장음표시 사용
231쪽
inueniam:uel si se eXponas pro quaestu prosti tuendam, mires tales nihil agunt . Si tamen quis dicat: Contraho iecum, si te uirginem in/. uenero,et post ea sequitur coitus, nec inueni/Ur uirgo:dicit Berna r.et Host. quod iudicabitur pro matrimonio,et hoc in foro iudicii: ta/men in foro animae non sic iudicabitur:quia dignit est ut mulier quae mentita est se esse uirgi. Nem, maneat decepta et ut uiro subueniat, qui sorte uult uitare bigamiam. Sed sub modo contrahitur sic: Do tibi tunicam,uel cinculum, uel annulum,ut contrahas meca alioquin rc uoco P donaui,talis contra eius statim tenet. Sed si non seruetur modus poterit reuocari. Dicunt tamen doeiores quod licet possct contrahi matrimoniij sub conditione: non in sub mo, hoe est tenendum. Matrimoniu tii eX ca cotractu tenet, e ca sit uera ,siue falsa:ut,cotraho tecu, quia pulchra es, siue diues, nisi ca esset ita salsa quod contineret i se aliquod impedimentum rut contraho tecum, quia libera es. Nam si non issei liberamo teneret matrimoniu etc. Et Scie. dum etiam quod si quis contrahit cum aliqua cum coditione : deinde tamen ante aduentum conditionis contrahit cu alia pure debet manere cum secunda,etia si sit consanguitiea primae.
232쪽
De impedimentis Matrimone. ' Vnc uidendum est de :mpedimentis mairi monis Sunt autem duodccim ina pedimenia, q impediunt matrimonium contrahesdu, et dirimunt iam cotractum, secundum in non . in ca iuuenis desponsa. Primum est furor. 3 Ρquaest.8.cap. neque suriosus,ubi dicit. Nel iariosus neque suriosa contrahere piat matrimonium sed ii contractu fuerit,scilicet ante iuro rem non separentur spropter furore.Et ratio: quia tales non possunt consentire . Si iamcnhabent lucida interualla: tunc bene possunt: ut dicit glo ibidem Secundum,si esset utroq; ar ticulo,id est,testiculo carens,uel iis potens co ire. 3 l . quaest.γ.illi.Tertium, est assinitas , ut siquis sponsam de praesenti consanguinei tui re cepit in uXorem, et eam cognouit: impeditur: contrahendum, et dirimitur contractum : ita quod primo restituitur,sed mulier non potest induci ad abstinentiam propter publicae hone satis iustitiam:ut de eo, qui cognouit consan guineam uXoris suae cap. discretionem. . Quartu, est error in plana ut cum ςs pul asco trahere cum R.co trahit cu Ursula. Quin tu est error in codilione seruilinit si quis coirahit
233쪽
est libera:ut de coiugio seruoni .ca. a. Sed quid dicendu est de lacob, qui deceptus e st in persona .s qui putas Rachaelem,cum qua contraπωrat, inuenit Liam, & tu tenuit matrimonium e Responsio secundum Gratianum. 39. quaestia.quod illud matrimoniti non tenuit eX praecedenti consensu. sed subsequente: quia post copulam carnalem in eandem cosensis de nouo. Error tamen qualitatis no excludit cosensum matrimonii: ut si putatur bonus, qui tame est malus,& si putatur uirgo, quae tamen inuenio tur corrupta. Similiter error fortum: ut si putatur sponsa diues,quae tamen est pauper.in ominatibus istis casibus non dirimitur matrimoniucontractum. Seretum,est uotum so Ienne: ut sa
cri ordinis uel professionis: unde si quis Xseiasione facta in religione uel sacro ordine uXo rem duxit dirimitur matrimonium, ut qui clerici uel uouentes.e.insinuante,& de uolo, cap. unico.libro .6. Alia autem uota simplicia licet impediant contrahendum:non tamen diri mutiam contractum.Vnde si quis uouet simplici. ter non uelle ducere uκorem, & postea duxe xit: tenet matrimoniuimSed ille peccat mortaliter sic contrahens, & non debet petere debitu
234쪽
petit ab eo:ut notat doctores in ca. rursus, qui clerici uel uouentes.de quibus uide ibi materia istam. Sed tamen si quis habens uotum sim plex quaerat a sacerdote an posset contraheret
dat consilium Hosti. quod potest dicere quod
sic. Si autem quaerat ulterius an tale matrimoinnium tenebit, debet dicere quod non, alias peecaret, quia daret occasionem mortaliter peccandi Septimum, si machinatus est in morte prioris coniugis seu uxoris, uel eam ducere promisit.de eo,qui duXit i matrimonium quam pol. p adulteriti cap.significasti. Et dicit Ioan .An tca laudabilem de conuer infidelium, quod qri machinatio est ab utroque.s4 uiro,& a muliere in mortem mariti,tunc sufficit ad dirimen dum matrimoniti sine adulterio. Quando uoro machinatio est ab altero tantum, tunc non sufficit sine adulterio,ut de diuortus. capit. i. de istud imprimendu est menti, quia raro iste punctus bri intelligitur.O flauu, si est alterius culintus,ut Saracenus uel Iudaeus. 28 q. I. caue. Nonii,si per uim coactus est contrahere, ut de sp5sali .cum Iocu.Et intellige de ui uel metu. qui cadit in constante uirum,ut dicit gι i. ibidem . qetiam dicit quod minor metus eXcusat foemi na, si uirum quod similiter nota Deeimum est
235쪽
sacer ordo,ut qui Heri uel uouen. cap. l. a deuoto. p. unico lib.6. Undecimum si est alteri nupta.de sponis. duorum cap. 2. Duodecimia,
est publicae honestatis iustitia. de sponsal .ca. it uenis,et ca. ad audientia. Sunt alia duo impedimeta,' impediunt, et no dirimunt. s. tempus seriarum,ut de seriis cap. capulanus. Et interdue um ecclesiae, at de desponsa impu.ca. ad disesoluendum. De omnibus istis dantur uersus a Ioan . And. in Sum. quarti sub hac forma.
Error, conditio, uotum, cognatio, crimen,
Cultus disparitas,uis ordo ligamen honestas, Si sis affinis. uel si coire nequibis:
Haec sociada uetant conubia,iuncta retractat. Et de ultimis duobus dantur uersus: Ecclesiae uetitum, necnon tempus seriarum. Impediunt fieri permittunt faeta teneri. rDe cautelis huius sacramenti. GT primo cauet uir, ne uolens a muliere eX torquere carnalem commistionem fingat se eam ducere uelle, non habens tamen intentio nem de propositum eam ducendi Nam talis si eam non ducat,grauiter peccat, licet in soropoenitentiali non iudicatur pro matrimo
nio.Et licet mulier quae simplici animo sibi cosenlit in peccato, eaccusatur, tamen deceptor ta
236쪽
lis si uult uera poenitentiam agere , necesse habet eam sine fictione ducere, quatum i eo est, uel dare sibi uirum conuenientem,uel aliter sa. tisfacere. Et hoc secundum Tho . Et hoc si uix ea aequalis conditionis cum illa. Nam si uir es . set melioris conditionis,puta nobilis, & mu/lier rustica uel ribalda,potest probabiliter prisumi quod no suit decepta, sed se dccipi finxit,
ct tunc in tali casu si ille non animo ducendi cohabitauit cum ea, non tenetur eam ducere, nec ei satisfacere,ut dicunt doctores. Secundo caueat ne quis sponsam suam contractis sponsalibus antequam solennitates matrimonii fiant.i .antes in facie ecclesiae copulentur audeat cognoscere: nam talis peccat secun- ,
dum Gul. Et hoc intellige in iliis partib iis ubi
primae nuptiae benedicuntur. Vnde cum istae non sunt uirgines ,nec alter illorum , post illa Occultam commistionem si accipiunt benedictionem, quam soli uirgines uel alter ipsorum
accipere consueuit,peccant: cum secundae nuptiae non sint benedicendar.Si tamen non esset consuetiido in aliquibus partibus primus nuptias benedicere, sicut est in Polonia: credo quod sponsus cognoscens sponsam animo consumandi matrimonium, antequam i facie
237쪽
ecclesiae copuletur, non peccet nisi uenialiter. Haec Tho. in .4. Senten.distinc'. 28. Tertio caueat ut ne cum illa contrahat per uerba de praesenti,cum qua alter contraxit per uerba de suturo,& copula carnali consumauit: lquia nec uerum, nec aliquod censetur matri.
monium, quod postmodum de facto est subsecutum:ut de sponsa.is qui. Quarto caueant parentes,ne eo trahant profites aut pro filiabus sponsalia,uel matrimoniam adiectionar poenae. Na talis adiectio poenaeno ualet de iure:ut dicit in . c. gemma.de sponsalibus, eo quod matrimonia aebent esse libera. Et hoc est contra nostrates, qui stipulant poenas, nisi impleant filii eorum uoluntate. Dicit in Franciscus de Zabarellis Io. And. Vincent.& Abbas in die .c gemma & Arch. 3O. q. a. c. uni. quod bene possunt stipulari uel dari. pignora inter contrahentes: sed non poenae. Ratio, quia poena solum praemittitur, arrhae uero datur. Faciliores autem sumus ad promittendit, quam ad dandum. Item arrhae fiunt in modi ea quantitate,poenae uero in magna:&ideo ti more magnae quantitatis possent quis copelli ad matrimonium. Vinc.tamen quod si snt eκtranei omnino, qui non habeat contrahentes per
238쪽
personas in sua potestate: isti possunt stipulari
poenas inter se,& perdunt eas,uel acquirunt,si spons non flant in eorum promissionibus.Iater uero parentes uel alios,qui habent sponsos in potestate no habet hoc locu de pignoribus. Elia teneas Q, si dat pignus loco arrhar, tuc tenet: si aut X poena,tuc no. ite si dat p couentione,no tenet si aut P traditione, tenet .Hoc autedi secundum Iacobum de arrha, quod ratio pignoris tenet,si tradit, secus si costituitur tantu, quia quado constituitur tantum, tunc cedit looco arrhae,sed si traditur cedit loco poenae. Quinto caueat contrahetes, ne in cognatione carnali pirituali,uel legali contrahant. Naprohibentur cotrahere consanguinei usque ad quartum gradum inclusiue in collateralibus,in ascendentibus aut & descendentibus perpetuo. In cognatione autem spirituali prohibetur hi, scilicet,baptizatus & leuans Baptizatus & filii leuantis. item Baptizatus, S coniunta leuantis prius cognita. item leuans, & parentes leuati.
Et eodem modo dico de baptizato & baptizate. Similiter inter confirmatum & tenentem& inter confirmantem & confirmatum. Inales autem sacramentis non contrahitur talis .
cognatio, scilicet in pinattealia, quia poeni
239쪽
ientia non est sacramentum collatum per modum gine rationis, sed sanationis, ideo per ipsum non contrahitur spiritualis cognatio.alias enim filius praesbyteri non posset inuenire acorem in tota parochia, secundum Tho. in . 3. Sentendistinc Q. q. t .arti c. Licet enim inter sacerdotem & confitentem cotrahatur foedus, non tamen derivatur ad alios eorum cogna/lio. tamen cathechismus licet impediat contrahendum , non tamen dirimit contra fium , ut de cognatione spiritu . per catechismum lib.5. Item cognatio legalis impedit usque ad emancipationem . Est autem cognatio legalis illa, quando quis adoptat in silium aliquem extraneum coram iudice. Et dico coram iudice,quia alias facta in priuato nihil valet, secundum Hosten .de cogn. lega c. unico, &c. Et quia ista cognatio apud nos hodie non uiget, ideo de ista supersedeo. Sexto caueat uir, ne dimittat uXorem suam propter quamcunt causam , nis propter sor/nicationem: ut dicitur in glo. c. quaesiuit. de diuortiis. Et intellige tam de fornicatione carna ii, quam etia spirituali, sicut est idololatria uel
haeresis. Similiter si mortem uiro machinatur.
240쪽
diu uiuet quam dimisit 32. q. . omnes causa/tiones. Ratio, quia licet quo ad coniugale thorum sit diuortium, non tamen quo ad uinculti,
quod est indi lubile & perpetuu EX quo pa
tet Q mulier a uiro no separatur pro furto, uel pro alio crimine,uel pro alio impedimeto, ut dicit in capi. quaesiuit de diuorties. nec ella pro aliquo deserui corporali, scilicet pro surditate, caecitate, S sociore oris,&c. Et intellige etiam quod quantuncunt esset notortu crimen sor nicationis in uXore, no pol uir sine iudiclo ec clesiae Cpria authoritate ea dimittere, licet btipol debitum sibi in priuato denegare. Archi d. in cap. porro,& cap.significasti .de adulterhs.lnhoc tamen casu quando alter sornicatur spiri tu aliter, scilicet si labatur in haeresim, non potis, qui remanet in fide,alia ducere, illa uiuente haeretica. Secus si aliquis infidelis uel paganus
conuertitur,cuius uxor non uult conuerti, uel non uult ei cohabitare sine contumelia creatoris, quia talis potest contrahere, etiam uiuente tali uXore, ut de diuor. capit. s. Septimo caueat uir ne uXorem in adulteγrio deprehensam interficiat, quia licet secundulcges ciuiles non puniatur talis occisor aliqua P sa, im xa lacundum tua diurnum punitur