장음표시 사용
221쪽
foemina: nec etia necessaria diuturna coitie Io, eo ο scemina in eis sufficit ad educadii scelu sis ne masculo. In his aute, quoru filii indiget utimust, scilicet tam patris v matris sustentatione ealud est. Similiter ubi inuenit aliqua determi natio quatit ad lepus sustetationis, & educationis, sciit in auibus.Vnde passeres, turtures, Seeolubae habet determinatas sceminas: quia hahTt educare pullos, & alter eoru non sufficeret ad qrendu uictu , cu & se aequaliter nutrire de beat.Non aute sic est in hominibus: ubi filius indiget cura paretum ad magnum tempus. Et ergo matrimonialis coiuctio inter solos homines dicit indivisibilis secundum tota uita alte rius coiugis. Oportet enim filiu generari,ed cari, nutriri, & doceri,dc sibi de necessariis ut is a paretibus prouideri,eo ψ iuxta Apostola, oportet pres filiis thesaurizare. l l . ad Gor. 2. Ista aute requirunt magnum tepus. Et quo ad hoc dicit Lyra super Mat. t 0.ca. matrim nium no solum est de iure diuinosed etia de iure naturali: quia hoc natura durit quod uir de mulier eohabitet simul p tota uita,ad educan
dii & promouedum prole usi ad psectum statum uirtutis. Dicit aut e matrimonium potius,
ψ patrimoniu; quia maiora onera sunt in ma-
222쪽
tre, qua in uiro. Et dicit a matre, quasi matris munium, quia munitura matre,& dat mulieribus esse matres : dc quia etia finis principalis matrimonii est bonum prolis. i cuius procreatioe mater magis laborat, & ideo ab ipsa denominat. Fuit aut e matrimoniu institutu a Deo ista tu in nocetiae: ut dicit de uoto. c..i . lib.6. Et hoc p illa uerba. hoc nunc os eκ ossibus meis.
quae uerba Ada Spiritusanto illustratus dixit. Ge. l l .inst.& 0.q 2 leκ diuina.Et p hoc re probat illa opinio, q dicit ' matrimonium fit institutum a Deo illis uerbis.Crescite,& mutitiplicamini. quod videi in couenies t cum etiailla uerba prius dixerat Deus no solum ad homines,sed etia ad bestias. Gene.i.Et quavis matrimonium etia sit institutum tae Moysi, Seipe christi: hoc suit tam e diuersis respectibus, Na,ut dicit Tho.dist. 26 in .4 secundum quod ordinat ad generatione prolis, qui erat necessaria r etia ante peccatum institutum est a Deo ista tu innocentiae, in hoc quod Deus sermauit muliere in adiutorium uiri: & hoc modo diiscit in officium fuisse institutum: Sed inquata est in remedium peccati,suit institutu postpeecatum tae legis naturae.Secundum aute determinatione planarum habuit institutione in le
223쪽
ne Moysi ubi n5 nisi de certis tribubus copu labantur: Sed secundum quod repsentat colunactione Christi & ecclesiae, sic habuit institutioris in lege nova: & secundu hoc dicit sacrametum nouae legis .Et eta hoc habetur quod dum
principales sunt causae institutionis matrimo, alii,sei licet educatio prolis ad cultum diuinum, de uita dae sornicationis causa. Aliae sunt mutitae causae minus principales, scilicet pulchritu. do uκoris,diuitiae, res Ormatio pacis. Et proopter istas caulas,si etiam ducatur uNor,seruati uerbis de praesenti tenet matrimonium. . Sciedum aute ex quo,ut dicit.γ . Ethicoru, ι in aetii carnali priuat ho magno bonoscilicet risu rois: quia ut dicit philosophus, talis aetiis furatur itellectu sapietis. Et, ut dic t. Aug. i5 li de Trinit. ipse uoluptas carnat s qua maior inuoluptatibus caro alibus nequit inueniri momento ipso ipi quo ad eius pilenitur e Niremit, Pene Ois acies & uis rois obruit. Nullus auteLcundum redi a rone debet se obligare ad ali inquid,in quotm malum patit: nisi sit aliquod bonum recompensans istud damnum.Vnde a sanetis patribus ponunt excusanita illum actu iam dano sum, scilicet bonum fidei prolis,& sa
224쪽
stit a adactum,ad que obligaisse: scilicet ut te no qrat aliari nec ecouerso. Similiter bonum prolis obligat quo ad cultum diurnum, scilicet ut religiose,id est sancte,& deuote educet. Bo num aut e sacra meti est illa in dissolubilitas in, ter uirum & mulierem:& signat indissolubili, tale colunctio nas Christi & ecclest ,& hoc cst bonum intrinsecum matrimonii: quia plactio prima est sermalis: prima aut e duo bona, scilicet fides de proles,sunt bona eXtrinseca matri
monii. Ex his patet q, ex quo ut dictu est
sacram ctum est bonum eXculans istum actu euidet q, actus ipse matrimonialis no solum est bonus, sed etia sanctus: quam sanctitate habet ex induit sibilitate colunctionis: secundu qua significat coniunctione Christi& ecclesiae ita elia dicit Tho.in dist. 3 i. in quarto.q-4-ΞX quihus Oibus insertur secundum Bonauitnt. ibi de secundo principali. q. 2. qui coit causa forni,cationis uita dae in uXore, ne scilicet uxor soronicetur: sic redde do debitum nullo modo peccat, sed magis meretur: quia eXercet opus tu sitiae,hoc est fidei, ad qua tenetur: & ideo o/mnis culpa eXcusatur. Si uero coit causa fornicationis uita dae in se ipso, scilicet ne ipse solus fornicet in hoc peccat uenialiter: & hoc s no
225쪽
pulsat a carne. Na eX quo no potest proereare Prole, nec pp ea procreada coit, nec copellitur ab uxore ad reddedum debitum, aliqua super fluitas est ibi:& idco peccat, sed uenialiter: imo dici potest secundum Detrum de Tharant . in quarto,distinctione trigesima, qstione quarta priticipali.qstione secunda, articulo primo , Φqrens delectatione in coiuge, sistedo in intra fines matrimonii, scilicet qn cum altera muliere id no saceret: veniale est peccatum, licet etiam fiat causa expledae libidinis,Sed si qrat delectatione in ea,n5 ut in coiuge,sed ut in alia muliere quacunq; tuc est peccatum mortale. hoc est Cotra Hugone. 3 1 . q. t .qdo. ubi dicit usum matrimonii no posse impleri sine peccato, salie ueniali: quia pol etia esse matrimonium, cum fit hono intuitu,sicut suisset in statu innocetiae,secundum Fraciscum in rubrica de sponsalibus. Hoc idem innuit .Io.And.in gl.super.c . alma.
de senten. co.li.5.5uper uerbo, Sacramentis.
ubi dicit φ datur gratia per istud sacramentii. sed no sicut per alia sacramenta. Confertur autem in hoc sacramento gratia adiuuans ad illa
opera,quae in matrimonio requiruntur. Ratio secundum Tho.in.4. dist.25. q.4. quia ubicunoque diuinitur datur facultas aliquid faciendi, dantur
226쪽
dantur eliam auxilia,sine quibus no potest couenienter uti illa facultate: sed in matrimonio datur diuinitus sicultas ut edi uxore: & per cosequens dat gratia, qua idem conuenieter fieri possit. Haec sanctus ilio. Et per hoc reproba tur glosi. quar. i. quicquid. Etia dicit doctor subtilis q, effectus illius sacramenti sunt duae gratiae in animabus contrahentiu , & hoc nisi sit obeκ mortalis peccati. Ei.n. non sufficit ad gratia percipienda φ co trahens non si fictus respectu sacrameti:id est, quod no ficte recipere intendit, sed oportet v prius poenituerit: claillud sacramentu non dat poenitentia. Est ergo unus & totalis effectus istius sacramenti.s graciosa coitio animorum. Haec doctor subliuis. Pro isto dicto est,e. unicum, de sacra unctio. ne. Ulterius est sciendum de illis quae requiruntur ad matrimonium ut si uerum. Primo requiritur aetas debita personarum cotrahentiu . Na uir debet esse quatuordecim annorum,& foemina duodecim annorum.Vnde si cui sponsalia infra septimii annum non tenetilie matrimonium etiam no tenet infra. 34. annii . Quantumcuns enim fuerit matrimo. nium de uerbo depraesenti infra quartum an
num, nihilo minua noa est aliud nis sponsalia
227쪽
defuturo usque ad decimum quartum annum
Et ista possunt rumpi postquam sponsi uel ab
ter illorum uenerit ad debitam aetatem. Secundo requiritur cosensus mutuus conintrahentiu planarii per uerba de praesenti. Cotttensus autem ille, secundu Bona. in M.dist. 28. debet ess e i mutua corporis piatem. Verba auie de psiti sunt i sta ex parte uiri, Accipio ego te in mea uκorem. Verba autem mulieris sui ista. Ego te accipio in meum uiru. Et sunt ista uerba necessaria: quia sacramentum est res sen sibilis:& ideo in eo requiritur signum etapressuum: quae expressio conuenientius fit per uerba de phti, unde & i ste consensus potest bene, Per alia uerba cX pediri: uel exprimi inter homines usitata quae istis aequi pollent dicendo Consentio i te,tanquam in uXorem.Similiter si praecessti interrogatio inter aliquos de contrahe do, si alter eoru dicat: Volo te de caelero habere in uXorem, Jc illa respondet Et ego te uolo habere in uirum.Vel, volo Q tu sis uXot mea: Sc illa,et ego habeo te pro uiro. in Oibus talibus cotrahitur matrimonium . Sed si dice.
1es uolo te accipere in uXorem: uci uolo in teco sentire, tanquam uxorem : non esset matrio monui .Similiter si dicat vir , Promitto quod te non
228쪽
fe non dimitta pro meliori uel pro peiori: etiaiudicandum est pro matrimonio. item si post datam fidem dicant aliquit Bibamus nomine matrimonii, & osculemur nos . Gulielmus di cit quod non est matrimonium, nisi uellent phoc recedere a sponsalibus et co trahere de praesenti, quia illud disium significat futurii matrimoniu. Sed si diceres, Bibamus pro matrimoinnio contracto:esset matrimonium Franciscus tamen dicit quod illa uerba, bibamus nomi uematrimonii, sunt cosessio ueri matrimonii, dc ergo est matrimoni a. in omnibus autem istis ubi uerba dubia sunt, recurrendum est ad inte/tionem contrahentiumn ad coem uerborum
uulgarium intelligentiam . Vnde credo quod Per illa uerba sponsi interrogati scilicet in Dolonia dicendo, N. placet tibi habere K. in uxorem. illo riadente, placet: si mulier interrogata,rndeat similitem contrahitur uerum matrimo
niurarg.c. e X literis desponsalibus. Na per illa uerba oes i Dolonia it et I gut contrahi matri/moniti. Ergo si sic uicini coiter intelligunt, deinbent etia contrahentibus illa uerba sacere eundem sensum. Nam ut dicunt doctores in ca pit. cκ literis, de sponsalibus in talibus recur
229쪽
probat Francis ibide. Et dicit Host. quod quDuis alter no intelleκit ad litera uel lingua: si tu intellexit affectu uel sensum nutu uel signo:sus sicit Et non refert an nutu uel lingua intelligat
arg.de trasepis iter corporalia 44.di.sit rector.
Vnde si sponsus dat annulum dicedo in Theutonico p uerba de piati, & sposa Dolona reci, l
teris. Dicit et Fraci de Zaba rellis in capit. eκ parte,de sponsalibus quod si dicat uir Dromitto quod te ducam in uxore, & de caetero tenebo ut uXore, si talis contrahit cum alia per uerba de piati: adhaerebit secundae, pa uerba illa, ducam te. quae sunt de suturo,quae etiam uerba restringuntur per sequetia, cum diNit, tenebo te ut uxorem. Et dicit inno. quod haec uerba, ducam &c. non sonant tantum actum, sed etiaius,ut sit sensus. Promitto quod,tunc fiam tua legitima uxor, & hoc est, si sunt uerba mulieγxis. illa autem uerba,promitto quod tenebo te Pro uXore,habent sensum, ac si dicat uir. Ηa. heo tecum matrimoniti, uel accipio te in mea uXorem,& promitto quod de facto tenebo te Pro uXore.Si autem dicat, promitto quod nil quam habebo aliam nili te: licet istam non tonetur simpliciter accipere, si nullam uxorem
230쪽
in uita sua uult ducerer tamen si uellet ducere aliam,non potest, quia de communi usu loquedi sensus est, Recipiam te de non aliam, si uxorem uoluero ducere. Item si concubina dicat alicui,nolo quod me cognoscas nisi tanquam UXorem:& uir taceat, de cognoscat dicit Ioan nes de Lignano quod est . praesumptum matrimonium. Sed tamen Gaspar dicit quod non, quia non eXpresserunt: dc etiam quia taces h betur pro contradicente in hoc casu: cum agaotur de obligatione ipsius, scilicet sub conditio ne, uel sub modo.Sub coditione fit,ut cotraho tecum, si patri meo placuerit,uel si inuenero te habere centum marcas,& scde similibus,& talisco tractus suspendit matrimonia usque ad existentiam conditionis, id est, non prius tale matrimonium tenebit, nis impleatur illa con/ditio.Si tamen interim consensus depraesenti, uel copula carnalis suerit subsecuta, tenebit matrimonium:eo quod tales uidentur recessisse a conditione ut de conditionibus appositis,de illis,& ca. super eo.& ca.per tuas. Et hoe intelligendum est de conditione honesta: quales sunt duae illae supra positae. Nam si esset conditio contra substantiam matrimonii, ut contrahotccum si non prolificabis: uel donec mihi alia