Commentarivs in epistolam Pavli ad Galatas, scriptus a Nicolao Hemmingio

71쪽

ST AD GALArisolum audierant: qiu persequebaturnos ali quando, nunc Euangelizati se dem,quam quondam uastabat,&glo,rificabant in me Deum.

iuitii nihil lassi erit Quomodo enim ab eis risis

riarrationem uidelicet quod piri mi persecuti sit Ecclesiam Christi ante conuersio se Teritum Wtimonium Ecclinae Iudai essu licet quod Parius conuers sit dis Q 'isi deo ipsius wcήtioset legitima sertum elicitis tum habet videlicet quod crista Christi duae runt in Iudae propter Pauli conuersionem loriis . . Dcum. Viliis confieri indo rimae Pauli E

is , o loci quos praepet pcrsecutio et conuersio Piuli

72쪽

cias M ENT IN potui: In Antiochenum interseo Petrum conatrouersilum tiarrat Visitidi alatur in propositio,

nem principalem uidelicet quod homo fide ab scperibG ujuscetur Atl haec propositio definiritio e Euangelis chri)ti quod Paulius praedi, casse testatur. ORDO ET PARTE SECUN,

I i ipium huius fecundi capitis cum ne 1 primi ordine hi serico cohaeret. Num ut acta suasummatim quantium quidem adsuum institu

transaccre uidebatur,' ad finem decimi septiim: anni a conuersione sua prosccutus est Paulus: it hic addit sequentia acta, G prim--quid Hlearo obmis egerit quo mandato diuino profectus est. Deinde quid Antiochiae gestum sis,quomodo illic cum Petro de uindicanda Christiana libertua te concertauerit: unde commode suo more diluabitur in principalem propositionem de iustifica. tione hominis coram Deo. nam propinitionein breuiter, sed euidentibus urgumentis usis adsenem huius capitis confirmat ici Gg tres principales partes huius capitis. Quarton prima est expositio gestorum Pauli postquam secundo a coauersione sua Hiero obmum adjjset. Secumucontrouersiam Petri ta Pauli continet quae est generis iudicialis a mi definitionem Euangeli

73쪽

lectu christi habet, uidelicet quod Euangeli christis it doctrina annuncians credentibim graunium iustifcationcm Uc,opcribus legi solus, de accipiendanti pix em usthodo conframatoria tractat quae constit propositione, conis firmatione, e confutatione, Cloniam rissήdmem quarti capitis. EΣEGE SIS SECUNDI CAPITIS

CUM OBSERVATIONE DOCTRINARU Μ.

reditim a conversione.

Deinde post annos quatuordecimrtirstim ascendi Hierosolymam una cum Barnaba assumto simul Tito.

Hoc est, interiectis quatriordecim annis adeacesbu meo amierofobma in regiones oriata Cilicie exacto primo triennio postis an conraversiioncm, rursus Uccndi Hierosobviam adiunactis soci ritincris Barnaba Iudaeo, Tito Graeco. ---s Pauli Hiero obmae postquam eὀρ- cundo redi id conuersione plura sunt obseruandamcmbra: quae singula quidem seorsim, ininuconiunctim non paruvi momenti habent ad eamq*xstionis partem, quae erat controuersa,ccioru malidam.

74쪽

inandam. δε-um membrum estquod iam attigi. mus, uideliset quod Paulus ascenderit Hieros obumam adiunctis1ibi focijs itineris Barnaba erTι. to Hos sine bibi adiunxit tanquam testes suae do. cffrime Cr gestorum in orta Cr Cilicia, ut si quod inquit Ambrosius de eo haberent scanda. twm oriam testimonio tolleretur. Da vimus Mo hinc primum ministrorum uerbι Dei esse appe, lure ad testimonia eorum qui si audiuerunt, si

quando de eorum doctrina controuersia moueau tur vinde milustri uerbi atque adeo omnesi discant exemplo Pauli citra nationum e perso narum discrimina omnes ex aequo complecti, qui iuxta eundem pietatis Regulam uiuunt, ut qui

sint eiusdem de domestic sub uno patres mili

Deo, ta commun medιatore Domino nostro Ie

si christo. Ascendi autem iuxta reuelationei

Hoc siecundum membrum est, quod ut causam profectionis Pauli Hiero obviam, uersus mandratum Dei per reuelationem luritualem fuisse dicut in Pauli uocationem C doctrium nouo

testimonio spiritus s ncti confirmat. Et contuli cum ipsis Euangelium quod praedico inter gente

esia

75쪽

Tertiuam ni brum cst quod finem profecti inis Paulinae habet: uideli, et ut in serret cum pissis Ap sicli de Eliangelio quod praedicauit inter gentes. IJaec contio non instituitur Paulinatia, cru salis spiritu Christi in Euangesto edoctus fuit: ed puram, ut Apostol scirent uanas sie obloes quutictata Audoapostolorum qui incnticia tur Paulum dissentire a doctrina Apcstolica, Partim

iit fictio homiud coram conuiti cercntur. σι ostendo tur Pauli doctrina conuenιre cum doctriira caeterorum Apostolorum. Loncordiam

proinde pacem e profectum Euangelii stiritus christ pc profectioncm Pauli quaerit c ιτα

Manduru εχιmplum quod non modo ministris uerab proponendum cit, uerumetiam ommbo paciso concordiae principem amantibus esum Christum.

Privatim autem cum ris qui erant in preciα

Quartum membrum eumquιbm contulerit 'Euung lium fluum Paulus aperit. πυς μουντας uocat Apostolas ipscs per Antonomasian cli salute non suburfugiat curuu Apcstolorum iudi cium, conscii Mir in dactrina corrguit O Lod era vlura monet nos ut paratisimus ad reddend in

76쪽

Ne quo modo in uanum curres rem aut cucurristerm Quintum est membra m nec itatem collaritionis Paul cum Apostolis continens. Nec hoe intelligi debet relatione Pauli quasi incertus adahuc esset qui magnis aporibus iam decem πβρα tem antic priarcuuerat Euangelim sed relatio ne simplicium ex infirmorum quos conabantur Pseudoapostoli Gedere a doctrina Euaigclij quod Paulus ipsis praedicauerat, mentientes cum ab Aupostolis dilbentire. Ex pu Incisar conmmonefacere dc bet ministros Euangelij, ut non soα Ivim recta doceant ipsi, uerumetium ut Pseudo. apostolorum ora obstruant ne imbecillibus crinfirmi An occasio desectionis ab Euangclio. Tuinde currae di uocabulum, quo signiscatur ita sitam sacris literis Metaphora praedicatio uerbi, monet ministros Euangeli non uocarbasocium ex uoluptates, sed ad cursoni ro est, diligentium c md trium praestandum insua uocatioue,facito haec Pauli sedula diligentia atq; sttotus ro,

Sed neque Titus qui mecum erat Grecus cum esset coactus est circum, cidi.

Sextum membrum est argumentum euidens defense doctrinae Pauli continens. Si enim cira

77쪽

lia EPIST AD GALAT.

iseumcisio, ut neudoapostoli nugabantur, fuisset ilei cssaria ad iust cationem,nequaquam Pavis V iis te rivi obtinuisset in isto certamine Titin,qui Grae du it cus erat, non circumcidendum fuisse. si Apostolus non paἰitur circumcidi Titin qui a iai λαρ te Timothcum circumcidi permisit Multae sunt olla, cause rimam Oim id factum est ne putaretur Ra oti circumcisio necessaria eo ad salutem Triade te mcudoapostoli hoc exemplo aduersius Paulum ab uterciatur apud gentes, in calumniam doctrinae αἱ cis Paula Tum ut aederet exemplum Christinis is rtatis rati, erunt Pseudoapostoli parceridi,ut coni midi, ut obstinuit modo P. i, alitem rormim postulabat, fictus ei Paulium,

ibus cmma, ut onmin Iesiqvcs seruaret. I. Cor. s. sod igitur permiserit Timotheum circumae, eidi fr)nitatis credentium inter Iudaeos rati

ii lubuit Sed quod Titum defendit non riscumcidendium se. Ubertatis Christiuis fiat: ouavi aduersus obstulatos defendere oportebat. Ismorum s ob linatorum illis parcendum est, ad aedificationem Flis nihil largiendum quo chris ei sat libertas incolumis scructur.

sed pio piet obiter ingressis falsos

fratres, qui subintroierant ad explos randum libertatem nostiam, quam

habes

78쪽

COMMENT IN

habemus in Christo Iesu, quo nos iri sciuitutem adigerent, quibus, ne ad horam quidem cessimus, per subiescitionem, ut ueritas Euangeli speri nasneret aqvd UO S.

Septimum hoc membrum est, continens cauusum principalim collationis Pauli cum caeteris Apostolis Halic causam testatur esse uindicati 1 m Christianae libertatis, cuius rei rationem afusginu cum ait: Vt ueritas Euangeli i permaneret apud uos, Leri ut euincerem me ueritia

nobis praedicasse Euangelium Hic prim instu, doapostolorum studia obstrucinus quos Paulus uocat test, subreptilios, ut qui perdotum si ingerunt, inca de stinctiuuent, uenimo inanis gloriae gratia: Quod fune proprium est ben tutorct i detitorum AJentatione enim suorem popularem sibi concilient, delatione ear aliorum favram denigrant, ut ipsi soli magniti di a itur. Additur ita hic finis quem proposive runt sibi βudoapostoli,ad explorandam, inquit, Iibertuscia nostram quam habentu in Christo leasu, tutio in crurtutem rcdigant. Vtitur autem hic Paulusu de significantiusce κατα. KO κασω. Est enim hostitum, qui clam quidem Merunt

Usia Maiu duersari ais itide modum perdendi

79쪽

doapostoli quaerunt iam abolendi Euangellium, iustandi Ecclesam Dei: qui tamen uoces tuis cstant Euangelij patronos Ube, et propugnatores: quo posuit facilius, quod uolunt, hoc is, fideles inseruitutem rcd cre, eneruata aut prorsjussubalata Christιana libertate. Σ sexent plum Paul nihil largientis istis seductoribus, ut diligenter attendunt quid agant aduersarq,quem habeant scopum, cum flua figmenta magnificis Atulis commendata Ecclesiae christ obtrudere,

nantur.

Ab iis autem qui uidebantur esse aliquid.

Octauum membrum in per quod solidet calumnijs Pseudoapostolorum, qui Paulum tuna quam unum ex discipulis Apostolorum Ulbernabuntur, atq; adeo ips*m longe Apostolis taeteris

inferiorem mentiebantur, ut ita Pauli utoritas inlaueretur, indoctrina ipsius ueniret incomtemtum apud gentes Scd Paulus contra, si non

discipulum Apostolorum sed Christi pronunciat. Affrmat enim si nihil ab Apostolis didicisbe vi lxemplum Pauli non arrogantiam in pus verbi tinnistri gignet, scd potius incnebit, ut doctris namquam diuinim accepit Apostolus ipsi dise cant,

80쪽

eant, mrgnifaciunt ac Ecclesii Dci propondit nonsine ite se ab ea ulla Sophistica duclli.

Quales aliquando fuerint nihil

mea refert, personam hominis Deus non accipit o Nonam membrum est parenthesi includen. clam Efflanticipatio am postquam Pavim fenihil ab Apostolis accepisse aut didicisse dixisset, posset aliquis ob cere nihilominus Paulum infeατiorem esse steris Apostolis, quos Christus in

tanturn honoris rudiam evexit. Huic obiectioni ita restolidet Paulli. I usu maris quulesitum sint Apostoli, aut quales aliquando fuerint. Nain cum

Deisine in iudicio non uult personarum accesptionem, neque ego in iudicio Cicen ura de re, tigione uolo Apostolis cedere Par enim est ri belli , par dignitas, ilii a Christo ad Apostolati vocati sunt, ego ab eodem Cr uocatus er doctus simillic lac primm sui tui qualidum in praeaconibG uerbi παροκ commendat, ne videliacet, dum de religione agitur cedunt personarum dignitati, ii moueantur ullis emimentiae titulis, sed sint potius te iaces uerbi, quod recte didicearunt.' quam nucii sunt finctionem, ne conicimnant praesertim iam sciunt se oeconomos ese tincteriorum Dei, quae inuertere homini fas non