장음표시 사용
31쪽
Iocus ille a) ab Eusebio prolatus coagmentandus &explicandus est, si Auctoren, si1bi constare velimus . Apparet autem hinc. I. Materiam universi statui fluidam & tenebricosam . Principium poni naturam non genitalem solum , sed & intelligentem , uti eκ Vocabulis ιλων liquidum est . Non recte jgitur Eusebius hanc Phoenicum Cosmogoniam atheisini inrimulat, quasi a mundi creatione omnem supremae men- tis euram excluserint. Rectius Grotius vestigia quaedam Mosaicae doctrinae in hac narratione agnoscit b). Sed illud non est tacendum, doctrinam is tomorrum, quam Leucippus , Democritus , Epicurus tam celebrem effecerunt, Phaeniciis plurimos tribuere. Strabo enim sc), dc Sevius Empiricus d Moscum que dam Phaenici urn . Μochum alii legendum latrobique putant ) qui ante Trojae excidium vixisse creditur , doctri hae atomorum inventorem faciunt. Ex instituto hac de re & prolixe disputat Radulphus Cudvvorthmsub initium Systematis intellectualis , ibique vir ele gantissimus & acerrimi judicii Μosthemius Non vacat horum disputationem aut deseribere , aut colligere. Duo addo. I. Haec narratio unius Possidonii fidei nititur, de qua nonnihil addubitare videntur Strabo .,& SeXtus: re enim enarrata uterque addit , ει δεπιτευσει si Posidonio creditur: quod acute o . servatum Burnelio se): Alterum idem observat Bur'
netius: non mihi videtur, inquit , indolem 'a'iquirum temporum referre se modus pbilosophandi per Θρο- besei , ο θstemata, quem modum ab introductis atomis sequebantur Philosophi. Haec G canica sunt, ut par escredere ρο sequioris aevi . Quamquam non video, cur aut Phaenices Graecis habendi sint agrestiores, quando constat humanitatem a Phaeniciis venisse ad Graecos οῦ
aut admittendae sint hypotheses & systemata, statim
32쪽
ae quis atomos corporearum rerum esse elementa dixerit. Quod vero Huetius sa) contendit Μoschum hune eundem suisse ac Μosem argumentis id facit tam
infirmis, inquit Buddeus b , ut paucos in sententiam istam sit pertracturus. g. VI. AEgyptorum Phasiologia. V Entum est ad AEgyptios . Antiquissimam eam esse.
Gentem, & Iiteris olim florentissimami , gravi Dsimi tradunt Auctorea. Bochartus Chamum facie AEgyptiorum fundatorem I . . Sed ego ut tantam AEgyptiorum antiquitatem abnuo, ita ferre eos nequeo: ,
qui AEgyptiorum litterarias res ad Ccelum evehunt . Diodorus Siculus c) omnem Asiae litterarum, Astronomiae potissimum scientiam , ab AEgyptii repetit , quorum vult colonias esse plerasque Asiaticas nationesia quo ignoratione temporum , populorumque Origianum hallucinatur. Historia enim Mosaica, quae. pluribus ex caussis Ethnicis omnibus est praeferenda , ex
argumentis. I. Quod in Sacris cur in posteris Noaehi esse a- Hebraeorum litteris x. Paralip. lius non potuerit , qui ct ipse Iv. v. 4o. oe alibi, Myptius Cham diceretur ; aut Chami vocetur terram Cham. II. od posteros, qui in Africam devoipsi Ethnici Seriptores Harmo- nerunt, communis parentis m niam Fgyptum appellent, in . moriam, relato inter Deos Cha- Sacris vero Isidis χηαια dicarur, mo, colere non potuisse. Cur auctore Plutareo de Ude, Θ γ- autem se puto ea est ratio quod ride, At, ut eidem Bochario migrationes populorum tam canis observatum , quum vocabulum liquas non habeo , quam isti Cham calidum s nigrum signu volunt: di primis illos morta-fieare possit, cur non hinc potius les Noaeh , Sem, Cham , Ia-Egyptus Chami terra diei po- phet, ram cito eas terras de-
tuiti Sed cultus est in Africa seruisse, quas primum ineolue. Cham sub Iovenis Hammonis rant, non admodum simile ve-smulatror id quidem video place- ro putaverim
33쪽
Asia aliarum nationum omnium originem dedueit. Sed di Geometria, cujus AEgyptios inventores faciunt Herodotus in Euterpe , Plato in Pbedre, Diodorus ca) , Strabo b , Laertius in proemio, Iamblicus sc), vulgaris, & puerilis fuisse ante Graecos Philosophos repexitur. Siquidem Pythagoras, qui apud AEgyptios diu
fuerat peregrinatus, quum exeofflasset demonstrationem propositionis Euclideae XXXXVII. libri primi , Hecatombem ; Thales vero inventa circuli & trianguli adscriptione , vel inscriptione gaudio emotus Diis bovem immolasse sertur apud Laertium. Quae inventa, di ob inventa gestientes laetitiae demonstrant, nedum apud AEgyptios, sed apud Graecos ipsos Pythagorae &Thaletis tempore puerilem fuisse Geometriam. Idem dicendum de AEgyptiorum Astronomia. Nempe quaedam Coeli phaenomena observabant AEgyptii & Chaldaei , sed observatu faciliora, & quae hodiae agrestes
ipsi pagani observant . Fixarum quarundam ortus dc occasus, enarrantium periodos.& revolutiones vestigabant, iisque pro Kalendario, Agricultura, arte Genethliaca utebantur. At Planetatum theorias, Astronomiae partem maxime operosam , nee Chaldaei unquam, nec AEgyptii intellexerunt, aut attigerunt. Sane veteres magna consensione tradiderunt, Thal
tem primum fuisse , qui Eclypses praedixerit se): ta tum in Astronomia AEgyptii & Chaldaei profecerant l& profecto quum & essent in Geometria, aliisque Μathematicis imperiti, & nondum Telescopiorum usus invaluissiet, qui poterant in eas res ingenio penetrare quas recentes Astronomi tot auxiliis stipati abstrusissimas esse fatentur λ Hoc acute perviderunt , si fides Proclo habenda Lunam esse, ειξερο ανγην aetheream Ut iurem, & ατερας πυρ, flesias ignem , quod verum est. De origine autem mundi sie censuisse AEgyptios, discimus ex Laertio in prooemio . Μateriam universi
34쪽
Principium esse υλην molem confusam. Ex hac discreta quatuor ισχεια elementa, & propterea animantia per-- secta, sed praestat hac de re audire Diodorum in primo sic differentem ex AEgyptiorum sententia. a) Quum,primum res universae misere coeperunt, unius vultus r fisisse Caelum rerram, permissaceorum natura. Postquam discessissent a se sa corpora, mundo contigisse euην , quem nunc videmus, ordinem: aerem autem perpetui motus factum compotem . Hujus quod maxime erant igneaem, ad sublimia laea evectum, quippe quum sursum tendat ob l vitatem talis naturae: eademque de causa Sesem ceteram siderum multitudinem mansige in perenni vertigine: quod vero caenosum ac turbidum cum humida concretisne
imo subsedisse in loco, vi gravitatis . Sed hoc quoque eum volutaretur in se, versareturque perpetuo ex humidi, mara, ex solidioribus edidisse terram; sed coenosam mo lemque valde . Hanc vero, ut primum qui soli adest ignis collucere caepis, incaluisse; tum vero quum fermentaretur samma facies, intumuisse pluribus in locis humentia, atque iis putredines extitisse tenuibus pelliculis circumdatas suoa etiam nunc in flagnis locisque uliginosis fieri eo p eitur, ubi post refrigeratum solum, subito incalescit aer
non autem paulatim immutatur . Gumque ad eum m
dum ex calore foeta impleta essent quae madebant, iis foetibus advenisse alimentum noctibus ex eircumfusa nebiata diebus vero eos ab aestu solidatos. postremo quum plenitudinem venissent ii foetus , perustaque, atque ita Cpta essent membranarum involucra, enatas apparuis mnimodas animantium formas . Horum alia piar mum sor-
iit a caloris ad loca supera abiisse , facta volucriae bquae terrestri crassitis essent praetra ea in reptilium
aliorum humi viventium posita classe . At quae de bu- mente natura traberent plurimum, ea quoque ad locum c a Tim. lib. I.
cx -, a pectum , faciem , quidquid ex universo cernitur . vertit crotius Ovidium
tegit omnia Coeitim. Unus erat roto natura viarutus in orbe.
35쪽
perlata cognatum sibi , diesque natantia. At testarem , quum ct ab aestu Solis ct a mentis magis magisque in duruisset , ad postremum non suscisse gignenis majoribus animantium; sed ea ex mutuo coitu caepisse gum .
Videtur ab his qui dicta sani nec Euripides d sentire , qui Anaxagorae Phasici discipulus fuit. Nam is in Menalippe sic loquitur ,
Figura ut una fuerit, o Caeli ct Sosit
Secreta quae mox ut receperunt flatum, Cuncta ediderunt haec in oras luminis, Fer s , volucres, arbores, ponti gregem,
Homines quoque ipsos De prima igitur rerum origine s ex Mntiorum senum tia i talia sunt quae accepimus. inii Diodori locus ostendit Μechanicam philosophandi rationem non penitus suisse veteribus ignotam is ... trΗaec autem Diodori narratio huc redit. r. Ex titille Chaos quoddam primigenium: z. Deinde motu par esuniversi singulas locum suum accepisse, ita ut Vι mgehanica ignis subIimem locum , terra infinium , media corporea medium obtinerent: 3. Animantia omnia exc 1 Unus apud Fgyptios a omnium S disci inatum
τὸ tor audit Mercurius, quem' Umea sum, idest ter magnum
vocant. Quis autem fuerit Mercurius iste, quando vixerit, quid scripserit, quae fuerint ejus eo. lumnae, ad quas legendas tanra aviditate peregrinabanrur Graeci,
eontendunt Philologi , ct lis adishue sub Iudice esto Consulatur
Burnelius in Archeol. loc. Cit. . Hermannuς Conringius lib. x. de Hermetiea Mediet , Ursinus de Hermete se. Narrat Iamblicus a Mercurio scriptas duas Myri des voluminum et Manetho veroc uterque apud Eusebium in prismo Praeparationis 3, sex Chili des, quingentas, A viginti quinque tipra tres Myriades . Ex hoc autem viri quidam . eruditi
conjiciunt nunquam extitisse Me eurium ι scriptaque omnia, aut pleraque aegypti ortam , ut majori in honore haberentur, maiorisque essent Uctorita,s , sub Mercurii nomine vulgata. Nam quod contendit Huetiqs, Mercurium eundem fui sis atque Mosem, di Mercurii columnas Μωsai eam Doctrinam continuisse sid quale sit, videriat alii.
36쪽
stibili adhuc Tentire nata, dc adaptata locis , in qui εbus nascebantur. Sed iidem AEgyptii, ut tradit Laertius , addebant, Mundum hunc ut mechanice ortus est arta fore interiturum . idque, ari combustione, audio nis calore, aut inundatimae, e crescentibus aquis . Nulla in hac narratione alterius activi principii fit mentio , praeterquam motus. Sed fortassis Diodorus , ut physicorum est mos 3 explicatis rebus mechanice ,' non putaverit fieri oportere mentionem Divinitatis. Nam
alioquin constat AEgyptios suum Conepb veluti stipremum numen ovum ore tenens, quod esset y Iundi symbolum, depinxisse. Noti recte igitur Eusebius Atlaeisimi hanc AEgyptiorum Cosmogeniam accusat.
VII. Τbraeum doctrina de rerum corporearum origine.
L iterarum Thracum auctorem magni consensionε
Vetbres faciunt Orpheum a P. Is rerum originem ab Hune ante belluri Troia. Thraees pluribusP demonstrat Urdi quidem sam γδοοι uisu doliissimus Paulus peetronius degenerauione 'ixisse , ex antiqui, origine GaIlorum . Sane Thra rum traditione Graeeorum seri- eum , quae fertur de Universo
bit Theodoretus c de Graee.assee. doctrina eum orientali conve curat. serm. a. Tradit Diodo nit. Dixi autem, si ullus unquam res Siculus libro quato in Eo- fuit orpheus; quoniam non ab-pto omnem pene suam Phys horret a vero, uti Myptios Sa logiam , de Theologiam Orpheum eerdotes sub Hermetis nomine sdidicisse, quod eonfirmare niti. ita Thraees sub Orphei sua vul tur Burnelius c arta. II. 1. e. gasse. Revera negat Aristotel 3 , ut nempe. statuat Fgy- c apud NII. I..1 densi Deor. priorum Nereurii , Phaeni eum ullum fuisse Orpheum , essequet sanehomathonis, Orphei Thra- id nomen fabulosum emist, cui eum, Cosmogeniam unam eania & Dionysius quidam a Suidademque esse: quippe & ab fimia laudatus , & Androclon apud ptiis Sanchoniathonem sita om- filianum vae. kist. lib. urit eam via accepisse scribit Philo apud vi. & Gerardus Vossius de Arre Eusebium . Sed si ullus unquam Poetis. ωρ. xxx s. adstipulantino fuit Orpheus, vero est proximius , At Vonio praesertim . irascitae Physologiam atque Them Bornelius 4 hie quippe tala in iopiam' ais' Oriente potius pro Orpheo CositioIogiae suae praesi
37쪽
nem eodem serme explicuit modo, quo recensiti alii , ut pulchrum sit videre, totam antiquitatem in uno hoc mirifice convenisse , ex Chaos primum orta omnia . AEibera & Caos pro universi initiis habuisse Orpheum, scribit Suidas, voce ορ , sed quae tamen a Deo essent facta. Primus praeterea Orpheus fuisse dicitur,. qui L nam, & reliquas Stellas perinde ut terram nostrapa incoli re habitari docuerit . Certe in Orphicis hoc dogma olim lectitatum testatur Plutarchus sa), ct exeo b) Eusebius . Hinc sortassis idem hauserunt Anaximenes, Anaxagoras , Aristarchus , Democritus, aliique veterum Graecorum plures, ut discere possimus ,
non esse hanc recentiorum tantum Astronomorum opinionem , sed eum Μundo ipso fortassis natam ; qua profecto nihil est validius ad Dei sapientiam , potentiam, honitatem intelligendam. De Luna Orpheus , apud Proclum in Timaeum , haec habet
Haec Montes habet , s Urbes, aedesque Iuperbas. Conjungi possunt cum Orpheo Linus & Μusaeus , quorum ille praeceptor, hic discipulus Orphei fuisse diacitur . De Lino haec prodidit Laertius in proemio , eum nempe carminum suorum hoe fecisse initium , Olim tempus erat, simul indigesta jacebant
Quo cuncta ...... additque inde Anaxagoram sententiam illam suam accepisse , Omnia simul erant, Mens autem accedens ea in ordinem induxit, quae Μosaicam sapit Cosmogeniam. Μusaeum praeterea , eodem Laertio teste docui ite ferebant ε ος σα παλ- ex uno st
mnia, feri in unum resolvi, quod de Chaos ut firmata erat atque Vulgata veterum traditio, intelligi
38쪽
debet si) . Orpheo jungendus Hesiodus sa) aliiqiae
Veteres Graeciae Poetae, qui Cosmogonias , & Theogonias caecinerunt; nihil autem habent aut novi, aut proprii . Omnes hoe unum recinunt, omnium primum extitisse chaos; inde natum universum, & quidem mechanicis motionibus , non sine supremae cujusdam men iis cura. Ea de re' legatur Grotius de veritate Religionis Christianae sa) & saepe laudatus Bbrnelius in. -cbaelogiis b), quo in loco m αρχειον χα os omnium
Johannes Franciscus Buddeus H/β. Feci. Vet. Tes. period. IIJefj. ix.ad 9. I R. Omphei simul ia Musii Panthaeis naum detexisse sibi visus est. Vult ergo omnem illism
et ετων caeremoniarum apparatum,
quo suos initiasse Orpheum tradunt veteres , hue directnm , ut horribile dogma, Naturam esse Deum, id est i antheismum, animis inculcaret suorum . Erao ubi Burnelius sanetioris Theologiae Orpheum Doctorem ita facit . ut Mos audacter conserat c Bud- deus profanae impietatis facit propagatorem . Angli panthe istae de Lino, non de Musio, versum illum referunt .
faeni omnia , ex omnibus es t itim c Pahitheisticon pag. s. spudis es connexion de Is ResistionnatureIti s de Ia reυelae pag. ἐs. mitis autem υresculi, sequuntur, quem se per babent in ore , --μον es explicario . . . . Univer fum ita us, cujus eaeigua portio est mundus his aspectabilis, Gr- mane esse infinitiam ramextension quam virtute ,' eoutinuatione vero
totius oe partium eantisti irata Mntim : immobile fecundum . to. rum , quum extra eum nullus se locus aut spatium mobste autemseeundam partes fve per inter vallo numero infinitis'. ineorru
Me modo , exsentia scilicet aeterianum o duratione: intelliaeus etiam eminenti quadam ratione ....euius sunt denique partes itit gr/ntes semper eaedem , t r. partes constituentes in morti . Haec illi Lini versiculum explicantes. Avit3 veteres interpretari est veli
verbis afligere. Quid eis aliud videre dupli e es Thebas , di geminum solemys, Hesiodo potissimum suum Chaos, ct mundi hinc ge. niti originem describit Ovidius in primo Metamorph Gr. ubi eaanit. Ante mare 9 terras, oe quod rQir omnia, Coelum ,
Unus erat toto naturae UMItuso in orbe.
39쪽
veterum nationum atque Pltilosophorum consensione Probatuna, plurima eruditione demonstrat.
. Ila Phasiologia Graecanica, I, Et primum de Secta Ionica. Postquam philosophandi libertas apud populos obtinuit rin, Physici apertius de rebus naturae α disseruerunt, & scripserunt, Physicamque a Teologia sejunxerunt , in primis Graeci. Horum praecipuas secta ad tres retulerunt veteres historiae philosophicae Scri-ytores, Ionicam, Italicam , ct Eleasicam . Ionicam Tha-Ies Μilesius, aut, ut Burnelio placet , Phaenix , sundasse dicitur Augustino a ), Anaximander vero Diomgeni Laertio b). Sed quum hie laetit Thaletis discipulus, potuit eidem id tribui, qui auxerat, quod Μagister inchoaverat . Dicti autem sunt Ionici peculiari nomine Pbnici, quia relicto, ut dixi, prisco theologico philosophandi more per symbolorum caliginem, nam
turales tantum res scrutabantur : ex quo fortassis factum est, ut Thales pluresque alii Ionici Athei audirent , quod necesse erat contingere Philosophis paulo Iiberioribus apud ineptas illas & stupidas nationes. Iam Universi materiam fluidum quoddam statuerunt
Ionici ferme omnes , in quo a Cbaologis, antiquioribus non discesserunt , Aquam lmateriam hanc appellabat Thales, orientalium Maim, ut puto, imitatus 9 Αnaximander vero infinitam quandam extensionem. , quoadco De Citiis. Dei lib. s. a cd In prooemis.c i A Thalete videtur hare mam, Neologicam unam cum apud Graecos libertas eaepisse. An- populo, qua sententias symbolo. tiquiores enim Philosophi obpo- riim caligine involvebant et alte-puli seperstitionem vetabautur de ram eum initiatis, quod rerum natura aperte loquit ita- rnelius. in Are inlogiis passimque duplicem adhibebanti lim observat.
40쪽
ratum immutabilem , mutabilem vero quoad partes , ex quσnascerentur ο in quam redirent omnia, ut retulit Plutarchus' de Placitis in primo: Anaximenes Anaximandri discipulus aerem innitum vocabat. Anaxagoras vero An
ximenis discipulus, infinitum quoddam , sed ex in itis
particulis variorum generum, similium tamen , conflatum rut videre possis Ionicos. serme omnes , alios quidem elarius, alios vero paulo obscurius , eadem de prima rerum origine dicere . Iam Anaxagorae doctrinam ita elegantissime describit Lucretius, Nunc ρο Anaxagorae scrutemur homoeomeriam. Principium rerum, quam dicis homoeomeriam e. Ossa videlicet e pauxillis atque minutis' O ibu : μ ct de pauxillis atque minutis Visceribus viscus gigni: sanguenque creari Sanguinis inter se multis coeuntibu guttis e Eae aurique putat micis consistere posse Aurum : ct de terris terram concrescere et parvis Ignibus ex ignem': humorem ex humoribus esse: Cetera consimili fingit ratione , putatque. Quid autem senserint de ptincipio universi activo I nies, acerrime disputari solet. Deo factum esse mundum' dixisse Thaletem , stribit Laertius . Deum cuncta ex aqua finxisse doctrinam esse Thaletis tradidit Cicero a). At id magna consensione veteres Anaxagorae tri buerunt , ipse in primis Cicero eodem loco, quum scribit: Inde Anaxagoras, qui accepit ab Anaximene discriplinam , PRIMUS omnium rerum descriptionem ct mo dum, Meneis in itae vi ac ratione designari ac confici voluit . Nota sane est Anaxagorae sententia παιωην μου, ει - νης φλοων διεκοσητε omnia simul erant confusa, deinde mens supervenien ea ordine digessit. Eam ob rem locum hune Ciceronis depravatum suspicatur BaeliusAt L' Esealopiter doctus&eruditus Iesulta, qui Cim