Summula philosophiae scholasticae in usum adolescentium

431쪽

DE ΑΝΙΜ E RATIONALIS SPIRITUALITATE. 2I

Spiritualitas mus autem non debet intelligi ut mera

negatio materiae, Sed Vera periectio, ratione cuju reS

constituitur a materia independenS. Unde spiritus positive definiri potest ens impiget, quod Secundum

suam essentiam quamlibet naturam materialem perfectione excedit. Voces Secundum suam essentiam V in-nuunt en Spirituale etiam in agendo aliquo modo X- Cedere Ateriam modus enim agendi Sequitur modum essendi. Voces ' naturam materialem V Complectuntur naturam vegetatiVam et Sensitivam hae enim Sunt materialeS. En Spirituale aut tale est, ut nullum habeat ordinem Ad unionem cum materia,-et dicitur complete subsistens aut e natura Sua talem ordinem habet, idicitur incomplete subsistens anima humana).352. Prob. I liosis. Λrg. Ι.-SubStRntin, CU COm- petunt facultate Spirituales, est et ipsa Spiritualis indoles enim facultatum indicat naturam principii, cui insunt. Atqui animae rationali competunt iacultates spirituales intellectu et voluntaS), quorum SpirituΛ-litas jam supra est probata 11. 26 in i

432쪽

422 D ANIILE MATIONALIS SPIRITUALITATE.

II.-Anima humana Summopere delectatur rebus spiritualibus quanto enim amore homine ProSequuntur virtutem, felicitatem, Deum i immo, ut haec bona securius et facilius attingant, quo e illi v. g. sancti dimiserunt bona sensibiliaci quod et fecerunt nonnulli ethnici amore sapientiae Allecti. JamVero,

Substantia materialis, utpote extensa, non potest assici rebu Spiritualibus i. e. ineXtensiS), nec Proinde poteSt talibus delectari. Praeterea, Sua quiSqueontione et menSur PerSentit Suam animam rebus Spiritualibus, quasi cibis maxime sibi accomodatis, PaSci, nutriri, delectari.

III.-Nulla iacultas potest dominium Xercere in Subjectum, a quo intrinsece dependet, et cujuS Ope subsistit e toto enim subjicitur influXibus qui tale Subjectum assiciunt et movent. Atqui voluntas humana

omnibus totius naturae Creatae influXibu resiStere O-test ita ut hi omnes Simul nequeant eam neceSSitare dvolendum libere enim ejicere poteSt bona, quae Vehementer alliciunt sensu et appetitum SenSitiVum, et eligere Objecta, quae Sensus et appetitu abhorrent ac refugiunt, Sicque ibi subditas tenet omnes paSSioneS et SenSuum assectiones. Alvero haec vis ac libertas

433쪽

DE ANINDE MATIONALIS SPIRITUALITATE. 23

materialis ac omnes inclinationes et repugnantia Sen- SitiVae naturae hominis, non poSSunt oriri a principio materiali facultas enim non potest esSe periectior SUO principio), Sed necessario postulant principium eSSentialiter distinctum a rebus corporeis eiSque OSSOnti aliter perfectius, et proinde a materia in Suo SSe inde PendenS,-quod principium est anima rationalis. Ergo anima rationalis est Substantia spiritualiS. 353 Cor.-Ergo notio Spiritualitatis non est coniundenda cum notione Simplicitatis spiritualitas enim importat independentiam a materia in esSendo et per con-

Sequen in agendo: Simplicitas ab hac independentia

praescindit, eam nec includens nec XCludenS. Porro, omne quod Si Spirituale, Si Simplec a non Vice

Sint tu minusve simplices, nec ideo dici possint Spiri

351. 0 H. 1. Proprietas et actus repugnante nequeunt Simul in-eSSe eidem Subjecto atqui anima rationalis in suis operationibus sensitivis et Vegetativi intrinSece Pendet a materi : ergo rePugnat, ut in Suis operationibus intellectivis et in suo esse Sit a materia

min. Dist. Oncl. Repugnat, ut Sit extrinSece independens a materia in sui operationibus intellectivis et in Suo SSe cons. ut Sit intrin-Sece indePendens, Reg. Nulla repugnantia habetur in eo, quod anima rationalis in quibusdam operationibu intrinsece in quibuSdam atrinsece tantum, dicatur a materia dependen . nam idem non Inrmatur et negatur secundiam idem. Et rem ita se habere facile patebit recordanti talem esse Ordinem inter re nnturaleS, ut Superiore Contineant periectione inferiorum et quas iam Alia o et proinde efficere possint quidquid fieret ab inferioribus. Si actesSent. JamVero, anima rationaliS, utpote continen Perfectione animRrum interiorUm, Per o u et Cum Corpore exercet illa iunCtioneS, quae Per O u et Cum Corpore exerceri POSSunt Scit., Porntione Son- Sitivae et Vegetativae I eas tamen non exercet, prout eSi rationalis, Sed quatenu virtualiter est Sensitiva et vegetativa. In his itaque Perationibus intrinsece pendet a materia, minime ver in PerationibuS

434쪽

424 D ANDI E RATIONALIS SPIRITUALITATE.

intellectivis, quae sunt ipSi Propriae. prout est rationalis Unde

etiam in Suo SSe a materia Si independenS. λΙn St. Atqui anima humana intrinsece pendet a materia in Perationibus sibi propriis, Secus enim nulla ratio SumCien RSSignari potest, Cur evolutio et exercitium facultatum mentalium adeo en cleant a corporis Conditionibus. Ut videri poteSt in pueris in aegrotiS, in insaniS, etC. Resp. Ratio Sufficien et vera hujus dependentia habetur in doctrina scholastica Circa SubStantialem animae et OrPOri Unionem, ex qua Sequitur nullam actionem SSe XClu Sive uniu vel alteriuS, Sed utriusque juxta illum actiones sunt suppositi. Unde intelligitur evolutionem et exercitium mentalium ACultatum Postulare tamquam Conditione neceSSAriRS, URSdam Corporis operatione et diSpo Sitiones, quibus vitiati Vel Sublatis, vitiatur vel tollitur Congrua facultatum activitaS. Quare, acta, quae objiciuntur. Optime probant animam rationalem in Statu unioni extrinsece pendere a Corporis, et Praecipue Cerebri, iSPOSitionitius, illogice vero fleruntura ejus intrinsecam clependentiam Statilliendam. a Me an conclude rom a dependent activit to a dependent nature ni in the event that here remone ut dependent actions hut e cannot ra Such a Conclusion is Deside clependent thereare at the fame time independent activities Lecause a igher inclependent hein Can, unde circumStRnCOS, Perior the Same Unctiomas a lower dependent One 'utio ContrariwiSe. Consequently an independent hein Can perior dependent action dependent Leing, however i unfit for independent activity. . . . The Lodyis mucti more dependent on the oui than the ou on the Lody. The alter is ather the passive the forme the CtiVe, element, an henc it ould e mucti more Correcto Sa The oul-o iis own Ower-USe the organiSm O the performance of vegetative

435쪽

DE ANI TME RATIONALI, SPIRITUALITATE. 25

obj. . Anima rationali recipitur in Corpore ut ejus forma substantialisci atqui quiquid recipitur, nil modum recipientis recipitur V ergo anima recipitur Hierinliter in Corpore, Seu non StspiritualiS. Resp.-Dist mas. Anima reCipitur in corpore ob essentialem animae indigentiam, quatenUS LSque Unione Cum Corpore exiStere nequit, eg . . . ob indigentiRm naturalem, quae ei Competit, quatenus est subStantia incompleta et Par Constitutiva et specificativa alicuju totius, cons. Pariter diSt. min. Quidquid recipitur, Secundum capacitatem recipisntis reCiPitur, cons. Secundum totam sui-ipsitis Capacitatem, subdist. entitative non Supereminet recipienS, trans P Si illud Supereminet, Heg. Anima rationalis S in Sua Substantia forma corporiS, non SeCUS a formae inferiore tvero, OCuSac illae habet operatione Capacitatem principii materialis tran- ScendenteS, quaeque igitur requirunt Principium Spirituale. obj. 3. Substantia Spiritualis debet habere vim superandi quamlibet vim materiaeci atqui tota ViS, quam XSerere POSSUmuS, SaepiSSi me Superatur vi materiali ergo. Resp. Dist mas. SubStantia Spiritualis non informans debet talem vim habere, tranS. . . . Ct informanS, Meg. Pariter dist. min. . . . SUPerntur, quia anima Si materialiS, Meg. quia anima in sua vi locomotiva et resistiva dependet a diSPOSitione musculari Corporis, CujuS St Orma, CORC. Anima OVet OrPUS, Cui nitur, mediantibus USCuliS, Uae, quum CO Ora Sint, POSSunt UPerari vi motrice et reSiStiVR aliorum CorPorum. In istinguendo maj. diximu tranSeat, quia utrum anima Separata habeat vim movendi Corpora eiSque resiStendi non Onveniunt doctores Plure Cum S. Thoma et Suare negant, Plures alii Cum Scoto amrmant 'meutra Sententia innititur apodicticis argumentis, neutra impugnatur rationibu ita validis, quae nequeant commode dissolvi - Urraburu, Sych. V. 3, P. 13O J.

436쪽

426 DE ANIMIS RATIONALIS IMMORTALITATE

ART. III.

DE ANIMAE RATIONALIS IMMORTALITATE.

355. HESIS XXXVI. 1nima rationalis intrinseca et extrinseca immortalitate donatur.

Stat. quaest.-Immortale dicitur, quod est a morte immune. Mors est deSitio vitae Unde immortalitas

delinitur proprietas vi cujus ens vivens sit a morte immune. Non est igitur idem ac incorruptibilitas, quae vel materiae primae conVenit n. 115 nec idem est ac simple perpetuita existentita haec enim non viventi convenire poteSt n. 3), Sed est perpetuitas vitiae. Haetre tamen, quando agitur de anima, indiscriminatim

sumuntur. Quaeritur itaque, utrum anima rationaliS, ctissoluto corpore, in Perpetuum iVnt, Seu immΛ-nenter Agat, an Aliquando, Sive e causiS intrinsecis iUee CAVSi extrinSeciS, Vitam amittat.

Triplex hic istinguenda est immortalitas absoluta, quae OnVenit Deo Solo, qui Vi essentiae Suae est et vivit naturalis quae Convenit substantiis Spiritualibu creatiS, quae, OSita earum XiStentia, AturAliter postulant perpetuitatem Vitae, quia nimirum X intrinSeca natura Sua Sunt a corruptione immune Ic gratuita e supernaturalis, quae speciali Dei beneficio confertur rei natura sua mortali Talis fuit immortalita corporum Protoparentum ante APSum, et erit omnium hominum OS TeSurrectionem. 356. Animae humanae immortalitatem negant omneS,

qui circa ejus simplicitatem et spiritualitatem errant necnon Pantheistae, qui putant eam OS mortem UniverSali Substantia reabsorberi sicque propria identitate Spoliari. Nec defuerunt Scholastici minus recte hac de re sentientes. Fuit coli opinio animae immortalitatem nonnisi rationibus probabilibtis philosophicae Suaderi

437쪽

DE ANIMAE RATIONALI, IMMORTALITATE. 27

POSSe, Sed Fide Certo tenendaria esse Caietantis V sui valde dissimilis Scripsit se credere quidem animam rationalem SSe incorruptibilem, at nescire tamen ' canus,

Pomponatius ob. 525ὶ praeeunte fortasse Aristotele, cf. D inuis, P. Cit. P. 471 adeo ProgreSSUS OSt, ut diceret animam esse philosophice mortalem, theologice immortalem. Ecclesia hanc opinionem damnavit.'357. Prob. hesis. PARS 1' . . . infrinsece immortalis).Λrg. I. Anima humana intrinsece immortalis dicendaeSt, Si perire nequit a aut corruptione per e, in aut Corruptione per accidens aut amiSSione principii vitae I liu enim modus, quo re ab intrinSeco pereat concipi nequit. JamVero, perire nequit a corruption per g i. g. , partium diSSolutione), quum Sit Omnino imple eXCluden Omnem compositionem tum essentialem tum integralem 11. 346 nec corruptions EriCCidEHS i. f., destructione Subjecti, Cui inest nempe corporiS), quia quum Sit SubStantia spiritualis in suo esse Subsistit independenter a corpore nec amission principii Vitae, quin, Secu ne corpus in ViVendo non pendet ab alio principio sibi intrinseco, sed e natur Sua habet,

438쪽

428 DE ANIMAE RATIONALIS IMMORTALITATE.

ut sit sibi principium vitae sesse ejus est vita tamdiu igitur Vivere perSiStet, quamdiu perSiStet Xistere. Ergo nullo modo potest anima rationalis ab intrinseco desinere, et proinde immortalis dicenda est. II.-Anima humana naturali desiderio fertur ad Vitam perpetuam appetendam, id quod manifestum sit conscientiae testimonio et totius generis humani con-

SODSI, C rectae rationi consonat: nam ' desiderium in rebu cognoSCentibus equitur Cognitionem. SenSUS Zutem non Ognoscit esse nisi sis hic et nunc. Sed intellectus apprehendit esse absolute et Secundum Omng

ismpus. Unde omne habens intellectum naturaliter deSiderat esse Semper V S. h. T q. 75 a. 6ὶ Atqui naturale desiderium non potest esse inane V ib. , Sed

eo, quod e fundo naturae Xoritur intimum rei Characterem ac Scopum ejus finalem revelat. Ergo naturale deSiderium semper ViVendi, quod Xperitur Anima rationalis, eam ad semper vivendum SSe ordinatam OStendit. λ

439쪽

DE ANI LE RATIONALIS JΜΜORTALITATE. 2935S. III.-Anima rationalis habet naturalem aptitudinem ad Semper QVendum, si habet omnia ad Semper ViVendum i. e. ad immanenter operandum requisita atqui haec omnia anima certo habet. Nam licet anima Separata potentia SenSitiVa et Vegetativa solum radi aliter retineat, tamen potentia intellectiVa ad agendum expeditas adhuc poSSidet. Nec deeSi objectum proportionatum, Siquidem ' quod attinet ad intellectum ea omnia, quae intelligibilia Sunt et abSque Concursu phantaSmatum percipi POSSUnt, OnVeniens objectum intellectus separati constituunt. Unde a potest anima ope refleXioni SeipSam OgnOScere potest Deum vel intuitive vel saltem abStractiVe i. s. Seipsam ut Dei effectum et imaginem cognoScendo cognoScere: c potest recogitare ideas ab anteacta ita ConSerVAtRS. 29. Posita intellectus Cognitione; deSt proprium voluntatis objectum quod enim intellectu cognoscit, id voluntas appetere PotOSt.

440쪽

q3 DK ANIMAE MATIONALIS IMMORTALITATE.

359 PARS 2 . . . . extrinsece immortalis Praenotamen. Anima, utpote imple et Spiritualis, sola annihilatione destrui potest annihilatio autem eo fit, quod

rei existenti subtrahitur divina conservatio. AmVero, quum nulla vi creata possit influXum Dei conservantem subtrahere vel impedire, nulla vi Creata poteS animam annihilare Certum est Deum negando conserVationem animam in nihilum redigere posse, et ideo, licet meta- physice constet animam habere naturalem exigentiam Semper Vivendi, tamen ratio humana, Semota revelatione Supernaturali, non praebet certitudinem metaphysicam Sed tantum physicam, Summi tamen graduS de animae

perpetuitate. Non enim Si Philosophis inquirere quid Deus libere decreverit circa hanc vel illam animam, Sed quid postulent divina attributa, quatenus haec manifeS-

tantur in natura rationali. Hac manifeStatione considerata, pro phySic certo tenendum Si numquam fore, ut Deus ullam animam in nihilum redigat. 360 1rg. 1. V Deus, qui est inStitutor naturae, non subtrahit rebus, quod est proprium naturis earum V

S. hse Contr. Gent. lib. 2 c. 55 atqui anima rationalis est naturaliter immortali n. 357 , et proinde

secundum Ordinem naturalem ei debetur perpetuus influxus conServati S. Nec ullum apparet motivum, cur Deus hunc ConcurSum miraculOSe deneget: nam Deus in miraculis patrandi ad Suae gloriae manifestationem operatur animae autem annihil tione non sequeretur diVinae gloriae manifeStatio, Sed cessatioentis, quod OnSerVatum in SSe, Velit nolitVe, hanc gloriam perpetuo procvrnret.