Commentarivs in epistolam Pavli ad Galatas, scriptus a Nicolao Hemmingio

121쪽

proprietate dei, quae est consolari eorum conascientiu qui uere credunt, certam expectant liberationem ut omnibus malis. beatam ima mortalitatcm.

TERTIA. Iacobus 'em, de qua loquitur, mortuam esse pronuncis ea nil conber corpori sine stiritu: Iam autem ex uulo constat uere credentes in fisdest te uiuere. QUARTA Tu, inquit, credis quoniam unus est Deus. Ita autem credere est tantum historis noticium haesbere, qua homines non iustificari haud mirum OBIECTIO. Cur ergo inquies,lacobra ita utitur uocem deis an uerae fidei uim ignorat Iacobus insonis deo lacobus Maiatur ex Dpothesi Dpocrita,rum inper concestonem Rhetoricam κατα χηginae uocabulo 'ei utitur, ut huc ratione confutet fu seculi vanos fidei iactatores. Alter paralagi'm est in uoce iustificandti Paulus enim de iustificatione imputationis, hoc est, quae est implitatio iustici e coram Deo. coa du-

122쪽

COMMENT IN

Ru autem de iustificatione declarationis, hoc est, quae est declaratio stum coram hominiibusto, quitur, quemadmodum supra copiosius declara, uimus. in intur sttou disserunt propositioncs Pauli Ar Iacobι, maligne faciunt ophistae, qui frigunt Iacobum aduersiari Paulo, hoc est, qui mentiuntur stiritum sanctum sebi Di contrarisum be, cum nemo plus dubitet quin uterque ex eodem stiritus loquutus. Hu tu breuiter notatis exemplum Abrubealtius perpendamus, ex simul totum historiam de

Abraham apud animum colligamus. Nam cum

illi filii Abrahae sunt qui insistunt usi s Abrui

hae par in ut tota ipsius nobis, ut norma uitae, proponatur. x M-umqtie obseruandum est in exemplo Abrahae quomodo Apostolus inde χαtruxerit gratultam iustisicationem de qua iam dictam in otari circumstantiae iustificati Abrahae expendendae sunt quae non paucos locos de uita Christiana continent, qvibus praecipu*os recitabo, Primus, quod profesto uitae Abrahae ante mstificationem testetur ipsum nullis meritis aut praeparantibus operibus a Deo receptum esse, sed sola bonitate Dei Gl gratuita. iam anteaquam uoce Dei demur Calmorun uocutus est, caldareis erroribus imbutus fuit.

123쪽

Secundisiquod circumcisio non necessuriore ruquiratur ad iustificationem. Eri ermn Abrahamante circumcisionem iustus a Dco pronunciatm, propterea quod crediderit Deo promittentisibi semen ex gratuita sua bonitate, in quo benediri

centur omnes nationcs crra'. Nam cum impose

sibilesit ut fecim sit prior se causa, fieri nemquaquam potest ut circumcisio sit causa iustis

cutionis Abrahae, MIM EUGAnnis ante mundaritum circumcisionem sit fide iustificatus Hane circumstantium etiam Paulus Apostolus urget ad

Roma. q.

Tertius, quod rusticia fidei ad omnes promis 3

cue pertineat. Est enim Abraham fide iustificuistus antequam constituta est Iudaica Restublica, antequam ullis notis discret fiunt homnes. incumstantia Prophetae absis dubio coniscioncs de uocatione gentium extruχerunt. Quartus, quod ritus Mosaici Cr truditiones 'humanae ncn requirantur a iustificandis Ut enim sine illis Abraham est iustificat m, ita qui eim exisemplo iustificabuntur τι tm Mosaicos non requirirant, ta multompn traditiones humanus.

124쪽

gem moralem fuisse perpetitam, deos ea non edaruilbe Abrahamum, Rae iliae nullam merco dein operibus deberi, nisi ex pacto Dci opera enim non fiunt intrinseca dignitate meritoria dacceptione Dei, iratione pacti Stat ergo friti consequctitia: orab iniustificatus est fide pro nil ionis ante editum pactam de operibAS. Ergo Me ' non operibus iustificatus est. Sextus, Quod uera a vis scansmes habead aduinctu bona opera, obedientιum ervDeum quodq; nihil ch irtus Christiano esse debe. at quam diuitiae uoluutati obedire Nam,ut Abroham mund tto Dei obediuit cum iuberetur mari restiuam, quo nihil in mundo charius habuit. Itaph puruli esse debent propter rundatum Dei diiugulandos omnes prauos assectus, utque adeo ad

componendam totam suam ullam iuxta normari voluntatis divin.e.

Septimus, Quod eorum, qui gloriantur de Patre Abraham a non insistunt usi s ipsit suana sit gloriatio. Octaura, ut Abrabum est Upxs credentium iam eos qui iustificantur huius exemplo, ut dirctum iusti cari necesse est pater multarum gentium, ita ph unius Abrahae exemplo contenti sint, nec quicquam moueantur aliorum, nescio quorum patrurn institutis purum ad Regulum uita Abrahae congruentibus. Nam solus Abrae

125쪽

l . EPIST AD GALAT.

ia, ni nobis, qui ex gentibus conuertimur, opus ludith, e exemplar cum si iei tam obedientiae erga Derium existit cere maritiae postea additaesunt, ut dictu d certum populam nempe Iudaicin pertineri icit; . bunt, Ita adueniente pronis Abrahae femineti est ire omnino debetant, evanescere non Fccm

ue uentem Die teste ae discutiuntur.

lavi autemsceremonis Iudaicae, urum intor Deu fui nullis Christiana obligant,multo miranm lmpocriticae Monachorum Regul quarum urae ii ex diametro cum uerpo De pugnarit, sta tibim uim tabent imo eos qui illisse subqn ciunt praecipitant m certam dumitationem nisi maturerdipiscant. Nonus, Monet praeterea exemplam Abrahae s ut in articulo silutis nostrae, deos in omnibmpromissionibM Dei certisimus immori nihil plane Uitantes. Vt rem inraham nullis ruistionis aut naturae argumentis fractus est, qlιm crederet promittenti Deo, statuereis psimio tenter praeitire poisse, qu)d clementer promiserarat. Ita nos nihil moueainu urgrimentis ullis ouae in conremium promit caro snguis mi uia dilatio promistyrum, non tristonia B ais Ecclesiae forma, non incidentes errantiae si lamitates franguit animos nostros, sed προοη φορία, hoc est, plenoni fiducia exemplo Aα

126쪽

COMMENT IN

te Deo gloriam ueritatis potentia ta liberis

cordiae.

cunus, Ouod uti in hac uita exe loAbrahae possunt uti communibus legibus contrauctuum realiarum rerum exemplo Abrahae, is communibus casibus sunt obnoxi uari s pericutilis, exilio, fami, cruci, adcoque morti ni, quip s transitus est ab his aerumnis ad promissim beatitudinem. - rem dictu biit de hoc Abrahamico exemplo, quod ferro per totam ubiam sicere , meditari, opere precium estomαnibus ij qui de patre Abraham iuste Cy sine Mipocris gloriari uolunt.

Cognoscite ergo quod qui ex fide sunt, ij sunt filii Abrahae.

Infert ex Dpothesi thesin, seu exemplum singulare ad genus transfert, ei est fetibus. Abraham pater credentium ustificatus est de, Igitur quotquot credunt C sili Abrahae protiptor imitationem de exstunt, fide ii iij cantur, quemdmodum Deside en iustifcutus.

Hoc pacto Paulus ad Roman q. accommodat exemplum Abrahae, ita enim ait: Non est auatem scriptum propter illum tantum, quod reul ututum sit isti ad ii liciam, sed etiam propicr

laseis

127쪽

d nos quibia reputabitur credentibus. δώνη es' ' ex fide, nihil aliud est, quam renunciata propria diuini; promisionibu gratiae ruit, ad' Roman 6. Credenti ta non operant reputara 'λ iust iis, i ulticiani in is hie obsieramus Ri vj, imavi in hnmotam definitionem filiorum Abrahae, hoc H, haeredum gratuitae iustificatio V. quae in Abrahamico exemplo consticitur. 'l' He Drmula qui ex desunt, id est, uere credentes proin ioni gratuitae, ut Abraham V hcit, tanquam certa definitione comprehendit Cis Apostolus filios Abrahae fine circumcisi sunt mu non quos ad Roma 9. cap. suos promisionis nominat propter obiectum de qui credit pro

Praeuidens autem scriptura quod, nimi ex fide iustificet gentes Deus ante: ' quam Euangelizavit Abratas, benea

dicentur in te omne genteS. iij Accommodat,onem exempli probat te timori dis nio scripturae. Est autem En timematica probaα ' tio. Priora loco consequens,posteriori antecedens ponitur Forma em Dialectica haec est, Omnes

128쪽

COMMEN': IN quia in iiij t vi censebuntur omnes credentes, velis te, hoc est, cuin te siue tuo exemplo. Ita e ηnim Beth praepositio sepsime exponi debet de lituo

Abraham fifile benedictus adeo hii tificatos ut Ergo er gentes ex fide iustificantur e non ex Di et eperibus. Quod autem dicit Apostolus, Ante E ii Uῖ uangelizavit significut doctrinam gratuita tua istastificationis Abraham patefactam suisbe. Non est igitur noua doctrina Euangelium de gratuita rustificatione,ut calamniabantur neudoapostoli, sed longe ante exhibitum Christium in carne uisese hominibius commendatam.

Igitur qui ex fide sunt,benedicitias lautur cum fideli Abraham.

Illatio generalis argu menti ducti ab exempli e Abrahae uiam tim ni)n accommodauit Apostolos lexemplum Abrahae ad genus, ias inde iεccommoudationem probauit scripturae testimonio, Iam is genere concludit credentes benedici adeoq; iusti scari cum fideli Abraham ita enim Paulus hoc fytioco interpretatur quod supra dixit in te hoc illa. est, quemadmodum Abraham credens iustificatiuest, Ita etiam gentes credentes iustificari atque ideo non simpliciter dixit benedicuntur cum Aat ab , sed cum addito benedicuntur cum fi

deli Abraham, Jignificans dem esse instri '

129쪽

EPIST AD GALAT:

inentum quo oblata benedictio recipitur que benedictio hoc loco non aliud est quam liberatio a maledictione legis, i morte aeterna, fauor diuti vi gratuitus,atque adeo uita aeterna. α α'*yt i P. Iu/dserte maledictionem benedictioni opponit. NM 4 hae poli conclusemne per Iocum a contra; RI concruditur, quod omnes qui per opera uri diutinae legi praecepta salutem quaerunt,di cedarit ab exemplo Abrahae,et non sintsili Abrasematos x his ici ideo maneant in suis peccatis, et sub legis malevi dictione. Non enit m consequuntur remisionem peccatorum, quae non nisi, iuxta exemplum Aobrahae, fide accipitur Cy non operibus, id quod in clarius adhuc sequenti argumento demonstrara

turo

Quotquot enim ex operibus legis sunt,sub maledictione sunt,scra, ptum enim estis Maledic tus omnis qui non permanserit in omnibus

ti scripta sunt in libro legis , ut fas

sibi bestini frumenti, quod disiuncti

i ne formari poterit hoc modo . ALMme aut ex operibus es benedictio. Non est autem exsuperibus, Igitur ex de est be Uicti actos Η a licia

130쪽

COMMENT IN

'icidi salus ipsa. Quod autem non sit ex opeuribus benedictio uis adeo iusticia, probata conatrur ejectibus seu repugnantibuK. Quotquot ex peribM legis sunt, sub maledictione fuit Laisque adeo maledicti igitur quotquot cx operibus legis fiunt non benedicuntur, nec iu1tificantur. Autecedens probat testimonio scripturae, MaleuM Omnis qui non permanserit hi omnibM

quae scripta sunt in libro legis, ut faciat ea. lcrursus apertum testimonium habemus, quod Anpostolus per opera legis intelligat omnia quae leage diuina praecepta sunt vobis G praecipue οπpera decalogi M- nisi prorsus insanire Sophi, stis lubet, non dicent promissam uitam gentibus

ob eremonias, nec denunciatum maledictionem gentibus o rituum Mosaicorum neglectum. Ceu remotam enim Mosaicae reritvi strarunt ad, ueniente Domino in carnem vixαι νεκ3νι, 'an te Repub Iudaica ex gentibiis crediderunt, erdicebantur Relligiosi, non struarunt ritus Nomsaicos ut Iob, Naaman Syrus. Irus Persarum crinulti alij.

Qtiod autem in Iege nemo iussis ficatur apud Deum, manifestiim est, quia iustus ex fide uiuet Lex autem non est ex fide, sed qui fecerit ea hoσmo uiuit in eis. Aliud

o sis,