장음표시 사용
221쪽
ad judicia facienda ' do omnibus inferioribus, et ad opera mira et utilia in hoc mundo, ut seri habent in certis electionibus constellationum hi etibus hujus vitae, propter prOSpera mundi promovenda in meliuS, et ut omnis adversitas reprimatur. Et sic patet quod coelestia cognoscuntur per astrologiam duplicem, et nihilominus quod praeparatur per easdem cognitio ad haec inferiora. Nam non cognoSeuntur essectu Esgonii alnisi per Suas causas; sed coelestia sunt causae aene. 0r hq
videmus. Secundum quod philosophi determinant QVi ali torres . denter Et cum ita sit tunc omnium' inseriorum o
nitio dependet a mathematica potestate. O Rutem depend. specialiter potest ostendi per Virtutem geometristae, cum tamen haec est vilior inter omnes parte mathematieae. Ergo, Si hoc potest demonstrari sine contradictione' possibili in illa, multo magis credendum S rerum cognitionem dependere a taeteris partibus mathemuti m nobilibus, et etiam qua ratione ab ea, et ab aliis.
Ergo, si ab illa dependet, similitor ab aliis habet 0- pendere. Sufficiat igitur nunc propositum declarari in geometri eiS.CAP. XXXI.
af et T. facienda Pom. . ii aratur' praeparetur, T. omnium Phorum, T. sine montradictione d sinoe omni contradictione T. in illa J m. T. igitur l m. principium t Opus Maius, P. 6.
222쪽
0 ideo tota originalis rerum cognitio depende ex parte ossicientis et materiae. Num ossiciens influit
sua in virtutem in materiam, et tranSmutnt eum usquequo res generetur. Et hic Sunt radice totius sapientiae rerum et Scientiarum, propter quod diligenter voluilin revolvere et Xnminure, et ad ramoS, et flores, et
fructus applicare. Et diligentius scripsi de hoc, quia vulgus totaliter ignorat hanc philosophiae partem nobilissimam, quoniam non est Scripta apud Latinos. Consideravi igitur a parte essicientis tria Scilicet generationem virtutis ejus, et multiplicationem, e notionem et circa generationem, primo, quid Sit Sta Virtus, quam omne agens influit in materiam in quam agit quoniam est flectus Hia uniVocus, Similis genti naturae distinitione. Et cum vocetur VirtuS, Vel SpecieS, Vel imago agentis, e multis aliis Dominibus, consideravi quomodo educitur in esse nn per generationem de potentia materim, an per XitUm ab agente, a Perimpressionem, sicut sigillum agit in certi m. Nam
hic os summa dissicultas, propter ignorantiam istius partis philosophiae. robavi tamen certitudina litor
quod haec virtus educitur de potentia materiae, sicut aliae res naturaliter generatae. Et onSideravi us agenti faciunt species, et quod tantum necidentia odio faciunt speciem, vel novem ad plus ε Scilicet, calidum, frigidum, humidum, ieeum, IUX, Color, odor, Sapor, SonuS. Sed tamen omnes Substantiae, tam spirituales quam corporaleS, faciunt eam. Species enim substantiab
et J m. T. nominibus sed virtus habet
militudo agentis, et imago, et species, et idolum, et Simulnerum et phantasma et forma, et inten- tio, et passio, et impreSSio, et Um- bra philosophorum, apud auctoreS aspectibus. Species autem Don sumitur hic pro quanto universali apud Porphyrium i. e. logica species , sed transumitur hoc nomen ad designandum pri- mum effectum cujuslibet agentis naturaliter.'' Opus Maj. p. 358.
hic haec, . faciunt speciem plus J
om. B., an inseris aster Onus.
223쪽
XXXI. OPUS TERTIUM. 109ngsentis es compoSita, et non est solius formae, ut bustimatur. Et quod species rei universalis sit universalis, et poete rei singularis sit' singularis. Et quomodo idem Dei agens in quo leunque agno ut
si calidum agat in frigidum ob in laetum sudi illud
idem in utrumque, scilicet speciem; sed diversificatur operatio a parte reeipientium, Sicut sol per eandem virtutem dissolvit inuisem et constringit lutum. Et Porseollyaddidi quae agentia OSsunt complere suas species, et 'T '
qus non Nam gentia nobilia non possunt, ut angeli et coelestia, et homines, et aetera animata nee etiam in animata mixta e elementi quia tune angelia pro
dueeret angelum, et sol solem, o homo hominem, in generatione Speciei et si quidlibet oneraret per hane viam completum individuum similo ei Domin et definitione, quod esse non potest. Sunt etiam agontia
debilia, quae non possunt complere Un Speetes, Ut color, odor, Sapor, et Onias. Sed alia, ut quatuor elementa, et eorum quatuor qualitates, et luX, possunt complere sua speeieS. Me enim noVem sunt habentia generationein specierum. Et de patientibus et recipientibus hujusmodi speciem est magna OnSiderati : UO- modo sellicet elementa possunt patio coelo, et quO- modo coelestia possunt restipere Speeie elementorum, et quomodo coelestia a coelestibus, et hujusmodi. Et ostendi causas omnium istorum cire generationem
bilia, ut color, Odor, Sapor, et OnuS, quae non POSSunt, yc. T.
224쪽
DglΝD converti stylum ' nil multiplicationem specie rum a loe suae generationis; et ibi sunt longe majora et plura. Sed hae multiplicatio non potest X-plicari, nee sciri, nisi in lineis, angulis et figurisci et ideo xposui totam multiplicationem Secundum omnes differentia linearum, et angulorum, et figurarum, in quibus deleotntur natura operari. Et certificavi quod species multiplicatur super lineas rectas, dum vadit in eodem Orpore, ut in celo, Vel igne, Vel nere, Vel aqua, Vel ulio. Sed eum Venit ad corpus subtilius vol)densius, tunc illinc, si cadit perpendiculariter Super Corpus Secundum denStu Vel rarius, tenet in eo vias rectas. Si etiam corpus primum et Secundum aequentur in raritate vel densitate, adhuc in utroque tenet vias rectas. Sed si corpus secundum fueritdsensius primo radii cadentes ad angulos inaequales, scilicet qui radii non sunt perpendiculares declinanti supersei corpori secundi a recto incessu, et ibi saviunt angulum; et haec deelinatio angulari vocatur fraetio radii. Sod liae fractio variatur duobus modis. Nam si corpus Seeundum est densius primo, ut necidit descendendo a coelo in Sphaera elementorum, tune fruetio rudi est inter incessum rectum et perpendicularem ducendam a loco fractioni in corpus Seeundum. Si ero corpus seeundum est rarius, tunc incessus restius cadit inter fractionem et perpendicularem ducendam a loco fractionis. Et haec variatio fractionis in multiplicationse virtutum maturalium ist ina de
stylum opus MajuS, P. 7. Sed et T. De J et T. fuerit densius P fuit rarius vel densius primo, et radii cadentes, U.; fuerit vel densius primo, L. multiplicatione, naultiplicitate,
225쪽
XXXII. OPUS TERTIUM. Illmajoribus mirabilibus naturae. Unde lite patet quod natura est sagacitatis quasi in itiae. Nam per lias varietate inuessuum et fractionum iunt infinita naturo Seereta, et imiliter manifesta sensibus nostris sicut patet ad visum de urinali pleno aqua, vel de crystallo rotundo objecto radiis solaribus. Nam per hane duplicem fractionem, quarum prima sit in corpore urinalis, quod est denSius Ore, et Secunda in aere retro urinale, quod est subtilius urinali, medidit quod radii A sh0Wn
eongregantur u Ulaetum unum In aere Tetro Urmnle, glasses.
in qu puncto aeeenditur ignis, qui comburit levia combustibilia ; et ideo me combustio probat nobis
quod natura operatur Secundum duas fractione : et sic probatur ausa per fleetum. Et hoc est argumentum naturalis philosophi, quando per Suam proprium industriam arguit. Sed quando adjuvatur per geometrienna potestatem, tunc potest demonstrare combustionem hanc per causam sustin. Et sic est de omnibus operationibus naturalibus. Et ideo non possunt darieausa rerum naturalium nisi per Vias geometriae, quod est summe notandum. Num ibo a quocunque philosophante naturaliter, quantumelinquo audiverit vel legerit, quaeratis causam hujus combustionis, nihil poterit resp0ndere; sed ieet Sic esse X Occulta causa. Puer vero Johannes portavit crystallum sphaericum Send hi maii ixperiendum P et instruXi eum cin demonstratione 1- 'et fguratione hujus rei occultae Neu est aliquis in mali thetota Italia. sicut nec Parisius duo, Aut 0ssunt dare in . causam ut licienterii in lac parte et Multa eXposui circa has fractioneS.CAP. XXXIII. DEINDE descendi ad aliam radicem coo nitionis rorum, sine mul'
et ist ieri multiplicationem Virtutum ingentium Q ΘΓ os specie lineas aesteXas Species quidem rei non recipit vio. . '
226쪽
multiplient se in partem sibi possibilem et hoc est
redeundo in partem n qua Venit si reflexio fiat ad nngulos rectos vel a latere illius partis, si refloxiosa ad angulo inaequales. Et utraque Starum ne 'eS-saria os in operatione naturae, ut videmus ad Sensum in Visu. Nam per speculum sit offlexio poetei visibili ad nos se oculus videt se per radium re-s0Xum nil angulos rectos, et videt alia per radios reflexos ad angulos obliquos. Et hae reflexio variatur quin si a plana superficie fiat reflexio, tunc unus radius reflectitur ad unum punctum M si veron conenV Sphaerieo, tune omne cadentes in unam ei reulationem circa Xem sphaerae reflectuntur in punctum Unum, et congregantur per uno modum, et sit
combustio levium combustibilium, sicut per fractionem superius dictam, et sortior. Unde vulgatum est quod speeul concavo ad Solem posito igni nocenditur cujus demonstrationem se figurationem transcripsi. Si iterum sint reflexio radiorum solarium in servido tempore a Su-Ρ0rficie ovalis figurae Vel annularis, possunt congregariona nos radii, qui cadunt in totam superfletem eorporis Specularis; et tune, quia infinities infiniti radii congregantur, poteSt fieri combuStio cujuSeutique combustibilis, ut ligna comburuntur, et lapide caletnentur, set metalla fundantur. Et hoc est unum se ultima et maXim potestate geometricae praecipue cum pol ritsiori spe combustio in omni distantia quam VolumuS, ut omnis eXercitus contrarius, et castrum, et civitas
infidelium tomburantur EL patet possibilitat hujus
227쪽
XXXIII. OPUS TERTIUM. I lardi quia ubi pauci radii per si actionem, vel per spe- eulum sphaericum congregantur, receidit combustio sensit,ili ut videmus. Ergo ubi infinities infiniti possunt congregari, fiet combustio completa. Et hoc docent auctores certi, et testantur ossibilitatem hujus rei. Et jam per Dei gratiam factum est hoc speculum per sapientissimum Latinorum.
QUARTA radix est magis utilis mundo, ne mirabilior, Multiplic quantum ad utilitate publicas, sine quibus homine et ' 'i.
mundu durare non possunt, neu seiri. Et est ista accidental
multiplicatio sup0 lineas accidentales, quae non e I niunt ab agentibus, sed a radiis principalibus, rectis,
poni radiis principalibus stellarum, nec rerum aliarum neque etiam nimali et innetsθ, quia sic omni Viva morerentur. Et ideo natura temperaVit actiones sunAper hujusmodi multiplicationes euidentales, sicut Atmultiplicatio lucis per totam domum a radio principali, qui cadit per senestram, Vel qui Xtra est inae e. Et haec multiplicatio facit quod homo existens in profundo loco, ut in profundo putei vel alicujus Vere profundae, videret Stella de die clarissima, quod non faceret in superficie putei, quia Superius Xistens lumen Solis principale estultat lumen Stellarum. Sed in fundo putei venit lumen Solis accidentale, et non principale. Sed lumen stellarum principale descendit in puteum, et non potest eoultari per lumen euidentale solis sortius enim est lumen tale stellarum quam lux accidentalis solis sed fortius lumen occultat sempera visu debilius. Et quinto modo super lineam flexuosam sit multi Species or
228쪽
cundum tortuositatem nervi, et non Sequuntur leges multiplicationis, quae fit in mundi corporibus. Unde species in medio animato, quod est humor in nervo sensitivo, derelinquit incessum reotum, et Vadit perlege Supra naturam, Secundum quod neceSSe est perannimae perfici. Et qui hoc nescit, non potest dare causus de risu, et auditu, et Ollaetia, et gustu, et
CΑΡ. XXXV. ΡΟΗΤΕΑ texui multiplicationes secundum ' figuras, et ibi major inveniuntur quam in praeeedentibus, et longe
Principalis tamen figura in multiplicatione est duplex una est quantum ad diffusionem multiplicationis, et haec est sphaera quin omne agens fit centrum suae multiplicationis undique fiendae, Secundum omnes diametros, ut patet ad Sensum. Sed figura, quae maxime compoti sortitudini multiplicationis, est pyramis rotunda. Nam per eum Solum poteS Specie Venire tota superficie agenti ad Singula hineta patientis, ut fortissima fiat virtutis diffusio. Et isti inultiplieationi figuratae multae Veritate praeclarae Sunt annexae: scilicet, quod multiplicatio non potest fieri in spatium Vaeuum, et quod non potest fieri in spatium infinitum, et quod non fiat in instanti, ut apparet, sed in tempore de quo Si maxima quaestio, quia Videtur quod Aristoteles velit quod sit in instanti, o multi alii auctores. Sed omnia solvuntur. Et quod haec multiplicatio ludis in medio non it corpus, Hu contrarium dixerunt multi roborante eorum poSitionem per Augustinum dicentem quod lo S corpus, et per
sequuntur J sequitur, R texuid opus MajuS, p. 70. Postea . . . . secundum DPostea texui secundum, T. L.
qui, quoniam, T. sis cm. T. D. L.
229쪽
XXXV. OPUS TERTIUM. 115 Aristotelem dicentem quod tres Aunt species ignis, carbo, flamma, et luX. Et est gravis quaestio de hoc. Et quod species ludis in medio sit accidens verum, et Omnis species euidentis sit accidens, et species Substantiae sit substantia, quod totum vulgus negat et quod species universali sit universale, et specie Singularis sit Singulare, quod nullus considerat; et quod Species rei corporalis habeat esse corporale et materiale in medio et in Seusu, et non esse Spirituale, quamVis totum uiuus hoc dicat.yCAP. XXXVI.
SED de inutione virtutum maxima est consideratio, of thρ et melior quam multiplicatione AEdi generatione. peetes. Nam inis is, utilitas completa Virtutum rugentium
est laetio. Sed tonsiderandum est quod est inelio by lines. univoca, ut dux generat lucem et haec est multiplicatio speciei Alix est aequivoca, ut dux generat
calorem et Vitam, et in contrarium, putrefactionem et mortem et infinita talia, quae Sunt ulterius naturae
lude Et sic loquor hic principaliter de actione. Nam per hujusmodi lactionum sit generatio. et corruptio, et omnis alteratio in hoc mundo, dum in coelestibus quam in aliis Et hic tantur canones de omni Rulos seractione forti ac debili sit ostenditur me 00metricas ' ' in
demonstrationes, quod etio est sortior Super lineam strennii. rectam, quam Super fractam vel resteXam et quod actio Super lineam rectam, ad angulos aequales, sit fortior
actione ad angulos inaequales et quod fortior est aeti per speciem fractam quam reflexam et quod illa fractio. quae est inter incessum rectum et te
hoe dicas dicat hoc B. quod est actio inivoca I quod
230쪽
116 ROGERI BACONIS CAP. pendicularem ducendam a loco si notionis, si fortior et duploc fractio est sortis nimis, it induet, violentam actionem; it quod reflexio id angulos aequales 'it debilior quantum est de natura reflexionis, ieet quantum rudi aequalitatem iugulorum; it quia cibi geminantur in eodem loco radius incidens et reflexus. Sit haec reflexi, fortior sed idi fortiori es, reflexio rueonea Vn Superficie quam n plana et ab ovali vel Ἀnnulari fortissima. Nam in hoc ostendituri specialiter bonitas muturae, ut dicit inueto libri Me 90culis com- specu iurentibus Etiam 40tigi iupserius quod hoc genus boon eon Cougregationi fieri potest per reflexionem, et quod jam βιx Mis in poculum factum est tanquam exemplari quoddam et timori indicium dii us hiraeuti natu M. ut possibilitas danti β' 'Uxhqβ oporis vido tur od cum magnis iXpensis et labo-menis ribui laetum est nam rillac damnificatus is, incentum libris arisiensibus, et pluribus annis labor it, dimittens studium idi alias ieeuputioneς ieeeSSRTtRS. Sod 'amem pro mille Marcis non vellet negleXisse laborem, dum propter sapientis, potestatem tutelierrimam, quam pereepit, tum propter hoc quod Moextero lotes, facere heliora et paucioribus Xpensis:
quia per Xperientiam didicit quae prius nescivit. Nec mirum si tantum Expendi, si, tantum daboravi, in primo opere, quin munquam aliquis antinorum scivit hoc attentare ante ipsum et mirum est quod ausus est aggredi tam ignotum et dam rurduum negotium. Sed lapisentissimus ist. et nihil ii Miincile ist, misi
propter desectum XPenSurum. TWesve Certo si duodecim talia specula haberent conenses,
ille dra Oxercitu transir i)ro illa terra nequirenda. Et uando