장음표시 사용
361쪽
pediri poteSt propter Statum sibi Connaturalem unio Rutem animae et corporis est naturalis et ad bonum et perfectionem utriuSque Ordinatur, et proinde nequiteSSe impedimento, quominus intellectus ideas innatas si darentur, adhibeat. 292. Thesis confirmatur ex falsis fundamentis et inanitate rationum, quibus diVerSae Innatismi species
19. Innatismus Platonis totus debetur gravissimo ejus errori circa naturam animae I Xistimavit enim Plato animam humanam eSSe Spiritum purum, qui ante Vitam praesentem vitam perfectiorem degit, cujus Conjunctionem Cum Corpore SSe contra eju naturam, et proinde non in bonum animae, Sed Poenalem et noci VAm.
29. Cartesiani Censent necesSitatem idearum innatariam in eo SSe, quod SSentia animae in cogitatione consistat quae doctrina est manifesto falsa cogitatio
tuit sed supponit, et ut effectu ab ea procedit. Praeterea, in tali SuppoSit non darentur nec dari possent in nobis plures et diversi actus Cogitationiq. Frustra objicitur cogitationem, quae requiritur, On SSe hanc vel illam particularem cogitationem, Sed Cogitationem Simpliciter nam cogitatio, quae non Si haec vel illa, est aliquid abstractum, indefinitum, uniVerSale, quod procul dubio constituere nequit SSentiam rei concretae et individuae. 39. Leibnit dicendo animam vi Suae essentiae praeditam SSe obScura univerSitati rerum cognitione incidit in falsam artesii opinionem jam notatam nec Satis distinguit inter intellectum humanum et divinum, Cui
soli competit vi Suae SSentiae niVerSitatem rerum re-
4'. Systema Osminianum eo innititur, quod idea entis indeterminati, utpote universali et neceSSarii, et
362쪽
hinc aeterni et infiniti ope SenSationi attingi nequeat, quum non talia attributa, Sed ProrSUS OPPOSitn SenSR-tioni competant. Atqui haec eadem attributa insunt, non solum enti, Sed omni SSentiae, prout Ab actualitate prae- Scindit Ont. n. 329 . Unde non Solum idea entis indeterminati, Sed etiam Omne ideae universale innatae debent eSSe. Hoc speciale incommodum habet sententi Rosminiana, quod Omnino ineXplicatas relinquit ideas rerum immaterialium υ .g., CRUS32, Piritus . Nam harum deae non possunt oriri a ex dea entis indeterminati, quum dea enti indeterminati rem determinatam repraesentare nequeat SenSatione, quum haec non referat immaterialia, Sed tantum materialia e Synthesi utriusque, quia in Synthesi nihil invenitur praeter
SyntheSi elementa Praeterea, SenSatio, quae ponitur ut elementum determinanS, deam enti determinare nequit ad alia quam SenSibilia repraeSentandR. Dices cum Rosmini Idea entis ope abstractionis efformari nequit haec enim abStractio Consisteret in mental Separatione notae enti in genere moti particularibu quae quidem Separatio fieri nequit nisi dea entis ut praehabita admittatur. Resp. Neg. Ssertum. Ad Prob. CORC. maj. DiSi. min. Separatio voluntaria fieri nequit niSi idea entis ut prae- habita admittatur, conc. I Spontans fieri nequit, neg. Voluntaria abstractio praeSupponit aliquam cognitionem
uniVerSalem, ut inter unam et aliam notam ejusdem rei distinctio fiat. Abstractio autem Spontanea, Sine ullo Voluntati concursu, Sponte naturae, essicitur. Hinc,
Simul ac phantasia rem aliquam indiVidualem intellectui objicit hic talem rem Sub ratione enti naturaliter apprehendit Cf. n. Io, ').293. ehol. 1.-Reperiuntur InnatiStae, qui SyStema
Suum Confirmare conentur auctoritate quorumdam Ecclesiae Patrum affirmantium deam Dei esse nobis ingeni-
363쪽
tam necnon . Thomae, eo quod passim dicit cognitionem primorum principiorum esSe innatam Seu naturalem. AtVero, quod attinet ad S. PatreS, certum est eos non docuisse deam Dei esse ingenitam in sensu Innatistarum, Sed tantum nos facile ac naturaliter poSSee rerum ConSideratione ad aliquam Dei notionem attingere absque philosophica inVeStigatione, abSque revelatione cf. Frangelin, De Deo uno, P. To). S. ThomaS, quando paSSim Scribit innatam esse cognitionem principiorum, Vult significare inesse intellectui naturalem aptitudinem et inclinationem ad haec principia cognoscenda Simul ac rite ei proponuntur.' Cognitio inquit); quae fit per aliquid naturaliter nobis
inditum est naturalis, sicut principia indemonstrabilia, quin cognoscuntur per lumen intellectus agentis Ι q. Oi, a T). Ex ipsa natura animae intellectualis convenit homini, quod Statim cognito quid est totum et quideS parS, cognoScat quod omne totum est maju Sua parte I et Simile est in ceteris. Sed quid sit totum et quid sit pars cognoscere non possumus nisi per species intelligibiles a phantasmatibus acceptas I, 2 q. I, a T). Intellectus, quo anima intelligit, non habet aliquas species naturaliter sibi inditas, sed est in principio in potentia ad hujuSmodi Specie omne. T q. 84 R. 3ὶ ' Omni nostra cognitio originaliter consistit in notitia primorum principiorum indemonstrabilium.
Horum autem cognitio in nobis a sensu oritur V Quoest. Disp. i q. TO, A. ).294. Schol. 2. -Intellectui humano, quum insit animae cum materia conjunctae, non convenit, ut deis innati Siniormetur non idem vero dicendum est de spiritibus puriS, nimirum, angeliS, qui Simul cum natura Sunspecies intelligibile rerum acceperunt, quibu utendo,
modo unum, modo Alterum conceptum elicere POSSunt.' Substantiae spirituales inferiores, Scil. animae, habent
364쪽
354 DT TRADITIONALISMO .eSSe amne corpori, in quantum Sunt corpori formae I et
ideo ecipso modo essendi competit eis, ut a corporibus et per corpora Suam periectionem intelligibilem consequantur alioquin frustra Corporibus unirentur. Sub-
St Antiae Vero SuperioreS, i. e. angeli, Sunt a CorporibuS
totaliter absolutae immaterialiter et in esse intelligibili SubSistentes et ideo suam perfectionem intelligibilem
OnSequuntur per intelligibilem muXum, quo a Deo Specie rerum cognitarum acceperunt Simul cum intellectuali natura V S. h. T. q. 55, a. in . Quae deae
innatae repraeSentant non Solum universale Sed etiam Singulare, non Olum AbStractum Sed etiam concretum, nimirum, repraesentant re praeciSe prout in Atura X-
iStunt, cum Omnibus Suis proprietatibus essentialibus et accidentalibus.
II. De Traditionalismo. 295. Traditionalismus is ea cies idearum origine
365쪽
theoria, juxta quam omneS, Vel Saltem aliquas, idea ad naturalem periectionem intellectus humani pertinentes RSSequi non poSSumus nisi per traditionem a primitiva revelatione divina mannntem. Auctores systematis fuerunt De Donat et aulain quorum Sententia est Origo idearum idem est ac origo Sermonis cogitatio enim impossibilis est absque Sermone : Sermo autem, et Proinde ideae nobis societate tranSmittuntur. uum vero homo Sermonem invenire non potuerit, abSolute necessaria fuit primitiva reVelatio, qua Deu protoparentibus donum loquelae per reVelationem Verbi eXpreSSam daret Simulque depositum dearum seu Veritatum intellectualium, quae ad postero ope Sermoni et Sociali educationis transmittendae essent. Alii mitiorem Traditionalismi formam proposuerunt, intellectui humano Concedendo vim ac quirendi notiones et Veritate ad ordinem physicum pertinenteS, Si notioneS, Saltem claraS, et VeritateSordinis moralis et religioSi abSque reVelatione et Sermone nullatenus OSSe acquiri diXerunt. Ita Bonneti et Ventura ci Gongalea, HiSi de Phil. V. in . 296 Critica-T'. Sermo non potest eSSe cauSa vel conditio originis dearum in mente humana. Etenim a sermo conStat Vocabuli haec autem, utpote dearum
Signa, Supponunt idea jam habitas. Vocabula sunt signa arbitraria rei Significatae atqui signa arbitraria incognitionem rei Signi catae ducere nequeunt, nisi prius cognoscatur neXu inter Signum et rem significatam. o Vocabula prolata aut intelliguntur aut non Si non, idea non ingenerant, ut patet Si intelliguntur, eorum
366쪽
significationem mens jam tenebat. Unde fieri nequit,
ut per sermonem O primZ idea AcquiramuS. 29. Falsum est nullam veritatem a Mobis posse cognosci
nisi per revelationem traditione transmissam. Nam acceptio revelationis divinae necessario involvit plures
tionem ad nos usque transmisSam Sse. b Discrimen essentiale ponendum eS inter Veritates Ordinis naturalis et Veritates Ordinis Supernaturali atqui in praesenti sententia hoc discrimen deletur quum ad illaS, non Secu quam Ad StAS, Veritate ASSequendas revelatio divina postuletur. 297. Traditionalistae objiciunt -1'. Pueri quidam qui extra societatem humanam adoleverunt, omni de Supremi numinis et obligationi moralis Caruisse reperti sunt ergo ad has idea acquirenda Sermone PuS St Resp. Numem Puerorum, qui ita adole ViSS ASSeruntur, minor eSi quam qui Sufficiat ad theoriam de na-
a The Vatica Counci teaches that an an no io certain
367쪽
tiVis rationis humanae viribus stabiliendam : non pluSenim quam quadraginta enarrantur, et X hi plureSSunt, quorum historia aut omnino falsa aut valde dubia
jure reputatur. Sed quidquid sit, nihil in avorem Traditionalismi exinde sequitur nil enim mirum, Si pueri hujusmodi ideis ad religionem et mores pertinentibuS
deStituti viderentur, tum quia extra humannm SOCietntem VerSati, necesse fuit, ut eorum rati tardius Se VOl-Veret tum quia miseria in qua detinebantur, eo in tantum animi moerorem et torporem injecerit, ut parum PropenSi fuerint ad causa rerum perScrutanda S. Si igitur reVera caruissent notionibus praedictis, id non Sttribuendum ulli nativae impotentis intellectus humani,
Sed causis extrinsecis et accidentalibuS. 29. Homo est natura Sua Sociali ergo nonnisi in Societate potest sua facultate eXplicare. Resp. Nonnisi in societate potest homo facultates facile et perfecte Xplicare, cons. I bSque Ocietnte ORS nullo modo potest VolVere, neg. Ut homo ad Xpeditum HSum rationis perveniat, magiSterium alienum non eS physice necessarium, Sed vald ulli I nimirum, ope hujus subsidii homo facilius tutiusque veritati cognitionem aSSequitur, quam Si proprii Sui conatibus relinqueretur. Immo, moraliter neceSSaria est reVelatio, et
proinde traditio, ' ut ea quae in rebus divinis rationi per se impervia non sunt, in praeSenti quoque generiS humani conditione ab omnibus expedite, firma certitudine et nullo admixto errore cognosci possint V Conc Vat. , Const. sidg. . in . 298. Selio . De Sermonis origine.-Hoc loco quaeri potest a utrum homines Suis Viribus naturalibus relicti potuiSSent per SeipSOS Sermonem primitiVum formare quoestio iuris et quatenus amrmatiVe, b utrum homo primu revera aliquam linguam inVenerit, an fuerit ipsi
divinitus infusa quoestio facti) eutra quaestio quid-
368쪽
358 D SERMONIS ORIGINE.quam cum TraditionaliSmo commune habet, quia, ut constat e dictis, ad idea comparanda Sermo minime requiritur. Solum theoriae libere inter catholicos agi-intae adducuntur, ceterae Videri possunt apud Em. Pesch PSych. V. 3, P. Ta).1'. Moestio iuris opinio Omnino communior docet hominem ob insitam facultatem et propenSionem ad ideas manifestanda potuiSSe Sermonem Sibi efformare.
Nihil enim obstat, quominus homo innata vi loquendi
praeditus et desiderio Sua cognitiones cum Alii Communicandi allectus, erumpat in aliquo Sono ArticulZto et ope ignorum naturalium re per OS SonoS
significatas aliis indicet, ac sic paulatim quidam Sonicum quibuSdam objecti a SSOciati Vadant, quo pacto germina linguae praeformentur. 29. Quoestio facti Quoad quaeStionem facti alii putant
Sermonem fuisse homini revelatum, alii vero Opinantur hominem inVeniSSe Sermonem, Deo SpecialiSSimum
auxilium praebente. ' Pauci illi S. Patres, qui de hac re loquuntur inquit Chr. PeSch, ProelECt. Ogm. V. 3, p. 1o3 , simpliciter dicunt linguam inventam esse ab homine. V Deinde, aperto teStimonio S. Aug. Basilii
Greg. yS. Citato, Sic pergit Contra vero apud poSteriores theologos satis communi erat opinio Deum revelasse hominibus primam linguam V . . . Sed V nullo probabili argumento Stendi poteS Deum umquam hominibus linguam reVelaSSe Potius probabile videtur Adamum natura duce primam linguam ProduXiSSe. Deus ei non Sola dederat organa ad Sono articulatos proferendo apta, Sed praeterea infuderat ei scientiam qua non Objecta tantum Xtra OSita OgnOSceret. Sed etiam intelligeret se poSSe hi Vel illis Sonis haec objecta apte Significare I et tandem OccaSionem ei praebebat hanc facultatem eXercendi loquendo Cum pSO, adducendo animalia, ut ei nomina imponeret, creando ei
369쪽
DE ONTOLOGISΜO. 359 adjutorium simile sibi ita Stimulando naturalem inclinationem, quae homini ineSt, conceptu SuOS OPraesentandi et cum aliis communicandi.
299. HESIS XXX. Doctrina niologistarum dicentium mentem humanam in hac vita immediata Dei cognitione frui est
Stat quaest. 1itologismus est SyStema, quod immemdiatam Dei intuitionem statuit tamquam principium omnis cognitionis intellectualiS. Unde SyStem impor-tntio cognOScere Deum, non per Speciem intelligibilem a rebu creatis hauStam, et prout in hi Se manifestat, sed immediate et prout in se est, immo IPSum SSelumen, in quo OgnOSCimu Omnin. Ontologistae haec Statuunt - 19. Oportet objectum immediatum mentis nostrae SitiPS Deus jam cuna parte hoc Objectum debet esse immaterinle, Secu non OSSet cum mente conjungi eX alia autem parte debet in ipso contineri ratio neceSSitatis, immutabilitatis, aeternitatiS, eici, quae elucent in nostris cognitionibus intellecti Vis, quaeque in nulla recreata reperiri POSSunt. 2'. Universalia igitur, quae menti noStra ObVerSAntur, a Parte rei considerata a Deo realiter non distinguuntur, sed Sunt ipS divina realitas, prout Si rerum finitarum Xemplar. 39. Quoniam incongruum St, ut divina realita S, quae est lux intelligibilis, per aliam lucem 1 ostro intellectui repraesentetur, dicendum Si Deum non Olum esse objectum intellectus, Sed esse ipSius lumen et quidem non tantum in genere cauSae scientis, quatenuSIpse praebet nobis virtutem cognoscitivam, Sed etiam in genere cauSae formalis, quatenu IPSe S lumen, quo
370쪽
36 DE ONTOLOGISMO. intellectus humanus constituitur aptus ad Ipsum intuendum et in Ipso omnia uniVerSalia. 49. Haec immediata Dei cognitio est imperiecta et ConiuSa, quia anima phantasmatum incursu distracta impeditur, quominu aciem suam in luce divina firmiter defigat. Quae cognitio conius a Constituit Ssentiale discrimen inter visionem beatificam et noStram.
Diversi fautores Ontologismi nonnisi in modo loquendi inter se disserunt. Sic Malebranche dicit intellectum
terminari ad rerum eXemplaria, quae in mente divina relucent Gioberti et quodammodo Brownson, OrkS, V. T. P. 257 affirmat nos intueri divinam actionem Creatricem, cujus termini sunt Xistentiae. Unde Celebris ejus formula Ens Deus creat existentias creaturaS), in qua formula reponit fundamentum Omnis cognitionis. Rosmini distinguen inter SSe reale et