Summula philosophiae scholasticae in usum adolescentium

발행: 1911년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

DU PRAESENTIA LOCALI TOT

Praesentia definitiva obtinet, quando re Secundum totam Suam entitatem est in toto loco et in singulis ejusdem partibuS. Si res desinitive praesens ita natura Sua alligatur ad suum locum, ut eXtra illiu limite eSSe non POSSit, praesentia stricte desinitiva habetur O. g. PraeSentia animae in corpore, angeli intra ambitum Suae activitatiS , quae distinguitur a praeSentia definitiva, quam Theologi sacramentalem Vocant. Haec praesentia ConsiStit in speciali modo, quo ChriStus S in Speciebu SacriS, Cilicet, totum eju Corpus est in tota hostia, et totum in singulis partibus, quin definiatur ad unam hoStiam vel altare. 77. Singula Corpora, ut eXperientia Constat, tali modo

Suum proprium occupant locum, ut Unumquodque a loco, quem tenet Cetera XCludnt. Item, numquam accidit,

attenti naturae legibus, ut corpus simul adsit diversis loci Secundum Suam entitatem. Quaeri autem poteSta utrum plura Corpora in loco Vere eodem Simul ineSSepossint: b utrum idem Corpii possit Simul occupare diversa loca. Quoniam Vero e quibuSdam mySteriis Fidei v. g. egreSSu Domini e Sepulcro SaXum Penetrando, et introitu in cenaculum, anui clauSi necnon

aliis partibu Spatii respondeant, nomen CircumScriptivi translatum eSt ut non ampliu Significet Contactum Corpori ambientiS. Seu Proprietatem, qua CorPUS in Patio Si modo formaliter extenSo.

Definitive ex etymo vocis alicubi id esse dicitur, quod ita ibi est, ut non sit alibi, Sed ad hunc unum locum definiatur. Omnis igitur creatura Si definitive in loco quia naturaliter nihil est in pluribus locis dissitis solus Deus non est definitive in loco, quia ubiqueeSt. . . . Sed Corpora Sunt in loco definitive et Circumscriptive, Spiritus creatus definitive tantum. Su loquendi actum est, ut definitivum esset idem, quod definitivum tantum. Sic definitiVum opponitur CircumScriptivo. Definitive igitur est alicubi, quod non est ibi octo formaliter extenso. Quum autem definitivum etiam immensitati Dei opponatur, deflnitive alicubi est quod ibi est neque modo formaliter extenso neqtis modo absoluta simplici, sed modo virtualiter extenso. Voces igitur circumscriptivi et deflnitivi

primam Significationem Omnino mutaverunt. V.g., Otu munduScircumscriptius S in loco, quamquam a Corpore ambiente non

circumscribitur Christus in S. Eucharistia estnitive St, quamquam simul est pluribus loci. - Ηonthelm, p. it. P. 563).

112쪽

To DE CORPORUM COMPENETRATIONE.e ejus praeSentia in caelo et in Eucharistia utrumque manifeSte comprobatur, et aliunde utrumque est naturaliter impossibile I Xpendendum eSt, quo fiat, ut Veritates Fidei jam indicatae minime refragentur ES, quae recta ratio docet de corporum natura et quantitate. Acthanc igitur duplicem quaestionem Solvendam in Sequ

2. De corporum compenetratione.

7S. ΤΗΕΝΙΝ .-Circumscriptiva compenetratio corporum nullam importat repugnantiam.

Stat quiaest. -Compenetratio definitur simultanea

occupatio ejusdem loci proprii pluribus corporibus. Dicitur loci proprii, quia compenetratio stricte dicta

Obtinet, quando Corpora in loco prorsu eodem constituuntur. Unde ingreSSUS, . g. aquae Vel aeri in POTOS alteriu corpori non est compenetratio. Compenetra

tioni opponitur impenetrabilitaS.

79. bs. In quo consistat impenetrabilitas Controvertitur inter auctores. Quidam ut esch Phil. Nat. V. 2, p. 5 : an de Aa, COSm. P. O7 eam in aliqua vi resistendi reponunt ideoque non-Penetrationem Corporum CenSent SSe effectum alicujus actionis resistivae Plure alii v. g. Lahousse, Haan Schidini Urruburu, COSm. P. TO, Nys, COSm. P. 3IO, Praeeuntibu S. Thoma et Suaretinnon-Penetrationem XPlicant, non per actionem Seu cauSalitatem ejicientem, Sed per Causalitatem formalem. Sicut diversae formae. inquiunt, O POSSunt Simul ineSSe eidem Subjecto ita dimensiones diversae, quae Se habent tamquam formae reSpectu locorum, non POS- Sunt Simul commensurari eidem loco. Haec altera opinio magis placet. Nam Corpora impenetrahitia Sunt ratione quantitatiS: quantita vero non St activa, Sed passiυa. Praeterea, quum ΛΓteS, etiam minimae, Sint impenetrabiles omni par corporis deberet admissa priori sententia in parte vicina agere, eiSque Ob- Sistere id quod non posset fieri nisi continuitate ablata ParteSexisterent ab invicem separatae. Denique vis resistendi, utpote activa et a forma emergens est, Sicut ipSa forma diverS incliVerSi Corporum Speciebus, a Superabili ab agentibu vi Superiori praeditis impenetrabilitas autem non est diverS in diver-

113쪽

DE CORPORU COMPENETRATIONE. TΟ3Si unum Corpus nec magis nec minus impenetrabile Si quam aliud), nec est Superabilis virtute ullius agenti physici Qui hanc Sententiam tuentur, vim resistendi inesse corporibu profecto agnoSCunt, non quidem ut rationem ontologicam impenetrabilitatis, Sed ut ejusdem proprietatem Nimirum, corpus actius reSiStit, non ad impediendam compenetrationem, sed quia est impenetrabiis reSiStit, ne a loco Suo expellatur. Impenetrabilitas igitur est incapacitas quantitatis ad recipiendam intra eosdem loci terminos quantitato alterius corporis. Dicitur incapacita quantitatis tum quia ratione quantitatis impenetrabilitas Corporibu Convenit, tum quia inveniri potest, ubi quantitati non ubeS Congrua Suh- Stantia OrPOrea, .g., quantita in speciebu altari eS Cum alia quantitates impenetrabilis.

TripleX recensetur compenetratio a circumscriptiva, Si Corpora compenetrata Suam retinent quantitatem externam desinitiva, si quantita eXterna corporum impeditur c mixta, Si alterum corpus retinet, alterum

vel altera amittit quantitatem.

80. Prob. hesis. Λrg.- uod non est intrinSecus rePUgnanS, Virtus divina essicere potest atqui in CircumScriptiVa compenetratione nulla intrinSeca repugnantia reperiri poteSi ergo. Prob. min. Praedicta repugnantia oriretur Vel in

quia entita corporum compenetratorum confunderetur, Vel in quia dimensiones corporum non di Stinguerentur, Vel c quia i resistendi in Sententia Supra allata non posset impediri. amVero a Corpora formaliter distinguuntur ab invicem, non

ratione ituS, Sed ratione utipSorum I ergo e plurium Corporum constitutione in loco omnino eodem minime

Sequeretur eorum entitatum confuSio.

b Duplici nodo dimensiones unius corpori a dimen-Sionibus alterius distinguuntur ratione positionis, quam habent ratione subjecti, in quo inSunt atqui P0Sita compenetratione desinit quidem diversita dimenSionum quoad positionem, haud Vero quoad subjectum.

Nam quum diStinctio corporum compenetratorum non

114쪽

IO DK CORPORUM NULTILOCATIONE.

Perent, ut non pereat eorum dimensionum distinctio

c Vis resistendi, Sicut omnis alia viS, ut Suam activitatem Xerceat, eget concurS divino, quem Si DeuS denegat, vi resistendi nullum effectum habere poteSt, et hinc in hac sententia nullum obstaculum ad mutu-R Corporum Ompenetrationem habetur. 81 Cor. -Ergo Compenetratio mixta et a fortiori definitiva non repugnat tota enim dimetataS, quae in Compenetratione Cernitur, oritur e parte dimensionum Corporum. Quae climculta prorSUS VaneScit, quando alterutrum corporum quantitate eXterna eXuitur. TaliSeS Compenetratio S. corporis et sanguinis ChriSti cum quantitate panis et vini in Eucharistia. 82. Sehol. In compenetratione circumScriptiVA COT-POra Se habent, tum in agendo in alia Corpora, tum inpatiendo ab ipsis ac Si non SSent compenetrata. In

Compenetratione miXta, OrpuS, quod quantitate X- terna Aret, nec agere pote S in alia Corpora nec poteSteorum actionibus assici Unde Si tale corpuS Sit en- Sibu praeditum, in eo nequeunt, Saltem naturaliter, eX- citari Sensationes. Utrum poSSint Supernaturaliter controvertitur. Plures negant affrmant S. Bona-

Uentura, Marea De Euch. DiSp. 53 S. 3 et alii apud Da vires Hol Comm. Partis, C. ), necnon Frangeliu De Euch. P. 178 , qui opinionem ut probabilissimam approbat. 3. De corporum Multilocatione.

83. ΤΗΕΝΙΝ Ι. Nulla repugnantia elucet in eo, quod idem eorpus simul insit pluribus locis adsequatis.

Supposita distinctione subjecti sine distinctione Situ ex divino miraculo intelligentur diversae lineae quae non iStant Situ, ProPter diversitatem subjecti et similiter puncta diverSa - S. Th. 4 DiSt. 44 q. 2, a. 23.

115쪽

pluribus locis adcequatis. Per loca adoequata intelliguntur ea, quae Singillatim ad Corpus continendum naturaliter Suffciunt. V Corpus enim secundum diver- Sas Sua parte est in dive1 sis locis partialibus, Sed non idcirco multilocatum existimatur muta omnia illa loca partialia locum ipsi continendo idoneum essiciunt. Nec replicari dicitur anima, eo quod sit tota in loco capitiS, ac tota in locis pedum muta loca haec Singularum partium unum locum totalem totius corporis humani constituunt. Et ex Opposita ratione Deus non replicatur eo, quod omnibu loci Sit praesens, hoc ipso quod nullus est locus finitus, quantumvis amplus, qui Sit ipSi prOportionatuS, ipsumque contineat ongiorgi, Cosm.,

Multilocatio isdi circumscriptiva desinitiva mista, prout corpuS Si pluribus loci praeSen Circumscriptive,

desinitive, vel in alio loco circumscriptive, in alio vel aliis desinitive. Realitatem multiloeationis definitivae

et miXtae Fide edocemur inam Christus modum eSSendi definitivum sub Sacris Speciebus habet, Simulque eXiStit circumscriptiV in coelo. TheSi eo Spectat, ut demonstretur multilocationem non SSe Per Se rationi repugnantem. De possibilitate multilocationis circumscriptivae Vide n. 6.81. Prob. I hesis Arg.-Absoluta multilocationis impossibilitas, Si daretur, vel a e eo proVeniret, quod corpuS multilocatum multiplicaretur Seu plura Vaderet vel b ex eo, quod de tali corpore Verificarentur praedicata contradictoria Patqui neutrum Stendi potest. -Non primum, quia data multilocatione, multiplicatur quidem corpori praesentia ejusque relatio ad alia corpora praeSentia vero et relatio corpori none Sciunt ejus unitatem, quae deSumitur ab entitate Orporis, non ab unitate loci id quod confirmatur eX modo praeSentiae Spiritus, qui est totus in Singuli Suae Sphaerae

116쪽

1o DU CORPORUM NULTILOCATIONE.

partibus, et nihilominus Suam unitatem Servat. -Non alterum, quia de corpore multilo Cato non eadem do eodem Sub eadem ratione assirmantur et negantur, Sed diversa de eodem Sub diverSa ratione. Sic v. g. alia

vera Sunt de corpore Christi in caelo, alia de eodem ut est in Sacramento aliae relatione ei competunt ut est in hoc tabernaculo, aliae vero ut est in aliiS. Dices SSe praesen uni loco perinde S ac non SSe PraeSen alteri. Resp. Id verum St, ratione habita Ordinarii cursu naturae, alSum Vero, ratione habitaiPSorum conceptuum loci et praeSentiae praeSentia enim rei in uno loco per se non importat, Sive ut notam On-Stitutivam sive ut proprietatem, negationem praeSentiae in alio loco : haec itaque negatio accidentaliter dumtaXat praesentiam rei comitatur, et proinde nulla notarum repugnantia reperitur in multiplici ejusdem corpori prae Sentia.

85. Lor. 1.-' Ergo duplex fieri potest replicatio discreta et continua. Potest enim corpus totum Simul in locis omnino dissitis esse et potest esse in SinguliSpartibus unius Continui. Ita sacrum Christi corpu permultilocationem discretam existit in omnibus hostiis

It is true that ii it could e prove hy irresistitit argumentS

gorica interpretation of the Divine or circa Eucharistiamin. whethe written or traditionary. ut sociar is it fro Dein true that an of the philosopher has periected his avnte demonStration, that, O the Contrary, it rattier appear capable of Soli prooi. that though the natur os a bod requires that it Stiout be extended. unleS an obstacle to iis extension e interposed by God. neVeriheles the essen et a Lod consiSi in matter an substantialform and though it is true that the natura orderii hing requires these tot define by a place o determinate magnitude, et thereis no absolute necessit whic require it- Leibnitz. System os Theolog trans by . . RUSSeli, P. 90 .

117쪽

DU CORPORUM NULTILOCATIONE IOICOHSecratiS, per multilocationem vero continuam in quaVi particula cujusvis hostiae. Cor. 2.-' Ergo multilocato corpore non simul multi- locatur determinata illa bicatio, qua in priore loco conStituitur. Haec enim essentialiter per Se ipSam Stin loco, immo est ipsum esse in loco. Esse hic et esse

alibi sunt effectus formales oppositi et incompatibile Irepugnat autem unum contrarium recipere effectum formalem contrarii V Pesch, p. it. V. 2, P. 55 .

eSS aBSOlute impossibilem explicite docuit S. Thomas et poSt eum Plures alii. Idem inter recentes sentitis Maria COSm. P. OO). Qui an Sententiam acceptant eam a ratione, ut Plurimum, Probare conantur Aliquod corpus esse localiter in aliquo OCO, nihil est aliud quam corpus circumscribi et Comprehendi R OCO SOCundum CommenSurationem propriarum dimensionum. Quod autem Comprehenditur a loco aliquo ita est in ipso loco, quod nihil ejuS Si extra locum illum unde ponere quo sit localiter in hoc loco, et tamen Sit in alio loco est ponere Contradictoria SSe Simul. S. Τh. Quodlib., 3 R. J. Nec hui sententiae obstare autumant 'milocatione. Sanctorum hae enim, inquiunt, aliter explicari possunt. Ἀφ. Ut in altero lOCorum viderentur sancti visione quadam phantaStica tauSata Ab angeli per motum phantasticum sicut contingit in OmniiSa'. ut in altero locorum videretur visione reali corpuS aereum Or'matum ab angelis et simile corpori reali illius Sancti. R. ut miraculOS Specie visibiles hominis distantis pervenirent ad oculOS diStanteS, ita ut per illas viderent illum hominem distantem tamquam PraeSentem, Sicut aliquancto per telescopium distantiSSima Objecta apparent ut propinqua V Maurus, Quaest Phil , . a Q. 28,

S7. Ossibilitatem multilocationis circumscriptivae defendunt Spectatissimi Theologi et Philosophi ci. Urruburu COSm. P. 98O P Sch, V 2, P. 157ὶ eamque reputant corollarium doctrinae catholicaede multilocatione mixta et definitiva. Est enim inquit Suareκliae non Solum aptior ad respondendum haereticis et Veritatem catholicam tuendam, sed etiam judicio meo tam neceSSari tamqueeVidenter ConSequens illam, ut mirabile mihi Semper viSum uerit, Contrariam Sententiam gravissimis Theologis persuaderi potuisse De Euch. Disp. 48 S. 4 n. 5 . Et TeVera, eaedem rationes, quae valent pro multilocatione de-

118쪽

IO DE CORPORUM MOTU ET ACTIVITATE.

finitiva vel mixta, aeque, immo magiS, Pro CircumScriptiva Valere videntur, quum hae unum, illa duo postulat miracula. Nam ut corpus sit in loco ad inStar Spiritu Plu eju naturae repugnat, quam ibi esse modo extenso. Ne dici potest repugnantiam SSe ex parte extensionis nam corpus alicula definitive existens ibi habet Suam extensionem in actu primo : haud vero apparet quid intrinSecu ObStet, quominus extensio in actu primo transeat in RCtum Secundum. Sic v. g. in Sacramento altaris vis illa et exigentia naturali adest, qua fit ut nisi Deus miraculose intercedat, CONUS SUA naturalem figuram per Spatium extensam habeat Chr. Pesch. Dogm. V. 6 n. 74 IJ DeSinente igitur miraculo, Christus esset simul in Caelo et terra CircumScriptive. Dices Corpus eSse circumscriptive in loco perinde est ac ita Comprehendi a loco illo ut nihil ejus sit extra. Resp. R. Exinde eque-Τetur O u in Uno loco Circumscriptive non posse SSe alibi definitive quod enim S in uno loco circumscriptive in alio autem definitive, Si extra locum, ubi est CircumScriptiVe. RESp. 2'. CONUS SSe CircumScriptive in loco perinde est physice

Ut in hac quaestione conclusione Plu minuSV aBSOnae Praeca Veantur, Prae Culi habenda sunt haec duo principi a Replicatio est vera multiplicatio habitudinis ad locum et relationum ad Spatium, Unde haec habitudo et hae relatione eaque omnia, quae ab habitudine ad locum et spatium pendent, revera se habent ac Si tilia SSentcorpora. Contra ero b), quia re manet una numero, etiZm Namanet et non multiplicata omnis perfectio independens a relationibus ad locum et spatium. Sicut igitur eadem numero reS, quae Sti Un IOCO 'St etiam in altero, ita pariter omni perfectio independen a relatione ad locum, quae inest rei replicatae in uno loco, eadem numero inest in aliis locis omnibus. Omnes fere difficultates

reale ex neglecta consideratione duplici hujus principii oriuntur Fran Zelin, De Euch. P. ITA .

DE ORPORUM MOTU ET ACTIVITATE. In articulis praecedentibu egimu de proprietatibuS, quae corporibu Competunt ratione materiaeci modo autem agendum S de proprietatibu S, quae eisdem conveniunt ratione formae, quae Ue activm dicuntur.

119쪽

et quidem localem, peragatur, oportet primo de motu, deinde speciatim de corporum actiVitate tractare. 1. De Motu.SS. Vox motus triplicem admittit sensum apud philosophOS. 19. Sumitur sensu latissimo ad quamlibet operationem, Sive transeuntem SiVe immanentem, deSignandam. Quo SenSume mutationem nec potentialitatem per Se importat .g. Deu SeiPSum movet i. e. Dioit). 29. Sensu minus lato accipitur ad Significandam mutationem siVe SucceSSiVam SiVe inStantaneam. 3 P. Sensu stricto ac proprio idem S ac mutatio successiva, et ab Aristotele definitur actus entis in potentia, quatenus es in potentia. Dicitura' actus, quia Per motum reS, Priu in potentia ad aliquem finem formaliter constituitur in rationere hic et nunc motae in ordine ad illum finem : id autem, quo aliquid priuS XiSten in potentia, actu

determinatur, Si CluS.

Dicitur a P. entis in potentia, quia motuS, quatenUS determina mobile, Si quidem ejuSdem actuS, at non eS eju actus periectuS, Sed manet in potentia ad talem

actum Seu Statum.

Dicitur 3'. quatenus est in potentia, quia ' Si tolleretur ordo ad ulteriorem actum, PS actu quantumViSimperfectu eSSet terminuS, et non motu Sicut accidit

120쪽

TTO DE NOTU .

cum aliquid Semiplene calefit ordo autem ad ulteriorem actum competit existenti in potentia ad ipsum ' - Ν. h. 3 PhyS. leCt. ).S9. Consectaria. T. Motus distinguitur realiter a termino a quo et a termino ad quem Terminus a quo Sten mobile reSpectu alicujus Status vel perfectionis hic autem terminu ipSi motui praeSupponitur. TerminuS

ad quem est perfecti Ope motu ConSecuta, quae Uidem perSQVerat, motu Cessante. Haec distinctio realis noti est maior Sed minor Seu modalis Ont. n. 287 , quia motus est mera rei mobilis determinatio ci. Pesch. Phil. Nat. V. 2, p. 8, Urruburu, COSm. P. TO21 .

feri consistit. En Successivum in hoc differt a serie entium ibi Succedentium, quod talis Serie constare potest entibu permanentibu et diScretis, licet alterum

alteri Succedat ens autem SucceSSi m S en Vere unum, Cuju entita tali eSt, ut, dum una par designabilis existit, altera nondum Sit, et dum haec altera existit illa non sit amplius. Hujusmodi esse motum experientia teStatur.3. Motus est essentialiter ens continuum P interruptio enim motu est motu deSitio. Porro, en continuum est illud, cujus parteS, aliae Um aliiS, Conjunguntur in eodem autem motu impoSSibile est designare duos terminOS inter quo motu non mediat, sicut inter duo puncta ejuSdem lineae linea neceSSario jacet. q. Motus specificatur a Suo termino ad quem Nam quovis motu aliquid de novo accedit ad rem motam quo accedente, re tΘmquam per formam ulterius determinatur et in certa quadam Specie ConStituitur. Quod autem accedit, dicitur terminu ad quem, quoniam per ipsum terminatur motuS. V Mutationes inquit S. Thomas accipiunt Speciem et dignitatem, non a termino a quo sed a termino ad usm T q. 5 R. in .

SEARCH

MENU NAVIGATION