Giraldi Cambrensis opera

301쪽

GEMMA ECCLESIASTICA. D. II. 221

cum primo pedes abluissent et lintheo tersissent, drosectionem ordine locuti cibo eis et pocula sufficienterministrabant. Quibus expletis, ductus S in cameram ulteriorem cibi invenit Scamnum modi eum, upula tectum, et panes 1Ordeaceo duo appositos, et cyptium aqua plenum. Ad hanc itaque mensam Simul cum hospitussedens desidiis appositis usi sunt et contenti, et poSι pusillum strato tenui satis et duro concubantes, dede- 1 tint membra quieti. Sed quin pater ibi quiescor non potuit, ut qui pr20ter Solitum igne vicino, hoste in-

Stigante, medullitus jam accenSUS Xa Sit, mulier OeΡraeSentienS eundem Statim erexit, et ad ungulum domus secretiorem ducens, in dolium quoddam aquis glacialibus plenum nudum intrare fecit, ibique edere 1UOUSque Salmo quinquaginta percantaSSet quo peracto, ad Stratum iterum reVersi sunt veluti sponsus et sponsa concubantes. Sed cum denuo, reVerso calore pariter et hoste instigante, coepit ipse medullitus X-20stuare, ad balneum iterum Simili modo perductus est. Similiter et tertio. Si itaque ter nocte aeStunn et totiens algentis aquae remedi uredinem ignis Xtinguens, noctem illam totam duXit insomnem Matiuver facto, Surgens statim et licentiam ab hospita sumen S, OSpitem Suum per eandem SalutaVit, nuntians Se Super ejusdem conVersatione certifieatum satis esseo aedificatUm. Si igitur mulierom illa in exterius ad Opinionem hominum dicen tanquam Xorem praeserebat, intues autem eum et in Veritate tamquam Sororem habebuto fidulum hospitalis solicitudinis adjutricem. Simile vero supra habuimus in legendo Basilii de Anastasio preSbytero et beata eognia, quam quidem habebat

nomine tenus Xorem, et tanquam Martham alteram, cura hospitalis gratiae plenam caritate communionem fideliter ac devote ministrante intus eandem et in Secreto, Sol teSte Deo, cui clariu emicat virtus occultu,

tanquam Sororem ampleSaudo. Patet igitur quia multos

302쪽

sanctos occulto habet Deus. Sunt enim in ecclesia

militante multi obseuri et parum cogniti, qui apud triumphantem clarissimi Horiose triumphant Sicut sorte apud triumphantem reliqui reprobi et obseuri, qui apud militantem, hi falli poteSt, Varii Ρneconitri

Item exemplum de beato Bernarii ClaroVallensi, iiii cum Aeolaris illiu fuisset, et ad hospitium quoddam cum conscolaribus declinasset, hospita musin ipsum, quia pulcher erat et ProcerUS, Oculos petulantes injucit. Quae etiam nocti conticinio, Ormientibus cunctis, ad stratum ejus necedens, Se Subito inge8Sit, eumque tenens ampleXari coepit et Oscula 14. ΙpSe ero Vigilans, rogavit enim primum Suavibus et demissis verbis ut discederet, et cum hoc nullatenus facere vellet, clamavit ille Voce nitisona , Latro1 IR,' latrones.' Et sic omnibus vigilantibu et XSurgentibus elapsa si illa et disparuit. Sud cum his in

nocte vel ter hoc accidisset, in crastino quaeSitum esti sociis ejus dum essent in via quidnam hoc uerito utrum omniaverit, quibus ille Veritatem perienΗ, Furium ' inquit, Magnum facere Volebat, issu CnSti- tum meam mihi Surripere molita est. Item X01nplum de vir bono, d quem cum hospitii

tus ejus hora videbatur ei in visu, quod bus grandis manum ejus deXtram, quam Xtra lectum sorte doriniendo projecerat, ingulabat. Unde perterritus et X-lioli ectu Cum manum ad Se trahere vellet, hospita inni citibus sui firmiter ipsam intra manu ambas OmpleX tenebat. Ille autem ad Se reVersus, et Sic Salubriter Uomunitus pesti seram n e bestiam reppulit, eamque Victori potitus a se potenter abjecit. Item Xemplum de moniali quae in clericum que Di Per seneStram casu transeuntem vidit oculos injustit, in illem Statim de modullitus Xnisi ut nillil aliud 'id irando vel divinis Ministerii ressistendo c0gitare

303쪽

GEMMA ECCLESIASΤICA. D. II. 223

potuisset; unde qu0d in rhetorida pro ratione induci

Videtur, nemo unquam uno aspectu et 1 pΡtereundo in amorem incidit, constat frivolum esse. Et cum in hac angustia et temptationis vehementi Supra ire PeneVeXata fuisset, qui tamen contra carnis insultu Seorationibus ut potuit et signo crucis praemuniebat, nocte quadam in Somnii apparuit i juvonis ille, volens in eam sicut videbatur Voluptatis nutum eXercere. Quae cum in primi inter carnis et spiritus luctam anxia plurimum inveniretur, demum contra Voluptuoso motus animi ratione renitens, dum ipsum

diliguntius intuita fuisso videbatur ei rem quantitatis

enormis ot inhumanae fui Sse, quam etiam qualitatis. Quo Viso, perterrit nimium a Strato Xiliit animumque Virilem mulier assumens futue, ut videbatur in dormitorio pendente, quam arripuit, medium secuit illum et prostravit. Et statim tantus ab cometor exivit, quantum et quam corruptum unquam antea naribus ensit ob cujus etiam Vehementiam evigilavit, et quem OSten naribus, quotietis de Ocogitabat, Olfacere Visa St. Sic igitur Sin, sicut et ulter,por visionum visitata fuit, et adeo ad plenuam curata, ut Xinde nunquam ei Voluptuosa hujusmodi voluntas in mentem breΡSerit. Item Xemplum de clerico quodam ad monialem his nostris diebus e condicto et concesso de nocte Venire parante. Qui cum Somno frueretur meridiano, quatinues ad nocturna vigilia paratior esset, idobatur sibi viderucorum Strato Suo puteum igni vomum, et usque ad inferni novissima profundissimum foetoris intolorabilis, homni poenariam genere plenum et perhorridum Sta timque vox auribus ejus hae insonuit ' Vide, miser, vide quo properas, et quo pergere araS, ad loeum scilicet tam Oenosum, non per Octi quidem Unius se spatium, aut per tempora transitorium, Sed Sine tormino

0rmansurum Qui Statim evigilans, et hau visionu

304쪽

22 GIRALDI CAMBRENSIS SH visitatum a Domino videns, o pravo proposito tem Vexarit, vitamque Suam eis citer emendare curavit. Item exemplum de in intuli, qhue cum ad militem demona terio nocte venire pararet, veniens ad Stiolum eculeest: et illud reperiens, cruce1u eccleSuo crucinxi imaginem praeserentem, ante quam deVOte rure CODSUC-Veras, quam et tune quoque OnSuetudineti transeundo Nervii verat, in Stio reperit, Xire Vesenti Se opponentem,

et gres8um ipsiu per totum Ocheni impedientem. Nocte quoque Sequente iterum exire volenti idem aevidit impedimentum. In crastino Vero militi Diandavit se duabus noctibus illis casibus inopinatis impeditam fuisse Sed ea nocte, tertia Scilicet, Se modiSOinnibus ad ipsum et absque defectu Venturam SSeVerabat. Noctis igitur ut tenebrarum opportunitate captata, quia qui male agit odit lucem, et securi Secum Ssumpta ad viam sibi Vel violentor serrincumine comparandam Ostium iterum principale et grando quo minus impediri posset aperuit, et Statim

crucem eandem, quum et tune tranSien more Solito indoruVerat, Se opponentem et egressum u modis

omnibus impedientem invenit. Mulier autem Virilem, immo item et VeSanum Ssumens animum, totiuS religionis et devotionis oblita, quam nimirum in furorem et rabioin Sathanae stimulus et libidinis ardor X tot mutaverat, Seeurim in altum ereXit, ut crucem et crucifixi imaginem ferro membratim comminueret, et vel si egrediendi viam sibi violenter reperiret. Securis nutem in altum elevata ejusdem mulieris humero incontinenti, Signo divinitus dato, firmiter adlis R. Quo viso, mulier coram cruce ad terram prOStrata, et plurimum compuncta laclirymi et lanientis veniam imploravit nec mora diutina, per pietatem e gratiam Rus sui ait ' Convertimini ad me, et ego convertar ad vos ' ferrum ab iumer Virtus, qu Uligavit, a Solvit. Et Sic per devotionem et reverentiavi

305쪽

GEMMA ECCLESIASTICA. D. II. 225

cruei libenter et frequunter exhibitam fuit ad salutem consultum utrique, tum militi uilice, quam moniali.

Item Xemplum de monacho, qui cum nil puellam in P0moeri quodam quo condiXerant Venisse, et de loco ad locum eundo cum ad penitiorem pomoerii perveni S-sent, dixit illa: Satis nos uni elongaVimVS, quin se nemo no iii videt praeter Deum V 0spondit illo vido nos Dous Cui illa Vide utique, sed

nemo alius.' Et statim ille cordis compunctuSiPSaque relicta reversus, Verum est,' inquit; χι' longe magis vereri debemus a Creatore videri in

Vere igitur vir iste tunc visus a Deo suoru et visi intus. Item Xemplum de monacho ad cujus horum mulier de nocte Veniens, rogavit ut in caritate Dei sub vestibus jus stratum intran Se cules acere OSSet. Quo conceSSO, post pusillum petiit ut in caritat Dei ipsum ampleXuri et deosculari ad horam ei liceret. Quo etiam concesso, tertio rogavit ut in caritato D iVolui tuOSOS urni Sum motu Omnes, ad libitum utenAon, viriliter Xtingueret. Quo audito, vir Deo lenus ipsam n Strato incontinenti aeriter Xpellens, Vade,

inquit, se filia Sathanae, non sapis qua Dei Sunt quin

Item ad lectum clerici cujusdam, procurat negotio, venire mulier aravit. Quae cum prope VeniSSet craticulum ferream acceSSum ei precludentem, ut Videbutur, invenit. Ipse Vero jam prope positum audien et RVens, ut proprius aueederet magitavit. Ipsa Vero eum Se ruto interpoSi in pra)peditum Sse referret, revocaVit ad unimum miraculose id etiam SSe. Consueverat enim nocte itialibet signo erucis stratum Suum munire, dicen Hostes visibilus et invisibile remoVo, Domine, et pustum repello. Et Statim nil se reversus, mulieri dicens qu0d recederet, intra pudicitia clauStra Se cohibuit.

306쪽

226 G1R Da AMBRE 1SitHin miles quidam puellam diu ardenter adamata ad horum suum n te venturam e condicto p rabat Qui eum hoc desiderium suum pervigil et rei ius pectaret, leporariariusinam, sub sedili mi avo intulo

habens, inieres ut de mensa ceciderant et ossa Perni eum quaeritando ante lectum orto inusitabat Miles autem puellam esse putans brachia sua quasi ad nn plexus Van exposuit. Canis autem J eatulorum

retro defensionem, ipsum illico per braehium dentibus arripuit, et gravi Osione vulneravit Miles nutem ad vindictam ne terans, gladium ad caput thori jacentem juxta Se posuit. Nec in a puella de thalamo juxta

Promissum Xiens, ad lectum militis pedetentim necessit. Ipse vero jam canis observans adVentum, non Virginis, puta qui amorem tunc in dolorem inverterat, qui cupidinem omnem in iram vindicem commutaverat, elevato gladio, canem percutere putans, erro Puellam transverberavit. Ece qualiter actibus hujusmodi P00-entis uigentibus se noster hostis ille versutus in miseet, qui non solum suis nimiis temporibus, sed acceleratis

etiam et pra properis corpora funeribus, ut Simul in utraque desaeviat, avide Prieripit et perquirit. CAP. XII.

De militibu quoque eo pluaui ubili

Simila in SICUT autem in monachis, monialibus, et clari 3inii 'in ei in in iliti liu laudabilis exempla continentis Pim

ponemus. Fuit in Francia nostris diebus miles egregius, et, ubi tot bundant boni strenuitato in armis ne parabilis, cui nomen Regina Mus de um-puna. Hic viri injusdam X0rem illieitis eum diu

adamasset usseetibus, uec reis fetus esse 'tui maueis ures , si i quadam miles maritus mulieris proudietiae

307쪽

fuerat, Cepit lorum Xoroe sun super belli ei irsutia dii illius dentibus et quis in diu prae coneris claudem meruerit cum sociis et commilitionibus sui. loquendo conserre, qui tandem omnes in militis praedicti, scilices

R. de umpuna. singularis it incomparabilis strenuitati praeconiae consenserunt, dicentes Ille nune vicit se qui semper vincere consuevit. Audiens hae nutem e narrantis pendens Xor ab ore viri H Estne,' inquit,

utique, sicut enim intes falconi. 1 autem columba fugiunt seu mon edulis, si ante Reginaldum milites cuncti, nec impetum ejus u ictum quiSquali nuSIIS ' est expectaro. ultor autem iis nuditis, mulieri

natura non degenerans, dicet iactenus invicta. quin' varium et mutabile semper 460mina, aut Statim laudibus istis pravae cupidini victu succubuit, dicens Secum et cogitans Forsitan huic uni poturam succumbere culpae.' Captat quam citius ergo temporis idoneitate et viri absentia, nuntio directo militem illulii clam fecit asciri Quo gaudenter Reeepto, cum in thoro locatus desideratis am vacare, ampleXibus prius quam tamen id laetum accederet, ruit, Cum tanto demp0res tu jam MileXerim et cinea SSum, Un- litori nune miserata es mei desperati penitus, et nil tui vel cogitantis jam vel sperantis Τ Mundi cum enuSn ei, laudes ejus suilicet quas ab re viri tantas audierat assignasset, respondit ille Quia propter laudos

' igitur illas animum mutasti, et quem ante non dileX- eras, diligere coepisti; et ego propter eaSdem animum

quoque mutabo et diluetam adtenus in injuriam illius' qui eas pronuntiavit nunquam illicit diligam, ut inb ampleXibus his tantopere desideratis ob favorem HUS- dem in perpetuum abstinebo Et sic, illa unituntu

OSeuli quoque et amplexibus muliebritor illiciundo ad

308쪽

228 GIRALDI CAMBRENSIS Sinti in ita recedens intra iudieii , claustrii laudabili exemplo se continuit. Item exemplum d milite in Angli una regno gener o et pulchro, cui, et Ricardus de Clara, qui nostris similiter diebus uxorem militis cujusdam nimis illieito diluxit in ad cujus horum in o mariti hospitio Suscepti cum uxor nocte veniret et e Peti laute ingereret, recordatus ille quia marito Suo proxima dominica sculum Paula in ecclesia dedisset, injuriam idem super hoc inserro, et quam dederat Pacem infringere uolens, mulierem, licet dilectam pluri- Dauni et concupitam, cum Suis illecebris, virilem induens animum potenter abjecit. CAP. XIII. De mira toni tutione et ethseli Persecutione. oris DE mira temptatione, inde virum venerabilem et ungvance tinctu in i Cantuariensem archi lac iam. Qui limu

beatiti sui . . . .

uppariti . diebus in Anglia quod clericus, filius presbyteri cujus dam, in pomoerium Patris meridie quadam intravit cui subito mulier ignota, pulcherrima quidem et ornati S- Sima, Se preSentavit. Qua Stati in ad amplexus et Oscula prosiliens Se ad hoc Venisse ut amica ipsius iures QS proseSSa. PS tamen eam, quin Sic Subit apparuit et quoniam periis suas ingeSSit, Suspectam habens, usque in crastinum distulit, dicens se Venturum. Cui illa : Qu unque loco et quacunque hora ad eundem ' Meum et eadem liora ipsam desideraverit, dum id V tamen secreto sint, se Promptam statim et Pro sentem

' bro promisit. In crastino igitur eum illud jam uvenissent et i sedissent, illa iseulis illico et rem-

309쪽

pleXi- ad actum properans muliebribus ipsum illo-cebris ad io alliciens non proserit. Sed cum anXin Plurimum causam inquireret, inquit illo scirem te se Dei parte venisse, non minus hoc mihi unan tibi lareret.' Cui illa: Et quid faciendo te potero uper hoc certificaros' At ille dio,' inquit, Paschali, quia parum ante ascha, in quadragesinanquilicet, hoc acciderat, corpus esu Christi do manu prosbyteri mo vidente Susceperis, Super Omne te proculdubio diligam creaturas.' Et illa: Advontum' inque meum odem die in eoelosin vestra diligontor' observes, quia ad altare tune id saetura indubitantser oecodam. Ille autem hoc Verbo gratanter necepto,dio aselis ad communionem satis altari propinquuS, utpote presbyt0ri filius, in insidiis a later sedit. Et

cum Omnes communienti SSent, in m mare quam

mulieros, demum ultima mulierum venit, et illa longo oraeteris omnibus una tam speciosior is quam rἴΘeellentior. Quae accedens re altare devoto, sicut videbatur, a manu reSbyteri hostium aeram et vinum eonSeeratum AuSeepit. Et si reversu quasi oculos in obliquum traiiens, clericum illum subridendo respeXit. Admirans autem et congratulans ille, o tamen adliuelis sitans post prandium ei in pomoeri Oeeurrit. Ipsa vero Statim e tanqua in Suo, ut quem Sibi OnVentionis, et quasi stipulationis jure jam evicerat, licentius utens et Oseulis atque inpleXibu Vnenns se totam in libidinis usus pronam applicuit. Ipse Ver nondum pleno certistentus, nee animo Seeurus, Ut Cea Sionem aliquam ab ea divertendi haberet, leporarium uso ipsum Aeeut fuerat, cui aliena nomen, n Se Oeavit. Et surgens cum ea ludere coepi et delectari. Quo saeto, cum post pusillum ad puellam e converteret, illa indignata re00dons, ' Vndo,' inquit, se quin me de caeter nunquam Videbis, quam ropter ennem dese-

ruisti quoniam propter alienam me reliquisti, Guliena super i aes injurii des 10 proculdubio

310쪽

23 KDRENSIS vindicabit V Eoquo dicto, disparuit Nee longe post, sed quasi per mensis unius spatium, vi niens et laus illa ad fluvium quendam non proculis domo patris sui distantem, quem navigio transire volebat, invonit ibidem super ripam fluminis puellam cum

mntro sua similiter transire Olentem, in quam eum

oeulo injecit, loquens eum ipsa tam in ripa naviculam pectando, quam et in ipsa postmodum navicula fransnavigando, statim in ejus cupidinem medullitus exarsit. Erat nutum puella nomen aliena. Pro vero temporis adeo amor ille tam aede inchoatus, set potius furor invaluit, ut nihil aliud prorsus gero, nihil cogitur valuisset Macer igitur in brevi sit mi

retus, ut quem tenuis aretaque diei et octos insomnes jam non medioeriter attenURVerant, a Patre simul t matre quidnam hoc esset, quod Paraeter solitum eum quasi jam perditum et instituatum videbant, in privato conventu eo est veritatem, di iis terens quia sine illa nequaquam vivere potuit Porro cum hoc audito Paron uterque puellam ei dare, o nuptam vel juratam, quanquam eo inferior esset tam genere quum DOSSOSSione, modi omnibus operam daret, renitento non roseeit Cumque parentes utrique, tam puella scilicet quam clerici, modis omnibus ad hoo eniterentur, nullatenus, quia nee trece nee pretio nec vinnimum id ioc ux poterant inelinare od sient ipse prius pra Scriptam luellam ipsum rappetentem minimoe volebat, sic iam cisti serVentem minore quasi

talion reddita r00usabat Cum itaque pluribus annis hunc modum is iamnetendo, sed magis ne moi seiundo v0Xaretur, in quod in in monasterium se coamtulit ordini Cistoreiensis, ubi se monachus in tu Sed neque sic pestiseram temptationem Vadere potuit, quinimmo tam dormienti quam vigilanti, tam in choro quam otiam ahoro, tam mi nato selli eos o missorum lubrationibus istanti quam ii iam illud regenti illa ioni ii H estis cing si ullam nimodo