Origines et antiquitates Christianae auctore F. Thoma M. Mamachi. Editio altera auctorum exemplaribus collata ac recensita 4

121쪽

to 6 ORIGINUM ET ANTIQUITATUM

subministrareque Omnia posset, quae necessaria ad instituendum iter i essent. Sed de auctoritate cogendorum conciliorum alias.

Nunc de Marciano. Ac sacerdotem quidem, doctoremque fidei dictum a patribus eum in synodo chalcedonensi fuisse facile a

patior. Quid Θ si etiam ab Leone magno 3 pontifice λ Verum

quod inde sibi praesidium Grotius, Symmystaeque polliceantur, non

video. An vere sacerdotio initiatum dicentὸ Non arbitror. Nam sacerdotes presse, anguste, proprieque ii solum appellabantur, et erant, quibus opiscopus manus imposuisset 4 . MArciano autem impositas ab episcopo manus, ut rem divinam saceret, suisse, quis

credat p Ego vero sic statuo: consuevisse maiores nostros Sacer

dotum vocabulo eos item, sed minus accurate, proprieque significare, qui pie sancteque viverent, ac vero christianorum Deo cultum, honores, preces offerrent, quas quid om preces, significationesque cultus, atque honorum 5 sacrificia interdum appellaverunt. Est praeterea Sacerdotum hoc munus proprium, ut pro

religione singulari quadam sortitudiue contra ecclesiae hostes M

122쪽

pugnent. Cum autem talem se Marcianus praestitisset, qualem patres optaverant in eo genere Sacerdotem, ecquid obstabat, quominus sacerdos, hoc tamen, quo dixi, sensu, ab episcopis vocaretur 3 Ex qua re intelligitur, cur aliquando imperatoribus tribula laus fuerit pontificum, et apostolorum. Non enim delecti divinitus erant, ut regiones, propagandae religionis christianae

CauMa, peragrarent, neque in Ordinem episcoporum cooptati sum rant manuum impositione, ut sacerdotes constituerent, Orationes

de religione, ac disciplina ad populuin haberent, synodos con--carent, canones ederent, de caussis ecclesiasticorum cognoscerent, e que Vel innocentes absolverent, vel ob scelus aliquod Condemnarent. Haec . enim omnia ad se minime spectare i) con

fitebantur Augusti, in primisque is, de quo nunc agimus, Ma cianus. Quid igitur est Θ Dicam aperte, quod sentio. Ego cum Christianos omnes, tum imperatores, ac principes, qui primas inter laicos in ecclesia partes obtinent, id potissimum curare, Studere, Conari debere censeo, ut quibus studiis, laboribus, opibus possunt, religionem sacris litteris, maiorumque traditione contentam, sibique ab ecclesia ad Credendum, tenendum, defendendum propositam, integram, atque inviolatam non ah se solum, sed ab aliis etiam sa) servari saciant. Ergo cum, statutis rebus ab synodis, quae credendae, agendaeque essent, quod episcopi hortatu, minis, censuris curabant, id imperatores Augusti, interique eos Marcianus nam de hoc Praecipue sermo est) auctoritate, potentiaque sua perficere conarentur; sactum hinc est, ut

pontifices interdum, apostolique fuerint appellati. Quamobrem mi-

123쪽

rabile non est, si eisdem ipsis magistrorum fidei doctorum quo se

isse constet appellationem datam. Etai namque minime docebant, tamen quae docti suerant, eadem a subditis teneri, observarique curabant. Neque enim is ego sum, qui imperatoribus, ceterisque

principibus tuendae religionis, defendendaeque disciplinae ecclesiae ab synodis, pontificibusque sancitae potestatem detraham nam

expetendum id quidem ab eo, qui gladium gestat esset , sed qui

sententiam de religione, quasi iudices sint controversiarum, ferre, canonesque ipsos de disciplina condere sua auctoritate posse ningem. Hoc maiores nostri, hoc imperatores ipsi, hoc denique mu-cilia postulant, quibus ego assentior.

Nam regulam fidei propositam ad credendum christianis ab imperatore usquam i), legesque de versione sacrorum bibli

rum a), de institutione, ac muneribus clericorum 3), de episcopiis ), do seriis, de sacris ordinationibus 5 latas fuisse, ve

124쪽

hementer nego. Non enim illi novum quidpiam statuerunt, sed quae decreta conciliis fuerant, servari voluernnt. Quam rem sa-cile quisque perspiciet, si quae basilicis, codice theodosiano, novellis, epistolis, digestis, codiceque iustinianam ad res ecclesiae

spectantia Comprehenduntur, cum collectionibus canonum Conserantur. Quod si Iustinianus imperator, nonnulliquo alii plus sibi in hoc genere arrogarunt i , quam esse Caesari Christia uo con-

eam arrogate .

l. Mur. p. 445. MD

125쪽

cedendum patres, Augustique ipsi cognorunt; usurpatio quidem iuris loco legis, sanctionisque christianae haberi non debet.

Non restitisse autem imperatoribus, regibusque patres, Cum eos hoc moliri, atque agere viderent, ut in iura ecclesiasticae

potestatis invaderent, salsum est. Restitit Athanasius si , restitit

Hostus, restitit Lucifer calaritanus, restitis Ambrosius, uno Verbo omnes, cum sas sibi esse loqui, et proficere loquendo se posse perspicerent, restiterunt. Atque errant vehementer, qui Tertulli num, Irenaeum, Origenem, Iohannem chrysostomum, Basilium Grotio esse praesidio putant. Potestatibus enim illi parendum statuerunt, si de civilibus re hus ageretur, si vero de administratione ecclesiarum, non item. Etenim ne sando quidem est auditum, ab iis, qui tum principatum in re publica obtinerent, passos illos suisse, ut de religione, deque disciplina ecclesiastica leges serrentur, aut si latae fuissent, observarentur. Ipsi enim episcopi per se de ieiuniis, de sacris ordinationibus, de conventibus sacris, de agapis, de clericorum institutione, de poenitentibus, de religione quid esset credendum, agendumve constituebant, quin edicta,

.. e . . . .

126쪽

CHRISTIANARUM LIBER IV. mminas, cruciatus metuerent. Hoc idem posteriores praesules secerunt. Quod si Gregorius i) magnus legi a Mauritio scriptae,

quae adversari commodis ecclesiae, utilitatibusque videretur ἡ-

., patrem imperatorum s. . sata dolea mosa lasa maia

.. Quia auim Nero. - ἐι. quid Dioes lianos. quid . . denique i. e. qui hoc tempore e leaiam paramul. .. lui, uumquid non o innis potiaε inseri .. Ei patia. lo ante p. 513. .. Nulla ratio soli ut inter rege, ha baator, qui driituit politis. quam tegat imperium. , . et q.otcumque habet. Poteat vis arsitat Ix auae so. ti . eos a consortio Christi est est .lianda. Qui tor- . pri,imi tueri eopidi ala illeel . ,ptio in Christio captivam cupit abdueate. et palatonia domin ae

. . omnino illa seri proh dii, qui hane Maio p. id

127쪽

temperavit, inque provincias, ut ab aliis etiam probaretur, observareturque misit, non eo paruit, aut misit, quo id actum iure ab imperatore putaret esse, Sed quo turbas concitare nollet, magnamque in rempublicam civilem, inque ecclesiam inveheret par

tem incommodorum. Ceterum Gregorius quae esset Potestas ecclesiae plane norat, neque commisit umquam, ut subditam civili esse concedere videretur. Quid p si civilem subdi ecclesiaticaeam imavit, in eaque re habuit Bernardum t), cuius testimoniis

adversarii abuti solent, consentientem p Neque negarunt imperatores, quibus quam esset magna potestas Ecclesiae perspectum atque exploratum erat. Itaque cxtat in hasilicis Iohannis α pontificis maximi epistola, qua laudat imperatorem, propterea quod omnes christianos cathedrae apostolicae subdi confiteretur. De Constantino imperatore disputatum satis accurate paullo

ante est; quare non est necesse, ut actum agam. Athanasium ve

ro ad eum confugisse, petiisseque ut de illius caussa ipse cognosceret, tam est salsum, ut nihil esse magis alienum a veritate posse videatur. Petiit enim ille, ut non ab Urensibus iudicaretur, quos in se innocentem male esse animatos perspiceret, ut autem ab imperatore iudicaretur, aut numquam, aut vim, atque impetum hostium propulsaturus aegre petiit. Sciebat sane res ecclesiasticas

ab ecclesiasticis 3 , non ab laicis tractandas esse, planequct in-

128쪽

telligebat, iudicia de gravibus ecclesiae rebus institui ab episcopis, romano pontifice non probante, nullo modo posse. Nisi enim ita sibi persuasisset, non fuisset Iulio assensus, qui episcopos An tiochiae Congregatos reprehendisset, quod, se nescio, et concilium

H eum etieare ea non e . omnia eontra ea nonem ag .

eelevia i ea, aue loeila eque ila,seret. γ ntiem. ..is. 4.μ. 369. . . velut gigas, .neta. t. adversus alii , imum at . . . rogantet in ut ere est a. iam ille existὲma it .a ia M pgnis immo alueum, dum alatia a Domini per apo... aiolos traga a violavit. Mel ia. mores inueriti, no. . humque a liti venii ordinationum genua ele . . . .

129쪽

i 14 ORIGINUM ET ANTIQUITATUM

celebrassent, et Athanasium de sede, deque gradu deiicere non

dubitassent si .

Ad Constantium quod attinet, dabo equidem plus illum sibi

sumsisse, quam religio Christiana pateretur. Itaque non solum a

Lucifero a , Athanasio, atque Issos io episcopis, sed etiam ab Am-

miano Marcellino scriptore ethnico redargutus est.

Nihil de Ioviano dico. Is enim cum ab Athanasio, aliisque permultis catholicis antistitibus eam defendi, praedicarique religionem 3 , quae ni caenae, sardicensis, aliarumque synodorum

130쪽

CHRISTIANARUM LIBER IV. 5

auctoritate proposita christianis ad credendum esset, iussosque eos isse unius religionis caussa exsulare sciret i); litteras ad ipsos, continuo sere atque dictus est imperator, dedit, praecepitque, ut ad Sedes quique suas reverterentur. Quod autem artanos audiendos non putarit, secit ille quidem sapienter, utque orthodoxum

lccebat imperatorem. Cur enim eis aut gessisset murem, aut iu

dices dandos existimasset, quos improbos, Scelestos, mendacii, Calumniae, omnium denique stagitiorum reos, tot episcoporum diversarum gentium, qui non gratia, non vi, non minis imperatorum adacti, sed veritatis, iustitiaeque studio permoti, in synodos ConVenissent, gravissimis sententiis damnatos suisse perspiceret p

Saepe autem, ac multum animadversum a nobis est, principem decretorum, sanctionumque ecclesiasticarum exsequiatorem eme,

non iudicem. Quare implicasse Iovianum controversiis sacerdotum se, ita ut vel synodis praesideret, vel leges de rebus sacris Christianorum, de quibus episcopi minime cognovissent, Scriberet, vel aliud quidquam ageret, ex quo intelligeretur, potestatem eccloiastica me subiectam ab eo fuisse suae, tam est salsum, ut Sine summa impudentia, defendi non posse videatur. Quod Vossius iactat a Valentiniano seniore latam suisse ne-

Scio quam adversus donatistas legem sa), nihil nobis negotii exhi-het. Non enim negamus regi in haereticos, tot antistitum iudi- Cio condemnatos, qui praesertim pacem ecclesiae, reipublicaeque

Perturbent, animadvertere licere. Atque hoc illud est, quod Au gustinus sorshit in litteris ad donatistas, quibus idem V sius,

eiusque similes abutuntur. Idem Augustinus, ut quam essent ea aetate orthodoxi imperatores ab arroganda sibi in saerorum an .