장음표시 사용
381쪽
Et certe, sive vera est M. Catonis v illius sapientis definitio,
oratorem esse virum bonum dicendi peritu na: qui, quomodo viri, Milis fias, docet, potiorem ac prae Stantiorem parte in arti oratoriae docet; sive ristotelem , sequi talumus, ut quamlibet bonuin oratorem esse posse dicamus, etiam qui non sit vir bonus: sacere tamen illi niodo possumus, quin eam partem Philosophiae, qua formantur mores, Oratori futuro neceSsariam esse fateamur. Quomodo enim apte et copiose aut laudabit aut vituperabit, nisi qui virtutum vitiorumque naturam, e quibus Omnis Vera laus et omnis vituperatio nascitur, diligenter cognitam ad pertractatani
habuehit Quomodo potens et ossica in suadendo aut dissuadendo futurus est, qui, quae secundo horum librorum de utili atque inutili traduntur, nunquam didicerit Quid aget in iudiciis, qui iustitiae iniustitiaeque cognitionem e Philosophorum sontibus haurire negleXerit on ego, Si troporum ac schematum Xempla traderem et quotidie illa ludi magistrorum dictata cantarem, dei ordio, de divisione, de narration o de confirmatione, de epilogo, de generibus caussarum, de statibus, ad quae puto iam multor uni vobis aures Occalluisse, plus vobis ad loquentiam prodessem, quam cum aut libros Platonis de republica aut Ciceronis philosophica interpretor Vera et solida eloquentia non tantum in verbis posita est, Sed in rebus Praeclare autem Horatius , Scribendi recte sapere est et principium et fonS. MRem tibi Socraticae poterunt ostendere chartae r Verbaque praevisum , rem non invita sequentur. Sod ut Ixion in tabulis pro Iunone nube in ita hodie magna pars hominum pro eloquentia amplectitur inanem loquacitatem. Λtque hoc deterius eunt i res, quod qui missis rebus verba
curant, ne Verba quidem Salis curant, suntque in illo ipso suo puerili ac ludicro studio negligentes. Vos, si me auditis, Utrumque curate, ct date operam, ut olim ratio vestra et copia rerum madeat et bonis ac lectis verbis constructa sit. d utrumque vobis peram meam prosit Or et magi ut VOS Xcitem, quam ut me Xtollam, iam nunc praedico ac praemoneo, nisi ad aliquam in hoc genere laudein perveniatis, daturum me Operam, ut omnes
homines intelligant, quidvis potius vobis quam me Vivo hortatorem ac ducem ad loquentiam defuisse.
382쪽
GUM ARISTOTELIS LIBROS DE ARTE RHETORICA INTERPRETARI INCIPERET.
HABITA BOIIAE POSTRIDIE NON MARTII
uredo ego, auditores, vestrum plerosque mirari, eo Sque maxime, qui me diutissimo audierunt, quod, cum huius anni principio rationes Ciceronis in Verrem explicare ingressu LSSUmo Stendi SSemque, non prius me destiturum, quam eas in ne ab Sol 256vissem; nunc mutat praeter opinionem vestram consilio, riSt0- telis libros de arte dicendi interpretandos susceperim. Nam duodecim totos annos, quibus in hac urbe publice docui, eam consuetudinem, quantum in me fuit, constantissime tenui, ut, cum alii ordinis mei homines sere tertio quoque mense novum aliquid Susciperent: quod illa crebra commutatione facilius et allici et retineri iuVenum animos cernerent: ego contra ab eo, quem Scine in manus suscepissem, libro non facile avelli me paterer, neque integrum modo annum, sed nonnunquam triennium aut quadriennium uno atque eodem in scriptore consuinerem. Quod institutum meum etsi non deerant qui reprehenderent illi tamen, quibus ego me probari cupio, semper probarunt. Nunc igitur quid caussae fuerit, ut ab eo desciverim, perire constitui tum ut ne quis id, lamquam temere factum, levitati atque inconstantiae adscribendum lutet; quin ut omnes intelligant, quidquid huius ''
Nemo haec egens non meminori Ciceronis pro Rosc. mer s. i. Cf. Supra Vol. I. r. . pr. 7. pr. Oninitio autem Muretus in ariandi orR-tionuin exordiis neque S elegans reique ipse M. TulliuΝ. ContrR Iiuii multiel rutu, qui Latine Scribunt, non alii e posse exordiri videntur nisi sic: Voncubito Ore lerosque aut ic verum est, quod nemo ubitat. an. 'in Scripserat, ni fallor, sumpsissem. I . R. - Ηaec Sane Sollemnis sor-mul eΝt, in manus mustre sed quemadmodum Sties Oiiiii in Domit cap. 14. dixit reci ere in manum catenas, sic Inuetus a vulgari ratione desci,cens mihi non diΝplicet et videtur suscipiena verbum . . 'suisse, ut librum non sim pliciter Significaret legendum, sed quem quasi laveret atque ampleXaretur. R. ostro Sic non raro loquitur Terentius. Sed maxime tu pertinet 0eus Εui . . . 122.
Eu quidquid huius feci, causa diminis
o. Cie ad Ail. XVI. . . o. Itaque non video sciturini mo, quid estis sit, statim liqui literarum et infra Ag. 319 Il. n.
383쪽
sactum est, vestrae utilitatis caussa lacliam esse, neque alio quam ad studia vestra, quibuscunque rationibus possum, promovendaq)m OS Omnes conatus, omne cogitationes, Omnia consilia pertinere. Primum igitur viros graves et in hoc studiorum genere diligenter accurateque Versatos, qui et ad me saepe domum ventitare et cum licet, auditorium hoc frequentare con Sue 'erunt, quoties recordarentur veterum illarum disputationum, quae a me de rebus gravissimis quotidie habebantur, et lini cum Aristotelis libros de moribus et proximo cum Platonis libros de republica interpretarer, indignantes atque aegre serentes audiebam, e redactum esse me, ut de quaestiunculis ad Grammaticos pertinentibus disserere cogerer et monere pueros, quid Latine, quid minus diceretur; quaerere, ex qua familia suisset Verres, aut unde duXisset uxorem, aut ubi et quam diu exulasset quis ille esset, quem legit in laqueis irretitum versicoloribus tabellis iudicum sc- veritati cripuisset Hortensius; quando ludi Romani, quando ludi Victoriae, quando plebeii committerentur eiusdemque generis
alia quae sallere modo atque oblectare puerorum otium, non otiam cordatorum hominiani studia tenere possunt, quorum in Orationibus Ciceronis aliisque eius notae scriptis Xerceretur indu Stria a me graviora quaedam et minus vulgaria requiri Cicero-2ornis Scripta magnam partem eius ni odi esse, ut eorum sententiam
quilibet, qui modo neque pingui atque obtuso ingenio sit neque in litteris hospes et peregrinus, si non tacite, at certe aliquomodo per se consequi queat esse alios scriptores, qui sine aliquo itineris duce vix perlustrari a rudioribus possint μ' ad hos cuperose aditum sibi per mea patefieri, ad hos facem sibi a me aliquam praeserri quod laboris in eis intelligendis capere necesse haberent, eius sibi parte ui per me aliquam detrahi. In eo autem sermone saepe ristotelis libros de Rhetorica nominabant, stendebantque non obscure, nihil sibi accidere posse iucundius, qua ius adducere me possent, ut eos publice interpretarer. Ego qui et iustae eorum petitioni 'μ obsequi cuperem, et ut verum latear, Voluntate mea eo inclinarem, quo me ipsi vocabant nihil tamen prius decernendum statui, quam , ut veteres illi pollinem, ita eum consulerein, qui mihi in rebus obscuris et incertis pro pol liue si praestantissimum virum et summa eruditione, Summa Virtute, summa dignitate praeditum, Gulielmum irietum Cardinalem, commune decus ac praesidium omnium litterarum omniumque lit-M Immo iuvanda, amplisscanda quo sensu proinovere non dicitur. AER. temere Mureliis quamvis imperfecti coniunctivi et antecedant et Usiuniatur, praesentis contui ctivos sit - oueat, DSSint . . videtur po-Fui ΝΝe de quinii id in valet quod iam pilii GrRium Lat. . 14. e Mir disserui de Iustini XXXI. . verbis his Antiocho pacem vetenti ad risi res conlint nihil esuitum, Africano praedicante, neque omaniS, Si Nicantur, Gnimo minui, neque, si incant, secuntiis rebus insoleScere ubi amen vir eruditis,imus v. Praedicti te magis quam pers. inditum debebat Spectare. Haec enim loci ratio est: nihil auitum, quini praedicaret Alre vel Nihil additum. Νι--ε raedicabat AtD. R. - CL adn. pag. 144. R. AER.
384쪽
teratorum. Λd quem cum Venissem sententiamque ac voluntatem ipsius super hac re exquisiis Semra Omo Omnium, quos unquam
audivi, disertissimus et in dicendo copiosissimus ita vehementer hortari me coepit, ne ulterius disset rem sacere quod rogabar, verbis, quae timido quoque possent addere ment in , ait Horatius,' ut non modo me , qui eodem, ut dixi, propendebam, sed quemlibet alium, vel eloquentia vel auctoritate Sua, quo vellet, impii Isurus suisse videatur. Illius igitur auspiciis, quod elix faustumque sit, bonae spei plenus, ad hoc mihi arduum
ac laboriosum, Vosis, ut spero, utile ac fructu OSum munus accingor Et quoniam consilii mei rationem, tanto praesertim
auctore subnixam, Satis iam omnibus probatam esse conlido, accedo ad ea , qua celeberrimi Λristotelis interpretes cuiusque libri principio accurate tractare ac persequi solent. Sunt autem illa numero Septem. Primum enim videndum est, quid in his libris Aristotelis propositum sit, quod illi σκοπὸν vocant: tum
2M quae utilitas ex accurata eorum pervolu latione ' sperari queat: tertio, quae sit vis ac ratio inscriptioni SQ quarto, sitne verus hie ac germanus ristotelis latus quinto, quo ordine inter ipsius opera legi debeat sexto, in quot ac quae praecipua capita dividatur: 0Stremo, ad quam philosophiae partem pertineat. De quibus singulis dum breviter dispulo, peto, ut me attente audiatiS. Propositum est igitur Aristotelis viam ac rationen tradere, qua, ubi persetua ac continuata ratione utendum est, Videamu Omnia, quae accommodata Sunt ad id, quod volumus, persuadendum atque obtinendum. Nam ut in topicis, quibus tota in dialecticen 'l'l')compleXus est, Omnes vias tradidit, quibus in coll0quiis et congressibus homi num possemus probabiliter aut opinionem OStram.
tueri aut alienam impugnare ita in his libris nihil praeter milliteorum, quae SVi SSU OS Sunt, cum quis perpetua oratione aliquid multitudini persuadere meditatur. Egregia res, Deus immortali S, egregia et digna, quam vos, quibus integer aevi Sanguis, qui quibus virent genua, iuni Studio ac contentione
385쪽
sectemini. Quid enim aut gloriosius aut lilius aut denique plabilius quain regnare quodammodo ac dominari in aliorum animis, sectere eos linguae gubernaculo quo velis, et quid probent, quid reiiciant, quasi pro imperio ac potestate praescriberes Neque ver est, quod Vereamini, ne vobis sucus stat, neu praeclara quaedam et Nimia professi, nihil postea, quod aut exspectationi
vestrae aut pollicitationibus nostris respondeat, proferamus. Ari-Stoteles est, quem Sequimur, non ostentator aliquis, non Unus X
istis diobolaribus p magistris, qui cum inepta quaedam et puerilia et ad scholasticas modo concertationes utilia tradiderunt, hanc Rhetoricam esse iactant; sed Philosophus gravissimuS, veritatis amantissimus et cum aliis no in inibus suspiciendus, tum hoc vel praecipue, quod semper plura praestat, qua in pollicetur. Utina in modo vobis serio experiri libeat, an haec vera sint utinam quam lacile dictis nostris constabit fides , tam facile ac constanter a vobis industria sedulitasque praestetur. Non metuo, ne qui Sse delusum conqueratur. tque equi dein prope iam Super 'aeaneum puto, plura verba sacere de eo, quod secundo loco proposueram, hoc est, de utilitate, quae accuratam horum librorum tractationem
ConSecutura Videatur. Nam et res per se clara et perspicua est;
et cum alii, tum uos ipsi saepe multa de utilitate eloquentiae dixi 25sinus; et Λristoteles ipse sub principium huius libri in eam sententiam dicturus est pauca quidem, ut Menelaus Homericus, sed quibus nemo acer et intelligens existimat O plura requirere debeat. Transeamus igitur ad inscriptionem, quae haec est Aristotelis de arte Rhetorica libri tres. In qua nihil sero aliud notandum
videtur, quam non frustra in ea artis nomeu XIJ PES SUB OSSe.
Plato enim, ut suo loco videbimus, Rhetoricam artis nomine indiguam esse dixerat, eamque usu tantum quodam et Xercitationerationis experti conlineri, et ut ipsius Verba ponamus, τριβρηνι υνον ινα καὶ ε Πειριαν λογον εἰναι tradiderat 'l'l' Quam opinionem ut statim a principi amoliretur 'l'l'l' Aristoteles, ne qui sorte Platonis auctoritate omni oti nullam esse artem dicendi putarent, in pS librorum suorum vestibulo artis nomen adscripsit Vix puto esse quemquam hodie usque de imperitum, ut hos libros esse eos autumet, quos de arte Rhetorica ad Theo-ο D. Cicero de petit cons. . S. 33 si eum, qui tibi Promiserit, audieris fucum, ut uicitur, facere velle. Vid. Grono V. Di in Crent pag. 34. d.
tur. FH. Iulii nunc hoc verbo perpseram utuntur tanquam idem significante citio D λi tiari ceruere, quum non it liuit si uani a sirina e uicere. Ostr.
386쪽
dec tenoris lotcles scripsit sed tamen quia scio suisse qui ita crederent, quasi praeteriens moneb0, alio esse eten in tertio horun libroruit ' libri ad Theodecten citantur. Nunc dicamus de eo, quod quarto Oe po Suinius, et videamus equid certo On- stilucre possimus, hos libros ristotelis esse. IIuvos ν cis τι κbu Nn τνης T υν προσωπων δοξης, ait Siniplicius. Ne quis
utile tu hoc rustra quaeri existini et, sciat, veterem hunc erroremes Se , ut clari scripturibus multa tribuantur, quae ab eis scripta non sunt. Sic Homero ipsi scriptorum nostrorum antiquis sinio
non desunt qui hum nos sive, ut hucydides vocat, μ')pro ocinia salso tribui ad limitent etsi mihi qui dein liue vili desoninem dubitationen tollere videtur, qui ea ut Homerica agnoscit. Sic quaedam Moschi et Bionis Theocrito vulgus adscriDil. Sic
Λra citi putatur esse, cum X Luciano constet, eam esse Dosithei: ' et Securis, quam Hephaestio siminiae hebano tribuit. Sic Phaedonem lat0nis sunt qui Panaeti Stoici esse contendant. l 'l'l' Sic eiusdem Λlcibiades secundus ab aliis ad Xenophontem resertur.' Sic denique multa scripta veterum, aliorum 260 Sunt, aliorum putantur. Contigit hoc interdum propter similitudinem nominu in ut cum Demetrii lexandrini libellus elegantissimus de elocutionc Demetrio Phalereo p tributus est. Si eolim uillae subulae tribuebantur Plauto, quae Plauti cuiusdam erant. Sie navimenis Lampsaceni liber de Rhetori ea ad
Λlexandrum vulgo in luroris lotelea numeratur. l' Sic quidam exuctoribus non ab eodem Homero scriptam esse dicebant Odysseam, a quo Ilias scripta esset. Interdum propter similitudinem inscriptionum ut eum Ethica scripsisset ristoteles, scripsisset et Nicomachus, erant olim qui Nicomachi Ethica ad ristotelem re- serrent. Sed practer ceteros Pistotclis scripta senserunt hoc malum: idque propter eam caussam . quam ni Ox audieti S. Pistoteles moriens Theophrastum ut scholae, ita bibliothecae sua successorem reliquit Theophrastus et suam et eam, quae Λristotelis suerat, Neleo Scepsio, qui utramque in patriam asportavit. Huius
heredes, homines imperiti et idiotae, libros illos negligenter ha-
387쪽
suerunt, ita ut multis admoduin locis humor corrupti et a tineis exesi sint. ccidit, ut reges stac, conficiendarum hi bliotheca rum studio incensi, libros veteres undique conquirerent, magnaque praemia proponerent, Si quis ad se aliquid Platonis aut Λristotelis aut similium attulisset. Ibi improbi homines, pecuniae cupiditate adducti, multa adfinxerunt Aristoteli, do quibus Aristoteles nunquam ne per somnium quidem cogitarat. Ianc historiam narrat Strabo lib. XIII de situ orbis, narrat thenaeus, narrat
Plutarchus in Sylla.' ' ρα pr δε πολλα βιβλία κα ἐκεῖνον
ἐάλι Πτα To χρονον , ait Simplicius, et πολλοὶ των βασιλεων περι τα βιβλιοθνηκας σπουδάζοντες, πολλου χρυσίου Tia πε ξε- νωριεν τευν βιβλίων Ἀνουντο. Quatuor igitur argumentis praeeipue et γνησι deprehendi solent similitudine elocutionis convenientia sententiarum; si item liber ille, de quo quaeritur, citetur in aliis γν)ηοίοις aut in eo citentur alii, quos conStet osse γνο ιους, et si eum ex antiquis ii, qui de huiusmodi rebus iudieare poterant, pro Aristotele habuerunt.
CUM PERGERET MEORUΝDEM ARISTOTELIS si OBR DE ARTE RHETORICA INTERPRETATIONE.
HABITA ROMAE POSTRIDIE NON NOV.
torum ain annorum consuetudo seri, aut utilitatis vestrae ratio postulat. Licuerit lim adolescentiori captare ac persequi communes locos, et eorum unum aliquem quotannis deligere, in quo comendo ac poliendo primus hic consumeretur dies. Tunc sortassis aetatem floridam loriduin rationis genus non dedecebat: Studioseque omnia conquircii tem, quibus aures irritarentur, nemo
a Strab. pag. 608 sq. Athen. I. pag. 3. A. Iul. Sull. Rp. 26. R. D J , Quae hic desuait inquit Thoma Nili Oea vel ex inii inlium verborum ii Spectione certum est expleri per sequens Mures P 00-i udii in Rhetor Ari- Mutetis librum I. id Tom. III pag. 35. R. et cf. LaZer. Diatr de R. et Scr. Muret pag. 559. n. R. .oo Sic Cicero ad Fanu. IX. . r. adolescentiorem dixit novam ACademiam. an.
388쪽
culpabat. v Mea nunc oportet mecum una canescat ratio: ct ut corporis tardior totus ellectus est, sic et ipsa n gravior facta, amplius sibi iuveniliter exultanduin non pulet. Non Omnibus aetatibus eadem conveniunt neque quicquid virginem decuerat, matronam decet. Etiam anni tempestatibus sua cuique ceterarum dissimilis pulcritudo est. Verno tempore gemmea pratorum nemorumque viriditas, et rivorum decurrentium allis et ini pacta molliter ad pellucentes lapillos argenti similis aquilla pascit oculos mulcet undique aures avium canius ; ab arboribus in novum se lorum induentibus Odores suavissimi alliantur ad voluptatem atque Oblectationem nania dirigi eamque spectare unam videntur. I alis adolescentiae facies est. At posteaquam et ruges
et arborum latus aestivo calore percoctos ac torrefactos tepore SUO initigavit et ad maturitatem perduxit autumnus, longe aliu nrνο-rum, altu arborum aspectus est. Flavae segetes, lividae vites, 262 Onustae opibus suis arbores; non corollae iam aut Serta teXuntur, sed teritur arca, filiunt praela horrea cellaeque complentur ad illi litatem, non amplius ad voluptatem, omnia reseruntur. Hic, in qu ego nunc sum, quasi autumnus quidam aetatis est, quod senectulis limen ac vestibulum Graeci poetae vocant. Quo tempore, ut in rei familiaris administratione attentiores esse ad lucrum homines, omissis inanibus, solent ita me in hac litterarum tractatione, quod mihi unicum patrimonium est, iis omnibus, quae ad pompam tantum atque Ostentationem faciunt, amputatis ac circumcisis, si uetuosa modo consectari decet. Itaque hodie non saeiam id, quod multi me fortasse acturum putabant, ut aliquod niihi argumentia in si imam, in quo disertus ac copiosus videri studeam ; sed ea ratione ni ea complectar, quae, Si dabiti Operam, ut bene penitus animo combibalis ac comprehendatis, non mini- tuam vobis utilitatem allatura esse confido. Quando enim Pisto-tolis de arte Rhetorica libros una evolvere XOPSi propter Dam, quae quotannis aestate sic ri solet, exercitationum nostra ruin interni issionem diu iam ab eo evagati quasique peregrinali Sumus, ne quid a res nobis in comino ili alterat, neve ob Siet, quo minu quae
reliqua sunt facile a vobis percipi possint revocabo ac repetamusque a capite Omnia, quae usque huc duce ac magistro Aristotele didicimus, cor uinque summam quandam conliciam, ut, cum vobis in nemoriam redegero si quid illuxit, omniaque sub uno aspectu POSucro, commodius celera perlexantur. Principio igitur meministis dicere me, quatuor fuisse, quac ristoteli de tholorica
scripturo obiici posse viderentur. Primuin, non alis dignam esse, quam talis lanitisque Philosophus sibi docenda in atque illii strandum Sumeret: quippe riuatim usque coe coiitempsisset atque abiecisset
' s. ad n pag. 112. R. De fori sis articula illitem dictum m Dag. 1.
389쪽
Plato, ut in Gorgia eam cum arte coquorum OmparaSSet, a Sque inter se proportione respondere diXisset Merito aute in magna
iam tum orat Platonis auctoritas. Sed cum idem ille Rhetorices exagitator Plato dialecticam summis laudibus allecisset, sum in artificio secit ristoteles, ut in ipso peris sui vestibulo
Rhetoricam non cum arte coquorum, ut ille di Xerat, sed cum ea, quam ipso laudibus in caelum tulerat, quam fastigium innium disciplinarum vocaverat, dialectica X aequo conserendam ac comparandam esse contenderet, idque veris ac solidis argumentis doceret. 263 Deinde quia idem Plato Rheloricam ab artium numero Xcluserat
eamque usum Od quendam et exercitationem esse, artis ac rationis expertem, dixerat: obiicere aliquis Aristoteli poterat,
seu Stra eum in ea re certis praeceptionibus alliganda ac devincienda laborare, quae usu tantum quodam Sine ulla certa ratione contineretur. Quam reprehensionem ita Summus Philosophus a se nioliebatur, ut doceret, quaecunque ab ho in inibus il fierent, ut alii temere ac fortuito, alii exercitatione et diligentia adhibita idem ossicerent iis in omnibus causSam notari observarique posse, Urita eveniret caussae autem, eu quidque sat 'l' cognitionem ac coni prehensionem, et omnium et Platonis ipsius consessione proprium quiddam artis esse ; exquibus ellici, aut artein iam esse Rhetoricam, aut certe, Si quis in eam curam incumberet, facile ad artis sorinam posse revocari. Nam quod tertium adserri poterat, sive illa ars esset sive minus, satis multos illius doctores ac magistros extitisse, ut cauSSan0n e S Set, cur hic noster actum agere et quae ab aliis toties decantata ac repetita erant, denuo reponere atque iterare vellet id ipse ita futabat, ut diceret, alios ante se omnes ut particulam modo Uandam artis alligisse, aut etiam iis se in rebus exercuisse, quae nihil ad drtem pertinerent nervos ac robur ipsius artis aut modice delibasse aut penitus omisisse; alios igitur eam doctores requirere, alii Smagistris indigere; peram in ea pertractanda ac perpolienda Suam
minime otiosam ac supervacaneam fore. Quarta aecu Salio longe m- niti In gravissima erat, nisi resutala esset. Erant enim qui dicerent, Rhetoricen non modo utilem non esse, Sed etia in pernicio Sam Cpe Stiseram : ut eam qui docerent, nedia in 'l' l praemio assiciendi, sed e civitatibus citciendi atquo exterivinandi viderentur. Hanc infamiam arti suae conflaverant Sophistae, cum profiterentur, arrO-gantibus sane verbis et invidiae plenis, docere se, quomodo RUS Saluserior dicendo superior fieri posset Sed Aristoteles et multi argumentis eam utilissimam esse hominum generi docuit, et
M CL ad n pag. 259. R. Ceterum hic quoque mallem ScripsisSet compas aret diceret CL adn. pag. 106. et T. R. in. o. Cicer Orat. S. 42. Plato, eaeasitator omnium rhetorinu. R. - CL pag. 259. R. Il. J Immo fleret mii 'Heduin raro in primo membro . Sed Sic Plerum lue ponitur, ut rite Cedente Degati, ne, vel expressa ei tacita, vim negauit magi augent. in. τ iiDCL adn. pag. R. 212. Str. R.
390쪽
lune nata vulgo X ea Inanare putarentur, ea non arti ipsi adseribenda esse, sed eorum improbitati, qui re per se bona et salutari ad homines in frauderia inducendos abii terentur. Dis perpurgatis accessit ad ipsius artis tractationem : ac primo loco docuit, salsum 26 esse, quod Plato a Gorgia dici secerat, quodque multi postea, quanquam merito abaristotele reiectum ac repudiatum, secuti sunt, Rhetoricam esse aut artem aut facultatem persuadendi. Ut enim medicina non est ars sanandi, sed ars videndi oninia, quae apta et accommodata sunt ad sanitatem' aut conservandam aut recuperandam ita Rhetorica non est ars persuadendi, sed ars videndi atque excogitandi onmia, quae in quaque re valent ad faciendam fiden Certe enim cuiusque artis finis v est id, quod ita unaquaeque ars Spectat, ut non progrediatur ulterius sed ubi id praestitit, suo se
munere persun clam putet . Ut ergo medicns non ita se demum muneri suo satisfecisse arbitratur, si aegrotum sanaverit Sed cum Ulatu quidquid a se requiri potest praestitisse, si ex arti Suae praeceptis ea omnia adhibuerit, quae ad sanandum pertinebant ita rator, etiamsi non semper persuadeat dum tamen nihil omittat eorum, quae artificiose cogitari possunt ad persuadendum, linem arti suae propOSi tum consecutus est. Nam quod postea quidam clari inprimis ac nobiles dicendi magistri finem oratoris esse dixerunt, per- Suadere munus autem, dicere apposite ad persuadendum: in quaestione satis per se ad explicandum facili distinctionem minime necessariam quaesierunt. In omnibus enim artibus idem prorsus estos scium artificis et linis artis. Sed nihil prohibet eum ipsum artis finem ad alium sinem ulteriore in referri, i hiat constare potest ex iis, quae dispulari solent principio libri primi Ethieorum. Neque unquam ni ita statuendus est, ut illius consecutio atque adeptio non sit in potestate nostra. Et 0 sequebantur Stoici in muli graviori disputatione, cum dicerent, finem hominis esse, non quid eniconsequi ea, quae secundurn naturam essent id enim non semper ab homine posse praestari sed omnia sacere quae ad illorum consecutionem pertinerent. Quod quidem ita mordicus defendebant, ut dicerent, num periti iaculatoris esse, non tam collineare, id est, euru loculli, ire in peteret, hasta aut iaculo altingere, quam Omnia
sacer ad collineandum. Qua in re etsi deridentur a Cicerone ac Pilitarcho, 'ol' non tamen fortassis iam ridicula os corum opinio, quἰuia primo aspectu videri potest. Sed ristoteles, ut ad instilutum no reseramus, Rhetoricam definiebat lacultatem videndi, quid
τὸ Hur viilii rohibere reueiura usus etiam Cicor est, III de T. 11.