The Tusculan disputations, book first ; the dreams of Scipio: and extracts from the dialogues on ...

발행: 1851년

분량: 239페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

que converterit, duoque hi numeri, quorum Medique plenus, alter altera de causa habetur, circuitu naturali summam tibi satalem consecerint, in te unum atque in tuum nomen se tota convertet civitas te senatus, te omnes boni, te socii, te Latini intuebuntur; tu eris unus, in quo nitatur civitatis salus ac ne multa dictator rem publicam constitua oportet, si impias propinquorum

manus effugeris.'

Hic quum exclamasset Laelius, ingemuissentique ceteri vehementius, leniter arridens Scipio, Quaeso,' inquit, te me e somno excitetis et rumpatis visum Audite cetera.' III. Sed quo sis, Africane, alacrior ad tutandum rem publicam, si habeto: omnibus, qui

patriam conserVarint, adjuverint, auxerint, ceditum esse in caelo ac definitum locum, ubi beatiam sempiterno ruantur. Nihil est enim illi principi deo, qui omnem hunc mundum regit, quod quidem in terris fiat, acceptius, quam Concilia coetusque hominum jure sociati, quae civitates appellantur. Harum rectores et OnSerV

tores, hinc profecti, huc reVertuntur.' Hic ego, etsi eram perterritus non tam metu mortis, quam insidiarum a meis, quaesiVi tamen, viveretne ipse et Paullus pater et alii, quos nos exstinctos arbitraremur. Immo Vero,' inquit, si vivunt, qui ex corporum Vinculis, tamquam

e carcere, VotaVerunt: eStra Vero quae dicitur

vita, mors est Quin tu adspicia ad te venien-

102쪽

lam Paullum patrem uem ubi vidi, equidem vim luerimarum profudi ille autem me complexu atque osculans flere prohibebati Atque ego, ut primum, fletu represso, loqui Pomae coepi, Quaeso: inquam, 'pater sanctissime atque optime, quoniam hae est vita, ut Asrio num audio dicere, quid moror in terris quin huc ad vos venire propero' ' Non est ita, cim qui ille misi enim deus is, cujus hoc templum est omne quod conspicis, istis te corporis custodiis liberaverit, huc tibi aditus pater non potest Homines enim sunt hac lege generati, qui tuerentur illum globum, quem in hoc templo medium vides, quae terra dicitur; hisque animvadatus est ex illis sempiternis ignibus, quae sidera et atellas Vocatis, quae globosae et rotundae, dbvinia animatae mentibus, circulos suos orbesque

conficiunt celeritate mirabili Quare et tibi,

Publi, et piis omnibus retinendus est animus in custodia corporis, nec injussu ejus, a quo ille est vobis datus, ex hominum vita migrandum

est, ne munus humanum assignatum a deo d

sugisse videamini. Sed sic, Scipio, ut avus hic tuus, ut ego, qui te genui, justitiam cole etsi

talem quae quum sit magna in parentibus et propinquis, tum in patria maxima est Ea vita via est in caelum, et in hunc coetum eorum, qui jam Vixerunt, et corpore laxat illum incolunt locum quem vides,' erat autem is splendidissimo candore inter flammas circulua elucens, quem

103쪽

vos, ut a Graiis accepistis, orbem lacteum nuncupatis' ex quo omnia mihi contemplani prae- Clara cetera et mirabilia videbantur. Erant amtem eae stellae, quas nunquam ex hoc loco vidimus, et eae magnitudines omnium, quas esse nunquam SuApicati sumus; ex quibus erat

illa minima, quae ultima a caelo, citima terris, luce lucebat aliena Stellarum autem globi te rue magnitudinem facile vincebant. Iam ipsa terra ita mihi parva visa est, ut me imperii nostri, quo quasi punctum ejus attingimus, Poeniteret.

IV. Quam quum magis intuerer, Quaeso, inquit Asricanus, quousque humi defixa tua mens erit Nonne adspicis, quae in templa veneris ' ovem tibi orbibus, vel potius globis,

Connexa sunt Omnia quorum unus est caelestis, extimus, qui reliquos omnes complectitur, Summus ipse deus, arcens et continens ceteros, in

quo infixi sunt illi, qui volvuntur, stellarum cudi sus sempiterni cui subjecti sunt septem, qui

Versantur retro, contrario motu, atque caelum;

ex quibus unum globum possidet illa, quam in terris Saturniam nominant deinde est hominum generi prosperus et salutaris ille fulgor, qui dicitur Iovis tum rutilus horribilisque terris, quem artium dicitis deinde subter mediam sere regionem Sol obtinet, dux et princeps et

moderator luminum reliquorum, mens mundi et temperatio, tanta magnitudine, ut cuncta sua

104쪽

ROMNIUM SCIPIONIS.

luce collustret et compleat; hunc, ut Comite consequuntur veneris alter, alteriemuri ou sus in infimoque orbe Luna, radiis soli amenta, convertitur. Infra autem jam nihil Est, nisi

mortale et caducum, praeter animos generi hinminum munere deorum datos supra unum sunt aeterna omnia. am ea, quae est media et nona, Tellus, neque movetur, et infima est, et in eam seruntur omnia nutu suo pondera. V. Quae quum intuerer sisPens, ut me moepi Quis hic,' inquam, quis est, qui complet aures meas tantus et tam dulcis sonus moest,' inquit, ille, qui intervallia conjunctus imparibus, sed tamen, pro rata parte, ratione distinctis, impulsu et motu ipsorum orbium Conficitur; qui acuta cum gravibus temperanS, Vnrios aequabiliter concentus emcit ec enim silentio tanti motus incitari possunt; et natura fert, ut

extrema ex altera parte graviter, ex altera Rutem acute sonenti Quam ob causam summus illa caeli stellifer cursus, cujus conversio est Concit tior, acuto et excitato movetur sono, gravissimo

autem hic lunaris atque infimus am terra, nona, immobilis manens, ima sede semper haeret, complexa medium mundi locum Illi autem octo cursus, in quibus eadem vis est duorum, Μercurii et Veneris, septem emolunt distinctos

intervallis sonos: qui numerus rerum omnium

sere nodus est Quod docti homines mervia imitati atque cantibus, aperuere sibi reditum

105쪽

in hunc locum sicut alii, qui praestantibus ingeniis in vita humana divina studia coluerunt. Hoc sonitu oppletae aurea hominum obsurdum Tunt: ne eat ullus hebetior sensus in vobis: sicut, ubi ilus ad illa, quae Catadupa nominantur, praecipitat ex altissimis montibus, e gens, quae illum locum accolit, propter magnitudinem

Bonitus, sensu audiendi caret. Hic vero tantus est totius mundi incitatissima conversione sonitus, ut eum aures hominum capere non possint, sicut intueri solem nequitis adversum, ejusque radii acies vestra sensusque Vincitur. Haec ego admirans, reserebam tamen oculos ad

terram identidem. I. Tum Ahicanus, Bentio,' inquit, de sedem etiam uno hominum ac domum contemplari quae si tibi puma, ut est, ita videtur, hae caelestia semper spectato, illa humana contemnito. Tu enim quam celebrit tem sermonis hominum, aut quam expetendam gloriam consequi potes ' Vides habitari in te ra raria et angustia in locis, et in ipsis quas m onlis, ubi habitatur, vastas solitudinea interjecina: hosque, qui incolunt tereum, non modo interruptos ita esse, ut nihil inter ipsos ab aliis ad ali manare possit, sed partim obliquos, parum Vedis , partim etiam adversos stare Vobis a quibus exspectare gloriam certe nullam potestis Cernis autem eandem terram quasi quibusdam redim, tam et imumdatam ingulis e quibus duos, maxime inter se diversos, et caeli verticibus ipsis

106쪽

ex utraque parte subnixos obriguisse mina vides medium autem illum et maximum solis ardore torreri. Duo sunt habitabiles; quominaustralis ille, in quo qui insistunt, adversa Votiis urgent vestigia, nihil ad eatrum genus. Hic autem alter subjectu aquiloni, quem incolitis, omne quam tenui vos parte continga omnis enim terra, quae colitur a vobis, angusta verticibus, lateribus latior, parva quaedam insula est, circumfusa illo mari, quod Auanticum, quod magnum, quem Oceanum appellatis in terris: qui tamen, tanto nomine, quam nitiamus, Vides. Ex his ipsis cultis notisque terris, num aut tuum,

aut cujusquam nostrum nomen, Vel Cau usum hunc, quem cernis, tranascendere potuit, vel iblum Gangem transnataret Quis in reliquis orientia aut obeuntis otia ultimi aut aquilonis austrive partibus tuum nomen audiet quibus amputatis, cernis profecto, quantia in angustiis vestra se gloria dilatari veliti Ipsi autem, qui de vobis loquuntur, quam diu loquentur ΤVII. Quin etiam, si cupiat prolea illa sutur rum hominum deinceps laudes unius cujusque

nostram a patribus acceptas posteris prodere, tamen propter eluviones exustionesque terrarum, quas accidere tempore certo necesse est, non

modo aeternam, sed ne diuturnam quidem gloriam assequi possumus. Quid autem interest, ab iis, qui postea nascentur, sermonem ore de te, quum ab iis nullus fuerit, qui ante nati sunt Τ

107쪽

qui nec pauciores, et certe meliores suerunt viri: quum praesertim apud eos ipsos, a quibus audiri

nomen nostrum potest, nemo unius anni memoriam consequi possit. Homines enim populariter annum tantummodo solis, id est, unius astri, reditu metiuntur quum autem ad idem, unde semel prosecta sunt, cuncta astra redierint, eundemque totius caeli descriptionem longis intervallis retulerint, tum ille vere Vertens annus appellari potest in quo vix dicere audeo, quam multa saecula hominum teneantur. amque, ut olim deficere sol hominibus exstinguique Visus est, quum Romuli animus haec ipsa in templa pen travit, ita, quandoque eadem a te sol eodemque tempore iterum defecerit, tum signis omnibus ad idem principium Stellisque revocatis, expletum annum habeto. Hujus quidem anni

nondum vigesimam partem Scit esse OnVer

sum.

Quocirca, si reditum in hunc locum despera-Veris, in quo omnia sunt magnis et praestantibus viris quanti tandem est ista hominum gloria, quae pertinere Vix ad unius anni partem exiguam potest 3 Igitur alte spectare si voles, utque hanc sedem et aeternam domum contueri neque te sermonibus vulgi dederis, nec in praemiis humanis spem posueri rerum tuarum Sui te, opo tet, illecebris ipsa virtus trahat ad verum decus.

Quid de te alii loquantur, ipsi videant; sed loquentur tamen Sermo autem omnis ille et an-

108쪽

M OMNIUM SCIPIONIS.

gustiis cingitur iis regionum, quas Vides, eo unquam de ullo perennis suit, et obruitur hominum interitu, et oblivione posteritatis exstinguitur.πVII Quae quum dixisset, Ego vero,' inquam, Africane, siquidem bene Eritis de patria quasi limes ad caeli aditum patet, quamquam a pueritia Vestigiis ingressus patriis et tuis, decori vestro non desui nunc tamen, tanto Praemio proposito enitar multo vigilantius. Et ille,

vero enitere, et aio habeto, non esse te modi

talem, sed corpus hoc eo enim tu es, quem sorma ista declarat; sed mens cujusque is est quisque, non ea figura, quae digito demonstrari potes Deum te igitur scito esse: siquidem deus est, qui Viget, qui sentit, qui meminit, qui providet, qui tam regit et moderatur et movEt id

corpus, cui Praepositu est, quam hunc mundum ille princeps deus; et ut mundum ex quadam parte mortalem ipse deus aeternus, sic ragile corpus animus sempiternus move am quod semper mOVetur, ueternum est quod autem motum affert alicui, quodque ipsum agitatur alium de quando finem habet motus, vivendi finem habeat necesse es Solum igitur quod sese

movet, quia nunquam deseritur a se, nunquam

ne moveri quidem desinae Quin etiam ceteris, quae moventur, hi sons, hoc principium est movendi Hincipio autem nulla est origo nam ex principio oriuntur omnia ipsum autem nulla

109쪽

Qx re ne enim id esset principium, quod gigne-Tetur aliunde quod si nunquam oritur, ne Omboit quidem unquam. am principium exstininum nec ipsum ab alio renascetur, ne ex se aliud creabit: siquidem necesse est a principio oriri omnia. Ita fit, ut motus principium ex eo sit, quod ipsum a se movetur id autem eo

nasci potest, nec mori vel concidat omne caelum, omnisque natura consistat neeesse est neo vim ullam nanciscatur, quae a primo impulsu

moveatur.

IX. Quum pateat igitur, aeternum id esse quod a se ipso moveatur, quis est, qui hanc naturam animis esse tributam negeti nanimum est enim omne, quod pulsu agitatur externo: quod autem animal est, id motu cietur interiore et suo. am haec est natura propria animi ab que vis. Quae si est una ex omnibus, quae

sese m Veat, neque natu est certe, et aeterna est.

Hanc tu exerce in optimis rebus sunt autem optimae, curae de salute patriae quibus agitatus et exercitatus animus Velocius in hanc sedem et domum suam pervolabit. Idque ocius faciet, si jam tum, quum erit inclusus in Orpore, eminebit oras, et ea quae extra erunt contemplans, quam maxime eo corpore abstrahet. ameorum animi, qui se corporis Voluptatibus dediderunt, earumque se quasi ministros praebuerunt, impulsuque libidinum voluptatibus obed,

110쪽

entium, deorum et hominum jura Violaverunt, corporibus elapsi circum terram ipsam vesinuntur; nec hunc in locum, nisi multis exagitati saeculia, revertuntur.' Ble discessit; ego somno solutu Sum.

SEARCH

MENU NAVIGATION