De authoritate sacrae scripturae ac ea introductorum. Libri 3 editi a Roderico Dosma Delgado Pacensi ..

431쪽

vero Christi vicari j ut omnis cesset calumnia,quo re sua agant ita costabilienda vicissim divinis testificationibus attestantur: testimonia siquide quibus apud Matthaeu, ' Lucasoane successorii Petri potestasi in datur, nunqua ista: . in dubium vocata sunt quin pol iis ab initio christianae nascentis ecclestusque ab ea universa iugiter certa sunt se

agnita. Ad haec subi jciunt nonnulli pontificiae decisoniesroris experti quae ad mores spirituali Caluti fidelium

incommuni necessarios pertinent : sed exemplis positis ni Oxa iussionibus ad fidei assertiones non advertentes divellunt. Fidei siquidem assertoria doctri ita latissime supernaturalia omnia circumvagatur sive spectantia ad .se licitatem speratam, sive ad Christi mysteria, sive ad xii tutum opera, in quorum multis ethnici philosophi misere sunt hallucinati. Vt autem discrime pateat aliud est iubere ne uxoris intersector aliam vel virginem du- cat aliud asserere id iuste poste a legistatore praecipi rursusquc peccare si contra interdictum coiugium inierit, lac denique initum matrimonium non posse dirimi ob id sed i tum manere. Ac de iussori decisionis autoritate pontificia satis paulo superius disterium est de omniu 3 g. veloqui ad supremae fidei dogmata reducuntur, asscr- toria clecisione pontifici; declarationi, supremam divini testimon hau toritatem contingentis hucusque deducta parem vim ut in alijs arcanis, ita in moralibus alse- , quuntur. Excipiunt autem nonnulli ab huiusmodi decisione quq pure naturata sint, quae naturali utique ratione constent. Ex emptuque adducitur e symbolo poli Canis. n. s. tificia decisione probato. carnem & animam rationale sit num esse hominem,quamvis cum Athanasio conciliuNiccnum conssensisset, non oportere propterea verum esse

432쪽

esse; quod an homo partes ill*complex et sint, necne, ad Philosophit rationem. no fidei attinet, philosopho umque proinde quacilio iiqn fidelium est. A Vio Caietanortarius explicati' assentur, lumini pontificis iudicio Iubesse tantum que sunt fidei, eo quod ipse constitutus sit a Christo doctor de rector fidelium, quaten' sunt fideles,

non hominum,quatenus homine, sunt: ci que promises a fuerit omnis veritas necessariorum ad fidelium salutem non omnis veritas naturaliter scibilis, aut moralis: quae ab autore naturae iure supra cunctos statuta ratione

lumine naturali roborata decidenda et uaquam ait, quod illius modi sit, quod . in tenus ecclesiastico pontificis iudicio subdi, si iaccessarium id certa ratione nesciatur, aut si ratio vere a quibusdem scita non ab alijs capiatur: sicuti de divina unitate, ac providentia super ius na- bitum est . fidem in multis minus intellectu valentibus csse oportere. Qua de causa multa sunt in lacris reseratavi.su.h. .literis ad naturalis rationis illustrationem spectatia: quq plane dum Servatoris vicarius urgente causa salutis fidelium propria functione determinando explicat, naturalia simul iure suo desinit. His ita compositis molestissima disceptatio demum a plurimis agitata restat, se sanctorum apotheosi canonigatione vocata,qua fideles sanctitate praesignes in hac vita, post eam in divorti numerorum relati eorum catalogo ascribuntur, uti tanquam in beatitudine apud deum reposita fidclibus a patria peregrinis venerationi sint,qui eorum lepadrocinio commendent. ac deum in divis gloria fulgentem osterant. Eiusmodi ascriptionem reccntium divorum sum. mus pontifex decernere suevit matura nimis delibera, . tione,diligentia,examine, ac exploratione ex avissimis

Oo praemiss

433쪽

LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. CAP.ia. praemissis omnibus in dichsex pesis, plurimis gravium testium attestationibus sumptis de divi cuius is vita sanctc iuxta catholicq religionis disciplinam celso in gradu acta, de que mirandis signis quae deus per ipsum, aut

eius reliquias, vel invocationem in testirnoniu egregiae sanctitatis,ac beatitudinis ipsius saepe, aperteque prona

psit. Cum igitur tot, ac tantae comprobarimnes concurrant . contumeliolum, temerarium, irreligiolu in ellet,

ac supplici j animadversione dignum piam tali sapotheosis credulitatem elevare, ac veram inficiari: non tamen x , haereticum a divis Thoma& Antonino, ae eoru secta , pura. toribus censetur. Quandoquidem oppositum sentiunt cai. in.

pie credendum non fidei catholici proprie dogma esse C L. f., ut pote quod ad fidelium aeternam salutem necessario, moi de prope que, minime pertineat; sed ecclesiastico tali iudicio nitatur quod ab incertis hominum testimonijs profectum infirmum sit ad certam proilus, indubitatamq3 fidem faciendam. Addit autem Caietanus, quod licet divis ascriptus non esset sanctu',quin immo damnatus, ecclesiae doctrina seu praedicatio non foret mendax aut salia: luia haec non petiti nentia ad fidem haud intelligur irat irmari, ac praedicari, ni si cum grano fatis, hoc est, stantibus communiter praesumptis. Supponitur enim apotheosis rite facta, ut indulgetia remittendi reatus causa legitima, rite data: Similiterque potest in indulgentiqcollatione, atque in apotheosi alicuius sancti humanus error intervenire, ut sanctus Thomas inquit. Si quis au- in quodvitem putet Romanum pontificem errare no posse in his particularibus actionibus ipsum quoque non elle hominem putet. Hactenas praesulis cardinalis sentetia simul

designans ad fidem catholicam spectantia generalia do

434쪽

it . E i. aer e r. secti. s. in s. emei . T rid coli is

deus

CAP. ii. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. Mgmatano hypothesi modo fulta esse sed absoluti primi

veritatis solidissima certitudine. Confirmatur id ex eo, quod lumini antistites in hisce divoru conscriptionibus divine religionis in columitatem praetendenteS temperamento utuntur, quod in generalium concilios una decisionibus absolute definitis non adhibent. Longe tamedi verse rationis est Virginis matris. apostolorumque Dpotheosis,& aliorum, quos ita sacrae litere predicant, ut

in felicium cum christo regnantium clectorum n Ume

rum reponendos aperte ascripserint. Hos siquis beatos esse neget, aut in dubium scienter vocet, halest blasphe

ma publico divino testimonio adversabitur. Talis quippe ordinis no distereda Delicitate deo praesente cos pecto per Chri illi quq sita apostol significavit inqui cs, Scim , quonia si terrena dona' nostra laui habitationis distolvatur, aedificatione ex deo Tabem' domum no manufactaqterna in cassis. Na & in hoc ingemiscimus habitatione nostra quae de coelo est, super indui cupientes: si tam e vestiti, no nudi inveniamur. Et inseri'. Qui aute ess cit nos in hoc ipsum ,deus, qui dedit nobis pignus spiritus. Audentes igitur semper, da scientes, quonia dum sumus in corpore, peregrinamur a d nos per fide enim ambulam & no per specie, audem aute, & bona volutat c habem magis peregrinari a corpore,& praesentes esse ad Diam. Huc locu ea de re Thomas Aquinas cometa dexteritate versans & executies edisserit: ex eoq3 potissimii Benedictus tredecim' per mot videtur, ut nee reticos definiret. qui negarent animas iustorti simul ac e corpore migrcssent, divina essentia clare videre: si nil tam e haberent,qd poenis purgatorijs prius expiandum foret. Porro de martyribus insignia sunt Servatoris testunonia iuxta Luca,

435쪽

LIB. III. DE AVT. S SCRIPT. CAP. H.& anteriores evangelistas: salii perdiderit animam suapropter me, salvam seciet illam. apud Ioanne vero: Qui im. odit animam suam in hoc mu do in vitam aeternam custodit eam. Si quis mihi ministrat, me sequatur, & ubi sum ego, illic & minister incus erit. Hinc apostoli per Clementem promunt dat propter nome domini dei - -

condemnaturiis martyr sanctus est: quales iubent apud fideles in omni honor c fore: quemadmodum, inquitit,& apud nos in honore habiti fuerunt beatus Iacobus episcopus, & sanctus noster condiaconus Stephanus: qenim & adeo sunt beatitudinem consecuti,& ab hominibus honorem. Iccircoque alibi praecipiunt, ut sicut in diebus apostolorum, in die Stephani protomartyris va- - cetur, & reliquorum sanctorum martyrum, qui Christum propriae vitae anteposuerunt Explicat autem sedeucris martyribus loqui pro defendedae verae pietatis patrocinio sanguinem fundentibus,falsis reiectis. Quare qui deinceps synceri martyres,non salsi serennecclesia.shico iudicio finiendum erat. Hos sane consensus eccle- .sitae in divorum coetum repositos accepit, sicut saeculis labentibus eos, qui cessante persecutione; occasione martyrib, non animo carentes vita sanctissime gesta delicon fessi sunt. Erga horum omnium lacram venerationem Romani pontificis consensus permanens aeque, atque erga recetiores divos solemnis ascriptio valet. Miracula vero ad apotheosina divorum sacientia,cum ad ea privatam causam attinentia peculiaribus locis edantur ate a

mirandis illis discriminantur signis prodigijs,ostentis, quibus per evangelij praedicatores palam ubique terrarum editis Christiana religio publice confirmata est:ita ut ijs quasi divinis testimonijs communi omnium noti i

436쪽

tiae testatam gcneraliter universi suscipere tenerentur. Denique ne silentio assumptam causam praevaricari vi- . deamur, pontificiae assertionis certissimae firmitati op. ponitur quod nixa sit legitima successoris Petri electio. ne. quae coniecturis probabilibus, non absoluta certitudine in publicam totius ecclesiae notitiam devenire potest. Sed cum iam de ecclesiae catholicae autoritati acturi simus, una deo dante hunc nodum expediemus

r s. Cap. Eciam catholica autoritas.

Cclesiam de cuius nunc autoritate tra-ὰ ctandum est, superius indicavimus coetum esse manifestum cultorum dei, qui publica professione divinum cultu prout a numine institutum extet, professi sint, Uare cum sides superni cult' sun

Rrumh, i h timentum sit, ut sine qua secundum apostaeum impossibile est: placere deo, eadem divini cultus ac sacra: sidei professio est, ecclesia que ut cultorum dei congregatio, ita fidelius sive re, sive professione fidei dici potes . Postquam autem palam p rq scriptu s est a n umine divini cul tus etia externi ritus, professio in primis prascripta est, iuxta quam dei cultum protestati ad fidelis cultus ex divino iustu ecclesiam pertineat visibilem & apertam: nosecus adversus determinatum a deo publice modum ija quibus religiosi cultus lex lata sit. Posita vero fuit vetus Mosaica lex Israeliticae tantu genti obligatae, cuius professio praesertim masculorum circuncisione constabat. HA.' .li. Ideoq; dum ea statum haberet, tax tere nationes, nisi qui se vellet illi legi addicere, liberae ab eius obligatione fuerunt deumque pie colere. sicuti ante ipsam constituta invalucre

437쪽

valuere. At postquam illa consummata morte sua Servator humani generis novam evagelicae religionis legem tu' it omnibus gentibus, omniq3 humana: creaturae per Mat. x a , iuniversum mundum praedicadam: ad cius manifestam Mu.i c. ecdesiam, divitii publice cons antis cultus convocationem, nemo pertinet,qui baptisinate, sacrorum syna bolorum ianua, initiatus, fidei que subinde ac religionis supernae pro sessione, autoratus no sit. Maniscitorum porro dei cultorum visibilem ecclesiam iugiter ab orbis uoque primordio suisse, ut e sacris literis patet, praefati sumus,quam qua sub naturali lege ibcrae corremoniae suerunt, lub Mosaica in figuram Christi veturi praescriptae, sub Christiana vero avfidelium sanctificationem,cuius instrumenta sunt,a deo institutae. Praeter coeremoniaruautem distinctionem in divini cultus publico coetu nunquam defuere mystici ecclesiae corporis membra, quae interiore in spiritu & veritate cultu servaret, qui numini potissimu cordi et . Quod e dei testimonio liquet ita posea vate sposam ecelesii alloquetis Sposabo te mihi in Ostrum, sempiternia,S: sposabo te mihi iniustitia, de iudicio, dein misericordia. & in miserationibus, &sposabo te mihi in fide. Vbi te pus omne coplex ad cosummatione us 3 siculi ex tedit, sicut &per liata eande allocutus. Spiritus meus qui est in te,& verba mea quq posui in ore tuo, norecedet de ore tuo. & de ore seminis tui, de de ore seminis seminis tui,dicit Diis a modo,&usq; in sempiternu: 'm quo& sempiterni solliciscuit' cosummatio designatur. Hec prima ratio est, cur ecclesia catholica, id est universalis,p tepote omni dicta sit. que loco etia, natione, persectione, docti ina, obligatione sic nucupata intelligitur. In cucta namque orbis loca tenditur, licete dino per Ma Misis. id lachiam:

438쪽

lachiam a A solis ortu usque ad occasum magnum est nomen meum in gentibus. In omni gente, populo, sexu, conditione patet ut Pater unigenito inquit: Postilla a me,& dabo tibi gentes hereditatem tuam. Adepta elletiam quovis quo iuxta numinis assistentis providentiam quicquid exigeretur ad obtinendam spiritualem salutem, qua tandem ad follicitatem perveniretur : sub nova tamen gratiqlege plenissimarn plurini aruae pr*stantissimarum opitulationum dei, pellectionem assecuta fuit. Superna eius disciplina no privata, sed generalis usque quaque diffusa est. Obligatio denique aperti divini cultus universos tagit, sed eius modus exterius pr*scriptus in lege veteri solum lsraelitas, in lege vero christiana cunctos mortales altringit, nisi qui forte per ignorantiam in vincibilem excusentur. Atque ex hac parte Chrilliana ecclesia catholicq nomenclaturam proprie sibi magis vindicat: tum etiam quia superna eius doctrina usque ab incunabuli, univertas prope mortales celerrime pervagata est, ita ut non paucorum, verum vix numerabilis multitudinis ea collecti copiosa coni retique attestatione agnita, contestata sit. Vt namque se- cundum apostolum corde creditur ad ius bitiam, ita ore

consessio fit ad salute iri: proinde que cum veritate fidei cultus interni perpetim in ecclesia, precipue in Christiana latissime sancti fidei syncera consessio & protestatio

patens enituit exteris divinu cultu apprime pirficies, itide adfineus is comminationis nunqua defutura . Hinc WTim, ,d Paul ecclesia dei vivido madet columna & firma metu

veritatis ast eruit: ude sacri fidei testimoniti ab ea quovis tepore latu divini certissimi te ili moni j iublime soliditatem attingit namine per illi conteitatione supernq firmi Isim et

439쪽

LIB. III. DE AVT. s. SCRIPT. CAP. r3.

missimi veritatis testificatione erroris immunem sere- te. Qii odigitur ecclesia comunicosensione tanqua sanctae fidei dogma necessario ci edcdu asseruerit tale plane . .. s hs divino per eam testimonio prolato constat sive ea praesentis aevi ecclesia sit,sive succedentis, sive praeteriti,atq3 adeo quq apostolorum aetate vixerit, quas omnes a principio ad sinc in saeculi fluens ac perseveras complectitur. Eiusmodi namque consensus assertione, ne circa supernam fidem errorem admittat, eodem iugiter privilegio fulcitur, par que ideo divinae supremae autoritatis testimonium subiens nalia perenniter est. Non tamen code

modo . nec per eosdem temper id ipsum assequitur. Si quidem aevo Chri iti & apostolorum apostolica primaria novae nascentis ecclesiae membra divinoru fidei mysteriorum revelatam manifestationem protinus a domino excepere primitias que almi spiritus,quibus supernaom ni veritate reserata supernaturali hominum saluti,ac i hi elicitati conseque iidae necessatia&opportuna noli modo sublimis fidei dogmata sanctasq: canonicas scriptu

ras internoscerent, discernerent. intelligerent, explica- irent .sed & nova, numinis ad eundem scopum spectantes revelationes promeret ac fidelibus uti generales traderent, quasque deo vitum foret, literis condentes seci ascripturam mandarent. Adeoque pleirum ab illis iuxta dominicum promissum divinam fidelium institutione L ohabitam nosci oportet: ut nullas alias publicie lupernae doctrinae promovedq admitti coveniat, pi Ster eas quas apostoli sancti Spiritus illustratione afflati in arcanis bi x Min a.

Mij agnoverunt, vel etiam reposuerunt, aut ore tenus

fidis com m isere testibus succedanea traditione in poste- ritatem derivandas Hoc depositum fideliter custodien ' dum

440쪽

dum apostol admonet, omni prophana novatione devitata. emadmodum ergo pontificiar decisionis, uti ii. superius indicatum fuit,ita ecclesiasticae consensionis assertione ex divini spiritus ecclesiam superne dirigentis ductu,instigatione impulsu id fit, non ut recentes revelationes promantur, sed ab apostolis sacrisque scriptoribus stiloepit purae illibatae que scrventur, a diversis discernantur, quid sensu contineant, prout fidei necessitas poscat explicetur,contraria. N adversantia retegantur, de piis fugienda declarentur. Vt autem id certo tirmiterque praestetur omnino,principis utique conditoris illustratione sue instinctu,autoritateque opus e verum aliter per apoliolos, sacrosque scriptores, aliter per ecclesiae pr*terea consensum uti per pontificiam asseit riam decisionem superna veritas patefit. illis divina revelatio e vestigio affulsit; succedentibus non alia diversa manifestatur, sed circa eadem, eiusque germanam intelligentiam, quoad extendatur, quid comprehedat, necessaria distinato, determinatio. discretio, declaratio ,.per eundem veritatis spiritum communicatur. Iccirco ut pontificiae decisionis fidei, sic ecescsiasticae consentientis declarationis autoritas non seiunctim a divinis libris revelationeq3 apostolica computatur: quin potius cum ipsis tanquam connexa, cognata,gemi ina coniungitur: uti certa explicatio divini testimonis in ipso continetur. Itaque quas assertiones divini generalis revelationi, dogmata efficacia tua coplectebantur, quas tamen disceris nere non cuivis in promptu fuerit: ecclesiasticae consenissionis affertoriae itidem atque pontificiae definitionis determinatio de fidei necessitate quid credi debeat, verum riensita illis explicat esse comprehensab, ut pariter cum

P p ipsis