Exercitatorium spirituale cum directorio horarum canonicarum auctore R. P. Garcia Cisnerio et Formula orationis et meditationis auctore R. P. Ludovico Barbo

181쪽

rioribus percipiuntur, aut seipsam, vel angelos si vo eorum Statum , aut revera ipsam contemplans Deit

tem. Et praesertim praefatus Richardus in quinta parte illius lihri tradit, quomodo contemplatio tribus

modis formatur vive diversificatur. Aliquando inquantum ipsa anima interdum amplius dilatatur. ouandoque per hoc , quod plus elevat anima suum intellectum. ouandoque autem secundum quod habet ipsum intellectum sicut alienatum et oblitum. Deci rat vera, quomodo hoc fiat, adducens auctoritates et Exempla sacrae scripturae. Accidit si quidem hoc :vel per vehementem admirationem, vel prae fervore devotionis, vel prae magnitudine delectationis et spiritualis consolationis. Sed quia intentio mea est loqui non subtiliter , sed ruditer et breviter, tum propter materiae subtilitatem, quae pertinet ad magnos theologos, tum etiam quia meum excedit intellectum. de ea modicum loquendum est. Et ideo ponemus hic modos contemplationis , qui a simplicioribus capi et intelligi facilius possint, quos Sancti exercuerunt et in suis scriptis nobis tradiderunt.

Beatus vero Augustinus in libro confessionum describit quemdam certum modum contemplandi, quem cum matre sua halluit, glans ad quamdam hortuli fenestram , non longe ante ejusdem parentis obitum. Beatus praeterea Gregorius in suis moralibuS lar- .gissime loquitur de contemplatione , monStranS PU-ricula et commoda quae in ea Sunt, Sed particula-

182쪽

rem modum intrandi ad eam ibique manendi inibi non tradit S. I ieronymus inter caetera scribit quemdam moedum ad Eustochium virginem , scilicet ut cogitaret horam mortis , qualeque tunc praemium ESSet ceptura, qualiter Virgo Maria una cum Filio suo Re- idemptore nostro et sanctis angelis atque virginibus exirent obviam ei, illud canticum concinentes, quod post transitum filiorum Israel per mare rubrum Maria cecinit soror Moysis: Cantemus Domino, glariore enim etc. De seipso dicit etiam B. Ηieronymus, quod post validas tentationes et saevas pectoris sui tunsiones sibi assiduis fletibus et lacrymis divinum auxilium quaerenti visum est angelorum interesse coetibus, prae magnitudine pacis et spiritualis laetitiae suae conscientiae, sibi post suam tribulationem

et poenitentiam a Deo coelitus transmissae. Communiter omnes Doctores in hoc modo conco

dant, scilicet ut homo meditetur terribilia infernorum supplicia , paradisi gaudia , peccata propria, mundi

vanitatem. Tamen quia de his materiis in Bia pursalisa et unitisa satis locuti sumus, adhuc alium quaerimus contemplationis modum. Sanctus igitur Be nardus in omnibus fere sermonibus super cantica itractat unum modum , scilicet matrimonii spiritualis inter Deum et animam, quem Sequitur quidam alius novus Doctor, inter Deum et animam similiter quoddam contemplans Spirituale matrimonium , et infim-

183쪽

latur ille liber : mrolostium aeternae Sapienti . Et revera iste modus est arduus et subtilis et satis periculosus, et maxime his, qui eum tenere vellent in principio suae conversionis. Rationem hujus assigna Gerson, sic dicens: ouia cum tales novitii et in spiritualibus minimo exercitati inciperent meditari splerituale matrimonium , facile transirenL ad carnalis recordationem , et quaerentes puritatem animae plus

sordescerent

CAPUT XLVII.

De modo contemplationis , quem in initio suae conversionis B. Bemardus habuit.

De seipso refert B. Bemardus, qualiter in suae exordio conversionis agnovit, sibi esse necessarium habere bona opera et merita, quae ex Seipm nequibat exigere et habere , et ideo providit sibi acquia rere haec ex meritis Christi Redemptoris nostri. Et ex tunc accuratissime meditabatur totius vitae dominicae decursum a conceptione uSque ad recensionem, et ex universis poenis et amaritudinibus ejus collegit sibi fasciculum myrrhae , qui assidue inter ejus ubera commoraretur , atque illum jugi memoria in suo pectore collocavit, ei intime compatiendo. Propter quod concludo, B. Bernardum suam conmmplaetionem et spiritualem ascensum a vita Domini in- hOaSSE , eam crebro meditando, secundum quod de

B. Caecilia legimus , quod evanhelium ChriSti sem-

184쪽

per in Suo pectore gerebat absconditum , scilicet ejus vitam assidue meditando, et diebus ac noctibus non cessabat a colloquiis divinis et oratione. Et doctor seraphicus Bonaventura in suo stimulo amoris tractat quoque hanc materiam , et specialiter de passione Domini et Redemptoris nostri Iesu Christi, ostendens , quod in ea invenitur omne bonum , et quod ipsa est ostium hujus viae scilicet contempla-lionis , et qui aliunde vult ingredi, ipse seipsum decipit, et confirmat praelatuS Doctor Suam Sententiam auctoritate Domini, qui ait: Euo sum via, verilas elviis: via per quam est gradiendum , veritas gradientem illuminans, vita eundem recreanS , SuSten

tans et remunerans.

Sunt et nonnulli communiter, qui non habent alium modum in sua contemplatione , nisi quem in aliquo devoto libro didicerunt legentes vitam alicujus Sancti vel aliquid hujusmodi aliud ad exercendam suam devotionem Secundum materiam , quam reperiunt, et istis semper Sunt libri necessarii. Unde iste modus per se Solus non est Suffciens , nisi assuescerent illum exercere absque librorum praesentia. Rursum sunt alii, qui divina ollicia agentes in Ecclesia discunt et exercitantur contemplari nitentes ,

et hoc dissicillimum judico, praeeipue a principio, et vix per hanc viam poterit qui S ad Perfectionem contemplationis pervenire propter laborem Cantui anne xum, nisi tales lorSan ESSent in Secroto prius assue-

185쪽

facti per contemplationem. Et pmpter vitandam pm-lixitatem , praetermissis multis aliis modis , quos in

exercitiis et materiis contemplationis multae devotae personae habuerunt, distemus adhuc aliqua da ea.

c APUT XLVIII. .

Quid est contemplatio , et de diversis ejus speciebus et de materia , quam debet bonus monachus contemplari.

Secundum Richardum contemplatio est quidam liner animi intuitus in divina spectacula cum admiratione Suspensus. Vel secundum Beatum Augustinum contemplatio est quaedam mentis illustratio ad invisibilia Dei animum salubriter alliciens. Secundum autem IIugonem contemplatio est quaedam intelligentiae perspicacitas, quam habens omnia manifesta aperta visione cognoscit secundum illud : Spiritus omnia scrutatur, hoc est, omnia scrutari lacit, etiam profunda Dei. Antequam autem species contemplationis distim Uamus, est notandum cum praestato Richardo quod contemplativus ponit in contemplatione per tres vias proficere. Prima est propria industria et hoc secundum illud , quod sibi videtur multum ei ad hoc adminiculum conferre posse. Et hi debent circa hoc diligenter studium adhibere, ut divinae gratiae a xilio mereantur altius ascendere. Secunda via estarie et doctrina alterius , sicut faciunt, qui supra positas et alias Sanctorum super hac materia datas

186쪽

doctrinas observant et imitantur. Tertia est speciali gratia Dei hominem in altum ad sua areana elevare

volentis.

Ilis igitur praemissis est advertendum, quod Contemplatio distinguitur in tres partes seu species. Prima dicitur mentia dilaletlio , et est quando contemplans humana industria extenditur et dilatatur supra hi quod cogitat. Secunda dicitur mentis sub Dolio, et est quando intellectus contemplantis divino lumine specialiter illustratus percipit ea , ad quae non susticit humana industria. Et quamvis illud, quod intelligit, sit supra rationem humanam, sic tamen est intra se . quod non alienatur neque transit extra se . sed videt se esse in se , licet non sicut ante sol hat. Tertia appellatur mentia alienatio, et hoc est, cum

videt ad quae ascendere nequit humana industria , in qua visione adeo esticitur contemplans extra seipsum et extra solitum intellectus sui judicium, ut nesciat vhi est, neque qualiter est, scilicet an in corpore vel extra corpus, et hoc alio nomine dicitur raptus, de quo superius in via tinctaea locuti sumus. Et nota hic , quod prima istarum trium specierum , quae dicta est mentis diritalio , juvatur arte, exercitatione assidua et diligentia nimia. Secunda, scilicet mentis subiremio , juvatur coelesti lumine , quod interdum supra humanam industriam recipit, aliquando supra propriam ConScientiam , nonnunquam Supra nuturam, et per hunc modum elevati sunt in al-

187쪽

tum Prophetae , qui viderunt et dixerunt praeterita

et futura et humanorum cordium occulta, Sine raptu et absque alienatione a sensibus. Tertia , scilicet mensis alienatio sive raptus , fit vel propter devotionis excessum ex ferventissimo Dei amore provenientem , vel propter nimium stuporem super aliqua re,

quae videtur homini valde admirabilis , vel propter magnitudinem delectationis et gaudii, quod concipimus de aliquo beneficio intra nosmetipsos ex Dei speciali gratia recepto.

Et ulterius secundum praedictum Doctorem advertendum, quod contemplativus sentiens se in sua contemplatione frigidum debet se spirituali arte calefacere , ut queat contemplando citius ad Deum ascendere , accipiens aliquam materiam devotionis seu fervoris excitativam , secundum quod superius dirum ximus in meditationibus illarum trium viarum , scilicet Fursetunae, illuminativae et tinctaeae. Sed quia , ut supra diximus , secundum illum Seraphicum Doctorem eximium Bonaventuram, ostium , per quod est ingressus ad contemplationem, est vita et passio

Domini nostri Iesu Christi , et qui aliunde voluerit introire , ipse se fallit: dicemus hic in quodam compendio de vita Domini usque ad coenuem.

Gareiae Meditationes.

188쪽

ouomodo contemplativus debet ascendere in sua contemplatione tribus modis secundum vitam et passionem Domini.

Scire debes, quod Christus Iesus, Deus et homo, Dei et hominum Mediator , ipse est via , per quam ad divinitatis notitiam simul et amorem debes areendere, secundum enim Augustinum lib. I Confess. Ad hoc Christus carnem assumpsit, ut qui Deum Spiritualiter intelligere non potuimus, per Christum Verbum caro factum ascenderemus ad notitiam et amo rem spiritualem. In Christi ergo vita et morte constitue tibi triplicem contemplationis modum per devota exercitia. Prima contemptatio sit, ut assectu quodam dulci et assectu cordiali, licet quodammodo carnali Christo adhaereas , Christum comiteris jugiter circa Christi vitam et mortem assectatus et ejus praesentia et recordatione in tuis exercitiis delectatus. In hac prima ascensione vel primo assectu potes diversimode tuum exercitium variare , sicut Christum in vita multi diverso modo allecti, id est diversis intentionibus , . sequebantur. Apostoli enim primo eum sequebantur sola ejus praesentia delectati, ejus colloquio recreati, ejus dulcedine et affabilitate attracti. Et tu etiam primo hoc modo sequere Christum , esto in ejus comitatu.

gita, quam fuerit ejus praesentia dulcis, cogita

189쪽

corporis elegantiam et speciositatem . nam erat speciosus forma prae filiis hominum. Attende suaves ejus sermones et dulcissimam doctrinam et modum, quo in omnibus se habuit, quam dulciter et benigne verba illa melliflua protulit. Attende modum, quo interius se habuit, quia ab intra mitis, benignus et suavis. Attende in eo sensum maturum , aspectum venustum. Cogita in Christo profundissimam sapie tiam in. corde , venustissimam eloquentiam in ore , optimam morum dispositionem , et hoc modo Apostoli eum Sequebantur. Alii Christum sequebantur , ut eorum curaret infirmitates : sequere et tu eum ; interdum hoc modo et humiliter prostratus adora eum dicens: Domine sitas, Polas me mundare. Vel Iesu, Fili Danidi mise

rere mei.

Quidam sequebantur eum propter miracula ejus Et tu mirare potentiam ejus in miraculis . naturam enim mutat, elementa commutat, daemones fugat, omnemque languorem curat. In his poteris eum cognosc8retesse Deum, qui naturae suos in primordio indidit effectus naturales, salva sibi semper in omni-hus obedientia , etiam ad effectus supernaturales producendos, et similibus modis potes variare exe citium et effectum in hac prima contemplatione.

Sed adverte, quod licet haec exercitatio personao spirituali satis utilis sit, scilicet occupare se circa mores ei gestus Iesu Christi Domini nostri: tamen

190쪽

2 TMMirarovisu SPIRITUALE quantum ad assensum ad ejus amorem non sussicit,

immo do se parum prodest. Quid profuit Iudae , Pilato , Ηerodi vel Pharisaeis, quod Christi mores vel

gestus aut praesentiam corporalem viderunt, qui eum imitari noluerunt. Terminus igitur hujus primi modi contemplandi vitam et passionem Domini secundum Bernardum Super emista erit tibi, ut sicut Apostoli hoc modo tracti omnia mundana, Milicet divitias , parentes et omnia alia reliquerunt, ita et tu tu hoc perseverabis gradu , ut cor tuum illa suavitas occupet et totum sibi ab amore universae camnis ac carnalis illecebrae vendicet. Et breviter, homo cor suum debet extendere in tali exercitio in asseclum et amorem humanitatis Christi, ut omnis in crus Suus ei appetitus ad dulcedinem humanitatis Christi transferatur. Et iste primus gradus contemplandi Christum est incipientium. Secundus modus contemplandi vitam et passionem Domini est jam aliquantulum altior praecedenti, rei

licet non solum circa humanitatem se exercere, sed

ut dicit Bernardus, in homine Christo Deum invenire, licet non Deum nudum, neque nudum hominem, sed et Christum Deum pariter et hominem comprehendere , Christumque ut Deum pariter et hominem diligere et adorare. Multum quidem fructum in exercitio confert circa vitam et passionem Christi Domini,

si quoties legis vel cogitas , Christum hoc vel illud passum fuisse vel fecisse, talem tibi de Christo con-