장음표시 사용
331쪽
DU INTELLECTUS NATURA. 32 Ioperationes intrinsecui independen materia, quae facultas dicitur intellectus. 29. E modo, quo objecta materialia apprehendimus. Objecta materialia apprehendimu non modo directe, prout Sub Sen Su cadunt, i. e. prout concreta sunt ac individuata, Sed etiam prout praescindunt a conditionibus Concreti temporiS, loci figurae, coloriS, Otta, nimirum prout universalia Sunt. Atqui faculta S, quae uniVersalia apprehendit, debet SSe inorganica nam quum haec, qua talia, non XiStant in Ordine reali se imprimere nequeunt in facultate organica. Unde illud
sensus est singularium, intellectus vero universalium.'
332쪽
322 DE INTELLECTUS NATURA.39. Ex vi esseχionis quam habemus. Inest nobis facultaS, quae in Se totam redire poteSt, ita ut ipS Suum actum et SeipSam cogitando attingat, in qua Operatione faculta cognOSCen et Objectum cognitum Sunt plane identica cognoscit se cognoscere, de Ma natura cogitat ratqui faculta organica non eSt refleXionis CAPAX FACulta enim corporea in res alia poteSi quidem agere et ab iis pati, minime autem potest redire ad Se SuumqueZCtum CognOSCendum, nec proinde Simul SSe principium OgnOScen et Objectum Ognitum. Nam in operando totaliter pendet a materia materi Vero, quum partibus diversis Constet, non in SeipSam totam, Sed Solum Secundum aliquam partem redire poteSt una par poteS eSS Supra aliam, numquam vero tot SVPrn
267. II.-ES le naturalis omnium facultatum Organicarum a ut fatigentur vel etiam laedantur ob nimiam sui objecti impresSionem vel repetitionem et ut aetate hebetentur organum enim, Cui faculta amgitur, impreSSione Vehemente usuVe diuturno amittit Suam diSpositionem convenientem ut tali modo passivae Sint, ut earum actio ad Objectum repraeSentandum omnino determinetur ab influxu objecti: c ut ea dumtaXat Objecta apprehendere poSSint, quae organa assici
unt , Atqui cultas intelligendi hujusmodi legibus
333쪽
minime regitur. Nam, a quo clariu et Saeptu Objectum ei proponitur, eo meliu illud penetrat et cognoScit, eoque aptior evadit ad alia et dimCiliora cognoscenda
ac, nisi ejus Xercitium impediatur per accidenS, Senectute acrior et Xpeditior Se Xhibet, tuncque reflec
tione, prudentia, judicii ac consilii maturitate excellit.' Animae rationalis operatio inquit S. Bonaventura nec
SeneScit, nec antiquatur tempore, immo HVene Scit, quia in antiquis est Sapientia et in multo tempore prudentia. Circa suum objectum non UT PASSi V Se
habet; sed illud multipliciter revolvit, analysi dividit,
Synthe Si componit, ac cum alii objecti confert, ut novas de illo cognitione acquirat et Suam scientiam eXinde augeat c ope cognitioni Sensibilis assurgit ad Cognitionem rerum Supersensibilium Dei, infinitatis,
334쪽
causalitatis); et concludit ad re SenSibiles, quae nullam possunt in nobis vim SenSibilem Xercere. δIII. Juxta Materialistas facultas, quae dicitur in
tellectus, Si organica, Cuju organum Si Cerebrum
atqui haec doctrina nullo argumento a priori, nullo facto a posteriori stabiliri poteS ergo.
Prob. min. Non a priori, tantum enim AbeSt, ut Sup
petat ullum principium rationis ad probandum intellectum SSe organicum, ut plura adSint ad vincendum
-Non a posteriori. Materialistae ipsi fatentur nullum indicium operationis intellectualis reperiri in Cerebri cellulis aut in nervorum vibrationibus aut in aliis
materiae organicae motibu cerebri quidem mutationes comitantur intellectionem, Sed eam non OnStituunt, Sicut motu materiae non OnStituunt Vegetationem vel SenSationem P r. xi . '
335쪽
268 Cor. 1. rgo repudianda est opinio Lochii juxta
quem non videtur absolute impoSSibile, ut en pure materiale cogitet Essa' concerning Human Under-Standing, Ooli , C. , . ). Nam quantumVi limitata sit nostra scientia potentiae diVinae et proprietatum,
quae materiae OnVeniunt, Pro Cert Scimu Omnipotentiam non OSSe essicere, ut idem omnino ens attributis
mutuo pugnantibu ConStet atqui X argumentiSallatis certum est principium Cogitationis tum quia objecta immaterialia et universalia attingit, tum quin ad Sutipstu naturam perScrutandam redire poteSt , ornari attributis materiae attributis e regione oppoSitiS. JamVero, qui1m Perati nequent XCedere periectionem Sui principii, cogitatio eo, quod VerSatur Circa immaterialia est et ipsa immaterialis et Yposcit principium immateriale eo quod ad naturam Sui principii inve Stigandam redire poteSt, XpOSCit principium sim-
336쪽
326 DE INTELLECTUS NATURA.plex et a materia independens Nec valet proVocare ad materiam apte dispo Silam et OrganiZatam, quum tali materia necesSario maneat compoSita et in uis attributis immutata, cui proinde Vis cogitandi como petere nequit ei Liberatore, SyCh. , P. 288-295.)Cor. 2.-Ergo operatione intellectiVae non subjectius et intrinsece ut opinantur enSiStae et Materialistae; sed objective et extrinsece pendent ab orgAniSm -non subjective, quia nullum organum Concurrit ut CAUSA
partialis ad actum intellectivum eliciendum : objective, quia cerebrum, Ope phantaSmatis, intellectui offerre debet objectum, ex quo intellectu abStrahat speciem intelligibilem qua ad actum intellectionis determinetur. Haec igitur clependentia est Omnino extrinseca ipsi intellectioni et ideo non impedit, quominu dicamus intellectum Solum nullo modo erebrum, Ctum intellectionis elicere.
269 Schol. Materialistae ut ostendant intellectionem
guli faciatis, physiognomoniam vocant, de quibu universim dicendum S ea, quae proferunt, etiamSi era
In asserting that the intellec is a spiritua faculty we do Otot course impi that it is in no a dependenti the organiSm. . . . It is indisputatile that exhaustion o brain power accompante thework of thini ing ut the fac that the exercise 1 imaginatio oro externa Sense form a conditio sine qua non os intellectua activity, account for Sucti ConSumption 1 Cerebra energy. Although intellec is a spiritua iacuit of the minct it preSuppoSeS, O long Sthe oul inform the Lody the Stimulation 1 the organi faculty Oi ense. Thi Wa expresse in the angvage of the school bysaying that intellectua activit depend extrinsicali or per acciden Son the organi facultieS. The universa concept the intellectualjudgment, the acti renexion, are not. like SenSation the result oi Stimulationi a SenSe-organ, ut produci o purei Spiritua action. The inferior mode of menta lite is awakene by the irritation iSentient nerveS, the Superior activit is clue toruligher reaction romthe nexhauste nature o the in itfel : and the ground for his reactio lies in the fac that the Same indivisibi foulcis the ooto Loth order o facultieS- Maher, P. 24 I).
337쪽
DE INTELLECTUS NATURA. 327R Certa SSent, minime favere Materialismo tantum enim Vincerent intellectum in sui operationibus aliquo facultatis organicae concurSuandigere. ι 270 Phrenologia. JuXta hoc ystema diVersae cerebri Parte Sunt organa, in quibus resident diVersae iacultate perceptivae a organa illa dignoscuntur e X Variis ProminentiiS, quae Xterne in Cranio se manifestant. in Secundum gradum Volutionis, quem hae prominentiae
attingunt, judicandum est de periectione facultatum, qua includunt. c Si quis igitur noverit partem Cranii
unicuique facultati propriam, is poterit e protuberentii earumque formatione ac dimensione judicium Sumere de diversis aptitudinibu ac propenSionibuS, qua quiSque OSSidet. Contra hoc ystema jam fere obsoletum subiciat notare a illud attendere ad solum Volumen erebri, Praetermittens ejus qualitate phySica S, ChimiCAS, VitaleS, quae tamen in iacultates infrixum Xercere debent. b Contra experientiam Supponit organa et iacultates locari in cerebri superfici Physiologi enim amrmant parte Cerebri Suferri posSe quin homo ullam perdat facultatem. Non modo non gaudet Certitudine, Sed
338쪽
328 DE INTELLECTUS NATURA.ne probabilitate quidem, tum quia fautores eju non
concordant circa numerum itumque Orgnnorum, tum
quia iactis omnino Certis refragatur quandoque enim organa quibuSdam propensionibus ossignata, deSuntiiS, qui haS propenSione manifestant, adSunt iiS, Ui
talibus carent. d Etiamsi ad determinatam cranii
Cerebrique Conformationem responderet determinatuS
gradui intelligentis, Vel specialis raptitudo iactum
illud tantum probaret phantasiam, Cuju organum StCerebrum, in quibusdam hominibus melius adaptari ad materiam intellectui subminiStrandam. 271 Systenta unguli ducialis HOC Systema Vim cognoSCitivam tum hominis tum bruti dimetiri conatur
e X angulo, qui essicitur intersectione duarum linearum, quarum una ducitur ac Avernula auri ad baSim narium, altera a prominentiori parte fronti ad dentes incis OreS. Quo major eSt angulus Sic efformatus, opinavit Camper, SyStemati auctor, eo acrior Si vi cognoScitiVa, quia VerSu frontem major est quantitas cerebri, quae in
operationes intellectuales influit. Quod generatim major angulus iacialis sit indicium favens ingenio haud dissicile admitti potest, tum quia
evolutio cerebri frontalis multum confert, ut phantaSin Suum Ossicium erga intellectum melius obeat, tum quia, ut ObSerVatione constat, quo Stupidi Ora Sunt animalia, eo anguStior Solet esse angulus faciatis.'
head andria has been regulate by the faciat angle the lines hich
339쪽
Falsum autem dicendum est systema a quatenUS docet intelligentiam Semper Servare proportionem Cum anguli iacialis magnitudine I exceptione enim Abun
dant: b quatenus de cerebri qualitate et dispositione,
quae Prae ceteri magis assiciunt operationes intellectualeS, nullam rationem Sumit c quatenu proponitur ut Systema contra intellectus immaterialitatem. L 272. Physiognomonia. Hujus est e Corpori formΛ-tione, potiSSimum e lineamentis VultuS, detegere aptitudines et dispositiones intellectus et Voluntatis. Patet tale SyStem per se nihil habere quod MaterialiSino favet aut rectae rationi repugnat. Immo ob intimam unionem Animae et corpori et concurSum utriuSque in operationibus intellectivis et sensitivis necnon ob facta inductioniS, non est cur non admittatur, si ad meras diS-pOSitione restringatur, Sicut illud admiserunt plures philosophi insignes V. g. Plato Aristoteles, AlbertuS M., S. Thomas . motam vero singularitatis et temeritatis non effugeret, qui Semper et in omnibus virtutes et vitiae signis e Xterioribus auspicari Vellet. Nam Animn quΛΠ-
340쪽
33 DE JNTELLECTUS NATURA.tumvis corpori unita et ab eo dependens, libera tamen manet quoad habitu contrahendos. Hinc est cur de facto tot e Xceptione reguli praejacti afferantur juxta axioma Nimium ne crede colori arges, Psych. ,
273. H. 1.-Caput non minus fatigatur Studio profundo et diuturno Scientiae abStractae v. , purae mathematicae), quam fatigatur PhantaSiR, UAndo CCupatur Circa Proprium Suum Objectum ergo intellectus sicut phantaSia, Si faculta organica. Resp.-DiSi antec Caput tun fatigatur, quia phantasia toto illo tempore Conatur re RhStractaS, qua men revolvit, modo ensibili exhibere conc. Caput atigatur Ob PSam intellectus Perationem qua talem, neg. Pariter dist. cons. Intellectu in Statu PraeSenti non operatur LSque praevia et Concomitante phantasiae OPerntione, conc. I S in Se facultR organica, neg. Omne eXPerimur, dum mentem applicamu a considerationem rerum immaterialium animam ibi obverSari imagine CorPOreaS, quibus tamquam exemplis juvetur ad CognOSCenda re incorporeRS. Hae intensa vel diu Continuata operatio qua PhantaSi imagineSestormat et SuStinet, est auSa, Cur aput fatigetur in operatione intellectus accidit fatigatio aut impedimentum propter infirmitatem CorporiS hoc non est propter debilitatem virium ipsius intellectus, se propter debilitatem Virium, quibus intellectu in diget, Scil. imaginationis memorativae et Cogitativae virtutum S. Th. C. Gent. l. 2 C. 79 . - r olij. 2.-Intellectus in Suis operationibus a Sensibus dependet nihil est in intellectu, quod prius non fuerit in sensu). Quod XPerientia Comprobatur qui enim Sensu aliquo orbatus nascitur, icteam qualitatis illi sensu propriae nunquam poteS Sibi comparare. Atqui
tanta dependentia probat intellectum SSe organicum rgo. ReΝΡ.-Tranu maj. Dist. min. . . . probat intellectum in Statu unioni indigere concurS SenSuum, conc. I . . . ProbAt intelleCtum esse facultatem intrinSece dependentem a AteriR, Neg.
Dictum in majori citatum non significat intellectum non OSSe Ullam rei notam OgnOScere, quae prius a SenSibu non uerit Cognita Se significat intellectum non OSSe, Saltem naturaliter, estor- mare idea univerSale et abStractas circa objecta materialia niSi Priu hae ipsa objecta ta senSibus cognoscantur quae dependentia intellectus a sensibus debetur unitati principii unde omne facultate dimanant, et naturali subordinationi virium inferiorum ad vires