장음표시 사용
441쪽
OPUS MINUS. 327tero Seribi. Immo exemplar apud fratres uires-llis summaeit it aedi intactum it invisum iis temporibus. Certum etiam est quod omnes illas scientias de quibusserib, ignoravit, istum quibus nihil potest indiri Moselentiis vulgatis Et quod illas ignoravi patet, quia in tota Summa ei ascripta nulla continet de veritate harum scientiarum. Et iterum hoc, quia studium Parisiens adhuc non habuit usum cistarum quinque cien
Alter ciui vivit intravit ordinem Fratrum puerulus AHOther
primus magister de philosoplii inter os Et docuit Otri alios; inde iς Studio proprio labe, quod idit. Et vere laudo eum tu quam Omne de Vulgo studentium, quin homo studiosissimus est se, vidit infinita, et habuit expensum; et ideo multa potuit colligere utilia in pelago auetorum infinito. Sed qui non habuit fundamentum, cum non fuit instructus nec XercitatuSaudiendo, degendo disputando. ideo iecessae est tum ignorare Scientias Vulgatas Deinde cum ignorat linguas non est possibile quod aliquid sciat magnificum, propter rationes qua meribo, de linguarum cognitione. Jti Tum, eum ignoret perspectivam, quin vero nihil dit de ea, Sicut nec alii de Vulgo studentium impossibile quod seia, aliquod dignum im philosophia; ut tractatus que iam ego Danifestavi Me scientiis iXperimentalibus, et athymicis, et mathematicis, non potest gloriari, quia luee Sunt majora caeteris Et si 40seit minora, mon poteSυ Seire majora Deus autem 40statur quod solum Xposui ignorantiam istorum hominum propter Veritatem ratudii Nam vulgus odit quod omnia seiVerunt, et iis reos et sicut angelis.
442쪽
Sicut uetor, quod non potest fieri sine confusioneo destructione Sapientiae, quin ejus Seripta lena sunt falsitatibus et vanitatibus infinitis. Nunquam talis abusio fuit in 10 mundo. Et si dico quod ignoraverunt Seientias Vulgatas et alias, cum hoc sit Verum, non injurior eis, ne ignoranti est infamia, cum innumerabiles viri Valentes et privati, tam clerici quam laici, ignorant hujusmodi scientius, et tamen Sunt valde utiles in hoc mundo. Similiter et ipsi utiles sunt et in studio etiam, sed non sunt istut aestimantur. Postquam Vero apud Sto noVn poteSta philoSophiae . . . Sed ignorantia longo magis apud illos, qui non fuerunt ita studiosi, nec didicerunt nisi ab illis. Et aedem ration0 sunt de illis qua allegavi de his P. nam nec nudiverunt nec legerunt Scientia vulgatas, et maxime naturalem philosophiam et mathematicam, cum commotitariis in quibus , in quibus quilibet nititur gloriari 1100 Scientias et linguas Seiunt do quibus vestraescribo sanctitati, in quibus nihil de philosophia sciri potest, ut tractatus ostendit. 4th Fimit QUARTUM poedatum est quod praesertur una Sententia
by the ok magiStra lic textui Iacultatim theologiem, sellicet, liber aggerate otitutitiarum. Nam ibi is, tota gloria theologorum, patrio illo quae facit ' Onus unius equi. Et postquam illum logerit HU β quis jam praesuuii se de magistro theologiae, quamViStencos ovo non nudi tricesimum partem sui textus Et baeuth iv x ' clarius qui orent textum succumbit lectori Sententiarum
Parisius. Et ubique et in omnibus honoratur e praesertur Nam ille qui legit Sententias habet principalem h0ram legendi secundum Suam voluntatem, habet
443쪽
OPUS MINUS. 329 et 0cium et cameram apud religi0s0s. Sed qui legit Bibliam, caret his et mendicat loram legendi, secundum quod placet octori Sententiarum. Alibi qui logit Sententiae disputat, et pro magistro habetur. Reliquus qui teXtum legit, non potest disputare sicut fuit hoc anno Bononiae, et in multis aliis locis, quod est absurdum. Manifestum est igitur quod textus illius saeuitatis subjicitur uni sententiae magistrati. Sed pro hoc est statutum cujuslibet facultatis. Nam omnis alia facultas utitur teXtu suo, et legitur teXtus in scholis,
quia statuto textu suo Solum Statuuntur omnia quae
pertinent ad facultatem. Quia propter hoc sunt textus laeti hi longe magis, quia textus hic de ore Dei et
Sanctorum allatus mundo, et est ita magnus quod vix sum ceret aliquis lector ad perlegendum eum ininta ita sua, secundum quod magistri legunt. Deinde sancti doctores non usi sunt nisi hoc teXtu neque Sapiente antiqui, quorum liquos vidimus, ut fuit dominus Robertus episcopus incolniensis, et frater
Adam de Marisco, et alii maximi viri ; quin vero Alexander fuit primus qui legit et tunc legebatur aliquando, sicut liber istoriarum solebat legi, et adhuc legitur rarissime. Et mirum est quod sic est exaltatus liber Sententiarum, quia liber istoriarum
est magis proprius theologiae. Nam prosequitur teX- tum a principio usque in finem, Xponendo ipSum. Et libor sententiarum non adhaeret teXtui, Sed Vagatur
extra teXtum per viam inquisitionis. Si igitur aliqua summa deberet prieferri in Studio theologiae, debotliber Historiarum laetus vel de novo flendus ut scilidet aliquis tractatus certus seret de historia aeri Textus, sicut fit in omni facultate. Ito impossibile est quod textus Dei sciatur propter abusum libri Sententiarum. Nam quiustione quae quaeri deberent in textu ad Xpositionem textus, sicut fit in
Oinni saeuitate, Sunt jam Separat2 a textu. Et vocatur curioSus, qui in teXtu vult quaestione licet Decessarius
444쪽
330 ROGERI BACONIS set proprias theologiae disputare, ne audiretur, ni Si esset tomo magna auctoritatis, aut potens in UmStionibus propriis, et utilibus, et necessariis. Et ideo qui legunt teXtum non exponunt eum, quin o quae runt quaestion proprias et necessaria textui intelligendo. Cum a1nen omnes quaestiones utile in omnibus Summis ot Sententiis, et quae Sunt propriae theologiae possint certificari super textum ut de operibus se dierum, in principio Genesis de circum-CiSione, et comparitione angelorum, in eodem libro;
do logibus in libris Moysi de moribus in libris Salamonis de sacramentis in Novo Testamento de omnibus his in libris Regum, et aralipomenis, et Prophetis, set aliis ita quod possent certis euri suis locis, ut dulcius se ipso fonte biberentur aquae. Et idem fit in omni facultate. sed quia non sic fit in theologia, accidit infinitum impedimentum studii, ut patet diligentius conSideranti. 5th Fauit QUINTUM soccatum ista majus omnibus iraedictis.
versi oti. Ub non ubet corruptionem, ubet tamen ubitationem tantum, quae merito habet cadere in omnem Sapientiam, Sicut timor approbandus est qui cadit in constantem virum. Et ne dubitatio ascitur ex contentione correctorum, qui quot sunt lectore permundum, tot Sunt correctores, Seu mugi CorruptoreS:
quia quilibet prs sumit mutare quod ignorat, quod non licet facere in libris poetarum. Nam antiqua vocabula et sermones figurati non mutantur cum leguntur poetae, non libri aliarum facultatum. Sed hiequilibet lector natat Secundum caluit Suum, Sicut patet per ea qua Scripsi in opere quod mitto. Nunc Olo Xemplum proferre 1r, bonis maguis-
445쪽
eentiso. Nam modi probationum hic concurrunt. Vni i igitur apito octavo 38. non dicitur esse, Qui me confessus fuerit: sed alia litora m0dernis horribiliter propter ignorantiam antiquae grammatiem. Nain deb0L ibi esse, fia me fuerit confusus, Ru0d verbum deponens, habens significationem hujus verbi confundo, sicut adhuc omnes Xperiunt in Seriptura me verba zelo zelor in eadem significatione, unde sic solebat esse de confundo et confundor eidem enim antiquitus significabant. Sed moderni uim habent hoc in usu. Et ideo abra serunt a Sacro extu Qui me confusus fuerin et OSUerunt, Qui confessus fuerit me. Sed quod pessiina sit falsitas probo sine contradietione possibili. Namanti ius Biblis non lassatis in tota ecclesia Dei habent M. viii Qui me confusus fuerit id0m qui me redet, quod est contrarium ejus quod est consteri. Et Augustinus dicit contra Faustum, quod si est dis-
rdia in codicibus Latinis, recurrendum est ad antiquo et plures. Nam antiqui praeponuntur novi S, et plures paucis, stetit ibi dieit. Sed unum Xemplar est Parisiense, et antiqua exemplari Secundum diversasi a vineias sunt infinita. Ergo Xemplar Parisiense debet eodere antiquis, tum ratione suae novitatis, tum ratione mi singularitatis, quia in Veritate singularis est iu deliravat veritatem totius Scripturae. An liqui enim libri sunt in omni facultate Veraciores, et in in lagia habet translationem illibutam, quam recipit aer aucta Romana eccleSia, Videlicet, per O1ntiees et ius derivari, quί est translati Hieronymi, sicut
Isidorus diei in libro De Officiis.β
446쪽
Deinde aliud est documentum Augustini et Omnium doetorum de certificatione textus. Nam ipse libro memorato, et libro Doctrinae Christianos secundo
I 22.J; et alibi multipliciter ; iuronymus similiter
ubique docet. Et omnes doctores hoc fatentur, quod recurrendum est ad linguam de qua translatus est teXtus Latinorum, ut videntur veritas in radice. Sed Graecum in hoc loco non iubet confessionem, Sed Verbum
quod idem significat quod confundere et ''ube8cfre. Item tertia probatio est per Augustinum in libro De Concordia Evangelistarum. Nam utitur hoc textu Qui me confusus fuerit, et illum exponit. Similitoridem Augustinus in libro Contra Adversarium Legis et Prophetarum; et Adimantum, eadem litora utitur. Item Beda literatissimus in grammatica et linguis in Originali utitur hac itera: Qui me confusus fuerit.
Probatio vero sexta et ultima est certissima, et sola sufficit, et est per canones Evangeliorum. Sancti enim doctores propter certitudinem Evangelicam principio Ordinaverunt quatuordestim canoneS, in Principio concordant Omnes, in caeteris tres, et duo Secundum combinationes possibiles, in ultimo unus
reparatur, qui habet quod alii non absint. Et hi canones Bibliis antiquis ponuntur ante Evangelin,
quos pro authenticis habent omne Sancti doctores. Et per hos correXerunt Evangelia Sed in hoc loco tres Evangelicae concordant, sicut scribitur in illis canonibus, scilicet Marcus, Mutthaeus, et uenS.
Sod Lucas habet, Qui me erubuerit, quod est
contrisium confessioni Matthaeus ero, Qui me ne
gaverit, quod is, contradictorium istius literae. Qui
447쪽
ΟPUS MINUS. Oolime confessus fuerit. Quapropter damnari obet teX-tus modernorum in loco, et antiquitas reVOe i. Hoc igitur exemplum, cum aliis, quo pono in tertia Parte operis, et in quarta, ubi de arithmetica seu de numeris agitur per comparationem ad Seripturam sumetunt modo, donec dignetur vestra celsitudo requirere correctionem totius teXtus cum certa Pro batione correctionis. Nam in celesia habetis vobis
subjectos, qui habent in hac re plenum OSSO, quamvis gravissima sint propter multitudinem et immensitatem fulsitatis. Nam circa quadraginta annoS sunt multi theologi infiniti se stationarii aristia
Paruua vidente hoc proposuerunt Xemplar. Qui cum illi tortiti fuerint et uxorati, non curantes, nee SeienteScogitare de veritate sextus acri proposuerunt Xemplaria vitiosissinia se scriptoros infiniti addi loriant ad
Corruptionem multas mutationes. Deinde novi lieologi non habuerunt posse examinandi Xemplari ; et ei ediderunt stationariis a principio. Sed postea con- Uidei erunt errores, et defectus, et superflua ibi multa osse unde iterum proponunt immutare et maximo
duo ordines, et jam inceperunt corrigere. Et quia caput non habuerunt quilibet correxit sicut voluit, usque in hodiernum diem. Et cum habent sensus divers , accidit tanta diversitas in textu quod non os finis. Sed Hieronymus diei ad Damasum, in hocen u ubi est diver SitnS, non St Verita nota. Item quia non sequuntur antiquas Biblias, et quia ignorant i sueum et Hebraeum, oportet quod si error infinitus, quia textus a Graeco et Hebrae descendit, id linois bis habet vocabula infinita. Item gramma tio Prisciani in majori volumine maxime Valet ad correctionem textus. Sed theologi non utuntur ea, nec advertunt, quia qui Sunt artisis negligunt librum
448쪽
illum propter magnitudinem contempti, et adhaerent libro Conclusionum. Et ideo qui volunt corrigere
teXtum mutant antiquam grammaticam, quam ΟΡ-
time scivit Hieronymus, qui transtulit, eo quod Donatus magnus, et major riseianus fuit ejus magister. Nam in aliquibus oficit riseianus ubi Hieronymus
rectissime sensit. Praeterea speciali causa errori eSt,
quod non advertunt qua translatione utitur ecclesia Latinorum. Nam propter lio quod vident literam diversificatam secundum capita diversorum, credit Vulgus theologorum, quod non sit translatio beati Hieronymi, sed alia versio mixta et compilata ex diversis. Et propter hoc cum majori libertate mis Centur Oeabula quae Volunt. Sed istud salsissimum ost. Nam sola translatione Hieronymi utuntur ocelesim Latinorum, praetor Antherium, quod est de trunslation Septuaginta interpretum, quod ideo remansit, qui: modo ' fuit Vulgatum in ecclosia Dei ante quam ' Hieronymus transtulit orum translationem in Latinum, et CorreXit illum cum steriseis et obelis. Et ideo reputatur quasi translatio Hieronymi sed non e8t quia sun est immediat des Mobrs00. Quoniam vero ignorantia translationis qua utitur oculosi saviat iustum de errore in correctione sextus, ideo volo hic facere capitulum de hac re, ut Vestra gloris Veraciter persuadentur quod totiendum sit in hac parte. Quod autem in ecclesiis Latinorum sola
translatio Hieronymi sit in usu patet, et quod soc sola sit in omnibus Bibliis Latinorum prpΡtor salterium. lido sit multiplicitor per scriptores et correctores depravat in Xomplari ariSiensi, probatur multiplieitor. Et primo se Isidorum libro De motis Hobrii o in Latinum eloquium Hieronymus presbyter tantum
449쪽
modo conVertit, cujus oditione generaliter omne eeele sue utuntur, Pro eo quod Veraetor sit in sententiis et ' clarior in Verbis V per exemplaria sancti Gregorii et
regis aroli. Et innumerabiles alio Biblia per diver-
Sa regiones, quae fuerunt tempore Isidori se nnte eum adhue Permanent in eorruptione ; et in omnibus concordant, nisi sit Vitium scriptoris, quo nulla eriptura carere poteSt. Quapropter si tempore Isidori usae sunt omnes ecclesiae generaliter translatione Hieronymi oportet quod adhuc eadem sit translatio in usu eum eadem exemplaria et similia remanent ubique. Iterum, in Chronicis quae Eusebio et Hieronymo, et eorum SucceSSOribus seribuntur, Xpresse dicitur quod quamvis viri catholici, et sancti, et literati aegre serrent quod translatio vetus caderet ab usu Hebraici, tamen veritas Praevaluit quam Hieronymus transtulerat. Et hoc cortissimo probari potest per diVersarum tranStationum considerationem. Nam Hieronymus et omnes concordant in hoc, quod tantum fuerunt et translationes principales secun dum diVersitatem interpretum, antequam Hieronymus suam edidit ex sebraeo. Primn fuit sub lexandro rincipe, nulla Virtute. Secunda,
ut ait Josephus, per Septuaginta interpretes eXpodita, ad potitionem totonuDi hiladelphi, regis Alexandriae, per
multos centesimo annorum ante Incarnationem fuit.
Tertia quilio I stea Theodosii. Quarta Symmachi. Quinta, ut dicit beatus Augustinus, octodeclino De Civitat Dol, fuit interpretatio cujus vetor non apparet et ab hoc sine nomine interpretis, nuncupatur quam ab Origino dicunt inventam fuisse in Actio littore, ut Hieronymus in Epistola ad Magnum oratorem, et Rufinus adversus Hieronymum Seribunt; quamVis Ma-
450쪽
Os ille istor Historiarum, et Hugo, et hujusmodi auctoreS, deseritori 6 DOVO formatam MStiment in Jericho fuiss0. sextam oro the Scrip o quintam rigenses invenit, ut Aeribit Hieronymus, et cum caeteris comparavit. Et hae omnes fuerunt de Hebraeo in Graeeuin transfusae, et una illarum tantum
de Graeco in Latinum, dilicet ditio Vulgata, quae fuit Septuaginta interpretum, Xeopto quod Daniolis libor juxta translationsem Thoodotionis in Latinum orsus fuit, quia translatione septuaginta in Daniolo celesia Dei non utuntur, ut dicit Hieronymus in prologo
Danielis. Quia autem non solum ex vitio Scriptorum translationem Septuaginta corruptam invenit Hieronymus, sed ab ipso initio multas habuit falsitatos, sit defeetu necessariorum, et multas superfluitates, et haeret ibi voritas ovicta, ideo beatus Hieronymus e leSise Latinorum reddidit translationem de Hebraeo, Veritatem Hebraicam prout scivit, et etiam usus fuit transferro con Venientem, quia ne nimia novitas deterrere audisentes. Et quia reputabatur falsarius et corruptor Scripturae, non usus fuit omnia, u potuit, moliori modo transferre, Sicut satis patet e ejus erip- tuli ; et humana fragilitate compulsus, liquando Velooitat dictavit, o minus bene conscripsit, ii ipsemet nil agnum Oratorem, et super Isaiam, et alibi consissetur, dum malo translata nititur reVOeare.
Quoniam igitur apud Lntinos non fuerunt translationes nisi duae, scilicet Septuaginta et Hieron ii et Soptuaginta non inveniuntur in aliquo odo apud Latinos, oportet quod hae quae Vulgatur apud Latinos sit Hioronymi Sod cum multipliciter in exemplari Parisiensi depravata sit, et ideo non omnibus apparet qu0d sit Miseronymi, quamvis consideranti omnia alia