장음표시 사용
251쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 53
et hi duo fuerunt tempore Judaicae captivitatis. AugustinuSet alii similiter concordant in hoc. Ana XagoraS VCro et Diogenes AnaXimenis auditores fuerunt, et eidem SUCCOS-Serunt sub Dari O Hydaspis, cujus anno secundo tompi Umcoepit aedificari. AnaXagorae, ut dicit Augustinus, SUCCOSSit Archelaus ejus discipulus, cujus auditor fuit Democritus secundum Isidorum octavo libro. Et Socrates, Secundum
Augustinum octavo libro, Archelai fuisse discipulus perhibetur. Socrates autem secundum Bedam natus est sub
Arthaba, qui Persis regnavit mensibus Septem, cui in idem regnum successit ArtaXerXes Longi manus, in cujuS anno septimo Esdras descendit de Babylone, et ideo simul fuerunt Esdras et Socrates. Sed prior natu fuit Esdras . sicut eX nunc dictis claret. Et ideo dicit Augustinus decimo octavo libro de Civitate Dei, quod post Esdram fuit Socrates, i. e. POSteriornatu. Nam quando floruit Esdras apud regem Persarum et JudaeOS, tunC SOCrates eXortus est. Hic Socrates dicitur Pater philosophorum magnorum, quoniam Platonis et Aristotelis magister fuit, a quibus omnes sectae philoSophantium deScenderunt. Plato quidem, Secundum Hedam in tractatum Ori de temporibus, natus est sub Sogdiano, qui menSibuSSeptem regnaVit, cui Successit Darius cognomine NothuS, quanquam sub eodem Dario Beda in eodem tractatu de temporibus scribat natum esse Platonem. Sed in illo tractatu tempus Sogdiani, quia modicum fuit, computat sub regno Darii. Nam continuat eum cum ArtaXOrXe Longi mano. NAScente vero Platone, Hippocrates medicus, ut dicit Beda habetur insignis, et hoc tempore Empedocles et Parmenides inventi sunt; sed Plato Socratica primo addiscera S, et ea quae Graeca fuerunt, Aegyptum petiit, ad Archytam Tarentinum, et Timaeum laboriosissime peragravit. ut dicit HieronymuSad Ρaulinum. Et contra Rufinum scribit Hieronymus quod Plato post Academiam et innumerabiles discipulos sentienS multum deesse suae doctrinae, Venit ad Magnam Graeciam, ibique ab Archyta Tarentino eruditus, elegantiam et toporCm cum hujusmodi miscuit discipulis. Et iste Plato omnibus phil OSophis antefertur secundum sanctos, quoniam ejus libri ad eorum manus deVenerunt, et quia Sententias de Deo
252쪽
5ι O HIS MAJORIS P RS SECUNDA .
pulchras . et de moribus et de Vita futura multa conscripsit quae Sacrae Dei sapientiae multum Concordant, ut in morali Philo
Sophia CXplanabo ; et ab hoc aestimaverunt multi Catholici viri quod audiverat Jeremiam prophetam in Aegypto. Nam Aegyptum petiit propter Sapientiam, et a barbaris Sacerdotibus instructus est, ut scribit Tullius libro Academicorum quinto. Sed tamen Augustinus dicit quod non suit tempore Jeremiae. Nam Jeremias ut dicit nono de Civitate Dei, Primo prophetaVit tempore quarti regis a Romulo qui Vocatus est Ancus Martius Τ, et in tempore quinti regis scilicet Tarquinii Prisci. Sed Plato tunc non fuit; immo post tempUS Jeremiae sere per annos Centum, ut dicit Augustinus octaVolibro, natus est Plato. Sed ut alii aestimabant invenit LXX interpretes a quibus instrueretur, sicut Augustinus dicit Octavo libro. Et Tullius libro de Senectute dicit quod Plato mortuus est LXXXI ' anno vitae suae, id est in fine ArtaXerXis qui Ochus dicebatur, ut scribit Beda. CAPITULUM XIII.
Ante' vero mortem Socratis natus est AriStoteleS, quoniam Per treS annos auditor ejus fuit, sicut in vita Aristotelis legitur. Et secundum Bedam natus est Sub ArtaXCrXe, qtai successit Dario Notho. Et in decimo Septimo anno Vitae suae fuit auditor Socratis, et ipsum per tres annOS audi Uit, et post mortem Socratis factus est auditor Platonis Secundum Bedam, et ipSUm audi Vit, Viginti annis, ut in Vita Sua legitur. Et post mortem Platonis ViXit quadraginta tres anni S, Unde in UniverSo non ViXit nisi SeXaginta SeX anni S, Sicut OX
dictis patet. Et hoc similiter patet in libro Censorini de
die natali, quoniam ipse Censorinus refert contra PASSionem mortalem Por tres annos eum magnitudine animi magis
in The re maining part of this paragraph is omitted in Jebb's ed ' What follows, as sar as the last sentence biit one in cap. 15, is omitted by Ο.Dom this secorid pari, and interpolated in Pari III between Tertio and Quarto: as also is the laSt paragraph of Pari II. Further, the order in whicli these para- graphs are placed in Pari III is not the fame as in J. o. proceEds: Hoc Domino AleXandro notum ; et multis aliis potest hoc idem adhuc etiam ostendi Per proprietates duas Metaphysicae. &c.
253쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 55
quam medicinae Virtute luctatum fuisse. Hic Aristoteles magister AleXandri magni effectus duo millia hominum misit per mundi regiones, ut naturas rerum eX Uirorent, sicut Plinius narrat in Naturalibus octavo libro et mille libros composuit, ut in ejus vita legitur. Hic enim Praecedentium philosophorum errorOS OURCURVit, Ct RV mon-tavit philosophiam aspirans ad ejus complementum quod habuerint antiqui patriarchae, quam Vis non potuit Singula perficere. Nam posteriores ipsum in aliquibus CorreXerunt, et multa ad ejus opera addiderunt, et adhuc addentur USquoad finem mundi ; quia nihil est persectum in humanis in Uentionibus, ut in prioribus est eXpositum. Hunc natura firmaVit, ut dicit Averroes in tertio de Anima, ut ultimam persectionem hominis inveniret. Hic omnium philosophorum magnortam testimonio praesertur PhiloSophis, et philosophiae ascribendum est id quod ipse affirmavit; unde nunc temporiS Autonomatice Philosophus nominatur, in auctoritate philosophiae, sicut Paulus in doctrina sapientiae sacrae apoStoli nomine
intelligitur L Quievit autem et siluit philosophia Aristotelis,
pro majori parte aut propter occultationem eXemplarium et raritatem, aut propter difficultatem, aut propter in Vidiam, aut propter guerraS OrientiSy, usque post tempora Mahomeli, quando AVicenna et Averroes et caeteri reVocaUerunt philosophiam Aristotelis in lucem plenam expositionis. Et licet alia Logicalia et quaedam alia translata fuerunt per Boetium de Graeco, tamen tempore Michael Scoti, qui annis Domini Ι23O transactis apparuit deserens librorum Aristotelis partes aliquas de Naturalibus et Metaphysicis' cum eXpositoribus authenticis, magnificata est philosophia Aristotelis apud
Latinos. Sed respectu multitudinis et magnitudinis suae Sapientiae in mille tractatibus comprehensae, Ualde ε modicum adhuc in linguam Latinam est translatum, et minus est in usu vulgi studentium. Avicenna quidem praecipuuS imitator et eXPositor Aristotelis, et Complens philosophiam Secundum
quod ei fuerit possibile, triplex volumen condidit Philosophiae, ut ipse dicit in prologo libri Suffcientiae ; unum
254쪽
56 OPERIS MAJORIS PARS SECUNDA .
Vulgatum juXta communes sententias philosophorum Peripateticorum, qui sunt de secta Aristotelis; aliud Vero so-cundum puram Veritatem Philosophiae, quae non timet ictu Slanceariam Contradicentium, ut ipse asserit ; tertium vero fuit cum termino Vitae SVae, in quo e X posuit priora δ, secretiora naturae et artis recolligens. Sed de his voluminibus duo non Sunt tran Stata ; Primum autem secundum aliqua S parteS habent Latini, quod vocatur Assephae, i. e. liber Sum Cientiae. Post hunc Venit AUerroes, homo solidae sapientiae, Corrigera Sdicta priorum et addens multa, quamvis corrigenduS Sit in aliquibus, et in multis complenduS'.
CAPITULUM XIV. EX his sequitur necessario, quod nos Christiani debemus uti philosophia in divinis, et in philosophicis multa asSumere theologica, Ut appareat quod una sit sapientia in utraque
relucens. Quam neceSsitatem Voluero certificaro, non Solum
propter unitatem Sapientiae, Sed propter quod inseri US tangam, oportet nos in philosophia revolvere sententias fidei et theologiae magnificas quas reperimus in libris philosophorum et in partibuS philosophiae; ut non sit mirum quod in philo
Sophia tangam sacratissimas Veritates, quoniam philosophis Deus concesSit multas sapientiae suae VeritateS. Oportetigitur ut trahatur Philosophiae potestas ad sacram Ueritatem quantum POSSUmuS; nam Ualor philosophiae aliter non lucescit d. Nam philosophia secundum se considerata nullius utilitatis est. Philosophi vero infideles damnati sunt, et cum cogno-UOrunt Dominum, non Sicut Dominum glorificaverunt et ideo stultificati sunt et evanuerunt a cogitationibus suis. ' Et
ideo philosophia non potest aliquid dignitatis habere, nisi
quantum de ea requirit Dei sapientia. Totum enim residuum
* Jul. here addA a passage whicli fi res has renderod illegi ble. The succeedingparagraph is headed, ' Quarta Distinctio : in qua ostenditur neceSSitaS utendi philosophia in divinis, non solum propter unitatem Sapientiae persectae Sed quia in sequentibus partibus hujuS persuaSionis adductae Sunt veritates divinae quae de pluribus philosophorum eXtrahuntur.' δ nam . . . luceScit, ' Supplied from Jul.
255쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 57eSt erroneum et inane, et propter hoc dicit Alpha rabius in libro de Scientiis, quod Sicut puer indoctus se habet ad hominem sapientissimum in philosophia sic homo talis ad sapientiam
Dei. Praeterea Semper Crescere potest in hac Vita studium sapientiae, quia nihil est perfectum in humanis inventionibus. Quapropter antiquorum de Ctus deberemus nos posterioreS supplere, quia introivimus in labores Corum, Per quo S, ni Si SimVS asini, possumus ad meliora e XCitari ; quia miserrimum est SemPer uti inVentis, et nunquam inveniendis, ut dicit Boetius, et probatum est emcaciter superius suo loco. Item Christiani debent ad suam professionem quae sapientia Dei CSt caetera pertractare, et Vias philosophorum infidelium Com-Plere ; non Solum quia POSteriores sumus, et debemuS addere ad eorum opera, Sed ut cogamus Sapientiam philosophorum
nostrae deservire. Nam hoc philosophi infideles faciunt ipsa Veritate Coacti in quantum eis datum est; nam totam philosophiam reducunt ad divina ; ut ex libris Avicennae in Meta physicae et Moralibus, et per Alpha rabium et Senecam et Tullium, et per Aristotelem patet; nam omnia reducunt ad Deum, Sicut e Xercitus ad principem, inferentes de angelis et alii S multis, quoniam principales arti Culi fidei reperiuntur in eis. Nam ut in Moralibus eXponetur, Deum eSse docent, et They had quod sit unus in esse, infinitae potentiae et Sapientiae et physgehbonitatis, trinis in personis, Pater, et Filius et Spiritus Sanctus, Di Christianqui omnia Creavit e X nihilo; et de Domino Jesu Christo et debeata Virgine multa tangunt. Similiter de Antichristo, atque de angelis et custodia hominum per eos '. nec non do rOSUrre C tione mortuorum, et de judicio futuro, et de Vita futurae felicitatis quam Deus promisit obedientibus sibi, et de miseria sutura, quam proponit in serre his qui mandata ejus non obser-Vant. Scribuntque innumerabilia de morum honestate, de legum gloria, de legislatore qui debet accipere legem a Deo per revelationem, qui sit mediator Dei et hominum, et vicarius Dei in terra; et Dominus terreni mundi, de QUO CIam Probatum fuerit quod recepit legem a Deo, ei Credendum sit in omnibus, eXClusa omni dubitatione et haesitatione, qui debet totum genuS humanum ordinare in cultu Dei et legibus jus-
256쪽
58 OPERIS MAJORIS PARS SECUNDA.titiae et pacis, et in Virtutum e Xercitio propter reUerentiam
Dei ac futuram felicitatem : et quod idolorum cultura destrui debet. Haec et his similia δ habuerunt philosophi. In libris
enim eorum hujusmodi reperimus, Sicut probatio certa docebit in Sequentibus, et quilibet potest e Xperiri qui vult libros
Philosophorum perlegere; et negare non poSSU IDUS RU in Scripta Sunt ab eis, undecunque hujusmodi receperunt. Nec mirandum est quod philosophi talia scribant ; nam omnOS philosophi fuerunt post patriarchas et prophetaS, Sicut PriUS de hoc facta est consideratio in suo loco; et legerunt libros prophetarum et patriarcharum qui sunt in Sacro teX tu, et Similiter alios libros, quos fecerunt tangentes Christi mySteria ut in libro Enoch et in testamento patriarcharum in libro Esdrae, 3', 4', 5', et in multis aliis libris de quorum aliquibus sit mentio in sacro textu ut de libris Nathan, Samuelis, et Abdon prophetarum. In hujusmodi enim libris tanguntur OX presse articuli fidei, et longe eXpressiuS quam in Canone Scripturae. Nam praeter caeteros libros liber de teStamentis patriarcharum ostendit omnia, quae de Christo impleta Sunt. Quilibet enim patriarcha in morte praedicavit filiis suis et tribui suae, et praediXit eis ea quae de Chri StotCnenda stant, Sicut manifestum est ex libro suo. Et hi libri licet non sint in Canone, tamen sancti et Sapientes Graeci et Latini usi sunt eis a principio Ecclesiae. Nam beatuS Judas de hoc Enoch accepit auctoritatem, et AuguStinuS decimo de Civitate Dei, multum fundatur super illum librum, ut ostendatur quod primo fuit sapientia apud sanctos quam apud philosophos, et ait quod jam propter nimiam antiquitatem ille liber non eSt in auctoritate, quam ProPt Craliquid aliud. De libris autem aliis manifestum est quod
in usu Sanctorum Ot Sapientum antiquorum Sunt Propter
hoc quod planas Veritates de Christo continere noscimuS. Philosophi igitur curiosi et diligentes in studio Sapientiae peragrarunt regiones diversas, ut sapientiam inquirerent, et librOS Sanctorum perlegerunt, et didicerunt ab Hebraeis multa. Nam Avicenna in radicibus moralis philosophiae
257쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 59
recitat Verba Esaiae de vita aeterna, dicens illam eSSe quam OculuS non Vidit. nec auris audi Vit, et recitat, Eleemosyna tollit
PCCCatum, Sicut propheta Veritatis dicit, scilicet Tobias. Et Augustinus Vult cleCimo octavo de Civitate Dei, quod Plato legerat librum Geneseos, propter Creationem mundi quam posuit Similem ei quae ibi describitur. Et quod legis librum legit, Videlicet EXocli, propter nomen Dei quod ibi ponitur, Scilicet, Ego sum qui sum. Nam hoc usus est Plato, et alibi non potuit invenire, ut dicit Augustinus. Et praeter sacros libroS prophetales composuerunt libros philosophiae; immo totam philosophiam his perfecerunt. Et quod philosophi non habuerunt nisi ab eis, ostensum est in praeCedentibus CVidenter, et quia Una est sapientia, quae sufficit humano generi; ideo sancti in libris philosophicis miscuerunt divina multa cum aliis, quantum potuit philosophia recipere. Et propterea propter istos libros philosophicos sanctorum multa PercePCrunt philosophi de divinis veritatibus. CAPITULUM XU. Praeterea cum philosophi fuerunt dediti veritatibus et omni which in vitae bonitati, contemnentes divitiaS, delicias, et honores, hε Ρ'aSpirantes ad suturam selicitatem quantum potuit humana Sibyls Were
nymus scribit de Diogene in libro Contra Jovinianum, non est mirum, si Deus, qui in his minoribus illuminavit, daret eis alia lumina veritatum majorum. Et si non principaliter ProPter COS, tam Cn Pr OPter nOS, Ut eorum PerSuasionibuS mundus disponeretur ad fidem. Et ad hoc facit quod Sibyllae multae inventae sunt, Scilicet decem Sicut omnes sancti Concordant, et AugustinuS decimo octavo de Civitate Dei et Isidorus libro Etymologicorum septimo. Necnon historiae et philosophiae et poetae concordant universaliter in his Sibyllis. Sed certum est eas recitasse di Uina, et ea quae de
Christo habentur et de judicio futuro, et hujusmodi. Ergo multo magis probabile est quod philosophi sapientissimi et optimi a Deo receperunt hujusmodi Veritates. Quod Vero
in De Gostate Dei, lib. XVili. CaP. 23.
258쪽
Sibyllae locutae sunt praeclare Veritates di Uinas, mani Stham eSt per Sanctos et alios, et sum cit recitare quod Augustinus dicit decimo octavo de Civitate Dei Dixerunt igitur istae mulieres hujusmodi sermones ; dabunt Deo alapas manibu SinceStis, imputato Ore exspuent Uenenatos sputus ; dabit Vero ad Verbera simpliciter suum dorsum, colaphos accipienStacebit, et Corona spinea coronabitur. Ad Cibum autem fel, et ad potum acetum dederunt. Insipiens gens, Dominum tuum non intelleXisti ludentem mortalium mentibus, Sed spinis Coronasti, et horridum fel miscuisti. Templi vero Velum scinditur, et medio die nox erit tenebrosa tribus horis, et morte morietur tribus diebus, somnO SUSCOPto.'
Et iterum metrice dixit Sibylla
Judicii signum, tellus Sudoro madeSCOt,EY coelo reX adveniet per Secta futuruS,Scilicet in carne praesens ut judicet orbem. Unde Deum cernent in Credulus atque fidelis, Celsum cum sanctis ejus jam termino in ipso. Sic animae cum carne aderunt. quas judicet ipSe. EX uret terras igni S Pontumque Polumque; Sanctorum sed enim cunctae lux libera carni
Trad Otur, SontCS aeternum flamma Cremabit.
Actu S occultos retegens tunc quisque loquetur Secreta, atque Deus reserabit pectora luci.
Eripitur solis jubar et chorus interit astris: Sol Vetur coelum, lunaris splendor abibit. D ejiciet colles, valles extollet ab imo. Sic pariter sontes torrentur, fluminaque igni Tartareumque Chaos monstrabit terra dehiscens, EXcidet e coelis ignisque et sulphuris amnis'. 'Si igitur mulierculae fragiles hujusmodi di Xerunt, longe magis credendum philosophos Sapientissimos hujusmodi gustasse Veritates. Et Augustinus Vult decimo octavo de Civitate Dei, alios percepisse Dei veritatem, quam illi qui de linea Abraham usque ad Christum et deinceps descenderunt. Nam
λ Quoted by St. Augustine Dom Lactantius. This passage froin the Sibylline poem is gi ven most incorreetly in the MSS. I have corrected it from De Civitate Dei, lib. XViii. cap. 23.
259쪽
PHILOSOPHIAE CUM THEOLOGIA AFFINITAS. 61
Job scivit resurrectionem et Dei Veritates. Et in Chroni Cis Eusebii legitur, quod Irene et Constantino imperantibus suit cadaVer esisSum, in quo inveniebatur Scriptura haec, Credo in Christum ; sub Irene et Constantino iterum videbit me Sol. ' Et nunc tempore Domini Ale Xandri Papae quarti Saracenias in Borea mundum contemnenS, Uacan S in lege Sua Deo et Virtuti et Contemplationi alterius vitae, recepit Visitationem angelicam et consilium ut Converteretur ad fidem Christi, et baptigatus est. Hoc Domino AleXandro notum est et multis aliis, et adhuc recolunt quam PlureS.CAPITULUM XVI.
Potest hoc idem adhuc etiam ostendi per proprietateS dua S Philosophymetaphysicae. Nam haec scientia est de illis, quae omnibus rebus et scientiis conveniunt, et ideo ostendit numerum Scientiarum, et quod oportet esse aliam scientiam ultra philoso- Phiam, cujus proprietates tangit in universali ; licet in Particulari non posset eam assignare. Scit enim philosophia suas imperfectiones, et quod deficit a plena cognitione eorum URO ma Xime sunt cognoscenda. sicut Aristoteles docet in Metaphysica ; et Avicenna Similiter, ut tactum CSt Sla portu S. Et propter hoc devenit philosophia ad inveniendam scientiam altiorem quam dicit esse scientiam di Uinorum, quam Theologiam persectam vocant philosophi. et ideo philosophia elevat se ad scientiam divinorum. Item solliciti fuerunt philosophi Super omnia inquirere sectam in qua esset Salu S hominis, et dant modos probandi hic praeclaros, sicut e X moralibus manifestum est. Et invenerunt Certitudinaliter, quod aliqua debet esse secta fidelis et sufficiens mundo Cujus proprietate SASSignant, quae non possunt reperiri nisi in Secta Christi. ut probatur Suis locis, et Ostenditur quod de bonitare Dei est de necessitate humana quod sciatur haec secta fidelis. Sed non potest hoc probari infidelibus per legem Christi, nec per auctores SacrOS, quia eX lege disputationis possunt negari omnia quae in lege Christi sunt sicut Christiani negant ea quae in aliis legibus continentur. Et etiam quia Christum negant, non eSt mirum, si auctores Christianorum negent.
260쪽
Persuasio autem fidei necessaria est; Sed non potest hoc OSSO nisi duobus modis, aut per miracula quae sunt supra fideles
et infideles, de quibus nullus potest praesumere aut per Viam communem fidelibus et infidelibus in ; sed hoc non est nisi per philosophiam. Ergo philosophia habet dare probationes fidei Christianae. Articuli vero hujus fidei sunt principia propria theologiae ; ergo philoSophia habet descendere ad probationes principiorum theologiae, licet minu S profunde quam ad
principia aliarum scientiarum. Et hoc modo supponatur OX hac ratione, donec Veniatur Ad Probationem sectarum. Nam
ibi ostendetur quod moralis philosophia efficacius theologia δdeservit in hac parte, et ideo licet secundum Veritatem hujus modi sunt theologica, nihilominus tamen sunt philosophica, sed propter theologiam.
CAPITULUM XUII. Praeterea tota philosophia speculativa ordinatur in finem Suum, qui est philosophia moralis. Et quia finis imponit
neCOSSitatem eis, quae sunt ad finem ut Aristoteles dicit secundo Physi Corum, ideo philosophia speculativa semper aspirat ad finem suum, et erigit se ad eum, et quaerit UiaSutiles in ipsum, et propter hoC potest philosophia speculativa Praeparare principia moralis philosophiae. Sic igitur se habent duae partes sapientiae apud infideles philosophos: sed apud Christianos philosophantes Scientia moralis proprie et Per Cte eSt theologia, quae super majorem Phil OSophiam infidelium addit fidem Christi, et Veritates quae Sunt Proprie divinae δ. Et hic finis habet suam speculationem Praecedentem, sicut moralis philosophia infidelium habet suam ; quae igitur est proportio finis ad finem, est proportio speculationis ad speculationem : sed finis ut te V Christiana supra legem philosophorum addit articulos fidei eXpressos, per quOS Complet legem moralis philosophiae', ut fiat una lex completa. Nam leXChristi leges et mores philosophiae sumit et aSSumit, Ut certum