiritus sancti organa. VIII. Actioncs Patrum quas peccati speciem habere videmus, si illos demus incitato, fuiste ad ea diuino spiritu peccatum ibi non habet locum Ix Ex prosperis & aduersis quo ad externa, non potest certo iudicari, qui homines Deo sint chariores. X. Q Mnuis minister verbi & sacramentorum est Dei iust rumentum, non tamen suo arbitratu facit, ut illa prosint quibus voluerit, cum id ex Dei voluntate pendeat.
273쪽
I. Cum nobis sacrae litetae diligenter exponunt quasdam patrum actio. nes,dum pueri essent,nobis declarant,cons ueuisse Deum saepe homini. has indicare huiusmodi praeludijs, quq postea adultis euentura sint. II. Peccata patrum allegorica significatione epe nobis typos exhibent rorum ad aedificationem pertinentium. IIL Patres in veteri instrumento leguntur quandoq; liberis suis solenniter
benedixisse sub finem vitae, ut praeclara vaticinia & sententiae quas tunc in illis benedictionibus proferebant. attentius & percipercuriar a seistinetentur.
t cum helicitas aeterna obtinenda per Christum minimh percipiatur .
humano sensu aut ratione: terrenorum bonora nomini X commo
de nobis describitur in X literis. it Christi fidelibus, quamuis sub eluce, vin persecutionibus modo vi
uunt, tribuitur a sancta Scriptura summa copia bonorum tempora-.tium, quo illis exprimitur vera stelicitas, quam in praesentia, etsi non ablolutam. Inchoatam tamen possident. v x .
IIII Deus in fines , se praedestinatos dirigit hominum opera illis qua
doque imprudentibus i interdum veto consilio rationeque sua eis demonstrata. v. Qui curat pro sua vocatione. ut indignus non promoueatur aut praeficiatur aliis: is non odio sed amore etga illum existimandus est affici: siquidem inter alia studet, ne ita promotus, dum male segetir,graui rem damnationem iubeat.
V L Imprudentibus D minus honis magis expedit seruire quam imperarer ideo eis, quo ad te tales exhibent,illam debemus optare conditionem. VII. Mulieribus & si in Ecclesia loqui est interdictum, quia tamen none nunquam sunt prudentes , di gratia Dei illustratae, prauatim sutit audienda eorum consilia: neque ita, quod a foemina sint, statim contemni debent. VIII Declinare persecutiones de fugere. si in loco ec tempore fiat. lauda. bile est. IX. Quamuis ad ferendam sententiam de alicuius probitate Ac iustitia. non habemus certius indicium , quam ex eius operibus: tamen argumentum necessarium non inde colligitur ad eam inferendam.
274쪽
x Christo tribuitur primo, ut sit domus Dei: per illI vere, Ecclesiae, di cuique fides
XL Figere aliquos titulos publice in memoriam beneficiorum Dei, nec est superstitiosum, nec legi diuinae aduersatur.
xl L Illae precessiunt efficacissimae. quibus ea petimus quae scimus nobis , Deo esse promissa.
utrumq; fieri potuit. & quod Isaacus voluntatem Dei sciuerit circa fi.lios . antequam illis benediceret, atque eam ignorauerit. II. Cum non sit nisi unus Christus, non potuit dari Eim eadem benedictio, quae lacob IIL Quod Rebeccaminorem filium maiori praetulerit,meusari potest,cum p s opter oraculum quod de eis audiuerat, et tum quia curauit. vi popa lo Dei praeficeretur melior, & minus idoneus remoueretur. IIII Consuetudo ut tempore Apostolorum ordinandis ministris Ecclesiae adhiberentur precationes & prophetiae . videtur li veteribus patrihus desumpta : qui filus benedicendis & illis bona precabantur, ac euen
p o POSITA EX VIGESIMO OCTAVO. Vigesimo nono capite Genestos.
t Diuina prouidentia, quam sacrae literae Dei sapientiam appeti ant, non modo sutura praeuidet, verum creatis rebus proprios fines constituit.& eas in ipsos dirigit. IL Nihil est adeo abiectum in rebus creatis, quod prouidentiam diuinam subterfugiat. III. Si quid in orbe casu aut fortuna fieri dicitur, hoc non ad diuinum, sed ad nostrum intellectum est referendum. IlIL votum in earum rerum genere ponitur,quae ad cultum Dei pertinent.
v. Hominibus natura insitum est, ut Deo vota nuncupent, si quando ad. nitantur serio quippiam impetrare. vl votum est lancta promissio, qua nos obligamus ad aliquid offerendum De v I l. Ad bene vovendum neceuaria est notitia earum rerum, quae Deo offerri, vel ab ipso peti debent,vi vovendo non offeramus, nisi quae Deoicimus eu e grata, nec illa petamus, quae diuinae voluntati aduersantur.
275쪽
Quae sint illa quae Deo placeant ad amussim diuinarum scripturarum debemus expendere, sed ante legem latam Patribus licuit regula naturalis luminis ea examinare. IX. Monastica vota & quibus obstringunt se homines ad peregrinandum, ut fit in Papismo, impia sunt habenda.
T. Quando Iacob decimas vovit, utq; diuino cultui certum locum deinputaret, ea obtulit Deo quaeilli grata esse pe= se notum erat.
grata,tamen aliquid vovirianon est superuacaneum.
XII voti ob igatio non aduertatur verae libertat L
XlII. ubi incerti sumus de vi intra re, utrum Deo placeat. aut inde videmus periculum nobis imminere temperandum est a voto, o nos obstrin- ganius ad offerendulis trux Deo. . . t in rivo i ..ILL A - .
XII lL Qui aliquid vovere statuunt, ante omnia id eurare debent,ut ipsi Deo
X U. Deus quo ad matrimonium, ut multos propinquitatis gradus inter dixit , ita iniri voluit inter illos, qui ndo admodum essent dispares genere, quo charitas esset amplior,& conformitas maior.
XYL Cum in matrimonio consentas requirantur coniugum, sicut una pro alia supponatur, etsi carnalis coniunctio sequitur, ibi ratum non est matrimonium.
l. Iacob non est accusandus quod plures habuerit uxores, tum ratione temporis, tum quia ipse unam tantum petist, caeteras vero duxit aliorum impulsu, ilh Quamuis liberi. diuitiae ac honores sint benedictiones Dei, non ta e men qui istis carent sunt pronunciandi simpliciter maledicti. IIL Ut sollicitudo est euitanda comparandarum diuitiaru liberis nostris, ita amplectendus est labor & studium parandi illis necessaria, quo non
u IL Industria dc obseruatio,qua 1 naturalibus rebus nost ra commoda elicimus,non laciunt, quo minus illa diuinae bonitati asscribi debeant. v. Industria lacobi. qua oues dc capras propositis virgis in canalibus concipere curauit, miraculum adiunctum habuit. v L Cum sanitas egrotis reddenda, sit in manu Dei,& pharmaca sint instru menta, quibus ipse utitur ad eam reparandam, ideo non sunt negi genda , neq; illis est nimium tribuendum.
276쪽
v II. Non debemus ab aliquo furtim subtrahere, quod ab eo nobis debetur, ne magistratus publicam potet latem violemus. v I I Uera fides non patitur, ut syncem Dei cultui alienum desuperstiti sum admisceamus. ix ut religio repurgetur ab idolis & superstitionibus non est priuatorum hominum vi agere, verum ad hoc legitima lunt instrumenta, sacrae conciones, di pia colloquia auiubendiu, T Magistratus est curare, ut in iua ditione habeatur doctrina lana: dein de armis & vi prohibere debet, ne M. i ta ea fiat, quod legitimo Dei cultui repugnet. XL Praeceptum Domini de fuga in persequutione, non est reuocatumne'
que fuit, ut nonnalli afferunt temporarium.
XII Non est fugiendum in persecutione . ut infirmitati ac timori indulge
mus erum quo divinae gloriae magis inseruiatur.
xlIL Pastores Ecclesiae, quando sine illis ovium Christi spiritualis vita, nec
l. polmamia est euitanda, quia & multa affert incommoda & levis uiles, quae receptae sunt, & honestas . illam prohibent. i L Qui donum I Deo non habet continendi. matrimonium detrectaare non debet paupertatis praetexta. IL Ex vi imaginariae facultatis . quae corpus immutat,&laetum coram ri adiunctum, concludere possumus, magnam fidei vim, quae totum immutet hominem, dum Christum essicaciter apprehenderit.
I. Habuit Ecclesia ante Christi aduentum ad est,spiritus fudit trutem puniendi impios. IL Cauendum est ab irritandis sanctis hominibus, nam saepe numero a diuntur, quum aliquibus male precamur. IIL Conuenit his qui praesunt populo Dei,ut de obiectis criminibus se pura
gerat , suam innocentiam testatam velint II IL Tametsi Scriptura commemorat plura angelorum nomina . tamen illorum naturam, proprietates di differentias parum nos docuit. U. Ex eo, quod Christus omnes angelos gloria excedit, nosq; secum ad dexteram Dei sedere fecit, non insertur necessario, sanctos futuros esse Angelis praestantiores. c. Timor
277쪽
THESES. 33VL Timor piis hominibu ideo prodest, quod illis stimulus est ad Deum
VI l. Quando hominibus Deus vel Angeli se offerunt sub aliqua specie col. poraliu rerum, non mentiuntur cum illis utantur ad eos instituendos. VIII. Lucta lacobi cum Angelo eum admonuit de viribus 1 Deo sibi collatis: ita ut vinci non possit, neq, repelli a consequendis promissis. I x Nominum varietas, qua Deus&Angeli in Scripturis nominantur, de riuata est ex actionum diuersitate, quae illis tribuitur. x Peccati poena est, quod hominis aspectus Dei praestitiam ferre non
X I. Qui matrimonia init cu infidelibus, neglectae religionis habetur reus. XIL Nullus populus vere est unus, qui in seipso de rcligione ditanti t.
I. Vt tum per somnium aut vigilando luctatus sit Iacobus cum Angelo, nil possumus ex Scriptura conuincetre. IL Deum videre , facie ad faciem, non semper significat in S. litetis, Dei naturam & essentiam perspicue intueri. IIL Neruus ab Angelo percussus in lucta Iacobi. portendebat eum non si, ne carnis molestia superaturum esse aduersa, quae illi imminebant. IIIL Nos etiam luctamur cum Deo & vincimus, quando tentationes illa
I. Non licet priuatis hominibus aduersus Tyrannos excitare seditiones, aut priuata aut horitate illos occidere. IL Quando Tyrannus potestati sublimiori subiacet, apud illam potiatis licet iure agere contra eum:verum si habeat summum imperium,Deo committenda est vitio.
Ii L Iudices qui surgebant in istaea a populum Dei a Tyrannis vindicabant,
id non priuata authoritate: verum diuino iustinctu fecerunt. IIII. Cum Tyrannide si qui premunturillam cogitare debent esse manum Dei,quemadmodum famem,pestilentiam, grandinem, fulmina,&alia id generis. U Ad sacrum coetsi conuenientes maiori diligentia animi nostri sunt re purgandi,quam si in alio quopiam loco essemus Deum precaturi.
278쪽
v L Necessitas moriendi non facit, ut mortem dolere non debeamus. v IL Morte non debemus consolari hoc nomine,quod simpliciter sit bona. cum potius econtri, in malis sit habenda. III. Neq; rursus hoc argumento quod corpus malum sit, aut eius conium otio cum animo: quandoquidem ista simpliciter sunt bona. IX Consolationem mortis veram adseri spes resurrectionis: nam per eam corpus animo restituitur sublata omni eius corruptione, & viiijs qu hus animum assicit. x Consolamur & hae de ratisia, quod mors 1 Christo sit victore in praesentia habeat amplius rationem mortis et datur enim ab ea reditus ad vitam. XI. Mortis habetur consolatio, quod piis liceat ea bene viLXIL Mortem minus dolemus, quando cogitamus eam esse piis absolutam
carnis mortificationem, & peccandi finem, demumq; peream transiis tum nobis patere ad vitam aeternam. XIIL Quamuis ex multis argumentis fideles consolationem mortis deda cere possunt: non tamen eam quaerere debent, ut nullo pacto doleant, cum Deus eam voluerit esse poenam. XIIII Genealogiae quae traduntur in sacris literis, faciunt ad historiae noticiisam, atq; ut deprehendamus veras fuisse promissiones Dei. x v. De genealcgiis multum contendere. aut eas curiosius tractare,non hiscit ad aedificationem.
I. . Non est filiorum Deiat hanc vitam sine molesti s agere sibi proponant. IL Cuiusnam criminis Iosephus accusauerit fratres,cum sancta scriptura
non exprimat, nos temere non debemus assirmare.
III. In Republ. bene instituta debent inhiberi prauorum hominum accisationes. IIIL Cum fraterna correctio & accusatio mundo carni ii sit odiosa, idcirco est maiori studio in Ecclesia retinenda.v. Praediti spiritu prophetico suo arbitrio arcana non intelligunt, sed prout Deo placuerit illis reuelare,& inde in suis negotijs plura interdum ignotasse deprehenduntur. vle Quando sacra scriptura inferiorum meminit,statum mortuorum quoad utranq; hominis partem, significat.
279쪽
VII. Qui de Lymbo, & alijs mansionibus inferorum loquuntur, dum plures dei cribunt, incerta altarunt. VIII. Dum aliqui foedi lapsus patrum in sacris literis commemorantur, id piis non ossicit, sed multis modis prodest. I. Primo Dei fidem hinc admiramur, qui propter illa peccata suam promissionem ab illis non abstulit. a. Deinde videmus quantumuis sanctos peccato fuisse obnoxios. 3. Admonemur praeterea,vt quod in aliis damnamus,ipsi caueamus. . Et scripturae diuinae conciliatur aut horita quae tam fideliter crimina prodat eorum, quos laudandos ama init. s. Postremo, Deum admiramur, qui ex illis malis, bona elicuerit. IX. Ante legem quaedam ceremoniae fuerunt in usu, quae postea puerunx per legem confirmatae. X. Iudas male Thamarae praecepit, ut expectarct Selae adultam aetatem, cuni nemini iniungi debeat matrimoni j dilatio. XI. Lapsus patrum qui nobis in Scripturis proponuntur, cisi allegoricos mysteria quaedam continent, non tamen ideo sunt vel laudandi, vel
XII. Mulier honesta non debet ita mutare habitu, ut meretrix videri possit. XIII Quamuis forte existimarit Thamara lut quidam Hae braeeorum interpretum asserunt j se poste virum habere socerum tuum, non propterea excusanda est cius simulatio, qua se meretricem fecit. XIIII. Christiano magistratui non licet in sua ditione ferre lupanaria.
I. Studium hominibus natura insitum, ut crimina occultent quae admiserint, debet eis esse frenum, ut sibi ab illis temperenti II. Lege qua tenebatur quis mortui semen excitare, neq; pater tenebatur, neq; illi qui Levitici decimo octauo cap. perhibentur inter te coniugia inire praeter fratres. III. Christus in sua stirpe quosdam maiores habere voluit grauium criminum reOS, quo demonstraret, se peccatores, fastidio non habiturum, modo ad illum fide accedant.
l. Pulchritudo corporis cum sit donum Dei stimulos adfert ad pietatem dc virtutes, sed hominum vitio est res periculosa.IL Cum morum honestas periclitetur propter formam bonam, ideo ca- vcndum ne nimio cultu corporiS conquiratur.
280쪽
III. Insomnia diuinit immissa conceduntur quibusq; infidelibus, quo pii
inde illustrentur. III L Prophetiae & interpretationis somniorum quae diuinitus immittuntur, Deus tantummodo faciendus est aut hor. V. Christianae spei aduersatur, plus aequo tribuere naturalibus causis. I. Sperantibus in Deum licet uti temporalibus auxilijs, modo illa habeat ut diuinae virtutis organa. UIL Quu premuntur homines aduersis, id propter peccata fieri credenis dum est:non tamen ideo licet inde inferre temere, illa eis accidere priuatim ob hoc vel illud peccatum. VIIL Die celebrare natale conuiuiu agitando,quo Deo agantur gras e de beneficio creationis,non est 1 pietate alien in modo id fiat cum modcitia. IX. Vsus honestaru voluptatum est, ut semper habeant pietate adiunctam. X. Quibus annis datur ubertas, magist ratum est.ex presenti copia subueni- rc sterilitati, quae succedenti tempori euenire pollet.XI. In magistratibus creandis, & pietas & industria ciuilis spectanda est. XII Vltio etsi prohibetur priuatis hominib',magistratui tamen precipitur. XIII. Vim vi cuique repellere licet. XIII L Ut magistratui praecipitiat vitio de criminibus sumenda , ita reis tuisbetur, ut plenas inflictas sibi propter admista scelera patienter serant. - XV. Quum principes aut eximias creaturas debita veneratione adoramus. obseruandum est, ne quid ab eis petamus, de quo non simus certi ex verbo Dei, quod a creatura peti liceat. XVI. Consessiones peccatorum probamus, non tantum Deo factaS, verum etiam hominibus XVIL Enumeratio singulorum peccatorum, impiu est ut praedicetur necessaria ad salutem.
L Contritio sine poenitentia, non est cum fructu remissionis peccator u nisi fide innitatur. IL Si ex dignitate & merito contritionis consequeremur peccatorum remissioncm, de ea semper essemus dubi j. IIL De reliquis sanctis operibus ide sentimus, quod promissiones assequuntur, prout illis scriptura sancta attribuit, non ex sua dignitate aut merito , sed prout a fide excitatur. IIIL Furtum si morte puniatur,reus non potest iuste conqueri, quod patiatur ultra meritum. , Fudi