장음표시 사용
451쪽
OPUS MINUS. 3370xemplaria celeris pateat esse Hieronymi, praeterquam Varinus in psalterio. Ad evidentiam oro dictorum et quamvis ' intento expedi considerari, quod Origene non se et iures. aliquam translationem, licet Magister Historiarum dient Origenem tranStulisse cum steri se et obolo, set Hugo in Dida silii Asextam et septimam Origenem fovisse arbitratur. Sed non potos translatio die cum asteriscisset obelis. Nam cum steriscus ponatur ut illuminet si qui stella, et stondat ubi aliqua omissa, et belus ut
Diinuantur superflua, Constat quod nullus in opere Suo,
sed liseno, io saeit. Nam nee S. Hieronymus contrn hoc in quibusdam prologis, qui male ponuntur in Biblia nostra, qui non Sunt in sua, transfert malo sed in Septuaginta genera , quam steriseis et obelis prius e rexit, antequam propriam didit Latinis. Si nimaliquam secisset origones, nuctores non nouiSSent; et pi Deipue Eusebius, qui super ejus laudibus sextum librum Ecclesiastica Historiae scripsit. Translationemqtantum Septuagitat correXit steriseis et obelis, et in exemplis suis collocavit, quod dicitur in sexto uel0siastieae Historiae libro Origenes famosissimos libros primo composuit, in quibu per Singulus colui et in Aseparatim e regione opus interpretis cujuscunque descripsit, ut primo ipsa Hebraica Hebraicis literis poneret, Secundo Oeo per ordinem Graecis literis orba βHebrate deserihorota tertio Aquilae oditionem subjungeret; quarto Symmachi, quinto Septuaginta, sexto Thoodotionis editionem Olloearet. Et Propter Ompositionem ipsa OXemplaria nominavit exapta Z idost, heae simul Ordine conscripta 'eae enim Graeco idem
quod se. Latine, et replum idem quod simul. Scien-
Didus cui uJ V. 5. dici . . . obelis Idici nisi asteria obelli, HS.
asteriscus ponaturJ asterius non ponatur, S. Translationem J transfert, IIS. vel Da per Verba IIS. θ,sti J luna ipsa, S. Nerupiti P exeniplaria. id est, ex simul ordine conscripta, IIS VOL.M.
452쪽
Various dum Vero quod translatio Theodotionis magis concor-
h. seri eum SePtuaginta, et ideo origones corroxii Septuaginta per heodotionem magis quam per alia Stranslationes, et prope eas Simul posuit, quamHStranslatio Septuaginta prima fuit. Et considerandum quod Josoplius dicit eos tantum quinque libros Moysi transtulisse, ut patet in prologo sui libri. Et Hieronymus, in prologo Quaestionum super GeneSin, roditatis confirmat hos libros quinque magis cum Hebraeo concordatos quam caeteros libros qui Septuaginta, interpretibus rescribuntur, tanquam do illis quinque cortum sit quod fuerunt de translatione septuaginta, cum Hebraei Xponentes secuti sunt Hebraeam Veritat0m. sed cum dicitur in aliis libris quam multum distant ab Hebraeo, falsum si, Vel omnino dubium an Septuaginta interpretos eos diderint, quamvis eis totum Tostamentum Vetus seribatur. Sed ab aliis potuit fuisse translatum et additum, propior quod Hieronymus, in prologo libri sui super Esaia, dicit Apostolos et Evangelistas a tantum do optuaginta intorpretibus,
vel suis vel eorum verbis, ponere testimonia quae eum
Hebraico consonarsent si usu autem ab aliis addita Sunt omnino neglig0ro. Et super Egostiolom dieit quod Aristeas, et Josephus, et omnis Sehola Judaeorum, quinque libros Moysi tantum a Septuaginta tranSInto eSse asserunt. Sciendum tiam quod hic singulae edition0 Aquilae sit Symmachi in II0Xaptis continentur et utrique porum una attribuitur editio cum loquimur de principalibus octo translationibus, cum Aquila securi primam et secundam editionem, Sicut Hieronymus narrat secundo libro super Jeremiam. Et Symmachus similiter primam et secundam, leui Hioronymus dicit in sexto libro super eundem.ε
Iosephus Antiq. ii. 2. Hexaptis exemplis, S. Ieremiam In cap. v. 22. See also note ib. 3 eundem J The S. adds, e
quitur. Nec unde Sermo prius dico.
453쪽
Dido quod sola editio Vulgata, quae est Septuaginta Various interpi tum, fui, ecclesiis iniit sedition0m Miseronymi 'communienta tanquam pro inuthentica, ilia Hegeban tures. tur in viris ecclesiasticis ut X earum collatione magis
pateret translatio Septuaginta, it proptori studii ite-nius Xercitium sicut vult Hieronymus EXcepto quod Thoodotionii translatio Daniel vulgabatur Et propter lio nulla aliarum translatione Septuaginta, praeter librum Danielis, ex Graeco fuit in Latinum mutata Cum rigitur illa moti est in usu intinorum, nec theologorum, ut omnes raciunt qui theologiam
noVerunt, manifestum est Hieronymi translationem esse
illan quam ecclesia aecipit his demporibus Et hoc
ost intentum. Sed eum Oninis Veritas alumniam recipit, et hoc est multipliciter propter ignorantiam Vel praeSumptionem et aliquam mulitiam hominum, oportet Vacuariqime possunt somniari in contrarium. Dicunt igitur
auctores a triginta annis ficti quod quinta ditioeSt, quae Vulgata nominatur. Unde Hugo in Didascalida dicit quod quinta nominatur Vulgata, et Magister Historiarum dicit quod historia Vulgata nominatur, quia ejus auctor ignoratur. Et propter hoc fingunt multi novi error decepti, quod haec editio quae currit his temporibus est Vulgata, scilicet quinta quae successit translationi Septuaginta, propter hoc quod haec quam nune ' habemus non est Hieronymi, ut dicunt. Sed istud primo patet sesso salsum per auctoritatem utor et exemplaria antiqua de quibus locutus fui. Et praeterea propriae habet conditiones. Cum ergo dicunt pro ratione sui erroris, quod quinta editio dicitur Vulgata, quia ejus auctor ignoratur ergo pari
ratione rutraque illarum Vulgata dicitur, quod falsum
Didascalica ut supra. nimo J Hodyn m. IIS. historia Plege, translatio Hody
454쪽
310 ROGERI BACOXIS Variolis os t. Et ideo hae ratio nulla est. Sod dicitur Vulii si desii, g Ita, flUI VI Ugo et publice ab hominibus legobatur, tures o fuit in usu vulgi, et totius eclesiae Graecae et
Latinae. Et haec fuit sol translatio Septuaginta, quod probatur evidoniser. Dicit beatus Augustiuus octo decimo D Civitato Dol, lano quae Septuaginta est, tamquam sola esset sic recipit ecclesin eo que sola tuntur Graeci populi Christinui, quorum plerique utrum sint ali qua alia ignorant. V Et Latini hanc solum a Graeeis
linbuerunt, ut omnes sciunt. Quapropter hoc est trans-hitio quos dicitur Vulgata. Et hoc evidenter atot per undem Augustinum decimo quinto De Civitato Dui, sic dicent in Fuerunt a Diluvio usque ad Abra- rem duo millia anni secundum utilatam oditionem 'glio os interpretum Septuaginta. Ut ipse Xponit. Et ad Fretestam et Suniam dicit Hieronymus: oeno hoe est communis editio, ipsa est quae et Septun- ginta. Et otavo decimo libro super Esaiam dieit: mimo juxta septuaginta interpretes diXimus, quorum ditio toto orbo vulgata est. V Et in aliis libris super Jorseminin et Esaiam. Et alibi multiplicitor an ionitranslationum adseribit septuaginta et editioni Vulgatim, si ut logonti jus libros Satis ostenditur. Itom hoc patet, quia in in Hester dieitur xiv. II. N tradas domine sceptrum tuum his quae non sunt.' Et ibi Hieronymus diei tantum istud inveniri in oditionoondem, quae Vulgata Sh. Item in Commentario sup0r Dani0l0m dicit quod quia editio Theodotionis seg0batur ab ecclesia, propter hoc riu et non Septuaginta oditio Vulgata voeatur. Ergo tunc quantum ad totum textum, praeter Danielem, editio Vulgata dicebatur,
quae in toto orbe legebatur Sed haec fuit Soptua
editionem Do Civit. v. 20. super Danielem in Prolog.
455쪽
ginta interpretum quare lore sola dicebatur Nut Variolis inta, nec unquam pro nuthentica tenebatur Sed Sola is sessu translati, Septuaginta. praeterquam in clibro lanielis, tures. nn te communicationem translationis Hieronymi Quare eum translatio Hieronymi evacuavit translationem Vulgatam Septuaginta, i, similiter Theodotionis, ut ter- tum est omnibus, oportet quod Biblia qua utimur sit translatio Hieronymi.
Quid autem potest ullegari de prologo sexti libri JHieronymi super Esaiam, quo distinguntur Septuaginta interpretes ab editione Vulgata, cum dicat quosdam versieul tertii decim psalmi se non esse in Sep- tuaginta interpretibus, sed in editione Vulgata, quad oeno dieitur, et in toto orbe diffusal Respondendum est per ipsum eundem ad Fretsellam et Suniam, ubi postquam dixit, Moene hoc est communis editio, ipsa est quae et Septuaginta dieitur; 40 illa pro locis et
temporibus, Voluntate Scriptorum, Vetus corrupta editio est. Ea autem quae habetur in exaptis OrigeUS, et quam o Vertimus, PS est quae eruditorum libris incorrupta et immaculata Septuaginta interpretum translatio reserVatur. Quapropter translatio Septuaginta interpretuin potest accipi tripliciter uno modo, ut fuit ab eis edita ex Hebraeo in Graecum Secundo, capita illa quae in HeXnplis Origenis continentur β tertio, quae non habuit Obelos et asteriscos, sed sui vulgata et corrupta per additiones et Subtractiones uni in juXta caput cujuslibet. Qu-libet igitur ista ruin vocatur translatio Septuaginta, qua est prima radix innium, et remansit in Sti duabus pro fundanunto. Et ideo consideremus translationem Septua
stati libri J Lib. xvi. 3- inimi I tertiar decimae partis,
castita . . . continentur capitur illa, e . . . continetur, MN.
456쪽
312 ROGERI BACONIS Various ginta Secundum ejus primam puritatem. Sic dividitur 1ihIehhia contra editionem Vulgatam, quae autem fuerit eadem tures translatiori haec altera editio Vulgata fuit adem translatio haec alterat per varias immutationes, et Septuaginta interpretum fuit et dicitur; et ideo aequivocatur Vocabulum cum dicitur si Variis modis translatio Septuaginta. Et tamen Semper oportet quod tranStati Septuaginta sit editio Vulgata, et e conVeΓSO.
Sod quia adhuc multi in hac parte dicunt, quod aliqua fuit compilatio facta retroactis temporibus postf0mpus Isidori ex diversis translationibus ab aliquo
Papa, vel a magistri Purisiensibus, Vulgatum et diffu- Sum nunc ubique, et non translatio Hieronymi. Sed tanta res ne n magistris Parisiensibus, nec ab aliquo, sine edis Apostolicae nuctoritate, fieri potuit, nec decuit, nec etiam rationabile est. Sed vero potest diei quod vel auctoritate papae concessa doctoribus Parision sibus vel aliis, aut per aliquem Summi Un ΟΠ-tificem, facta sit seu compilatio. Sed nulla Scriptura, ne registrum papae haec docet, nec chronica, ne historia facit mentionem. Noe contigit tempus dari quo et ipS Sit, nec a quo, ne cujus auctoritate; cum tamen hoc oportet illum assignare, qui hunc errorem componit aut aliter dicetur ei per Hieronymum, quod dictum suum eadem facilitate contemnitur, qua probatur illud malum factum, cum nullum actum solemne auctoritate perpetua toti ecclesiae communicandum publicatur e recipitur, nisi Super Oe me-toritas papae notetur; quia in omnibus talibus per Scripturam publicam notatur rennus et perSΟΠ cujus
auetoritate fuit hujusmodi. Et hoc videmus in negotiis mediocribus. Quapropter longe magis in hoc negotio gravissimo, quod est fundamentum totius ecclesiasticae doctrinae Nos enim Videmus quod compila-
457쪽
OPUS MINUS. 31 tionis historiarum et sententiarum notentur auctores Various et tempora eorum. Et Si de multis 'in non habent ili Sehis ei parationem ad Dei teXtuui. Quapropter longe tures, magi Seiretur quando, et a quo, et cujus auctoritatelis e compilatio aer TeXtus facta sit. Et praecipuo cum sit modicum tempus postquam facta est. Et sunt circiter mille quingenti anni quod Vulgata editio composita Sit, et circiter mille quod quaelibo aliarum. Et propter laeti magnitudinem usque hodiernum diem nota Sunt nobis tempora, et prope ominantur quando et a quibus sunt saetae hujusmodi translationes, sicut historiae Solemnes et sancti docent multipliciter. Et ad hoc quod composita plus habentile esse et bonitatem quam sua simplicia. Et ideo si ex simplicibus translationibus non veraciter fuit tranStatum esset una editio composita falsitatibus utriusque simplicis translationis, resecans celebriori memoria hoc compositione digna esset quod aliqua simplicium translatio et magis sciretur quoad ejustent pus et uetores. Quapropter ille qui eam fingit petit principium, et Supponit quod probare deberet. Et ido non est hujusmodi sententia recipienda, Sed
cum sit sine auctoritate et ratione reprobanda est.
Sed tertio probabiliter potest eligi, et solutione dignum, quod beatus Hieronymus in Originalibus supertextum ponit aliam literam, quam nos habemus in Bibliis antiquis et novis. Et ideo aliam translationem odisserit et Xponit juxta Hebraicam Veritatem, praeterhoe quod simul ponat translationem Septuaginta, quatenus Videatur qualiter editio Septuaginta diseordotab Hebraica Veritate, adjungens autem translationes aliorum, ut magis elue0Seat Veritae Hebraica quam exponit. Ex quo videtur quod cum Hieronymia Hunni ibi exponat translationem, quae non est illa quam
tenonius in Bibliis, id est quod illa seditio qua utimur non est Hieronymi Sed ut habeatur vel aliqua compilatio. vel alia dranslatio. quaecunque sit illa. Ad
458쪽
24 ROGERI BACONISVurious hoc dicendum, quod sicut Aquila et Symmachus, ut is sis , dictum Si Supra duplicabant editiones suas propterturus. njorem tertitudinem et evidentiam dranslationis, sic fecit beatus Hioronymus se ipso Hebraeo in Latinum unde factum est quod primam ejus tranStationem, quam vulgo tradidit, habeamus in Bibliis, quia haec non continet aliquid falsum. Et contra Hebraicam Veritatem juxta qua esse risum fuit interpretum, quialis reticus et salsarius opulabatur a multis, et quasi in ab omnibus judicabatur in pejorem partem propter novitatem translationis conditae, editione quae fuit ubique Vulgata, ipse non Xpressit meliori modo quo scivit Hebraicam oritatem et potuit, sed se conformavit translationi Vulgatae, in quibus Vitium manifeStum non fuit. Et hoc edit propter pacem ecleSis et Virorum
Sanetorum Celesiastiuorum qui contradixerunt. Qui cum Solvit suam hanc primum editionem non esse
sufficientem, ideo veritati se studiosi volens Satisfacere, decrevit aliam translationem relinquere in Scriptis secretis, scilicet in suis originalibus, quod et fieri potuit sine vulgi scandalo, quia lis e secunda editio nunquam fuit adhuc in usu Vulgi neque celeSiae, Pra sertim cum in omni tempore viri paucissimi usi sunt originalibus sui Hieronymi Super teXtum, ita etinui ut Rabanus et Cassiodorus viri doctores docuerunt se non posse omnia ejus originali invenire, sicut Rabanus recitat Supor eremiam in Originali. Curii igitur non scandaligavit per hanc Secundam translationem in aliquo, et totam veritntem Hebraicum decrevit tradere Latinis studiosis, ideo hane secundum reliquit in originalibus nec Latinis potuit diSserere et XΡΟ-Πere veritatem. Et ad hujusmodi confirmationem diecto 908Sum, quod humana fragilitate devictus ad quantum potuit in sua triuix editione ruberrare, it celeritatu
quasi quia IIody. scandalizavit scandaligaut IIS.
459쪽
OPUS MINUS. 315 dietandi ut ipses dicit omisit aliquotiens sto veritate a Mus Hebraten, quiae recolens et reSumen in Secunda editione si Serip sua pri0rem corrigit translationem. Unde quae maluiu . transtuli, in Esaia, resumens in secunda tranStatione in riginali, quinto libro diei In eo quoque quod
' transtulimus incurvantem et la8cibientem, HOS' nutem Verbum Hebraicum Agmon, dum celeriter quae Scripta sunt vertimus, umbiguitate deeepti στ αλι-
tem diximus.' Et illud quod in eodem capitulosi in iliter males transtulerat, revolvens eodem quinto libro Melius reor proprium irrorem repreliendere, munia dum erubeSe, imperitiam confiteri, in errore
persistere. In eo ero quod transtuli: Et serit terra uda AEgypto in festivitatem in Hebrae legitur. 99α quod interpretari iotes, festivitas Unde aD Lu8 in festivum vertitur, it timor, quod significantius quila dranstulit syrosim, cum iliqui invidus et timidus cireumfertur et advenientem formidat ini- micum. V Ergo si voluerimus in bonam partem neci - pere, quod recordatio Judae Egypto sit gaudii, recto festivitas dicitur Sin autem, ut arbitror, in timo- rem pro festivitate vertitur, intelligamus formidinem ob pavorem. Cum igitur ii Bibliis mostris omnibus intiquis, it quae duerunt tempores Isidori, itoliam Rupe adhue aeStant ubique regionum, i, inpostorioribus libitis id illa exemplaria transcriptis invenimus in Esaia et est amantem et festivitatem, hi vocabula se tranStuliSS Hieronymia memorat, et mutat in originali, patet quod Suam correxit translationumquam tenemus, et non alienam Similiter quod transtulit Egee. lii. 2. I Longitudinem quingentorum cubi- torum,' revocat quod dicit iubitorum; unde dieit,
in triginali non sit cistud quod nostra translatio
habet, dum celeritate dictandi minu caute prospeXeri-
460쪽
346 ROGERI BACONIS Various mui foetavum Murum ejus undique per cireuitumis. I si,' longitudinem quingentorum cubitorum veritas Hebraicatures non habet: Sed simpliciter longitudinem quingentorumo, latitudinem quingentorum, ut iubaudiatur inlu-
Sod sit hujusmodi multa possunt all0gari. Et ad horum planam confirmationem potest Beda in secunda Oxpositione in Actus adduci. Dicit enim Quaedam
quae in Graeco, Sive aliter, Sive plus ut minus posita Vidimus, breViter commemorare UTRVimuS. Num utrum negligentia interpretis omissa, Vel aliter dicta, an incuria librariorum Sint depravata, Sive relicta, nondum Seire potuimus. Namque Graecum HY0mplar fuisse falsatum, Suspicuri non Rudeo. Undo lectorem admoneo, ut hae ubicunque feceri- mus, gratia eruditionis legat, non in suo tamen volu- mine velut mendaturus interserat, nisi sorte ea in Latino codice suae editionis antiquitus sic inter- pretata repererit. Nam et Hieronymus pleraque testimonia veteris instrumenti, ut Hebraica veritas habet, edocet nec tamen haec ita in nostris codi- cibus, aut ipse interpretari, aut nos emendare Voluit.
Verbi gratia Isaia XXXviii. Non aspiciam hominem ultra, et habitatorem quietis quievit generatio mea ' et Is. i. Erit sepulchrum jus gloriosum Is xxiv. A finibus terra laudes audivimus ' et Gen. iv.J, 'Omnis qui occiderit Cain, septuplum punietur Requies jus gloriosa ' et 'Habita- forem quietis, generatio mea ablata est; quae sic apud Hebraeos haberi lectorem Voluit, erudi- tionis solummodo, non autem emendandi gratia nosse.' Hae Beda E quibus sequitur quod aliter Hieronymus primo trnnstulit, et aliter recitavit cum exposuit in originali, ubi potui copiosius Me veritate