장음표시 사용
251쪽
XL. OPUS TERTIUM. 3lares, nam angulus heXagoni talis est rectus, et tertia recti et tres trinae constituunt integrum. Et eX trianguli regulares, quia anguli tres tales valent duos recto angulos; et alii tres anguli habent duos alios δrectos; et ideo sex anguli talium triangulorum congregati circa unetum unum replent locum superficialiter; et impossibile est quod aliae figurae repleant locum, ut demonstrati docet. Nam angulus pentagoni regularis est rectus, et quinta recti; sed tres tules non faciunt quatuor angulos rectos, ut patet et quatuor faciunt plus. Et multo sortius eptagonii et Oetn-gonus non replebunt locum. Corporale vero figurae
duae Secundum quod verroes Xponit ristotelem)replent locum, scilicet cubus et pyramis. Sed ex t0Xtu Aristotelis in Latino non potest haberi certitudo, quin
textus Vulgaris falsus est et male translatus. Ali Aetiam translatio dubia est. Replere autem locum cor Solidi epi poraliter si implere' et angulo corporule Cire iudepunctum unum. Quin enim corpus habet trinam dimensionem, in longum latum, et profundum, ideo accidunt et anguli corporale circa Unctum UnUm,
quorum quilibet est e tribus Superficialibus rectis et sic Sunt in universo, viginti quatuor anguli recti Superficiales. Et tamen duodecim Superficiales possunt locum istum replere, quod videtur mirabile. Sed intelligundum quod omnis angulus corporali est ex tribus superficiebus ad minus. Et ideo si octo anguli corporales, ab invicem divisi et Xistente in octo eorporibuS, congregentur circa punctum num oportet quod
sint viginti quatuor anguli superficiale diversi, quin quilibet corporalis habet uos angulos tres diversos abnngulis aliorum; et tamen Si in Uno corpore, Ut in aere, intelligamus tres linea intersecare Se ad angulo rectos
trino J tertiae, B L. duos alios alios duos, T. alios duos rectos angulOS, L. in om T. 3 implere' replere, i est om T. sic om. T.
252쪽
Secundum longum, latum se profundum, Vel Suspendamus ibi tria fila, o tres festucas, Vel alia se interSecantia, Videbimus ad sensum quod non erunt nisi duodecim anguli supersiuiales, qui tamen OSSunt capere Viginti quatuor angulos superficiales, qui sunt in angulis Octo corporalibus, qui sunt in corporibus et diversis, COI1gregulis circa unetum unum. Nam Semper duo anguli superficiales duorum angulorum Corporalium On-juneti secundum profundum, tantum fustiunt quantuin
unus quia mille milli non facerent liquid de profundo; et ideo duodecim tantum capiunt, quantum viginti quatuor, Seeundum hane in m. Sed in hoologicis magnum mysterium est. Nam Christus est lapis angularis innquam Unctu in UOcomponuntur duodecim Apostoli et alias viginti quatuor seniores in Apocalypsi se oportet quod de Un numero Vel alio spiritualiter sit quilib0t, qui Christo Domino 'dubeat uniri se sup0 Christum futidari. Secundum igitur Averroem, et cubi replent locum, Ciren punctum num corporaliteri et hoc non est du-PQΠSidered bium muta angulus ubi componitur e tribus rectiS. Et quoniam unguli pyramidis duodecim valent octonDgulo cuborum nam angulu pyramidis valet duos rectos, Sicut ungulus ubi tres ideo his duodecies rutit viginti quatuor, sicut ter octo. Vulgia tamen naturalium arisius, quia nescit termino geometriae, Onirn- diuit suo auetori quin unus stultus proposuit in publico, qui nomen habuit in vulgo, et dixit quod Verroes mentitur, quando dicit quod duod00im pyramides replent locum jam viginti replent, ut iste asserebat. Sed impossibile si quod dicit. Nam viginti habent quadraginta angulos recto Superficiales, quia quilibet angulus
des his lyramidibus replentibus locum habet duos
est om T. Domi mo J m. T. circa circum T. B.
253쪽
XL. OPUS TERTIUM. 129 reetos, ut patet; sed quadraginta anguli reeti non sunt circa punctum nunt. Sed aliam Obj0etionem ego insero hi validissi inam et videtur quod novem Oetoeedron impleant locum ; et est et cedron figura et basium triangularium, quae est una de quinque corporalibus figuris famosis, quam figurnm lillosopli dedoriant neri. Nam anguli novem de Dialis Octouedron novem faci-
unt viginti quatuor recto p ngulos quin angulus uni US' talis constat e duobus rectis sup rficialibus, et duobuStertiis unius recti Si igitur movem tale neeipiantur erunt Octodecim et si novies duae tertia, minus nocipiantur uti, sex anguli 40cti P quia ter duo, tertiae iaciunt duos reetos Manis estum est igitur et videtur quod novem anguli tales faciunt Viginti qua tuo rectos. Et ani0 Aristoteles et Averroos videntur dicere quod tantia in iubii et lyramis replent docuin Si igitur dignetur Vestra gloria considerare qua nune Scribo, et in Primo opere poteritis conserre eum omni geometro et naturali, et neminem invenieti qui Vobis resistet. Adolescens quidem vobis in his omnibus poterit re- Spondere quia docui eum Omnia, quae sunt des istis figurationibus torporum Sed deroe viginti anni sunt Lacon had quod gi intra principia multa magiStrorum 110VOrUm Ide hac materia; Sed nullus unquam inVentus est in the lecturos
tota universitatae qui termino. ipsos intelligeret et 2 i ta
ideo pluries Teci deetionem magistri novi de Veritate his sub- quam Aristotele et Verroe narrant, cum Xpositionu '' 'Vocabulorum et tamen nullus potuit disputationi hespondere.
Non poteAt quidem plena certitudo habori his nisi fiant corpora, et figurentur Secundum quod docetur
iuniim unus, L.T; intra J m. D. L. mulla om T. potuit dis tutioni disputationi poterit, . plena certitudo haberi haberi plena certitudo, T.
254쪽
140 ROGERI BACONIS CAP. in decimo tertio libro se metriae. Sed saltem oportet quod hujusmodi figuratio corporum mundi destruatur. Num Vacuum pluribus modis sepseritur si liujusmodi configuratio concedatur milia Saltem in cael et in aqua. De figulis ni in respondentibus illis corporibus certum est quod non possunt locum replere.
and finito. IOneS' Umtatem mundi et initatem qui, Averroes Superi principium coeli it mundi qui ponit mundum esse infinitum, aut mundos plures, non poteSt ponere ipsum habere aliquod principium, neque aeternum, neqUenon aeternum uix si isse, infinitus nune diaboret potentiam infinitam, it isset Deus, it non haberet principium plures, tunc essent plures dii secundum pluralitatem mundorum quod est impossibile. Et ideo non haberont Deum creatorem, nec principium. Thai si Et ideo hae veritates sunt magis theologicae. quam multa alis in theologi disputatae, ut de figura, et motu, si hujusmodi Sed quia non sunt in usu eorum ideo brevius transivi Nunc autem addam aliqua qua cintiliis operibus non habentur Aristoteles autem primo
Coeli 0 Mundi arguit unum hiandum AESSep nam 'iplures essent tunc terra utriusque esset in Secundum Speciem, Sicut duae gleba istius tomu quae nunc est δ' in hoc mundo; sed unius rei Secundum Speciem est UnUS
The arrangement of tho para ponere ipsum Dipsum ponere, B. graphi in this hapter is greatly ot milia,
dic mundi, T. confuse in B. The additions have been insorte in ii, by the trans.criber, Without due rogar to thoir proper ordor. 's xl et i. .
conclusi Opus Majus, p. 98. ' terra . . . SNet terrae . . . SSent. demonstrationes P disputationes, T. T. t est sunt, L.
255쪽
motus Secundum speetem, et unus Oeus. Ergo sicut
dino glebae istius terrae habent motum consimilem ad
centrum hujus mundi, si diu terrae duorum mundorum natae SSent movere ad centrum utriusque mundi. Sed hoe non posset fieri, nisi terra pta nata esset penetrare suum mundum, ii tenderet in centrum alterius mundi, et hoc non fieret nisi terra apta nata essot sursum a centro elevari. Sed lime inplitudo non potest esse in terra; quare non potest alia terra esse, ne alius
De finitate mundi ipse poni manifestas rationes Tlia it is geometricas. Sed tertia demonstratio tu saeta est desinitato materiae est melior omnibus rationibu Suis, quamvi eam non ponat. Et quia hic evidentior ost 3 quam ubi de materia agitur, ideo propter planiorem 'intellectum illorum, quae de materia dicta sunt in Opsero Majori, ona in te ipsam demonstrationem. Et non solum propter oe, Sed utilis est ad quaestionem de aeternitate motus et mundi. Nam ibi habet 0oum
Si igitur mundus extendatur in infinitum undique ducatur linen e utraque parte in infinitum, et signentur quatuor pune in D, B, A, C Phinum igituros quod linea vadit in infinitum ex parte Bo D, et C linea e parte , et Sunt aequntes, quia infinitum est aequale infinito. Similiter B D linea vadit in infinitum, et o C linea Similiter, ergo sunt aequales. Sed is C linea est major linea per quantitatomo Q ergo illa eadem, Scilicet Bis C linea estina ei aequali scilicet B linea Sod si Α linoa est in or quam im linea ergo aequalis in C inpae erit major quam ΑΒ linea. Sed aequalis A lineis est BD ergo D linea est major quam ΑΒ linea;
suum mundum J finem mundi, T. hae om. . manifestas J multas, . . evidentior est i est, Om, T. ubi J m. . L. t agitur om. . L. planiorem pleniorem, T. illorum eorum, L. T.
256쪽
unitae. The Opu lar arguments fortite uni tyos time, examined.
scilice pars major suo toto. Nam BD est totum ad BD. Sed hoc est impossibile; quapropter mundu non putes esse infinitus. Quoniam vero circa tempus et MVum totaliter erratur et mnXime circa eorum unitatem et pluralitatem, ideo demonstravi veritatem praecisam circa see, Sed breviter. Ad inisellectum igitur piseniorem volo uberius immorari; nam hic est una de majoribus dissicultatibus philosophiae et theologiae, et digna omni consideratione,
non Solum propter Uneuntionem errorum multorum et magnorum, Sed propter pulchritudinem et altitudinein veritatum.
Vulgus igitur naturalium dicit quod tempus est
unum numer Omnium motuum simul eXistentiumri ethoe est verum. Sed ausam unitatis dicunt esse motum coeli cui primo debetur. Et quin ille motus primus est unus, tempus est unum. Et dicunt quod haec est positio verrois, nam inclinat se ad oe. Sed Aristoteles dicit quarto hysicorum Xii. , si plures essent coeli
primi, tunc plures essent motu primi, non tamen plura essent tempora. Ergo cum nil pluralitatem motuum non sequitur pluralitas temporum, neu ad unitatem motus sequetur unitas temporis; quod concedondum est. lii, ut theologi aestimant quod tempus habet unitatem a materia, quia debetur rebus e parte materiae; o quia muterin est una numero Seeundum eos, ideo tempus. Sed hoc peceat in duobus nam materia non eSt una numero, ut Stendi copiose. Deinde non potest tempus habere unitatem n n-teria, licet materia esset una. Nam materia non est subjectum temporis, nee corpus habens materium Sed
motus neciden non numeratur Se Undum numerum,
nisi a subjeeto suo. Unde materia est illud ad quod longe sequitur tempus, it non immediate. sed ad
hac hoc B. L. pleniores id planiorem, L. igitur autem, L.
257쪽
XLI. OPUS TERTIUM. 143 motum, et ideo non numeratu per pam Sed oportet otion
dimensionatum, compatitur Secum aliud. Ut plures superficies possunt iInul esse eeundum profundum, et pluros lineae secundum latum et profundum, et plura puncta Seeundum Omnem dimensionem. Sed corpora plura non, quia undique habent dimensionem per quam quodlib0t Xeludit aliud. Motus autem omnis habet dimensionem solam linearem, Secundum longitudinem spatii et o per desti sum a priori in posterius, et praeterito in futurum. Ergo Seeundum comparationem ad prsesens non excludet unus alium. Ergo cum Sic plures OSSunt SSe, et qua ratione duo, et tres, et quatuor, et infiniti, oportet quod unum tempus numero praesens Sit omnium Simul existentium motuum. Et si dicatur quod euidens numeratur a numeratione subjecti ergo tempus numerabitur Secundum numerationem motuum, dicendum est, quod est aliquod neeidens quod debetur aliquibus per modum diversitatis divisionis, et distinctionis, in quantur scilicut divorsa sunt, et distincta, et divisa et alse accidoris numeratur numerntione rerum in quibus est, et hujusmodi est omne aeuidens praeter tria scilicet 'ubi, et tempus, et sevum. Nam ubi est aeuidens rei loenta, locus est acciden rei oeantis ' se unum locans se unus oeus Ossunt Ase plurium rerum, ut infinitarum superficierum Secundum profundum, et iri- finitarum linearum secundum latum et prostandum. Et ideo unum ubi debetur pluribus Superfieiebus Seeundum profundum, et similiter pluribus lineis seeundum profundum, et Secundum latum. Quin Sic sunt superseios indivisibiles et indistinctae carentes divisiono; et ideo debetur eis ubi per naturam unionis et indi
eae ludet unus alium excludit locantis locanti, L. B. motum aliud, B. Milicet om T. ubi ona T.
258쪽
Unum potest esse et non plura, licet plures res ha-b0ant idom ibi; et tantum facit una res pro subjecto illius ubi, sicut pluros; et plures non plus saviunt quam una quia debetur uni Vel pluribus per naturam unionis set privationis diversitatis, et dimensionis, et distantiae, secundum quod una res non habet distantiam unde ullam excludat; et ideo Seeum compatitur sub Odom bi et loco. Similiter os de sempore; nam tempus praesens debetur pluribus motibus, in quantum non iubent dimensionem et distantiam, et ido dobotur ei per indivisionem et unionem, et ita non multiplicatur. Osoternit Sistut ero Si de uncto, quod secum compatitur si aliud si os d aevo si n)vum non habet riu et D te
lation to rius, nee parteA, ut toti clamat philosoplida, set Augusti i/mς nus si Dionysius vero habet prius et poSterius, ut vulgus diuit, tune est sicut de tempore ; et ideo omnino erroneum est, quod dieitur a Vulgo theologorum et ' philosophnntium, quin aevum equitur formam, leui tempus mat0riam. Et quia forma diversifieatur in rebus idoo10vum numerntur in aeviternis. in quod secundum
quilibet Angolus secundum eo habet unum aevum ; et quaelibet anima rationalis Separni a corpore. Et hoc os impossibile vilissimum sed erit unitas aevi et temporis sicut dixi. Caeterum per haec eadem magni errores alii Xeluduntur; nam cum loquuntur theologi d temporibus propriis cujuslibet rei, et de tempore communi, manifestus est error, quoniam per jam dicta patet, quod non potest esse nisi tempus unum omnium temporalium simul existentium. Non enim est intelligere quod plures horae sint Simul, ne plures dieS, nec Plure Septimame,
tempus proesens y priesens tem theologorum et om T.
259쪽
XLI. IIS TERTIUM. 1s5 nee plures menses, nec plures anni ; et si de aliis partibus temporis majoribus vel minoribus. Cum etiam plura instantia non sint simul, stetit Aristotel0s diei se patet per demonstrationem Priaedictum. Cum igitur 'usorunt des transmutatione lani. GH Tho popu- imus Christi, vel d motu A noli vel do casu uia in re Pla'
iniselligibilo. quod dicitur, ne Verum SSe loteSt, Ut Patet per ea rius, diota sunt Cum itiam ingunturdui, in tantia sibi cinxie in in cistis transmutationibus Sueeedere it contiguari, non is, hoe possibil0 uni Aristotolos Midit, elavo hysicorum, quod unum 4nstans est in omnibus talibus transmutationibus, in quo aequiritur esse termini ad quem fit mutatio. cum do non albo sit album, erit aliquod tempus in quo res est non alba. Sit illud sempias aliud tempus in quo res Stalba sit illud sempus B Inter haec igitur tempora, ut Aristoteles oeset, non est nisi unum instans, quod
o h nis ipsius A et principium ipsius . Si igitur hoc instans. Diei igitur quod in C instanti quiritur torminus ad quem si motus. Indo in Cres fit alba, et in toto tempore id est, in qualibet
parto ejus est non alba, Sed non in tormino jus, qui est . Nam in se jam si mobile sub tormino ad quem et istud est necessarium in omni generatione, et liseratione, et transmutntion secundum for
260쪽
446 ROGERI BACONIS CAP. aliquando enim terminatur ergo fit in tempore finito et terminato. Sed finis tempori ab una parte non os nisi unus o hic finis est instans. Ergo in hujusmodi transmutatione complenda non reperietur nisi unum instans a parte OSt. Quare in A tempore, cum fine suo, qui est C, complebitur talis transmutatio; sed non completur transmutatio nisi induentur terminus ad quem Ergo sicut totus motus est in toto tempore, sic subita introductio tormini ad qu0m est in fine temporis, qui est unum instans et non duo. Et illud idem instans est principium sequentis temporis, in quo continuatur res sub termino ad quem, aequisito tamen in ejus principio quia totum tempus principio mundi continuum est propter motum coeli continuum et ideo non sunt ibi duo instantia sed
unum, ad quod copulantur arte temporis, sibi invicem succedentes per ordinem Sine divisione actuali; sicut partes in os uuius copulantur ad punctum unum, et in sol uniuntur. Et ideo cum arguunt te: Reeipiatur ultimum instans in quo res est sub termino a quo, et primum in quo res est Sub termino ad quem,
non potest esse quod idem sit instans; quia tunc inoodem instanti esset res simul et semel sub contrariis dispositionibus ut simul alba et non alba ergo erunt diversa instantia. Sed inter quaelibo diversa instantia cadit tempus medium ; ergo erit tempus
medium in quo res nee St alba, nec non alba,
quod est impossibile; et similiter quod tempus serit medium, in quo eque Sit panis neque Corpus Christi.
Solvunt sicci quod unum S tempuS commune omnibus, quod sequitur motum coeli alia sunt tempora propria Singulorum motuum et Singularum rerum, et Sic OSSunt plura tempora simul esse, et sic
possunt plura tempora contiguari ad invicem, id est, succedere Sibi invicem Sine medio ; et lis e liabsentdivorsa instant in sibi vieina sine tempore medio,